პრეზენტაცია ჩატარდა 2010 წელს, ილია ჭავჭავაძის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტში

1. საქართველოს პარლამენტის ეროვნული
ბიბლიოთეკა
საბიბლიოთეკო
მარკეტინგი
რუსუდან ასათიანი მარინა ალანია თამთა წუწუნავა
მაია სიმონიშვილი თინათინ შარაშიძე

2. მოკლედ საბიბლიოთეკო მარკეტინგის
შესახებ
საბიბლიოთეკო მარკეტინგი წარმოადგენს
საქმიანობის დარგსა და ერთგვარ
ფუნქციას, რომელიც უნდა აერთიანებდეს
ნებისმიერი ბიბლიოთეკის
თანამშრომელთა ტრენინგებსა და
მხარდაჭერას.
ნებისმიერი ბიბლიოთეკის მარკეტინგი
არის პირველ რიგში პასუხისმგებლობა,
რომელსაც იზიარებს არა “შტატიანი
თანამშრომელი”, ან “რომელიმე
თანამდებობა”, არამედ პასუხისმგებლობა,
რომელსაც გრძნობს ყველა ის ადამიანი,
ვისაც უშუალო წვლილი მიუძღვის
ბიბლიოთეკის ფონდის შენარჩუნებაში და
საზოგადოებისთვის მომსახურებისა და
კოლექციის შეთავაზებაში.

3.  ბიბლიოთეკა უფრო მეტია, ვიდრე წიგნებისა
და სხვა სახის მასალების უბრალო კოლექცია.
 “ბიბლიოთეკა წარმოადგენს საზოგადოების
განვითარების ძალას, რომელსაც ცხოვრების
გაუმჯობესების უნარი გააჩნია” (ჯილ სტოვერი,
www.librarymarketing.blogspot.com)
 თანამედროვე მარკეტინგი ბიბლიოთეკების
მესვეურთაგან მოითხოვს, რომ მათ დაივიწყონ
თავიანთი ტრადიციული როლი (“წიგნის უკან”)
და იპოვნონ ხალხთან დაახლოებისა და
საკუთარი წარმატების გაზრდის გზები.

4. კურსის
მიზანი
სტუდენტებითვის მარკეტინგის თეორიისა
და პრაქტიკის გაცნობა, რომლის დროსაც
განსაკუთრებული აქცენტი გაკეთდება
ბიბლიოთეკებზე, ინფორმაციასა და
კულტურაზე.

5. სწავლის შედეგები
სტუდენტები შეძლებენ წარმოადგინონ
ბიბლიოთეკის ეფექტიანი მარკეტინგული კამპანიის
განხორციელების გზები.
სტუდენტები შეძლებენ შეარჩიონ სწორი
მარკეტინგული სტრატეგია ბიბლიოთეკის წინაშე
მდგარი სპეციფიკური მოთხოვნებიდან გამომდინარე.
სტუდენტებს შეეძლებათ დაყონ ბაზარი და შეარჩიონ
ადეკვატური სამიზნე აუდიტორია.
სტუდენტები გაეცნობიან რეკლამის, პრომოუშენისა
და საზოგადოებასთან ურთიერთობის მნიშვნელობას.
სტუდენტები შეძლებენ მარკეტინგული გეგმის
შემუშავებას.

6. თემები
 საბიბლიოთეკი მარკეტინგის კურსის გაცნობა
 საბიბლიოთეკო მარკეტინგის ზოგადი მიმოხილვა
 ბიბლიოთეკის მარკეტინგი და ინფორმაცია
 მარკეტინგული კონცეპციები
 ბიბლიოთეკისა და ინფორმაციის სტრატეგიული
მარკეტინგი
 მარკეტინგული გარემო
 მარკეტინგული სეგმენტაცია და სამიზნე აუდიტორიის
შერჩევა
 კულტურული პროგრამირების ზოგადი მიმოხილვა
 საზოგადოებასთან ურთიერთობა და რეკლამა
 ბიბლიოთეკებისა და საინფორმაციო მომსახურების
ფასწარმოქმნა და დისტრიბუცია
 ინტერნეტ მარკეტინგი
 ურთიერთობა დაინტერესებულ მხარეებთან და
დონორებთან

7. სტუდენტების მოსწრების შეფასების
კრიტერიუმები
დისკუსიებში
დასწრება –
მონაწილეობ –
30%
20%
მომზადება და
წერითი
პრეზენტაციები
მუშაობა – 30%
– 20%

8. განრიგი
კურსი, რომელიც მიმდინარეობს ერთი სემესტრის
განმავლობაში, მოიცავს 12 ძირითად სასწავლო
საკითხს. თეორიული ნაწილისა და პრაქტიკული
სამუშაოების ერთობლივი ხანგრძლივობა 45
საათია.
ამათგან:
 ლექციები – 24 საათი
 პრაქტიკული სამუშაოები – 21 საათი

