More Related Content
Similar to bctntlvn (65).pdf (20)
bctntlvn (65).pdf
- 1. Äá» tĂ i: Thiáșżt káșż há» thá»ng tá»±
Äá»ng Äo, Äiá»u khiá»n vĂ hiá»n
thá» nhiá»t Äá» khĂ sáș„y nĂŽng
sáșŁn dáșĄng háșĄt sá» dỄng vi
Äiá»u khiá»n há» 8051
- 2. MĂ« ÂźĂu
NâĂc ta thuĂ©c nhĂŁm cžc nâĂc Âźang phžt triĂn vĂi mĂ©t nĂn kinh tĂ n«ng
nghiĂp truyĂn thĂšng. Qua nhiĂu thĂp niÂȘn trĂ« lÂči Ÿ©y nĂn n«ng nghiĂp cña
ViĂt Nam ng”y c”ng phžt triĂn vĂ·ng mÂčnh. HiĂn nay, khi nĂn kinh tĂ thĂ giĂi
Âźang chuyĂn mÂčnh sang cžc ng”nh c«ng nghiĂp, dĂch vĂŽ... thĂ ViĂt Nam n«ng
nghiĂp vĂn l” mĂ©t ng”nh cĂŁ Ÿãng gĂŁp Ÿžng kĂ v”o tĂŠng thu nhĂp quĂšc d©n.
ChĂnh vĂ vĂy m” §¶ng v” Nh” nâĂc lu«n coi trĂ€ng c«ng cuĂ©c c«ng nghiĂp
hož, hiĂn ÂźÂči hož s¶n xuĂt n«ng nghiĂp n«ng th«n, nhĂȘ Ÿã m” ng”nh n«ng
nghiĂp Ÿ· cĂŁ nhĂ·ng bâĂc phžt triĂn vâĂźt bĂc, s¶n lâĂźng thu hoÂčch tĂ” cžc loÂči
n«ng s¶n qua cžc mĂŻa vĂŽ ng”y c”ng ÂźâĂźc n©ng cao.
S¶n xuĂt n«ng nghiĂp tšng, ÂźĂi hĂĄi c«ng nghĂ sau thu hoÂčch ph¶i phžt
triĂn mÂčnh Ÿà cĂŁ thĂ b¶o qu¶n tĂšt s¶n phĂm l”m ra. HĂu hĂt cžc s¶n phĂm
n«ng nghiĂp dÂčng hÂčt nhâ lĂła, ng«, ÂźĂu, vĂ”ng... sau khi thu hoÂčch thĂ cĂn sĂy
kh« kĂp thĂȘi tržnh hâ hĂĄng do nĂm mĂšc, mĂši, mĂ€t ŸÄng thĂȘi Ÿžp Ăžng yÂȘu cĂu
cho quž trĂnh chĂ biĂn tiĂp theo.
TrâĂc Ÿ©y cžc s¶n phĂm n«ng nghiĂp dÂčng hÂčt sau khi thu hoÂčch vĂ ÂźĂu
ÂźâĂźc l”m kh« b»ng phâÂŹng phžp phÂŹi nŸng. Nhâng phâÂŹng phžp Ÿã chĂ hiĂu
qu¶ khi mĂŻa thu hoÂčch l” mĂŻa kh«, cĂn khi thu hoÂčch vĂ m” thĂȘi tiĂt cĂž mâa
liÂȘn tĂŽc kĂo d”i thĂ s¶n phĂm sĂ kh«ng ÂźâĂźc phÂŹi kh« dĂn ÂźĂn n¶y mĂm v”
¶nh hâĂ«ng rĂt lĂn ÂźĂn chĂt lâĂźng s¶n phĂm. VĂ vĂy cĂŁ mĂ©t phâÂŹng phžp khžc
Ÿ· ra ÂźĂȘi Ÿà l”m kh« s¶n phĂm kĂp thĂȘi trong mĂ€i tĂnh hĂnh thĂȘi tiĂt Ÿã l”
phâÂŹng phžp sĂy.
HiĂn nay trÂȘn thĂ giĂi Ÿ· cĂŁ rĂt nhiĂu loÂči thiĂt bĂ sĂy hiĂn ÂźÂči, cĂŁ c«ng
suĂt lĂn nhâng giž th”nh lÂči quž cao v” ÂźĂi hĂĄi kĂŒ thuĂt vĂn h”nh phĂžc tÂčp nÂȘn
kh«ng thĂ Âźâa cžc loÂči mžy Ÿã v”o cho s¶n xuĂt n«ng nghiĂp nâĂc ta.
TrÂȘn thĂ trâĂȘng nâĂc ta hiĂn nay cĂČng Ÿ· xuĂt hiĂn cžc thiĂt bĂ sĂy,
nhâng cžc thiĂt bĂ n”y cĂ„ng kĂnh, nhiĂt Ÿé sĂy kh«ng ĂŠn ÂźĂnh ŸÄng thĂȘi kh«ng
thĂ tĂč Ÿéng thay ŸÊi ÂźâĂźc nhiĂt Ÿé sĂy khi cĂn thiĂt vĂ mçi mĂ©t loÂči hÂčt ta cĂn
chĂ€n nhiĂt Ÿé sĂy thĂch hĂźp nh»m ÂźÂčt nšng suĂt cao, chĂt lâĂźng tĂšt v” tiĂt
- 3. kiĂm nšng lâĂźng. §Ăc biĂt l” n«ng s¶n dÂčng hÂčt m” l”m hÂčt giĂšng thĂ yÂȘu cĂu
và Ÿé ĂŠn ÂźĂnh nhiĂt Ÿé c”ng cao trong suĂšt quž trĂnh sĂy. MĂt khžc Ÿà dĂ
d”ng cho ngâĂȘi sö dĂŽng trong viĂc theo dĂąi nhiĂt Ÿé sĂy cĂČng nhâ thay ŸÊi
nhiĂt Ÿé sĂy thĂ nhiĂt Ÿé sĂy v” nhiĂt Ÿé ÂźĂt cĂn ph¶i ÂźâĂźc hiĂn thĂ. Ngo”i ra
hĂ thĂšng sĂy cĂn ph¶i cĂŁ giž th”nh rĂ mĂi phĂŻ hĂźp vĂi nĂn kinh tĂ n«ng
nghiĂp nâĂc ta hiĂn nay.
NŸm bŸt ÂźâĂźc yÂȘu cĂu Ÿã chĂłng t«i tiĂn h”nh nghiÂȘn cĂžu v” phžt triĂn
Ÿà t”i: âThiĂt kĂ hĂ thĂšng tĂč Ÿéng Âźo, ÂźiĂu khiĂn v” hiĂn thĂ nhiĂt Ÿé khĂ sĂy
n«ng s¶n dÂčng hÂčt sö dĂŽng vi ÂźiĂu khiĂn hĂ€ 8051â.
§à t”i gĂ„m sžu châÂŹng:
ChâÂŹng 1: TĂŠng quan chung vĂ sĂy n«ng s¶n dÂčng hÂčt.
ChâÂŹng 2: HĂ€ vi ÂźiĂu khiĂn 8051.
ChâÂŹng 3: ThiĂt kĂ hĂ thĂšng tĂč Ÿéng ÂźiĂu khiĂn nhiĂt Ÿé khĂ sĂy, Âźo
v” hiĂn thĂ trÂȘn LCD sö dĂŽng vi ÂźiĂu khiĂn AT89C52.
ChâÂŹng 4: TĂŠng hĂźp hĂ thĂšng ÂźiĂu chĂnh nhiĂt Ÿé khĂ sĂy.
ChâÂŹng 5: PhĂn lĂp trĂnh.
ChâÂŹng 6: KĂt luĂn v” Ÿà nghĂ.
- 4. ChâÂŹng 1
TĂŠng quan chung vĂ sĂy n«ng s¶n dÂčng hÂčt
1.1. C«ng nghĂ sĂy n«ng s¶n dÂčng hÂčt
1.1.1 CÂŹ sĂ« vĂt lĂœ cña quž trĂnh sĂy.
SĂy l” quž trĂnh nâĂc tĂ” vĂt liĂu Ăm khuĂch tžn, bĂšc hÂŹi ra kh«ng khĂ xung
quanh nĂŁ. Quž trĂnh n”y ÂźâĂźc thĂčc hiĂn do sĂč chÂȘnh lĂch žp suĂt hÂŹi nâĂc Ă«
bĂ mĂt cña vĂt liĂu v” m«i trâĂȘng xung quanh. §à l”m cho lâĂźng Ăm trÂȘn bĂ
mĂt s¶n phĂm bĂšc hÂŹi cĂn cĂŁ ÂźiĂu kiĂn:
Pm >Pk
Pm - Pk = ÎP
Pm : žp suĂt hÂŹi nâĂc trÂȘn bĂ mĂt vĂt liĂu
Pk : žp suĂt riÂȘng phĂn cña hÂŹi nâĂc trong kh«ng khĂ
ÎP: §éng lĂčc cña quž trĂnh sĂy
TrĂ sĂš ÎP c”ng lĂn thĂ lâĂźng Ăm chuyĂn sang m«i trâĂȘng xung quanh c”ng
mÂčch v” quž trĂnh sĂy ÂźâĂźc thĂčc hiĂn nhanh hÂŹn.
Nhâ vĂy, quž trĂnh bĂšc hÂŹi nâĂc ra kh«ng khĂ xung quanh phĂŽ thuĂ©c v”o
c¶ Pm v” Pk, trong Ÿã Pm phĂŽ thuĂ©c v”o nhiĂt Ÿé sĂy, Ÿé Ăm ban ÂźĂu cña vĂt
liĂu v” tĂnh chĂt liÂȘn kĂt cña nâĂc trong vĂt liĂu, cĂn Pk phĂŽ thuĂ©c chñ yĂu v”o
lâĂźng hÂŹi nâĂc cĂŁ mĂt trong kh«ng khĂ.
Trong vĂt liĂu Ăm nâĂc tĂ„n tÂči Ă« hai trÂčng thži: liÂȘn kĂt v” tĂč do. Ă« c¶ hai
dÂčng Ăm Ÿã, nâĂc ÂźĂu cĂŁ thĂ khuĂch tžn v” bĂšc hÂŹi ra kh«ng khĂ. NâĂc liÂȘn
kĂt do ÂźâĂźc giĂ· bĂ«i lĂčc liÂȘn kĂt hož hĂ€c rĂt lĂn nÂȘn rĂt khĂŁ bay hÂŹi. NâĂc n”y
chĂ bay hÂŹi khi vĂt liĂu ÂźâĂźc ŸÚt nĂŁng Ă« nhiĂt Ÿé cao v” trong quž trĂnh bay
hÂŹi thâĂȘng g©y nÂȘn sĂč biĂn ŸÊi cĂu trĂłc ph©n tö cña vĂt liĂu.
Do tĂnh chĂt hĂłt, nh¶ Ăm cña vĂt liĂu trong kh«ng khĂ nÂȘn giĂ·a Ÿé Ăm trong
kh«ng khĂ v” trong vĂt liĂu lu«n cĂŁ quž trĂnh c©n b»ng Ÿéng:
- 5. NĂu Pm >Pk thĂ lâĂźng Ăm trÂȘn bĂ mĂt s¶n phĂm bĂšc hÂŹi v”o trong kh«ng
khĂ l”m cho žp suĂt hÂŹi trÂȘn bĂ mĂt vĂt liĂu Pm gi¶m xuĂšng. TĂ” trong vĂt liĂu
nâĂc sĂ ÂźâĂźc khuĂch tžn ra bĂ mĂt v” bĂšc hÂŹi thiĂt lĂp c©n b»ng mĂi giĂ·a žp
suĂt bĂ mĂt v” Ÿé Ăm. §é Ăm cña vĂt liĂu ÂźâĂźc gi¶m dĂn theo quž trĂnh sĂy.
Theo mĂžc Ÿé kh« cña vĂt liĂu, sĂč bĂšc hÂŹi chĂm dĂn v” tĂi khi Ÿé Ăm cĂn lÂči
cña vĂt liĂu ÂźÂčt tĂi mĂ©t mĂ©t giž trĂ n”o Ÿã, cĂn gĂ€i l” Ÿé Ăm c©n b»ng Wcb,
khi Ÿã ÎP = 0, nghĂa l” Pm = Pk thĂ quž trĂnh sĂy dĂ”ng lÂči.
NĂuPm < Pk thĂ ngâĂźc lÂči vĂt liĂu sĂ hĂłt Ăm v” quž trĂnh n”y ÂźâĂźc gĂ€i l”
quž trĂnh hĂp thĂŽ nâĂc, nĂŁ ÂźâĂźc diĂn ra cho ÂźĂn khi Ÿé Ăm cña vĂt liĂu ÂźÂčt tĂi
trĂ sĂš Ÿé Ăm c©n b»ng thĂ dĂ”ng lÂči.
Quž trĂnh nâĂc tĂ” vĂt liĂu Ăm bay hÂŹi, kĂm theo sĂč thu nhiĂt. VĂ thĂ nĂu
kh«ng cĂŁ sĂč ŸÚt nĂŁng, cung cĂp nhiĂt tĂ” ngo”i v”o thĂ nhiĂt Ÿé cña vĂt liĂu
gi¶m xuĂšng. Khi nhiĂt Ÿé gi¶m sĂ l”m gi¶m žp suĂt hÂŹi trÂȘn bĂ mĂt, dĂn ÂźĂn
l”m chĂm tĂšc Ÿé bĂšc hÂŹi nâĂc. Do Ÿã, muĂšn sĂy nhanh, ph¶i cung cĂp lâĂźng
nhiĂt tĂ” ngo”i v”o Ÿà l”m tšng nhiĂt Ÿé cña vĂt liĂu sĂy.
Quy luĂt thay ŸÊi Ÿé Ăm ÂźâĂźc Ÿžnh giž b»ng tĂšc Ÿé sĂy, Ÿã l” tĂšc Ÿé
khuĂch tžn cña nâĂc tĂ” vĂt liĂu ra kh«ng khĂ.
TĂšc Ÿé sĂy ÂźâĂźc xžc ÂźĂnh b»ng lâĂźng nâĂc bĂšc hÂŹi tĂ” 1m3 bĂ mĂt hay tĂ”
1kg vĂt liĂu Ăm trong mĂ©t Ÿn vĂ thĂȘi gian:
W W
Us = hay U s =
Ft Gt
Us - TĂšc Ÿé sĂy, kg/m2.h hay (kg/kg.h).
W - LâĂźng hÂŹi nâĂc bĂšc hÂŹi tĂ” bĂ mĂt vĂt liĂu cĂŁ diĂn tĂch F(m2) hay tĂ”
G(kg) vĂt liĂu trong thĂȘi gian t(h).
Khi tĂšc Ÿé sĂy cao, nghĂa l” thĂȘi gian l”m kh« vĂt liĂu ngŸn, nšng suĂt
thiĂt bĂ sĂy cao.
Cho tĂi nay vĂn châa cĂŁ phâÂŹng phžp ho”n chĂnh Ÿà tĂnh tožn lĂča chĂ€n tĂšc
Ÿé sĂy, vĂ nĂŁ chĂu ¶nh hâĂ«ng cña rĂt nhiĂu yĂu tĂš biĂn ŸÊi trong quž trĂnh sĂy.
NgâĂȘi ta chĂ cĂŁ thĂ tĂnh tožn tâÂŹng ŸÚi chĂnh xžc trÂȘn cÂŹ sĂ« cžc ÂźâĂȘng cong
sĂy ÂźâĂźc vĂ theo kĂt qu¶ thĂčc nghiĂm cho tĂ”ng loÂči vĂt liĂu trong nhĂ·ng ÂźiĂu
- 6. kiĂn nhĂt ÂźĂnh nhâ: nhiĂt Ÿé, Ÿé Ăm, tĂšc Ÿé chuyĂn Ÿéng cña tžc nh©n sĂy, bĂ
d”y cña vĂt liĂu sĂy ⊠MĂc dĂŻ vĂy quy luĂt thay ŸÊi nhiĂt , Ăm cña phĂn lĂn
cžc loÂči n«ng s¶n ÂźĂu cĂŁ dÂčng chung nhâ trÂȘn ŸÄ thĂ hĂnh I.1.1.
HĂnh I.1.1 - §Ä thĂ quž trĂnh sĂy.
Cšn cĂž v”o sĂč biĂn thiÂȘn cña tĂšc Ÿé sĂy, cĂŁ thĂ chia quž trĂnh sĂy th”nh 2
giai ÂźoÂčn chñ yĂu: Giai ÂźoÂčn 1 (tĂšc Ÿé sĂy kh«ng ŸÊi) v” giai ÂźoÂčn 2 (tĂšc Ÿé
sĂy gi¶m). NĂu cšn cĂž theo trĂnh tĂč thĂȘi gian thĂ quž trĂnh sĂy ÂźâĂźc chia theo 3
giai ÂźoÂčn:
- 7. Giai ÂźoÂčn ÂźĂu l”m nĂŁng vĂt liĂu, Ăžng vĂi thĂȘi gian rĂt ngŸn t0 nh»m Âźâa vĂt
liĂu sĂy tĂ” nhiĂt Ÿé thĂp lÂȘn nhiĂt Ÿé cao cĂŁ thĂ bay hÂŹi ÂźâĂźc. Ă« giai ÂźoÂčn n”y
nhiĂt Ÿé vĂt liĂu tvl tšng nhanh ŸÄng thĂȘi tĂšc Ÿé sĂy Us cĂČng tšng nhanh ŸÄng
thĂȘi tĂšc Ÿé sĂy Us cĂČng tšng nhanh nhâng Ÿé Ăm vĂt liĂu wvl gi¶m kh«ng
Ÿžng kĂ (ÂźoÂčn AB).
Giai ÂźoÂčn thĂž hai Ăžng vĂi thĂȘi gian t1 Ă« giai ÂźoÂčn n”y tĂšc Ÿé sĂy kh«ng ŸÊi.
To”n bĂ© nhiĂt tĂ” kh«ng khĂ truyĂn v”o cho vĂt liĂu dĂŻng Ÿà bĂšc hÂŹi nâĂc.
NhiĂt Ÿé cña vĂt liĂu hĂu nhâ kh«ng ŸÊi v” b»ng nhiĂt Ÿé hÂŹi nâĂc bĂšc ra, Ÿé
Ăm vĂt liĂu gi¶m xuĂšng rĂt nhanh (ÂźoÂčn BC).
TĂšc Ÿé sĂy kh«ng ŸÊi l” do trong vĂt liĂu cĂn nhiĂu nâĂc, lâĂźng Ăm rĂȘi ÂźĂn
bĂ mĂt vĂt liĂu Ÿà bĂšc hÂŹi tâÂŹng Ăžng vĂi lâĂźng Ăm Ÿ· bĂšc hÂŹi trÂȘn bĂ mĂt.
Giai ÂźoÂčn n”y chñ yĂu l”m tžch lâĂźng nâĂc tĂč do trong vĂt liĂu, nâĂc bay hÂŹi
ra khĂĄi bĂ mĂt tâÂŹng tĂč nhâ khi bay hÂŹi tĂ” mĂt nâĂc tĂč do.
Giai ÂźoÂčn cuĂši Ăžng vĂi thĂȘi gian t2. Ă« giai ÂźoÂčn n”y tĂšc Ÿé sĂy gi¶m, Ÿé Ăm
cña vĂt liĂu cĂČng gi¶m dĂn (ÂźoÂčn CD), trong khi Ÿã nhiĂt Ÿé vĂt liĂu tšng dĂn.
Giai ÂźoÂčn n”y diĂn ra cho ÂźĂn khi vĂt liĂu cĂŁ Ÿé Ăm c©n b»ng (Ăžng vĂi ÂźiĂm
D) thĂ tĂšc Ÿé sĂy b»ng 0, quž trĂnh sĂy dĂ”ng lÂči.
NguyÂȘn nh©n l”m cho vĂn tĂšc sĂy gi¶m l” do vĂt liĂu Ÿ· kh« hÂŹn, tĂšc Ÿé
khuĂch tžn Ăm trong vĂt liĂu nhĂĄ hÂŹn tĂšc Ÿé bay hÂŹi nâĂc trÂȘn bĂ mĂt do ph¶i
khŸc phĂŽc trĂ« lĂčc khuĂch tžn, ŸÄng thĂȘi trÂȘn bĂ mĂt vĂt liĂu ÂźâĂźc phñ mĂ©t lĂp
m”ng cĂžng l”m c¶n trĂ« viĂc thožt Ăm. CuĂši giai ÂźoÂčn n”y, lâĂźng Ăm liÂȘn kĂt
bĂn nhĂt bŸt ÂźĂu ÂźâĂźc tžch ra. NhiĂt cung cĂp mĂ©t phĂn Ÿà nâĂc tiĂp tĂŽc bĂšc
hÂŹi, mĂ©t phĂn Ÿà vĂt liĂu tiĂp tĂŽc nĂŁng lÂȘn. NhiĂt Ÿé vĂt liĂu sĂy ÂźâĂźc tšng lÂȘn
cho ÂźĂn khi vĂt liĂu ÂźÂčt ÂźâĂźc Ÿé Ăm c©n b»ng thĂ nhiĂt Ÿé vĂt liĂu b»ng nhiĂt
Ÿé tžc nh©n sĂy (tâÂŹng Ăžng vĂi ÂźiĂm E). VĂ vĂy, Ă« giai ÂźoÂčn n”y cĂn giĂ· nhiĂt
Ÿé tžc nh©n sĂy kh«ng vâĂźt quž nhiĂt Ÿé cho phĂp cña vĂt liĂu.
Trong quž trĂnh sĂy kh« s¶n phĂm, cžc tĂnh chĂt sinh hĂ€c, lĂœ hož, cĂu trĂłc
cÂŹ hĂ€c v” cžc tĂnh chĂt khžc cña s¶n phĂm cĂn ph¶i ÂźâĂźc giĂ· nguyÂȘn hoĂc
thay ŸÊi rĂt Ăt, bĂ«i vĂ nhĂ·ng tĂnh chĂt n”y cĂŁ Ăœ nghĂa quan trĂ€ng, xžc ÂźĂnh chĂ
tiÂȘu phĂm chĂt cña nĂŁ.
