More Related Content Similar to Bai 4 phuong thuc tt (20) Bai 4 phuong thuc tt1. Bµi 3
C¸c ®iÒu kiÖn thanh to¸n quèc tÕ qui
®Þnh trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i
th-¬ng
2. I. §iÒu kiÖn vÒ tiÒn tÖ.
1. §Æc ®iÓm vÒ t×nh h×nh tiÒn tÖ trong thanh
to¸n vµ tÝn dông quèc tÕ.
§Æc ®iÓm 1:
- HiÖn nay trªn thÕ giíi kh«ng cßn mét chÕ ®é
tiÒn tÖ thèng nhÊt bao trïm toµn bé hµnh tinh.
- Thay cho mét ®ång tiÒn chuÈn quèc tÕ ®· ra
®êi c¸c ®ång tiÒn khu vùc nh- sau:
1.1 Quü tiÒn tÖ quèc tÕ (IMF): cho ra ®êi ®ång
SDR (QuyÒn rót vèn ®Æc biÖt - Special Drawing
Right).
3. 1.2. Khu vùc tiÒn tÖ EEC nay lµ EMU (Liªn minh tiÒn tÖ Ch©u ¢u) cho ra
®êi ®ång tiªn ECU (European Currency Unit) - ®¬n vÞ tiÒn tÖ Ch©u ¢u
nay lµ EURO .
TiÕn tr×nh nhÊt thÓ ho¸ tiÒn tÖ cña Ch©u
¢u
- Tõ 1/7/90 ®Õn 31/12/1993
- Tõ 1/1/1994 ®Õn 1/1/1997
- Tõ 1/1/1997 ®Õn 1/1/1999
- Gi¸ trÞ ECU kh«ng thay ®æi 1ECU = 1 Euro
- §æi tªn ECU -> Euro
4. - TØ gi¸ gi÷a c¸c quèc gia víi ®ång Euro sÏ ®-îc Ên
®Þnh vµo ngµy 31/12/1998
+ ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ dù tr÷ ngo¹i hèi b»ng
Euro.
+ C¸c kho¶n nî ®-îc quy ®æi vµ thanh to¸n b»ng
®ång Euro.
+ C¸c ®ång tiÒn quèc gia vÉn tån t¹i hîp ph¸p.
- Tõ 1/1/2002: Ph¸t hµnh tiÒn giÊy vµ tiÒn xu b»ng
®ång Euro vµ Euro b¾t ®Çu ®-îc l-u th«ng song
song víi c¸c ®ång tiÒn quèc gia.
- §Õn 30/6/2002: Qu¸ tr×nh chuyÓn sang ®ång
tiÒn duy nhÊt sÏ hoµn tÊt.
5. 1.3. Khèi SEV: t¹o ra ®ång Róp chuyÓn nh-îng
(Transferable Rouble), 1963-1991.
RCN cã 3 chøc n¨ng sau:
+ Lµm ph-¬ng tiÖn thanh to¸n vµ thÓ hiÖn gi¸ c¶.
+ Chøc n¨ng thanh to¸n gi÷a c¸c thµnh viªn khèi
SEV.
+ Chøc n¨ng ph-¬ng tiÖn tÝch luü d-íi d¹ng lµ tiÒn
göi trªn tµi kho¶n më t¹i ng©n hµng MBES (ng©n
hµng hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ: Interbank for
Economic Cooperation - IBEC).
- §Õn nay ®ång RCN, kh«ng cßn ph¸t huy ®-îc chøc
n¨ng cña nã.
6. §Æc ®iÓm 2:
- C¸c ®ång tiÒn quèc gia ®-îc
quy ®Þnh trªn bµn ®µm ph¸n
theo nguyªn t¾c tho¶ thuËn
- Thanh to¸n quèc tÕ trong thêi
®¹i ngµy nay lµ thanh to¸n b»ng
®ång tiÒn quèc gia.
7. C¸c ®Æc ®iÓm cña c¸c ®ång tiÒn quèc gia:
+ C¸c ®ång tiÒn quèc gia ®Òu kh«ng ®-îc ®æi ra
vµng.
+ HÇu hÕt c¸c ®ång tiÒn quèc gia ®Òu kh«ng
æn ®Þnh
+ Khi chän ®ång tiÒn quèc gia nµo lµm ®ång
tiÒn thanh to¸n th× cÇn dùa vµo h¹ tÇng c¬ së
cña ®Êt n-íc ®ã.
+ Khi lùa chän ®ång tiÒn cÇn l-u ý ®Õn c¸c
ph-¬ng thøc giao dÞch theo hîp ®ång mua b¸n
VÝ dô: Ph-¬ng thøc bu«n b¸n hµng ®èi øng
(counter purchase) cã ph-¬ng thøc thanh to¸n tµi
8. §Æc ®iÓm 3:
Trªn thÕ giíi cã 2 chÕ ®é qu¶n chÕ
ngo¹i hèi kh¸c nhau:
- C¸c n-íc TB c«ng nghiÖp ph¸t
triÓn thùc hiÖn chÕ ®é ngo¹i hèi
tù do.
- C¸c n-íc cßn l¹i: thùc hiÖn chÕ
®é qu¶n chÕ ngo¹i hèi nghiªm
ngÆt .
9. 2. C¸c lo¹i tiÒn tÖ trong thanh to¸n vµ tÝn dông quèc tÕ
2.1. C¨n cø vµo ph¹m vi l-u th«ng tiÒn tÖ, cã 3
lo¹i: TiÒn tÖ thÕ giíi (World Currency), TiÒn tÖ quèc
tÕ (International Currency), TiÒn tÖ quèc gia
(National Currency).
TiÒn tÖ thÕ giíi: lµ vµng.
- Kh«ng dïng vµng thÓ hiÖn gi¸ c¶.
- Kh«ng dïng vµng ®Ó thanh to¸n theo tõng chuyÕn
hµng giao dÞch trong n¨m, theo tõng hîp ®ång.
- Vµng ®-îc dïng lµm ph-¬ng tiÖn thanh to¸n cuèi
cïng gi÷a 2 ng©n hµng trung -¬ng cña 2 n-íc víi nhau.
10. 2.2. C¨n cø vµo tÝnh chÊt chuyÓn ®æi cña
tiÒn tÖ
Cã 3 lo¹i:
- TiÒn tÖ tù do chuyÓn ®æi (freely
convertible currency): lµ ®ång tiÒn quèc gia
mµ luËt cña n-íc ®ã cho phÐp hä ®-îc tù do
chuyÓn ®æi ®ång tiÒn nµy ra ®ång tiÒn kh¸c ë
trong n-íc ho¹c ngoµi n-íc. §ã th-êng lµ ®ång
tiÒn cña c¸c quèc gia TB ph¸t triÓn.
Tù do chuyÓn ®æi cã 2 lo¹i:
- Tù do chuyÓn ®æi ®Çy ®ñ (full).
- Tù do chuyÓn ®æi tõng phÇn (partial).
11. - §ång tiÒn chuyÓn nh-îng (Transferable
currency)
+ Lµ ®ång tiÒn hiÖp ®Þnh: §ång tiÒn nµy kh«ng
thay ®æi h×nh th¸i tiÒn tÖ mµ chØ chuyÓn quyÒn
së h÷u tõ ng-êi nµy sang ng-êi kh¸c qua hÖ thèng tµi
kho¶n Ng©n hµng.
+ Nã cã thÓ chuyÓn tõ tµi cña ng©n hµng ngµy sang
tµi kho¶n cña ng©n hµng kh¸c vµ khi kÕt thóc n¨m
quy ®æi ra vµng ®Ó thanh to¸n. Trong thanh to¸n
quèc tÕ tiÒn ghi sæ (clearing currency):
- §ång ng-êi ta kh«ng muèn dïng.
+ Cã t¸c dông ghi sæ trªn 1 tµi kho¶n trong mét n-íc
kh«ng chuyÓn ra n-íc ngoµi ®-îc. §ång tiÒn chØ cã
chøc n¨ng tÝnh to¸n, kh«ng cã chøc n¨ng thanh
12. 2.3. C¨n cø h×nh th¸i tån t¹i cña tiÒn tÖ, cã:
- TiÒn mÆt (Cash): Lµ ®ång tiÒn b»ng giÊy cña c¸c
quèc gia riªng biÖt mµ con ng-êi cÇm nã trong tay ®Ó
l-u th«ng.
- Ngo¹i tÖ tÝn dông (Credit currency): Lµ ®ång tiÒn
chØ tån t¹i trªn tµi kho¶n cña ng©n hµng. Khi sö dông
b»ng c¸ch ghi cã vµo tµi kho¶n n-íc nµy ®ång thêi ghi
nî vµo tµi kho¶n cña ng©n hµng n-íc kia.
+ Tû träng trong thanh to¸n quèc tÕ chiÕm 90% lµ
tiÒn tÝn dông.
+ H×nh thøc tån t¹i cña ®ång tiÒn tÝn dông lµ
ph-¬ng tiÖn tÝn dông nãi chung hay ph-¬ng tiÖn
thanh to¸n quèc tÕ nãi riªng bao gåm: Hèi phiÕu,
13. 2.4. C¨n cø vµo môc ®Ých sö dông tiÒn tÖ
trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th-¬ng hay hîp
®ång tÝn dông.
- TiÒn tÖ tÝnh to¸n (account currency): lµ
®ång tiÒn thÓ hiÖn gi¸ c¶ trong hîp ®ång mua
b¸n hay tæng trÞ gi¸ hîp ®ång. §ång tiÒn ph¸t
huy chøc n¨ng th-íc ®o gi¸ trÞ.
- §ång tiÒn thanh to¸n (Payment currency): lµ
®ång tiÒn ng-êi mua tr¶ cho ng-êi b¸n, cã thÓ
dïng ®ång tiÒn tÝnh to¸n hay mét ®ång tiÒn
kh¸c do 2 bªn mua vµ b¸n tháa thuËn.
14. 3. §¶m b¶o hèi ®o¸i trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i
th-¬ng
§¶m b¶o hèi ®o¸i lµ nh÷ng biÖn ph¸p mµ ng-êi
mua vµ ng-êi b¸n ®Ò ra nh»m ®¶m b¶o gi¸ trÞ
thùc tÕ cña c¸c nguån thu nhËp khi ®ång tiÒn cã
kh¶ n¨ng lªn hoÆc xuèng gi¸.
Trong bu«n b¸n quèc tÕ hiÖn nay ng-êi ta cã thÓ
lùa chän c¸c c¸ch b¶o ®¶m sau ®©y:
3.1. Dùa vµo thÞ tr-êng mua b¸n vµng quèc tÕ:
§ång tiÒn tÝnh to¸n vµ thanh tãan trong hîp ®ång
lµ mét ®ång tiÒn. §ång thêi, thèng nhÊt gi¸ vµng
theo ®ång tiÒn nµy dùa trªn mét thÞ tr-êng nhÊt
15. Nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý:
- C¸c ®ång tiÒn ®-îc lùa chän trong hîp ®ång mua
b¸n ngo¹i th-¬ng ph¶i cã liªn hÖ trùc tiÕp víi vµng.
- Hai bªn ph¶i thèng nhÊt c¸ch lÊy gi¸ vµng, bao gåm:
+ Gi¸ vµng lÊy ë ®©u.
+ LÊy lóc nµo.
+ Ai c«ng bè.
+ Møc gi¸ vµng.
- Møc ®iÒu chØnh hîp ®ång nh- thÕ nµo?
- Hµm l-îng vµng hiÖn nay Ýt ®-îc ¸p dông v× c¸c
®ång tiÒn quèc gia hiªn nay kh«ng ®-îc ®æi ra vµng.
