1. HEZKUNTZARI APLIKATURIKO
TEKNOLOGIA BERRIAK
IPUIN MULTIMEDIAK
IKASLEAK: JON URRUZOLA,
NEKANE TEJEDOR,
IÑIGO LARRAÑAGA
OLAIA JUNI
IKASTURTEA: 2009-2010
2. AURKIBIDEA
SARRERA………………………………………………………………………...1
GAI HONEN HELBURUAK……………….………………………………….2
IPUIN TRADIZIONALAK VS IKUS-ENTZUNEZKOAK…………..…..3
IPUIN MULTIMEDIEN KATALOGOA………………………………….4-9
IPUINEN AZTERKETA ETA GOMENDIOAK………………………..10-13
IPUIN MULTIMEDIAK BALORATZEKO IRIZPIDEAK……………..14
IPUIN MULTIMEDIAK SORTZEKO PROGRAMAK……………..15-16
GUK SORTUTAKO IPUIN MULTIMEDIA………………………………17
ONDORIOAK………………………………………………………………....18
BIBLIOGRAFIA……………………………………………………………….19
3. SARRERA
Teknologia berrien laguntzaz sortutako eta egindako ipuinak,
multimediak, dagoeneko ikastetxe guztietan topa ditzakegu.
Normalean CD-Rom hauetan, ipuinez gain beste zenbait ariketa edo
jolas ere izaten dira. Haur Hezkuntzako haurrek teknologia berriekiko
duten lehenengo kontaktua gelan, programa (CD-Rom) hauen
bitartez izaten da. Eta horrexegatik aukeratu dugu ipuin multimedien
gaia, epe laburrean gure esku egongo delako ipuin hau edo bestea
modu ezberdinetan lantzea, eta oso baliagarria iruditzen zaigulako
errealitate berri hau sakontasunez ezagutzea.
Abiapuntu bezala, zenbait galdera planteatu ditugu gure
ikasgaiaren helburu nagusiekin lotuz:
- Zer jakin behar dugu ipuin multimediei buruz? ( Zein ipuin
multimediak dira egokienak Haur Hezkuntzarako?)
- Ze nolako maisu eta andereñoa izan nahi dugu? (Egingo al
dugu hautaketarik?)
- Zein da teknologiaren papera Haur Hezkuntzan? (Honelako
saioek, ba al dute helbururik? Ipuinak modu honetan
kontatzean, zer galtzen da eta zer irabazi? Haurrek, zer
nahiago dute?...)
Hauek eta galdera gehiago erantzuten saiatuko gara. Eta
horretarako, emisorearen aldaketak duen garrantziaz arituko gara,
merkatuan dauden bilduma ezberdinak aztertuko ditugu, eta ipuin
multimediak baloratzearren zenbait irizpide finkatuko ditugu, ondoren
guretzat gomendagarriak direnak proposatzeko.
Hori egin eta gero, guri interesgarriagoa iruditzen zaigun bidea
arakatuko dugu, ipuin multimedia propioak sortzea, alegia.
Alternatiba hau askoz baliagarriagoa izan daitekeela deritzogu. Badira
proiektuak eta programak gure kabuz ipuin multimediak sortu ahal
izateko edota liburu multimediak , eta zentzu ezberdinetan
eraginkorragoak direla pentsatzen dugu. Prozesu hauetan, haurrek
ere parte har dezakete (irakaslearen laguntzaz) gelako edo
bakoitzaren esperientzia abiapuntutzat hartuz, eta hau praktikara
eramatea lortu dugu ipuin bat sortuz, mutiko baten marrazkiak eta
ahotsa erabiliz.
Lan honi amaiera emateko zenbait gauza ondorioztatu ditugu
hausnarketa moduan.