- 8. §à ŸÂčt ÂźâĂźc nhĂ·ng yÂȘu cĂu trÂȘn cĂn ph¶i thĂčc hiĂn Ÿóng chà Ÿé sĂy, nghĂa
l” ph¶i ٦m b¶o ÂźâĂźc giž trĂ thĂch hĂźp vĂ nhiĂt Ÿé, thĂȘi gian v” tĂšc Ÿé gi¶m
Ăm ŸÚi vĂi mçi loÂči vĂt liĂu v” kh«ng ÂźâĂźc quž giĂi hÂčn cho phĂp. VĂ vĂy
trong quž trĂnh sĂy cĂn chĂł Ăœ mĂ©t sĂš ÂźĂc ÂźiĂm sau:
NhiĂt Ÿé sĂy cho phĂp l” nhiĂt Ÿé tĂši Âźa châa l”m ¶nh hâĂ«ng tĂi chĂt lâĂźng
cña nĂŁ. NĂu nhiĂt Ÿé cao cžc th”nh phĂn dinh dâĂŹng cĂŁ trong hÂčt bĂ biĂn ŸÊi.
Protein trong hÂčt bĂ ngâng tĂŽ, cžc chĂt bĂ©t bĂ hĂ„ hož, dĂu bĂ oxy hož âŠ, dĂn
ÂźĂn gi¶m giž trĂ dinh dâĂŹng cña s¶n phĂm, gi¶m sĂžc n¶y mĂm ŸÚi vĂi hÂčt
giĂšng,⊠YÂȘu cĂu kĂŒ thuĂt khi sĂy l” nhiĂt Ÿé hÂčt khi sĂy kh«ng quž 600C ŸÚi
vĂi hÂčt lâÂŹng thĂčc v” 500C ŸÚi vĂi hÂčt giĂšng. Khi Ÿé Ăm ÂźÂčt tĂi 25%, nhiĂt Ÿé
chĂt mang nhiĂt cho phĂp cĂŁ thĂ tĂi 700C, khi Ÿé Ăm hÂčt cao hÂŹn 25%, nhiĂt
Ÿé chĂt mang nhiĂt kh«ng ÂźâĂźc quž 800C.
TĂšc Ÿé gi¶m Ăm cho phĂp l” giĂi hÂčn tĂši Âźa cña tĂšc Ÿé gi¶m Ăm trung bĂnh
châa g©y ra hâ hĂĄng chĂt lâĂźng cña s¶n phĂm trong quž trĂnh sĂy. Quž trĂnh
gi¶m Ăm khi sĂy kĂm theo nhĂ·ng biĂn ŸÊi tĂnh chĂt vĂt lĂœ, hož hĂ€c v” cĂu trĂłc
s¶n phĂm. VĂ dĂŽ nhâ: trĂ€ng lâĂźng riÂȘng, Ÿé bĂn cÂŹ hĂ€c tšng, kĂch thâĂc v”
hĂnh džng cĂČng biĂn ŸÊi g©y ra sĂč co kĂo, dĂch chuyĂn giĂ·a cžc bĂ© phĂn cĂu
trĂłc bÂȘn trong, biĂn dÂčng cĂu trĂłc tĂ b”o, phž vĂŹ cžc m«,âŠNĂu sĂy vĂi tĂšc Ÿé
quž nhanh, nhĂ·ng biĂn ŸÊi nĂŁi trÂȘn x¶y ra m·nh liĂt sĂ g©y rÂčn nĂžt ŸÚi vĂi
nhĂ·ng s¶n phĂm dÂčng hÂčt. TĂ” Ÿã l”m gi¶m chĂt lâĂźng cña s¶n phĂm, gi¶m Ÿé
an to”n khi b¶o qu¶n v” gi¶m giž trĂ c¶m quan ,âŠ
ThĂȘi gian sĂy cho phĂp l” thĂȘi gian ÂźâĂźc phĂp thĂčc hiĂn quž trĂnh sĂy n»m
trong giĂi hÂčn kh«ng d”i tĂi mĂžc l”m gi¶m chĂt lâĂźng hÂčt do nhiĂt v” kh«ng
ngŸn quž mĂžc l”m gi¶m chĂt lâĂźng hÂčt do tĂšc Ÿé gi¶m Ăm quž nhanh.
1.1.2. Cžc phâÂŹng phžp sĂy.
§à tžch Ăm ra khĂĄi s¶n phĂm, ngâĂȘi ta cĂŁ thĂ dĂŻng nhiĂu phâÂŹng phžp
khžc nhau nhâ: phâÂŹng phžp cÂŹ hĂ€c (Ăp trÂȘn cžc mžy Ăp hay mžy ly t©m, hĂłt
Ăm b»ng cžc mžy bÂŹm), phâÂŹng phžp hož lĂœ (dĂŻng cžc chĂt hĂłt Ăm canxi
clorua, axit sunfuric, silicagen,...) v” phâÂŹng phžp nhiĂt (tžch Ăm trong vĂt
- 9. liĂu sang dÂčng hÂŹi nhĂȘ cĂŁ tžc dĂŽng cña nhiĂt). PhâÂŹng phžp tžch Ăm b»ng cÂŹ
hĂ€c Ÿn gi¶n v” rĂ tiĂn nhĂt nhâng khĂŁ cĂŁ thĂ tžch hĂt ÂźâĂźc lâĂźng Ăm ÂźÂčt yÂȘu
cĂu b¶o qu¶n v” thâĂȘng l”m biĂn dÂčng s¶n phĂm. SĂy b»ng hož lĂœ l” phâÂŹng
phžp rĂt phĂžc tÂčp, tĂšn kĂm v” ph¶i dĂŻng cžc chĂt hĂp thĂŽ tâÂŹng ŸÚi ÂźÂŸt tiĂn.
VĂ vĂy trong thĂčc tĂ s¶n xuĂt phâÂŹng phžp sĂy b»ng nhiĂt ÂźâĂźc žp dĂŽng cĂŁ
hiĂu qu¶ nhĂt.
SĂy b»ng nhiĂt ÂźâĂźc chia l”m 2 phâÂŹng phžp : sĂy tĂč nhiÂȘn v” sĂy nh©n
tÂčo.
1.1.2.1. SĂy tĂč nhiÂȘn.
L” phâÂŹng phžp l”m kh« Ÿn gi¶n nhĂt, bao gĂ„m hong giĂŁ tĂč nhiÂȘn v” phÂŹi
nŸng.
* Hong giĂŁ tĂč nhiÂȘn thâĂȘng žp dĂŽng cho trâĂȘng hĂźp s¶n phĂm mĂi thu
hoÂčch cĂŁ Ÿé Ăm cao vĂi khĂši lâĂźng kh«ng lĂn. Do cĂŁ Ÿé Ăm cao nÂȘn žp suĂt
hÂŹi nâĂc trÂȘn bĂ mĂt s¶n phĂm lĂn hÂŹn so vĂi žp suĂt hÂŹi nâĂc riÂȘng phĂn
trong kh«ng khĂ l”m cho nâĂc trong s¶n phĂm bĂšc hÂŹi ra bÂȘn ngo”i. ThĂȘi tiĂt
c”ng kh« ržo (žp suĂt hÂŹi nâĂc trong kh«ng khĂ c”ng thĂp) thĂ tĂšc Ÿé bay hÂŹi
nâĂc c”ng mÂčnh v” ngâĂźc lÂči. VĂ vĂy khi Ÿé Ăm tâÂŹng ŸÚi cña kh«ng khĂ quž
lĂn ÂźĂc biĂt khi sâÂŹng mĂŻ thĂ viĂc hong giĂŁ sĂ kh«ng cĂŁ hiĂu qu¶.
PhâÂŹng phžp n”y cĂŁ âu ÂźiĂm l” Ÿn gi¶n nhâng tĂšc Ÿé bay hÂŹi chĂm, thĂȘi
gian kĂo d”i v” khĂŁ gi¶m ÂźâĂźc Ÿé Ăm tĂi mĂžc cĂn thiĂt Ÿà b¶o qu¶n. Do Ÿã
phâÂŹng phžp n”y chĂ ÂźâĂźc žp dĂŽng Ÿà l”m gi¶m Ăm sÂŹ bĂ© cho s¶n phĂm mĂi
thu hoÂčch khi châa kĂp phÂŹi sĂy Ÿà tržnh sĂy ra thĂši mĂšc hay mĂ€c mĂm.
* PhÂŹi nŸng l” phâÂŹng phžp sĂy tĂč nhiÂȘn lĂźi dĂŽng nhiĂt bĂžc xÂč cña mĂt trĂȘi
Ÿà l”m kh« s¶n phĂm. NguyÂȘn lĂœ cña phâÂŹng phžp sĂy b»ng žnh nŸng mĂt trĂȘi
l” s¶n phĂm hĂp thĂŽ nšng lâĂźng bĂžc xÂč cña cžc tia mĂt trĂȘi l”m tšng nhiĂt Ÿé
v” žp suĂt hÂŹi trÂȘn bĂ mĂt do Ÿã s¶y ra quž trĂnh bĂšc hÂŹi nâĂc tĂ” hÂčt v”o
kh«ng khĂ l”m hÂčt kh« dĂn.
PhâÂŹng phžp n”y cĂŁ âu ÂźiĂm l” Ÿn gi¶n, tĂn dĂŽng ÂźâĂźc nguĂ„n nšng lâĂźng
thiÂȘn nhiÂȘn nhâng cĂŁ nhâĂźc ÂźiĂm l” lu«n phĂŽ thuĂ©c v”o ÂźiĂu kiĂn thĂȘi tiĂt, s¶n
- 10. phĂm kh« kh«ng ÂźâĂźc ŸÄng ÂźĂu, tĂšn nhiĂu c«ng sĂžc v” kh«ng cÂŹ khĂ hož
ÂźâĂźc.
1.1.2.2. SĂy nh©n tÂčo.
SĂy nh©n tÂčo ÂźâĂźc thĂčc hiĂn nhĂȘ cĂŁ tžc nh©n sĂy ŸÚt nĂŁng (khĂŁi lĂ hoĂc
kh«ng khĂâŠ), chĂłng tiĂp xĂłc trĂčc tiĂp hoĂc gižn tiĂp vĂi vĂt liĂu, ŸÚt nĂŁng v”
hĂłt nâĂc cña nĂŁ. Quž trĂnh n”y tĂšn nhiĂu nšng lâĂźng. Tuy vĂy phâÂŹng phžp
n”y l” phâÂŹng phžp duy nhĂt cĂŁ thĂ l”m kh« mĂ©t khĂši lâĂźng s¶n phĂm lĂn
trong mĂ©t thĂȘi gian ngŸn vĂi bĂt kĂș ÂźiĂu kiĂn thĂȘi tiĂt n”o hoĂc cĂŁ thĂ tžch hĂt
Ÿé Ăm liÂȘn kĂt bĂn vĂ·ng ra khĂĄi s¶n phĂm khi cĂn thiĂt.
1.1.3. HĂ thĂšng sĂy n«ng s¶n dÂčng hÂčt.
1.1.3.1. §Ăc ÂźiĂm chung cña hĂ thĂšng sĂy n«ng s¶n dÂčng hÂčt.
HĂ thĂšng sĂy n«ng s¶n dÂčng hÂčt cĂČng giĂšng nhâ hĂ thĂšng sĂy n«ng s¶n
khžc, gĂ„m cžc bĂ© phĂn chĂnh: bĂ© phĂn tÂčo žp v” cĂp nhiĂt cho quž trĂnh sĂy,
bĂ© phĂn lĂ€c l”m sÂčch v” ho” trĂ©n hçn hĂźp khĂ nĂŁng trâĂc khi khĂ nĂŁng ÂźâĂźc
Âźâa v”o buĂ„ng sĂy v” Âźi qua s¶n phĂm sĂy, buĂ„ng sĂy.
HĂnh 1.1 sau l” sÂŹ ŸÄ cĂu trĂłc cña hĂ thĂšng sĂy n«ng s¶n dÂčng hÂčt:
BĂ© phĂn
Kh©u cĂp l”m sÂčch Kh©u tÂčo žp BuĂ„ng
nhiĂt v” ho” trĂ©n ( quÂčt giĂŁ) sĂy
hçn hßp
HĂnh 1.1 - SÂŹ ŸÄ cĂu trĂłc hĂ thĂšng sĂy n«ng s¶n dÂčng hÂčt.
* BĂ© phĂn cĂp nhiĂt
§©y l” kh©u cĂp nhiĂt cho hĂ thĂšng sĂy, nguĂ„n nšng lâĂźng cung cĂp cho
kh©u n”y rĂt nhiĂu v” Âźa dÂčng vĂ vĂy tuĂș thuĂ©c v”o thĂ mÂčnh cña tĂ”ng vĂŻng
m” chĂ€n dÂčng nšng lâĂźng phĂŻ hĂźp.
ViĂc tĂn dĂŽng, sö dĂŽng cžc phĂ th¶i trong s¶n xuĂt n«ng nghiĂp, c«ng
nghiĂp nhâ vĂĄ trĂu, b· mĂa, gç vĂŽn, mĂŻn câa, than l”m nguĂ„n cung cĂp nšng
lâĂźng sĂ thuĂn lĂźi vĂ chĂłng ta sÂœn cĂŁ hay cĂŁ thĂ mua ÂźâĂźc vĂi giž rĂ, chĂnh
nhĂ·ng phĂ th¶i trong s¶n xuĂt n”y giĂłp ÂźĂy nhanh quž trĂnh s¶n xuĂt v” hÂč giž
h”nh s¶n phĂm cña n«ng s¶n khi sĂy. VĂi nhĂ·ng yĂu tĂš thuĂn lĂźi nhâ trÂȘn
- 11. chĂłng ta cĂŁ thĂ chĂ€n l”m nguĂ„n nšng lâĂźng sĂy nhâng cĂČng kh«ng thĂ Âźem
žp dĂŽng ngay ÂźâĂźc m” ph¶i xĂt ÂźĂn tĂnh kĂŒ thuĂt, xa hÂŹn l” tžc Ÿéng tĂi m«i
trâĂȘng, do cĂŁ nhâĂźc ÂźiĂm l” kh«ng thà Ÿ¶m b¶o khĂŁi bĂŽi trong cžc tžc nh©n
sĂy, hiĂu suĂt nhiĂt kh«ng cao, khĂŁ khšn trong viĂc ÂźiĂu chĂnh nhiĂt Ÿé sĂy,
g©y ¶nh hâĂ«ng xĂu ÂźĂn chĂt lâĂźng n«ng s¶n.
Ta cĂČng cĂŁ thĂ sö dĂŽng than bĂŻn hoĂc Angtraxit l”m nguĂ„n nšng lâĂźng.
NĂŁ cĂŁ âu ÂźiĂm nĂŠi bĂt hÂŹn so vĂi sö dĂŽng phĂ th¶i n«ng c«ng nghiĂp nhâ Ăt
bĂŽi hÂŹn, dĂ d”ng cho viĂc lĂ€c bĂŽi v” ho” trĂ©n vĂi kh«ng khĂ sÂčch Âźi v”o buĂ„ng
sĂy. MĂt khžc viĂc sö dĂŽng nguĂ„n nšng lâĂźng n”y rĂt kinh tĂ v” cĂŁ sÂœn, giž
th”nh hĂźp lĂœ cĂŁ thĂ chĂp nhĂn ÂźâĂźc, song Ÿé ŸÄng ÂźĂu cña quž trĂnh sĂy
kh«ng cao.
Ngo”i ra hiĂn nay cĂČng Ÿ· cĂŁ nhiĂu thiĂt bĂ sĂy sö dĂŽng nguĂ„n nšng
lâĂźng nhâ gas, ÂźiĂn⊠v” hĂ thĂšng sĂ kh«ng cĂn bĂ© phĂn l”m sÂčch khĂ sĂy nĂ·a
nÂȘn hĂ thĂšng sĂy sà Ÿn gi¶n hÂŹn nhâng ÂźĂu bĂt lĂźi l” thiĂt bĂ sĂy n”y yÂȘu cĂu
vĂn h”nh cao, ÂźĂu tâ lĂn, cho nÂȘn chĂ phĂŻ hĂźp vĂi s¶n suĂt c«ng nghiĂp hay
thö nghiĂm trong phĂng thĂ nghiĂm châa thà žp dĂŽng rĂ©ng r·i v”o trong s¶n
xuĂt.
TĂŁm lÂči thiĂt bĂ sĂy n»m Ÿn lĂ , kh«ng sö dĂŽng thâĂȘng xuyÂȘn, nšng suĂt
kh«ng lĂn thĂ dĂŻng ÂźiĂn, gas l”m nguĂ„n nšng lâĂźng. NĂu thiĂt bĂ sĂy n»m
trong vĂŻng n«ng th«n, vĂŻng xa x«i hĂo lžnh, c«ng suĂt ÂźiĂn hÂčn chĂ nÂȘn dĂŻng
than Ÿž hay phĂ liĂu n«ng nghiĂp l”m nguĂ„n nšng lâĂźng.
* BĂ© phĂn l”m sÂčch v” ho” trĂ©n khĂ sĂy.
BĂ© phĂn n”y l”m cho hçn hĂźp khĂ sĂy ٦m b¶o tiÂȘu chuĂn vĂ nhiĂt Ÿé v”
nĂ„ng Ÿé bĂŽi. §©y l” bĂ© phĂn cĂn thiĂt vĂi thiĂt bĂ sĂy sö dĂŽng nšng lâĂźng tĂ”
than Ÿž hay phĂ liĂu n«ng nghiĂp bĂ© phĂn cĂn ŸÚi vĂi thiĂt bĂ sö dĂŽng nšng
lâĂźng ÂźiĂn v” gas thĂ bĂ© phĂn n”y kh«ng cĂn.
* BĂ© phĂn tÂčo žp.
§à ŸĂy khĂ nĂŁng tĂ” bĂ© phĂn tÂčo nhiĂt v”o buĂ„ng sĂy thĂ cĂn ph¶i cĂŁ bĂ©
phĂn tÂčo žp. žp suĂt tÂčo ra tĂ” bĂ© phĂn tÂčo žp ph¶i Ÿñ lĂn Ÿà ŸĂy ÂźâĂźc dĂng khĂ
qua cžc kÂȘnh dĂn ŸÄng thĂȘi ph¶i thŸng ÂźâĂźc trĂ« lĂčc cña khĂši hÂčt sĂy.
- 12. Gi¶i phžp hĂ·u hiĂu cho vĂn Ÿà trÂȘn l” sö dĂŽng quÂčt giĂŁ Ÿà l”m bĂ© phĂn tÂčo
žp. CĂŁ hai quÂčt thâĂȘng dĂŻng Ÿà tÂčo žp:
âą QuÂčt ly t©m.
Kh«ng khĂ Âźi v”o theo chiĂu dĂ€c trĂŽc ho”nh theo phâÂŹng tiĂp tuyĂn vĂi
cžnh quÂčt. QuÂčt cĂŁ ÂźĂc ÂźiĂm l” cĂŁ miĂn žp suĂt ÂźiĂu tiĂt cao tÂčo ra tĂšc Ÿé giĂŁ
lĂn, cho nÂȘn thâĂȘng žp dĂŽng loÂči quÂčt giĂŁ n”y cho cžc hĂ thĂšng sĂy lĂn.
âą QuÂčt hâĂng trĂŽc.
Kh«ng khĂ ÂźâĂźc thĂŠi theo chiĂu dĂ€c trĂŽc trĂŽc cžnh quÂčt. §©y l” loÂči
quÂčt cĂŁ miĂn žp suĂt ÂźiĂu tiĂt nhĂĄ, thâĂȘng ÂźâĂźc dĂŻng cho cžc loÂči mžy sĂy cĂŹ
vÔa v” nhå.
*BuĂ„ng sĂy.
BuĂ„ng sĂy chĂnh l” nÂŹi diĂn ra quž trĂnh sĂy hay quž trĂnh trao ŸÊi nhiĂt
Ăm giĂ·a khĂ sĂy vĂi n«ng s¶n. TuĂș theo nguyÂȘn tŸc hoÂčt Ÿéng m” buĂ„ng sĂy
cĂŁ hĂ thĂšng cžc kÂȘnh dĂn khĂ ph©n phĂši v” l”m ÂźĂu dĂng khĂ sĂy thĂŠi qua hÂčt
sĂy.
1.1.3.2. TĂnh chĂt chung cña vĂt liĂu sĂy.
§à qĂła trĂnh sĂy ÂźÂčt hiĂu qu¶ cao, kh«ng l”m gi¶m chĂt lâĂźng cña n«ng
s¶n sau khi sĂy ta cĂn tĂm hiĂu cžc tĂnh chĂt chung l”m ¶nh hâĂ«ng ÂźĂn quž
trĂnh sĂy cña hÂčt .
* SĂč h« hĂp cña n«ng s¶n dÂčng hÂčt.
N«ng s¶n dÂčng hÂčt cĂŁ tĂnh chĂt nhâ mĂ©t cÂŹ thĂ sĂšng, Ă« trÂčng thži Ÿé Ăm
cao, nhiĂt Ÿé m«i trâĂȘng lĂn, hÂčt sĂ h« hĂp mÂčnh. Quž trĂnh n”y diĂn ra l”m
«xi hož cžc chĂt hĂ·u cÂŹ trong hÂčt v” sinh ra nhiĂt, l”m hÂčt bĂ nĂŁng lÂȘn, ph«i sĂ
phžt triĂn th”nh hÂčt mĂm. KĂt qu¶ cña quž trĂnh h« hĂp hÂčt l” gi¶m khĂši
lâĂźng, chĂt lâĂźng cña hÂčt, thĂm chĂ hÂčt cĂŁ thĂ hĂĄng ho”n to”n. VĂ vĂy kh«ng
nhĂ·ng sau khi thu hoÂčch vĂ cĂn sĂy kh« ngay hÂčt m” trong quž trĂnh b¶o qu¶n
cĂČng cĂn thâĂȘng xuyÂȘn theo dĂąi nhiĂt Ÿé nÂŹi b¶o qu¶n v” tiĂn h”nh sĂy kh«
kĂp thĂȘi Ÿà l”m ngĂ”ng sĂč h« hĂp cña hÂčt. §Âči lâĂźng Ÿà trâng cho sĂč h« hĂp cña
hÂčt l” câĂȘng Ÿé h« hĂp.
