Kötü koşullarda depolanan içecek kutularının üzerinde bulunan bakterilerin, hastalıklara sebep olmasını engellemek amacıyla seri üretime uygun pipet mekanizmalı içecek kutusu tasarlamak ve üretmek; üründen beklenen özellikleri kalite araçları ile tespit ederek bu özellikleri sağlayacak ürünleri üretmektir

1. PİPET MEKANİZMALI ALÜMİNYUM
İÇECEK KUTUSU ÜRETİMİ
HAZIRLAYANLAR
Ünal SANDAL
İsmail ŞAHİN
Osman SAVAŞ
M. Taha TURAN
Sağcan KARAKULAK
M. Emre ÇETİNTAŞOĞLU
26.12.2012 Dizay A.Ş. 1

2. İÇERİK
 Projenin Amacı ve Hedefi
 Proje İçin Yaratıcı Düşünceler
 Malzeme Seçimi ve Üründen Beklenen Özellikler
 Alüminyum İçecek Kutusu Üretim Aşamaları
 Prosese Etki Eden Değişkenlerin Tespiti
 Sonuçlar
 Kaynaklar
26.12.2012 Dizay A.Ş. 2

3. AMAÇ ve HEDEF
AMAÇ: Hastalıklara sebep olmayacak içecek
kutusu üretmek
HEDEF: Kötü koşullarda depolanan içecek
kutularının üzerinde bulunan bakterilerin, hastalıklara
sebep olmasını engellemek amacıyla seri üretime uygun
pipet mekanizmalı alüminyum içecek kutusu tasarlamak ve üretmek
http://blog.haberturk.com/MucahiT_/yaziD.asp?yID=186878&
kID=31
26.12.2012 Dizay A.Ş. 3

4. ALÜMİNYUM İÇECEK KUTUSU
TARİHÇESİ
 Alüminyum içecek kutuların ilk kullanımı 1950’lerde başlamıştır
 1964 yılından itibaren alkolsüz içeceklerde de kullanılmaya başlandı
 1967 yılından itibaren dünya içecek devleri kullanmaya başladı.
 1975 yılında Reynolds Metals çalışanı günümüzde de hala kullanılan
«stay-on-tab» kutu açma mekanizmasını tasarladı
http://www.google.com.tr/imgres?um=1&hl=tr&sa=N&tbo=d&biw=675&bih=571&tbm=isch
&tbnid=d_o5OO6Y3ut_sM:&imgrefurl=http://
26.12.2012 Dizay A.Ş. 4

5. LEPTOSPİROZ HASTALIĞI
 Leptospiroz, Leptospira cinsi bakterilerle oluşan bir enfeksiyondur.
 Bu bakteri sarılık, karaciğer ve böbrek
fonksiyonları bozukluğu gibi ölümle
sonuçlanabilecek hastalıklara neden olur.
 Bu hastalığın doğadaki en önemli kaynağı
kemiricilerdir.
 Kötü depolama koşulları nedeniyle, içecek kutuları üzerinde kuruyan fare
idrarı bu hastalığın yayılmasına sebep olmaktadır.
http://goeshealth.com/world-health/way-to-avoileptospirosis.html/attachment/leptospirosis
26.12.2012 Dizay A.Ş. 5

6. ÖZGÜN DEĞER
 Leptospiroz hastalığı, başlangıç evresinde baş dönmesi ve mide bulanması gibi
belirtiler gösterdiğinden grip gibi hastalıklarla karıştırılmaktadır.
 Bu nedenle fazla önemsenmemektedir. Fakat, ölüm
ya da ağır hastalık gibi ciddi sonuçlara neden olabilir.
 Projedeki özgün değer,
pipet mekanizmalı içecek kutusu tasarlayarak;
hem kutunun dış ortamla temas halindeki kısmının
ağıza değmesini engellemek,
hem de klasik kapak gibi içe açılan kısmın sıvıya temas
etmesini önlemektir.
http://www.google.com.tr/imgres?um=1&hl=tr&tbo=d&biw=1366&bi
26.12.2012 Dizay A.Ş. 6