1
4. GAI HONEN HELBURUAK:
Taula honetan ikus dezakegun bezala, irakasgaian zehar planteatzen
diren helburu nagusiak abiapuntutzat hartu ondoren, ipuin-
multimedien gaia burutzeko orientabideak planteatuko ditugu:
HELBURU NAGUSIAK GAIA ORIENTABIDEAK
Zer jakin behar du
Zer dira ipuin
ipuin multimediei
multimediak?
buruz Haur
Zertarako? Abantailak,
Hezkuntzako irakasle
desabantailak?
batek
Informazio iturriak
Zeintzuk daude? Nola
arakatu. (liburutegiak,
IPUIN lortu? Irizpideak?
internet…)
MULTIMEDIAK
Ipuin multimediak:
Ipuin multimediak sormenaren tresna
sortzeko baliabideak bezala.
ezagutu -Programa ezberdinak
-Erabilpena
2
5. IPUIN TRADIZIONALAK VS. IKUS-ENTZUNEZKOAK
Hurrengo taulan, fantasiari eta irudimenari dagokionez, bi formatu
hauen ezberdintasunak / konparaketa aurkezten dugu:
NARRAZIOA IKUS-ENTZUNEZKOA
-Garun mailako ekintza ematen da: -Garun mailako pasibitatea: zerbait
narrazioa egitean garunean ekintza ikustean garuneko hainbat zonalde
ematen da, entzutean... gelditu eta zentzumenezkoak
aktibatzen dira.
-Arretaren nagikeria: arreta bahiturik
du irudiak, arreta arloak pantailari
entxufaturik daude.
-“Estimulazio estresa”: badira haur
batzuk gorritu eta tentsioan jartzen
direnak, estres pertzeptiboa,
urduritu, neurriz gaineko asaldura
eman.
-Sormenaren ekoizpena
-Sormenaren inhibizioa
-Imajinazioa
-Behaketa
-Irakurtzeko askatasuna
-Menpekotasun arriskua
-Norberaren esperientziatik abiatzen
-Kanpokoa da (ematen didate)
da.
-Norbanako-afektibo -Zuzenean arlo emozionalera doa.
-Arrazoitu daiteke -Alienantea
-Norberaren balioetatik abiatzen da. -Balioak inposatzen ditu.
Irudimenari erreparaturik, eta adituek diotenez, nabarmena da
ipuin klasikoak eraginkorragoak direla. Baina ipuin multimediek bere
abantailak ere badituzte; irudia oso erakargarria da haurrentzat, eta
arreta errazago mantentzen dute, pertzepzio bisuala eta entzunezkoa
lantzearekin batera.
Gakoa kalitatean datza, ipuin esanguratsuen hautaketan, hain
zuzen ere. Kalitatezko ipuin multimediak eskaini eta landu behar dira,
baina betiko ipuinak eta ahozko kontaketa baztertu gabe, zeren eta
Pello Añorgak esaten duen modura “ahots gora egiten den kontaketak
badauka gaurko gizartean galtzen ari den osagaia, eta hori da
kolektibitatearen zentzua izatea; hau da, denak partaide sentitzea,
errito kolektibo beraren partaide”.
3
6. IPUIN MULTIMEDIEN KATALOGOA
Katalogo hau osatzeko hainbat iturri kontsultatu ditugu. Internet erabili dugu, eta haur liburutegietara eta zenbait
eskola eta liburu dendatara jo dugu.