16. 3.2. Dùa vµo thÞ tr-êng tiÒn tÖ quèc gia:
NghÖ thuËt trong lùa chän ®ång tiÒn ®-a vµo ®¶m b¶o sÏ
lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ kinh tÕ. Cã hai c¸ch quy
®Þnh:
- §ång tiÒn tÝnh tãan vµ ®ång tiÒn thanh tãan lµ mét lo¹i
tiÒn, ®ång thêi x¸c ®Þnh tû gi¸ gi÷a ®ång tiÒn ®ã víi mét
®ång tiÒn kh¸c - ®ång tiÒn ®¶m b¶o.
VD: §ång tiÒn tÝnh tãan vµ thanh tãan lµ EURO.
§ång tiÒn ®¶m b¶o lµ USD vµ trÞ gi¸ hîp ®ång lµ
1.000.000 EURO
Tû gi¸ lóc ký kÕt lµ 1 USD = 1 EURO.
Tû gi¸ lóc tr¶ tiÒn lµ 1 USD = 1,2 EURO.
Nh- vËy, gi¸ trÞ hîp ®ßng sÏ ®iÒu chØnh lµ 1.000.000 x 1,2
17. §ång tiÒn tÝnh tãan vµ ®ång tiÒn thanh tãan lµ
hai ®ång tiÒn kh¸c nhau vµ chän ®ång tiÒn nµo
æn ®Þnh h¬n trong hai lo¹i tiÒn ®ã vµ quy trÞ gi¸
hîp ®ång thanh to¸n ra ®ång tiÒn ®· chän.
VD: - §ång tiÒn tÝnh tãan lµ USD
- §ång tiÒn thanh tãan lµ EURO (æn ®Þnh
h¬n).
- TrÞ gi¸ hîp ®ång lµ 1.000.000 EURO
- Tû gi¸ lóc thanh to¸n USD/EURO = 1,2.
Nh- vËy, sè tiÒn ph¶i tr¶ lµ 1.000.000 x 1,2 =
1.200.000.
18. Nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý:
- HiÖu qu¶ ®¶m b¶o cao hay thÊp phô thuéc vµo
c¸ch lùa chän ®ång tiÒn ®¶m b¶o.
- C¸ch lÊy tû gi¸ hèi ®o¸i.
+ LÊy ë thÞ tr-êng hèi ®o¸i nµo.
+ Ai c«ng bè.
+ LÊy vµo thêi ®iÓm nµo.
+ Møc tû gi¸.
- ChØ ¸p dông víi nh÷ng n-íc cã thÞ tr-êng hèi ®o¸i tù
do.
- Trong tr-êng hîp c¶ hai ®ång tiÒn ®Òu sôt gi¸ nh-
nhau th× ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o trªn mÊt t¸c dông.
19. 3.3. ThÞ tr-êng c¸c ®ång tiÒn quèc tÕ:
- C¸ch vËn dông nh- ®èi víi ®ång tiÒn quèc gia.
- Trong c¸c hîp ®ång víi kim ng¹ch lín, giao hµng
trong thêi gian dµi nªn chän c¸ch ®¶m b¶o nµy v×
®ång SDR vµ EURO t-¬ng ®èi æn ®Þnh.
3.4. §¶m b¶o hèi ®o¸i dùa vµo ræ tiÒn tÖ:
- Lùa chän sè l-îng ngo¹i tÖ ®-a vµo ræ.
- Thèng nhÊt c¸ch lÊy tû gi¸ hèi ®o¸i so víi ®ång
tiÒn ®-îc ®¶m b¶o vµo thêi ®iÓm ký kÕt hîp
®ång vµ thanh tãan hîp ®ång.
20. VÝ dô: C¸c ngo¹i tÖ ®-îc ®-a vµo ræ: EURO,
JPY, DEM, BEC. §ång tiÒn ®¶m b¶o lµ USD.
Tû lÖ biÕn ®éng gi÷a c¸c ngo¹i tÖ trong ræ vµ
USD.
Tû lÖ
Thanh
Ngo¹i tÖ Ký kÕt biÕn
to¸n
®éng %
DEM 1,7515 1,7025 - 2,80
EURO 4,9105 4,1515 - 1,40
JPY 1,0595 1,0015 - 5,47
BEC 25,2050 22,1525 - 12,11
Tæng c¶ ræ 32,2265 29,0080 - 21,78
tiÒn tÖ
21. a. Møc b×nh qu©n tû lÖ biÕn ®éng cña ræ
tiÒn tÖ lµ:
= - 21,78 /4 = - 5,44%
Hîp ®ång ®-îc ®iÒu chØnh lªn lµ: 105,44%.
b. LÊy quyÒn sè:
- B×nh qu©n TGH§ cña c¶ ræ tiÒn tÖ lóc ký kÕt
hîp ®ång: = 32.2265 /4 = 8,0566.
- B×nh qu©n TGH§ cña c¶ ræ tiÒn tÖ lóc thanh
tãan hîp ®ång: = 29.0080 /4 = 7,2520.
22. Tû lÖ biÕn ®éng cña b×nh qu©n tû gi¸ hèi
®o¸i c¶ ræ tiÒn tÖ
7,2520 x 100] = - 9,98%
100 [
8,0566
Hîp ®ång ®-îc ®iÒu chØnh lµ 109,98%.
23. II. §iÒu kiÖn vÒ thêi gian thanh to¸n
1. Thanh to¸n tr-íc:
- lµ viÖc tr¶ tiÒn x¶y ra trong kho¶ng
thêi gian kÓ tõ sau khi hîp ®ång ®-îc ký
kÕt hay tõ sau ngµy hîp ®ång cã hiÖu
lùc ®Õn tr-íc ngµy giao hµng.
24. C¸c hîp ®ång ký xong ch-a cã hiÖu lùc ngay bao
gåm:
- Hîp ®ång nhËp m¸y mãc thiÕt bÞ toµn bé: ph¶i cã phª
chuÈn cña n-íc ng-êi XK.
- Hîp ®ång nhËp hµng b»ng tiÒn vay nî vµ viÖn trî ph¶i
cã phª chuÈn cña bªn cho vay,
- NhËp hµng b»ng tiÒn vay cña c¸c ng©n hµng t- nh©n
ph¶i cã b¶o hiÓm tÝn dông
- NhËp khÈu b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ vµ ®¨ng ký nh·n
hiÖu ph¶i cã phª chuÈn cña côc ph¸t minh s¸ng chÕ vµ
®¨ng ký nh·n hiÖu.
- NhËp khÈu theo c¸c hîp ®ång ®Çu t- ph¶i cã phª
chuÈn cña uû ban hîp t¸c vµ ®Çu t-.
25. 2.1. Tr¶ tr-íc víi môc ®Ých ®¶m b¶o thùc hiÖn hîp
®ång (Performance Bond)
§Æc ®iÓm: Tr¶ tr-íc ngµy giao hµng x sè ngµy
(thêi gian tr¶ tr-íc nãi chung lµ ng¾n, th«ng th-êng
tõ 10 ®Õn 15 ngµy), tÝnh tõ lóc øng tiÒn ®Õn
ngµy giao hµng.
- Ngµy giao hµng ®-îc hiÓu lµ chuyÕn giao hµng
®Çu tiªn
- Kh«ng tÝnh l·i ®èi víi sè tiÒn tr¶ tr-íc
- Ng-êi b¸n chØ giao hµng khi nhËn ®-îc b¸o cã sè
tiÒn øng tr-íc
26. - Quy m« ®-a tr-íc cã thÓ ®-îc tÝnh nh- sau:
a. Trong tr-êng hîp ký hîp ®ång víi gi¸ b¸n cao so
víi gi¸ b×nh qu©n trªn thÞ tr-êng th× møc tr¶ tr-íc cã
thÓ tÝnh tèi thiÓu b»ng møc chªnh lÖch gi÷a tæng
trÞ gi¸ hîp ®ång theo gi¸ cao vµ tæng hîp ®ång tÝnh
theo gi¸ b×nh qu©n trªn thÞ tr-êng, xuèng ®Õn møc
ng-êi mua cã thÓ huû hîp ®ång.
Theo c«ng thøc: PA= Q(HP-MP)
Trong ®ã: - PA: TiÒn øng tr-íc
- Q: Sè l-îng hµng ho¸
- HP: Gi¸ hîp ®ång cao
- MP: Gi¸ b×nh qu©n trªn thÞ tr-êng
27. VÝ dô:
Gi¸ cao cña 1 tÊn g¹o lóc ký kÕt hîp ®ång:
220 USD.
B×nh qu©n trªn thÞ tr-êng n-íc ngoµi: 180
USD.
§Ó ®Ò phßng ng-êi mua huû hîp ®ång
kh«ng nhËn hµng ta yªu cÇu ng-êi mua tr¶
tr-íc lµ (Q=1000MT).
PA= 1.000 (220-180)=40.000 USD.
28. b. Do ng-êi b¸n kh«ng tin t-ëng vµo kh¶ n¨ng
thanh to¸n cña ng-êi mua nªn yªu cÇu ng-êi mua
®Æt cäc tr-íc mét sè tiÒn b»ng møc tiÒn l·i mµ ng-êi
b¸n ph¶i tr¶ cho ng©n hµng cho vay, theo c«ng thøc:
PA=TA[(1+R)N -1] + D
Trong ®ã: - PA: tiÒn øng tr-íc
- TA x [(1+R)N -1] lµ tiÒn l·i vay ng©n
hµng
- TA: lµ tæng gi¸ trÞ hîp ®ång
- R: L·i suÊt vay cña ng©n hµng
- N: Thêi h¹n tÝn dông
- D: lµ tiÒn ph¹t vi ph¹m hîp ®ång
29. VÝ dô:
TA = 100.000 USD
R= 5%/th¸ng
N= 5 th¸ng
D = 6%/∑ trÞ gi¸ hîp ®ång
VËy ta cã:
PA = 100.000 x [(1+0.05)5 – 1] + 100.000 x
6/100
= 33,600 USD.
30. 2.2. Víi môc ®Ých do ng-êi b¸n thiÕu vèn, ng-êi mua
cÊp tÝn dông cho ng-êi b¸n.
§Æc ®iÓm:
- Thêi gian tr¶ tr-íc t-¬ng ®èi dµi x ngµy tõ sau ngµy ký kÕt
hîp ®ång hoÆc sau ngµy hîp ®ång cã hiÖu lùc. Thêi h¹n cÊp
tÝn dông ®-îc tÝnh b¾t ®Çu tõ khi ng-êi mua øng tr-íc tiÒn
cho ng-êi b¸n ®Õn ngµy ng-êi b¸n hoµn tr¶ sè tiÒn øng tr-íc
®ã.
- Sè tiÒn øng tr-íc lín hay nhá phô thuéc vµo nhu cÇu vay
cña ng-êi b¸n vµ kh¶ n¨ng cÊp tÝn dông cña ng-êi mua.
- Gi¸ hµng ph¶i ®-îc chiÕt gi¸ so víi gi¸ b¸n tr¶ ngay.
- ViÖc hoµn tr¶ sè tiÒn øng tr-íc ph¶i quy ®Þnh râ trong hîp
®ång mua b¸n ngo¹i th-¬ng: tr¶ 1 lÇn hay nhiÒu lÇn, g¾n víi
viÖc giao hµng hay t¸ch rêi, mçi lÇn hoµn tr¶ b»ng bao nhiªu
31. C«ng thøc gi¶m gi¸:
DP = {PA[(1+R)N -1]}/Q
Trong ®ã:
DP = gi¸ ®-îc chiÕt trªn mét ®¬n vÞ hµng ho¸
PA = Sè tiÒn øng tr-íc
R = L·i suÊt
N = Thêi h¹n cÊp tÝn dông øng tr-íc
Q = Sè l-îng hµng ho¸ cña hîp ®ång
32. VÝ dô:
- PA = 100.000 USD.
