1. Analisis petikan cerpen bertajuk “Apabila Ibu Pulang II” adalah berasakan Teori
imejan.
Teori imejan
Menurut Siti Hajar Abdul Aziz , Bahasa Melayu II (2009), teori imejan merujuk makna
sesuatu perkataan berhubung dengan imej yang terbayang dalam minda penutur
atau pendengar. Imej yang dimaksudkan ini tidak bersifat visual kerana ia tidak
dapat menepati gambaran sebenar yang dimaksudkan atau yang telah sedia ada.
Misalnya, kereta buruk itu mungkin mempunyai beberapa imej bagi satu ungkapan
dan dalam keadaan yang lain mungkin wujud pula beberapa ungkapan yang
berkongsi imej yang sama. Imej yang dirujuk tentang sesuatu perkara bergantung
pada pengetahuan dan pengalaman yang berbeza bagi seseorang. Misalnya, imej
kata „kopek‟ bagi masyarakat di Johor bermaksud memisahkan isi daripada tulang
ikan bilis, manakala kata „kopek‟ bagi masyarakat Kelantan bermaksud payudara.
Namun demikian, terdapat segolongan perkataan yang tidak dapat dikaitkan dengan
sebarang imej seperti perkataan dan, atau, tetapi, manakala dan sebagainya. Hal ini
kerana perkataan sedemikian secara konsepnya tidak mempunyai sebarang makna.
Sebaliknya, dari segi penggunaan dan konteks yang tertentu, perkataan tersebut
mampu memberikan makna kepada ayat dan tidak boleh digunakan secara
sewenang-wenang.
Teori ini merupakan pendekatan saintifik dalam penghuraian makna yang digunakan
secara meluas oleh pengkaji-pengkaji linguistik tradisional. Mereka bersetuju bahawa
setiap perkataan yang disebut, didengar dan dibaca akan ditafsirkan secara
automatik oleh fikiran masing-masing.
Teori ini juga dikenali sebagai Teori Imej Makna. Dapat didefinisikan sebagai imej
makna yang tergambar dalam minda penutur atau pendengar apabila sesuatu benda
atau perkara disebut. Dalam erti kata lain, makna kata dihuraikan berdasarkan
gambaran yang ada dalam fikiran seseorang. Sesuatu perkataan yang dibaca,
didengar dan disebut tergambar dalam fikiran dan diinterpretasi sehingga memberi
makna yang abstrak
Imej yang dimaksudkan ini bagaimanapun tidak bersifat visual kerana ia tidak
menepati gambaran sebenar yang dimaksudkan secara tepat. Hal ini bergantung

2. kepada keluasan, pengalaman dan ilmu yang dimiliki oleh individu itu sendiri.
Justeru, kekurangan teori ini adalah imej yang tergambar dalam fikiran seseorang itu
betul atau salah. Individu itu mungkin mempunyai beberapa imej bagi satu ungkapan
atau pun dalam situasi yang lain mungkin wujud pula beberapa ungkapan yang
berkongsi imej yang sama. Pada hakikatnya, satu nama boleh mempunyai lebih
daripada satu pengertian dan juga sebaliknya.
Misalnya frasa „bunga. Ada yang memahami frasa ini sebagai beberapa kuntum
bunga. Sebaliknya ada juga yang mungkin memahami bahawa frasa itu mempunyai
dua maksud, iaitu beberapa kuntum bunga dan anak gadis yang diibaratkan seperti
bunga dalam masyarakat Melayu.
Contoh kedua ialah „doktor gigi‟. Bagi golongan orang dewasa khususnya, doktor gigi
merupakan seorang lepasan ijazah yang mempunyai taraf pendidikan yang tinggi,
dan tugasnya adalah mecabut atau memeriksa gigi pesakit, situasi berbeza berlaku
apabila panggilan ini disebut kepada kanak-kanak, mereka akan terbayangkan
dalam fikiran mereka seorang doktor yang serba putih akan memegang jarum yang
besar serta alat-alat untuk mencabut gigi yang menyeramkan.
Alasan, membesarkan aku hingga menara gading. (Perenggan4 : baris 4)
Perkataan gading boleh diterangakan dan diandaikan mengikut konteks ayat
mengikut situasi dan keadaan. Bagi mereka yang kurang mahir dengan bahasa
mereka akan menganggap bahawa gading dalam ayat di atas bermaksud gading
yang terdapat pada seekor binatang iaitu taring gajah. Mereka akan beranggapan
bahawa kakak membesarkan aku hingga ke taring gajah. Dalam cerpen di atas
penulis menggambarkan gading itu ialah sebuah pusat pengajian tinggi atau
universiti. Dalam konteks ayat di atas penulis menggambarkan bahawa kakak akan
membesarkan dan memberi pendidikan kepada adiknya sehingga dapat memasuki
universiti atau Pusat Pengajian Tinggi.