ARGITALETXEA MOTA IZENBURUA EGILEA EZAUGARRIAK LOTURA
Egiaren David Bizkaieraz , animazioa,
http://www.ibaizabal.com/pro_lite_lib_cas.php?id=85
ispilua López soinua, 6 urtetik aurrera
IBAIZABAL Iratxoen Iñaki Batuaz, animazioa, soinua,
http://www.ibaizabal.com/pro_lite_lib_cas.php?id=86
bihurrikeriak Zubeldia 6 urtetik aurrera
Josu Batuaz, animazioa, soinua,
Hauskara http://www.ibaizabal.com/pro_lite_lib.php?id=74
Ipuin Penades 10 urtetik aurrera
herrikoiak Juan Bizkaieraz, PDAn
Gabonak http://www.ibaizabal.com/pro_lite_lib.php?id=75
edo Manuel erabiltzeko, 10 urtetik
ipuinetan
Tradiziokoa Etxebarria aurrera
k Bizkaieraz, PDAn
Neskea eta Aitor http://www.ibaizabal.com/pro_lite_lib.php?id=76
erabiltzeko, 10 urtetik
jaungoikoa Arana
aurrera
Bizkaialdeko Juan Batueraz, PDAn http://www.ibaizabal.com/pro_lite_lib.php?id=77
ipuin- Manuel erabiltzeko, 10 urtetik
esaundak Etxebarria aurrera
Hona hemen goiko taulan agertzen diren ipuinen laburpena:
Egiaren ispilua: Igoneri gehien gustetan jakona beste ume batzuekaz txintxaurnetan olgetea da, baina aurten ez dauka
nogaz olgau. Bere urtebetze egunean, Igonek desio oso berezia eskatuko dau, baina gauzak ez dabe urten berak itxaroten
dauan moduan
Iratxoen bihurrikeriak: Ipuinen CD honetan iratxo jator eta maitagarriak ezagutuko dituzu; Iratxoen familia hau
Anbotoko Mari dama eder eta ahaltsuaren leize zuloan bizi da. Horko iratxo txikiena, Braulio, umeen laguna da. Irakurtzen
laguntzeaz gain, mundu berri eta harrigarriak erakutsiko dizkizu izaki txiki horrek.
4
7. Hauskara: Inork esan al dizu zoragarria zarela, Hauskara? Beste inori aitortzen ez dizkiodan gauzak aitortzen dizkizut zuri,
eta ez dut inolako lotsarik. Zeinen gozagarriak ditudan zurekin emandako uneak!.
Gabonak ipuinetan: Ehko ahoz ahozko tradizio-ipuinen bidez, kristo aurreko zein osteko eguberri eta gabon jaien barri
emoten da, euskaldunon izakera eta esakera jatorriean oinarrituta.
Neskea eta jaungoikoa: 395. urtean Uxuek, hamabi urteko neskatoak, hil zorian egoan Urtzi ezagutu eban eta, hasiera-
hasieratik, berari laguntzeko prest agertu zan. Aro baten amaieran eta beste baten hasieran murgilduko gara liburu honen
orrietan aurrera egin ahala.
Bizkaialdeko ipuin-esaundak: Ipuinen CD honetan Bizkaiko 200 ipuin edo esaunda eskaintzen zaizkizu. Ipuin eta
esaunda hauen bidez, lurralde honetako euskara aberatsa ezagutu ezeze, bertako biztanleen bizitza-izakera ere ezagutzeko
bidean zaude.
5
8. ARGITALETXEA MOTA IZENBURUA EZAUGARRIAK LOTURA
Makila kixki
4-6 urte
http://www.elkar.com/
Ipuinak Cdrom, Jolasak
Gizon harrigarriak
Ipuinak, Cdrom, Jolasak http://www.elkar.com/
Ipuin
herrikoiak
ELKAR edo
tradiziokoak Tartalo
Ipuinak Cdrom, Jolasak http://www.elkar.com/
Patxi errementeria
Ipuinak, Cdrom, Jolasak http://www.elkar.com/
6
9. ARGITALETXEA MOTA IZENBURUA EGILEA EZAUGARRIAK LOTURA
6 urtetik aurrera.
Euskaraz,
Gazteleraz,
Ingelesez, Katalanez
eta Gailegoz.
Enperadorear Programa honek,
en jantzi H.C Andersenen
berria ”Enperadorearen
Amandre H.C. jantzi berria”ren
ANAYA ipuinak
http://perso.wanadoo.es/postigoaula/taller/trajenew.htm
Andersen bertsio zaindu bat
eskaintzeaz gain,
haurrek bere ipuin
propioak sortzea
ahalbidetzen du.