9. დავალებები
აღნიშნულ მოდულს სამი დავალება გააჩნია:
პირველი დავალება:
სტუდენტები უნდა მოამზადონ მოკლე ანგარიში
სადაც ასახავენ საქართველოს პარლამენტის
ეროვნული ბიბლიოთეკის სეგმენტაციას. შემდეგ
აირჩევენ ერთ კონკრეტულ სეგმენტს, რომლის
საჭიროებებსაც განიხილავენ.
ზომა: 1000 სიტყვა
სიმძიმე: 25%
პერიოდი: მე–5 კვირა

10. მეორე დავალება:
მცირე ანგარიშის მომზადება საქართველოს
პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის
კულტურული აქტივობების (ან ერთი
კონკრეტული კულტურული აქტივობის)
მარკეტინგზე.
ზომა: 1000 სიტყვა
სიმძიმე: 25%
პერიოდი: მე–10 კვირა

11. მესამე დავალება:
სტუდენტები შექმნიან საქართველოს პარლამენტის ეროვნული
ბიბლიოთეკის პროდუქტის ან მომსახურებისთვის
მარკეტინგულ გეგმას. აქ უნდა მოხდეს მომხარებლის ჯგუფის
შერჩევა და პროდუქტის ან მომსახურების ამ ჯგუფთან
დაკავშირების საფუძვლის პოვნა.
გეგმა უნდა ეხმიანებოდეს მარკეტინგის თეორიასა და
პრაქტიკას. აქ უნდა იქნას მითითებული კავშირი შესაბამის
ლიტერატურასთან, როგორც ზოგად მარკეტინგში, ასევე
ლიტერატურასთან, რომელიც სპეციფიკურად ეხება
ბიბლიოთეკებს, ინფორმაციას და კულტურულ მარკეტინგს.
ზომა: პრეზენტაცია უნდა გაგრძელდეს 20 წუთამდე და თან
უნდა ახლდეს 2500 სიტყვიანი წერილობითი ანგარიში
სიმძიმე: 50% (25% პრეზენტაციაში, ხოლო 25% – ნაწერში)
პერიოდი: მე–15 კვირა

12. თემა კვირა ორშაბათი სამშაბათი ოთხშაბათი ხუთშაბათი პარასკევი
შესავალი საბიბლიოთეკო I X
მარკეტინგის კურსში
საბიბლიოთეკო I X
მარკეტინგის ზოგადი
მიმოხილვა
ბიბლიოთეკისა და II X X
ინფორმაციის მარკეტინგი დისკუსია
მარკეტინგული III X X
კონცეპციები დისკუსია
ბიბლოთეკისა და IV X X
ინფორმაციის დისკუსია
სტრატეგიული მარკეტინგი
1–ლი დავალება მომზადება
V X
X
მარკეტინგის გარემო VI X X
დისკუსია
მარკეტინგული VII X X
სეგმენტაცია დისკუსია
კულტურული VIII X X
პროგრამირების ზოგადი დისკუსია
მიმოხილვა

13. თემა კვირა ორშაბათი სამშაბათი ოთხშაბათი ხუთშაბათი პარასკევი
პიარი და რეკლამა IX X X
დისკუსია
მე–2დავალება X X X
დისკუსია
საბიბლიოთეკო და XI X X
საინფორმაციო დისკუსია
სერვისების ფასწარმოქნა
და დისტრიბუცია
ინტერნეტ მარკეტინგი XII X X
დისკუსია
ურთიერთობა XIII X X
დაინტერესებულ დისკუსია
მხარეებთან და
დონორებთან
პრაქტიკა XIV X
X
X
X
მე–3 დავალება მომზადება
XV X
X

14. კურსის შეფასება სტუდენტების მიერ
კურსის ბოლოს სტუდენტებს დაურიგდებათ
კითხვარება იმისათვის, რომ შეაფასონ კურსის
როგორც თეორიული, ასევე, პრაქტიკული ნაწილის,
რათა მათი შენიშვნები შემდგომში იქნას
გაითვალისწინებული. შეფასები შემდეგი
კრიტერიუმების მიხედვით მოხდება:
 ჩართულობა
 გაგების დონე
 ახალი ინფორმაცია
 გამოწვევა
 მასალის სწორად შერჩევა

15. რეკომენდებული ლიტერატურა
 ლობჟანიძე, ვ. (2005) მარკეტინგის საფუძვლები. თბილისი:
ლამპარი, 79 გვ.
 მარშავა, ქ. (1990) მარკეტინგის საფუძვლები, თბილისი:
თბილისი: თბ. უნტ-ის სტამბა, 108 გვ.
 თაყნიაშვილი გ. (2007) ინოვაციური პროცესების მართვა
ბიბლიოთეკებში, ბიბლიოთეკათმცოდნეობისა და
საბიბლიოთეკო სტანდარტების განყოფილება, თბილისი
 Kotler, P. (2000) Marketing management: the millennium edition,
10th ed., Prentice Hall.
 Marshall, N.J. (2001) Public relations in academic libraries: a
descriptive analysis, Journal of Academic Librarianship, 27 (2),
116-21.
 Robertson, D.A. (2005) Cultural Programming for Libraries:
American Library Association, Chicago.
 Drucker, P. F. (2001) Management Challenges for the 21st Century.
 Lovelock, C.H. (1975) A market segmentation approach to transit
planning, modeling and management, Proceedings, Sixteenth
Annual Meeting Transportation Research Forum, pp. 247-258