- R = 5%/th¸ng.
- N = 5 th¸ng.
- Q = 1.000 tÊn.
- DP = {100.000 x [(1+0.05)5 – 1]}/1.000= 27,6
USD.
- VËy, gi¸ ®-îc chiÕt khÊu lµ 27,6 USD/MT.
33. 2.2. Thanh to¸n ngay
Tr¶ tiÒn ngay bao gåm nhiÒu mèc tr¶ tiÒn khi
toµn bé trÞ gi¸ hµng ho¸ ®· ®-îc thanh to¸n trong
kho¶ng thêi gian tõ lóc chuÈn bÞ hµng xong ®Ó
bèc lªn ph-¬ng tiÖn vËn t¶i cho ®Õn lóc hµng
®Õn tay ng-êi mua.
Gåm cã 4 lo¹i tr¶ tiÒn ngay:
a. Sau khi ng-êi b¸n hoµn thµnh nghÜa vô giao
hµng cho ng-êi vËn t¶i t¹i n¬i giao hµng chØ
®Þnh ng-êi b¸n ph¸t lÖnh ®ßi tiÒn, ng-êi mua
nhËn ®-îc lÖnh lËp tøc tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n. Tr¶
tiÒn khi giao hµng gäi lµ tr¶ tiÒn C.O.D (Cash on
34. C¸c ®iÓm cÇn chó ý:
- Ng-êi vËn t¶i ë ®©y ®-îc hiÓu lµ: ®¹i lý vËn t¶i,
ng-êi chuyÓn chë hµng ho¸, c«ng ty giao nhËn, ®¹i
diÖn cña ng-êi mua ... khi ng-êi b¸n chøng minh lµ
®· giao hµng cho ng-êi thø 3 th× cã quyÒn ph¸t
lÖnh ®ßi tiÒn.
- Nh- thÕ nµo lµ hoµn thµnh nghÜa vô giao
hµng: C¬ së ®Ó ph¸t lÖnh ®ßi tiÒn lµ ng-êi b¸n
ph¶i lÊy ®-îc vËn ®¬n nhËn hµng ®Ó xÕp.
Received for shipment Bill of Lading. Hµnh vi nµy
chøng minh lµ hµng hãa ®· ®-îc ®Æc ®Þnh hãa.
Trong bøc ®iÖn göi ®ßi tiÒn ng-êi mua, ng-êi b¸n
ph¶i cã ®Çy ®ñ c¬ së chøng minh lµ ®· chuyÓn
quyÒn së h÷u hµng ho¸ sang cho ng-¬i mua.
35. - N¬i giao hµng ®-îc hiÓu lµ: Trªn ®Êt liÒn
t¹i c¶ng ®i, gåm:
+ Giao t¹i x-ëng kho ,nhµ m¸y- Ex-work (Exw)
+ Giao däc m¹n tµu - FAS (Free alongside
Ship).
+ Giao t¹i biªn giíi - DAF (Delivered at Frontier).
+ Giao cho ng-êi vËn t¶i - FCA (Free Carrier).
36. b. Ng-êi b¸n hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng trªn
ph-¬ng tiÖn vËn t¶i. Ng-êi mua sÏ tr¶ tiÒn cho ng-êi
b¸n khi nhËn ®-îc ®iÖn b¸o cña thuyÒn tr-ëng lµ hµng
®· bèc xong lªn tÇu t¹i c¶ng ®i, gäi lµ C.O.B (Cash on
Board)
- Ph-¬ng tiÖn vËn chuyÓn gåm cã tµu biÓn, sµ lan, «
t«, m¸y bay, xe löa...
- NÕu "giao hµng trong hÇm tÇu" – FOB th× ng-êi b¸n
ph¶i lÊy ®-îc vËn ®¬n FOB B/L hoÆc "giao hµng trªn
boong tµu" FOD B/L (Free on Board hoÆc Free on
Deck).
Còng cã thÓ giao hµng trªn toa tÇu ho¶ "t¹i ga biªn giìi”
cña n-íc ng-êi xuÊt khÈu.
37. c. Tr¶ tiÒn ®æi chøng tõ: D/P (Documents against Payment): Cã 2
c¸ch:
- Sau khi hµng "Free on Board" ng-êi b¸n lËp
chøng tõ göi hµng (Shipping documents) hay
chøng tõ thanh to¸n (Payment documents) göi
trùc tiÕp ®Õn cho ng-êi mua hoÆc th«ng qua
ng©n hµng. Ng-êi mua sÏ thanh to¸n tiÒn khi
nhËn ®-îc c¸c chøng tõ.
- Nh- lo¹i trªn, song sau khi nhËn ®-îc chøng tõ
hµng ho¸ 5 ®Õn 7 ngµy ng-êi mua míi tiÕn hµnh
tr¶ tiÒn. D/P x ngµy -> dïng cho c¸c lo¹i hµng ho¸
phøc t¹p.
38. d. Tr¶ tiÒn sau khi nhËn d-îc hµng t¹i c¶ng ®Õn
(C.O.R- Cash on Receipt).
Kh¸i niÖm nhËn hµng lµ kh¸i niÖm hÕt søc m¬
hå. N¬i nhËn hµng cã thÓ lµ n-íc ng-êi b¸n, n-íc
ng-êi mua hoÆc trªn ph-¬ng tiÖn vËn t¶i cña
ng-êi mua ®-a ®Õn. V× vËy trong bu«n b¸n quèc
tÕ nÕu ta lµ ng-êi b¸n th× kh«ng nªn ¸p dông. Vµ
nÕu lµ ng-êi mua th× nªn ¸p dông v× c¸ch nµy
rÊt cã lîi cho ng-êi mua. VÊn ®Ò nhËn hµng
th-êng rÊt phøc t¹p.
39. 2.3. Thanh to¸n sau
Lµ thêi gian tr¶ tiÒn sau 5 mèc tr¶ tiÒn ngay + x ngµy.
Tr¶ tiÒn sau thùc chÊt lµ ng-êi xuÊt khÈu cÊp tÝn dông
cho ng-êi nhËp khÈu.
VD: Hîp ®ång ghi:
- B¸n chÞu 30 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®-îc ®iÖn b¸o
hµng ®· s½n sµng ®Ó xÕp lªn tµu (30 days C.O.D)
- Mua chÞu 60 ngµy D/A (kÓ tõ ngµy chÊp nhËn chøng
tõ).
NÕu mua chÞu th× tÝnh tõ ngµy nhËn hµng lµ tèt h¬n
c¶ v× víi c¸ch tÝnh nµy sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ tèi
®a. NhÊt lµ ®èi víi hîp ®ång mua thiÕt bÞ phøc t¹p.
40. III. §iÒu kiÖn vÒ ph-¬ng thøc thanh to¸n.
Ph-¬ng thøc thanh to¸n lµ ®iÒu kiÖn quan träng bËc
nhÊt trong c¸c ®iÒu kiÖn thanh to¸n quèc tÕ. Lµ kh©u
kÕt thóc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh. Bu«n b¸n quèc
tÕ kh¸c víi bu«n b¸n trong n-íc ë 3 ®iÓm sau:
- Hai bªn mua vµ b¸n ë 2 n-íc kh¸c nhau do ®ã kh«ng
cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó hiÓu biÕt t×nh h×nh cña
nhau. n-íc kh¸c nhau cã luËt lÖ, tËp qu¸n mua b¸n kh¸c
- Hai
nhau do ®ã ph¶i biÕt ®Ó xö lý khi x¶y ra tranh chÊp.
- Trong bu«n b¸n quèc tÕ rñi ro x¶y ra nhiÒu h¬n so víi
bu«n b¸n trong n-íc.
41. Môc tiªu chän ph-¬ng thøc thanh to¸n:
- §èi víi ng-êi b¸n: chän ph-¬ng thøc nµo nh»m
®¹t ®-îc nh÷ng yªu cÇu sau:
Thu ®-îc tiÒn hµng mét c¸ch an toµn vµ ch¾c
ch¾n nhÊt.
§¶m b¶o sè tiÒn ®ã kh«ng bÞ sôt gi¸ trong
nh÷ng tr-êng hîp ®ång tiÒn bÞ ph¸ gi¸, sôt gi¸.
Cñng cè vµ më réng quan hÖ mua b¸n.
Trong c¸c ®iÒu kiÖn gièng nhau thu tiÒn vÒ
cµng nhanh cµng tèt.
42. §èi víi ng-êi mua
§¶m b¶o mua ®-îc hµng ®óng sè l-îng, chÊt
l-îng, thêi h¹n
Cñng cè vµ ph¸t triÓn ®-îc quan hÖ bu«n b¸n
Trong c¸c ®iÒu kiÖn gièng nhau, tr¶ tiÒn cµng
chËm cµng tèt
43. 1. Ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn (Remittance)
1.1. Kh¸i niÖm: Lµ mét ph-¬ng thøc thanh to¸n mµ
ng-êi mua, con nî hay lµ ng-êi muèn chuyÓn tiÒn yªu
cÇu ng©n hµng ®¹i diÖn cho m×nh chuyÓn mét sè tiÒn
nhÊt ®Þnh cho mét ng-êi nµo ®ã ®Õn mét n¬i nµo ®ã
b»ng ph-¬ng tiÖn mµ m×nh ®Ò ra.
1.2. C¸c bªn tham gia:
Trong ph-¬ng thøc nµy cã 3 ng-êi tham gia:
Ng-êi b¸n hay ng-êi cung øng mét dÞch vô nµo
®ã
Ng-êi mua
HÖ thèng ng©n hµng - bao gåm: ng©n hµng
chuyÓn tiÒn vµ ng©n hµng tr¶ tiÒn.
44. 1.3. Tr×nh tù
3
NHXK NHNK 1. Giao hµng
4 2 2. ViÕt th- yªu cÇu
chuyÓn tiÒn.
XK NK
1 3. ChuyÓn tiÒn ra n-íc
ngoµi.
4. Tr¶ tiÒn cho ng-êi
h-ëng lîi.
45. Néi dung cña yªu cÇu chuyÓn tiÒn:
+ Tªn vµ ®Þa chØ cña ng-êi xin chuyÓn tiÒn
+ Sè tµi kho¶n, ng©n hµng më tµi kho¶n
+ Sè tiÒn xin chuyÓn
+ Tªn vµ ®i¹ chØ ng-êi h-ëng lîi – Sè tµi kho¶n -
Ng©n hµng chi nh¸nh
+ Lý do chuyÓn tiÒn
+ KÌm theo c¸c chøng tõ cã liªn quan
46. 1.4. Khi nµo chuyÓn tiÒn.
- Trong lÜnh vùc phi th-¬ng m¹i: ChuyÓn tiÒn khi ®·
thùc hiÖn hoÆc tr-íc khi thùc hiÖn dÞch vô cung øng.
- Trong lÜnh vùc th-¬ng m¹i:
Ng-êi mua chØ tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n khi nhËn ®-îc
tin hµng ®· s½n sµng bèc lªn tµu ®Ó chuyÓn ®i
Khi ng-êi b¸n ®· hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng trªn
ph-¬ng tiÖn vËn t¶i
Khi ng-êi mua nhËn ®-îc chøng tõ hµng ho¸
Sau khi nhËn ®-îc hµng ho¸
Tr¶ tiÒn theo tõng phÇn cña hîp ®ång.
47. 1.5. Tr-êng hîp ¸p dông
Lo¹i nµy Ýt ®-îc dïng trong thanh to¸n ngo¹i th-¬ng v×
viÖc tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n phô thuéc vµo thiÖn chÝ cña
ng-êi mua nªn kh«ng ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng-êi b¸n.
