1. Banghay –Aralin sa Pagtuturo ng Filipino 6
Wika at Pagbasa
I. Layunin : Pagkatapos ng anim na pung (60) minuto, ang mga mag-aaral ay inaasahang
matamo ang 75 % antas ng tagumpay na:
A. Maipaliliwanag ang nilalaman ng awiting “ Masdan Ang Kapaligiran”,
B. Matutukoy ang pandiwa sa pangngusap at ang aspekto nito, at
C. Makatutulong sa pangangalaga at pagpapahalaga sa kapaligiran
II. Paksang Aralin: PANGANGALAGA SA KAPALIGIRAN /ASPEKTO NG PANDIWA
Sanggunian: Filipino: Gintong Yaman Natin, Lydia S. Belen: Pahina 184-197
Kagamitan: Manila paper, Kartolina, Tsart, Kopya Ng Awit, CD, Cassette
Pagpapahalaga: “Pangangalaga sa Kapaligiran”
III. Pamamaraan :
A. Panimulang Gawain
1. Pagbati
2. Pagdarasal
B. Panlinang na Gawain
1. Pagganyak
a. Tanong: Masdan ninyo ang ating kapaligiran. Ano ang napapansin ninyo sa
inyong mga nadaraanan? Lahat ba ay maganda sa inyong paningin?
Malalaman natin kung tama nga ba ang inyong tinuran?
b. Bago natin alamin ang sagot sa inyong mga tinuran, narito ang mga salita na
dapat muna nating bigyang kahulugan nang maunawaan natin ang nais
ipahatid sa atin ng awitin.
c. Sa pisara ay may mga salita, sa tapat ng bawat salita ay may mga ginulo at
halo-halung mga titik.Iayos ito upang mabuo ang wastong kahulugan ng mga
salita.
1. a. pag-unlad – sosena-gap (pag-asenso)
2. b. matitikman- lalasapma (malalasap)
3. c. masdan- asdanm (tingnan)
4. d. pagpanaw- kapagtayma (pagkamatay)
5. e. biyaya- rasyag ( grasya)
6. f . isinilang – nganakipina ( ipinanganak)
2. Paglalahad
a. Pangkatang Gawain: Hahatiin ang klase sa apat na pangkat. Matatalaga ng
Lider/ taga-ulat , tagasulat at tagamasid ng oras.Bawat pangkat ay bibigyan
ng kopya ng awit.
b. Pakikinig : Pakinggan ang awiting “Masdan ang Kapaligiran” awit ng grupong
asin.
c. Pagsulat: Pagkatapos ang pakikinig ,bibigyan ng 10 minuto ang bawat
pangkat upang sagutan ang nakalaang tanong

2. Masdan Ang Kapaligiran
By Asin
Wala ka bang napapansin
Sa iyong mga kapaligiran
Kay dumi na ng hangin
Pati na ang mga ilog natin
REFRAIN 1
Hindi nga masama ang pag-unlad
At malayu-layo na rin ang ating narating
Ngunit masdan mo ang tubig sa dagat
Dati‟y kulay asul, ngayo‟y naging itim
Ang mga duming ating ikinalat sa hangin
Sa langit, „wag na nating paabutin
Upang kung tayo‟y pumanaw man
Sariwang hangin, sa langit natin matitikman
REFRAIN 2
Mayro‟n lang akong hinihiling
Sa aking pagpanaw, sana ay tag-ulan
Gitara ko ay aking dadalhin
Upang sa ulap na lang tayo magkantahan
AD LIB
Ang mga batang ngayon lang isinilang
May hangin pa kayang matitikman
May mga puno pa kaya silang aakyatin
May mga ilog pa kayang lalanguyan
REFRAIN 3
Bakit „di natin pag-isipan
Ang nangyayari sa ating kapaligaran
Hindi nga masama ang pag-unlad
Kung hindi nakakasira ng kalikasan
Darating ang panahon, mga ibong gala
Ay wala nang madadapuan
Masdan mo ang mga punong dati ay kay tatag
Ngayon‟y namamatay dahil sa ating kalokohan
REFRAIN 4
Lahat ng bagay na narito sa lupa
Biyayang galing sa Diyos kahit no‟ng ika‟y wala pa
Ingatan natin at „wag nang sirain pa
„Pagkat „pag Kanyang binawi, tayo‟y mawawala na
[Repeat REFRAIN 2]
1. Pagtalakay : Sagutin ang mga katanungan sa loob ng sampung (10) minute.
a. Alin ang dating kulay asul at nangingitim na ngayon? Bakit?
b. Bukod sa atin, sino pa ang nangangailangan ng tirahan?
c. Sa awit, ano ang nangyari sa mga ibon?
d. Bakit nangyari ang naging sagot sa ikatlong tanong?

