2. Mediawijsheid?
• Mediawijsheid is het geheel van kennis,
vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers
zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in
een complexe, veranderlijke en fundamenteel
gemedialiseerde wereld. Media-educatie maakt
daarvan onderdeel uit.
• De vaardigheden met betrekking tot nieuwe
media kunnen worden ingedeeld in ict-
vaardigheden, informatievaardigheden en veilig
mediagebruik.
3. Waarom mediawijsheid?
• De overheid gaat uit van de goed opgeleide burger
die zelfstandig keuzes kan maken.
• Informatievloedgolf => het belang van informatie
en informatievaardigheden neemt toe.
• Het internet en de pc is alomtegenwoordig in de
vrije tijd, op het werk, voor het leggen van sociale
contacten => nieuwe kansen en bedreigingen =
hoe ermee omgaan?
• Kinderen groeien op in de wereld van nieuwe
media => leren en lezen anders.
• Niet iedereen ‘profiteert’ in dezelfde mate van deze
vooruitgang.
4. Kansen voor de bibliotheek: nu en in de
toekomst
• Steun burgers bij de ontwikkeling van
informatievaardigheden en, breder, mediawijsheid.
Dat gebruikers steeds meer centraal komen te
staan in het verspreiden en ordenen van content
houdt in dat de traditionele gidsfunctie van
bibliotheken meer op de achtergrond raakt.
Bibliothecarissen kunnen met hun expertise
gebruikers wel helpen om zelfredzaam te worden
in de omgang met informatie en media. (Bron: De
OB 10 jaar van nu)
5. OB Vlissingen: veelsporenbeleid
• Missie: de burger toerusten zodat hij/zij zich kan
ontwikkelen tot een volwaardig en betrokken
deelnemer aan de hedendaagse informatie- en
kennismaatschappij.
• Veelsporenbeleid:
– mediawijsheid bevorderen voor diverse doelgroepen:
• Docenten, kinderen, ouders
• De burger
• Medewerkers
– Inzetten op informatiefunctie bibliotheek
6. Fysieke aanwezigheid op scholen (PO)
• Mediatheek in
basisscholen ‘t Mozaïek
en De Wissel
• Bereik: 450 kinderen
• Stimuleren van
taalontwikkeling
(woordenschat –
begrijpend lezen)
• Leesbevordering
(stimuleren van motivatie
om te lezen)
• Informatievaardigheid
stimuleren
• Vragen ‘redden’
7. Fysieke aanwezigheid op scholen (PO)
• Juni 2009: evaluatie
– Algemeen: grote
tevredenheid bij
ouders, kinderen en
leerkrachten.
– Kinderen vinden
lezen leuker en ze
grijpen vaker naar
een boek.
– Uitleen: 250 tot 527%
groter dan in de bieb
en de filialen.
8. Fysieke aanwezigheid op scholen (VO)
• Een mediatheek op Scheldemond College (VO)
• Bereik: 1200 leerlingen
• Begeleiding door het geven van medialessen (door
onze mediacoaches) aan brugklassen.
• Inhoud medialessen: informatie leren zoeken en
beoordelen, veiligheid op internet, digitale ‘ik’, hoe
omgaan met media in de maatschappij enz..
• Toekomst: streven naar nog meer integratie in het
curriculum en betrokkenheid docenten in
medialessen.
9. Virtuele ondersteuning mediatheken
• Een wiki als
kennisdelings-en
samenwerkings-
platform
• Question Manager:
voor het
ondersteunen van de
informatiefunctie in de
mediatheken
10. Begeleiding van leerkrachten
• ‘11 Dingen voor leerkrachten basisonderwijs’
• Pilot met 8 leerkrachten
• Doel: belangrijke doelgroepen (zoals onderwijs
en overheid) dienen op de hoogte te zijn van de
voors en tegens van nieuwe interactieve
mogelijkheden van het internet.
• 11 ‘Dingen’: blogs, RSS, Flickr, digitale
schoolborden, sociale netwerken, wiki’s,
Delicious, YouTube, chatten
11. Begeleiding van leerkrachten
• Begeleiding door de bibliotheek: zowel
virtueel als fysiek (start- en
slotbijeenkomst en inloopmomenten)
• Resultaat: 50% geslaagden
• Barrières: tijd, relevantie, leervorm,
niveau web1.0
• Toekomst: 23 dingen PO met Overijsselse
Bibliotheek Dienst
13. Begeleiding van leerkrachten
• Ontwikkeling van lespakketten/gastlessen rond
actuele mediawijsheid-thema’s:
– Samenwerken
– Sociale netwerken
– Chatten
– Foto’s en beeldmateriaal
– Gaming
– Leren leren
• In samenwerking met 2 leerkrachten
14. Begeleiding van ouders
• Ouderavonden rond ‘mediawijsheid’-thema’s
– Thema (cyber-)pesten
– Thema commercialisering, seksualiteit en gezondheid
– Thema veilig internetten
– Thema geweld en verslaving
• Doel: ouders informeren zodat zij kinderen
kunnen begeleiden en ondersteunen.
