1. Αποζηολή:
Η ομάδα ζαρ παίπνει ζςνένηεςξη από έναν από ηοςρ ηελεςηαίοςρ ηπειπώηερ
κοςδαπίηερ μαζηόποςρ. Δπαμαηοποιήζηε ηη ζςνένηεςξη, παποςζιάζονηαρ και
ηα εςπήμαηά ζαρ π.σ. εικόνερ, ζσέδια κλπ . Καηαγπάτηε ηη ζε μοπθή
επεξεπγαζίαρ κειμένος word google docs ώζηε να δημοζιεςηεί ζηην
ιζηοζελίδα (blog) ηος ζσολείος ζαρ .
Ιζηοπία ηυν γεθςπιών
Καιεκέξα ζαο, βξηζθόκαζηε εδώ ζην γεθύξη ηεο Άξηαο κε ηνλ θύξην Κώζηα, έλαλ
απν ηνπο ηειεπηαίνπο θνπδαξίηεο καζηόξνπο.
-Κύξηε Κώζηα ζα ζέιακε λα καο πείηε κεξηθά πξάγκαηα γηα ηελ ηζηνξία ησλ
γεθπξηώλ.
-Δπραξίζησο!
-Απσικα, πού καηαζκεςάζονηαν ηα γεθύπια;
-Η κνξθνινγία ηνπ εδάθνπο έπαηδε ηνλ πην θαζνξηζηηθό ξόιν. Ο πξσηνκάζηνξαο
αλαδεηνύζε έλα βξαρώδεο ζηέλσκα ηνπ πνηακνύ κε γεξνύο βξάρνπο ζηηο όρζεο γηα
λα ζηεξίμεη κε αζθάιεηα ηα αθξόβαζξα.΢πλήζσο, ε ζέζε ήηαλ από ρξόληα
πξνθαζνξηζκέλε, δειαδή, εθεί πνπ ππήξρε παιηόηεξα έλα μύιηλν ή άιιν πέηξηλν
γεθύξη πνπ είρε γθξεκηζηεί.
Σα γεθύξηα είλαη δηάζπαξηα ζ’ νιόθιεξε ηελ ειιεληθή επηθξάηεηα. Δπεηδή ηα
πεξηζζόηεξα γεθύξηα είλαη θηηζκέλα ζηνπο νξεηλνύο όγθνπο κε πινύζηα βιάζηεζε
ηξηγύξσ ηνπο θαη κε πέηξεο παξκέλεο από ηνπο βξάρνπο, θαίλνληαη ζαλ θπζηθή
πξνέθηαζε απηώλ ησλ βξάρσλ.
-Από πόηε θηιάσνοςν οι άνθπυποι γεθύπια και γιαηί;
-Από ηηο αξραίεο πεγέο αθνύκε γηα κεγάιν αξηζκό γεθπξηώλ. ΢ηελ Διιάδα ππάξρεη
ζήκεξα ζεηξά ρξεζηκνπνηνύκελσλ ή όρη γεθπξηώλ, ησλ νπνίσλ ε πξώηε νηθνδνκηθή
θάζε αλάγεηαη ζηελ ειιεληθή ή ζπρλόηεξα ζηε ξσκαηθή αξραηόηεηα: ζηε Μαθεδνλία
ζηελ θνηιάδα ησλ Φηιίππσλ ε γέθπξα ηνπ Αγγίηε, ζηε Θεζζαιία επί ηνπ Πελεηνύ
κεηαμύ Οκνιίνπ θαη Ππξγεηνύ ην «Πεηξνγθέθπξν». Σα αξραία γηνθύξηα. Όζα
ζώδνληαλ, ρξεζηκνπνηήζαλ θαη νη Βπδαληηλνί, παξάιιεια κε λεόθηεζηα δηθά ηνπο. Οη
Οζσκαλνί αξρηθά επεθηεηλόκελνη πξνο ηελ Κεληξηθή Δπξώπε αξθνύληαλ ζηα
βπδαληηλά. Από ηνλ 16ν θαη ηνλ 17ν αηώλα. Άξρηζαλ λα θαηαζθεπάδνληαη λέα,
ζπληεξώληαο θαη ηα παιηά.