16. კულტურული პროგრამა
ბიბლიოთეკებისთვის

17. ბიბლიოთეკის, საზოგადოებისა და
კულტურის დაკავშირება
“კულტურა არის იმის საერთო სახელი, რაც ხალხს
აინტერესებს: მათი აზრები, მათი მოდელები,
წიგნები, რომლებსაც ისინი კითხულობენ და
სიტყვით გამოსვლები, რასაც ისინი უსმენენ, მათი
საუბრები მაგიდასთან, ჭორები, დაპირისპირებები,
ისტორიული სიმართლე და მეცნიერული
პალიტრა, ღირებულებები, რომლებსაც ისინი
აფასებენ, ცხოვრების ხარისხი, რომელსაც ისინი
აღმერთებენ.ეს არის ცივილიზაციის კლიმატი”.
• (უოლტერ ლიპმანი)

18. რა არის კულტურული პროგრამა
 ბიბლიოთეკა და საზოგადოების განათლების მისია
 10 მთავარი მიზეზი კულტურული
პროგრამირებისა
 ვინ აკეთებს და რატომ?
 დაგეგმარება
 მიზნებისა და ამოცანების ფორმირება
 შეფასება, კითხვარები, ინტერვიუები, მონაცემტა
შეგროვება
 პროგრამის გეგმისა და ბიუჯეტის სამუშაო
ფაილები
პრაქტიკული მეცადინეობა – სტუდენტები
მოამზადებენ შესწავლილ მასალაზე დაფუძნებულ
მაგალითებს

19. აუდიტორიისა და თანამშრომლობის
განვითარება
 რა სახისაა ბიბლიოთეკის აუდიტორია?
 ადიტორიაში სამიზნე ჯგუფების შერჩევა და
ახალი მკითხველები მოზიდვა
 თანამშრომლობა, ახალი პარტნიორების პოვნა
 პროგრამების მაგალითები სხვადასხვა ტიპის
აუდიტორიისთვის
 აზრის ლიდერებსა და პარტნიორებთან მუშაობა
სტუდენტები დაიწუებენ საკუთარი პროგრამის
შექმნას საქართველოს პარლამენტის ეროვნული
ბიბლიოთეკისთვის.

20. თანმიმდევრობა, ფორმატი, თემები
 პროგრამის ფორმატი და მიმდინარეობა
 პრეზენტაციები, ლიტერატურული საღამოები,
ლექციები, სამუშაო შეხვედრები, თემატური
გამოფენები
 წარმოდგენები, ადგილობრივი
განსხვავებულობისა და სამოგზაურო პროგრამები
 თემა, აღწერა და იდეა ახალი პროგრამისთვის,
საქმიანობის დაგეგმვა
 ავტორებთან მუშაობა
 ადგილების მოწყობისა და ორგანიზების
დეტალები

21. პროგრამირების ფონდების მოძიება,
მარკეტინგი და საზოგადოებასთან
ურთიერთობა
ორგანიზაციული
მხარდაჭერა
ფონდების
საკომუნიკაციო წყარეობი
მეთოდების პროგრამისა და
შერჩევა აქტივობებისთვის
სამიზნე ჯგუფის საპროექტო
განსაზღვრა წინადედების წერა
ქსელის ფორმირება

22. პიარი და მარკეტინგი
• სტატიები და განცხადებები
პიარი და • ვებ–გვერდი და ინტერნეტ ფაბლისითი
ფაბლისითი • წერილები
• დაირექტ მეილი
პირდაპირი • მასობრივი ელ. ფოსტა
მარკეტინგი • ინტერნეტ მარკეტინგი
• საჯარო შეხვედრების ორგანიზება
პერსონალური • ტელეფონი
კონტაქტი • წერილები
• ბილბორდები
ბეჭდვითი • ფლაერები
რეკლამა • პლაკატები და დისპლეები
სტუდენტები შეიმუშავებენ იდეებს და მარკეტინგისა და პიარის სხვადასხვა მაგალითებს
იპოვნიან. ამასთან საკუთარ აზრებს ისინი წარმოადგენენ პრეზენტაციების სახით.

23. ციფრული პროგრამები
 კულტურა თემაზე ციფრული მასალების
მომზადება
 ციფრული გამოფენები
 ციფრული ლექციები
 ციფრული კონფერენციები
ციფრული პროგრამები ყველა სეგმენტის
მომზადება
სტუდენტები აირჩევენ თემებს ციფრული
პროგრამებისთვის და შეიმუშავებენ ერთ პროგრამას
თავიდან ბოლომდე.

24. დიდი მადლობა
ყურადღებისათვის