2. Τί είναι η ενδοσχολική βία ;
Μέ βάση ποικίλες έρευνες που έχουν διεξαχθεί σε σχολεία με
θέμα την ενδοσχολική βία έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα
ότι πλέον είναι ένα υπαρκτό κοινωνικό πρόβλημα το οποίο
απειλεί τον κόσμο μας. Το θέμα αυτό ήδη ευαισθητοποιεί τον
κόσμο έτσι ώστε η συζήτηση και η μελέτη του έχει ήδη
αρχίσει.
Το φαινόμενο αυτό μπορούμε να το περιγράψουμε με τρείς
όρους, ”ενδοσχολική βία”, “εκφοβισμός” και
“θυματοποίηση” .
Οι τρεις αυτοί όροι εκπροσωπούν μια κατάσταση κατά την
οποία ασκείται συνεχής και χωρίς κάποια αφορμή
επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό
την πρόκληση ψυχικού ή σωματικού πόνου σε μαθητές από
τους συμμαθητές τους, είτε μέσα στο σχολείο είτε έξω από
αυτό. Με λίγα λόγια ο θύτης δεν χρειάζεται αφορμή για να
“κτυπήσει” το θύμα.
3. Δυστυχώς όμως αυτό το εμφανές πρόβλημα που πλήττει τον
κόσμο μας δεν αντιμετωπίζεται κατάλληλα στα σχολεία. Επίσης
μερικές φορές αυτά τα περιστατικά έχουν φτάσει στο σημείο να
αγνοούνται γιατί θεωρείται ότι στιγματίζουν τον θύτη, το θύμα και
το σχολείο. Γενικά έχει παρατηρηθεί ότι πολλοί άνθρωποι δεν
γνωρίζουν για την ενδοσχολική βία, δεν ευαισθητοποιούνται και
ούτε προσπαθούν να επιλύσουν αυτό το πρόβλημα. Αυτό οφείλετε
στο ότι το σχολείο δεν ενημερώνει σωστά τα παιδία για την βία και
τον εκφοβισμό, καθώς επίσης ούτε οι ίδιοι οι γονείς δεν μιλούν στα
παιδιά τους.
Συμπέρασμα όλων αυτών είναι ότι η ενδοσχολική βία και ο
εκφοβισμός αποτελεί πλέον σημαντικό πρόβλημα εφόσον μπορεί
να προκαλέσει αμέτρητες και σοβαρές παθήσεις είτε ψυχικά, είτε
σωματικά ή ακόμη και στην ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού.
4. Αίτια
Η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός είναι ένα σύνθετο
φαινόμενο αφού στην εκδήλωση τους συμβάλλουν ατομικοί
και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Συγκεκριμένα αίτια αυτού
του φαινομένου είναι τα χαρακτηριστικά των παιδιών και του
οικογενειακού τους περιβάλλοντος. Επιπλέον το ψυχολογικό
κλίμα του σχολείου, οι πολιτικές του σχολείου και οι στάσεις
των ίδιων των παιδιών, των γονέων και των εκπαιδευτικών
απέναντι στην βία. Ακόμη και τα κοινωνικά προβλήματα τα
οποία οξύνουν τις αντικοινωνικές συμπεριφορές.
Επιπρόσθετα άλλα σημαντικά αίτια είναι η εθνικότητα, το
χρώμα του δέρματος,το φύλο, το βάρος, ακόμη και η σχολική
επίδοση.
6. Η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός που εκδηλώνεται ανάμεσα στους μαθητές
έχει τέσσερις μορφές :
Σωματική
Λεκτική
Ψυχολογική
Κοινωνική
Αυτό το φαινόμενο συνήθως εκδηλώνεται με :
- Εκβιασμούς για κλοπή προσωπικών αντικειμένων ή χρημάτων
- Χρήση υβριστικών εκφράσεων και παρατσούκλια, απειλές, προσβολές
και ειρωνείες
- Ξυλοδαρμοί, σπρωξιές,χειρονομίες
- Καταστροφή προσωπικών αντικειμένων
- Διάδοση αρνητικών σχολίων λόγω της καταγωγής, της οικονομικής
κατάστασης, της διαφορετικότητας
- Σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση με ανεπιθύμητα αγγίγματα
- Αποκλεισμός και απομόνωση από παρέες
- Αποστολή υβριστικού υλικού ή απειλητικού μέσω του ηλεκτρονικού
ταχυδρομείου
7. Σημάδια ότι το παιδί έχει πέσει
θύμα ενδοσχολικής βίας ..
●Γίνεται ξαφνικά επιθετικό, ανήσυχο και παράλογο
●Εκφοβίζει άλλα παιδιά ή αδέλφια
●Σταματά να τρέφεται
●Φοβάται να χρησιμοποιεί το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και
το κινητό
●Φέρεται αμήχανα και περίεργα όταν λαμβάνει μηνύματα
στο κινητό
●Φοβάται να περπατήσει μόνος στο σχολείο
●Ακόμη όταν φτάνει στο σημείο να μην θέλει να πάει στο
σχολείο ούτε να χρησιμοποίηση το λεωφορείο
8. ΕπιπτώσειςΕπιπτώσεις
●
Υπάρχει μειωμένο ενδιαφέρον για το σχολείο και αρχίζει ναΥπάρχει μειωμένο ενδιαφέρον για το σχολείο και αρχίζει να
αρνήτε να πάει.αρνήτε να πάει.
