Rondetafel Conceptnota Mediawijsheid, Lanceringsevenement Mediawijs.be, 27 maart 2013

1. 1
Rapport Rondetafel Conceptnota
Mediawijsheid
27 maart 2013, Lanceringsevenement Mediawijs.be
Tijdens het lanceringsevent van Mediawijs.be, het Vlaams Kenniscentrum
Mediawijsheid, wordt een eerste aanzet gegeven tot een inhoudelijke evaluatie van
de conceptnota Mediawijsheid van het Kabinet Media en het Kabinet Onderwijs. De
huidige conceptnota vermeldt duidelijk het evolutieve karakter van de nota en de
noodzaak tot het consulteren en bevragen van verschillende actoren met
uiteenlopende inhoudelijke visies op de nota. Tijdens het lanceringsevent worden
hiertoe de eerste stappen gezet door de opzet van deze drieledige Rondetafel.
De belangrijkste doelstellingen van de Rondetafel over de Conceptnota
Mediawijsheid zijn:
• De identificatie van aspecten in de conceptnota die als zeer goed ervaren
worden;
• De identificatie van aspecten die momenteel ontbreken of onvoldoende
worden toegelicht. Aansluitend wordt hierbij gefocust op die elementen die
prioritair uitgewerkt moeten worden om de beleidsnota te versterken;
• De invulling van de rol van Mediawijs.be - Welke rol kan Mediawijs.be, het
Vlaams Kenniscentrum Mediawijsheid, spelen om de opportuniteiten en
prioritaire doelstellingen te realiseren? Op welke manier kan Mediawijs.be
ondersteuning en hulp bieden?

2. 2
1. Sterke punten van de Conceptnota
1.1 Conceptueel kader
1. Integrale aanpak
2. Positieve benadering van het concept mediawijsheid
3. Brede en dynamische benadering van het concept mediawijsheid (producent
en consument, traditionele en nieuwe media, omvat creatie, inclusie, als
reflectie, attitude.…)
1.2 Strategisch
1. Aandacht voor doelgroepen
2. Inzetten op competenties
3. Het kenniscentrum als centrale instantie
4. Breed beleid met positieve rol van de overheid
5. Multi-stakeholderbenadering
6. Duurzame financiering kenniscentrum
7. Ondersteuning industrie
1.3 Ondersteuning veld
1. Monitoring
2. Toegang tot content: archivering, open data
3. Aandacht voor de toegang tot alle materiaal
4. Aandacht voor het onderwijs, vb. In de lerarenopleiding, het is belangrijk dat
leerkrachten een positieve houding aannemen ten aanzien van mediawijsheid,
het gebruik van media in lessen,…
5. Concrete acties (reclamewijsheid, ouderavonden, games, …)
2. Ontbrekende aspecten/aspecten voor verdere uitdieping van de
Conceptnota
2.1 Conceptueel kader
1. Terminologie:
• Er zijn heel wat termen die deel zijn van of gerelateerd zijn aan het
begrip mediawijsheid, zoals ICT-geletterdheid, beeldgeletterdheid,
mediageletterdheid, e-inclusie… De relatie tussen mediawijsheid en
deze termen zou duidelijker en scherper moeten worden gesteld.
• Uitdiepen van bepaalde begrippen, zoals creatie van media.