Testuak idaztea,
ipuinaren
kontakizuna
grabatzea
7
10. ARGITALETXEA MOTA IZENBURUA EZAUGARRIAK LOTURA
-Arroxali
TTANTTO -Hiru txerrikumeak
-Txanogorritxo
-Ametsak airean
-Izei txikia
www.elkarlanean.com
-Ehun zango kaskarina 3 urte
-Bi indiar txiki inauterietan
-Txantxangorri mokofina
-Bremengo 4 musikariak
-Azenario erraldoia
-Ttanttoren opor sekretuak
- Koxmeren gezurrak
-Zazpi antxumeak
TXIRRITX -Inurria eta txirrita
IKASTOLEN
-Mari Domingi eta Olentzeroa
ELKARTEA:
-Mari kanela
-Bi anaiak eta sorgina www.elkarlanean.com
URTXINTXA 4 urte
-Lehoia eta kilkerra
-Lau anaiak
-Zapatillak eta galtzak
-Hansel eta Gretel
-Martin txiki eta Basajauna
-Jon zikinen anaia
XANGO -Helikopteroa ikastolan
-Gulliver Liliputen
-Artzai gezurtia
-Olentzeroren oparia www.elkarlanean.com
5 urte
-Makilakixki
-Ziripot eta Miel Otxin
-Ahate itsusia
-Erraldoi berekoia
8
11. ITURRIA MOTA IZENBURUA LOTURA
Amandre ipuinak Ahuntza eta zazpi antxumeak http://vimeo.com/4547125
Hiru txerrikumeak http://vimeo.com/4547901
Txanogorritxo http://vimeo.com/4547125
Martin txiki eta jentilak http://vimeo.com/4587088
Ipuin herrikoiak edo
Okaltxo http://vimeo.com/4609054
tradiziokoak
Sagu printzesa http://vimeo.com/4561842
Tartalo eta artzaina http://vimeo.com/4544149
Doña Karmen, lotia bezain beldurtia http://vimeo.com/4546088
XX. eta XXI. mende Elmer http://vimeo.com/4562474
hasierako ipuinak Errauskin printzea http://vimeo.com/4608765
Espagetiak Susirentzat http://vimeo.com/4606852
Gertrudis sorgina http://vimeo.com/4561842
Hamar oilo gara http://vimeo.com/4544149
INTERNETA Hegan egin nahi ez zuen arranoa http://vimeo.com/4576365
Hiru bidelapur http://vimeo.com/4563003
Joanes eta Bioletaren bihotza http://vimeo.com/4572501
Jonas eta hozkailu beldurtia http://vimeo.com/4553135
Kanguru bat baserrian http://vimeo.com/4572619
Kraskagailu http://vimeo.com/4587088
Lolo, untxi ezberdina http://vimeo.com/4587088
Marigorringoa eta harra http://vimeo.com/4571137
Mua! http://vimeo.com/3422301
Munstro iletsua http://vimeo.com/3073118
oroimenik gabeko eguzkia http://vimeo.com/4591277
Sugai dragoitxoa http://vimeo.com/4563003
Txomin ipurdi http://vimeo.com/4576365
9
12. IPUIN MULTIMEDIEN AZTERKETA ETA IPUIN
GOMENDAGARRIAK
* IBAIZABAL
Ibaizabalek argitaratutako “Multimedia Bilduma” nahiko
heterogeneoa da. Sei ipuin dira, eta ezaugarri eta egiturari
dagokionez, oso ezberdinak dira. Batzuk audioa (ahotsa) dute eta
beste batzuk irakurtzeko dira, batzuk marrazki gutxiekin, beste
batzuk berriz oso aberatsak irudietan. “Hauskara” eta “Iratxoen
bihurrikeriak” esate baterako, beste balore batzuen artean
adiskidetasuna lantzen dute, “Gabonak ipuinetan” aldiz historikoagoa
da…
Dena den, bi ezaugarri dituzte komunean:
o Luzeak dira, nahiz eta askotan kapituluak independenteak
izan.
o Didaktikoak dira; zerbait irakasteko helburuarekin eginak
daude, bakoitza bere esparruan.