Nªn sö dông trong c¸c tr-êng hîp sau:
Bªn b¸n vµ mua hoµn toµn tin cËy lÉn nhau. Ng-êi
mua tin vµo viÖc giao hµng cña ng-êi b¸n, ng-êi b¸n
tin vµo viÖc tr¶ tiÒn cña ng-êi mua.
Khi ph-¬ng thøc nµy trë thµnh mét bé phËn cÊu
thµnh cña c¸c ph-¬ng thøc kh¸c.
ChØ nªn ¸p dông trong nh÷ng tr-êng hîp giao dÞch
phi th-¬ng m¹i
48. 1.6. PhÝ chuyÓn tiÒn
NÕu ¸p dông ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn nh- lµ mét
ph-¬ng thøc ®éc lËp th× ai chuyÓn tiÒn ng-êi ®ã ph¶i
tr¶ phÝ. NÕu lµ mét ph-¬ng thøc hç trî cho ph-¬ng thøc
kh¸c th× 2 bªn cïng tho¶ thuËn.
1.7. Ph-¬ng tiÖn chuyÓn tiÒn
Ph-¬ng tiÖn thanh to¸n ®-îc dïng trong ph-¬ng thøc
chuyÓn tiÒn gåm cã tr¶ tiÒn b»ng ®iÖn (Telegraphic
Transfer - T/T), tr¶ b»ng th- (Mail Transfer - M/T). Tr¶
b»ng ®iÖn hay b»ng th- ®Òu ph¶i th«ng qua ng©n
hµng lµm ng-êi trung gian thùc hiÖn viÖc chuyÓn tr¶
®ã.
49. 2. Ph-¬ng thøc më tµi kho¶n,ghi sæ.
(Open account)
2.1. Kh¸i niÖm: Ph-¬ng thøc nµy ®-îc thùc hiÖn
b»ng c¸ch ng-êi b¸n më mét tµi kho¶n ghi nî bªn
mua tõ viÖc cung cÊp hµng ho¸ ®Õn cung øng
dÞch vô mµ 2 bªn sÏ tho¶ thuËn theo ®Þnh kú
(quý, n¨m) ng-êi mua sÏ dïng ph-¬ng thøc
chuyÓn tiÒn tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n.
- Ph-¬ng thøc nµy thùc chÊt lµ h×nh thøc tÝn
dông th-¬ng nghiÖp mµ n-êi b¸n cÊp cho ng-êi
mua.
50. 2.2. ¦u ®iÓm:
- Tù c¸c c«ng ty ®øng ra më tµi kho¶n vµ liªn hÖ víi
nhau, kh«ng cÇn th«ng qua ng©n hµng nªn thñ tôc ®¬n
gi¶n.
- Trong ph-¬ng thøc nµy cã mÊy ®iÓm cÇn chó ý sau
®©y: Kh«ng th«ng qua ng©n hµng
+
+ Ghi sæ trªn tµi kho¶n lµ nghiÖp vô hoµn toµn do
ng-êi b¸n tù ®Æt ra, kh«ng theo mét nghiÖp vô cã
tÝnh chÊt quèc tÕ ho¸ nh- ë ng©n hµng.
+ ¸p dông réng r·i trong mËu dÞch néi ®Þa, Ýt dïng
trong mËu dÞch quèc tÕ v× nã kh«ng cã sù b¶o
®¶m ®Çy ®ñ cho ng-êi xuÊt khÈu thu tiÒn kÞp thêi.
51. - Khi ¸p dông ph-¬ng thøc nµy cÇn quy ®Þnh râ thanh to¸n nh-
thÕ nµo, hîp ®ång gia c«ng hay hîp ®ång mua ®øt b¸n ®o¹n.
- Hai bªn ph¶i tho¶ thuËn ®ång tiÒn ghi sæ lµ ®ång tiÒn nµo,
c¸ch b¶o ®¶m gi¸ trÞ cña c¸c ®ång tiÒn nµy, tr¸nh viÖc ghi sæ
chän ®ång tiÒn nµy cßn khi thanh to¸n l¹i chän ®ång tiÒn kh¸c,
nÕu cã ph¶i quy ®Þnh tû gi¸ hèi ®o¸i.
52. 1.3. Tr×nh tù
3
NHXK NHNK 1. Giao hµng vµ göi
chøng tõ hµng hãa.
3 3
2 2. Ghi vµ b¸o nî trùc
XK NK tiÕp.
1 3. Tr¶ tiÒn khi ®Õn h¹n
thanh to¸n.
53. 2.4. Nh÷ng ®iÓm cÇn l-u ý:
- Dùa vµo bé chøng tõ cña ng-êi b¸n göi: Ho¸ ®¬n hoÆc
trÞ gi¸ cña hèi phiÕu ®Ó ghi sæ. §©y còng lµ c¨n cø nhËn
nî.
- Trªn c¬ së ng-êi mua nhËn hµng ho¸ vµ th«ng b¸o cho
ng-êi b¸n biÕt ®Ó ng-êi b¸n ghi sæ.
- Quy ®Þnh ®Þnh kú mµ ng-êi mua thanh to¸n cho ng-êi
b¸n (quÝ, n¨m) tøc lµ quy ®Þnh thêi h¹n tÝn dông mµ
ng-êi b¸n b¸n chÞu hµng cho ng-êi mua.
- Quy ®Þnh gi¸ b¸n chÞu: gi¸ b¸n chÞu th-êng cao h¬n gi¸
b¸n b»ng tiÒn mÆt v×: c¸c kho¶n rñi ro cã thÓ x¶y ra + l·i
suÊt.
- Quy ®Þnh ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn tr¶ khi thêi h¹n tÝn
54. 2.5. QuyÕt to¸n tµi kho¶n
CÇn ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y:
- Thêi ®iÓm kho¸ tµi kho¶n
- Thêi gian hai bªn gÆp nhau ®Ó kho¸ sè d-
- Sau khi kh¼ng ®Þnh ®-îc sè tiÒn nî cuèi cïng
trªn tµi kho¶n, tháa thuËn c¸ch thøc thanh to¸n.
- NÕu cã tranh chÊp, khiÕu n¹i båi th-êng, ®iÒu
kho¶n vÒ träng tµi cÇn cã 2 néi dung:
+ Träng tµi liªn quan tíi viÖc thùc hiÖn hîp
®ång
+ Trong tµi liªn quan tíi viÖc tranh chÊp.
55. 2.6. ¸p dông
Ph-¬ng thøc ghi sæ cã lîi cho ng-êi mua
h¬n ng-êi b¸n, chñ yÕu ®-îc ¸p dông khi
thanh to¸n gi÷a c¸c c«ng ty mÑ vµ c«ng ty
con, c¸c c«ng ty cã quan hÖ l©u ®êi trong
bu«n b¸n, sè l-îng hµng ho¸ kh«ng lín,
thanh to¸n tiÒn hoa hång vµ tiÒn göi b¸n.
56. 3. Nhê thu (Collection)
3.1. Giíi thiÖu vÒ URC (Uniform Rules for Collection
- Nguyªn t¸c thèng nhÊt vÒ nhê thu) - V¨n b¶n quèc
tÕ ®iÒu chØnh ph-¬ng thøc thanh to¸n nhê thu.
- Ban hµnh lÇn ®Çu tiªn n¨m 1956: Nguyªn t¾c th«ng
nhÊt nhê thu chøng tõ th-¬ng m¹i.
- §· qua ba lÇn söa ®æi.
+ LÇn 1: n¨m 1967: tªn gäi lµ Nhê thu chøng tõ th-¬ng
m¹i.
+ LÇn 2: n¨m 1978: tªn gäi lµ Nguyªn t¾c thèng nhÊt
vÒ nhê thu (URC, 1978)
+ LÇn 3: n¨m 1995: tªn gäi lµ Nguyªn t¾c thèng nhÊt
vÒ nhê thu (URC, 1995)
57. a. ¸p dông:
- Nhê thu hèi phiÕu th-¬ng m¹i.
- Nhê thu kú phiÕu th-¬ng m¹i.
- Nhê thu SÐc.
- Nhê thu hãa ®¬n
- Nhê thu cæ tøc, tr¸i tøc, l·i tõ c¸c hîp ®ång
tÝn dông.
- Nhê thu c-íc phÝ, phÝ b¶o hiÓm
58. b. TÝnh chÊt ph¸p lý quèc tÕ:
- 168 n-íc tuyªn bè ¸p dông.
- Lµ v¨n b¶n quy t¾c mang tÝnh chÊt h-íng dÉn
(statory codes). Mét khi ng-êi b¸n vµ ng-êi mua
tháa thuËn ¸p dông th× c¸c quy ®Þnh ®ã rµng
buéc c¸c bªn thùc hiÖn.
- C¸c quy ®Þnh nµy ®-îc thÓ hiÖn trªn chØ thÞ
nhê thu trõ nh÷ng néi dung tr¸i víi luËt së t¹i.
- Tãm l¹i, URC lµ tËp hîp c¸c nguyªn t¾c tïy ý.
59. 3.2. §Þnh nghÜa
- Lµ mét ph-¬ng thøc mµ theo ®ã c¸c ng©n
hµng nhËn ®-îc sù ñy th¸c cña kh¸ch hµng
tiÕn hµnh thu tiÒn tõ ng-êi cã nghÜa vô tr¶
tiÒn hoÆc yªu cÇu ng-êi cã nghÜa vô tr¶
tiÒn chÊp nhËn thanh to¸n theo c¸c néi
dung vµ ®iÒu kiÖn quy ®Þnh trong chØ
thÞ nhê thu.
60. 3.3. §Æc ®iÓm cña nhê thu.
- C¨n cø nhê thu lµ chøng tõ (Documents) kh«ng
ph¶i lµ hîp ®ång.
- Vai trß cña ng©n hµng chØ lµ ng-êi trung gian.
- Nhê thu trong th-¬ng m¹i chØ x¶y ra sau khi ng-êi
b¸n ®· hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng (lËp chøng
tõ).
61. 3.4. ThÕ nµo lµ chøng tõ.
a. Chøng tõ tµi chÝnh (Financial documents)
- Hèi phiÕu th-¬ng m¹i hoÆc hèi phiÕu ng©n
hµng (Banker’s Bill of Exchange, Draft);
- Kú phiÕu th-¬ng m¹i.
- SÐc (Cheque).
- Ngoµi ra cã c¸c chøng tõ kh¸c kh«ng ph¶i lµ
chøng tõ th-¬ng m¹i.
62. b. Chøng tõ th-¬ng m¹i (Commercial
documents) tõ vËn t¶i (Transport documents):
- C¸c lo¹i chøng
Chøng tõ vËn t¶i, seaway bill, chøng tõ hµng
kh«ng (air waybill), biªn lai b-u ®iÖn (post
receipt).
- Chøng tõ vÒ quyÒn së h÷u hµng hãa: GiÊy l-u
kho l-u b·i, biªn lai tÝn th¸c (trust receipt), hãa
®¬n th-¬ng m¹i, giÊy chøng nhËn xuÊt xø, phiÕu
®ãng gãi.
- C¸c lo¹i chøng tõ th-¬ng m¹i nµy cßn gäi lµ
chøng tõ göi hµng (shipping documents) hoÆc
chøng tõ th-¬ng m¹i kh«ng ph¶i lµ chøng tõ tµi
chÝnh.
63. 3.5. C¸c lo¹i nhê thu
a. Nhê thu phiÕu tr¬n:
- lµ lo¹i nhê thu chØ dùa vµo chøng tõ tµi chÝnh
mµ kh«ng dùa vµo chøng tõ th-¬ng m¹i.
64. S¬ ®å: 3
NHXK NHNK
Remitting bank Collecting bank
5
5 4
2 5
XK NK
1
Principal Drawee
1. Giao hµng vµ lËp 3. 4. NH chuyÓn chØ thÞ
chøng tõ giao hµng. nhê thu -> NH ®¹i lý ->
ng-êi NK.
