Contenu connexe
Similaire à មាតិកា និងឧទ្ទិសកថា
Similaire à មាតិកា និងឧទ្ទិសកថា (20)
មាតិកា និងឧទ្ទិសកថា
- 1. i
ឧទទិសកថា
ទូលបងគំ ខ្ុំរពះករុណា អាត្មម ភាព នាងខ្ុំទំងអស់គ្នន ជាសមណនិសសិតនិសសិតឆ្ន ំទី៤
ជំនាន់ទី ៩ ននពុទធិកសាកលវិទាល័យរពះសីហនុរាជ សូមឧទទិសនូវសាន នៃៃ៏នថលថ្លល ននះ ថ្លវ យ
និងរបនគនជូនចំន ះបុពវការីជនទំងឡាយ ដៃលបូជានូវកម្ល ំងកាយចិតត បញ្ញា សាម រតី រពម
ទំងថវិកា កនុងការទំនុកបរមុងឲ្យវិស័យពុទធិកសិកា ចាប់ត្មំងពីបឋមសិការហូតៃល់
ថ្លន ក់ឧតតមសិកានៃើមបីនធវើឲ្យម្នការរីកចនរមើន ត្មំងដតពីអតីតកាលរហូតៃល់បចចុបបននកាល
ននះ ដៃលបុពវការីជនទំងននាះរួមម្នៈ
សនមតចរពះសងឃរាជ នជាតញ្ញា នណា ជូន ណាត ដៃលរពះអងគបានពលីរពះជនម កនុង
បុពវនហតុវិស័យសាសនា និងអកសរសាស្រសតដខមរ រពមទំងកបូនចាប់វបបធម៌ជាតិ និងជាគំរូ
ៃ៏លអសរម្ប់អនុជនជំនាន់នរកាយ ។
សនមតចរពះមហាសុនមធាធិបតី ហួត តាត រពះអងគបានបូជាទំងកម្ល ំងកាយចិតត និង
បញ្ញា ញាណកនុងការដថរកានូវរពះពុទធសាសនា និងគ្នំរទនូវវិស័យពុទធិកសិកាឲ្យបានសថិត
នសថរសរម្ប់ជាថ្លន លបណតុ ះបណាត ល ការសិកានរៀនសូរតៃល់សមណនិសសិតនិសសិតដៃល
ម្នបំណងសិការគប់ជំនាន់ទំងអស់ ។
រពះករុណារពះបាទសនមតច នរោតតម សីហនុ រពះមហាវីរកសរត រពះវររាជបិត្មឯក
រាជយ បូរណភាពទឹកៃី និងឯកភាពជាតិដខមរ ដៃលបានទមទរឯករាជយពីសាធារណរៃឋ
បារាំង និងជាអនកបនងកើតនូវពុទធិកសាកលវិទាល័យរពះសីហនុរាជ រពមទំងជាអគគពុទធ
សាសនូបតថមភផងដៃរ ។
សូមឧទទិសនូវសាន នៃននះ របនគន ថ្លវ យ ជូនចំន ះបុពវបុរសដៃលជាបញ្ាវនតទំងអស់
ទំងបពវជិត និងរគហសថដៃលបានពលីជីវិត នៃើមបីរបនទសជាតិ ម្តុភូមិ និងសាសនា
រពមទំងសូមឧទទិសផងដៃរនូវសាន នៃននះ របនគនជូនចំន ះវិញ្ញា ណខនធសាស្រសាត ចារយទំងអស់
ននពុទធិកសាកលវិទាល័យរពះសីហនុរាជ ដៃលបានបូជាជីវិតនៃើមបីការ រដថរកានូវវិស័យ