3. e. Bakit naman naging marumi ang hangin?
f. Ano-ano ang masasamang gawain ng mga tao ang nakakasira sa ating
kapaligiran?
g. Ano ang nais ipahatid sa atin ng awitin?
h. Paano pahahalagahan ang ating kapaligiran?
2. Panlinang na kasanayan :
a. Tingnan muli ang inyong kopya ng awit. Inyong bigyang pansin ang mga
salitang nakasalungguhit.
 Napapansin
 Nangayayari
 Dadalhin
 Aakyatin
 Lalanguyan
 Isinilang
 Narating
 Madadapuan
 Nawawala
 Pumanaw
 Hinihiling
 Ikinalat
 Namamatay
 Binawi
 matitikman
 Darating
b. Itala ang mga salitang may salungguhit sa inyong sagutang papel.
c. Ano ang ipinahahayag ng mga salitang ito?
d. Anong bahagi ng pananalita ang mga salitang nag papahayag ng kilos?
e. Ano ang mga pandiwa?
f. Tingnan ang mga salitang nasa hanay A.
HANAY A
Umalis
Nalaman
Nagsaliksik
g. Kailan nangyari ang mga kilos na ipinahahayag?naganap na ba ?
h. Ang pandiwa ay may tatlong aspekto, kung ang salitang kilos ay naganap na
nabibilang ito sa aspektong pangnagdaan.
i. Ngayon anong aspekto nabibilang ang mga salita sa hanay A?
j. Paano natin masasabi na ang pandiwa ay nasa aspektong pangnagdaan?
k. Dumako naman tayo sa mga salita na nasa hanay B.
HANAY B
kumukuha
Naglilinis
tumatakbo
l. Kailan naganap ang mga kilos na ito? Nagaganap ba ito sa kasulukuyan?
m. Anong aspekto ng pandiwa naman ito nabibilang?
n. Ano ngayon ang ipinapahayag ng mga pandiwang nasa aspektong
pangksalikuyan?

4. o. Ngayon, tingnan naman natin ang mga natitirang mga salita na nasa hanay
C.
HANAY C
makikisakay
Mamahalin
ipaaayos
p. Kailan naganap ang mga pangyayarI ?
q. Saang aspekto ito nabibilang?
r. Paano natin masasabi na ang mga pandiwa ay nabibilang sa aspektong
panghinaharap?
C. Pangwakas na gawain
1. Paglalahat :
a. Ano ang pandiwa?
Ang pandiwa ay nagsasaad ng kilos o galaw?
b. Ano ang tatlong (3) aspekto ng pandiwa ?
Aspektong Pangkasalukuyan - Ang pandiwa ay nasa aspektong
pankasalukuyan kung ito ay nagpapahayag ng kilos na nasimulan na
at ginagawa pa.
Aspektong pangnagdaan -ang mga pandiwang nasa aspektong
pangnagdaan ay nagpapahayag ng kilos na ginawa na o natapos na.
Aspektong panghinaharap - Ang mga kilos ay hindi pa nagaganap o
gagawin pa lamang.
2. Paglalapat:
Panuto : Ihanay ang mga pandiwa sa loob ng kahon ayon sa aspekto nito.
 Napapansin
 Nangayayari
 Dadalhin
 Aakyatin
 Lalanguyan
 Isinilang
 Narating
 Madadapuan
 Nawawala
 Pumanaw
 Hinihiling
 Ikinalat
 Namamatay
 Binawi
 matitikman
 Darating
Hanay A
(pangnagdaan)
Hanay B
(pangkasalukuyan)
Hanay C
(Panghinaharap)
Ikinalat Napapansin Madadapuan
Binawi Nangyayari Matitikman
Pumanaw namamatay Darating
Narating nawawala Aakyatin
Isinilang Lalanguyan
Dadalhin