2. Ký ph¸t HP vµ chØ
thÞ nhê thu göi ng©n 5. Ng-êi NK tr¶ tiÒn.
hµng.
65. Mét sè nhËn xÐt vÒ ph-¬ng thøc nhê thu
phiÕu tr¬n:
¦u ®iÓm:
- §¬n gi¶n, s¬ sµi kh«ng phøc t¹p.
- Cã lîi cho ng-êi nhËp khÈu, viÖc nhËn hµng
kh«ng liªn quan tíi viÖc thanh to¸n.
66. Nh-îc ®iÓm
- QuyÒn lîi cña ng-êi xuÊt khÈu kh«ng ®-îc ®¶m
b¶o. Ng-êi nhËp khÈu cã thÓ nhËn hµng mµ kh«ng
tr¶ tiÒn.
- Tèc ®é tr¶ tiÒn chËm víi hai lý do:
+ Phô thuéc vµo thiÖn chÝ ng-êi nhËp khÈu.
+ Phô thuéc vµo kh©u l-u chuyÓn chøng tõ, t¹o
®iÒu kiÖn cho ng-êi mua chiÕm dông vèn
- Ch-a sö dông hÕt chøc n¨ng cña ng©n hµng. Vai trß
cña ng©n hµng chØ ®¬n thuÇn, kh«ng chÞu tr¸nh
nhiÖm ®«n ®èc, gi¸m s¸t, kiÓm tra.
- Ch-a lµ trî thñ ®¾c lùc cho ng-êi nhËp khÈu.
67. Tr-êng hîp ¸p dông
- §Ó thanh to¸n c¸c dÞch vô phÝ mµ ng-êi b¸n
cÊp cho ng-êi mua
- Hai bªn mua vµ b¸n hoµn toµn tin cËy nhau.
- Cã quan hÖ néi bé víi nhau.
68. b. Nhê thu kÌm chøng tõ
§Þnh nghÜa:
- lµ lo¹i nhê thu dùa vµo chøng tõ tµi chÝnh cïng
víi chøng tõ th-¬ng m¹i hoÆc chØ dùa vµo chøng
tõ th-¬ng m¹i (trong tr-êng hîp nµy hãa ®¬n
th-¬ng m¹i thay cho hèi phiÕu).
NhËn xÐt:
- lµ ph-¬ng thøc c¶i tiÕn cña ph-¬ng thøc nhê thu
phiÕu tr¬n nh-ng kh¾c phôc mét sè nh-îc ®iÓm
cña nhê thu phiÕu tr¬n.
69. S¬ ®å: 3
NHXK NHNK
Remitting bank Collecting bank
5
5 4
2 5
XK NK
1
Principal Drawee
1. Giao hµng mµ kh«ng 3. 4. Nh- nhê thu phiÕu tr¬n.
giao chøng tõ.
5. Ng-êi NK tiÕn hµnh kiÓm tra
2. Ng-êi b¸n lËp chøng tõ
chøng tõ nÕu thÊy chøng tõ
thanh to¸n hoÆc chøng tõ
phï hîp th× tr¶ tiÒn hoÆc chÊp
th-¬ng m¹i vµ viÕt chØ thÞ
nhËn tr¶ tiÒn vµ thu vËn t¶i
nhê thu.
®¬n vÒ.
70. Cã 2 lo¹i nhê thu kÌm chøng tõ:
Nhê thu tr¶ tiÒn ®æi chøng tõ (Documents
against payment - D/P):
- Dïng trong tr-êng hîp mua hµng tr¶ tiÒn ngay.
Nhê thu chÊp nhËn ®æi chøng tõ (Documents
against acceptance - D/A):
- Dïng trong tr-êng hîp b¸n hµng víi ®iÒu kiÖn cÊp
tÝn dông cho ng-êi mua. Ng-êi mua ph¶i chÊp nhËn
tr¶ tiÒn vµo hèi phiÕu th× míi ®-îc nhËn chøng tõ göi
hµng.
71. VÒ chi phÝ nhê thu: cã 2 c¸ch quy ®Þnh.
- Chi phÝ nhê thu ng-êi b¸n chÞu, chi phÝ tr¶ tiÒn
do ng-êi mua chÞu.
- C¸c chi phÝ ph¸t sinh phÝa ng©n hµng ng-êi b¸n
th× ng-êi b¸n chÞu, phÝa ng©n hµng ng-êi mua
th× ng-êi mua chÞu, nÕu cã ng©n hµng cña n-íc
thø ba th× hai bªn ph¶i tháa thuËn.
72. ¦u nh-îc ®iÓm:
¦u ®iÓm
- Kh¾c phôc ®-îc nh-îc ®iÓm cña nhê thu phiÕu tr¬n ->
ng-êi b¸n kh«ng sî mÊt hµng (g¾n Thanh to¸n quèc tÕ
víi vËn t¶i hµng hãa).
- Tr¸ch nhiÖm cña ng©n hµng cã cao h¬n: kh«ng chÕ
ng-êi mua b»ng bé chøng tõ.
Nh-îc ®iÓm:
- Ch-a rµng buéc ng-êi mua, ng-êi mua cã thÓ nhËn
hµng vµ cã thÓ kh«ng.
- Tèc ®é thanh to¸n vÉn chËm.
L-u ý: nªn sö dông b¶n Quy t¾c thèng nhÊt vÒ nhê
thu URC 1995 No 522
73. 4. Ph-¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ
(Letter of Credit – L/C)
4.1. Giíi thiÖu vÒ UCP (Uniform Customs and
Practice for Documentary credits) - V¨n b¶n quèc tÕ
®iÒu chØnh ph-¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ.
- UCP lÇn ®Çu tiªn ®-îc c«ng bè vµo n¨m 1933 do
Phßng th-¬ng m¹i quèc tÕ (International Chamber of
Commerce - ICC) ban hµnh.
- §· qua 5 lÇn söa ®æi: 1951, 1962, 1974, 1983 vµ
1995. Ên b¶n sè 500 cã hiÖu lùc tõ 01/01/1994 - gäi
t¾t lµ UCP 500.
74. a. TÝnh chÊt ph¸p lý cña UCP:
- Lµ v¨n b¶n tËp qu¸n: UCP kh«ng ph¶i lµ v¨n b¶n cã tÝnh
ph¸p lý b¾t buéc (Law) mµ chØ cã tÝnh chÊt ph¸p lý tïy ý.
- Ph¹m vi ¸p dông mang tÝnh chÊt toµn cÇu.
b. Néi dung chÝnh cña UCP:
UCP 500 cã 49 ®iÒu kho¶n:
- Nh÷ng ®iÒu kho¶n mang tÝnh chÊt b¾t buéc (binding
+ Lµ nh÷ng quy ®Þnh mµ c¸c bªn liªn quan trong th- tÝn
clauses):
dông buéc ph¶i tu©n thñ, nÕu lµm tr¸i sÏ kh«ng hîp lÖ vµ sÏ
mÊt quyÒn tõ chèi thanh to¸n chøng tõ (®èi víi NH ph¸t
hµnh, ng-êi më th- tÝn dông), hoÆc sÏ kh«ng ®-îc tr¶ tiÒn
(®èi víi ng-êi h-ëng lîi, NH chiÕt khÊu)
75. VÝ dô:
- Theo UCP 500 ng-êi ph¸t hµnh L/C ph¶i lµ ng©n
hµng th-¬ng m¹i. (§iÒu 2)
- §iÒu kho¶n nãi lªn tÝnh ®éc lËp cña L/C víi hîp
®ång mua b¸n (§iÒu 3).
- C¨n cø tr¶ tiÒn duy nhÊt lµ chøng tõ vµ c¸c
chøng tõ ®-îc xuÊt tr×nh ph¶i phï hîp hoµn toµn
víi c¸c ®iÒu kiÖn cña th- tÝn dông.
76. - Nh÷ng ®iÒu kho¶n mang tÝnh tuú ý lùa
chän (optoin clauses)
+ Lµ nh÷ng ®iÒu mµ c¸c bªn liªn quan trong L/C ®-îc
quyÒn xem xÐt vµ lùa chän ¸p dông hay kh«ng ¸p dông,
hoÆc bæ sung thªm c¸c ®iÒu kiÖn ¸p dông nh»m ®¶m
b¶o quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña c¸c bªn.
+ Néi dung c¸c ®iÒu kho¶n nµy th-êng quy ®inh: “trõ khi
tÝn dông qui ®Þnh kh¸c; NÕu ®iÓm nµy kh«ng ghi râ
trong L/C th× ®-îc hiÓu nh- lµ qui ®Þnh trong UCP500;
NÕu tÝn dông cho phÐp ...”
77. VÝ dô:
- H×nh thøc th- tÝn dông (§iÒu 6)
- Thêi h¹n xuÊt tr×nh chøng tõ. (§iÒu 43).
- VÒ nguyªn t¾c NH kh«ng chÊp nhËn vËn ®¬n
chiÓu theo hîp ®ång thuª tµu (Charter party
B/L), nh-ng nÕu tÝn dông cho phÐp th× ng©n
hµng sÏ chÊp nhËn (§iÒu 25).
78. 4.2. Kh¸i niÖm
- Ph-¬ng thøc tÝn dông chøng tõ lµ mét sù tháa thuËn theo
®ã mét ng©n hµng (ng©n hµng më th- tÝn dông) theo yªu
cÇu cña mét kh¸ch hµng (ng-êi yªu cÇu më th- tÝn dông)
hoÆc nh©n danh chÝnh m×nh sÏ tr¶ mét sè tiÒn nhÊt
®Þnh cho mét ng-êi thø ba (ng-êi h-ëng lîi) hoÆc ph¶i chÊp
nhËn hèi phiÕu do ng-êi h-ëng lîi ký ph¸t hoÆc ñy quyÒn
cho mét ng©n hµng kh¸c tiÕn hµnh thanh to¸n, chÊp nhËn,
chiÕt khÊu hèi phiÕp ®ã víi ®iÒu kiÖn lµ c¸c chøng tõ do
ng-êi h-ëng lîi lËp vµ xuÊt tr×nh ph¶i phï hîp víi c¸c quy
®Þnh trong L/C.
Sù tháa thuËn
Ng-êi mua Ng©n L/C Ng-êi h-ëng lîi
hµng
79. 4.3. C¸c bªn cã liªn quan
a. Ng-êi xin më L/C (the applicant for credit) lµ
ng-êi nhËp khÈu.
- For Credit (®Ó nhËp
khÈu)
- For Remittance (®Ó chuyÓn tiÒn)
- For Guarantee (®Ó ®¶m b¶o, b¶o l·nh)
Yªu cÇu cña chÝnh b¶n th©n ng©n hµng (acting
on its own behalf)
80. b. Ng-êi h-ëng lîi L/C (the
benificiary).
- Lµ ng-êi b¸n hoÆc mét ng-êi thø ba nµo ®ã do
ng-êi h-ëng lîi chØ ®Þnh
c. Ng©n hµng ph¸t hµnh th- tÝn dông (issuing
bank).
- Lµ ng©n hµng ®¹i diÖn cho ng-êi xin më L/C
d. Ng©n hµng th«ng b¸o (advising bank).
e. Ng©n hµng tr¶ tiÒn (negotiating bank).
f. Ng©n hµng x¸c nhËn (confirming bank).