ពុទធិកសិកា និងជួយអភិវឌ្ឍនូវរគឹះសាថ នពុទធិកសិកាឲ្យបានរីកចនរមើនរហូតមកៃល់សម័យ
បចចុបបននននះ ។
សូមយាង និមនត និងអនញ្ជ ើញនូវៃួងរពះវិញ្ញា ណកខនធរបស់បុពវការីជនទំងអស់ នៅ
នសាយសមបតតិនទវនោករគប់ៗរពះអងគ រគប់ៗរូប កុំបីកាល យនៅជាបការៈៃ៏នទនឡើយ ។
- 2. ii
រសចកតីថ្ថែងអំណគុណ
ទូលបងគំ ខ្ុំរពះករុណា អាត្មម ភាព នាងខ្ុំទំងអស់គ្នន ជាសមណនិសសិតនិសសិត
ឯកនទស រៃឋបាលអប់រំជំនាន់ទី ៩ ននពុទធិកសាកលវិទាល័យរពះសីហនុរាជ សូមដថលង
អំណរអររពះគុណ និងអរគុណយា៉ងរជាលនរៅរបកបនោយកតញ្ាូកតនវទីត្មធម៌បំផុតចំន ះ ៖
នញាមរបុស-ស្សីនោកជារពះរពហម នទវត្ម រគូអាចារយ និងអាណាពាបាលទំងអស់
ដៃលនោកបានផតល់នូវ កំនណើ ត ការចិញ្ច ឹមបីបាច់ដថរកា អប់រំទូនាម ននរបៀនរបនៅ និងការ
ឧបតថមភរគប់ដបបយា៉ង ទំងដផនកសាម រតី សម្ភ រៈ មិនថ្លរក ឬម្ន នោកអនកម្នគុណទំង
ននាះ នោកដតងដតតស៊ូ ឲ្យកូនបានសិកានរៀនសូរត រហូតមកៃល់សពវនថងននះ ។
សនមតចរពះមហាសុនមធាធិបតី ននទ ថ្ង៉ត សនមតចរពះសងឃនាយកគណៈមហា
និកាយននរពះរាជាណាចរកកមពុជា និងជារពះសាកលវិទាធិការននពុទធិកសាកលវិទាល័យរពះ
សីហនុរាជ ។
សនមតច រពះនតជគុណ និងអស់នោក ជាគណៈរគប់រគងពុទធិកសាកលវិទាល័យរពះ
សីហនុរាជរគប់ៗរពះអងគ និងរគប់រូប ដៃលបានជួយសរមួលៃល់ការសិការបស់ខ្ុំរពះ
ករុណា អាត្មម ភាព នយើងខ្ុំទំងអស់គ្នន រហូតៃល់បញ្ច ប់ថ្លន ក់បរិញ្ញា បរតននះ ។
នោកសាស្រសាត ចារយ សន ចាន់ថ្ថ ជាសាស្រសាត ចារយដណនាំ រកុមសារណារបស់ខ្ុំរពះ
ករុណា អាត្មម ភាព នាងខ្ុំទំងអស់គ្នន ដៃលនោកដតងដតចំណាយនពលនវោៃ៏ម្នតនមល
ទំងកម្ល ំងកាយ កម្ល ំងចិតត នោយមិនគិតពីការននឿយហត់នឡើយ រពមទំងផតល់នូវគំនិត
លអៗ និងជួយផតល់គំនិតនលើវិធីសាស្រសតស្សាវរជាវៃល់រកុមរបស់នយើងខ្ុំ ។
នោកបណឌិ ត សាស្រសាត ចារយ នោករគូអនករគូទំងអស់ ដៃលបានចំណាយនពល នវោ
ៃ៏មម្ញឹកនោយខិតខំអស់ពីកម្ល ំងកាយកម្ល ំងចិតត នៃើមបីមកជួយបង្ហា ត់បនរងៀនៃល់នយើង
ខ្ុំរពះករុណា អាត្មម ភាព នាងខ្ុំកនុងអំឡុងនពល ៤ ឆ្ន ំកនលងមកននះ ។