Jorratu nahi den gaiaren arabera eta landu nahi diren
konpetentzien arabera, ipuin bakoitzak (edo honen atal batek) bere
lekua izan dezake. Hala ere, gure kasuan, ipuin gehienak (4) 10
urtetik gorakoentzat direnez eta hauen proposamena Haur
Hezkuntzatik urrun dagoenez, lehenengo bietan ipini dugu arreta. Eta
hauen artean, “Iratxoen bihurrikeriak” ipuina gomendatuko
genuke.
Ipuin honek pasarte asko ditu, eta ondorioz, jorratzen dituen
egoerak anitzak dira (batzuetan hunkigarriak, zenbaitetan
dibertigarriak…). Era berean, baloreak oso presente daude ipuinean
zehar (adiskidetasuna, elkartasuna, familia…), eta ingurunea
ezagutzeko ere –askotan aipatzen baitira gehien bat Bizkaiko herri,
ohitura eta mendiak- tresna egokia da.
Formari dagokionez, azpimarratu atal bakoitzean testua irudi
koloretsu eta erakargarriei lotuta dagoela, eta ahots batek (ipuinean
parte hartzen duten pertsonai ezberdinak) ipuina kontatzen duela.
Zenbaitetan efektuak ere agertzen dira, gehienetan irudien
mugimenduen bitartez. Ez dira oso sofistikatuak, baina narrazioaren
erritmoa jarraitzen laguntzen dute.
Haur Hezkuntzarako ipuin aproposa dela deritzogu, haurrak
bere kabuz ikusi eta entzuteko posibilitatea ematen duena, eta
10
13. hainbat kanta eta ariketa proposatzen dituena; lo egiteko abestiak,
jolas ezberdinak, olerkiak, zotz egiteko esaldiak…
*ELKAR
Hauetako edozein CDROM harturik, hiru aukera ematen dizkigu:
ipuina, bideoa eta jokoak.
- Jokoetan hiru aukera: margotu, puzzlea eta
gurutzegrama.
- Ipuina aukeratzen badugu, irudiak testuarekin agertzen
zaizkigu; audiorik gabe eta gure ustez luzeegiak dira.
- Bideoa aukeratzen badugu berriz, irudi berak erabiliz,
ipuina kontatzen digu baina mugimendu piska batekin.
Ipuin guztietan agertzen diren irudi guztiak antzekoak dira.
Mugimendu aldetik, zenbait efektu agertzen dira baina ez oso
sofistikatuak.
*ANAYA“
“Enperadorearen jantzi berria” ipuina, Anaya-ko “Ipuin klasiko
interaktiboak” bildumako bigarren titulua da. Lehenengoak, Wilde-ren
“Printze zoriontsua”-k arrakasta handia izan zuenez (tamalez ezin
izan dugu topatu), bigarren lan bat egitea erabaki zuten.
Honela, Andersen-en “Enperadorearen jantzi berria” ipuina
kaleratu zuten formatu honetan. Umoreak indar handia du ipuin
honetan, eta bertan sortzen diren egoerak gaurkotasunean txerta
daitezke.
Lehenengo tituluan elkartasunaren baloreari buruzko
hausnarketa egiten bazen, Andersen-en ipuinean kontsumismoa eta
materialismoa dira aztergai harroegia den enperadorearen irudiaren
bitartez.
Irakurketa medio (istorioan emandako elkarrekintza eta
entzumenaz), haurrak bere teoria propioak eraikitzea da egileen
helburua, horretarako ipuinen tailerra erabiliz. Tailer hau nahiko
erraza da maneiatzen, eta Haur Hezkuntzakoek (5 urtetik aurrera)
gustukoa dute.