* §é Ăm cña hÂčt.
- 13. Khi hÂčt cĂŁ Ÿé Ăm dâĂi Ÿé Ăm b¶o qu¶n thĂ câĂȘng Ÿé h« hĂp kh«ng Ÿžng
kĂ. Khi Ÿé Ăm tšng thĂ câĂȘng Ÿé h« hĂp cĂČng tšng dĂn. §é Ăm hÂčt tšng ÂźĂn
mĂ©t giĂi hÂčn nhĂt ÂźĂnh thĂ câĂȘng Ÿé h« hĂp Ÿét nhiÂȘn tšng lÂȘn. SĂč tšng Ÿét
biĂn câĂȘng Ÿé h« hĂp l” do quž trĂnh sinh hĂ€c trong s¶n phĂm biĂu hiĂn l” Ÿ·
xuĂt hiĂn lâĂźng nâĂc tĂč do trong cžc tĂ b”o cña hÂčt. §é Ăm Ăžng vĂi tĂ b”o hÂčt
xuĂt hiĂn lâĂźng nâĂc tĂč do ÂźâĂźc gĂ€i l” Ÿé Ăm giĂi hÂčn. VĂi nhĂ·ng hÂčt nhâ
ng«, thĂŁc thà Ÿé Ăm giĂi hÂčn Ÿà b¶o qu¶n l” 13 - 13,5%, vĂi nhĂ·ng hÂčt cĂŁ dĂu
nhâ vĂ”ng, lÂčc thà Ÿé Ăm giĂi hÂčn l” 7 - 9%.
* NhiĂt Ÿé hÂčt.
Khi nhiĂt Ÿé tšng thĂ câĂȘng Ÿé h« hĂp cña hÂčt cĂČng tšng lÂȘn, nhâng ¶nh
hâĂ«ng cña nhiĂt Ÿé thâĂȘng kĂm hiĂu lĂčc hÂŹn so vĂi ¶nh hâĂ«ng cña Ÿé Ăm. Khi
nhiĂt Ÿé tšng quž nhiĂt Ÿé giĂi hÂčn thĂ câĂȘng Ÿé h« hĂp yĂu Âźi v” chĂžc nšng
sĂšng khžc bĂ chĂm lÂči. NĂu tiĂp tĂŽc tšng nhiĂt Ÿé thĂ hÂčt ngĂ”ng h« hĂp (mĂt
hoÂčt Ÿéng sĂšng). Cho nÂȘn, nhiĂt Ÿé sĂy quž lĂn sĂ l”m ¶nh hâĂ«ng ÂźĂn quž
trĂnh n¶y mĂm v” phžt triĂn cña hÂčt sau n”y do Ÿã quž trĂnh sĂy nhiĂt Ÿé hÂčt
lu«n ph¶i nhĂĄ hÂŹn nhiĂt Ÿé cho phĂp. VĂ dĂŽ nhiĂt Ÿé cho phĂp ŸÚi vĂi ng«
giĂšng l” 500C v” ŸÚi vĂi ng« thĂt l” 50 - 550C.
HĂnh 1.2 l” b¶ng nhiĂt Ÿé sĂy cho phĂp v” Ÿé Ăm giĂi hÂčn Ÿà b¶o qu¶n cña
mĂ©t sĂš loÂči hÂčt.
TÂȘn hÂčt NhiĂt Ÿé sĂy cho §é Ăm giĂi hÂčn b¶o
phĂp (0C) qu¶n (%)
ThĂŁc 35 13 â 13,5
Ng« 50 13 â 13,5
§ç tâÂŹng 30 11 - 12
VÔng 50 7-8
LÂčc 50 8-9
HĂnh 1.2 - B¶ng nhiĂt Ÿé sĂy cho phĂp v” Ÿé Ăm giĂi hÂčn.
1.2. Kh¶o sžt mĂ©t sĂš thiĂt bĂ sĂy.
1.2.1. ThiĂt bĂ sĂy Ă« ViĂt Nam.
- 14. 1.2.1.1. ThiĂt bĂ sĂy kiĂu hĂm.
HĂnh 1.3 - ThiĂt bĂ sĂy kiĂu hĂm.
1 - phĂu Âźâa nguyÂȘn liĂu 2 - Cöa thožt khĂ Ăm
3 - NguyÂȘn liĂu 4 - LâĂi s”ng
5 - Cöa lĂy nguyÂȘn liĂu 6 - quÂčt 7 - BuĂ„ng sĂy
8 - BuĂ„ng ŸÚt 9 - Van dĂn hâĂng
VĂt liĂu Ăm ÂźâĂźc Âźâa v”o buĂ„ng sĂy 7 th«ng qua phĂu 1, trong thĂŻng sĂy
cĂŁ ÂźĂt lâĂi s”ng 4. Tžc nh©n sĂy (kh«ng khĂ hoĂc khĂŁi lĂ) ÂźâĂźc quÂčt 6 thĂŠi v”o
buĂ„ng ŸÚt 8 sau Ÿã khĂ nĂŁng ÂźâĂźc Âźâa v”o buĂ„ng sĂy v” qua s”ng 4 len v”o
khe hĂ« cña cžc hÂčt sĂy v” l”m kh« hÂčt. HÂŹi Ăm ÂźâĂźc Âźâa ra cĂŻng vĂi khĂ nĂŁng
qua cöa 2. Sau khi sĂy kh« s¶n phĂm ÂźâĂźc vĂn chuyĂn ra ngo”i qua cöa thožt
5. §©y l” phâÂŹng phžp sĂy ÂźâĂźc sö dĂŽng nhiĂu nhĂt hiĂn nay. Tuy nhiÂȘn Ÿé
ŸÄng ÂźĂu kh«ng cao vĂ nhiĂt Ÿé Ÿžy thĂŻng bao giĂȘ cĂČng lĂn hÂŹn nhiĂt Ÿé bÂȘn
trÂȘn miĂng thĂŻng.
1.2.1.2. ThiĂt bĂ sĂy bšng t¶i
- 15. HĂnh 1.4 - ThiĂt bĂ sĂy kiĂu bšng t¶i
1- PhĂu ŸÊ nhiÂȘn liĂu 2- BuĂ„ng sĂy 3- Bšng t¶i
4- QuÂčt ÂźĂy 5- calorife 6- Cöa x¶ nguyÂȘn liĂu
7- Cöa thožt khà th¶i
BÂȘn trong buĂ„ng sĂy 2 ngâĂȘi ta ÂźĂt nhiĂu bšng t¶i 3 cži lĂ€ trÂȘn cži kia, cžc
bšng t¶i ÂźâĂźc l”m b»ng v¶i hoĂc lâĂi kim loÂči ÂźâĂźc chuyĂn Ÿéng ngâĂźc chiĂu
nhau. VĂt liĂu tĂ” thĂŻng chĂža 1 ch¶y xuĂšng bšng t¶i phĂa trÂȘn, di chuyĂn dĂ€c
theo buĂ„ng sĂy 2 v” ŸÊ xuĂšng bšng t¶i ÂźĂt Ă« dâĂi. TĂšc Ÿé bšng t¶i kho¶ng
1m/s. QuÂčt giĂŁ 4 ÂźĂy kh«ng khĂ qua calorife 5 v”o buĂ„ng sĂy 2, v” thožt ra
ngo”i ra cöa 7. S¶n phĂm sĂy ÂźâĂźc thožt ra ngo”i qua cöa 6. Do nguyÂȘn liĂu
ŸÊ xuĂšng nhiĂu lâĂźt tĂ” bšng t¶i n”y ÂźĂn bšng t¶i khžc v” ÂźâĂźc xžo trĂ©n nhiĂu
lĂn nÂȘn quž trĂnh sĂy ÂźâĂźc ŸÄng ÂźĂu. Tuy nhiÂȘn Ÿ©y l” phâÂŹng phžp sĂy vĂi
- 16. hÂčt sĂy lâu Ÿéng nÂȘn cĂn mĂ©t hĂ thĂšng cung cĂp nguyÂȘn liĂu liÂȘn tĂŽc v” hĂ
thĂšng bšng t¶i lĂn cho nÂȘn giž th”nh cao.
1.2.2. ThiĂt bĂ sĂy trÂȘn thĂ giĂi
HĂnh 1.5 - ThiĂt bĂ sĂy bšng t¶i cña MĂ.
1 - PhiĂu chĂža nhiÂȘn liĂu 2 - Bšng t¶i 3 - BuĂ„ng ŸÚt
4 - VĂt t¶i 5, 7 - QuÂčt hĂłt 6 - TâĂȘng chŸn
ThiĂt bĂ sĂy bšng t¶i do MĂ s¶n xuĂt cĂŁ cĂu tÂčo gĂ„m 2 buĂ„ng nĂŁng v” lÂčnh
ngšn cžch bĂ«i tâĂȘng chŸn 6. HÂčt Ăm v”o phĂu 1 ÂźâĂźc d”n mĂĄng trÂȘn bšng t¶i 2
v” chuyĂn Ÿéng. Kh«ng khĂ ÂźâĂźc ŸÚt nĂŁng b»ng nhiÂȘn liĂu lĂĄng ÂźâĂźc ŸÚt Ă«
buĂ„ng ŸÚt 3. Kh«ng khĂ nĂŁng v” kh« ÂźâĂźc hĂłt Âźi qua lĂp hÂčt trÂȘn bšng nhĂȘ
quÂčt hĂłt 7. Qua hĂt vĂŻng nĂŁng hÂčt ÂźâĂźc sĂy kh« ÂźĂn Ÿé Ăm cĂn thiĂt, sau Ÿã Âźi
v”o vĂŻng lÂčnh ÂźâĂźc l”m nguĂ©i trĂčc tiĂp b»ng kh«ng khĂ do quÂčt hĂłt 5. HÂčt
nguĂ©i ÂźâĂźc rÂŹi xuĂšng vĂt t¶i 4 v” Âźi ra ngo”i mžy. TĂšc Ÿé sĂy, Ÿé gi¶m Ăm cña
mžy ÂźâĂźc ÂźiĂu chĂnh b»ng cžch thay ŸÊi tĂšc Ÿé bšng t¶i v” chiĂu d”y lĂp hÂčt.
§iĂu chĂnh nhiĂt Ÿé b»ng cžch tšng gi¶m nhiÂȘn liĂu ŸÚt. Mžy n”y cĂu tÂčo rĂt
phĂžc tÂčp v” giž th”nh rĂt cao.
- 17. Nhâ vĂy theo kh¶o sžt ta cĂŁ thĂ nhĂn xĂt r»ng hiĂn nay cĂŁ 2 loÂči thiĂt bĂ
sĂy l” sĂy Ÿéng v” sĂy tĂnh. SĂy Ÿéng l” sĂy m” s¶n phĂm sĂy chuyĂn Ÿéng
ngâĂźc chiĂu vĂi chuyĂn Ÿéng cña khĂ sĂy. ThiĂt bĂ n”y cĂŁ kh¶ nšng sĂy ÂźĂu
rĂt cao nhâng cĂn mĂ©t hĂ thĂšng d©y truyĂn tĂč Ÿéng rĂt hiĂn ÂźÂči v” phĂžc tÂčp
nÂȘn giž th”nh rĂt cao. CĂn thiĂt bĂ sĂy tĂnh l” hÂčt sĂy kh«ng di chuyĂn, khĂ sĂy
sĂ Âźi v”o cžc khe hĂ« cña cžc hÂčt v” l”m kh« hÂčt. ThiĂt bĂ n”y rĂt Ÿn gi¶n tuy
nhiÂȘn kh¶ nšng sĂy ÂźĂu kh«ng cao. VĂi nĂn kinh tĂ cña nâĂc ta hiĂn nay thĂ
thâĂȘng dĂŻng thiĂt bĂ sĂy tĂnh l” phĂŠ biĂn.
1.3. KĂt luĂn v” gi¶i phžp.
Qua nhĂ·ng ph©n tĂch trÂȘn cÂŹ sĂ« lĂœ thuyĂt trÂȘn ta thĂy n«ng s¶n dÂčng hÂčt
sau khi thu hoÂčch cĂn ÂźâĂźc sĂy kh« kĂp thĂȘi trong mĂ€i tĂnh hĂnh thĂȘi tiĂt. Tuy
nhiÂȘn و ٦m b¶o kh«ng bĂ thay ŸÊi dinh dâĂŹng trong quž trĂnh sĂy thĂ mçi
loÂči n«ng s¶n cĂn mĂ©t nhiĂt Ÿé sĂy nhĂt ÂźĂnh. §Ăc biĂt vĂi nhĂ·ng hÂčt dĂŻng
l”m hÂčt giĂšng thĂ cĂn cĂŁ nhiĂt Ÿé sĂy rĂt ĂŠn ÂźĂnh trong suĂšt quž trĂnh sĂy. MĂt
khžc dĂča v”o tĂnh hĂnh hiĂn nay cña nâĂc ta, thiĂt bĂ sĂy châa nhiĂu hoĂc châa
٦m b¶o vĂ mĂt chĂt lâĂźng s¶n phĂm sau khi sĂy, thiĂt bĂ trÂȘn thĂ giĂi thĂ giž
th”nh rĂt cao kh«ng phĂŻ hĂźp vĂi s¶n suĂt n«ng nghiĂp cña nâĂc ta. ThĂčc tĂ
hiĂn nay nâĂc ta sö dĂŽng phâÂŹng phžp phÂŹi kh« tĂč nhiÂȘn l” chñ yĂu v” nhâ
vĂy phĂŽ thuĂ©c rĂt nhiĂu v”o tĂnh hĂnh thĂȘi tiĂt. VĂ vĂy chĂłng t«i tiĂn h”nh phžt
triĂn m« hĂnh sĂy trong phĂng thĂ nghiĂm vĂi mong muĂšn cĂŁ thĂ tÂčo ra mĂ©t
thiĂt bĂ sĂy phĂŻ hĂźp vĂi yÂȘu cĂu b¶o qu¶n hÂčt sau thu hoÂčch cña nâĂc ta.
VĂi Ÿà t”i n”y chĂłng t«i chñ yĂu Âźi s©u v”o thiĂt kĂ phĂn Âźo v” khĂšng
chĂ nhiĂt (phĂn ÂźiĂu khiĂn) cĂn phĂn thiĂt kĂ cÂŹ khĂ chĂłng t«i kh«ng Âźi s©u
nÂȘn chĂ€n m« hĂnh cÂŹ khà Ÿ· cĂŁ sÂœn. HĂnh 1.6 l” m« hĂnh hĂ thĂšng sĂy trong
phĂng thĂ nghiĂm.
- 18. HĂnh 1.6 - M« hĂnh hĂ thĂšng sĂy trong phĂng thĂ nghiĂm.
1 - QuÂčt ÂźĂy 2 - D©y nung 3 - BuĂ„ng ŸÚt
4 - C¶m biĂn nhiĂt 5 - BuĂ„ng sĂy
VĂ thiĂt kĂ hĂ thĂšng sĂy trong phĂng thĂ nghiĂm nÂȘn nšng lâĂźng dĂŻng cho
quž trĂnh sĂy ÂźâĂźc cung cĂp bĂ«i nguĂ„n ÂźiĂn xoay chiĂu, tžc nh©n sĂy l” khĂ
nĂŁng v” Ă« Ÿ©y ta dĂŻng quÂčt ÂźĂy Ÿà tÂčo žp suĂt cao, thĂŠi lâĂźng khĂ lĂn qua d©y
nung trong buĂ„ng ŸÚt v” Âźâa v”o buĂ„ng sĂy, thiĂt bĂ sĂy dĂŻng l” sĂy tĂnh.
§à ŸiĂu khiĂn nhiĂt Ÿé sĂy thĂ hiĂn nay cĂŁ rĂt nhiĂu thiĂt bĂ ÂźiĂu khiĂn
nhâ PLC, mÂčch sĂš rĂȘi rÂčc, vi ÂźiĂu khiĂn⊠nhâng Ÿà cĂŁ mĂ©t thiĂt bĂ rĂ tiĂn m”
vĂn ٦m b¶o yÂȘu cĂu cña quž trĂnh sĂy chĂłng t«i chĂ€n sö dĂŽng vi ÂźiĂu khiĂn.
ChâÂŹng tiĂp theo sĂ giĂi thiĂu chung vĂ vi ÂźiĂu khiĂn.
- 19. ChâÂŹng 2
HĂ€ vi §iĂu khiĂn 8051
2.1. GiĂi thiĂu chung vĂ vi ÂźiĂu khiĂn.
Ng”y nay cžc bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn Âźang cĂŁ Ăžng dĂŽng ng”y c”ng rĂ©ng r·i v”
th©m nhĂp ng”y c”ng nhiĂu trong cžc lĂnh vĂčc kĂŒ thuĂt v” ÂźĂȘi sĂšng x· hĂ©i.
HĂu hĂt cžc thiĂt bĂ kĂŒ thuĂt tĂ” phĂžc tÂčp ÂźĂn Ÿn gi¶n nhâ thiĂt bĂ ÂźiĂu khiĂn
tĂč Ÿéng (ÂźiĂu khiĂn Ÿéng cÂŹ, mžy tĂnh h”nh trĂnh, ÂźiĂu ho” nhiĂt ŸéâŠ), thiĂt
bĂ všn phĂng (mžy tĂnh, mžy in, FaxâŠ) cho ÂźĂn cžc thiĂt bĂ trong gia ÂźĂnh (ŸÄ
ÂźiĂn trong nh”, ti vi, trĂ chÂŹi ÂźiĂn töâŠ) ÂźĂu cĂŁ dĂŻng cžc bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn.
CĂŁ bĂšn hĂ€ vi ÂźiĂu khiĂn chĂnh, Ÿã l”: 6811 cña Motola, 8051 cña Intel,
Z8 cña Zilog v” PIC 16x cña Microchip technology. Mçi loÂči trÂȘn cĂČng cĂŁ tĂp
lĂnh v” thanh ghi riÂȘng nÂȘn chĂłng kh«ng tâÂŹng thĂch lĂn nhau.
Mçi mĂ©t nh” thiĂt kĂ, khi thiĂt kĂ mĂ©t hĂ thĂšng thĂ cĂn ph¶i lĂča chĂ€n mĂ©t
loÂči vi ÂźiĂu khiĂn cho mĂnh sao cho trâĂc hĂt ph¶i Ÿžp Ăžng yÂȘu cĂu vĂ tĂnh
tožn mĂ©t cžch hiĂu qu¶ v” kinh tĂ. Do vĂy cĂn xem xĂt bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn 8 bit,
16 bit hay 32 bit l” thĂch hĂźp.
Ngo”i ra mĂ©t sĂš tham sĂš kĂŒ thuĂt cĂn c©n nhŸc khi lĂča chĂ€n l”:
* TĂšc Ÿé: TĂšc Ÿé lĂn nhĂt m” bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn hç trĂź l” bao nhiÂȘu.
* KiĂu Ÿãng vĂĄ: KiĂu Ÿãng vĂĄ quan trĂ€ng khi cĂŁ yÂȘu cĂu vĂ kh«ng
gian, kiĂu lŸp ržp v” tÂčo mĂu thö cho s¶n phĂm cuĂši cĂŻng. Cžc kiĂu Ÿãng vĂĄ
cĂŁ thĂ lĂča chĂ€n l” kiĂu 40 ch©n DIP (vĂĄ dÂčng 2 h”ng ch©n), kiĂu QFP (vĂĄ
vu«ng dĂt) hay l” kiĂu Ÿãng vĂĄ khžc.
* C«ng suĂt tiÂȘu thĂŽ: L” mĂ©t tiÂȘu chuĂn cĂn ÂźĂc biĂt lâu Ăœ nĂu s¶n phĂm
dĂŻng pin hoĂc Ÿc quy.
* Dung lâĂźng bĂ© nhĂ RAM hoĂc ROM trÂȘn chip.
* SĂš ch©n v”o ra v” bĂ© ÂźĂnh thĂȘi trÂȘn chip.
* Kh¶ nšng dĂ d”ng n©ng cao hiĂu suĂt cao hoĂc gi¶m c«ng suĂt tiÂȘu thĂŽ.
- 20. * Giž th”nh trÂȘn mĂ©t Ÿn vĂ khi mua sĂš lâĂźng lĂn: §©y l” vĂn Ÿà cĂŁ ¶nh
hâĂ«ng ÂźĂn giž th”nh cuĂši cĂŻng cña s¶n phĂm .
TiÂȘu chuĂn thĂž hai khi lĂča chĂ€n bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn l” kh¶ nšng phžt triĂn
cžc s¶n phĂm nhâ thĂ n”o. VĂ dĂŽ kh¶ nšng cĂŁ sÂœn cžc trĂnh hĂźp dĂch, gĂŹ rĂši,
biÂȘn dĂch ng«n ngĂ· C , m« phĂĄng, ÂźiĂu kiĂn hç trĂź kĂŒ thuĂt cĂČng nhâ kh¶
nšng sö dĂŽng trong nh” v” bÂȘn ngo”i m«i trâĂȘng.
TiÂȘu chuĂn thĂž ba l” kh¶ nšng sÂœn s”ng Ÿžp Ăžng vĂ sĂš lâĂźng Ă« hiĂn tÂči
cĂČng nhâ Ă« tâÂŹng lai.
HiĂn nay, trong cžc hĂ€ vi ÂźiĂu khiĂn 8 bit h”ng ÂźĂu thĂ 8051 cĂŁ sĂš lâĂźng
lĂn nhĂt, giž th”nh rĂ nhĂt v” ÂźâĂźc Ÿ«ng ٦o ngâĂȘi dĂŻng yÂȘu thĂch. §Äng thĂȘi
chĂłng cĂČng Ÿžp Ăžng ÂźâĂźc rĂt nhiĂu nhĂ·ng Ăžng dĂŽng vĂ”a v” nhĂĄ.