ជាទីបញ្ច ប់ ទូលបងគំ នយើងខ្ុំរពះករុណា អាត្មម ភាព នាងខ្ុំសូមរបសិទធពរបវរមហា
របនសើរ ថ្លវ យចំន ះសនមតចរពះសាកលវិទាធិការ រពះសាកលវិទាធិការរង គណៈរគប់
រគងត្មមឋានានុរកម នោកបណឌិ តសាស្រសាត ចារយ នោករគូអនករគូទំងអស់ ដៃលនៅកនុង
ពុទធិកសាកលវិទាល័យរពះសីហនុរាជ សូមសមរបកបជួបរបទះដតនសចកតីសុខចំនរើនរបកប
នោយពុទធពរទំងឡាយ ៤ របការគឺ អាយុ វណណៈ សុខៈ ពលៈ កុំបីនឃលៀងឃ្លល តនឡើយ ។
- 3. iii
អំណះអំណាង
ទូលរពះបងគំ ខ្ុំរពះករុណា អាត្មម ភាព នាងខ្ុំទំងអស់គ្នន សូមធានាអះអាងថ្លខលឹមសារ
ន័យនសចកដី និងលទធផលននសារណានលើរបធានបទ “រោលការណ៍ អប់រំទសពិធោជធម៌
រៅតាម ពុទធិកសិកាកនុងោជធានីភនំរពញ” គឺពិតជាសាន នៃថមីដៃលទូលបងគំនយើងខ្ុំទំង
អស់គ្នន បាននធវើការសិកាស្សាវរជាវ នោយរកុមខលួនឯងផ្ទទ ល់ នលើកដលងដតឯកសាររទឹសដី
មួយចំនួន ដៃលរតូវបានៃកស្សង់នចញពីករមងឯកសារនានាជាភាសាដខមរ និងភាសា
បរនទស សរម្ប់យកមកនធវើជាមូលោឋ នរទឹសដី ។
សាន នៃននះ គឺពិតជារបកគំនហើញថមីមួយ ដៃលពុំធាល ប់រតូវបាននគនបាះពុមភផាយនៅ
នឡើយ ។ ៃូនចនះនហើយ កនុងទីចំន ះមុខគណៈនមរបនយាគទំងអស់ នយើងខ្ុំរពះករុណា
អាត្មម ភាព នាងខ្ុំទំងអស់គ្នន សូមនធវើការធានាអះអាង និងទទួលខុសរតូវចំន ះខលឹមសារ
អតថន័យននសារណាននះ គឺពិតជាសាន នៃស្សាវរជាវដបបវិទាសាស្រសដ ដៃលនធវើនឡើងនោយ
រកុមរបស់អាត្មម ភាពនយើងខ្ុំទំងអស់គ្នន ពិតរបាកៃដមន នោយពុំបានលួចចមលងពីសាន នៃ
របស់អនកស្សាវរជាវ ឬអនកនិពនធណាមួយនឡើយ ។
រាជធានីភនំនពញនថងទី………ដខ………ឆ្ន ំ២០១៥
ន្ម ះ និងហតថនលខាសមណនិសសិត-និសសិត
១-សមណនិសសិត សុន សុភាសិទធ.......................
២-សមណនិសសិត ញ៉ុង សុីម ........................
៣-សមណនិសសិត សុខ រម៉ងស៊ស៊ុន......................
៤-សមណនិសសិត គង់ ឌីណា ........................
៥-និសសិត សំ ស៊សីទូច ........................