3. Tiba-tiba dari sebelah tirai kamar kakak muncul seorang wanita tua. . (Perenggan 5
: baris 2)
Menerusi perkataan kamar, pelbagai teori imejan boleh mengandaikan perkataan
tersebut mengikut konteks ayat dan penggunaan perkataan mereka sendiri. Bagi
kerabat diraja kamar itu ialah tempat beradu raja dan permaisurinya, tetapi mengikut
konteks rakyat biasa kamar itu merupakan bilik tidur atau suatu tempat dimana
ukuran dan saiz tempat itu tidak terlalu besar. Mengikut kamus Dewan edisi keempat
kamar ialah bilik atau ruang tempat membaca, berbincang atau berunding. Dalam
konteks ayat di atas penulis menggambarkan seorang tua keluar dari sebelah bilik
yang ditutupi oleh langsir.
Dapatlah aku dilenturkan dengan petua daripada kitab rujuk yang dibacanya. (
Perenggan 7 : baris 4)
Ayat di atas dapat digambarkan dengan pelbagai tafsiran atau makna oleh segelintir
pembaca dan individu berdasarkan gambaran pemikiran mereka. Perkataan
dilenturkan boleh dianalisis dengan pelbagai gambaran seperti dibengkokkan,
dilengkungkan atau dilentokkan . Murid-murid sekolah rendah akan membuat
gambaran ayat di atas ialah aku dapat dibengkok dengan ajaran dari kitab-kitab
agama yang dibaca oleh kakak. Menerusi gambaran penulis dalam cerpen di atas
bermaksud kakak telah mendidik adiknya dengan ajaran yang baik seperti yang
terdapat dalam bahan bacaan yang telah dibacanya seperti buku yang berkaitan
dengan agama.
Kakak menjatuhkan wajahnya ke bahu ibu. ( Perenggan14 : baris 1)
Perkataan di atas boleh digambarkan oleh individu melalui pelbagai gambaran dan
tafsiran masing-masing. Perkataan menjatuhkan merupakan perkataan yang telah
mengalami imbuhan apitan iaitu men-…-kan. Apabila imbuhan apitan itu digugurkan
ia akan menjadi kata akar iaitu jatuh. Bagi murid sekolah rendah mereka mungkin
mentafsiran bahawa perkataan jatuh / gugur atau turun ke bawah dengan
cepat.Bagi sesetengah individu pula mereka akan beranggapan bahawa perkataan
menjatuhkan itu melemparkan atau menguggurkan ke bawah. Mereka mungkin

4. beranggapan yang kakak mengugurkan mukanya ke bahu ibu. Namun begitu
maksud yang ingin disampaikan oleh penulis dalam cerpen di atas ialah kakak
melepaskan rindunya dengan memeluk ibu sambil memeluk bahu ibu.
Mata ibu mula berkaca-kaca. ( Perenggan 19 : baris 3)
Menerusi perkataan berkaca-kaca, banyak imejan digambarkan di dalam minda
pembaca. Perkataan berkaca-kaca adalah perkataan yang digandakan. Asal
perkataan ialah kaca. Bagi murid tahap satu, mereka akan berandaian bahawa kaca
itu ialah bahan yang lut sinar atau lut cahaya ataupun cermin. Mereka akan
mentafsirkan ayat di atas ialah mata ibu mula bercermin. Namun begitu bagi mereka
yang berpendidikan tinggi akan memberi maksud yang cuba disampaikan oleh
penulis ialah air mata mula mengenangi mata ibu.
Warna langit hitam kelabu berbaur perang cair disimbah cahaya lampu kapal peraih
nikmat kehidupan.( Perenggan26 : baris 2 )
Kata akar disimbah ialah simbah. Perkataan disimbah membawa banyak maksud .
Ada yang bermaksud basah kerana disiram air atau peluh. Ada diantara kalangan
pembaca akan mentafsirkan maksud ayat di atas ialah langit yang hitam kelabu telah
disiram oleh cahaya lampu kapal peraih. Maksud penulis dalam cerpen di atas ialah
cahaya yang datang dari kapal perahi telah menerangi malam yang gelap dan
membolehkan mereka dapat menangkap ikan tembakul yang tidak kelihatan kerana
suasana malam yang gelap gelita.
Kita takluki pulau ini. .( Perenggan28 : baris 3 )
Menerusi perkataan takluki, banyak imejan boleh tergambar diminda pembaca. Bagi
mereka yang kurang membaca buku cerita atau novel, mereka akan menganalisis
perkataan takluki ini sebagai satu keadaan merujuk kepada pemerintah, menyerang
atau menumpaskan. Mereka mengandaikan ayat di atas sebagai mereka akan
menyerang atau menumpaskan pulau itu dari penjajahan. Maksud yang cuba
disampaikan oleh penulis cerpen itu ialah mereka cuba menjadikan pulau yang
mempunyai batu belah itu sebagai pulau yang menarik kedatangan para pelancong.

5. Mereka cuba menjadikan pulau itu sebagai tempat mempamerkan karya-karya seni
dan sejarah.
Sebagai kesimpulannya, apa yang diterangkan dalam kajian-kajian semantik terdiri
daripada pelbagai teori seperti teori imejan, teori analisis komponen, teori
behaviorisme dan teori lojik sembolik.Teori –teori ini amat penting kerana setiap teori
ada hubung kaitnya dengan makna. Ilmu semantik amat penting untuk dipelajari dan
ketahui bagi membantu penutur memilih kata dan ayat betul dalam berkomunikasi
sama ada dalam bentuk lisan ataupun dalam bentuk bertulis. Kadangkalanya
terdapat struktur ayat mempunyai makna yang tersurat atau makna konatasi dan
boleh mendatangkan pelbagai respon yang diinterprasikan oleh individu berdasarkan
ayat tersebut dan mungkin ada individu yang salah menginterprasikan maksud ayat
tersebut sehingga menimbulkan faham yang lain dari makna sebenar.