81. 4.4. Th- tÝn dông th-¬ng m¹i - mét c«ng cô quan
träng cña ph-¬ng thøc tÝn dông chøng tõ
4.4.1 Kh¸i niÖm:
Th- tÝn dông (Letter of Credit - L/C) lµ mét v¨n
b¶n ph¸p lý, theo ®ã Ng©n hµng ph¸t hµnh cam
kÕt tr¶ tiÒn cho ng-êi h-ëng lîi víi ®iÒu kiÖn lµ
ng-êi h-ëng lîi xuÊt tr×nh c¸c chøng tõ thanh to¸n
®óng h¹n vµ phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn qui ®Þnh
trong L/C.
82. ý nghÜa:
- Lµ mét chøng th-: c¸c d¹ng L/C kh«ng b»ng chøng th-
®Òu v« gi¸ trÞ. Chøng th- ph¶i b»ng v¨n b¶n (qua ®iÖn
tÝn: by cable, Telex, Swift..) míi cã gi¸ trÞ.
- Lµ mét cam kÕt tr¶ tiÒn hoÆc lµ mét chÊp nhËn tr¶
tiÒn chø kh«ng ph¶i lµ mét lêi høa.
- Do mét ng-êi ph¸t hµnh, song cã thÓ cho mét hay
nhiÒu ng-êi h-ëng lîi. Ng-êi ph¸t hµnh th- tÝn dông ph¶i
lµ NHTM.
- C¨n cø tr¶ tiÒn cña L/C th-¬ng m¹i lµ c¸c chøng tõ.
- Lµ mét cam kÕt tr¶ tiÒn cã ®iÒu kiÖn vµ cã thêi h¹n.
83. 4.4.2. TÝnh chÊt cña L/C.
- L/C ®-îc h×nh thµnh dùa trªn c¬ së cña H§MB, nh-ng
mét khi ®· ®-îc h×nh thµnh th× ®éc lËp hoµn toµn víi
H§MB.
- H§ lµ c¬ së cña L/C: NÕu hîp ®ång qui ®Þnh thanh
to¸n theo L/C th× L/C ra ®êi. Hîp ®ång ph¶i cã tr-íc
(Master), L/C cã sau (Baby).
- L/C ®éc lËp víi Hîp ®ång: Khi NH tr¶ tiÒn cho ng-êi
b¸n, ng-êi mua khi hoµn tr¶ tiÒn cho NH chØ dùa vµo
c¸c chøng tõ vµ L/C ngoµi ra kh«ng dùa vµo H§ hay bÊt
kú mét hµnh vi th-¬ng m¹i nµo kh¸c.
84. 4.4.3. Néi dung cña L/C - Nh÷ng ®iÓm cÇn l-u ý.
a. Sè hiÖu, ®Þa ®iÓm vµ ngµy më L/C:
- TÊt c¶ c¸c th- tÝn dông ®Òu ph¶i cã sè hiÖu riªng cña nã. §©y lµ mét
néi dung kh¸ quan träng v× nã lu«n ®-îc dÉn chiÕu vµo trong c¸c
chøng tõ thanh to¸n mµ ng-êi b¸n lËp ra vµ th- tõ giao dÞch cña 2 bªn.
- §Þa ®iÓm më L/C: lµ n¬i mµ NH më L/C viÕt cam kÕt tr¶ tiÒn cho
ng-êi xuÊt khÈu. §iÓm nµy cã ý nghÜa trong viÖc lùa chän nguån luËt
khi cã tranh chÊp x¶y ra.
- Ngµy më L/C: cã 3 ý nghÜa:
+ Lµ ngµy b¾t ®Çu ph¸t sinh cam kÕt cña NH ®èi víi ng-êi xuÊt
khÈu;
+ Lµ ngµy b¾t ®Çu tÝnh thêi h¹n hiÖu lùc cña L/C;
+ Lµ c¨n cø ®Ó ng-êi b¸n xem ng-êi nhËp khÈu më L/C cã ®óng h¹n
hay kh«ng.
85. b. Lo¹i L/C:
- Ph¶i kiÓm tra lo¹i L/C khung sau ®ã míi ®Õn c¸c
lo¹i cô thÓ. Lo¹i L/C c¬ b¶n nhÊt lµ lo¹i L/C kh«ng
huû ngang.
- §iÒu 6 cña UCP 500 qui ®Þnh lo¹i L/C: nÕu kh«ng
nãi râ nã lµ lo¹i g× th× c¸c bªn ®-îc hiÓu lµ lo¹i
kh«ng hñy ngang.
86. c. Thêi h¹n giao hµng. Cã nhiÒu c¸ch ghi:
- Muén nhÊt vµ sím nhÊt.
+ Sím nhÊt lµ ®-îc hiÓu lµ 10 ngµy tr-íc ngµy ghi trong
hîp ®ång
+ Muén nhÊt cã thÓ ghi ngµy cuèi cïng lµ ngµy bao
nhiªu: The latest date of Shipment is …
- Trong vßng (During, on, about): Theo UPC 500 ®-îc phÐp
± 5 ngµy. (§iÒu 46 UCP 500). ViÖc giao hµng ghi b»ng c¸c
tõ m¬ hå nh- “nhanh”, “ngay lËp tøc”, “cµng sím cµng tèt”:
(immidiately; as soon as possible) ng©n hµng sÏ kh«ng biÕt
®Õn.
- §èi víi nh÷ng vËn ®¬n cã in trªn mÆt tr-íc tê vËn ®¬n: ON
BOARD th× ngµy ph¸t hµnh vËn ®¬n lµ ngµy giao hµng,
ngµy bèc hµng lªn tµu.
87. d. Thêi h¹n xuÊt tr×nh chøng tõ:
- Lµ thêi h¹n mµ ng-êi b¸n cã nghÜa vô ph¶i xuÊt
tr×nh chøng tõ ®Õn ®Þa ®iÓm thanh to¸n hay ®Þa
®iÓm kiÓm tra chøng tõ.
- Ngµy xuÊt tr×nh chøng tõ ph¶i ®-îc quy ®Þnh
trong th- tÝn dông. NÕu kh«ng quy ®Þnh th× ngµy
®ã lµ 21 ngµy kÓ tõ ngµy giao hµng (§iÒu 43a UCP
500). VD: giao hµng bµy 1/1 th× ngµy 21/1 xuÊt
tr×nh.
- Ph¶i n»m trong thêi h¹n hiÖu lùc cña LC. LÊy con
dÊu b-u ®iÖn lµm c¬ së ngµy xuÊt tr×nh.
88. e. Thêi h¹n tr¶ tiÒn
Cã thÓ tr¶ tiÒn ngay hoÆc tr¶ tiÒn sau:
- Thêi h¹n tr¶ tiÒn cã thÓ n»m trong thêi h¹n cña LC
nÕu nh- tr¶ ngay, n»m ngoµi thêi h¹n hiÖu lùc cña
LC nÕu nh- tr¶ sau. Tr-êng hîp nµy hèi phiÕu kú h¹n
ph¶i ®-îc xuÊt tr×nh ®Ó chÊp nhËn trong thêi h¹n
hiÖu lùc cña L/C.
89. f. Thêi h¹n hiÖu lùc cña L/C.
- Lµ thêi h¹n mµ ng-êi NK më L/C cam kÕt tr¶
tiÒn cho ng-êi b¸n, nÕu ng-êi b¸n xuÊt tr×nh
chøng tõ trong thêi h¹n ®ã phï hîp víi quy ®Þnh
trong L/C. Thêi h¹n hiÖu lùc L/C ®-îc tÝnh tõ
ngµy më L/C cho ®Õn ngµy L/C hÕt h¹n hiÖu
lùc.
- CÇn ph¶i x¸c ®Þnh mét thêi h¹n hiÖu lùc L/C
hîp lý võa tr¸nh ®äng vèn cho ng-êi NK, võa t¹o
®iÒu kiÖn cho ng-êi XK lËp vµ xuÊt tr×nh chøng
tõ ®óng h¹n.
90. Mét thêi h¹n hiÖu lùc cña L/C hîp lý phô thuéc
vµo:
- Ngµy më L/C hîp lý.
- Ngµy hÕt h¹n hiÖu lùc hîp lý.
- Hai ngµy nµy l¹i phô thuéc vµo ngµy giao hµng.
Ngµy giao hµng ph¶i n»m trong thêi h¹n hiÖu lùc
cña L/C vµ kh«ng thÓ trïng víi ngµy hÕt h¹n hiÖu
lùc.
91. Ngµy më L/C hîp lý phô thuéc vµo c¸c yÕu tè
sau.
- Sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó ng-êi NK më L/C, ph¸t
hµnh, th«ng b¸o L/C ®Õn ng-êi b¸n. Sè ngµy nµy l¹i
phô thuéc vµo ®Þa ®iÓm n-íc ng-êi mua, ng-êi b¸n,
n¬i giao hµng.
- TÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm hµng hãa NK, ®iÒu kiÖn
giao nhËn vËn t¶i, ph-¬ng thøc kinh doanh cña
ng-êi XK.
92. Ngµy hÕt h¹n hîp lý phô thuéc :
- Ngµy hÕt h¹n hiÖu lùc cña L/C ph¶i sau ngµy giao hµng
mét thêi h¹n hîp lý. Thêi gian nµy tèi thiÓu ph¶i b»ng hoÆc
lín h¬n 21 ngµy lµm viÖc (theo ®iÒu 43a UCP 500). Cô
thÓ:
Sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó lËp chøng tõ (3 ®Õn 4 ngµy)
Ng©n hµng th«ng b¸o kiÓm tra chøng tõ (2 ngµy)
Ng©n hµng chuyÓn chøng tõ ®i (5 ®Õn 7 ngµy)
§Þa ®iÓm thanh to¸n
Sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó NHPH kiÓm tra vµ thÓ hiÖn ý chÝ
cã thanh to¸n hay kh«ng (7 ngµy- §iÒu 13UCP)
93. g. Sè tiÒn cña tÝn dông.
Lµ sè tiÒn mµ NH cam kÕt tr¶ cho ng-êi b¸n. CÇn chó
ý:
- Sè tiÒn ph¶i ghi võa b»ng sè vµ b»ng ch÷, thèng nhÊt
víi nhau. NÕu kh«ng thèng nhÊt, kh«ng cã tÝnh ch©n
thËt bÒ ngoµi sÏ kh«ng ®-îc ng©n hµng chÊp nhËn
thanh to¸n.
- Tªn ®¬n vÞ tiÒn lÖ.
- NÕu ghi b»ng ®ång tiÒn nµy mµ tr¶ b»ng ®ång tiÒn
kh¸c th× ph¶i qui ®Þnh TGH§.
94. C¸ch ghi sè tiÒn cña th- tÝn dông.
- T-¬ng ®èi so víi sè l-îng hµng ho¸, kh«ng nªn ghi mét sè tiÒn d-íi d¹ng
tuyÖt ®èi, vÝ dô “Chóng t«i më cho Tæng c«ng ty XNK T¹p phÈm (Hµ
Néi) ë 36 phè Bµ TriÖu Hµ Néi 1 th- tÝn dông kh«ng thÓ huû ngang,
h-ëng víi sè tiÒn lµ 157.268 ®« la Mü”
- Theo ®iÒu 39 cña UCP 500
a. Nh÷ng tõ “kho¶ng chõng” (about), ®é chõng (approximately) hoÆc
nh÷ng tõ t-¬ng tù ®-îc dïng ®Ó chØ møc ®é sè tiÒn xª dÞch h¬n kÐm
10%.
b. TÝn dông cho phÐp giao hµng víi sè l-îng h¬n kÐm th× mét dung sai
5% cã thÓ ®-îc chÊp nhËn, miÔn lµ tæng sè tiÒn chi tr¶ kh«ng v-ît qu¸ sè
tiÒn cña tÝn dông.
c. NÕu 1 tÝn dông cho phÐp giao hµng tõng phÇn, vµ trõ khi ®iÒu b nãi
trªn ®-îc ¸p dông th× mét dung sai 5% gi¶m bít cña sè tiÒn tÝn dông sÏ ®-îc
thanh to¸n miÔn lµ tÝn dông qui ®Þnh sè l-îng hµng ho¸ ph¶i giao ®ñ (in
full) vµ ®¬n gi¸ th× kh«ng ®-îc chiÕt gi¸ (unchange price).