បាននឃើញនិងឯកភាព
រាជធានីភនំនពញនថងទី………ដខ………ឆ្ន ំ២០១៥
សន ចាន់ថ្ថ
សាស្រសាដ ចារយៃឹកនាំ
- 4. iv
អកសរកាត់
១- ព.ស : ពុទធសករាជ
២- គ.ស : រគឹះសករាជ
៣- ៃ : ៃដៃល
៤- ៃ.ឯ.ម : ៃូចឯកសារមុន
៥- SPSS : Statistical Package for the Social Sciences
៦- PDF : Portable Document File
៧- P : Page
- 5. v
អារមភកថា
សារណានរកាមរបធានបទសដីអំពី “រោលការណ៍ អប់រំទសពិធោជធម៌រៅតាមពុទធិក
សិកាកនុងោជធានីភនំរពញ” ជាសាន នៃមួយដៃលសិកាស្សាវរជាវដតអំពីទសពិធរាជធម៌ដត
ប៉ុនណាណ ះ ។ ទសពិធរាជធម៌ ជាវិធានចាប់នគ្នលការណ៍ របស់នមៃឹកនាំ និងអនកអប់រំបណដុ ះ
បណាដ លនានានៅនលើពិភពនោក ត្មំងពីបុរាណរហូតមកៃល់បចចុបបនន ដៃលម្នទំនាក់
ទំនងយា៉ងជិតសនិទធជាមួយរកសួង ឬក៏រគប់សាថ ប័ន នៃើមបីអប់រំមនុសសឲ្យម្នទសពិធរាជធម៌
កនុងខលួន ។ សពវនថងននះ រោឋ ភិបាលកមពុជាបាននឹងកំពុងយកចិតដទុកោក់យា៉ងខាល ំងនលើវិស័យ
អប់រំ នៃើមបីនលើកសទួយ និងអភិវឌ្ឍធនធានមនុសស ។ សម្សធាតុសំខាន់មួយចំនួនកនុង
ចំនណាមធាតុតូចៗជានរចើន ទសពិធរាជធម៌ ជាការអប់រំមនុសសឲ្យនចះម្នមនសិការជាតិ
មនសិការយុតដិធម៌ គុណធម៌ននការបនរងៀន ការនៃើរតួនាទីជាគំរូៃល់សិសស និសសិត ដៃលរគូ
បនរងៀនយកមកដណនាំឲ្យម្នរបសិទធិភាពនៅកនុងវិស័យពុទធិកសិកា ។
សារណាននះនទៀតនសាត គឺរតូវបាននរៀបចំនធវើការសិកាស្សាវរជាវនោយទូលរពះបងគំ
ខ្ុំរពះករុណា អាត្មម ភាព នាងខ្ុំជាសមណនិសសិត និសសិតថ្លន ក់បរិញ្ញា បរតជំនាន់ទី ៩
ឯកនទស រៃឋបាលអប់រំ ននពុទធិកមហាវិទាល័យវិទាសាស្រសដអប់រំ និងព័ត៌ម្នវិទា នៅ
សាកលវិទាល័យរពះសីហនុរាជ នរកាមការដណនាំពីនោករគុសាស្រសាដ ចារយ សន ចាន់ដថ
រពមទំងការផដល់នយាបល់ជានរចើនពីសាស្រសាដ ចារយនផសងៗ ទំងនៅកនុងនិងនរៅពុទធិកសាកល
វិទាល័យរពះសីហនុរាជននះផងដៃរ ។
នគ្នលបំណងននការសិកាស្សាវរជាវននះ រកុមទូលរពះបងគំ ខ្ុំរពះករុណា អាត្មម ភាព
នាងខ្ុំចង់បង្ហា ញ និងរកឲ្យនឃើញអំពីរទឹសដីននការអប់រំទសពិធរាជធម៌ និងការអនុវតដនលើការ
អប់រំដណនាំបណដុ ះបណាដ លរបស់រគូបនរងៀនពុទធិកសិកាកនុងរាជធានីភនំនពញ ។ ការសិកា
ស្សាវរជាវននះ នឹងរករកឲ្យនឃើញអំពីការបណដុ ះបណាដ ល និមយន័យ របនភទននការអប់រំ
នីមួយៗ នគ្នលបំណង និងវិធីសាស្រសដននការបនរងៀនៃល់សិសស និសសិត ។ សាន នៃស្សាវរជាវ
ននះ ជាវណណកមមស្សាវរជាវៃំបូងរបស់ខ្ុំរពះករុណា អាត្មម ភាព នាងខ្ុំសរម្ប់បញ្ច ប់ថ្លន ក់
បរិញ្ញា បរត “រៃឋបាលអប់រំ” ។ ម៉ាងនទៀត លទធផលស្សាវរជាវននសារណាននះ អាចជាជំនួយ
សាម រតីៃល់អនកសិកាស្សាវរជាវជំនាន់នរកាយ ជាពិនសសនោករគូ អនករគូសរម្ប់យល់ៃឹង
បដនថមនលើទសពិធរាជធម៌ និងៃំនណើ របណដុ ះបណាដ លនៅត្មមសាោពុទធិកសិកា ។
ដតនទះជាយា៉ងណារបធានបទដៃលរកុមខ្ុំរពះករុណា អាត្មម ភាព នាងខ្ុំ នធវើការ
សិកាស្សាវរជាវ និងចងរកងជានសៀវនៅននះ គឺពិតជាម្នចននាល ះខវះខាតទំងខលឹមសារ និង
- 6. vi
អកខរាវិរុទធ នរ ះទូលបងគំខ្ុំរពះករុណា អាត្មម ភាព នាងខ្ុំនៅម្នបទពិនសាធន៍សដួចនសដើង
ចំនណះៃឹងនៅម្នករមិត និងការសិកាស្សាវរជាវជានលើកៃំបូង ។ ៃូចននះ រកុមរបស់
ទូលបងគំរពះករុណា អាត្មម ភាព នាងខ្ុំ សូមអភ័យនទសទុកជាមុនពីសំណាក់នោករគូ អនក