• Opvolging: blog met leerinhoud
• Toekomst: samenwerking met Wikimedia
Foundation Nederland.
• Start: najaar 2009
15. Begeleiding van kinderen
• Ontwikkeling ‘dingen’ voor kinderen
• Lopen parallel met en worden geïntroduceerd in
de gastlessen voor leerkrachten.
• Leervorm: ‘blended learning’
• Thema’s of ‘dingen’:
– Samenwerken
– Sociale netwerken
– Chatten
– Foto’s en beeldmateriaal
– Gaming
– Leren leren
16. Opleiding mediacoaches
• 3 gecertificeerde mediacoaches
• Kinderen kunnen solliciteren als vrijwilliger
voor de uitleenfunctie = vergroot
betrokkenheid leerlingen bij de bibliotheek.
• Er is ook een activiteitengroep met als doel
het onder de aandacht brengen van de
bieb bij medeleerlingen.
=> De bieb wordt hét aanspreekpunt in de
school.
17. Ook andere doelgroepen bereiken…
• Toekomst: proeverij en workshop voor burgers
rond web2.0 en mogelijke samenwerking met
Wikimedia Foundation Nederland.
• Blog Bibliotheek: aandacht besteden aan
web2.0 en relevantie digitale bibliotheek.
• Intern: cursus 23 Dingen, kenniskringen en
kennismanagement .
18. Ook andere doelgroepen bereiken…
• Gemeente: begeleiding ambtenaren dienst
publiekszaken door middel van cursus ‘15
Dingen voor ambtenaren’.
• Volwassenen/de burger : sterke focus op de
informatiefunctie van de bibliotheek (geënt op
kennis delen) en daar zijn als bibliotheek waar
de vragen zijn (fysiek en virtueel).
• Digitale hulpmiddelen: wiki (intern) en Question
Manager (extern)
20. Informatiebemiddeling op basis van
kennis delen
• Bibliotheekdiensten zijn persoonlijke diensten
waarvan de kwaliteit gebaseerd is op de interactie
tussen klant en medewerker.
• Bibliotheek Vlissingen wil de kwaliteit van het
inlichtingenwerk verhogen door dit niet langer een
actie van één medewerker te laten zijn.
• Vraagafhandeling moet gebaseerd zijn op
teamwork en kennisdeling.
21. Intern kennis delen in de praktijk
• Cluster Advies ontwerpt het ideale resultaat, dat
we voor de klant willen verwezenlijken
• Cluster Dienstverlening voert het plan zo goed
mogelijk uit
• Cluster Communicatie vergelijkt de resultaten
met de beoogde resultaten en vertaalt dit in
adviezen ter verbetering van het proces
• Cluster Klantcontact borgt die resultaten door
haar manier van klantbenadering verder te
verfijnen
23. Intern kennis delen met de BiebWiki
• Het interne kennis delen wordt ondersteund door
een wiki.
• De wiki is het interne kennisdelings-,
samenwerkings- en communicatieplatform.
• Ter vervanging van het vroegere statische intranet.
• Operationeel sinds eind 2008.
25. Kennis delen met anderen: QM
• Een systeem dat inzicht geeft in het
afhandelingsproces van klantvragen
• Vragen worden toegekend aan experts
• Samen werken aan vraagbeantwoording: twee
weten meer dan één
• Doel: verbetering van de kwaliteit van
antwoorden
• Zichtbaarheid in Google
• Kwaliteitsoogpunt: procesbewaking
27. Toekomst en potentieel QM
• Question manager geeft de mogelijkheid aan
bibliotheken en andere kennisinstellingen om
samen te werken aan de beantwoording van
klantvragen en om gebruik te maken van expertise
van het netwerk.
• Project ‘kennis delen’ met Zeeuwse Bibliotheek,
Bibliotheek Haarlem en Rotterdam.
• Doel: de klant een rijker én verrassend antwoord
geven.
• ‘Neveneffect’: de bibliotheek wordt de
professionele vraagbaak en kennismakelaar in de
maatschappij.
28. Toekomst en potentieel QM: zijn waar
de gebruiker is
• Ontwikkeling van
een klantportal met
een webassistent en
chat functie
• Ontwikkeling van
een ‘stel uw vraag’-
widget om te
plaatsen op websites
van externen = daar
zijn waar vragen zijn