5. IV. Pagtataya: Ngayon ay kumuha ng isa at ipasa sa likod. ( ibigay ang mga hand-outs/
maikling pagsusulit).
Panuto: Bilugan ang mga pandiwa sa mga sumusunod na mga pangungusap. Isulat sa
tamang hanay.
1. Nag-eehersisyo ang mga lalaki at babae.
2. Ang mga gamit ay inilipat ni Ador sa kabilang kuwarto.
3. Tatawagan kita mamayang gabi.
4. Sasamahan kita sa pagsimba sa Baclaran.
5. Mahusay na sumayaw ang pangkat sa harap ng mga panauhin.
6. Si Ron ay tinutulungan ng kanyang mga kaibigan.
7. Nakauwi nang ligtas si Lisa sa kanilang bayan.
8. Ang sanggol ay pinaliguan ng nanay.
9. Nagpapahinga sa ilalim ng puno si Edgar.
10. Aalis ka nga ba sa isang buwan ?
Pangnagdaan Pangkasalukuyan Panghinaharap
V. Takdang Aralin :
Panuto :Bilugan ang pandiwang angkop sa aspektong ipinahihiwatig sa pangungusap.
1. ( Nakakita, Nakakakita, Makakakita ) ng bagong trabaho si tatay noong isang araw.
2. ( Isinulat, Isinusulat, Isusulat) ko sa iyo ang ano mang balitang aking makakalap
tungkol sa nawawala mong kapatid.
3. ( Naglinis, Naglilinis, Maglilinis) kami mamaya bago dumating ang mga bisita ni
nanay.
4. ( Binayaran, Binabayaran, Babayaran) ko na ang damit na iyan kanina kay Fely.
5. Araw-araw, (tinawagan, tinatawagan, tatawagan) ako ng aking kaibigan.
Inihanda ni : Gng. Maychilou Lopez- Fabellar

6. Panalangin:
Panginoon, maraming salamat po sa ibinigay ninyong panibagong pagkakataon upang kami
ay matuto. Gawaran mo kami ng isang bukas na isip upang maipasok namin ang mga
itinuturo sa amin at maunawaan ang mga aralin na makatutulong sa amin sa
pagtatagumpay sa buhay na ito. Amen.
_________ Panuto:
__________1. Ang mga bulaklak ay iaalay ng dalaga sa altar.
_________ 2. Nagdidilig si lolo ng halaman tuwing umaga.
_________ 3. Si Lucia ay magaling na sumunod sa kanyang ina.
_________ 4. Itinaas sa tagdan ag bandilang Pilipino.
_________ 5. Nagsisimba tuwing Linggo ang mag-anak ni G. Rivera.
_________ 6. Si Miguel ay maagang umalis kanina.
_________ 7. Kakain na po ba kayo?
_________ 8. Ang guro ay matiyagang nagpapaliwanag ng aralin sa mga mag-
aaral.
__________9. Si Rufo ay dumalaw sa maysakit noong isang araw.
__________10.Ang maliliit pero maaayos kong damit ay ibibigay ko sa mga
ulila.