2.2. TÊng quan và hÀ 8051.
2.2.1 LĂch sö phžt triĂn cña hĂ€ 8051.
Nšm 1981, h·ng Intel cho ra mŸt bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn ÂźâĂźc gĂ€i l” 8051. BĂ© vi
ÂźiĂu khiĂn n”y cĂŁ 128 byte RAM, 4K byte ROM, hai bĂ© ÂźĂnh thĂȘi, mĂ©t cĂŠng
nĂši tiĂp v” bĂšn cĂŠng 8 bĂt. TĂt c¶ ÂźĂu ÂźâĂźc tĂch hĂźp trÂȘn mĂ©t chip. LĂłc bĂy giĂȘ
bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn nhâ vĂy ÂźâĂźc gĂ€i l” mĂ©t âhĂ thĂšng trÂȘn chipâ. 8051 l” bĂ© xö
lĂœ 8 bĂt nghĂa l” CPU chĂ cĂŁ thĂ l”m viĂc vĂi 8 bĂt dĂ· liĂu. DĂ· liĂu lĂn hÂŹn 8
bit ÂźâĂźc chia th”nh cžc dĂ· liĂu 8 bĂt Ÿà xö lĂœ. 8051 cĂŁ tĂt c¶ 4 cĂŠng v”o ra ,
mçi cĂŠng rĂ©ng 8 bit. 8051 cĂŁ thĂ cĂŁ mĂ©t ROM trÂȘn chĂp cĂčc ÂźÂči l” 64Kbyte
Tuy nhiÂȘn v”o thĂȘi ÂźiĂm Ÿã nh” s¶n xuĂt mĂi cho xuĂt xâĂ«ng chĂ 4Kbyte
ROM trÂȘn chĂp.
8051 Ÿ· trĂ« nÂȘn phĂŠ biĂn sau khi Intel cho phĂp cžc nh” s¶n xuĂt khžc s¶n
xuĂt v” bžn bĂt kĂș dÂčng biĂn thĂ n”o cña 8051 m” hĂ€ muĂšn vĂi ÂźiĂu kiĂn hĂ€
ph¶i Ÿà m· châÂŹng trĂnh tâÂŹng thĂch vĂi 8051. TĂ” Ÿã dĂn ÂźĂn sĂč ra ÂźĂȘi cña
nhiĂu phiÂȘn b¶n 8051 vĂi cžc tĂšc Ÿé khžc nhau v” dung lâĂźng ROM trÂȘn chĂp
khžc nhau. Tuy nhiÂȘn, ÂźiĂu quan trĂ€ng l” tuy cĂŁ nhiĂu biĂn thĂ cña 8051, nhâ
khžc nhau vĂ tĂšc Ÿé v” dung lâĂźng nhĂ ROM trÂȘn chip khžc nhau, nhâng cžc
lĂnh ÂźĂu tâÂŹng thĂch vĂi 8051 ban ÂźĂu. §iĂu Ÿã cĂŁ nghĂa l” nĂu châÂŹng trĂnh
- 21. ÂźâĂźc viĂt cho mĂ©t phiÂȘn b¶n 8051 n”o Ÿã thĂ cĂČng cĂŁ thĂ chÂčy ÂźâĂźc vĂi mĂ€i
phiÂȘn b¶n khžc kh«ng phĂŽ thuĂ©c v”o h·ng s¶n xuĂt .
HĂnh 2.1 l” mĂ©t sĂš phiÂȘn b¶n cña 8051.
KĂœ hiĂu ROM RAM Ch©n Timer NgŸt Vcc §ãng
I/O vĂĄ
AT89C51 4K 128 32 2 6 5V 40
AT89LV51 4K 128 32 2 6 3V 40
AT89C1051 1K 64 15 1 3 3V 20
AT89C2051 2K 128 15 2 6 3V 20
AT89C52 8K 128 32 3 8 5V 40
AT89LV52 8K 128 32 3 8 3V 40
HĂnh 2.1 - Cžc phiÂȘn b¶n 8051 cña Atmel (Flash ROM).
2.2.2. SÂŹ ŸÄ khĂši cña bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn 8051.
NgŸt ngo”i
ROM RAM
on chip on
§iĂu khiĂn châÂŹng chip
ngŸt trĂnh
CPU
BĂ© tÂčo dao Bus 4 cĂŠng v”o
Ÿéng ÂźiĂu ra CĂŠng nĂši tiĂp
khiĂn
TXD RXD
HĂnh 2.2 - SÂŹ ŸÄ khĂši cña bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn 8051.
Trong cžc phiÂȘn b¶n trÂȘn thĂ hiĂn nay AT89C52 l” phiÂȘn b¶n Âźang ÂźâĂźc
sö dĂŽng rĂ©ng r·i. VĂi nhĂ·ng tĂnh nšng âu viĂt cña nĂŁ v” phĂŻ hĂźp vĂi m« hĂnh
- 22. ÂźiĂu khiĂn hĂ thĂšng vĂ”a v” nhĂĄ vĂi giž th”nh tâÂŹng ŸÚi rĂ, ta nÂȘn chĂ€n phiÂȘn
b¶n n”y. Sau Ÿ©y l” nhĂ·ng khži qužt chung vĂ vi ÂźiĂu khiĂn AT89C52.
2.3. Vi ÂźiĂu khiĂn AT89C52
Do hĂ€ MCS- 51TM Ÿ· trĂ« th”nh chuĂn c«ng nghiĂp nÂȘn cĂŁ rĂt nhiĂt h·ng
s¶n xuĂt ra nĂŁ, ÂźiĂn hĂnh l” ATMEL Corporation. H·ng n”y Ÿ· kĂt hĂźp rĂt
nhiĂu tĂnh nšng dĂča trÂȘn nĂn t¶ng kĂŒ thuĂt cña mĂnh Ÿà tÂčo ra cžc vi ÂźiĂu
khiĂn tâÂŹng thĂch vĂi MCS-51TMnhâng mÂčnh mĂ hÂŹn.
AT89C52 l” mĂ©t vi ÂźiĂu khiĂn 8 bit do ATMEL s¶n xuĂt, chĂ tÂčo theo
c«ng nghĂ CMOS, cĂŁ chĂt lâĂźng cao, c«ng suĂt tiÂȘu thĂŽ thĂp vĂi 8Kbyte bĂ©
nhĂ Flash cĂŁ kh¶ nšng xož v” lĂp trĂnh lÂči . ChĂp ÂźâĂźc s¶n xuĂt theo kĂŒ thuĂt
nhĂ kh«ng mĂt nĂ©i dung mĂt Ÿé cao cña ATMEL v” tâÂŹng thĂch vĂi chuĂn
c«ng nghiĂp MCS-51TM vĂ tĂp lĂnh v” cžc ch©n v”o ra. Flash on-chip cho phĂp
bĂ© nhĂ lĂp trĂnh ÂźâĂźc trong hĂ thĂšng bĂ«i mĂ©t trĂnh viÂȘn bĂnh thâĂȘng. B»ng
cžch nĂši 1 CPU 8 bit vĂi 1 Flash trÂȘn chip Ÿn, AT89C52 l” mĂ©t vi ÂźiĂu khiĂn
mÂčnh, cĂŁ tĂnh mĂm dĂo cao, giž rĂ, phĂŻ hĂźp Ăžng dĂŽng vi ÂźiĂu khiĂn.
Cžc ÂźĂc ÂźiĂm chñ yĂu cña AT89C52:
* TâÂŹng thĂch ho”n to”n vĂi hĂ€ MCS-51TMcña Intel.
* BĂ© nhĂ châÂŹng trĂnh 8Kbytes bÂȘn trong cĂŁ kh¶ nšng lĂp trĂnh lÂči.
* §é bĂn 1000lĂn ghi/xož.
* TĂn sĂš hoÂčt Ÿéng : 0Hz ÂźĂn 24MHz.
* 3 chà Ÿé khož bĂ© nhĂ.
* 128 x 8 - Bits RAM néi.
* 32 ÂźâĂȘng I/O lĂp trĂnh ÂźâĂźc (4port).
* 3 bé Timer/Couter 16 bits.
* Hç trĂź 8 nguĂ„n ngŸt.
* Chà Ÿé nguĂ„n thĂp (kh«ng l”m gĂ IDLE) v” chà Ÿé nguĂ„n gi¶m.
§à hiĂu mĂ©t cžch khži qužt vĂ cĂu tÂčo, cžc th”nh phĂn bÂȘn trong cña vi
ÂźiĂu khiĂn, tiĂp theo sĂ giĂi thiĂu sÂŹ ŸÄ khĂši cña bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn.
- 23. 2.3.1. S ŸÄ khÚi.
HĂnh 2.3 - SÂŹ ŸÄ khĂši cña vi ÂźiĂu khiĂn.
- 24. 2.3.2. M« t¶ chÞc nšng cžc ch©n.
HĂnh 2.4 - CĂu tÂčo ch©n cña AT89C52.
* VCC: cung cĂp ÂźiĂn žp nguĂ„n 5V cho chip.
* GND: l” ch©n ÂźĂt.
* XTAL1 v” XTAL2: 8051 cĂŁ mĂ©t bĂ© dao Ÿéng trÂȘn chĂp nhâng vĂn cĂn mĂ©t
cĂŁ bĂ© ŸÄng hĂ„ bÂȘn ngo”i Ÿà kĂch hoÂčt.
BĂ© dao Ÿéng thÂčch anh ngo”i thâĂȘng ÂźâĂźc nĂši tĂi cžc ch©n v”o XTAL1
v” XTAL2. Khi mŸc v”o dao Ÿéng thÂčch anh cĂn cĂŁ 2 tĂŽ ÂźiĂn 33pF, mĂ©t ÂźĂu
mçi tĂŽ n”y nĂši tĂi cžc ch©n v”o XTAL1 v” XTAL2, cĂn ÂźĂu kia nĂši ÂźĂt nhâ
hĂnh 2.5:
- 25. C4 33
XTAL2
11.0592M
Y1
XTAL1
C5 33
GND
HĂnh 2.5 - SÂŹ ŸÄ bĂ© dao Ÿéng ngo”i sö dĂŽng bĂ© dao Ÿéng
thÂčch anh.
* RST: ch©n khĂ«i Ÿéng lÂči (RESET) .
BĂnh thâĂȘng ch©n n”y Ă« mĂžc thĂp, khi cĂŁ xung cao ÂźĂt tĂi ch©n n”y thĂ bĂ©
vi ÂźiĂu khiĂn sĂ kĂt thĂłc mĂ€i hoÂčt Ÿéng hiĂn tÂči v” tiĂn h”nh khĂ«i Ÿéng lÂči.
Quž trĂnh x¶y ra ho”n to”n tâÂŹng tĂč khi bĂt nguĂ„n. Khi RESET mĂ€i giž trĂ
trÂȘn thanh ghi sĂ bĂ xož.
Khi RESET giž trĂ bĂ© ÂźĂm châÂŹng trĂnh PC b»ng 0 v” nhâ vĂy CPU nhĂn
m· lĂnh ÂźĂu tiÂȘn tÂči ÂźĂa chĂ 0000 cña bĂ© nhĂ ROM. Do Ÿã tÂči ÂźĂa chĂ n”y ph¶i
cĂŁ lĂnh ÂźĂu tiÂȘn châÂŹng trĂnh nguĂ„n cña ROM. §à RESET hiĂu qu¶, ch©n
RST cĂn duy trĂ trÂčng thži tĂch cĂčc (mĂžc cao ) tĂši thiĂu 2 chu kĂș.
+5V
C3
10uF
SW1
R5
100
RST
R6
4.7K
HĂnh 2.6 - MÂčch nĂši ch©n reset cña 8051
* EA /Vpp: truy cĂp bĂ© nhĂ ngo”i (External Access) l” ch©n v”o. Ch©n n”y
cĂŁ thĂ ÂźâĂźc nĂši tĂi 5 V (logic 1) hoĂc vĂi GND (logic 0). NĂu ch©n n”y nĂši
ÂźĂn 5V thĂ 89C52 thĂčc thi châÂŹng trĂnh trong ROM nĂ©i. NĂu ch©n n”y nĂši vĂi
GND (v” ch©n PSEN cĂČng Ă« logic 0), thĂ châÂŹng trĂnh cĂn thĂčc thi chĂža Ă« bĂ©
nhà ngo”i.
- 26. * PSEN : l” ch©n cho phĂp bĂ© nhĂ châÂŹng trĂnh (Promgram Store Enable). §©y
l” tĂn hiĂu cho phĂp ta truy xuĂt bĂ© nhĂ châÂŹng trĂnh ngo”i. Ch©n n”y ÂźâĂźc
nĂši tĂi ch©n OE (Output Enable) cña EPROM hoĂc ROM) Ÿà cho phĂp ŸÀc
cžc byte lĂnh. TĂn hiĂu PSEN Ă« logic 0 trong suĂšt thĂȘi gian tĂm nÂčp lĂnh. Khi
thĂčc thi mĂ©t châÂŹng trĂnh chĂža Ă« ROM nĂ©i, PSEN ÂźâĂźc duy trĂ Ă« logic kh«ng
tĂch cĂčc (logĂc 1)
* ALE / PROG : cho phĂp chĂšt ÂźĂa chĂ (Address Latch Enable) , l” ch©n ra cĂŁ
mĂžc tĂch cĂčc cao. Khi port 0 ÂźâĂźc sö dĂŽng l”m bus ÂźĂa chĂ/ dĂ· liĂu Âźa hĂźp,
ch©n ALE xuĂt tĂn hiĂu Ÿà chĂšt ÂźĂa chĂ v”o mĂ©t thanh ghi ngo”i trong suĂšt nöa
ÂźĂu chu kĂș cña bĂ© nhĂ. Sau khi ÂźiĂu n”y Ÿ· ÂźâĂźc thĂčc hiĂn, cžc ch©n cña port
0 sĂ xuĂt/ nhĂp dĂ· liĂu hĂźp lĂ trong suĂšt nöa sau chu kĂș cña bĂ© nhĂ.
* Nhãm ch©n cÊng v”o/ra.
BĂšn cĂŠng P0, P1, P2, P3 ÂźĂu cĂŁ 8 ch©n v” tÂčo th”nh cĂŠng 8 bit. TĂt c¶ cžc
cĂŠng khi reset ÂźĂu ÂźâĂźc cĂu hĂnh l”m cĂŠng ra. §à l”m ÂźĂu v”o thĂ cĂn ÂźâĂźc
lĂp trĂnh.
âą CĂŠng P0:
CĂŠng P0 cĂŁ 8 ch©n. BĂnh thâĂȘng Ÿ©y l” cĂŠng ra. §à cĂŁ thĂ vĂ”a l”m cĂŠng
ra vĂ”a l”m cĂŠng v”o thĂ cĂn nĂši tĂi ÂźiĂn trĂ« kĂo 10KΩ bÂȘn ngo”i vĂ cĂŠng P0 cĂŁ
dÂčng cĂčc mžng hĂ«. §©y l” ÂźiĂm khžc vĂi cžc cĂŠng P1, P2, P3. Khi cĂŁ ÂźiĂn trĂ«
kĂo ngo”i thĂ khi khĂ«i Ÿéng lÂči, cĂŠng P0 ÂźâĂźc cĂu hĂnh l”m cĂŠng ra Ÿà P0 tÂčo
th”nh cĂŠng v”o thĂ cĂn ph¶i lĂp trĂnh b»ng cžch ghi 1 tĂi tĂt c¶ cžc bit cña
cĂŠng. P0 ngo”i chĂžc nšng chuyĂn ÂźĂa chĂ cĂn ÂźâĂźc dĂŻng Ÿà chuyĂn 8 bit ÂźĂa
chĂ AD0 -AD7. Khi nĂši 8051 tĂi bĂ© nhĂ ngo”i, thĂ cĂŠng P0 cung cĂp c¶ ÂźĂa chĂ
v” dĂ· liĂu b»ng cžch dĂ„n kÂȘnh Ÿà tiĂt kiĂm sĂš ch©n. Ch©n ALE sĂ bžo P0 cĂŁ
ÂźĂa chĂ hay dĂ· liĂu. NĂu ALE = 0 thĂ P0 cĂp dĂ· liĂu D0 - D7, cĂn nĂu ALE = 1
thĂ l” ÂźĂa chĂ
âą CĂŠng P1
CĂŠng P1 cĂČng cĂŁ 8 ch©n v” cĂŁ thĂ sö dĂŽng l”m ÂźĂu v”o hoĂc ra, cĂŠng P0
kh«ng cĂŁ ÂźiĂn trĂ« kĂo vĂ nĂŁ Ÿ· cĂŁ cžc ÂźiĂn trĂ« kĂo bÂȘn trong. Khi Reset, cĂŠng
- 27. P1 ÂźâĂźc cĂu hĂnh l”m cĂŠng ra. §à chuyĂn cĂŠng P1 th”nh ÂźĂu v”o thĂ cĂn lĂp
trĂnh b»ng cžch ghi 1 lÂȘn tĂt c¶ cžc bit cña cĂŠng
HÂŹn nĂ·a, P1.0 v” P1.1 cĂŁ thĂ ÂźâĂźc dĂŻng nhâ l” ÂźĂu v”o bĂ© ÂźĂm
Timer/Counter 2 bÂȘn ngo”i (P1.0/T2 ) v” xung kĂch (P1.1/T2EX ).
âą CĂŠng P2
CĂŠng P2 cĂČng cĂŁ 8 ch©n, cĂŁ thĂ ÂźâĂźc sö dĂŽng l”m ÂźĂu v”o hoĂc ÂźĂu ra.
CĂČng giĂšng nhâ P1, cĂŠng P2 kh«ng cĂn ÂźiĂn trĂ« kĂo lÂȘn vĂ bÂȘn trong Ÿ· cĂŁ
ÂźiĂn trĂ« kĂo. Khi Reset thĂ cĂŠng P2 ÂźâĂźc cĂu hĂnh l”m ÂźĂu ra. §à P2 l”m ÂźĂu
v”o thĂ cĂn lĂp trĂnh b»ng cžch ghi 1 v”o tĂt c¶ cžc bit cña cĂŠng
âą CĂŠng P3
CĂŠng P3 chiĂm 8 ch©n, cĂŠng n”y cĂČng cĂŁ thĂ ÂźâĂźc sö dĂŽng l”m ÂźĂu v”o
hoĂc ÂźĂu ra. CĂČng nhâ P1 v” P2, cĂŠng P3 cĂČng kh«ng cĂn ÂźiĂn trĂ« kĂo. Khi
Reset cĂŠng P3 ÂźâĂźc cĂu hĂnh l”m mĂ©t cĂŠng ra, tuy nhiÂȘn Ÿ©y kh«ng ph¶i l”
mĂ©t Ăžng dĂŽng chñ yĂu. CĂŠng P3 cĂŁ chĂžc nšng quan trĂ€ng khžc l” cung cĂp
mĂ©t sĂš tĂn hiĂu ÂźĂc biĂt, chÂŒng hÂčn nhâ tĂn hiĂu ngŸt.
Bit TÂȘn §Ăa chĂ bit ChĂžc nšng thay thĂ
P3.0 RXD B0H NhĂn dĂ· liĂu cho port nĂši tiĂp
P3.1 TXD B1H TruyĂn dĂ· liĂu cho port nĂši tiĂp
P3.2 INT 0 B2H NgŸt ngo”i 0
P3.3 INT 1 B3H NgŸt ngo”i 1
P3.4 T0 B4H NgĂą ngo”i tĂ” bÂȘn ngo”i cho timer / couter 0
P3.5 T1 B5H NgĂą ngo”i tĂ” bÂȘn ngo”i cho timer / couter 1
P3.6 WR B6H Xung ghi bĂ© nhĂ dĂ· liĂu ngo”i
P3.7 RD B7H Xung ŸÀc bĂ© nhĂ dĂ· liĂu ngo”i
HĂnh 2.7 - B¶ng cžc chĂžc nšng khžc cña cĂŠng P3.
Bit P3.0 v” P.1 ÂźâĂźc dĂŻng Ÿà thu v” phžt dĂ· liĂu trong truyĂn th«ng nĂši
tiĂp.
Bit P3.2 v” P3.3 ÂźâĂźc dĂŻng cho ngŸt.
- 28. Bit 3.4 v” P3.5 ÂźâĂźc dĂŻng cho bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 0 v” 1.
Bit P3.6 v” P3.7 ÂźâĂźc dĂŻng Ÿà ghi v” ŸÀc cžc bĂ© nhĂ ngo”i.
2.3.3. TĂŠ chĂžc bĂ© nhĂ.
HĂ€ 8051 cĂŁ bĂ© nhĂ riÂȘng cho châÂŹng trĂnh v” dĂ· liĂu. C¶ 2 bĂ© nhĂ châÂŹng
trĂnh v” bĂ© nhĂ dĂ· liĂu ÂźĂu ÂźĂt bÂȘn trong chip, tuy nhiÂȘn ta cĂŁ thĂ mĂ« rĂ©ng bĂ©
nhĂ châÂŹng trĂnh v” bĂ© nhĂ dĂ· liĂu b»ng cžch sö dĂŽng cžc chip nhĂ bÂȘn ngo”i
b»ng vĂi dung lâĂźng tĂši Âźa l” 64K cho bĂ© nhĂ châÂŹng trĂnh (hay bĂ© nhĂ m·)
v” 64K cho bĂ© nhĂ dĂ· liĂu.
BĂ© nhĂ nĂ©i trong chip bao gĂ„m ROM v” RAM trÂȘn chip. RAM trÂȘn chip
bao gĂ„m vĂŻng RAM Âźa chĂžc nšng (nhiĂu c«ng dĂŽng), vĂŻng RAM vĂi tĂ”ng bit
ÂźâĂźc ÂźĂnh ÂźĂa chĂ (gĂ€i tŸt l” vĂŻng RAM ÂźĂnh ÂźĂa chĂ bit), cžc d·y (bank) thanh
ghi v” cžc thanh ghi chĂžc nšng ÂźĂc biĂt SFR (special function register ).
Kh«ng gian nhĂ nĂ©i n”y ÂźâĂźc chia th”nh cžc d·y thanh ghi (00h-1Fh),
vĂŻng RAM ÂźĂnh ÂźĂa chĂ bit (20h-2Fh),vĂŻng RAM Âźa mĂŽc ÂźĂch (30h-7Fh) v”
cžc thanh ghi chĂžc nšng ÂźĂc biĂt (80h-FFh). Sau Ÿ©y ta sĂ nghiÂȘn cĂžu cĂŽ thĂ
tÔng vïng.
