1. 5. GAIA: ARGIA ETA SOINUA
ARGIA
ARGI ITURRIAK
Argiaargiiturrietatikzuzen eta norabideguztietanhedatzen dan energia motea da.
Gorputzbatzukargiaigortekopropietateadaukie,
argiiturriesatenjake,
eta
naturalakedoartifizialak izan daiketekez.
ARGI NATURALA
ARGI ARTIFIZIALA
ARGIAREN HEDAPENA
Argiabetgiuhinmoduanhedatzen
da,
eta
bideanaurkitzendauzangorputzakargirtzendauz.
Argiarenhedapenakhonangoezaugarrihoneekdaukaz:
Argianorabideguztietanhedatzen da.
Argiazuzenhedatzen da.
Argiarenhedapenarenabiadureaargiakzeharkatzendauaningurunearenaraber
akoa da.
2. GORPUTZ EZ- ARGIDUNAK
Gorputzakhirutaldetansailkatudaitekez: gardenak, zeharrargiak eta opakuak.
Gorputzgardenek (beirakedo aire garbiak): argiizpieipasatzeniztendeutsee.
Gorputzzeharrargiek(beirak eta plastikoak):
argiizpibatzueibakarrikiztendeutseepasatzen.
Gorputzopakuek (egurrakedoarrokek): ezdeutseeargiizpieipasatzenizten.
Objektuhorreenatzeangerizaizenekoeremuilunbatsortzen da.
GORPUTZ GARDENEK
GORPUTZ OPAKUEK
GORPUTZ ZEHARRARGIEK
ISLAPENA, XURGATZEA ETA
ERREFRAKZINOA
Gorputzez-argidunbategaztalkaegitean,
argiaislatu,
xurgatuedoerrefraktatuegindaiteke.
ARGIAREN ISLAPENA
Argiakgorputzbategaztalkaegitendauanean,
argiizpiabatzukerrobatatuegitendabeedoargiaislatuegiten
Objektuenegitureak eta koloreakeraqginadaukieislapenean:
Gainazalleunek, egiturearijagokonez (baldosek)
Gorputzargiek, kolorearijagokonez (edurrak). Gorputzilunek (ikatzak)
argigitxiagoislatzendabe.
da.
5. SOINUA
Soinuabibrazinomogimenduarilotutakoenergia mota bat da.
SOINUAREN HEDAPENA
Soinuuhinak, soinuarenigorpeniturritikhedatzendira.
Soinuarenhedapenaknonangoezaugarrihoneekdaukaz:
Soinuanorabideguztietan eta zuzenhedatzen da.
Hedapenabiadureauhinekzeharkatzendabeningurunearenaraberakoa da.
6. SOINUAREN EZAUGARRIAK
Hiruezaugarriri esker gertatzen da: intentsitateaedobolumena, tonua eta
tinbrea.
Intentsitatearenedobolumenarenbidez, soinuozenak (kamioi baten klaxona)
eta soinuahulak (katu baten urrumea) bereiztendira.
Tonuarenbidez,
soinualtuak
eta
baxuakbereiztendaitekez
(biolinarensoinuadanborrarenabainoaltuagoa da).
Tinbreasoinuaigortendauangorputzarenaraberakoezaugarria da.
SOINUAREN INTENTSITATEA
SOINUAREN TONUA
SOINUAREN TINBREA
OIHARTZUNA
Oihartzuansoinuuhinekgorputzbategazzuttalkaegitendabeneansortzen
Soinuuhinakislatu
soinuiturrieren
eta
eta
jatorriraitzultzendira.
Oihartzsunasortuditen,
soinuaktalkaegitendauangorputzarenartean
metrokotarteabehar da, gitxienez.
da.
17