2. KARAKTERISTIKAT
~Kafshet jane organizma njeqelizore dhe shumeqelizore
~Jane eukariote dhe jeterushqyese
~Levizin per te gjetur ushqimin, nje shtreh (mjedis te pershtatshem) dhe nje
partner per t’u riprodhuar
~Kane forma, dimension dhe sjellje te ndryshme
~Ndahen ne dy grupe te medha: 1) Kurrizoret
2) Pakurrizoret
3. CHESHTJA I ~ FRYMARRJA
~ Gjate frymarrjes thithet oksigjeni
~ Gjate frymnxerrjes nxirret dyoksidi I karbonit
Si ndodh frymarrja ne...?
-Nje Amebe~ merr fryme permes membranes qelizore
-Nje Krimbe~ frymarrja realizohet nepermjet siperfaqes se trupit
-Kafshe ne toke~ frymarrja realizohet nepermjet mushkerive
-Kafshe ne uje~ frymarrja realizohet me shkembimin e gazrave nga organe qe jane ne
kontakt me ujin
-Kandrrat~ frymarrja realizohet me trake
4.
5. CHESHTJA II ~KOORDINIMI
~ Sistemi nervor eshte nje nga gjerat me te rendesishme per kafshet.
~Sistemi nervor eshte pergjegjes per te siguruar lidhje me mjedisin jetesor si dhe per te
koordinuar veprimtarine e te gjitha sistemeve te organeve.
~ Cfare ndodh tek gjallesat qe kane dhe nuk kane sistem nervor?
-- Sfungjeret, nuk kane sistem te vertet nervor, por kane vetem qeliza te lira nervore.
-- Celenteratet kane sistem nervor shume te thjeshte .
~ Kafshet me te zhvilluara, si kurrizoret, kane nje sistem nervor te perbere nga: palca
kurrizore dhe nervat qe dalin nga truri e palca.
6.
7. CHESHTJA III ~ LEVIZJA
~Pa aftesine per te levizuar, nuk do te kishte jete ne toke
~Levizja eshte gjeja thelbesore per shume kafshe, per gjetjen e ushqimit, shtrehimit dhe
partnerit
~Te Kafshet –pakurrizore~ perbehet nga muskujt
--kurrizore~ realizohet nga skeleti bashke me muskujt
~Aftesia per te levizur varret nga forma e trupit te kafsheve dhe nga tipi I jetes qe bejne
~ Te gjitha qeniet e gjalla levizin ne menyre te pavarur (autonome).
8. CHESHTJA IV ~ RIPRODHIMI
~ Riprodhimi eshte aftesia e gjallesave per te lene pasardhes te ngjashem me veten e tyre.
~ Riprodhimi realizohet ne dy menyra:
1) Joseksual
2) Seksual
~ Riprodhimi joseksual – realizohet me narje, me bula ose sythe dhe me riperteritje ose rigjenerim
- Paradhesit lindin nga nje prind i vetem
~ Riprodhimi seksual – realizohet nga dy lloj qelizash
1) Qeliza seksual femerore
2) Qeliza seksual mashkullore
- Paradhesit lindin nga dy prinder
~ Te gjithe organizmat e kane te percaktuar ciklin e tyre jetesore. Kjo fillon me lindjen, rritjen,
zhvillimin dhe vdekjen.