* Cžc d·y thanh ghi
32 vĂ trĂ thĂp nhĂt cña bĂ© nhĂ nĂ©i chĂža cžc d·y thanh ghi v” ÂźâĂźc chia
th”nh 4 bank.
Cžc lĂnh cña 8051 hç trĂź 8 thanh ghi tĂžc R0 - R7 thuĂ©c d·y 0 (bank 0 ).
§©y l” d·y mĂc ÂźĂnh sau khi reset hĂ thĂšng. Cžc thanh ghi n”y Ă« cžc ÂźĂa chĂ tĂ”
00h- 07h. Cžc lĂnh sö dĂŽng cžc thanh ghi tĂ” R0 - R7 l” cžc lĂnh ngŸn v” thĂčc
hiĂn nhanh hÂŹn so vĂi cžc lĂnh tâÂŹng ÂźâÂŹng sö dĂŽng kiĂu ÂźĂnh ÂźĂa chĂ trĂčc
tiĂp. D·y thanh ghi Âźang ÂźâĂźc sö dĂŽng l” d·y thanh ghi tĂch cĂčc. D·y thanh
ghi tĂch cĂčc cĂŁ thĂ ÂźâĂźc thay ŸÊi b»ng cžch thay ŸÊi cžc bit chĂ€n d·y trong tĂ”
trÂčng thži châÂŹng trĂnh PSW (l” thanh ghi ÂźĂc biĂt sĂ ÂźâĂźc giĂi thiĂu sau).
* VĂŻng RAM ÂźĂnh ÂźĂa chĂ bit
8051 chĂža 210 vĂ trĂ bit ÂźâĂźc ÂźĂnh ÂźĂa chĂ trong Ÿã 128 bit chĂža trong cžc
byte Ă« ÂźĂa chĂ tĂ” 20h - 2Fh (16byte x 8bit) = 128 bit v” phĂn cĂn lÂči chĂža
- 29. trong cžc thanh ghi chĂžc nšng ÂźĂc biĂt. Cžc ÂźĂa chĂ n”y truy xuĂt cžc byte hay
cžc bit tuĂș v”o lĂnh cĂŽ thĂ.
* VĂŻng RAM Âźa mĂŽc ÂźĂch
VĂŻng RAM Âźa mĂŽc ÂźĂch cĂŁ 80 byte ÂźĂt Ă« ÂźĂa chĂ tĂ” 30h-7Fh. BĂt kĂș vĂ trĂ
nhĂ n”o trong RAM Âźa mĂŽc ÂźĂch ÂźĂu cĂŁ thĂ ÂźâĂźc truy xuĂt tĂč do b»ng cžch sö
dĂŽng ÂźĂnh ÂźĂa chĂ trĂčc tiĂp hoĂc gižn tiĂp.
* Cžc thanh ghi chĂžc nšng ÂźĂc biĂt (SFR ).
CĂČng nhâ cžc thanh ghi tĂ” R0-R7, ta cĂŁ 2 thanh ghi chĂžc nšng
ÂźĂc biĂt SFR chiĂm phĂn trÂȘn cña Ram nĂ©i tĂ” ÂźĂa chĂ 80h - FFh. Kh«ng ph¶i
tĂt c¶ 128 ÂźĂa chĂ tĂ” 80h - FFh ÂźĂu ÂźâĂźc ÂźĂnh nghĂa m” chĂ cĂŁ 21 ÂźĂa chĂ ÂźâĂźc
ÂźĂnh nghĂa. HĂu hĂt cžc thanh ghi chĂžc nšng ÂźĂc biĂt ÂźâĂźc truy xuĂt b»ng kiĂu
ÂźĂnh ÂźĂa chĂ trĂčc tiĂp. MĂ©t sĂš thanh ghi chĂžc nšng ÂźĂc biĂt ÂźâĂźc ÂźĂnh ÂźĂa chĂ
tĂ”ng bit v” ÂźĂnh ÂźĂa chĂ tĂ”ng byte.
âą TĂ” trÂčng thži châÂŹng trĂnh (PSW ).
Bit KĂœ hiĂu §Ăa chĂ M« t¶ bit
PSW.7 CY D7h CĂȘ nhĂ
PSW.6 AC D6h CĂȘ nhĂ phĂŽ
PSW.5 F0 D5h CĂȘ kh«ng
PSW.4 RS1 D4h ChÀn d·y thanh ghi (bit 1)
PSW.3 RS0 D3h ChÀn d·y thanh ghi (bit 0 )
PSW.2 OV D2h CĂȘ tr”n
PSW.1 -- D1h DĂč trĂ·
PSW.0 P D0h CĂȘ kiĂm tra chÂœn lĂ
§à chÀn d·y thanh ghi thà cšn cÞ v”o 2 bit PSW.4 v” PSW.3
00 = bank 0 §Ăa chĂ tĂ” 00h-07h
01 = bank 1 §Ăa chĂ tĂ” 08h-0Fh
10 = bank 2 §Ăa chĂ tĂ” 10h-17h
11 = bank 3 §Ăa chĂ tĂ” 18h-1Fh
âą Thanh ghi A
- 30. Thanh ghi tĂch luĂŒ Acc trong lĂp trĂnh ta gĂ€i tŸt l” thanh ghi A. §©y l” thanh
ghi quan trĂ€ng nhĂt trong bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn, nĂŁ dĂŻng lâu trĂ· cžc tožn hÂčng,
thĂčc hiĂn cžc phĂp tožn ŸÄng thĂȘi lâu kĂt qu¶ cžc phĂp tožn. Thanh ghi n”y cĂŁ
ÂźĂa chĂ 0E0h.
âą Thanh ghi B.
Thanh ghi B Ă« ÂźĂa chĂ 0F0h ÂźâĂźc dĂŻng chung vĂi thanh chĂža A trong cžc
phĂp tožn nh©n, chia. Thanh ghi B cĂn ÂźâĂźc xö lĂœ nhâ 1 thanh ghi nhžp. Cžc
bit ÂźâĂźc ÂźĂnh ÂźĂa chĂ cña thanh ghi B cĂŁ ÂźĂa chĂ tĂ” F0h - F7h
âą Thanh ghi con trĂĄ stack.
Con trĂĄ Stack SP (Stack pointer ) l” mĂ©t thanh ghi 8 bit Ă« ÂźĂa chĂ 81h
chĂža ÂźĂa chĂ cña dĂ· liĂu hiĂn Âźang Ă« ÂźĂnh cña Stack. Cžc lĂnh liÂȘn quan ÂźĂn
Stack bao gĂ„m lĂnh cĂt dĂ· liĂu v”o Stack v” lĂnh lĂy dĂ· liĂu ra khĂĄi Stack.
ViĂc cĂt v”o Stack l”m tšng SP trâĂc khi ghi dĂ· liĂu v” viĂc lĂy dĂ· liĂu ra khĂĄi
Stack sĂ gi¶m SP. VĂŻng Stack cña 8051 ÂźâĂźc giĂ· trong Ram nĂ©i v” ÂźâĂźc giĂi
hÂčn ÂźĂn cžc ÂźĂa chĂ truy xuĂt bĂ«i kiĂu ÂźĂnh ÂźĂa chĂ gižn tiĂp. NĂu ta bŸt ÂźĂu
vĂŻng Stack Ă« ÂźĂa chĂ 60h b»ng lĂnh MOV SP #5Fh vĂŻng Stack ÂźâĂźc giĂi hÂčn
32byte vĂ ÂźĂa chĂ cao nhĂt cña RAM trÂȘn chip l” 7Fh.
âą Thanh ghi con trĂĄ dĂ· liĂu DPTR.
Con trĂĄ dĂ· liĂu DPTR ÂźâĂźc dĂŻng Ÿà truy xuĂt bĂ© nhĂ châÂŹng trĂnh ngo”i
hoĂc bĂ© nhĂ dĂ· liĂu ngo”i. DPTR l” mĂ©t thanh ghi 16 bit cĂŁ ÂźĂa chĂ l” 82h
(DPL, byte thĂp) v” (DPH, byte cao).
VĂ dĂŽ, 3 lĂnh sau Ÿ©y ghi 55H v”o RAM ngo”i Ă« ÂźĂa chĂ 1000H:
Mov a,#55H
Mov DPTR, #1000H
Mov @DPTR,A
LĂnh ÂźĂu tiÂȘn sö dĂŽng kiĂu ÂźĂnh ÂźĂa chĂ tĂžc thĂȘi Ÿà nÂčp h»ng dĂ· liĂu 55H
v”o thanh chĂža A. LĂnh thĂž hai cĂČng sö dĂŽng kiĂu ÂźĂnh ÂźĂa chĂ tĂžc thĂȘi, lĂnh
l” nÂčp h»ng ÂźĂa chĂ 16 bit 1000H cho con trĂĄ dĂ· liĂu DPTR. LĂnh thĂž ba sö
dĂŽng kiĂu ÂźĂnh ÂźĂa chĂ gižn tiĂp di chuyĂn giž trĂ 55H chĂža trong thanh chĂža
A ÂźĂn RAM ngo”i tÂči ÂźĂa chĂ chĂža trong DPTR (1000H).
- 31. ⹠Cžc thanh ghi port.
Cžc port xuĂt nhĂp cña 8051 bao gĂ„m port 0 tÂči ÂźĂa chĂ 80h, port 1 tÂči ÂźĂa
chĂ 90h, port 2 tÂči ÂźĂa chĂ A0h v” port 3 tÂči ÂźĂa chĂ B0h. Cžc port 0, 2, 3 kh«ng
ÂźâĂźc dĂŻng Ÿà xuĂt nhĂp nĂu ta sö dĂŽng thÂȘm bĂ© nhĂ ngo”i hoĂc cĂŁ thÂȘm mĂ©t
sĂš ÂźĂc tĂnh cña 8051 ÂźâĂźc sö dĂŽng (nhâ l” ngŸt port nĂši tiĂp). P1.2 ÂźĂn P1.7
ngâĂźc lÂči lu«n lu«n l” ÂźâĂȘng xuĂt / nhĂp Âźa mĂŽc ÂźĂch hĂźp lĂ. TĂt c¶ cžc port
ÂźĂu ÂźâĂźc ÂźĂnh ÂźĂa chĂ tĂ”ng bit nh»m cung cĂp cžc kh¶ nšng giao tiĂp mÂčnh.
âą Cžc thanh ghi ÂźĂnh thĂȘi .
AT89C52 cĂŁ 3 bĂ© ÂźĂm ÂźĂnh thĂȘi (Timer/ Counter) 16 bit Ÿà ŸĂnh cžc
kho¶ng thĂȘi gian hoĂc ÂźĂm cžc sĂč kiĂn HoÂčt Ÿéng cña bĂ© ÂźĂnh thĂȘi ÂźâĂźc thiĂt
lĂp bĂ«i thanh ghi chà Ÿé ÂźĂnh thĂȘi TMOD v” thanh ghi ÂźiĂu khiĂn ÂźĂnh thĂȘi
TCON (ŸÚi vĂi Timer/ Counter 1, 2), T2CON ŸÚi vĂi Timer 2. HoÂčt Ÿéng cña
cžc thanh ghi n”y sĂ ÂźâĂźc giĂi thiĂu Ă« phĂn sau.
âą Cžc thanh ghi cña port nĂši tiĂp .
BÂȘn trong 8051 cĂŁ mĂ©t port nĂši tiĂp Ÿà truyĂn th«ng vĂi cžc thiĂt bĂ nĂši
tiĂp nhâ cžc thiĂt bĂ ÂźĂu cuĂši hoĂc modem hoĂc Ÿà giao tiĂp vĂi cžc IC khžc
cĂŁ mÂčch giao tiĂp nĂši tiĂp. MĂ©t thanh ghi ÂźâĂźc gĂ€i l” bĂ© ÂźĂm dĂ· liĂu nĂši tiĂp
SBUF Ă« ÂźĂa chĂ 99h lâu dĂ· liĂu truyĂn Âźi v” dĂ· liĂu nhĂn vĂ. ViĂc ghi lÂȘn
SBUF sĂ nÂčp dĂ· liĂu Ÿà truyĂn v” viĂc ŸÀc SBUF sĂ lĂy dĂ· liĂu Ÿ· nhĂn ÂźâĂźc.
Cžc chà Ÿé hoÂčt Ÿéng khžc nhau ÂźâĂźc lĂp trĂnh th«ng qua thanh ghi ÂźiĂu
khiĂn port nĂši tiĂp SCON .
âą Cžc thanh ghi ngŸt.
NgŸt l” sĂč Ÿžp Ăžng cžc sĂč kiĂn bÂȘn trong hoĂc bÂȘn ngo”i nh»m th«ng bžo
cho bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn biĂt thiĂt bĂ Âźang cĂn ÂźâĂźc phĂŽc vĂŽ.
AT89C52 cĂŁ mĂ©t cĂu trĂłc ngŸt vĂi 2 mĂžc âu tiÂȘn v” 8 nguyÂȘn nh©n ngŸt.
NgŸt bĂ v” v« hiĂu hož khi reset hĂ thĂšng v” sau Ÿã ÂźâĂźc cho phĂp ghi v”o
thanh ghi cho phĂp ngŸt IE. MĂžc âu tiÂȘn ngŸt ÂźâĂźc thiĂt lĂp qua thanh ghi âu
tiÂȘn ngŸt IP. C¶ 2 thanh ghi n”y ÂźĂu ÂźâĂźc ÂźĂnh ÂźĂa chĂ tĂ”ng bit. HoÂčt Ÿéng cña
cžc ngŸt sĂ ÂźâĂźc giĂi thiĂu cĂŽ thĂ trong phĂn sau.
- 32. âą Thanh ghi ÂźiĂu khiĂn nguĂ„n.
Thanh ghi ÂźiĂu khiĂn nguĂ„n PCON chĂža cžc bit ÂźiĂu khiĂn chà Ÿé
nguĂ„n. Bit SMOD (bit 7) tšng gĂp Ÿ«i tĂšc Ÿé baud cña port nĂši tiĂp khi port
n”y hoÂčt Ÿéng Ă« chà Ÿé 1,2 hoĂc 3. Cžc bit 4,5,6 cña PCON kh«ng ÂźâĂźc ÂźĂnh
nghĂa. Cžc bit 2 v” 3 l” cžc bit cĂȘ Âźa mĂŽc ÂźĂch d”nh cho Ăžng dĂŽng cña ngâĂȘi
sö dÎng .
Cžc bit ÂźiĂu khiĂn nguĂ„n, nguĂ„n gi¶m PD (bit 1) v” nghĂ IDL (bit 0).
LĂnh thiĂt lĂp bit PD =1 sĂ l” lĂnh cuĂši cĂŻng ÂźâĂźc thĂčc thi trâĂc khi Âźi
v”o chà Ÿé nguÄn gi¶m. ë chà Ÿé nguÄn gi¶m:
+ MÂčch dao Ÿéng trÂȘn chip ngĂ”ng hoÂčt Ÿéng.
+ MĂ€i chĂžc nšng ngĂ”ng hoÂčt Ÿéng .
+ NĂ©i dung cña Ram trÂȘn chĂp ÂźâĂźc duy trĂ.
+ Cžc ch©n port duy trà mÞc logic cña chóng.
+ ALE v” PSEN ÂźâĂźc giĂ· Ă« mĂžc thĂp.
+ Chà ra khåi chà Ÿé n”y b»ng cžch reset hà thÚng.
Trong suĂšt thĂȘi gian chà Ÿé nguĂ„n gi¶m ,Vcc cĂŁ ÂźiĂn žp 2V. CĂn ph¶i giĂ·
cho Vcc cĂŁ ÂźiĂn žp kh«ng thĂp hÂŹn sau khi ÂźÂčt ÂźâĂźc chà Ÿé nguĂ„n gi¶m cĂn
phĂŽc hĂ„i Vcc = 5V tĂši thiĂu 10 chu kĂș dao Ÿéng trâĂc khi ch©n RST ÂźÂčt mĂžc
thĂp lĂn nĂ·a.
LĂnh thiĂt lĂp bit IDL =1 sĂ l” lĂnh sau cĂŻng ÂźâĂźc thĂčc thi trâĂc khi Âźi
v”o chà Ÿé nghĂ. Ă« chà Ÿé nghĂ, tĂn hiĂu clock nĂ©i ÂźâĂźc khož kh«ng cho ÂźĂn
CPU nhâng kh«ng khož ŸÚi vĂi cžc chĂžc nšng ngŸt, ÂźĂnh thĂȘi v” port nĂši tiĂp.
TrÂčng thži CPU ÂźâĂźc duy trĂ v” nĂ©i dung cña tĂt c¶ cžc thanh ghi cĂČng ÂźâĂźc
giĂ· kh«ng ŸÊi. Cžc ch©n port cĂČng ÂźâĂźc duy trĂ cžc mĂžc logic cña chĂłng.
ALE v” PSEN ÂźâĂźc giĂ· Ă« mĂžc cao. Chà Ÿé nghĂ kĂt thĂłc b»ng cžch cho phĂp
ngŸt hoĂc b»ng cžch reset hĂ thĂšng.
- 33. 2.3.4. BĂ© ÂźĂm, bĂ© ÂźĂnh thĂȘi cña AT89C52.
AT89C52 cĂŁ ba bĂ© ÂźĂnh thĂȘi/ bĂ© ÂźĂm, chĂłng cĂŁ thĂ ÂźĂčĂźc dĂŻng l”m bĂ©
ÂźĂnh thĂȘi Ÿà tÂčo trĂ thĂȘi gian hoĂc l”m bĂ© ÂźĂm Ÿà ŸĂm cžc sĂč kiĂn x¶y ra bÂȘn
ngo”i bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn.
⹠Timer 0 v” Timer 1
C¶ hai bĂ© ÂźĂnh thĂȘi Timer 0 v” Timer 1 ÂźĂu cĂŁ Ÿé d”i 16 bit. Do AT89C52 cĂŁ
cĂu trĂłc 8 bit nÂȘn mçi bĂ© ÂźĂnh thĂȘi ÂźâĂźc truy nhĂp dâĂi dÂčng hai thanh ghi
Ÿéc lĂp l” byte thĂp TL0 (ŸÚi vĂi Timer 0), TL1 (ŸÚi vĂi Timer1) v” byte cao
TH0,TH1.
§à vi ÂźiĂu khiĂn xžc ÂźĂnh xem sö dĂŽng Timer n”o cĂČng nhâ xžc ÂźĂnh
viĂc dĂŻng nĂŁ l”m bĂ© ÂźĂnh thĂȘi hay bĂ© ÂźĂm thĂ th«ng qua thanh ghi TMOD.
Thanh ghi TMOD l” thanh ghi 8 bit gĂ„m cĂŁ 4 bit thĂp d”nh cho bĂ© Timer 0 v”
4 bit cao d”nh cho Timer 1. Trong Ÿã hai bit thĂp cña chĂłng dĂŻng Ÿà thiĂt lĂp
chà Ÿé cña bĂ© ÂźĂnh thĂȘi, cĂn hai bĂt cao dĂŻng Ÿà xžc ÂźĂnh phĂp tožn.
GATE C/T M1 M0 GATE C/T M1 M0
HĂnh 2.8 - Cžc bit cña thanh ghi TMOD
Sau Ÿ©y ta sĂ tĂm hiĂu chĂžc nšng cña cžc bit trong thanh ghi n”y.
âą GATE (bit cĂŠng gate).
Mçi bĂ© ÂźĂnh thĂȘi ÂźĂu cĂŁ cžch khĂ«i Ÿéng v” dĂ”ng khžc nhau. MĂ©t sĂš bĂ© ÂźĂnh
thĂȘi ÂźĂu cĂŁ cžch khĂ«i Ÿéng v” dĂ”ng khžc nhau. MĂ©t sĂš bĂ© ÂźĂnh thĂȘi thĂčc hiĂn
ÂźiĂu n”y b»ng phĂn mĂm, mĂ©t sĂš khžc b»ng phĂn cĂžng v” mĂ©t sĂš khžc nĂ·a kĂt
hĂźp c¶ phĂn cĂžng v” phĂn mĂm. ChĂnh bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 89C52 dĂŻng phâÂŹng phžp
kĂt hĂźp. NĂu thĂčc hiĂn khĂ«i Ÿéng v” dĂ”ng bĂ© ÂźĂnh thĂȘi b»ng phĂn mĂm thĂ bit
GATE = 0. NĂu dĂŻng phĂn cĂžng thĂ bit GATE = 1.
âą Bit C/T (ŸÄng hĂ„, bĂ© ÂźĂnh thĂȘi).
L” bit cña thanh ghi TMOD dĂŻng Ÿà xžc Âźinh bĂ© ÂźĂnh thĂȘi ÂźâĂźc sö
dĂŽng l”m bĂ© tÂčo trĂ hay bĂ© ÂźĂm sĂč kiĂn. NĂu bit C/T=0 thà Ÿã l” bĂ© tÂčo trĂ.
NguĂ„n ŸÄng hĂ„ cho chà Ÿé trĂ thĂȘi gian l” tĂn sĂš thÂčch anh cña 8051. NĂu
C/T=1 thà Ÿã l” bĂ© ÂźĂm sĂč kiĂn v” nhĂn cžc xung bÂȘn ngo”i cña 8051.
- 34. âą Bit M1, M0.
M0, M1 l” cžc bit chà Ÿé dïng Ÿà chÀn chà Ÿé 0, 1, 2 cña cžc bé Timer
0 v” Timer 1. Chà Ÿé 0 l” bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 13bit, chà Ÿé 1 l” bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 16bit,
chà Ÿé 2 l” bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 8 bit.
M1 M0 Mode Chà Ÿé
0 0 0 Chà Ÿé bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 13 bit
0 1 1 Chà Ÿé bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 16 bit
1 0 2 Chà Ÿé 8 bit tĂč nÂčp lÂči
1 1 3 Chà Ÿé bĂ© ÂźĂnh thĂȘi chia tžch
ThâĂȘng thĂ chà Ÿé 1 v” chà Ÿé 2 ÂźâĂźc sö dĂŽng nhiĂu hÂŹn chà Ÿé 0 v” chà Ÿé 3
+ Chà Ÿé 1.