រគូ សាស្រសាដ ចារយ អនកស្សាវរជាវ និងមិតដអនកអានរគប់រូប ។ ទូលរពះបងគំ ខ្ុំរពះករុណា
អាត្មម ភាព នាងខ្ុំទំងអស់គ្នន រងចាំទទួលគំនិតលអៗកនុងន័យសាថ បនានោយនសាមនសសរីករាយ ។
- 7. vii
មូលន័យសរងេប
ទសពិធរាជធម៌ គឺជាម្គ្ន៌ ននវិធានចាប់អប់រំបណដុ ះបណាដ លៃឹកនាំអប់រំបនរងៀនដៃល
អនកអប់រំរគប់រូបនៅត្មមសាថ ប័ន រគឹះសាថ នសិកាបណដុ ះបណាដ លចង់យកជាគំរូមក អនុវតដ
កនុងការអប់រំរគប់រគង ៃឹកនាំអប់រំដណនាំ និងបនរងៀនរបស់ខលួន ។ ការអប់រំទសពិធរាជធម៌
គឺជាបណដុំ វិធាននគ្នលធម៌អប់រំបនរងៀន ដៃលមិនអាចខវះបានកនុងការដណនាំទូនាម ននរបៀន
របនៅរបស់រគូបនរងៀន នៃើមបីនធវើជាគំរូកនុងបណដុ ះសាម រតី សតិបញ្ញា និងឥរិយាបទននការ
របរពឹតដលអៃល់សិសស ។
ការសិកាស្សាវរជាវននះ ម្ននគ្នលបំណងចង់រកឲ្យនឃើញនីវការនិមយចូលចិតដបណដុ ះ
បណាដ លបនរងៀន ការអនុវតដជាក់ដសដង នលើវិធីសាស្រសដអប់រំរបស់រគូបនរងៀននៅត្មមសាោ
ពុទធិកសិកាកនុងរាជធានីភនំនពញ ។ ជាមួយគ្នន ននះដៃរការសិកាស្សាវរជាវននះ ក៏ម្នបំណង
រកឲ្យនឃើញនូវនគ្នលការណ៍ អប់រំ ដៃលរគូបនរងៀនគតិថ្លម្នរបនយាជន៍ ខលឹមសារកនុងការ
បណដុ ះបណាដ លរបកបនោយទសពិធរាជធម៌ ដៃលជាកត្មដ ជះឥទធិពលនៅនលើការដណនាំ
បនរងៀនរបស់ពួកគ្នត់ត្មំងពីអតីតកាលរហូតនពលបចចុបបនន និងនពលអនាគត ។
ម៉ាងនទៀត ការសិកាស្សាវរជាវននះបាននធវើនឡើងចំន ះដតការអប់រំទសពិធរាជធម៌ ដៃល
រគូបនរងៀននៅត្មមសាោពុទធិកសិកាកនុងរាជធានីភននពញ នោយម្នការសម្ភ សន៍ ដបប
រចនាសមព័នធ នលើរគូបនរងៀនចំនួន ៧២អងគ/នាក់ នចញពីសាោពុទធិកវិទាល័យចំនួន ៣
នោយនយើងចាប់អនុវតដនលើរគូបនរងៀនចំនួន ១៣មុខវិជាជ ដៃលកំពុងនធវើការបណដុ ះបណាដ ល
បនរងៀននៅត្មមពុទធិកវិទាល័យទំងននាះផ្ទទ ល់ ។ ការស្សាវរជាវននះ ក៏បាននផ្ទដ តសំខាន់
នលើវិធីសាស្រសដដបបបរិម្ណវិស័យនរចើនជាងគុណវិស័យ នោយដផអកនលើករមង់សំណួ របិទ
សរម្ប់យកនៅសម្ភ សន៍នោយផ្ទទ ល់នៅនឹងទីកដនលង នហើយទិននន័យទំងអស់ដៃលរបមូល
បានពីការសម្ភ សន៍ននះរតូបញ្ចូ លកនុងកុំពយូទ័រ និងនធវើការវិភាគត្មមកមមវិធី SPSS ។
លទធផលននការស្សាវរជាវបានបង្ហា ញឲ្យនឃើញថ្ល រគូបនរងៀននៅត្មមសាោពុទធិក
សិកាបាននរបើរបាស់នូវការអប់រំបនរងៀនទសពិធរាជធម៌ចរមុះគ្នន ។ ការបណដុ ះបណាដ ល
បនរងៀននលើទសពិធរាជធម៌ទំង១០ របការ នោយដផអកនលើការទូនាម ននរបៀនរបនៅ និងនៃើរ
តួរជាគំរូកនុងការបនរងៀន រតូវបានយកមកអនុវតដនរចើនជាង ការនលើកយកខលឹមសារនននសៀវនៅ
មកនធវើការបនរងៀនកនុងថ្លន ក់ ។ កនុងចំនណាមទសពិធរាជធម៌ទំង១០របការ នោករគូ អនករគូ
គ្នត់ម្នការនពញចិតដយកនធវើជាគំរូកនុងការដណនាំបនរងៀនៃល់សិសសននាះ គឺការអប់រំសីល
ការអប់រំអវិហឹងា តបៈ អាជជវៈ នរ ះពួកគ្នត់យល់ថ្ល វាជាធាតុសំខាន់នៃើមបីនរៀបរចនាសមព័នធ
- 8. viii
រគូ និងសិសស នៃើមបីង្ហយស្សួលៃល់ការអប់រំ ។ នៃើមបីឲ្យម្នរបសិទធភាពរបកបនោយ
រកមសីលធម៌ គុណធម៌ និងម្នសណាដ ប់ធាន ប់កនុងវិស័យអប់រំ ។ ចំដណកឯការអប់រំទន
ការបរិចាច គ អនកាក ធ ខនដី អវិនរាធន វាជាធាតុបដនថមនៃើមបីឲ្យការអប់រំម្នៃំនណើ រការលអ និង
ម្នភាពកាន់ដតជិតសនិទធនៅកនុងសាថ ប័ន នៃើមបីបនងកើតបានជាមិតដភាព ភាតរភាពកនុងនពល
អនាគត ។
- 10. x