-Ποιά αναγκαιόηηηα ςπαγοπεύει ηην καηαζκεςή ηοςρ;

2. -Σα γεθύξηα θαηαζθεπάζηεθαλ γηα ιόγνπο θαζαξά θπθινθνξηαθνύο. Όιε ε πεξηνρή
ηεο Ηπείξνπ δηαηξέρεηαη από πνηάκηα, ηα νπνία ην ρεηκώλα γίλνληαη πνιύ άγξηα θαη
νξκεηηθά. Σα γεθύξηα ζπλδένπλ ηνπο νηθηζκνύο κεηαμύ ηνπο αιιά θαη ηηο γεηηνληέο
θάζε ρσξηνύ κε ηνπο ρώξνπο δνπιεηάο - ηα ρσξάθηα, ηα ακπέιηα, ηα βνζθνηόπηα.
Όηαλ νη Ηπεηξώηεο άξρηζαλ λα ηαμηδεύνπλ θαη λα κεηαθέξνπλ εκπνξεύκαηα κε ηα
θαξαβάληα ζε δηάθνξεο ρώξεο ηεο Δπξώπεο, ηα γεθύξηα ήηαλ πιένλ απαξαίηεηα, γηα
ηε δηάβαζε ησλ πνηακώλ.
-Από ποιούρ σπημαηοδοηούνηαν και γιαηί;
-΢πλήζσο ήηαλ Έιιελεο πνπ είραλ πινπηίζεη ζηνλ ηόπν ηνπο ή ζην εμσηεξηθό από ην
εκπόξην, ηελ θηελνηξνθία, θ.ά. Αξθεηέο θνξέο ήηαλ ν ηδηνθηήηεο ηνπ παξαθείκελνπ
κύινπ θαη απηό γηλόηαλ γηαηί έηζη ν κπισλάο κεγάισλε ην πειαηνιόγην ηνπ, αθνύ ν
κύινο ηνπ ζα γηλόηαλ πξνζβάζηκνο ζε θαηνίθνπο θαη από ηηο δύν όρζεο ηνπ πνηακνύ.
Δπίζεο, θάπνηεο θνξέο, είηε έλαο θιέθηεο ή αξκαηνιόο, είηε έλα ζξεζθεπηηθό
πξόζσπν, π.ρ. θαιόγεξνο ή παπάο, αλαιάκβαλε εμ νινθιήξνπ ηα έμνδα ηεο
θαηαζθεπήο. Έλα ραξαθηεξηζηηθό παξάδεηγκα θιεξηθνύ-ρνξεγνύ ππήξμε ν
Βεζζαξίσλ (1490-1540), ν νπνίνο δηεηέιεζε Μεηξνπνιίηεο Λάξηζαο (κεηά ην ζάλαην
ηνπ αλαθεξύρηεθε ζε Άγην) θαη κέζα ζε 15 πεξίπνπ ρξόληα ρξεκαηνδόηεζε ηξία πνιύ
ζεκαληηθά γεθύξηα ζην λνκό Σξηθάισλ: ην γεθύξη ηνπ Κνξάθνπ ζηνλ Αρειών, ηεο
Πόξηαο ζηνλ Πνξηατθό θαη ηεο ΢αξαθίλαο ζηνλ Πελεηό. Σέινο, αξθεηέο θνξέο ν
ρνξεγόο ήηαλ έλαο Σνύξθνο αμησκαηνύρνο, όπσο ν Κακπέξ Αγάο ζηα Ισάλληλα, ν
Μαρκνύη Παζάο ζηα Γξεβελά θ.ά.

3. -Ποιοί είναι οι μαζηόποι ηυν γεθςπιών; Τι ξέποςμε για αςηούρ και ηην ηέσνη
ηοςρ;
-Σα γεθύξηα ρηίδνληαη από ζπληερλίεο επεηξσηώλ καζηόξσλ, εηδηθέο ζηελ θαηαζθεπή
γεθπξηώλ - ηνπο θηνπξνπιήδεο. Δπηθεθαιήο ηεο νκάδαο ήηαλ ν πξσηνκάζηνξαο, ν
νπνίνο έπξεπε λα βξεη ηε δνπιεηά θαη λα ζρεδηάζεη ηελ θαηαζθεπή. Σεινύζε ρξέε
επηζηάηε, ήηαλ πάληα παξώλ όηαλ θαηαζθεπάδνληαλ ηα ζεκέιηα, νη γσληέο (εθεί πνπ
«θιείδσλαλ» νη πέηξεο) θαη νη πξνζόςεηο, ελώ είρε θαζήθνλ λα θάλεη ηηο πιεξσκέο
ζηνπο ππνινίπνπο ηνπ ζπλεξγείνπ. Ακέζσο κεηά ζηελ ηεξαξρία ήηαλ νη καζηόξνη θαη
κεηά ηα ηζηξάθηα (ζπλήζσο λεαξά αγόξηα πνπ κάζαηλαλ ζηγά ζηγά ηελ ηέρλε), ηα
νπνία έθηηαρλαλ ηε ιάζπε θαη έζπαδαλ θαη θνπβαινύζαλ ηηο πέηξεο. Σα κπζηηθά ηεο
ηέρλεο πέξλαγαλ από παηέξα ζε γην θαη ζα πξέπεη λα επηζεκάλνπκε όηη νη
θηνπξνπιήδεο απνιάκβαλαλ θαη ηνλ ζεβαζκό ησλ Σνύξθσλ.