§ã l” bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 16 bit, do Ÿã cžc giž trĂ tĂ” 0000 ÂźĂn FFFFH cĂŁ thĂ
ÂźâĂźc nÂčp v”o thanh ghi TL v” TH cña bĂ© ÂźĂnh thĂȘi. Sau khi TL v” TH ÂźâĂźc
nÂčp giž trĂ ban ÂźĂu 16 bit thĂ bĂ© ÂźĂnh thĂȘi ÂźâĂźc khĂ«i Ÿéng nhĂȘ lĂnh SETB TR0
(vĂi Timer 0) v” SETB TR1 (vĂi Timer 1).
BĂ© ÂźĂnh thĂȘi sau khi ÂźâĂźc khĂ«i Ÿéng thĂ bŸt ÂźĂu thĂčc hiĂn ÂźĂm tšng. BĂ©
ÂźĂnh thĂȘi ÂźĂm lÂȘn cho ÂźĂn khi ÂźÂčt giž trĂ ÂźĂnh thĂȘi FFFFH. Khi Ÿã bĂ© ÂźĂnh thĂȘi
sĂ quay vĂng tĂ” FFFFH vĂ 0000 v” bĂt cĂȘ bĂ© ÂźĂnh thĂȘi TF lÂȘn mĂžc cao. Khi
bĂ© ÂźĂnh thĂȘi ÂźâĂźc thiĂt lĂp thà Ÿà dĂ”ng bĂ© ÂźĂnh thĂȘi b»ng phĂn mĂm cĂŁ thĂ sö
dĂŽng lĂnh CLR TR0 (cho Timer 0) v” CLR TR1 (cho Timer 1). BĂ© ÂźĂnh thĂȘi
sau khi ÂźÂčt giž trĂ tĂi hÂčn thĂ thĂčc hiĂn quay vĂng vĂ 0. §à lĂp lÂči quž trĂnh
ÂźĂm cña bĂ© ÂźĂnh thĂȘi, cžc thanh ghi TH v” TL ph¶i ÂźâĂźc nÂčp lÂči giž trĂ ban
ÂźĂu v” cĂȘ TF cĂn ÂźâĂźc xož vĂ 0. §à tÂčo ra Ÿé trĂ thĂȘi gian khi dĂŻng chà Ÿé 1
cña bĂ© ÂźĂnh thĂȘi thĂ cĂn ph¶i thĂčc hiĂn cžc bâĂc dâĂi Ÿ©y:
1- NÂčp giž trĂ cho thanh ghi TMOD xžc Âźinh bĂ© Âźinh thĂȘi n”o v” chà Ÿé
n”o ÂźâĂźc chĂ€n.
2- NÂčp giž trĂ ÂźĂm ban ÂźĂu cho cžc thanh ghi TL v” TH.
3- KhĂ«i Ÿéng bĂ© ÂźĂnh thĂȘi.
4- KiĂm tra trÂčng thži bĂt cña cĂȘ bĂ© ÂźĂnh thĂȘi TF b»ng lĂnh âJNB
TFx,dichâ. Thožt vĂng lĂp khi TF ÂźâĂźc bĂt lÂȘn cao.
- 35. 5- DĂ”ng bĂ© ÂźĂnh thĂȘi.
6- Xož cĂȘ TF cho vĂng kĂ tiĂp.
7- Quay trĂ« lÂči TF Ÿà nÂčp lÂči TF v” TH.
+ Chà Ÿé 2:
§ã l” bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 8 bit, do Ÿã chĂ cho phĂp cžc giž trĂ tĂ” 00H ÂźĂn FFH
ÂźâĂźc nÂčp v”o thanh ghi TH cña bĂ© ÂźĂnh thĂȘi. Sau khi TH ÂźâĂźc nÂčp giž trĂ thĂ
8051 sao nĂ©i dung Ÿã v”o TL v” bĂ© ÂźĂnh thĂȘi ÂźâĂźc khĂ«i Ÿéng. BĂ© ÂźĂnh thĂȘi
sau khi ÂźâĂźc khĂ«i Ÿéng thĂ thĂčc hiĂn ÂźĂm tšng b»ng cžch tšng thanh ghi TL.
BĂ© ÂźĂnh thĂȘi ÂźĂm cho ÂźĂn khi ÂźÂčt giž trĂ tĂi hÂčn l” FFh. Khi quay vĂng tĂ” FFH
trĂ« vĂ 00 thĂ cĂȘ bĂ© ÂźĂnh thĂȘi TF ÂźâĂźc thiĂt lĂp. Khi thanh ghi TL quay tĂ” FFh
trĂ« vĂ 0, cĂȘ TF ÂźâĂźc bĂt lÂȘn 1 thĂ thanh ghi TL tĂč Ÿéng nÂčp lÂči giž trĂ ban ÂźĂu
ÂźâĂźc giĂ· Ă« thanh ghi TH. §à lĂp lÂči quž trĂnh chĂ cĂn xož cĂȘ TF m” kh«ng cĂn
nÂčp lÂči giž trĂ ban ÂźĂu. Do Ÿã chà Ÿé 2 ÂźâĂźc gĂ€i l” chà Ÿé tĂč nÂčp lÂči. §à tÂčo ra
Ÿé trĂ thĂȘi gian khi dĂŻng chà Ÿé 2 cña bĂ© ÂźĂnh thĂȘi thĂ ta l”m tâÂŹng tĂč nhâ Ă«
chà Ÿé 1 chĂ khžc l” bâĂc 7 l” ta quay trĂ« vĂ bâĂc 4 vĂ chà Ÿé 2 l” chà Ÿé tĂč
nÂčp lÂči.
âą Timer 2.
Khžc vĂi cžc phiÂȘn b¶n trâĂc Ÿã cña 8051, AT89C52 cĂŁ thÂȘm mĂ©t bĂ© ÂźĂnh
thĂȘi
Timer2, tuy nhiÂȘn bĂ© ÂźĂnh thĂȘi n”y kh«ng ÂźâĂźc sö dĂŽng nhiĂu nhĂt l” trong
cžc Ăžng dĂŽng Ÿn gi¶n nÂȘn Ă« Ÿ©y chĂłng t«i kh«ng giĂi thiĂu nhiĂu.
Timer 2 l” bĂ© ÂźĂnh thĂȘi/ ÂźĂm 16bits. NĂŁ cĂŁ thĂ hoÂčt Ÿéng Ă« 2 chà Ÿé
ÂźĂnh thĂȘi hoĂc ÂźĂm th«ng qua bit C/ T 2 cña thanh ghi T2CON v” giž trĂ cña nĂŁ
ÂźâĂźc ghi trong 2 thanh ghi 8 bits l” TH2 v” TL2.
BĂ© ÂźĂnh thĂȘi Timer cĂŁ 3 chà Ÿé l”m viĂc: §âĂźc giĂ· lÂči (Capture), TĂč
Ÿéng nÂčp lÂči (auto reload) v” ThiĂt lĂp tĂšc Ÿé baud (Baud Rate Generator).
ViĂc lĂča chĂ€n cžc chà Ÿé n”y th«ng qua cžc bit trong thanh ghi T2CON. HĂnh
2.9 l” b¶ng lĂča chĂ€n cžc chà Ÿé cña bĂ© ÂźĂnh thĂȘi Timer2.
- 36. RCLK+TCLK CP/ RL2 TR2 Chà Ÿé
0 0 1 TĂč Ÿéng nÂčp lÂči
0 1 1 §âĂźc giĂ· lÂči
1 x 1 ThiĂt lĂp tĂšc Ÿé baud
x x 0 TŸt Timer2
HĂnh 2.9 - B¶ng lĂča chĂ€n chà Ÿé cña bĂ© ÂźĂnh thĂȘi Timer2.
Timer 2 cĂŁ riÂȘng cho mĂnh thanh ghi ÂźĂnh chà Ÿé T2MOD v” thanh ghi
ÂźiĂu khiĂn T2CON. Thanh ghi T2CON cĂŁ ÂźĂa chĂ l” 0C8H v” cžc bit cĂŁ kĂœ
hiĂu nhâ sau:
TF2 EXF2 RCLK TCLK EXEN2 TR2 C/ T 2 CP/ RL2
7 6 5 4 3 2 1 0
HĂnh 2.10 - Cžc bit cña thanh ghi T2CON.
- 37. ChĂžc nšng cña cžc bit ÂźâĂźc thĂ hiĂn trong b¶ng:
KĂœ hiĂu ChĂžc nšng
TF2 CĂȘ tr”n Timer 2, thiĂt lĂp khi Timer 2 tr”n v” ph¶i ÂźâĂźc xož
b»ng phaĂ n meĂ m. TF2 sĂ kh«ng thiĂt lĂp khi RCLK = 1 hoĂc
TCLK = 1.
EXF2 CĂȘ ngo”i cña Timer 2, set khi T2EX xuĂšng thĂp v” EXEN2 =
1. NĂu ngŸt Timer 2 ÂźâĂźc kĂch hoÂčt, EXF2 = 1 sĂ l”m CPU trĂĄ
ÂźĂn ISR cu¶ Timer 2. EXF2 ph¶i ÂźâĂźc xĂŁa b»ng phaĂ n meĂ m.
EXF2 kh«ng g©y nÂȘn ngŸt trong chà Ÿé ÂźĂm lÂȘn/xuĂšng (DCEN
= 1).
RCLK KĂch hoÂčt xung clock bĂ© thu. Khi set, cžc xung tr”n Timer 2 sĂ
l” xung clock cho bĂ© thu port nĂši tiĂp trong mode 1 v” 3.
RCLK = 0 thĂ bĂ© thu port nĂši tiĂp sĂ dĂŻng cžc xung tr”n cu¶
Timer 1.
TCLK KĂch hoÂčt xung clock bĂ© phžt. Khi set, cžc xung tr”n Timer 2
sĂ l” xung clock cho bĂ© phžt port nĂši tiĂp trong mode 1 v” 3.
TCLK = 0 thĂ bĂ© phžt port nĂši tiĂp sĂ dĂŻng cžc xung tr”n cña
Timer 1.
EXEN2 KĂch hoÂčt bÂȘn ngo”i. EXEN2 = 0 l”m cho Timer 2 bĂĄ qua cžc
sĂč kiĂn trÂȘn T2EX.
TR2 Khëi Ÿéng/DÔng Timer 2. TR2 = 1 l”m khëi Ÿéng Timer 2.
C/ T 2 Bit lĂča chĂ€n Timer hay Counter. C/ T 2 = 0 : Timer. C/ T 2 = 1 :
Counter - ÂźĂm sĂč kiĂn bÂȘn ngo”i .
CP/ RL2 LĂča chĂ€n capture hay reload. CP/ RL2 = 1: Capture x¶y ra khi
T2EX xuĂšng thĂp nĂu EXEN2 = 1. CP/ RL2 = 0 : reload x¶y ra
khi Timer 2 tr”n hoĂc khi T2EX xuĂšng thĂp nĂu EXEN2 = 1.
NĂu TCLK hay RCLK = 1, bit n”y bĂ bĂĄ qua v” timer bĂ Ăp v”o
chà Ÿé reload khi Timer 2 tr”n.
HĂnh 2.11 - ChĂžc nšng cžc bit trong thanh ghi T2CON.
- 38. Thanh ghi T2MOD cĂŁ ÂźĂa chĂ l” 0C9H v” cžc bit ÂźâĂźc cho bĂ«i b¶ng:
- - - - - - T2OE DCEN
7 6 5 4 3 2 1 0
HĂnh 2.12 - Cžc bit cña thanh ghi T2MOD.
T2OE : Bit cho phĂp ra cña Timer2.
DCEN: Khi bit n”y thiĂt lĂp thĂ cho phĂp ÂźĂt/ xož Couter.
2.3.5. NgŸt cña 8051.
MĂ©t bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn cĂŁ thĂ phĂŽc vĂŽ mĂ©t sĂš thiĂt bĂ. CĂŁ hai phâÂŹng phžp
phĂŽc vĂŽ thiĂt bà Ÿã l” sö dĂŽng ngŸt v” phâÂŹng phžp thšm dĂ.
Ă« phâÂŹng phžp ngŸt mçi khi cĂŁ mĂ©t thiĂt bĂ cĂn ÂźâĂźc phĂŽc vĂŽ thĂ thiĂt bĂ sĂ
bžo cho bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn b»ng cžch göi mĂ©t tĂn hiĂu ngŸt. Khi nhĂn ÂźâĂźc tĂn
hiĂu n”y bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn ngĂ”ng mĂ€i c«ng viĂc Âźang thĂčc hiĂn Âźang thĂčc hiĂn
Ÿà chuyĂn sang phĂŽc vĂŽ thiĂt bĂ.
§Úi vĂi phâÂŹng phžp thšm dĂ, bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn liÂȘn tĂŽc kiĂm tra tĂnh trÂčng
cña thiĂt bĂ v” khi ÂźiĂu kiĂn ÂźâĂźc Ÿžp Ăžng thĂ tiĂn h”nh phĂŽc vĂŽ thiĂt bĂ. Sau
Ÿã bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn chuyĂn sang phĂŽc vĂŽ trÂčng thži cña thiĂt bĂ tiĂp theo cho
ÂźĂn khi tĂt c¶ ÂźĂu ÂźâĂźc phĂŽc vĂŽ.
§iĂm mÂčnh cña phâÂŹng phžp ngŸt l” bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn cĂŁ thĂ phĂŽc vĂŽ ÂźâĂźc
nhiĂu thiĂt bĂ, nhâng dĂ nhiÂȘn l” kh«ng cĂŻng mĂ©t thĂȘi ÂźiĂm. Mçi thiĂt bĂ cĂŁ
thĂ ÂźâĂźc bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn phĂŽc vĂŽ dĂča theo mĂžc âu tiÂȘn ÂźâĂźc gžn. Ă« phâÂŹng
phžp thšm dĂ thĂ kh«ng thĂ gžn mĂžc âu tiÂȘn cho thiĂt bĂ ÂźâĂźc vĂ bĂ© vi ÂźiĂu
khiĂn kiĂm tra thiĂt bĂ theo kiĂu hĂĄi vĂng.
* TrĂnh phĂŽc vĂŽ ngŸt.
Mçi ngŸt lu«n cĂŁ mĂ©t trĂnh phĂŽc vĂŽ ngŸt. Khi mĂ©t ngŸt ÂźâĂźc kĂch hoÂčt thĂ
bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn chÂčy trĂnh phĂŽc vĂŽ ngŸt. TrĂnh phĂŽc vĂŽ ngŸt cña mçi ngŸt cĂŁ
mĂ©t vĂ trĂ cĂš ÂźĂnh trong bĂ© nhà Ÿà giĂ· ÂźĂa chĂ ISR. TĂp hĂźp cžc « nhĂ lâu giĂ·
ÂźĂa chĂ cña cña tĂt c¶ cžc ISR ÂźâĂźc gĂ€i l” b¶ng vector ngŸt.
- 39. NgŸt §Ăa chĂ ROM (Hexa) Ch©n
RESET 0000 9
NgŸt phĂn cĂžng ngo”i (INT0) 0003 12 (P3.2)
NgŸt bĂ© TIMER 0 (TF0) 000B
NgŸt phĂn cĂžng ngo”i (INT1) 0013 13 (P3.3)
NgŸt bĂ© TIMER 1 (TF1) 001B
NgŸt COM nĂši tiĂp (RI v” TI) 0023
NgŸt bĂ© TIMER 2 002B
HĂnh 2.13 - B¶ng vector ngŸt cña AT89C52.
* TrĂnh tĂč thĂčc hiĂn ngŸt.
Khi mĂ©t ngŸt ÂźâĂźc kĂch hoÂčt, trĂnh tĂč thĂčc hiĂn cña bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn nhâ
sau:
âą KĂt thĂłc lĂnh hiĂn tÂči v” lâu trĂ· ÂźĂa chĂ kĂ tiĂp (PC) v”o ngšn xĂp.
âą Lâu lÂči trÂčng thži hiĂn h”nh cña tĂt c¶ cžc ngŸt v”o bÂȘn trong (nghĂa l”
kh«ng lâu v”o ngšn xĂp).
âą Nh¶y ÂźĂn mĂ©t vĂ trĂ cĂš ÂźĂnh trong bĂ© nhĂ ÂźâÂŹc gĂ€i l” b¶ng vvector ngŸt,
nÂŹi lâu trĂ· ÂźĂa chĂ cña trĂnh phĂŽc vĂŽ ngŸt.
âą NhĂn ÂźĂa chĂ ISR tĂ” b¶ng vector ngŸt rĂ„i nh¶y tĂi ÂźĂa chà Ÿã v” bŸt ÂźĂu
thĂčc hiĂn trĂnh phĂŽc vĂŽ ngŸt cho ÂźĂn lĂnh cuĂši cĂŻng cña ISR l” RETI.
âą KĂt thĂłc trĂnh phĂŽc vĂŽ ngŸt, bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn gĂp lĂnh RETI v” trĂ« vĂ
nÂŹi nĂŁ Ÿ· bĂ ngŸt. TrâĂc hĂt hai byte cña ÂźĂnh ngšn xĂp ÂźâĂźc nÂčp v”o bĂ© ÂźĂm
châÂŹng trĂnh PC, tiĂp theo bĂ© ÂźĂm châÂŹng trĂnh thĂčc hiĂn lĂnh tÂči ÂźĂa chà Ÿã.
* Cho phĂp ngŸt v” kh«ng cho phĂp ngŸt.
Mçi mĂ©t nguyÂȘn nh©n ngŸt ÂźâĂźc cho phĂp hoĂc kh«ng cho phĂp riÂȘng
rĂ hoĂc th«ng qua thanh ghi chĂžc nšng ÂźĂnh ÂźĂa chĂ bit, thanh ghi cho phĂp
ngŸt IE (Interrupt Enable) cĂŁ ÂźĂa chĂ byte l” OA8H. Mçi bit cña thanh ghi n”y
cho phĂp hoĂc kh«ng cho phĂp tĂ”ng nguyÂȘn nh©n ngŸt riÂȘng rà ŸÄng thĂȘi cĂn
cĂŁ mĂ©t bit to”n cĂŽc cho phĂp hoĂc kh«ng cho phĂp tĂt c¶ cžc ngŸt.
- 40. Bit Kà §Ăa chĂ M« t¶
hiĂu Bit (0 kh«ng cho phĂp,1 cho phĂp)
IE.7 EA AFH Cho phĂp/ kh«ng cho phĂp to”n cĂŽc
IE.6 - AEH Kh«ng sö dÎng
IE.5 ET2 ADH Cho phĂp ngŸt do bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 2
IE.4 ES ACH Cho phĂp ngŸt do port nĂši tiĂp
IE.3 ET1 ABH Cho phĂp ngŸt do bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 1
IE.2 EX1 AAH Cho phĂp ngŸt tĂ” bÂȘn ngo”i 1
IE.0 EX0 A8H Cho phĂp ngŸt tĂ” bÂȘn ngo”i 0
IE.1 ET0 A9H Cho phĂp ngŸt do bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 0
HĂnh 2.14 - B¶ng thanh ghi cho phĂp ngŸt IE.
VĂy trong cĂŻng mĂ©t lĂłc nĂu cĂŁ 2 ngŸt xuĂt hiĂn thĂ vi ÂźiĂu khiĂn sĂ thĂčc
hiĂn ngŸt n”o trâĂc v” nhâ vĂy sĂ ph¶i cĂŁ chà Ÿé âu tiÂȘn.
* Šu tiÂȘn ngŸt.
Mçi mĂ©t nguyÂȘn nh©n ngŸt ÂźâĂźc lĂp trĂnh riÂȘng rĂ v” ÂźâĂźc âu tiÂȘn
th«ng qua thanh ghi chĂžc nšng ÂźĂc biĂt ÂźâĂźc ÂźĂnh ÂźĂa chĂ bit, thanh ghi âu
tiÂȘn ngŸt IP, thanh ghi n”y cĂŁ ÂźĂa chĂ byte l” 0B8H.
Bit KĂ hiĂu §Ăa chĂ M« t¶
IP.7 - Kh«ng sö dÎng
IP.6 - Kh«ng sö dÎng
IP.5 PT2 0BDH Šu tiÂȘn cho ngŸt do bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 2
IP.4 PS 0BCH Šu tiÂȘn cho ngŸt do port nĂši tiĂp
IP.3 PT1 0BBH Šu tiÂȘn cho ngŸt do bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 1
IP.2 PX1 0BAH Šu tiÂȘn cho ngŸt do bÂȘn ngo”i ( ngŸt ngo”i 1)
IP.1 PT0 0B9H Šu tiÂȘn cho ngŸt do bĂ© ÂźĂnh thĂȘi 0
IP.0 PX0 0B8H Šu tiÂȘn cho ngŸt do bÂȘn ngo”i (NgŸt ngo”i 0)
HĂnh 2.15 - B¶ng thanh ghi âu tiÂȘn ngŸt IP.
Khi hĂ thĂšng ÂźâĂźc thiĂt lĂp lÂči trÂčng thži ban ÂźĂu, thanh ghi IP sĂ mĂc
ÂźĂnh ÂźĂt tĂt c¶ cžc ngŸt Ă« mĂžc âu tiÂȘn thĂp. Chà Ÿé âu tiÂȘn cho phĂp mĂ©t trĂnh
- 41. phĂŽc vĂŽ ngŸt ÂźâĂźc tÂčm dĂ”ng bĂ«i mĂ©t ngŸt khžc nĂu ngŸt mĂi n”y cĂŁ mĂžc âu
tiÂȘn cao hÂŹn mĂžc âu tiÂȘn cña ngŸt hiĂn Âźang ÂźâĂźc phĂŽc vĂŽ. NĂu cĂŁ ngŸt vĂi âu
tiÂȘn cao xuĂt hiĂn trĂnh phĂŽc vĂŽ cho ngŸt cĂŁ mĂžc âu tiÂȘn thĂp ph¶i tÂčm dĂ”ng
(nghĂa l” bĂ ngŸt). Ta kh«ng thĂ tÂčm dĂ”ng mĂ©t ngŸt cĂŁ mĂžc âu tiÂȘn cao.