11
14. *URTXINTXA
3 eta 4 urtekoen materiala berritua dago. Bertan zenbait ipuin
berri sartu dituzte.
Edozein adinetako CDROMa hartzen badugu, ikusten da 12 gai
lantzen direla. Gai bakoitzeko ipuin bat dugu.
Ipuinaren inguruko jarduerak hauek dira: pantaila animatua,
ipuina orriz orri entzun eta irakurtzeko aukera; ipuinaren irudiak
oinarritzat harturik, puzzle, pertsonaien memoria edo bikote karta-
jokoa (ahozkoa-idatzizkoa) aurki dezakegu.
Gai bakoitzean Ttantto,Txirritx edo Xango aurkitu behar dira .
Behin aurkituz gero ipuinak ala jokoak egiteko aukera daukagu.
Ipuinetan ikus-entzunezkoa ala ikusi-entzun eta irakurtzeko
aukera dugu. Ipuin bakoitza bertsio motzean eta luzean entzuteko
aukera dago. Ikus-entzunezkoa ipuin luzea da eta ikusi entzun eta
irakurtzeko aukera ematen diguna, laburra da.
Ipuinen artean, adin bakoitzeko herri ipuinak eta bestelako
ipuinak daude tartekaturik.
Ipuin laburrean, orria pasatzeko eskubialdeko liburutxo batean
klikatu behar da.
Eskoletan erabiltzeko oso aproposa iruditzen zaigu unitate
didaktiko moduan agertzen baita.
*INTERNET
Vimeo.com helbidea eskuratu dugu. Bertan, oro har, Pako
Eizagirrek sortutako ipuin multimediak topa ditzakegu. Guztira, 26
ipuin topa ditzakegu hemen. Sailkapen bat egitearren, hiru multzotan
banatu ditugu hauek: Amandre ipuinak (Hans Christian Andersen,
Grimm anaiak sortutakoak ditugu hemen), Ipuin herrikoiak edo
tradiziokoak (Euskal Herrian ahozkotasunetik jasotako ipuinak, baita
Ekialdetik iritsitakoa ere “Sagu printzesa”), eta azkenik, XX. Edo XXI.
Mende hasierako ipuinen multzoan idazle euskaldun eta
internazionalak topa ditzakegu hemen.
Esan beharra dago, interneteko eskaintza anitza dela, hau da
youtube-ko orrialdean ipuin multimedia asko topa ditzakegu baina,
hauek, kalitate baxukoak edota gehien bat gaztelaniazkoak dira.
Geure katalogoan aipatzen diren ipuinen ezaugarri komunak
honako hauek dira:
12
15. - Audioa: Pako Eizagirreren kontakizuna dute (Nahiz eta
salbuespenak dauden, adibidez “Sagu printzesa”).
- Irudia: ez dute mugimendurik eta argitaratutako liburuen
irudiak dira, oro har.
- Testua: ez dago testurik. Gainera, espresuki hainbat irudietan
testua estalita dago.
27 ipuin hauek ikusita eta ipuin multimediak baloratzeko
irizpideak kontuan hartuta, eta hiru multzoetatik bat aukeratuta: Hiru
txerrikumeak, Sagu printzesa eta Elmer gomendatzen ditugu. Nahiz
eta irizpide guztietan guztiz borobilak ez izan, audioa eta irudiaren
artean, ikus-entzunezko egokiak dira (gaia eta trataera balioak eta
irudien kalitatean oinarrituz batez ere).
* HAUR LIBURUITEGIETAN
Donostiako haur liburutegietara, kultur etxeetara, eta
irakasleen unibertsitateko liburutegira jo dugu. Hauetan, katalogoan
aipatutako : Elkar, Ibaizabal, Anaya eta Urtxintxa proiektuko CD-
Romak topatu ditugu. Baita Foru Aldundiak argitaraturikoak ere
(Makilakixki, Botadun katua…). Hau da, zerbitzu publikoan topa
ditzakegun baliabideak dira ipuin multimediak.