ក/. ការអប់រំរគហសថ (អនាគ្នរិយសីល) .........................................................១៤
ខ/. ការអប់រំបពវជិត (អនកបួស)........................................................................១៦
២.២.៤ វិធីសាស្រសតអប់រំត្មមរយៈសីលធម៌ ..................................................... ១៨
២.៣ នគ្នលការណ៍ អប់រំត្មមរយៈការការលះបង់ (បរិចាច គៈ)....................................២០
២.៣.១ និយមន័យននការអប់រំត្មមរយៈការលះបង់ ...........................................២០
២.៣.២ នគ្នលបំណងននការអប់រំត្មមរយៈការលះបង់ ......................................២១
២.៣.៣ របនភទននការអប់រំត្មមរយៈការលះបង់ ................................................២២
ក/.ការលះបង់រទពយសមបតតិ ...........................................................................២៣
ខ/. ការលះបង់អវៈយវៈ..................................................................................២៣
២.៣.៤ វិធីសាស្រសតអប់រំត្មមរយៈការលះបង់ .......................................................២៤
២.៤ នគ្នលការណ៍ អប់រំត្មមរយៈភាពនសាម ះរតង់ (អាជជវៈ) .......................................២៦
២.៤.១ និយមន័យននការអប់រំត្មមរយៈភាពនសាម ះរតង់ ......................................២៦
២.៤.២ នគ្នលបំណងននការអប់រំត្មមរយៈភាពនសាម ះរតង់ ................................ ២៧
២.៤.៣ របនភទននការអប់រំត្មមរយៈភាពនសាម ះរតង់ .......................................... ២៧
ក/. ការនសាម ះរតង់ចំន ះតួនាទី ......................................................................២៨
ខ/. ការនសាម ះរតង់ចំន ះការង្ហរ.....................................................................២៩
គ/. ការនសាម ះរតង់ចំន ះវាចា .........................................................................២៩
ឃ/.ការនសាម ះរតង់ចំន ះបុគគល..................................................................... ៣០
ង/.ការនសាម ះរតង់ចំន ះនសចកតីលអ................................................................. ៣១
២.៤.៤ វិធីសាស្រសតអប់រំត្មមរយៈភាពនសាម ះរតង់................................................. ៣១
២.៥ នគ្នលការណ៍ អប់បរំត្មមរយៈភាពទន់ភលន់ (មទទវៈ)..........................................៣២
២.៥.១ និយមន័យននការអប់រំត្មមរយៈភាពទន់ភលន់..........................................៣២
២.៥.២ នគ្នលបំណងននការអប់រំត្មមរយៈភាពទន់ភលន់ .................................... ៣៣
២.៥.៣ របនភទននការអប់រំត្មមរយៈភាពទន់ភលន់.............................................. ៣៣
២.៥.៤ វិធីសាស្រសតអប់រំត្មមរយៈភាពទន់ភលន់ ..................................................... ៣៤
២.៦ នគ្នលការណ៍ អប់រំត្មមរយៈការកំចាត់អំនពើអារកក់ (តបៈ).............................. ៣៥