●
Αρχίζει να κάνει αδικαιολόγητες απουσίεςΑρχίζει να κάνει αδικαιολόγητες απουσίες
●
'Οταν το παιδί πάρει τους βαθμούς παρατηρείται πώς οι βαθμοί'Οταν το παιδί πάρει τους βαθμούς παρατηρείται πώς οι βαθμοί
του δεν είναι ίδιοι με τους προηγούμενους ,είναι ποιο χαμηλοίτου δεν είναι ίδιοι με τους προηγούμενους ,είναι ποιο χαμηλοί
αφού η επίδοση του πέφτειαφού η επίδοση του πέφτει
●
Λόγο του φόβου και του άγχους που του έχει δημιουργηθεί ταΛόγο του φόβου και του άγχους που του έχει δημιουργηθεί τα
διαλείμματα προτιμά να βρίσκεται κάπου κοντά στουςδιαλείμματα προτιμά να βρίσκεται κάπου κοντά στους
δασκάλους και τους καθηγητές του για ασφάλεια.δασκάλους και τους καθηγητές του για ασφάλεια.
●
Αν το παιδί έχει πέσει θύμα όχι μόνο εκφοβισμού ,αλλά και βίαςΑν το παιδί έχει πέσει θύμα όχι μόνο εκφοβισμού ,αλλά και βίας
τότε παρατηρείται ότι στα ρούχα του υπάρχουν σκίσματα καιτότε παρατηρείται ότι στα ρούχα του υπάρχουν σκίσματα και
είναι τσαλακκωμένα.είναι τσαλακκωμένα.
●
Σιγά σιγά παρατηρούνται στο παιδί ξαφνικές αλλαγές στηνΣιγά σιγά παρατηρούνται στο παιδί ξαφνικές αλλαγές στην
διάθεσή του.διάθεσή του.
9. ●
Επίσης το παιδί αρχίζει να χάνει τα πράγματά του γιατί μπορέιΕπίσης το παιδί αρχίζει να χάνει τα πράγματά του γιατί μπορέι
να του τα πέταξε ή να τα πήρε το παιδί που το εκφόβισε.να του τα πέταξε ή να τα πήρε το παιδί που το εκφόβισε.
●
Το παιδί αρχίζει να ζητά από τους γονείς του περισσότεραΤο παιδί αρχίζει να ζητά από τους γονείς του περισσότερα
χρήματα από ότι του έδιναν άλλες φορές.χρήματα από ότι του έδιναν άλλες φορές.
●
Στο παιδί αρχίζουν να φαίνονται οι μελανιές ή άλλα σημάδιαΣτο παιδί αρχίζουν να φαίνονται οι μελανιές ή άλλα σημάδια
στο σώμα του τα οποία το παιδί δεν μπορεί να εξηγήσει πωςστο σώμα του τα οποία το παιδί δεν μπορεί να εξηγήσει πως
έγιναν και πολλές φορές μπορεί να το αρνηθεί ή να βρείέγιναν και πολλές φορές μπορεί να το αρνηθεί ή να βρεί
δικαιολογίες(π.χ σκόνταψε ή κάποιος τον έσπροξε καταλάθος)δικαιολογίες(π.χ σκόνταψε ή κάποιος τον έσπροξε καταλάθος)
●
Εκτός απο την άρνησή του να πάει σχολείο και να κάνειΕκτός απο την άρνησή του να πάει σχολείο και να κάνει
αδικαιολογιτες απουσίες ,το παιδί αρχίζει να αρνήτε νααδικαιολογιτες απουσίες ,το παιδί αρχίζει να αρνήτε να
παρεβρεθεί σε σχολικές εκδρομές ή εκπαιδευτικέςπαρεβρεθεί σε σχολικές εκδρομές ή εκπαιδευτικές
δραστηριότητες.δραστηριότητες.
10. Τρόποι αντιμετώπισης ενδοσχολικήςΤρόποι αντιμετώπισης ενδοσχολικής
βίαςβίας● Αρχικά πρέπει να γίνει ένας διάλογος με τους γονείς και το παιδί
● Οι γονέις πρέπει να ενημερώσουν το σχολείο για το περιστατικό και να
κρατήσουν στενές επαφές με το σχολείο για να υπάρχει μια ενημέρωση
και απο τις δύο πλευρές(σχολείο-γονείς) για όποιαδήποτε επανάληψη
περιστατικού αν πέσει στην αντίληψή τους.
● Πρέπει με κάποιο τρόπο οι γονείς να κάνουν το παιδί να νιώσει
ασφάλεια και να μην το κατακρίνουν.
● Οι γόνείς πρέπει να εξηγήσουν στο παιδί ότι πρέπει να πάει σε κάποιο
ειδικό όπως είναι οι ψυχολόγοι ,παιδονευρολόγοι,παιδοψυχολόγοι κ.α.
11. ● Ο εκπαιδευτικός πρέπει να μιλήσει στο παιδί και να το διαβεβαιώσει πως θα
ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα και θα τον προσέχουν. Επίσης πρέπει να
εξηγήσει στο παιδί πως πρέπει να τους κρατά ενήμερους και να μην φοβάτε
απο τους εκφοβισμούς.
● Οι γονείς πρέπει να μιλήσουν με το παιδί και να δουν τι συναισθήματα και
ανάγκες έχει.