*ESKOLETAN
Azkenik, gure praktikaldiko esperientzian bizitakoa kontuan
hartuz: Urtxintxa proiektuko CD-Romak dituztela eta Klik
programaren berri dutela aipatu nahi dugu. Gainera, gai honen
inguruan nahasmena nagusi da: batetik, ipuin multimediaren
kontzeptuaren inguruan zalantzak daudelako, eta bestetik, materialen
sailkapen urriagatik
13
16. IPUIN MULTIMEDIAK BALORATZEKO IRIZPIDEAK
Modu asko daude ipuin multimediak baloratu ahal izateko. Guk irizpide hauek aukeratu ditugu ipuin multimedien
azterketa burutzeko:
Ahotsa garbia da?
AUDIOA
Zein hizkuntzatan dago?(bakarrean...)
Balioak?(solidaritatea, berdintasuna (sexu 2en rolak), arrazakeria...)
BALIOAK / zer dago atzean? Hausnarketak eskaini?
Ikasgaia interesgarria?
Efektuak zeintzuk dira? (zooma, irudia mugitzea,...)
EFEKTUAK Efektuak azkarrak dira?
Narrazioaren erritmoa jarraitzen dute?
Ariketak daude?
ELKARREKINTZAK Haurra bakarrik ikusi eta entzuteko da(heldu-haurra, haurra-haurra?)
Laguntza behar du?
Hunkigarria, dibertigarria, interesgarria
GAIA ETA TRATAERA (sentipenak) Sinesgarria, berritzailea,
*Audioak/Irudiak/Efektuak transmititzaileak dira?
Erakargarriak?
Koloreak?(ñabardurak+tu emozioei...)
IRUDIAK Korrelazioa haurraren adina eta irudien artean?Egokia da?
Sinesgarriak (proportzio aldetik..)?
Testuarekin lotura dute? (Osatu/Aberastu/Osagarriak...)
TESTUA Bai/ez?
14
17. IPUIN MULTIMEDIAK SORTZEKO PROGRAMAK
Atal honetan, guretzat oso baliotsua den bidea arakatzen dugu,
ipuin multimedia propioak sortzea, alegia. Ipuin mota hauek
burutzeko dauden programak hurrengo orrialdean aipatu eta
deskribatzen dira.
http://klikatekla.wikispaces.com/Liburu+birtualak
15
18. Gainera, ipuin multimedien inguruan, HIK-HASI aldizkarian Fabula
proiektuaren berri eduki dugu.
http://www.hikhasi.com/topaketak/7/46 informazio iturria kontutan
hartuz zera aipatu dezakegu:
FABULA PROIEKTUA
-Helburua: Hizkuntza gutxituak laguntzea
-Fabula maker/reader
-Gehienik lehen mailako haurrei zuzendua.
-Irakaslearen laguntzaz ipuin bat asmatu, ilustratu, idatzi.
-3 egunetan egiteko proposamena dago.
1. Teknika ikasten
2. Datu basea egiten; ongi sailkatuz irudi, ahots, soinu eta
idatzi. Fabulan sartzeko prest.
3. Fabula makerekin bakoitzak diaporama bat sortuko du eta
CDROM batean grabatu.
16
19. GUK SORTUTAKO IPUIN MULTIMEDIA
Ipuin hau sortzeko, lehenengo hezkuntzako 1.mailako haur batek
sortutakoa hartu eta berak egindako narrazioaren grabaketa egin
dugu. Ondoren, bideo muntaiak egiteko programa bat erabiliz, gure
ipuin multimedia sortu dugu.
Hona hemen, bideoa ikusteko lotura:
SEMAFORO ALAIA:
Autorea: Eneko López.
Ipuin multimediaren muntaia: Larriburubelarri taldea.