ChâÂŹng trĂnh chĂnh do ÂźâĂźc thĂčc thi Ă« mĂžc nĂn v” kh«ng ÂźâĂźc kĂt hĂźp
vĂi mĂ©t ngŸt n”o nÂȘn lu«n lu«n bĂ ngŸt bĂ«i cžc ngŸt dĂŻ cho ngŸt n”y Ă« mĂžc âu
tiÂȘn thĂp hay cao. NĂu cĂŁ hai ngŸt vĂi cžc ngŸt cĂŁ mĂžc âu tiÂȘn thĂp hay cao
xuĂt hiĂn ŸÄng thĂȘi, ngŸt cĂŁ mĂžc âu tiÂȘn cao sĂ ÂźâĂźc phĂŽc vĂŽ trâĂc.
* NgŸt ngo”i INT0 v” INT1.
ChĂ cĂŁ hai ngŸt phĂn cĂžng ngo”i l” INT0 v” INT1. Hai ngŸt n”y ÂźâĂźc
bĂš trĂ trÂȘn ch©n P3.2 v” P3.3 v” ÂźĂa chĂ trong bÂŒng vector ngŸt l” 0003H v”
0013H. Cžc ngŸt n”y ÂźâĂźc phĂp v” bĂ cĂm bĂ«i thanh ghi IE. CĂŁ 2 cžch kĂch
hoÂčt ngŸt phĂn cĂžng ngo”i l” theo mĂžc v” theo sâĂȘn.
âą NgŸt kĂch phžt mĂžc.
Ă« chà Ÿé kĂch phžt theo mĂžc, cžc ch©n INT0 v” INT1 bĂnh thâĂȘng Ă«
mĂžc cao, giĂšng nhâ tĂt c¶ cžc ch©n cña cĂŠng I/O. NĂu cĂŁ tĂn hiĂu mĂžc thĂp
cĂp tĂi thĂ tĂn hiĂu n”y kĂch hoÂčt ngŸt. Khi Ÿã bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn ngĂ”ng tĂt c¶
c«ng viĂc Âźang l”m v” nh¶y ÂźĂn b¶ng vector ngŸt v” thĂčc hiĂn ngŸt. NgŸt kĂch
hoÂčt theo phâÂŹng phžp n”y gĂ€i l” kĂch phžt mĂžc hay kĂch hoÂčt mĂžc v” l” chĂ
Ÿé mĂc ÂźĂnh khi reset 8051. TrâĂc khi thĂčc hiĂn lĂnh cuĂši cĂŻng cña trĂnh phĂŽc
vĂŽ ngŸt RETI, thĂ mĂžc thĂp tÂči ch©n INT ph¶i chuyĂn sang cao, nĂu kh«ng sĂ
tÂčo ra mĂ©t ngŸt khžc. NĂŁi cžch khžc, nĂu vĂn duy trĂ mĂžc thĂp khi ISR kĂt
thĂłc thĂ 8051 sĂ hiĂu l” cĂŁ mĂ©t ngŸt mĂi v” nh¶y ÂźĂn b¶ng vector ngŸt Ÿà thĂčc
hiĂn ISR. Tuy nhiÂȘn nĂu ch©n INT ÂźâĂźc Âźâa trĂ« lÂči mĂžc cao trâĂc khi bŸt ÂźĂu
thĂčc hiĂn ISR thĂ sĂ chÂŒng thĂčc hiĂn ngŸt n”o. VĂ vĂy cĂn duy trĂ mĂžc thĂp
trong mĂ©t kho¶ng thĂȘi gian cho ÂźĂn khi ISR bŸt ÂźĂu thĂčc hiĂn.
âą NgŸt kĂch phžt sâĂȘn.
Khi reset thĂ 8051 ÂźĂt ngŸt INT0 v” INT1 Ă« chà Ÿé kĂch phžt mĂžc thĂp.
§à ŸÊi cžc ngŸt th”nh kĂch phžt sâĂȘn thĂ cĂn ph¶i viĂt châÂŹng trĂnh cho cžc bit
cña thanh ghi TCON. Thanh ghi TCON cĂŁ cžc bit cĂȘ IT0 v” IT1 xžc ÂźĂnh chĂ
- 42. Ÿé kĂch phžt sâĂȘn hay kĂch phžt mĂžc cña cžc ngŸt phĂn cĂžng. NĂu chuyĂn cžc
bit IT0 (TCON.0) v” IT1 (TCON.2) lÂȘn cao thĂ cžc ngŸt phĂn cĂžng ngo”i
INT0 v” INT1 trĂ« th”nh cžc ngŸt kĂch phžt sâĂȘn. Khi Ÿã nĂu cĂŁ mĂ©t tĂn hiĂu
chuyĂn tĂ” cao xuĂšng thĂp cĂp cho ch©n P3.3 thĂ bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn sĂ bĂ ngŸt v”
buĂ©c nh¶y ÂźĂn b¶ng vĂctor ngŸt tÂči ÂźĂa chĂ 0013H Ÿà thĂčc hiĂn trĂnh phĂŽc vĂŽ
ngŸt. §Úi vĂi trâĂȘng hĂźp kĂch phžt sâĂȘn, nguĂ„n ngŸt ngo”i ph¶i ÂźâĂźc giĂ· Ă«
mĂžc cao tĂši thiĂu l” mĂ©t chu kĂș mžy, v” sau Ÿã duy trĂ mĂžc thĂp cĂČng tĂši
thiĂu mĂ©t chu kĂș mžy و ٦m b¶o bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn nhĂn biĂt ÂźâĂźc quž trĂnh
chuyĂn sâĂȘn xung tĂ” cao xuĂšng thĂp. SâĂȘn xuĂšng cña xung ÂźâĂźc chĂšt lÂči v”
lâu Ă« thanh ghi TCON. Cžc bit TCON.1 v” TCON.3 giĂ· cžc sâĂȘn ÂźâĂźc chĂšt
cña ch©n INT0 v” INT1 tâÂŹng Ăžng. Cžc bit n”y hoÂčt Ÿéng nhâ cžc cĂȘ ângŸt
Âźang ÂźâĂźc phĂŽc vĂŽâ bĂt lÂȘn thĂ nĂŁ bžo cho thiĂt bĂ bÂȘn ngo”i biĂt r»ng ngŸt
hiĂn nay Âźang ÂźâĂźc xö lĂœ v” trÂȘn ch©n INTn sĂ kh«ng cĂŁ ngŸt n”o ÂźâĂźc Ÿžp
Ăžng chĂ”ng n”o ngŸt n”y châa ÂźâĂźc phĂŽc vĂŽ xong. Khi cžc trĂnh phĂŽc vĂŽ ngŸt
kĂt thĂłc, nghĂa l” khi thĂčc hiĂn lĂnh RETI, cžc bit TCON.1 v” TCON.3 ÂźâĂźc
xož Ÿà bžo r»ng 8051 sÂœn s”ng Ÿžp Ăžng cžc ngŸt khžc trÂȘn ch©n Ÿã. §à cĂŁ thĂ
nhĂn ÂźâĂźc mĂ©t ngŸt khžc thĂ tĂn hiĂu trÂȘn ch©n Ÿã ph¶i trĂ« lÂči mĂžc cao sau Ÿã
xuĂšng thĂp Ÿà tÂčo nÂȘn mĂ©t kĂch phžt sâĂȘn.
* NgŸt truyĂn th«ng nĂši tiĂp.
Nhâ ta Ÿ· biĂt, cžc cĂȘ ngŸt phžt TI ÂźâĂźc bĂt lÂȘn 1 khi bit cuĂši cĂŻng cña
khung dĂ· liĂu, bit Stop ÂźâĂźc phžt Âźi bžo r»ng thanh ghi SBUF sÂœn s”ng phžt
byte kĂ tiĂp. Trži lÂči cĂȘ ngŸt thu RI ÂźâĂźc bĂt lÂȘn 1 khi to”n bĂ© khung dĂ· liĂu
kĂ c¶ bĂt Stop Ÿ· ÂźâĂźc nhĂn. §Úi vĂi phâÂŹng phžp thšm dĂ, chĂłng ta ph¶i Ÿßi
cho cĂȘ TI hay RI bĂt lÂȘn v” trong lĂłc chĂȘ Ÿßi thĂ bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn kh«ng thĂ
l”m ÂźâĂźc viĂc gĂ khžc. CĂn ŸÚi vĂi phâÂŹng phžp ngŸt, thĂ mçi khi 8051 vĂ”a
nhĂn ÂźâĂźc mĂ©t byte hoĂc Ÿ· sÂœn s”ng Ÿà göi byte tiĂp theo thĂ ÂźĂu ÂźâĂźc th«ng
bžo, do vĂy chĂłng ta cĂŁ thĂ l”m ÂźâĂźc viĂc khžc trong thĂȘi gian chĂȘ truyĂn
th«ng nĂši tiĂp phĂŽc vĂŽ.
Ă« 8051 chĂ cĂŁ mĂ©t ngŸt d”nh riÂȘng cho truyĂn th«ng nĂši tiĂp. NgŸt n”y
dĂŻng cho c¶ phžt v” thu dĂ· liĂu. NĂu biĂt ngŸt trong thanh ghi IE (l” bit IE.4)
- 43. ÂźâĂźc phĂp khi RI v” TI bĂt lÂȘn, thĂ 8051 nhĂn ÂźâĂźc ngŸt v” nh¶y ÂźĂn ÂźĂa chĂ
trĂnh phĂŽc vĂŽ ngŸt d”nh cho truyĂn th«ng nĂši tiĂp 0023H trong b¶ng vector
ngŸt v” thĂčc hiĂn nĂŁ. LĂłc Ÿã chĂłng ta cĂn kiĂm tra cĂȘ TI v” RI Ÿà xem cĂȘ n”o
g©y ngŸt Ÿà cĂŁ Ÿžp Ăžng phĂŻ hĂźp.
Ă« phĂn lĂn cžc Ăžng dĂŽng, ngŸt nĂši tiĂp chñ yĂu ÂźâĂźc sö dĂŽng Ÿà nhĂn
dĂ· liĂu v” kh«ng dĂŻng Ÿà phžt dĂ· liĂu. VĂn Ÿà n”y cĂČng tâÂŹng tĂč nhâ chu«ng
bžo nhĂn ÂźiĂn thoÂči. §à bžo cĂŁ cuĂ©c gĂ€i ÂźĂn, ÂźiĂn thoÂči ŸÊ chu«ng, cĂn Ÿà gĂ€i
ÂźiĂn thoÂči thĂ cĂŁ nhiĂu cžch khžc chĂž kh«ng cĂn ÂźĂn ŸÊ chu«ng. Tuy nhiÂȘn
nĂu ÂźiĂn thoÂči Ÿ· ŸÊ chu«ng thĂ dĂŻ bÂčn Âźang bĂn hay rçi thĂ ÂźĂu ph¶i nhĂc
mžy ngay nĂu kh«ng sĂ mĂt cuĂ©c gĂ€i. TâÂŹng tĂč nhâ vĂy ngŸt nĂši tiĂp ÂźâĂźc
dĂŻng Ÿà nhĂn dĂ· liĂu.
* NgŸt bĂ© ÂźĂnh thĂȘi.
Ă« phĂn trâĂc chĂłng ta Ÿ· biĂt, cĂȘ bĂ© ÂźĂnh thĂȘi TF ÂźâĂźc ÂźĂt lÂȘn cao khi
bĂ© ÂźĂnh thĂȘi ÂźÂčt giž trĂ cĂčc ÂźÂči v” quay trĂ« vĂ 0. ChĂłng ta Ÿ· dĂŻng lĂnh JNB
TF, ÂźĂch Ÿà kiĂm tra trÂčng thži cĂȘ TF. PhâÂŹng phžp n”y cĂŁ nhâĂźc ÂźiĂm l”
trong quž trĂnh kiĂm tra cĂȘ TF, bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn kh«ng thĂ l”m ÂźâĂźc viĂc gĂ
khžc. §à khŸc phĂŽc nhâĂźc ÂźiĂm n”y, ngâĂȘi ta sö dĂŽng phâÂŹng phžp ngŸt. NĂu
bit ngŸt bĂ© ÂźĂnh thĂȘi Ă« thanh ghi IE ÂźâĂźc phĂp thĂ mçi khi bĂ© ÂźĂnh thĂȘi quay
vĂ 0, cĂȘ TF ÂźâĂźc bĂt lÂȘn v” bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn ngĂ”ng mĂ€i c«ng viĂc Âźang thĂčc
hiĂnv” nh¶y ÂźĂn b¶ng vector ngŸt Ÿà phĂŽc vĂŽ ISR. B»ng cžch Ÿã bĂ© vi ÂźiĂu
khiĂn cĂŁ thĂ l”m ÂźâĂźc cžc c«ng viĂc khžc cho ÂźĂn khi n”o th«ng bžo r»ng bĂ©
ÂźĂnh thĂȘi Ÿ· quay vĂ 0.
2.3.6. TĂp lĂnh cña 8051.
Mçi mĂ©t hĂ€ vi ÂźiĂu khiĂn ÂźĂu cĂŁ mĂ©t tĂp lĂnh riÂȘng. TĂp lĂnh cña 8051
ÂźâĂźc chia th”nh 4 nhĂŁm:
* SÚ hÀc.
* Logic.
* ChuyĂn dĂ· liĂu.
* ChuyĂn ÂźiĂu khiĂn.
- 44. TrâĂc khi Âźi v”o tĂm hiĂu tĂp lĂnh cña vi ÂźiĂu khiĂn ta cĂn hiĂu mĂ©t sĂš
khži niĂm sau:
âą DĂ· liĂu trĂčc tiĂp: l” dĂ· liĂu n»m trong « nhĂ cña RAM
âą DĂ· liĂu gižn tiĂp l” dĂ· liĂu trong « nhĂ m” « nhà Ÿã ÂźâĂźc cĂŁ ÂźĂa chĂ
n»m trong
mét thanh ghi n”o Ÿã.
âą DĂ· liĂu tĂžc thĂȘi: l” mĂ©t giž trĂ cĂŽ thĂ ÂźâĂźc ÂźĂt sau dĂu # (#data) vĂ dĂŽ
#20H
2.3.6.1. NhĂŁm lĂnh xö lĂœ sĂš hĂ€c.
ADD A, Rn (1 byte, 1 chu kĂș mžy): CĂ©ng nĂ©i dung thanh ghi Rn v”o
thanh ghi A
ADD A, @Ri (1,1) : CĂ©ng gižn tiĂp nĂ©i dung Ram chĂža tÂči ÂźĂa chĂ
ÂźâĂźc khai bžo trong Ri v”o thanh ghi A.
ADD A, Data (2,1) : CĂ©ng trĂčc tiĂp mĂ©t byte v”o thanh ghi A.
ADD A, #Data (2,1) : CĂ©ng dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi v”o thanh ghi A .
ADDC A, Rn (1,1) : CĂ©ng thanh ghi v” cĂȘ nhĂ v”o A.
ADDC A, @Ri (1,1) : CĂ©ng trĂčc tiĂp byte dĂ· liĂu cĂŁ ÂźĂa chĂ n»m trong
thanh ghi Ri v” cĂȘ nhĂ v”o A.
ADDC A, Data (2,1) : CĂ©ng trĂčc tiĂp byte dĂ· liĂu v” cĂȘ nhĂ v”o thanh
ghi A
ADDC A, #Data (2,1) : CĂ©ng dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi v” cĂȘ nhĂ v”o thanh ghi A
SUBB A, Rn (1, 1) : TrÔ néi dung thanh ghi A cho néi dung thanh ghi
Rn v” cĂȘ nhĂ.
SUBB A, Data (2, 1) : TrĂ” trĂčc tiĂp nĂ©i dung thanh ghi A cho mĂ©t sĂš v”
cĂȘ nhĂ.
SUBB A, @Ri (1, 1) : TrĂ” gižn tiĂp A cho mĂ©t sĂš v” cĂȘ nhĂ.
SUBB A, #Data (2, 1) : TrĂ” gižn tiĂp nĂ©i dung thanh ghi A cho mĂ©t sĂš
tĂžc thĂȘi v” cĂȘ nhĂ.
INC A (1,1) : Tšng nĂ©i dung thanh ghi AlÂȘn 1.
INC Rn (1,1) : Tšng nĂ©i dung thanh ghi Rn lÂȘn 1.
- 45. INC Data (2,1) : Tšng dĂ· liĂu trĂčc tiĂp lÂȘn 1.
INC @Ri (1,1) : Tšng trĂčc tiĂp nĂ©i dung vĂŻng Ram lÂȘn 1.
DEC A (1,1) : Gi¶m néi dung A xuÚng 1.
DEC Rn (1,1) : Gi¶m néi dung Rn xuÚng 1.
DEC Data (2,1) : Gi¶m dĂ· liĂu trĂčc tiĂp xuĂšng 1.
DEC @Ri (1,1) : Gi¶m gižn tiĂp nĂ©i dung vĂŻng Ram xuĂšng 1.
INC DPTR (1,2) Tšng nĂ©i dung con trĂĄ dĂ· liĂu lÂȘn 1.
MUL AB (1,4) : Nh©n nĂ©i dung thanh ghi A vĂi nĂ©i dung thanh ghi B.
DIV AB (1,4) : Chia néi dung thanh ghi A cho néi dung thanh ghi B.
DA A (1,1) : HiĂu chĂnh thĂp ph©n thanh ghi A.
2.3.6.2. NhĂŁm lĂnh logic.
ANL A, Rn (1,1) And nĂ©i dung A vĂi nĂ©i dung Rn.
ANL A, Data (2,1) And nĂ©i dung A vĂi dĂ· liĂu trĂčc tiĂp.
ANL A, @Ri (1,1) And nĂ©i dung A vĂi dĂ· liĂu gižn tiĂp trong Ram.
ANL A, #data (2,1) And nĂ©i dung A vĂi dĂ· liĂu trĂčc tiĂp.
ANL data, #data (3,2) And mĂ©t dĂ· liĂu trĂčc tiĂp vĂi dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi.
ANL C, bit (2,2) And cĂȘ nhĂ vĂi 1 bit trĂčc tiĂp.
ANL C, /bit (2,2) And cĂȘ nhĂ vĂi bĂŻ 1 bit trĂčc tiĂp.
ORL A, Rn (1,1) OR thanh ghi A vĂi thanh ghi Rn.
ORL A, Data (2,1) OR thanh ghi A vĂi mĂ©t dĂ· liĂu trĂčc tiĂp.
ORL A, @Ri (1,1) OR thanh ghi A vĂi mĂ©t dĂ· liĂu gižn tiĂp.
ORL A, #data (2,1) OR thanh ghi A vĂi dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi.
ORL Data, A (2,1) OR dĂ· liĂu trĂčc tiĂp vĂi thanh ghi A.
ORL Data, #data (3,1) OR dĂ· liĂu trĂčc tiĂp vĂi dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi.
ORL C, bit (2,2) OR cĂȘ nhĂ vĂi 1 bit trĂčc tiĂp.
ORL C, /bit (2,2) OR cĂȘ nhĂ vĂi bĂŻ 1 bit trĂčc tiĂp.
XRL A, Rn (1,1) XOR thanh ghi A vĂi thanh ghi Rn.
XRL A, Data (2,1) XOR thanh ghi A vĂi dĂ· liĂu trĂčc tiĂp.
XRL A, @Ri (1,1) XOR thanh ghi A vĂi mĂ©t dĂ· liĂu gižn tiĂp.
XRL A, #data (2,1) XOR thanh ghi A vĂi mĂ©t dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi.
- 46. XRL data, A (2,1) XOR dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi vĂi thanh ghi A .
XRL data, #data (3,1) XOR dĂ· liĂu trĂčc tiĂp vĂi dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi.
SETB bit (2,1) : §Ăt mĂ©t bit trĂčc tiĂp.
SETB C (1,1) : §Ăt cĂȘ nhĂ.
CLR A (1,1) : Xož thanh ghi A.
CLR C (1,1) : Xož cĂȘ nhĂ.
CPL A (1,1) : Bï néi dung thanh ghi A.
CPL C (1,1) : BĂŻ cĂȘ nhĂ.
CPL bit (2,1) : BĂŻ mĂ©t bit trĂčc tiĂp.
RL A (1,1) : Quay trži néi dung thanh ghi A.
RLC A (1,1) : Quay trži nĂ©i dung thanh ghi A qua cĂȘ nhĂ.
RR A (1,1) : Quay ph¶i néi dung thanh ghi A.
RRC A (1,1) : Quay ph¶i nĂ©i dung thanh ghi A qua cĂȘ nhĂ.
SWAP (1, 1) Quay trži néi dung thanh ghi A 1 nibble (1/2byte).
2.3.6.3. NhĂŁm chuyĂn dĂ· liĂu.
MOV A, Rn (1,1) : ChuyĂn nĂ©i dung Rn sang A.
MOV A, data (2,1) : ChuyĂn dĂ· liĂu trĂčc tiĂp v”o A.
MOV A, @Ri (1, 1) : ChuyĂn dĂ· liĂu gižn tiĂp v”o A.
MOV A, #data (2,1) : ChuyĂn dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi v”o A.
MOV Rn, data (2, 2) : ChuyĂn dĂ· liĂu trĂčc tiĂp v”o Rn.
MOV Rn, #data (2, 1) : ChuyĂn dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi v”o Rn.
MOV data, A (2, 1) : ChuyĂn nĂ©i dung A v”o dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi.
MOV data, Rn (2, 2) : ChuyĂn nĂ©i dung Rn v”o dĂ· liĂu trĂčc tiĂp.
MOV data, data (3, 2) : ChuyĂn dĂ· liĂu trĂčc tiĂp v”o dĂ· liĂu trĂčc tiĂp.
MOV data, @Ri (2, 2) : ChuyĂn dĂ· liĂu gižn tiĂp v”o dĂ· liĂu trĂčc tiĂp.
MOV data, #data (3, 2) : ChuyĂn dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi v”o dĂ· liĂu trĂčc tiĂp.
MOV @Ri, A (1,1) : ChuyĂn nĂ©i dung A v”o dĂ· liĂu gižn tiĂp.