-Πώρ καηαζκεςάζονηαν ηα γεθύπια;
-Γνκηθό πιηθό είλαη ε πέηξα, ε νπνία πξέπεη λα είλαη νκνηνγελήο, ζπκπαγήο θαη
αλζεθηηθή, λα κελ έρεη ξσγκέο θαη λα κελ απνζαζξώλεηαη κε ην λεξό ή ηνλ αέξα.
΢ηελ Ήπεηξν ρξεζηκνπνηείηαη θπξίσο ζρηζηόιηζνο, πέηξσκα πνπ αθζνλεί ζηελ
πεξηνρή. Ωο ζπλδεηηθό θνλίακα ρξεζηκνπνηείηαη ην θνπξαζάλη, ην νπνίν
δηαθνξνπνηείηαη αλά πεξηνρή θαη αλά γεθύξη. Βαζηθά ζπζηαηηθά ηνπ είλαη ν
ζβεζκέλνο αζβέζηεο, ην λεξό, ην ρώκα θαη ην θεξακίδη. ΢πρλά ζην κίγκα
πξνζηίζεηαη θαη ειαθξόπεηξα, μεξά ρόξηα, αζπξάδηα απγώλ θαη ηξίρεο δώσλ, ηα
νπνία ιεηηνπξγνύλ σο εληζρπηηθέο ίλεο.. Γηα ηελ θαηαζθεπή ηνπ, αξρηθά ζηήλεηαη ν
μπιόηππνο. Σν ρηίζηκν μεθηλά ηαπηόρξνλα θαη από ηηο δύν πιεπξέο, ηεο βάζεο ηνπ
γεθπξηνύ, θαη πξνρσξά ζηαδηαθά πξνο ηελ θνξπθή, δηακνξθώλνληαο ην ηόμν. ΢ηελ
θνξπθή ηνπ ηόμνπ ηνπνζεηείηαη ε πέηξα "θιεηδί". ΢ηε ζπλέρεηα ρηίδεηαη ην γέκηζκα
ηνπ γεθπξηνύ. Σν γεθύξη θαηαζθεπάδεηαη έηζη ώζηε λα αληέρεη ζηελ πίεζε ηνπ λεξνύ.

4. Εςσάπιζηούμε πολύ για ηο σπόνο ζαρ και ηιρ πληποθοπίερ πος μαρ δώζαηε,
καλή ζαρ μέπα!
Πεγέο
•
http://www.kathimerini.gr/kath/7days/2000/02/13022000.pdf αθηέξσκα ζηα
πέηξηλα γεθύξηα
●
http://www.ntua.gr/MIRC/db/epirus_db/ARXITEKTONIKH/Gefuria.htm
επεηξώηηθα γεθύξηα
●
http://cal12news.blogspot.gr/2011/10/9.html ζπάληεο θσηνγξαθίεο γεθπξηώλ
●
http://www.arhiogefirionipirotikon.blogspot.gr/2012/03/blog-post.html ηερληθή
θαη αηζζεηηθή ησλ γεθπξηώλ, θνπδαξαίνη γεθπξάδεο
●https://www.google.gr/search?q=%CF%83%CF%85%CE%B3%CF%87%CF%81%
CE%BF%CE%BD%CE%B5%CF%82+%CE%B3%CE%B5%CF%86%CF%85%CF

5. %81%CE%B5%CF%82&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=TbdRUsnVHaTI0QWAi
YCgCQ&ved=0CAkQ_AUoAQ&biw=1366&bih=664&dpr=1 ζύγρξνλεο γέθπξεο
●http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%AD%CF%86%CF%85%CF%81%CE%
B1.
ΔΡΓΑ΢ΙΑ ΣΩΝ ΜΑΘΗΣΩΝ:
Γηώξγνπ Αγγειή
Δηξήλεο Αιεμίνπ
Χξηζηόθνξνπ Αξβαλίηε
Γηώξγνπ Καξηεξάθε
΢νθίαο Κνληνύ