1. *RANCANGAN
PENGELUARAN
ATAU OPERASI

2. *RP dan operasi melibatkan proses pengeluaran yang
menukarkan input kepada output.
*Maklumat penting yang perlu diperincikan dalam bahagian
pengeluaran atau operasi:
1. Produkyang dihasilkan oleh perniagaan
2. Proses pengeluaran
3. Kapasiti mesin
4. Rancangan volum pengeluaran
5. Mesin dan peralatan
6. Perabot dan kelegkapan
7. Susun ataur loji atau mesin
8. Bahan mentah yang diperlukan
9. Tenaga kerja bahagian pengeluaran
10.Kos teknikal pengeluaran

3. *
*Produk merupakan hasil yang akan dikeluarkan oleh sesebuah
perniagaan sama ada dalam bentuk barang atau perkhidmatan.
*Sesebuah perniagaan perlu mempunyai perkara-perkara
berikut:
1. Jenis produk yang ditawarkan sama ada barang atau
perkhidmatan
2. Kuantiti atau keupayaan perniagaan menghasilkan produk
dalam jangka masa tertentu seperti dalam
sehari.seminggu,sebulan, ataupun setahun
3. Jenisproduk sampingan atau cadangan yang akan dikeluarkan
untuk masa hadapan.

4. *
*Proses pengeluaran ialah kaedah input ditukarkan kepada output
dan kaedah pemprosesan yang akan digunakan oleh perniagaan
*Antara perkara yang perlu disediakan oleh usahawan:
1. Carta proses pengeluaran yang dilakukan oleh perniagaan
2. Gambarajah proses pengeluaran
3. Huraian setiap langkah dalam proses pengeluaran
4. Huraian perihal jangka masa,bilangan pekerja,mesin dan
pelaratan yang digunakan,dan kemahiran yang digunakan
semasa proses pengeluaran dijalankan.

5. *
*Mesin dan pelaratan serta teknologi yang digunakan dalam aktiviti
pengeluaran perlu dinyatakan:
1. Keupayaan pengeluaran yang boleh dihasilkan oleh setiap mesin
yang digunakan dalam tempoh masa mengikut
jam,hari,minggu,bulan,atau tahun.
2. Menyatakan asas penetapan keupayaan pengeluaran.

6. *
*Volum pengeluaran yang dirancang dalam jangka masa tertentu
seperti hari bulan dan jam.
*Menentukan asas rancangan volum pengeluaran sama ada
mengikut permintaan pasaran atau sebagainya.

7. *
*Nama mesin dan peralatan
*Model mesin dan peralatan
*Spesifikasi mesin
*Tarikh pembeliaan mesin dan peralatan
* jangka masa jaminan atas pembelian
*Harga mesin sama ada harga tunai atau harga sewa beli
*Nama pembekal yang membekalkan mesin
*Jenis pembiayaan yang digunakan untuk mendapatkan mesin secara
tunai atau sewa beli
*Keupayaan mesin untuk menghasilkan produk
*Kegunaan mesin
*Susut nilai mesin dan peralatan
*Kedudukan atau lokasi mesin diletakkan .

8. *
*Nama perabot seperti meja,kerusi,dan komputer.
*Harga perabot dan kelengkapan sama ada harga tunai atau sewa
beli.
*Tarikh pembelian
*Susut nilai
*Pembekal perabot dan peralatan

9. *
*Lakar susun atur loji dan mesin dalam bahagian pengeluaran.
*Susun atur loji dan mesin meliputi susun atur untuk mesin yang
digunakan secara langsung dalam proses pengeluaran,pejabat
operasi,sektor penyimpanan bahan mentah atau barang siap dan
sebagainya.

10. *
*Nama bahan mentah yang digunakan
*Nama dan alamat pembekal bahan mentah
*Harga seunit bahan mentah
*Kuantiti bahan mentah yang diperlukan untuk satu lot pengeluaran
*Tahap minimum yang perlu ada dalam simpanan untuk
memastikan operasi tidak tergendala
*Jumlah kos bahan mentah secara keseruluhan untuk satu lot
pengeluaran

11. *
*Senarai nama pekerja yang terlibat secara langsung dalam proses
pengeluaran
*Senarai nama jawatan bagi setiap pekerja
*Senarai bayaran gaji dan imbuhan lain yang dibayar kepada
pekerja operasi
*Status pekerja samaada buruh tempatan atau buruh asing
*Huraian berkaitan spesifikasi kerja dan huraian kerja bagi setiap
jawatan
*Senarai pekerja-pekerja lain yang terlibat secara langsung dengan
operasi pengeluaran seperti penjaga stor.