95. h. C¸ch giao hµng, ®iÒu kiÖn chuyÓn t¶i.
- Cã 2 c¸ch quy ®Þnh viÖc giao hµng:
+ Giao tõng phÇn (Partial Shipment). §iều 40 UCP: NÕu
hµng hãa ®-îc chuyªn trë trªn cïng nhiÒu ph-¬ng tiÖnvËn
t¶i, cïng chung mét chuyÕn hµnh tr×nh, cïng mét n¬i
hµng ®Õn sÏ kh«ng ®-îc coi lµ giao tõng phÇn.
+ Giao hµng nhiÒu lÇn (Instalment Shipments) lµ viÖc
giao hµng chia ra lµm nhiÒu lÇn trong mét thêi kú nhÊt
®Þnh nµo ®ã.
- Nªn quy ®Þnh râ viÖc thanh to¸n nh- thÕ nµo. Ví dụ: Cø
mçi lÇn giao hµng lµ mét lÇn thanh to¸n hay më LC cho tÊt
c¶ c¸c chuyÕn giao hµng (Package LC hay Peberred LC).
96. - ChuyÓn t¶i theo UCP 500 cã nghÜa lµ dì hµng
xuèng (Unboarding) vµ bèc l¹i hµng sang tõ con
tµu nµy sang con tµu kh¸c trong mét hµnh tr×nh
vËn t¶i biÓn tõ c¶ng bèc tíi c¶ng dì hµng quy
®Þnh.
- Trõ khi th- tÝn dông ghi cÊm chuyÓn t¶i, NH sÏ
chÊp nhËn c¸c vËn j đ¬n đ-êng biÓn cã ghi lµ
hµng hãa sÏ ®-îc chuyÓn t¶i, miÔn lµ toµn bé
hµnh tr×nh cña hµng hãa chØ dïng cïng mét vËn
t¶i ®¬n.
97. i. Néi dung vÒ chøng tõ.
- §©y lµ néi dung quan träng v× nã lµ b»ng chøng chøng
minh ng-êi b¸n ®· hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng vµ lµm
®óng nhÏng néi dung quy ®Þnh cña th- tÝn dông. Vµ lµ c¨n
cø ®Ó NH dùa vµo ®ã ®Ó tiÕn hµnh tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n
nÕu bé chøng tõ phµu hîp víi LC.
- VÒ bé chøng tõ, NH th-êng yªu cÇu ng-êi xuÊt khÈu ph¶i
tháa m·n c¸ ®iÒu kiÖn sau:
+ Tháa m·n vÒ sè lo¹i chøng tõ
+ Sè l-îng mçi lo¹i chøng tõ.
+ Yªu cÇu viÖc ký ph¸t tõng lo¹i chøng tõ ®ã nh- thÕ
nµo?
98. k. C¸c ®iÒu kho¶n kh¸c.
- Ngoµi nh÷ng néi dung kÓ trªn, khi cÇn thiÕt
ng©n hµng më LC vµ ng-êi nhËp khÈu cã thªm
nh÷ng néi dung kh¸c.
- VÝ dô: Trong LC cã mét néi dung sau: “Cóng
t«i ®ång ý tr¶ tiÒn b»ng ®iÖn cho ngµi nh-ng víi
®iÒu kiÖn lµ c¸c ngµi ph¶i chÞu phÝ”.
99. 4.4.4. Tr×nh tù.
(2)
Ng©n hµng (5) Ng©n hµng
më L/C (6) th«ng b¸o L/C
(8) (7) (1) (6) (5) (3)
Ng-êi (4) Ng-êi
nhËp khÈu xuÊt khÈu
100. B-íc 1 - Ng-êi NK lµm ®¬n yªu cÇu ph¸t hµnh
L/C. cã ®iÒu kiÖn hay kh«ng cã ®iÒu
*/ Më
kiÖn:
- Më cã ®iÒu kiÖn :
+ Mua b¸n qua trung gian: ng-êi b¸n ph¶i ®Æt cäc
+ Cung < CÇu.
+ Gi¸ c¶ trªn thÞ tr-êng quèc tÕ t¨ng.
+ C¸c hµng hãa quý vµ hiÕm
+ Hµng hãa n»m trong danh môc cÊm vËn cña
n-íc thø 3 ®èi víi 1 trong 2 n-íc.
101. - Më kh«ng ®iÒu kiÖn :
+ ThÞ tr-êng thuéc vÒ ng-êi mua.
+ B¸n chÞu, gi¸ gi¶m.
+ Thanh to¸n b»ng tiÒn vay nî vµ viÖn trî.
*/ Tháa thuËn më L/C s¬ bé hay
kh«ng.
*/ C¨n cø ®Ó ph¸t hµnh L/C.
102. */ Thñ tôc:
- §¬n
- ñy nhiÖm
chi ®ång
- Hîp
- GiÊy chøng nhËn nguån gèc ngo¹i tÖ.
*/ Ký quü.
*/ Theo dâi ng©n hµng ®· më L/C hay
ch-a.
103. B-íc 2 - Ph¸t hµnh L/C
- Ph¸t hµnh L/C b»ng ®iÖn
- Ph¸t hµnh L/C b»ng th-
- Ph¸t hµnh L/C b»ng Swift
B-íc 3 - Th«ng b¸o L/C vµ chuyÓn b¶n gèc
cho ng-êi b¸n
- VÊn ®Ò kiÓm tra L/C:
+ Cña Ng©n hµng th«ng b¸o
+ Cña ng-êi b¸n
104. B-íc 4 - Giao hµng.
- Dùa vµo hîp ®ång mua b¸n ®Ó giao hµng.
- Dùa vµo L/C ®Ó giao hµng.
B-íc 5 - LËp vµ xuÊt tr×nh chøng tõ tíi NH
ph¸t hµnh.
105. B-íc 6 - Ng©n hµng ph¸t hµnh kiÓm tra chøng
tõ, nÕu phï hîp víi L/C th× tiÕn hµnh thanh
to¸n.
- C¸c chøng tõ phï hîp víi L/C ph¶i ®¶m b¶o 3 yªu cÇu
sau:
+ Sè l-îng, sè lo¹i, néi dung cña chøng tõ ph¶i phï hîp víi
L/C
+ Néi dung cña chøng tõ kh«ng ®-îc m©u thuÉn
nhau
+ C¸c chøng tõ lËp ra ph¶i phï hîp víi c¸c luËt lÖ tËp
qu¸n cña mçi lo¹i chøng tõ.
- Thùc tiÔn t¹i ViÖt Nam.
106. §Þa ®iÓm thanh to¸n ë n-íc ng-êi NK.
(3)
Ng©n Ng©n
hµng (4) hµng më
th«ng b¸o L/C
(1) (2)
1. XuÊt tr×nh chøng tõ thanh to¸n
Ng-êi
b¸n 2. NHTB tr¶ tiÒn ng-êi b¸n.
3. NHTB chuyÓn chøng tõ thanh to¸n.
4. Ng©n hµng më L/C hoµn tr¶ l¹i tiÒn cho
NHTB
107. §Þa ®iÓm thanh to¸n ë n-íc ng-êi XK.
(2)
Ng©n Ng©n
hµng (3) hµng më
th«ng b¸o L/C
(1) (4)
1. XuÊt tr×nh chøng tõ thanh to¸n
Ng-êi
b¸n 2. NHTB chuyÓn chøng tõ thanh to¸n.
3, 4. NH më L/C tr¶ tiÒn cho ng-êi XK
108. §Þa ®iÓm thanh to¸n ë n-íc ng-êi NK ¸p dông
T/T. (2)
Ng©n Ng©n
hµng (3) hµng më
th«ng b¸o L/C
(1) (4)
1. XuÊt tr×nh chøng tõ thanh to¸n
Ng-êi
b¸n 2. NHTB ®iÖn x¸c nhËn chøng tõ thanh
to¸n ®Çy ®ñ vµ phï hîp víi th- tÝn dông
sau ®ã chuyÓn chøng tõ thanh to¸n cho
ng©n hµng më L/C.
3, 4. NH më L/C dïng T/T hay M/T ®Ó
tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n, khi nhËn ®-îc x¸c
nhËn cña NHTB
109. 4.4.5. C¸c lo¹i L/C.
a. L/C cã thÓ hñy ngang (revocable
L/C).
b. L/C kh«ng thÓ hñy ngang (irrevocable L/C): lµ
lo¹i L/C mµ khi Ng©n hµng ®· më ra th× ph¶i cã
tr¸ch nhiÖm tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n trong thêi h¹n
hiÖu lùc cña nã – kh«ng cã quyÒn söa ®æi bæ
sung hoÆc hñy bá L/C ®ã nÕu ch-a ®-îc sù ®ång
ý cña c¸c bªn cã liªn quan.
- Mét th- tÝn dông kh«ng quy ®Þnh nã lµ lo¹i g×
th× ®-¬ng nhiªn ®-îc hiÓu lµ L/C kh«ng hñy
ngang (irrevocable L/C).
110. c. L/C kh«ng hñy ngang, cã x¸c nhËn
(confirmed irrevocable L/C): lµ lo¹i L/C kh«ng
hñy ngang ®-îc NH kh¸c ®¶m b¶o tr¶ tiÒn hoÆc
cam kÕt tr¶ tiÒn theo yªu cÇu cña ng©n hµng
ph¸t hµnh.
d. L/C kh«ng hñy ngang miÔn truy ®ßi
(irrevocable without recourse L/C): khi Ng©n
hµng ph¸t hµnh L/C ®· tr¶ tiÒn cho ng-êi h-ëng lîi
th× mÊt quyÒn truy ®ßi l¹i sè tiÒn ®ã trong bÊt
kú tr-êng hîp nµo.
- Trªn Hèi phiÕu ph¶i ghi c©u: “miÔn truy ®ßi
ng-êi ký ph¸t” (without recourse to drawer).
111. e. L/C tuÇn hoµn (Revolving L/C): lµ lo¹i L/C mµ sè
tiÒn cña L/C ®-îc tù ®éng cã gi¸ trÞ trë l¹i nh- cò sau khi
ng-êi h-ëng lîi L/C ®· sö dông xong hoÆc L/C ®· hÕt
thêi dô: L/C = lùc.
VÝ h¹n hiÖu 10.000 USD current at any time: cã gi¸ trÞ
bÊt cø lóc nµo.
- Cã hai c¸ch céng dån sè d-:
+ §-îc phÐp céng dån sè d-
+ Kh«ng ®-îc phÐp céng dån sè d-
- Cã 3 c¸ch tuÇn hoµn:
+ TuÇn hoµn tù ®éng.
+ TuÇn hoµn b¸n tù ®éng.
+ TuÇn hoµn h¹n chÕ.
112. f. L/C ®èi øng (Reciprocal L/C): lµ lo¹i L/C më ra ch-a
cã hiÖu lùc ngay. Nã chØ cã hiÖu lùc khi mét L/C thø
hai ®èi øng víi nã ®-îc më ra.
- Trong L/C 1 cã ghi c©u: “TÝn dông nµy chØ cã gi¸ trÞ
khi ng-êi h-ëng lîi ®· më l¹i mét L/C ®èi øng víi nã ®Ó
cho ngêi më L/C nµy hëng mét sè tiÒn lµ .....”.
- Trong L/C 2 cã ghi c©u: “TÝn dông nµy ®èi øng vìi L/C
sè . . . . më ngµy . . . . t¹i Ng©n hµng . . . .”.