7. PROJE İÇİN YARATICI
DÜŞÜNCELER
26.12.2012 7Dizay A.Ş.

8. PROJE İÇİN YARATICI
DÜŞÜNCELER
1. Prensip = Bölümleme prensibi
Nesneleri bağımsız parçalara böl fikrini uygulayarak
kutunun ağız kısmına ayrı bir pipet mekanizma
üretilmesi
26.12.2012 8
İyileşme Kötüleşme Prensipler
# Tanım # Tanım
31 Zararlı yan etkiler 12 Şekil 35, 1
Dizay A.Ş.

9. PROJE İÇİN YARATICI
DÜŞÜNCELER
7. Prensip = Yuvalama
Bir parçanın diğerinin içindeki boşluktan geçmesini sağla
fikrini uygulayarak uzayan pipet mekanizmasının
kutunun içine yerleştirilmesi
26.12.2012 9
İyileşme Kötüleşme Prensipler
# Tanım # Tanım
3 Hareketli nesnenin uzunluğu 7 Hareketli nesnenin hacmi 7, 17, 4, 35
Dizay A.Ş.

10. PROJE İÇİN YARATICI
DÜŞÜNCELER
2. Prensip = Ayırma
Nesneden çelişen parçayı çıkar fikrini uygulayarak,
sıvının içine giren eski kapak mekanizmasının çıkarılması
35. Prensip = Fiziksel ya da Kimyasal Durum Değişikliği
Elastik özelliğini değiştir fikrini uygulayarak, kutu ağzı
kısmında elastik özelliği yüksek malzeme kullanılması
26.12.2012 10
İyileşme Kötüleşme Prensipler
# Tanım # Tanım
27 Güvenilirlik 31 Zararlı yan etkiler 35, 2, 40, 26
Dizay A.Ş.

11. PROJE İÇİN YARATICI
DÜŞÜNCELER
Triz yöntemi kullanılıp elde edilen yaratıcı
prensiblerden yararlanılarak üretilecek olan aluminyum
kutunun;iki parça halinde üretilip, üst kısmına çok daha
elastik olan bir malzemeden yapılmış pipet
mekanizmasının, kutunun iç kısmına yerleştirilmesi
kararlaştırıldı.
26.12.2012 11Dizay A.Ş.

12. MALZEME SEÇİMİ
GÖVDE ve ÜST KAPAK
MALZEMESİ SEÇİMİ
250 ile 280 MPa arasında
akma dayanımı
Yoğunluğunun 3 g/cm3 ‘den
düşük olması
ALÜMİNYUM ALAŞIMI
26.12.2012 Dizay A.Ş. 12

13. MALZEME SEÇİMİ
PİPET MEKANİZMASI İÇİN
MALZEME SEÇİMİ
Elastikiyet modülünün 1.5 ile 2 GPa
arasında olması
Akma dayanımının 60 ile 90 MPa
arasında olması
POLİPROPİLEN(PP)
26.12.2012 Dizay A.Ş. 13

14. PROSESTEN BEKLENENLERİN TEKNİK
TERİMLERE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
26.12.2012 Dizay A.Ş. 14

15. TEKNİK TERİMLERİN ÜRÜN
ÖZELLİKLERİ İLE İLİŞKİLENDİRİLMESİ
26.12.2012 Dizay A.Ş. 15

16. İSTENEN ÜRÜN ÖZELLİKLERİNİN PROSES
PARAMETRELERİYLE İLİŞKİLENDİRİLMESİ
26.12.2012 Dizay A.Ş. 16

17. PROSES PARAMETRELERİNİN KONTROL
PARAMETRELERİYLE İLİŞKİLENDİRİLMESİ
26.12.2012 Dizay A.Ş. 17

18. ALÜMİNYUM İÇECEK KUTUSU
ÜRETİM AŞAMALARI
26.12.2012 18
%Si %Fe %Cu %Mn %Mg
0,2 0,4 0,15 1 1
EN AW-3104 alaşım elementi miktarları
Dizay A.Ş.