12. *Rancangan kewangan

13. *Kos teknikan pengeluaran
*Kos-kos yg terlibat secara tidak langsung seperti kos
penghantaran,kos telefon,kos jalur lebar dan sebagainya.
elemen dalam RP
Perabot dan kelengkapan
Susun atur kilang
Bahan mentah
Tenaga kerja
Kos teknikal
pengeluaran
Produk yang dihasilkan
Proses pengeluaran
Kapasiti mesin
Rancangan
volum
pengeluaran
Mesin dan peralatan

14. *Rancangan kewangan
*Melibatkan perancangan untuk mendapatkan sumberpembiayaan dan
penggunaan dana untuk jangka masa pendek dan jangka masa panjang.
*Penting: Memberi maklumat kewangan yg berkaitan dgn perniagaan
*Perkara yang perlu diberi perhatian di bahagian kewangan:
1. Kos projek
2. Sumber pembiyaan
3. Pinjaman
4. Sewa beli dan sewa pajak
5. Jadual susut nilai aset tetap
6. Penyata kewangan proforma
7. Kesimpulan
8. Lampiran

15. *Kos projek
*Meliputi jumlah keseruluhan dana untuk membiayai operasi
perniagaan yg akan dijalankan.usahawan perlu mengelaskan kos-
kos yg ditanggung utk menjalankan operasi perniagaan.
*Antara kos yg di tanggung:
kos huraian
Kos perniagaan Kos hartanah,kos penyelidikan,kos pengeluaran,dan
sebagainya.
Kos hartanah Kos untuk membeli atau menyediakan tapak operasi
perniagaan seperti bangunan,tapak kilang dan sebagainya.
Kos aset tetap Mesin,peralatan,kenderaan,perabotdan lain-lainaset tetap
yang diperlukan.
Modal pusingan Kos untuk pembelian bahan mentah, belanja, pengurusan
,belanja perkhidmatan dan sebagainya.

16. *
*Usahawan perlu bijak utk mengatur dan merangka srategi
pembiayaan supaya sumber kewangan sentiasa mencukupi.
*Perkara yang perlu diperjelaskan dalam bahagian sumber:
1. Sumber pembiayaan simpanan sendiri
2. Rakan-rakan atau saudara mara
3. Institusi kewangan atau bank
4. Syarikat modal teroka
5. Sumber-sumber seperti sewa beli dan sewa pajak.

17. *Pinjaman
*Tujuan pembiayaan boleh terdiri daripada perkara-perkara berikut:
1. Pelaksanaan projek baru
2. Penghasilan roduk baharu
3. Pembiayaan aktiviti penyelidikan dan pembangunan
4. Pembelian aset tetap perniagaan
5. Pembiayaan aktiviti meningkatkan pelaburan dalam perniagaan
6. Pembiayaaan membiayai kos operasi
*Menyediakan cadangan jadual pembayaran balik pinjaman
*Cagaran merupakan satu keperluan oleh pihak bank terutamanya
bagi memastikan pinjaman dibayar balik atau jika usahawan gagal
membayar balik,maka cagaran akan menjadi milik pembiaya.

18. *Sewa beli atau sewa pajak
*Perniaga mempunyai aset yang disewa beli.
*Unahawan perlu menyatakan nama setiap aset yang disewa
beli,nama syarikat yang dibenarkan sewa beli dan kaedah
pembayaran insurans.
*Jika terdapat aset yang diperoleh daripada sewa pajak
*usahawan perlu menyatakan nama aset tersebut
*jumlah pembayaran sewa
*pihak yang membenarkan sewa pajak,dan tempoh sewa pajak.

19. *Jadual susut nilai aset tetap
*Pengurangan nilai atas aset tetap yang dipunyai oleh perniagaan
*Pengurangan nilai disebabkan aset tersebut haus,lapuk atau
rosak.
*Menetapkan kadar peratusan susut nilai bagi setiap aset
perniagaan
*Terdapat pelbagai kaedah pengiraa susut nilai aset tetap seperti
kaedah garis lurus dan sebagainya.
*Antara aset yang mengalami susut nilai adalah seperti
bangunan,mesin,dan peralatan, kenderaan,perabot dan
komputer.

20. *Penyata kewangan profoma
*Penyata aliran tunai
*Penyata perdagangan
*Penyata pendapatan dan
*Kunci kira-kira.
*Ramalan dibuat antara tempoh 3- 5 tahun
*Bermaksud jangkaan atau anggaran kewangan pada tahun ke
hadapan.
*Digunakan untuk memberi gambaran berkenaan ramalan prestasi
perniagaan.
*

21. Elemen dalam RK
Kos projek
Sumber pembiayaan
Pinjaman
Sewa beli atau sewa pajak
Jadual susut
nilai
Penyata kewangan
proforma

22. *kesimpulan
*Bahagian penutup penulisan dalam RP.
*penekanan berkaitan fakta-fakta dan maklumat-maklumat yang
menyatakan keunikan produk, nilai tambah dan daya saing produk.
*Potensi pasaran produk dan potensi masa hadapan produk.
*Keseruluhan bahagian dalam isi kandungan rancangan perniagaan.
*Kesimpulan dibuat dengan padat dan ringkas tetapi dapat menarik
perhatian pihak berkepentingan.

23. *lampiran
*Lampiran dan dokumen sokongan kepada rancangan perniagaan
*Antaradokumen yang perlu dilampirkan :
1. Surat penilaian dangeran tapak projek.
2. Sebut harga daripad pembekal yang membekalkan bahan mentah
3. Sebut harga aset tetap yang hendak dibeli
4. Surat pengesahan daripada bakal pelanggan yang akan membeli
produk yang dihasilkan
5. Surat perjanjian sokongan sekoranya perniagaan jenis perkongsian
6. Tata urus dan tatacara persatuanbagi perniagaan seperti syarikat
7. Surat pengesahan pendaftarandaripada SSM atau pendaftar perniagaan
8. Penyqtq kewangan yang telah diaudit-bagi perniagaan yang telah sedia
ada atau perniagaan lama
9. Dokumen-dokumen lain yang difikirkan perlu dan sesuai untuk
menyokong tujuan rancangan perniagaan disediakan.