- Tr-êng hîp ¸p dông:
+ Trong ph-¬ng thøc hµng ®æi hµng.
+ Trong gia c«ng hµng xuÊt khÈu.
113. g. L/C chuyÓn nh-îng (transferable L/C):
- lµ lo¹i L/C mµ trong ®ã quy ®Þnh ng-êi h-ëng lîi
®Çu tiªn cã thÓ yªu cÇu Ng©n hµng më L/C hoÆc
ng©n hµng tr¶ tiÒn, chÊp nhËn tr¶ sau hay chiÕt
khÊu - Ng©n hµng chuyÓn nh-îng, chuyÓn nh-îng
toµn bé hay mét phÇn sè tiÒn cho mét hay nhiÒu
ng-êi kh¸c h-ëng lîi (§iÒu 48 UCP 500).
114. - ChuyÓn nh-îng t¹i n-íc ng-êi b¸n
A
transferable L/C
B transferable order XK NK
Hîp ®ång ngo¹i
C
- §iÓm cÇn chó ý:
+ Ng-êi chuyÓn nh-îng vµ ng-êi thô h-ëng cïng mét quèc gia
+ §ång tiÒn chuyÓn nh-îng ph¶i cïng chuyÓn sang néi tÖ.
+ Tû gi¸.
+ Chøng tõ.
115. - ChuyÓn nh-îng qua n-íc thø ba.
360.000 transferable order
USD
TQ VN MAL
Hµng hãa
- TQ ký hîp ®ång mua b¸n theo ®iÒu kiÖn CIF víi ViÖt Nam = 360.000 USD.
- VN ký kÕt hîp ®ång mua b¸n hµng hãa tõ Malaysia theo ®iÒu kiÖn
FOB.ph¶i dïng L/C chuyÓn nh-îng trªn c¬ së TQ më cho VN h-ëng
- VN
360.000 USD.
- C«ng ty XNK VN (ng-êi h-ëng lîi thø nhÊt) ®Ò nghÞ VCB chuyÓn
transferable order cho ng-êi XK Malaysia: 300.000 USD
116. - Sè tiÒn chªnh lÖch VN dïng ®Ó thuª tÇu vµ h-ëng hoa
hång trung gian.
§iÓm cÇn chó ý:
- LËp l¹i chøng tõ: Hèi phiÕu, Hãa ®¬n.
- LËp míi chøng tõ: + C/O
+ B¶o hiÓm ®¬n
+ VËn ®¬n
- Ng©n hµng th«ng b¸o L/C chuyÓn nh-îng nªn ®ãng vai
trß lµ ng©n hµng kiÓm tra chøng tõ vµ ®ßi tiÒn b»ng
®iÖn
- BiÕn NHTB ViÖt Nam thµnh ng©n hµng tr¶ tiÒn.
117. - ChuyÓn nh-îng t¹i n-íc NK:
Hîp ®ång NT Hîp ®ång néi
XK NK ®Þa order néi ®Þa
seller
Transferable L/C Domestic transfer L/C
- Order néi ®Þa víi ng-êi NK thanh to¸n theo thùc tÕ
giao hµng t¹i n-íc ng-êi NK.
- Ng-êi NK víi ng-êi XK n-íc ngoµi thanh to¸n theo
chøng tõ.
118. Nh÷ng ®iÓm cÇn l-u ý chung ®èi víi L/C
chuyÓn nh-îng:
- PhÝ chuyÓn nh-îng do ng-êi chuyÓn nh-îng thø
nhÊt chÞu.
- Th«ng th-êng ®-îc ¸p dông khi mua b¸n hµng
qua trung gian.
- Trõ khi cã quy ®Þnh trong L/C, mét L/C chuyÓn
nh-îng chØ cã thÓ chuyÓn nh-îng mét lÇn.
- Cho phÐp t¸i chuyÓn nh-îng cho ng-êi thø nhÊt.
119. h. L/C gi¸p l-ng (back to back L/C): lµ lo¹i L/C ®-îc më
ra c¨n cø vµo L/C kh¸c lµm ®¶m b¶o, lµm vËt thÕ chÊp.
TQ VN MAL
L/C1 L/C2
Back to back L/C
Nh÷ng ®iÓm cÇn l-u ý:
- ViÖc ký quü më L/C thø hai hoµn toµn phô thuéc vµo kh¶
n¨ng thanh to¸n cña phÝa TQ do vËy phÝa TQ ph¶i më L/C
x¸c nhËn. l-ng ph¶i hÕt h¹n hiÖu lùc tr-íc L/C1, cã sè l-îng
- L/C gi¸p
chøng tõ nhiÒu h¬n L/C 1 vµ thêi h¹n giao hµng s¬m h¬n
L/C1.
- Hai L/C trªn hoµn toµn ®éc lËp víi nhau.
- §-îc ¸p dông trong mua b¸n qua trung gian.
120. i. L/C dù phßng (stand-by-L/C):
- Môc ®Ých vµ ý nghÜa cña Stand-by-L/C:.
+ B¶o ®¶m cung cÊp hµng hãa vµ dÞch vô
+ B¶o ®¶m tr¶ l¹i phÇn tiÒn hµng ®· øng
tr-íc
+ B¶o ®¶m ®èi øng
121. k. L/C ®iÒu kho¶n ®á (Red clause L/C): lµ lo¹i L/C
trong ®ã quy ®Þnh ng©n hµng ph¸t hµnh øng tr-íc mét
kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh cho ng-êi h-ëng lîi tr-íc khi ng-êi
b¸n thùc hiÖn viÖc giao hµng vµ xuÊt tr×nh chøng tõ.
Cßn gäi lµ L/C øng tr-íc.
- Mét sè l-u ý trong ¸p dông L/C ®iÒu kho¶n ®á:
+ Quy ®Þnh sè tiÒn øng tr-íc.
+Ng-êi XK ph¶i ký ph¸t 1 hèi phiÕu tr¬n ®ßi tiÒn
NHPH. TrÞ gi¸ hèi phiÕu b»ng sè tiÒn øng tr-íc.
+ Sè tiÒn ®ã sÏ ®-îc khÊu trõ khi NHPH thanh to¸n
cho ng-êi h-ëng lîi.
122. l. L/C thanh to¸n dÇn (Deferred L/C):
- ¸p dông víi lo¹i hîp ®ång cã kim ng¹ch lín vµ
hµng hãa kh«ng ®ång lo¹i
- Tæng c¸c lÇn thanh to¸n b»ng tæng kim ng¹ch
L/C.
123. m.Red clause – Stand by L/C.
Stand by L/C
Ng©n hµng 600.000 USD Ng©n hµng
th«ng b¸o më L/C
red clause L/C
600.000 USD
Red clause L/C
Red clause L/C
Stand by L/C
600.000 USD
Stand by
3 triÖu USD
Ng-êi Ng-êi
xuÊt khÈu nhËp khÈu
124. - øng tr-íc b»ng chuyÓn tiÒn b»ng ®iÖn víi ®iÒu kiÖn ph¶i cã
®¶m ng-êi NK më mét L/C cã ®iÒu kho¶n ®á thanh tãan nh-
- NH b¶o.
sau:60.000 USD øng tr-íc 30 ngµy cho ng-êi XK. Cßn l¹i 2,4 triÖu
+
USD thanh tãan sau khi nhËn chøng tõ giao hµng phï hîp víi
L/C.
+ Ng-êi XK ph¶i ký ph¸t 1 hèi phiÕu tr¬n ®ßi tiÒn NHPH. TrÞ
gi¸ hèi phiÕu b»ng sè tiÒn øng tr-íc.
+ Ng-êi XK ph¶i më 1 L/C dù phßng cho ng-êi NK h-ëng lîi. Lóc
®ã, NHPH míi giao sè tiÒn øng tr-íc cho ng-êi XK.
+ Trong Stand by L/C ghi: “Chóng t«i më cho c¸c ngµi 1 L/C vìi
sè tiÒn lµ 600.000 USD nÕu c¸c ngµi chøng minh ®-îc ng-êi
h-ëng lîi kh«ng thùc hiÖn ®-îc hîp ®ång cña m×nh th× chóng
t«i hoµn tr¶ cho c¸c ngµi sè tiÒn lµ 600.000 USD ®ã. L/C dù
phßng nµy lµ mét bé phËn cña L/C cã ®iÒu kho¶n ®á th× ng-êi
XK míi më.
125. 5. Ph-¬ng thøc th- ñy th¸c mua
(Authority to purchase – A/P).
5.1. Kh¸i niÖm:
Lµ ph-¬ng thøc mµ NH n-íc ng-êi mua theo yªu
cÇu cña ng-êi mua viÕt th- cho NH ®¹i diÖn t¹i
n-íc ng-êi b¸n yªu cÇu NH nµy mua Hèi phiÕu
cña ng-êi b¸n ký ph¸t cho ng-êi mua. NH ®¹i lý c¨n
cø vµo ®iÒu kho¶n cña ng-êi ñy th¸c mua ®Ó tr¶
tiÒn hèi phiÕu cho ng-êi b¸n vµ chuyÓn c¸c
chøng tõ vµ hèi phiÕu ®ã cho NH ng-êi mua. NH
ng-êi mua thu tiÒn ë ng-êi mua vµ giao chøng tõ
cho hä.
126. 5.2. §iÓm kh¸c nhau gi÷a A/P vµ L/C:
Néi dung L/C A/P
Dùa trªn sù tÝn
Dùa vµo tiÒn mÆt
nhiÖm cña NH më
®¶m b¶o do ng-êi mua
L/C (ng©n hµng n-íc
C¬ së tr¶ tiÌn ph¶i chuyÓ göi ë NH
ng-êi mua)
®¹i lý
-> NH më L/C lµ ng©n
-> Ng-êi NK tr¶ tiÒn
hµng tr¶ tiÒn
NH chiÕt BÊt kú NH nµo miÔn ChØ ®-îc chiÕt khÊu
khÊu hèi lµ L/C kh«ng quy ë NH ®-îc ñy th¸c mua
phiÕu ®Þnh NH cô thÓ ë n-íc ng-êi XK
Quy ®Þnh vÒ Ng-êi mua chÞu khi tr¶
Ng-êi b¸n chÞu khi
lîi tøc chiÕt tiÒn cho NH ®ång thêi
chiÕt khÊu
khÊu nép lu«n tiÒn l·i
127. 6. Th- ®¶m b¶o tr¶ tiÒn (Letter of guarantee – L/G).
6.1. Kh¸i niÖm:
- Lµ ph-¬ng thøc mµ NH bªn n-íc ng-êi mua theo
yªu cÇu ng-êi mua viÕt cho ng-êi b¸n mét “th- ®¶m
b¶o tr¶ tiÒn” b¶o ®¶m sau khi hµng cña bªn b¸n göi
®Õn ®Þa ®iÓm ben mua quy ®Þnh sÏ thanh to¸n
tiÒn hµng..
- Cã 3 c¸ch thøc thanh to¸n theo L/G:
+ Hµng ®Õn tr¶ tiÒn ngay.
+ Hµng ®Õn kiÓm tra xong, tr¶ tiÒn.
+ Quy ®Þnh nhiÒu mèc tr¶
tiÒn.
128. k. C¸c ®iÒu kho¶n kh¸c.
- Ngoµi nh÷ng néi dung kÓ trªn, khi cÇn thiÕt
ng©n hµng më LC vµ ng-êi nhËp khÈu cã thªm
nh÷ng néi dung kh¸c.
- VÝ dô: Trong LC cã mét néi dung sau: “Cóng
t«i ®ång ý tr¶ tiÒn b»ng ®iÖn cho ngµi nh-ng víi
®iÒu kiÖn lµ c¸c ngµi ph¶i chÞu phÝ”.