3. 3
2. Praktische vertaling maken van het concept mediawijsheid in concrete acties
2.2 Strategisch
1. Rol van de bibliotheek als mediatheek centraler stellen: bibliotheken
bereiken heel veel mensen van alle leeftijden
2. Rol van steden centraler stellen: regie en middelen nodig
3. Versnipperd beleid: de beleidsniveaus zijn niet op elkaar afgestemd. Er is
nood aan een samenwerking tussen de verschillende niveaus.
4. Er is geen duidelijkheid rond de financiering en subsidiëring van de projecten:
• Geen transparantie
• Het beleid is teveel projectmatig
• Er is geen duidelijk overzicht welke projecten, organisaties rond
mediawijsheid werken
5. Strategisch kader /doelstellingen herzien?:
• E-inclusie/doelgroepenbenadering eerder transversaal in plaats van
aparte doelstelling
• Mediawijsheid gaat over mensen weerbaar maken, en niet zozeer over
content reguleren. Dus de doelstelling “veilige mediaomgeving
creëren” is weliswaar belangrijk, maar hoort niet noodzakelijk thuis in
een discussie over mediawijsheid.
• Meer aandacht voor sociale media en privacy
• Juridisch kader opnemen binnen de strategische doelstellingen
2.3 Ondersteuning veld/stakeholders
1. Netwerk ondersteunen:
• Hoe worden de verschillende individuen en groepen bediend op vlak
van ondersteuning rond digitale media? Wie valt er uit de boot?
Verschillende sociale contexten (vb. OCMW, vdab, formeel onderwijs,
ouders, sociaal-culturele initiatieven, vrienden,…) in kaart brengen
• Hoe kunnen we ook wisselwerking/samenspel bevorderen tussen
overkoepelende en lokale spelers en tussen lokale spelers onderling,
tussen formeel en niet formeel onderwijs, …
2. Expliciteren rol mediabedrijven/mediaproducenten:
• Toegankelijkheid aanbod (klare taal, opbouw inhoud websites, …)
stimuleren
3. Competenties definiëren van kleuter tot volwassenen:
• Niet alleen binnen het kader van onderwijs
• Niet limitatief maken, wel expliciteren

4. 4
• Verder uitwerken van kritische aspect, creatieve aspect (etiquette) en
attitude > didactische insteek: al doende leren
• Leerlijn ontwikkelen: hoe bouw je mediawijsheid op, nu wordt
hetzelfde proces gehanteerd bij kinderen, jongeren en volwassenen
4. Visie op complementaire vaardigheden van jongeren en volwassenen:
• vb. In relatie leerkracht – leerling
• Intergenerationele projecten
5. Nood aan een duidelijk aanbod voor jongeren t.e.m. volwassenen
6. Doelgroepen moeten beter gedefinieerd worden:
• Wie behoort tot welke doelgroep?: Niet alle personen horen in de
vooropgestelde doelgroepen, sommige doelgroepen worden niet
gedefinieerd. E-inclusie stimuleren heeft niet enkel te maken met
mensen in armoede, ook mensen met een functiebeperking,
anderstaligen, ouderen, … ondervinden problemen
• Welke doelgroepen zijn prioritair? Keuzes maken/afbakenen?
• Door de onduidelijkheid ontstaat er een spanning in de benadering
van de doelgroep (mogelijk stigma)
7. Hoe kunnen we een vertaalslag van de eindtermen maken naar de concrete
schoolcontext. Mediawijsheid is voor scholen/leerkrachten niet altijd prioritair:
• Hoe zou je hen kunnen stimuleren?: Gangmakers activeren, vb. zoals
via opleiding Mediacoach, competentie mediawijsheid laten
evalueren door inspectie
3. Rol Mediawijs.be
3.1 Kennisdeling
1. Evaluatie
2. Rolbepaling voor mediabedrijven en mediaproducten
3.2 Beleid adviseren
1. Financiering:
• Duurzame financiering waarbij men moet afstemmen met de
beleidsniveaus en waarbij een multi-stakeholderaanpak noodzakelijk
is
• Overzicht brengen in huidige financieringskanalen
2. Bepalen van basiscompetenties mediawijsheid i.s.m. sector

5. 5
3.3 Netwerk
1. Wisselwerking tussen lokale organisaties en overkoepelende instanties
creëren. In kaart brengen van de verschillende actoren en initiatieven
2. Collectieve acties organiseren.
3. Monitoring
3.4 Conceptualisering
1. Afbakenen en definiëren van het begrip mediawijsheid en dit concretiseren
via indicatoren
2. Competenties definiëren:
• Leerlijn mediawijsheid ontwikkelen zowel voor een formele als niet-
formele context en van jong naar oud
• Competentieprofiel ontwikkelen
3. Terminologie mediawijsheid
4. Doelgroepenbenadering ontwikkelen
5. Inzetten op levenslang leren