17
20. ONDORIOAK
Ipuin multimedien erabilpena Haur Hezkuntzan oso antzekoa
dela ikusi dugu. Batez ere Urtxintxa proiektua lantzen da. Honen
inguruan esan beharra dugu, proiektu egokia dela eta ateak irekitzen
dizkiola ipuin multimedia bezalako formatu berriari. Hala ere,
etorkizunari begira beste pausu bat ematea beharrezkoa dela
pentsatzen dugu.
Gero eta proposamen gehiago ditugu eskura merkatuan,
kalitateari erreparatuta zainduagoak direnak, eta positiboa izango zen
lan berri hauek pixkanaka geletara hurbiltzea.
Ipuin multimedien inguruan ikusten ditugun abantailak
hauexek dira:
- Zenbait momentutan, irakasleentzat erosoak izan daitezke.
- Haurren arreta denbora luzean mantentzea lortzen dute.
- Aldi berean entretenigarriak eta pedagogikoak izan daitezke.
- Formatu egokia da zenbait kanta, olerki, jolas… lantzeko.
Hala ere, zenbait desabantaila ere ikusi ditugu. Hauen artean:
- Narrazioa eta honen onurak baztertzeko arriskua dago.
- Ipuin bat kontatzeak duen xarma galdu egiten da.
- Menpekotasuna sortu dezakete.
- Ez dira egokiak irakurzaletasuna bultzatzeko.
- Prozesuak gehiegi sinplifikatzen dira.
Etorkizunari begira, gure ustez betiko ipuinak bere bidea egiten
jarraituko dute; irakasleak noizean behin ahoz kontatuko ditu, eta
gurasoek ere ipuin kontalariaren rola betetzen jarraituko dute. Dena
dela, gizartearen norabidea ikusita, argi dago ipuin multimedien
presentzia gero eta nabarmenagoa izango dela, eta hau kudeatzea
izango da gure zereginetako bat, beti ere kalitateari lehentasuna
emanez, bai narrazioei dagokienean eta bai multimedia bildumei
dagokienez.
Lanean zehar komentatu dugun bezala, ipuin multimediak
sortzeko aukera ere badago. Hau oso bide interesgarria dela
konprobatzeko aukera izan dugu, haurren esperientzia edo
bizipenetatik abiaturik, kontakizun ezberdinak eraiki daitezkeelako
hainbat programa erabiliz.
Ikus daitekeenez, irakasleak teknologia berrien inguruko
oinarrizko ezagutza batzuk eskuratu behar ditu, ez soilik ipuinak eta
programa ezberdinak modu egokian erabili ahal izateko, baizik eta
18
21. bere arlo profesionalean beste ekintza eta jarduerak aurrera eraman
ahal izateko (blogak, bideoak, argazkien muntaiak…)
BIBLIOGRAFIA
- 2009, Donostiako Haur Liburutegia: La fantasía y la
literatura Infantil. Juan Carlos Alonso.
- 2010, Donostiako Irakasleen Unibertsitatea:Trebetasun
linguistikoen garapenaII. Gurutze Aldabaldetreku
- 2010, Donostiako Irakasleen Unibertsitatea: Haur Literatura.
Mariasun Landa
Características de un buen multimedia educativo. Blog LA UNO
-http://escuelauno-nqn.blogspot.com/2009/01/caracteristicas-de-un-
buen-multimedia.html
Ibaizabal argitaletxearen helbide elektronikoa:
-http://www.ibaizabal.com/pro_lite_lib_cas.php?id=85
Elkar argitaletxearen helbide elektronikoa:
-http://www.elkar.com/
Anaya argitaletxearen helbide elektronikoa:
-http://perso.wanadoo.es/postigoaula/taller/trajenew.htm
Interneteko ipuin multimedien helbide elektronikoa:
-www.vimeo.com
Ipuin multimediak sortzeko programen web orrialdea:
-http://klikatekla.wikispaces.com/Liburu+birtualak
Elhuyar argitaletxeko helbide elektronikoa:
-www.elhuyar.org
Hikhasi aldizkariko helbide elektronikoa:
-www.hikhasi.com
19