MOV @Ri, data (2, 2) : ChuyĂn dĂ· liĂu trĂčc tiĂp v”o dĂ· liĂu gižn tiĂp.
MOV @Ri, #data (2,1) : ChuyĂn dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi v”o dĂ· liĂu gižn tiĂp.
- 47. MOV DPTR, #data (3 ,2) : ChuyĂn 1 h»ng sĂš 16 bit v”o thanh ghi con
trĂĄ dĂ· liĂu.
MOV C, Bit (2,1) : ChuyĂn 1 bit trĂčc tiĂp v”o cĂȘ nhĂ.
MOV bit, C (2, 2) : ChuyĂn cĂȘ nhĂ sang 1 bit trĂčc tiĂp.
MOV A, @A+DPTR (1, 2): ChuyĂn byte bĂ© nhĂ châÂŹng trĂnh cĂŁ ÂźĂa chĂ
l” @A+DPTR v”o A.
MOVC A, @A+PC (1, 2): ChuyĂn byte bĂ© nhĂ châÂŹng trĂnh cĂŁ ÂźĂa chĂ l”
@A+PC v”o A.
MOVX A, @Ri (1, 2): ChuyĂn dĂ· liĂu ngo”i (8bit ÂźĂa chĂ ) v”o thanh ghi
A.
MOVX A, @DPTR (1, 2): ChuyĂn dĂ· liĂu ngo”i (16 bit ÂźĂa chĂ ) v”o
thanh ghi A .
MOVX @Ri, A (1, 2): ChuyĂn nĂ©i dung A ra dĂ· liĂu ngo”i (8 bit ÂźĂa
chĂ).
MOVX @DPTR, A(1,2): ChuyĂn nĂ©i dung A ra dĂ· liĂu bÂȘn ngo”i (16 bit
ÂźĂa chĂ ).
PUSH data (2,2): ChuyĂn dĂ· liĂu trĂčc tiĂp v”o ngšn xĂp v” tšng SP.
POP data (2,2): ChuyĂn dĂ· liĂu tĂ” ngšn xĂp ra vĂŻng nhĂ v” gi¶m SP.
XCH A, Rn (1,1): Trao ŸÊi dĂ· liĂu giĂ·a thanh ghi Rn v” A.
XCH A, data (2,1): Trao ŸÊi dĂ· liĂu giĂ·a thanh ghi A v” dĂ· liĂu trĂčc tiĂp.
XCH A, @Ri (1,1): Trao ŸÊi dĂ· liĂu giĂ·a thanh ghi A v” dĂ· liÂȘu trĂčc
tiĂp.
XCHD A, @Ri (1,1): Trao ŸÊi dĂ· liĂu giĂ·a nöa byte thĂp (LSN) cña
thanh ghi A v” LSN cña dĂ· liĂu gižn tiĂp.
2.3.6.4. NhĂŁm lĂnh chuyĂn ÂźiĂu khiĂn.
ACALL addr11 (2, 2) : GĂ€i châÂŹng trĂnh con dĂŻng ÂźĂa chĂ tuyĂt ŸÚi.
LCALL addr16 (3, 2) : GĂ€i châÂŹng trĂnh con dĂŻng ÂźĂa chĂ d”i .
RET (1, 2): TrĂ« vĂ tĂ” lĂnh gĂ€i châÂŹng trĂnh con.
RET 1 (1, 2) : TrĂ« vĂ tĂ” lĂnh gĂ€i ngŸt.
AJMP addr11 (2, 2): Nh¶y tuyĂt ŸÚi.
- 48. LJMP addr16 (3, 2): Nh¶y d”i.
SJMP rel (2, 2): Nh¶y ngŸn.
JMP @A+DPTR (1, 2): Nh¶y gižn tiĂp tĂ” con trĂĄ dĂ· liĂu.
JZ rel (2, 2): Nh¶y nĂu A= 0.
JNZ rel (2, 2): Nh¶y nĂu A # 0.
JC rel (2, 2): Nh¶y nĂu cĂȘ nhĂ ÂźâĂźc ÂźĂt.
JNC bit, rel (3, 2): Nh¶y nĂu cĂȘ nhĂ kh«ng ÂźâĂźc ÂźĂt.
JB bit, rel (3, 2): Nh¶y tâÂŹng ŸÚi nĂu bit trĂčc tiĂp ÂźâĂźc ÂźĂt.
JNB bit, rel (3, 2): Nh¶y tâÂŹng ŸÚi nĂu bit trĂčc tiĂp kh«ng ÂźâĂźc ÂźĂt.
JBC bit, rel (3, 2): Nh¶y tâÂŹng ŸÚi nĂu bit trĂčc tiĂp ÂźâĂźc ÂźĂt, rĂ„i xož bit.
CJNE A, data, rel (3, 2): So sžnh dĂ· liĂu trĂčc tiĂp vĂi A v” nh¶y nĂu kh«ng
b»ng.
CJNE Rn, #data, rel (3, 2): So sžnh dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi vĂi nĂ©i dung thanh ghi
Rn v” nh¶y nĂu kh«ng b»ng.
CJNE @Ri, #data, rel (3, 2): So sžnh dĂ· liĂu tĂžc thĂȘi vĂi dĂ· liĂu trĂčc tiĂp v”
nh¶y nĂu kh«ng b»ng.
DJNZ Rn, rel (2, 2): Gi¶m thanh ghi Rn v” nh¶y nĂu kh«ng b»ng.
DJNZ data,rel (3, 2): Gi¶m dĂ· liĂu trĂčc tiĂp v” nh¶y nĂu kh«ng b»ng.
ChâÂŹng 3
- 49. ThiĂt kĂ hĂ thĂšng Âźo, hiĂn thĂ v” ÂźiĂu khiĂn nhiĂt Ÿé khĂ sĂy sö dĂŽng vi
ÂźiĂu khiĂn AT89C52
3.1 S ŸÄ khÚi cña hà thÚng .
MÂčch hiĂn
thĂ
ChuyĂn ŸÊi KhĂši xö lĂœ MÂčch
ADC trung t©m C«ng
suĂt
Ă
M· hož
MÂčch Âźo
nhiĂt Ÿé
(C¶m biĂn )
B”n phĂm
HĂnh 3.1 - SÂŹ ŸÄ khĂši cña hĂ thĂšng Âźo, hiĂn thĂ v” ÂźiĂu khiĂn nhiĂt Ÿé
khĂ sĂy
HĂ hoÂčt Ÿéng theo châÂŹng trĂnh nÂčp trÂȘn ROM cña vi ÂźiĂu khiĂn. PhĂn
c¶m biĂn nhiĂt ÂźĂt Ă« nÂŹi ta muĂšn Âźo, nĂŁ sĂ Âźo tĂn hiĂu nhiĂt v” chuyĂn th”nh
tĂn hiĂu ÂźiĂn sau Ÿã Âźâa v”o ADC Ÿà tÂčo ra tĂn hiĂu sĂš Âźâa v”o vi ÂźiĂu khiĂn.
TrÂȘn cÂŹ sĂ« châÂŹng trĂnh nÂčp trÂȘn ROM v” tĂn hiĂu Âźo ÂźâĂźc vi ÂźiĂu khiĂn sĂ
cho phĂp thiĂt bĂ ngoÂči vi hoÂčt Ÿéng nhâ hiĂn thĂ nhiĂt Ÿé Âźo ÂźâĂźc v” nhiĂt Ÿé
cĂn ÂźÂčt ÂźâĂźc.
Sau Ÿ©y chĂłng ta sĂ tĂm hiĂu cĂŽ thĂ chĂžc nšng v” hoÂčt Ÿéng cña tĂ”ng khĂši.
3.1.1. KhĂši xö lĂœ trung t©m.
§Þng Ă« vĂ trĂ trung t©m l” vi ÂźiĂu khiĂn AT89C52, chĂu tržch nhiĂm vĂ
tĂt c¶ cžc hoÂčt Ÿéng cña mÂčch. NĂŁ xö lĂœ cžc th«ng tin nhĂn v”o v” Âźâa ra cžc
- 50. quyĂt ÂźĂnh ÂźiĂu khiĂn. CĂu tÂčo, hoÂčt Ÿéng cña AT89C52 Ÿ· ÂźâĂźc giĂi thiĂu Ă«
châÂŹng 2.
3.1.2. ChuyĂn ŸÊi ADC.
Nhâ chĂłng ta Ÿ· biĂt, mžy tĂnh sĂš l”m viĂc trÂȘn cžc giž trĂ nhĂ ph©n.
Nhâng trong thĂčc tĂ, cžc ÂźÂči lâĂźng vĂt lĂœ ÂźĂu Ă« dÂčng tâÂŹng tĂč (liÂȘn tĂŽc ). NhiĂt
Ÿé, Ÿé Ăm, žp suĂt, tĂšc Ÿé l” mĂ©t trong cžc ÂźÂči lâĂźng cña thĂ giĂi thĂčc m” ta
thâĂȘng gĂp h”ng ng”y. MĂ©t ÂźÂči lâĂźng vĂt lĂœ ÂźâĂźc chuyĂn ŸÊi vĂ dĂng ÂźiĂn
hoĂc ÂźiĂn žp qua mĂ©t thiĂt bĂ ÂźâĂźc gĂ€i l” bĂ© biĂn ŸÊi. BĂ© biĂn ŸÊi cĂČng cĂŁ thĂ
ÂźâĂźc xem l” bĂ© c¶m biĂn. Cžc bĂ© c¶m biĂn nhiĂt, tĂšc Ÿé, žp suĂt, žnh sžng v”
nhiĂu ÂźÂči lâĂźng tĂč nhiÂȘn khžc ÂźĂu cĂŁ mĂ©t ÂźiĂm chung l” cho ra cžc tĂn hiĂu
dĂng ÂźiĂn hoĂc ÂźiĂn žp Ă« dÂčng liÂȘn tĂŽc. Do vĂy cĂn mĂ©t bĂ© chuyĂn ŸÊi tâÂŹng
tĂč, sĂš (ADC) Ÿà bĂ© vi ÂźiĂu khiĂn cĂŁ thà ŸÀc ÂźâĂźc chĂłng. ChĂp ADC ÂźâĂźc sö
dĂŽng rĂ©ng r·i hiĂn nay Ÿã l” ADC804.
Chip ADC804 l” bĂ© chuyĂn ŸÊi tâÂŹng tĂč sĂš thuĂ©c hĂ€ ADC800 cña h·ng
National Semiconductor. Chip n”y cĂČng ÂźâĂźc nhiĂu h·ng khžc s¶n xuĂt.
ADC 0804 cĂŁ cžc ÂźĂc ÂźiĂm sau:
* §é ph©n gi¶i 8 bit.
* LĂši v”o ÂźiĂn žp so sžnh vi ph©n.
* TâÂŹng thĂch TTL.
* ThĂȘi gian chuyĂn ŸÊi: 100ÎŒs.
* TĂn hiĂu v”o 0 - 5V khi nguĂ„n nu«i l” 5V.
* BĂ© phžt xung nhĂp trÂȘn chĂp.
* NguÄn nu«i 5V.
§à hiĂu vĂ sÂŹ ŸÄ nĂši ch©n cña ADC trong mÂčch ÂźiĂu khiĂn chĂłng ta cĂn
tĂm hiĂu vĂ Ăœ nghĂa cña cžc ch©n cña ADC. HĂnh III.1.2 giĂi thiĂu sÂŹ ŸÄ ch©n
cña ADC804.
- 51. U1 ADC0804
6 18
7 +IN DB0 17
-IN DB1 16
9 DB2 15
VREF/2 DB3 14
4 DB4 13
19 CLKIN DB5 12
CLKR DB6 11
2 DB7
3 RD 5
1 WR INTR
CS
AGND
GND
20
VCC/VREF
10
8
HĂnh 3.2 - SÂŹ ŸÄ ch©n cña ADC 0804.
âą CS (Chip select ) - chĂ€n chĂp. §©y l” ch©n chĂ€n chip, ÂźĂu v”o tĂch cĂčc
mĂžc thĂp ÂźâĂźc sö dĂŽng Ÿà kĂch hoÂčt ADC804. §à truy cĂp ADC 804 thĂ ch©n
n”y ph¶i Ă« mĂžc thĂp.
âą RD (Read) - ŸÀc. §©y l” mĂ©t tĂn hiĂu v”o, tĂch cĂčc mĂžc thĂp. Cžc bĂ©
ADC chuyĂn ŸÊi ÂźĂu v”o tâÂŹng tĂč th”nh sĂš nhĂ ph©n v” giĂ· nĂŁ Ă« mĂ©t thanh
ghi trong. RD ÂźâĂźc sö dĂŽng Ÿà th«ng bžo cĂŁ dĂ· liĂu ÂźâĂźc chuyĂn tĂi ÂźĂu ra
cña ADC804. Khi CS = 0, nĂu cĂŁ mĂ©t xung cao xuĂšng thĂp žp ÂźĂn ch©n RD
thĂ dĂ· liĂu ra dÂčng sĂš 8 bit ÂźâĂźc Âźâa tĂi cžc ch©n dĂ· liĂu DB0 - DB7. Ch©n
RD cĂn gĂ€i l” cho phĂp ÂźĂu ra.
âą WR (Write ) - ghi. TÂȘn chĂnh xžc l” â bŸt ÂźĂu chuyĂn ŸÊiâ. §©y l” ch©n
v”o tĂch cĂčc mĂžc thĂp ÂźâĂźc dĂŻng Ÿà bžo cho ADC804 bŸt ÂźĂu quž trĂnh
biĂn ŸÊi. NĂu CS = 0 khi WR tÂčo ra xung cao xuĂšng thĂp thĂ bĂ© biĂn ŸÊi
ADC804 bŸt ÂźĂu tiĂn h”nh chuyĂn ŸÊi giž trĂ ÂźĂu v”o tâÂŹng tĂč Vin vĂ sĂš nhĂ
ph©n 8 bit. LâĂźng thĂȘi gian cĂn thiĂt Ÿà chuyĂn ŸÊi phĂŽ thuĂ©c v”o tĂn sĂš Âźâa
ÂźĂn ch©n CLKIN v” CLKR. Khi viĂc chuyĂn ŸÊi dĂ· liĂu ÂźâĂźc ho”n tĂt thĂ
ch©n INTR ÂźâĂźc ADC804 hÂč xuĂšng thĂp.
- 52. ⹠CLKIN v” CLKR
CLKIN l” ch©n v”o, nĂši tĂi ŸÄng hĂ„ ngo”i thà ŸÄng hĂ„ ngo”i ÂźâĂźc sö
dĂŽng Ÿà tÂčo thĂȘi gian. Tuy nhiÂȘn, ADC804 cĂČng cĂŁ mĂ©t bĂ© xung ŸÄng hĂ„ trÂȘn
chip. §à dĂŻng ŸÄng hĂ„ trong (cĂČng ÂźâĂźc gĂ€i l” ŸÄng hĂ„ riÂȘng ) cña ADC804
thĂ cžc ch©n CLKIN v” CLKR ÂźâĂźc nĂši tĂi mĂ©t tĂŽ ÂźiĂn v” mĂ©t ÂźiĂn trĂ« nhâ
hĂnh 3.3
+5V
20
U1
10K 6 18
VCC
7 +IN DB0 17
8 -IN DB1 16
9 AGND DB2 15
19 VREF/2 DB3 14
CLKR DB4 13
ADC0804 DB5 12
10K 4 DB6 11
CLKIN DB7
3
1 WR 5
150pF 2 CS INTR
10 RD
GND
Thuong mo
START
HĂnh 3.3 - SÂŹ ŸÄ mÂčch ngo”i cña ADC804.
Trong trâĂȘng hĂźp n”y tĂn sĂš ŸÄng hĂ„ ÂźâĂźc xžc ÂźĂnh b»ng biĂu thĂžc:
f=1/1.1RC
Giž trĂ th«ng thâĂȘng cña cžc ÂźÂči lâĂźng trÂȘn l” R=10 kΩ
C=150pF v” tĂn sĂš nhĂn ÂźâĂźc l” f=606 KHz cĂŁ thĂȘi gian chuyĂn ŸÊi l”
110ÎŒs
âą NgŸt INTR (Interrupt).
NgŸt hay cĂn gĂ€i l” â kĂt thĂłc viĂc chuyĂn ŸÊiâ. §©y l” ch©n tĂch cĂčc
mĂžc thĂp. BĂnh thâĂȘng ch©n n”y Ă« trÂčng thži cao v” khi viĂc chuyĂn ŸÊi
ho”n tĂt thĂ nĂŁ xuĂšng thĂp Ÿà bžo cho biĂt l” dĂ· liĂu ÂźâĂźc chuyĂn ŸÊi Ÿ· sÂœn
s”ng Ÿà lĂy Âźi. Sau khi INTR xuĂšng thĂp, cĂn ÂźĂt CS = 0 v” göi Âźi mĂ©t xung
cao xuĂšng thĂp tĂi ch©n RD Ÿà Ÿâa dĂ· liĂu ra.
- 53. âą +in v” -in. §©y l” 2 ÂźĂu v”o tâÂŹng tĂč vi sai
V” ta cĂŁ Vin =+in - (-)in. Th«ng thâĂȘng - in ÂźâĂźc nĂši xuĂšng ÂźĂt v” +in
ÂźâĂźc dĂŻng l”m ÂźĂu v”o tâÂŹng tĂč .
âą VCC l” ch©n nguĂ„n +5V. Ch©n n”y cĂn ÂźâĂźc dĂŻng l”m ÂźiĂn žp tham
chiĂu khi ÂźĂu v”o VREF/2 (ch©n 9 ) Ÿà hĂ«.
âą VREF/2: Ch©n 9 l” ÂźiĂn žp ÂźĂu v”o tâÂŹng tĂč ÂźâĂźc dĂŻng l”m ÂźiĂn žp
tham chiĂu.
NĂu ch©n n”y hĂ« (kh«ng ÂźâĂźc nĂši) thĂ ÂźiĂn žp ÂźĂu v”o tâÂŹng tĂč cho
ADC 804 n»m trong d¶i 0 ÂźĂn 5V (giĂšng nhâ ch©n Vcc). Tuy nhiÂȘn cĂŁ nhiĂu
Ăžng dĂŽng m” ÂźĂu v”o tâÂŹng tĂč žp ÂźĂn Vin khžc vĂi d¶i 0 ÂźĂn 5V. Ch©n
VREF/2 ÂźâĂźc dĂŻng Ÿà thĂčc hiĂn cžc ÂźiĂn žp ÂźĂu v”o cĂŁ d¶i khžc vĂi 0 - 5V.
VĂ dĂŽ nĂu d¶i ÂźĂu v”o tâÂŹng tĂč cĂn biĂn ŸÊi tĂ” 0 ÂźĂn 4V thĂ VREF/2 ÂźâĂźc nĂši
vĂi +2V
HĂnh 3.4 l” biĂu diĂn d¶i ÂźiĂn žp Vin ŸÚi vĂi cžc ÂźĂu v”o VREF/2 khžc
nhau
VREF/2(V) Vin(V) KĂch thâĂc
bâĂc(mV)
HĂ« 0 ÂźĂn 5 5/256=19.53
2.0 0 ÂźĂn 4 4/256=15.62
1.5 0 ÂźĂn 3 3/256=11.71
1.28 0 ÂźĂn 2.56 2.56/256=10
1.0 0 ÂźĂn 2 2/256=7.81
0.5 0 ÂźĂn 1 1/256=3.90
HĂnh 3.4 - B¶ng quan hĂ ÂźiĂn žp VREF/2 vĂi Vin.
âą DB0 â DB7 l” cžc ch©n ra dĂ· liĂu sĂš (DB7 l” bit cao nhĂt v” DB0 l” bit
thĂp nhĂt
LSB). Cžc ch©n n”y ÂźâĂźc ÂźĂm ba trÂčng thži v” dĂ· liĂu Ÿ· ÂźâĂźc chuyĂn ŸÊi chĂ
ÂźâĂźc truy cĂp khi ch©n CS = 0 v” ch©n RD Âźâa xuĂšng thĂp.
- 54. TĂ” nhĂ·ng trĂnh b”y trÂȘn, ta cĂŁ thĂ tĂŁm tŸt cžc bâĂc khi ADC804 thĂčc hiĂn
chuyĂn ŸÊi dĂ· liĂu l”:
1 . BĂt CS = 0 v” göi mĂ©t xung thĂp lÂȘn cao tĂi ch©n WR Ÿà bŸt ÂźĂu
chuyĂn ŸÊi.
2 . Duy trĂ kiĂm tra ch©n INTR . NĂu ch©n INTR xuĂšng thĂp thĂ viĂc
chuyĂn ŸÊi ÂźâĂźc ho”n tĂt v” cĂŁ thĂ chuyĂn sang bâĂc tiĂp theo. NĂu INTR
cĂn cĂŁ mĂžc cao thĂ tiĂp tĂŽc thšm dĂ cho ÂźĂn khi nĂŁ xuĂšng thĂp.
3 . Sau khi ch©n INTR xuĂšng thĂp, bĂt CS = 0 v” göi mĂ©t xung cao
xuĂšng thĂp ÂźĂn ch©n RD Ÿà nhĂn dĂ· liĂu tĂ” chip ADC804.
Ph©n chia thĂȘi gian cho quž trĂnh n”y ÂźâĂźc trĂnh b”y trÂȘn hĂnh 3.5
CS
WR BŸt ÂźĂu chuyĂn ŸÊi
INTR
KĂt thĂłc chuyĂn ŸÊi
RD BŸt ÂźĂu ŸÀc dĂ· liĂu
D0-D7
Ra dĂ· liĂu
HĂnh 3.5 - Ph©n chia thĂȘi gian ŸÀc v” ghi cña ADC804.
3.1.3. KhĂši Âźo nhiĂt Ÿé.
§o nhiĂt Ÿé l” mĂ©t phâÂŹng thĂžc Âźo lâĂȘng kh«ng ÂźiĂn, Âźo nhiĂt Ÿé ÂźâĂźc
chia th”nh nhiĂu d¶i:
* §o nhiĂt Ÿé thĂp.
* §o nhiĂt Ÿé trung bĂnh.
* §o nhiĂt Ÿé cao.