២.៦.១ និយមន័យននការអប់រំត្មមរយៈការកំចាត់អំនពើអារកក់ ......................... ៣៥
២.៦.២ របនភទននការអប់រំត្មមរយៈការកំចាត់អំនពើអារកក់ ............................... ៣៥
២.៦.៣ នគ្នលបំណងននការអប់រំត្មមរយៈការកំចាត់អំនពើអារកក់ ....................៣៧
២.៦.៤ វិធីសាស្រសតអប់រំត្មមរយៈការកំចាត់អំនពើអារកក់ ..................................... ៣៨
២.៧ នគ្នលការណ៍ អប់រំត្មមរយៈការមិននរកវនរកាធ (អនកាក ធៈ) ............................. ៣៩
២.៧.១ និយមន័យននការអប់រំត្មមរយៈការមិននរកវនរកាធ............................... ៣៩
២.៧.២ នគ្នលបំណងននការអប់រំត្មមរយៈការមិននរកវនរកាធ...........................៤០
- 11. xi
២.៧.៣ របនភទននការអប់រំត្មមរយៈការមិននរកវនរកាធ.....................................៤១
២.៧.៤ វិធីសាស្រសតននការអប់រំត្មមរយៈការមិននរកវនរកាធ ................................ ៤៣
២.៨ នគ្នលការណ៍ អប់រំត្មមរយៈអវិហិងា...............................................................៤៤
២.៨.១ និយមន័យននការអប់រំត្មមរយៈអវិហិងា ...............................................៤៤
២.៨.២ នគ្នលបំណងននការអប់រំត្មមរយៈអវិហិងា...........................................៤៥
២.៨.៣ របនភទននការអប់រំត្មមរយៈអវិហិងា ....................................................៤៥
២.៨.៤ វិធីសាស្រសតអប់រំត្មមរយៈអវិហិងា .......................................................... ៤៧
២.៩ នគ្នលការណ៍ អប់រំត្មមរយៈនសចកតីអត់ធមត់ (ខនតី) ............................................៤៩
២.៩.១ និយមន័យននការអប់រំត្មមរយៈនសចកតីអត់ធមត់ ......................................៤៩
២.៩.២ នគ្នលបំណងននការអប់រំត្មមរយៈនសចកតីអត់ធមត់..................................៥០
២.៩.៣ របនភទននការអប់រំត្មមរយៈនសចកតីអត់ធមត់............................................៥១
ក/.នសចកតីអត់ធន់ត្មមរយៈផលូវកាយ ...............................................................៥២
ខ/.នសចកតីអត់ធន់ត្មមរយៈផលូវវាចា................................................................ ៥៣
គ/.នសចកដីអត់ធន់ត្មមរយៈផលូវចិតដ ..................................................................៥៤
២.៩.៤ វិធីសាស្រសតអប់រំត្មមរយៈនសចកតីអត់ធមត់ ..................................................៥៥
២.១០ នគ្នលការណ៍ អប់រំត្មមរយៈការមិនរបរពឹតតបំ ននលើចាប់(អវិនរាធនៈ)...... ៥៥
២.១០.១ និយមន័យននការអប់រំត្មមរយៈការមិនរបរពឹតតបំ ននលើចាប់ ..........៥៥
២.១០.២ នគ្នលបំណងននការអប់រំត្មមរយៈការមិនរបរពឹតតបំ ននលើចាប់ .....៥៦
២.១០.៣ របនភទននការអប់រំត្មមរយៈការមិនរបរពឹតតបំ ននលើចាប់ ...............៥៦
២.១០.៤ វិធីសាស្រសតអប់រំអំពីការមិនរបរពឹតតបំ ននលើចាប់ ...............................៥៨
ជំពូកទី៣
វិធីាស្ដសរននការស៊ាវស៊ាវ
៣.១ ការសិកាស្សាវរជាវឯកសារ និងរបភពទិននន័យ.........................................................៥៩