19. ALÜMİNYUM İÇECEK KUTUSU
ÜRETİM AŞAMALARI
26.12.2012 19Dizay A.Ş.

20. ALÜMİNYUM İÇECEK KUTUSU
ÜRETİM AŞAMALARI
26.12.2012 20Dizay A.Ş.

21. ALÜMİNYUM İÇECEK KUTUSU
ÜRETİM AŞAMALARI
26.12.2012 21
Ağız Traşlama
Dizay A.Ş.

22. ALÜMİNYUM İÇECEK KUTUSU
ÜRETİM AŞAMALARI
26.12.2012 22Dizay A.Ş.

23. ALÜMİNYUM İÇECEK KUTUSU
ÜRETİM AŞAMALARI
26.12.2012 23
Epoksi
Kaplama
Dizay A.Ş.

24. ALÜMİNYUM İÇECEK KUTUSU
ÜRETİM AŞAMALARI
26.12.2012 24Dizay A.Ş.

25. ALÜMİNYUM İÇECEK KUTUSU
ÜRETİM AŞAMALARI
26.12.2012 25Dizay A.Ş.

26. ALÜMİNYUM İÇECEK KUTUSU
ÜRETİM AŞAMALARI
26.12.2012 26
Katlamalı Dikiş Atma
Dizay A.Ş.

27. ALÜMİNYUM İÇECEK KUTUSU
ÜRETİM AŞAMALARI
26.12.2012 27Dizay A.Ş.

28. STANDARTLAR
Üretim Prosesinde Referans Alınan Standartlar
BS EN 541:2006 Alüminyum hammadde
özelliklerini tanımlar
BS 1133-10.1:1990 İki parçalı alüminyum içecek
kutusunun üretimi
TS 12481-5 Polipropilen özelliklerini tanımlar
ASTM B479 – 06 Alüminyumun gıda sanayinde
kullanımının uygunluğu26.12.2012 Dizay A.Ş. 28

29. PROSESE ETKİ EDEN DEĞİŞKENLERİN
TESPİTİ
26.12.2012 Dizay A.Ş. 29

30. PROSESE ETKİ EDEN DEĞİŞKENLERİN
TESPİTİ
26.12.2012 Dizay A.Ş. 30

31.  Bu proje sonunda Leptospiroz hastalığı hakkında bilgi verilmiş ve
bilinilirliğinin az olduğu vurgulanmıştır.
 Yapılan çalışmalar sonucu, gövdesi ve üst kapağında EN-AW 3104
serisi alüminyum ve pipet mekanizmasında Polipropilenden
kullanılan pipet mekanizmalı içecek kutusu üretilmiştir.
 Bizim özgün değerimizi test edecek olan veriler, uzun vadede bu
hastalıklara yakalanma oranının minimuma inmiş olmasıdır.
SONUÇLAR
26.12.2012 Dizay A.Ş. 31

32. KAYNAKLAR
[1]http://www.aluminum.org/Content/NavigationMenu/TheIndustry/PackagingCo
nsumerProductMarket/Can/default.htm, 15 Aralık 2012.
[2] http://www.azom.com/article.aspx?ArticleID=1483, 15 Aralık 2012.
[3] Sünbül, M., Leptozpiroz, ANKEM Dergisi, Ek 2 syf 219-221, 2006.
[4] Hosford, William F. and John L. Duncan. "The Aluminum Beverage Can."
Scientific American, September 1994, pp. 48-53.
[5] http://www.ball-europe.com/Production%20Process.htm, 15 Aralık 2012.
26.12.2012 Dizay A.Ş. 32

33. «SAĞLIK PARA İLE SATIN ALINAMAZ»
TEŞEKKÜRLER
26.12.2012 Dizay A.Ş. 33