៣.២ ការចុះសទង់មតិ.............................................................................................. ៦០
៣.៣ ការរបមូលទិននន័យ ..........................................................................................................៦០
៣.៤ ការកំណត់គំរូត្មងស្សាវរជាវ...........................................................................................៦១
៣.៥ ការវាសដវងអនថរននការស្សាវរជាវ.................................................................................២៦
៣.៦ ការវិភាគទិននន័យស្សាវរជាវ ........................................................................................... ៦៣
ជំពូកទី ៤
លទធផលននការស៊ាវស៊ាវ
៤.១ សថិតិពិពណ៌ នាសដីពីរបជាសាស្រសដ.....................................................................................៦៥
- 12. xii
៤.២ ទសសនៈ និងឥរិយាបថសដីពីការអប់រំទសពិធរាជធម៌ ..................................................៦៥
៤.២.១ ការអប់រំអំពីទន..................................................................................................៦៥
៤.២.២ ការអប់រំអំពីសីលធម៌..........................................................................................៦៦
៤.២.៣ ការអប់រំអំពីការបរិចាច គ..................................................................................... ៦៧
៤.២.៤ ការអប់រំអំពីភាពនសាម ះរតង់ ...............................................................................៦៨
៤.២.៥ ការអប់រំអំពីភាពទន់ភលន់.....................................................................................៦៩
៤.២.៦ ការអប់រំអំពីការកម្ច ត់អំនពើអារកក់.................................................................. ៧០
៤.២.៧ ការអប់រំអំពីការមិនខឹងនរកវនរកាធ................................................................. ៧១
៤.២.៨ ការអប់រំអំពីអហិងា ..........................................................................................៧២
៤.២.៩ ការអប់រំអំពីនសចកតីអត់ធមត់.............................................................................. ៧៣
៤.២.១០ ការអប់រំអំពីការមិនរបរពឹតដិបំ ននលើចាប់................................................ ៧៤
៤.៣ ទសសនៈសដីពីការនពញចិតដនលើការអប់រំអំពីទសពិធរាជធម៌....................................... ៧៥
ជំពូកទី ៥
រសចកតីសននិដ្ឋា ន និងអនុាសន៍
៥.១ នសចកតីសននិោឋ ន............................................................................................................... ៧៧
៥.២ អនុសាសន៍........................................................................................................................ ៧៨
ឯការរោង
ឧបសមព័នធ