Σενάριο διδασκαλίας στη Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου σύμφωνα με τις ΤΠΕ. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013

1. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Επιμόρφωςθ Εκπαιδευτικών για τθν Αξιοποίθςθ και Εφαρμογι των ΣΠΕ ςτθ
Διδακτικι Πράξθ
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Β' ΕΠΙΠΕΔΟΤ κλάδου ΠΕ02 ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ
«Φίλοι για πάντα: 3η ενότητα Νεοελληνικήσ Γλώςςασ Β΄ Γυμναςίου»
Ζνα ςενάριο για τθ διδαςκαλία τθσ 3θσ ενότθτασ τθσ Νεοελλθνικισ Γλώςςασ
Β΄ Γυμναςίου ςτθριγμζνο ςτθν αξιοποίθςθ και εφαρμογι των ΣΠΕ ςτθ
διδακτικι πράξθ
Επιμορφοφμενθ: Κωνςταντίνα Κατιρτηι ΠΕ 02
Κζντρο Στιριξθσ Επιμόρφωςθσ (Κ.Σ.Ε.) Πειραματικοφ Λυκείου Ιλίου ΜάιοσΝοζμβριοσ 2013
Σελίδα 1
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

2. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Πίνακασ περιεχομζνων
1. Σαυτότθτα ςεναρίου ...................................................................................... 3
Προχποκζςεισ εφαρμογισ ςεναρίου .............................................................. 3
2. ΢φντομθ περιγραφι ....................................................................................... 3
3. ΢τόχοι ςκεπτικό …………………………………………………………………………………….....4
α) Γνωςτικοί ................................................................................................. 4
β) Παιδαγωγικοί ………………………………………………………………………..…………….5
γ) Τεχνολογικοί………………………………………………………………………………….…….5
4. Παρουςίαςθ τθσ πρόταςθσ …………………………………………………….………………..6
Εφαρμογι ςεναρίου ………………………………………………………………….…………….7
Αναλυτικι περιγραφι τθσ διδαςκαλίασ………………………………………….……….10
5. Προαπαιτοφμενα και προετοιμαςία ……………………………………………………...15
6. Διδακτικό υλικό & εργαλεία …………………………………………………..……..…….…16
7. Ηλεκτρονικζσ διευκφνςεισ …………………………………………………………..………….16
8. Άλλεσ εκδοχζσ ςεναρίου …………………………………………………………..…………….17
9. Κριτικι ……………………………………………………………..……………………………………..18
Σελίδα 2
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

3. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
1. ΣΑΤΣΟΣΗΣΑ ΣΟΤ ΢ΕΝΑΡΙΟΤ
 Το ςυγκεκριμζνο ςενάριο αποτελεί μια διδακτικι πρόταςθ για τθ
διδαςκαλία τθσ τρίτθσ ενότθτασ του ςχολικοφ εγχειριδίου τθσ Νεοελληνικήσ
Γλώςςασ τησ Β΄ Γυμναςίου, ςελ. 43-56 και απευκφνεται ςε εφιβουσ,
μακθτζσ/τριεσ τθσ ςυγκεκριμζνθσ τάξθσ.
 Εμπλεκόμενα διδακτικά αντικείμενα είναι θ Νεοελλθνικι Γλϊςςα, θ
Νεοελλθνικι Λογοτεχνία, θ Οικιακι Οικονομία και θ Πλθροφορικι.
 Η διδακτικι πρόταςθ επιδιϊκει τθν πραγμάτωςθ των γνωςτικϊν
ςτόχων που κζτει το βιβλίο του εκπαιδευτικοφ για τθ ςυγκεκριμζνθ ενότθτα
αλλά και των ευρφτερων ςτόχων τθσ γλωςςικισ διδαςκαλίασ όπωσ αυτοί
ορίηονται από το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδϊν (ΑΠΣ). Το ςενάριο ωσ ζχει
μπορεί να εφαρμοςτεί μόνο ςτθ Βϋ Γυμναςίου ςτο μάκθμα τθσ Νεοελλθνικισ
Γλϊςςασ. Υπάρχει όμωσ θ δυνατότθτα να αξιοποιθκεί ζνα μζροσ του,
ςυγκεκριμζνα το πρϊτο και το τελευταίο (κοινό) φφλλο εργαςίασ που
διαπραγματεφονται το κζμα τθσ φιλίασ, αφοφ γίνουν οι απαραίτθτεσ
προςαρμογζσ, και ςε άλλεσ τάξεισ και γνωςτικά αντικείμενα π.χ. Νεοελλθνικι
Λογοτεχνία και Οικιακι Οικονομία Αϋ Γυμναςίου.
 Για τθν υλοποίθςθ του ςεναρίου απαιτοφνται 8 διδακτικζσ ϊρεσ.
Προχποκζςεισ εφαρμογισ ςεναρίου για τον διδάςκοντα είναι οι εξισ:
-
-
ικανοποιθτικι εξοικείωςθ με τισ ΤΠΕ και ςυγκεκριμζνα τουσ
επεξεργαςτζσ κειμζνου, τα προγράμματα παρουςιάςεων, τθ
διαδικτυακι ζρευνα, διάφορα Web2 εργαλεία, αλλά και τθν
εξοικείωςθ με ανοιχτά περιβάλλοντα (θλεκτρονικά λεξικά, ςϊματα
κειμζνων)
εξοικείωςθ με τθν ομαδοςυνεργατικι μζκοδο διδαςκαλίασ
Προχποκζςεισ εφαρμογισ του ςεναρίου για τουσ μακθτζσ είναι θ
ικανοποιθτικι εξοικείωςθ με τουσ επεξεργαςτζσ κειμζνου, τα προγράμματα
παρουςιάςεων, τθ διαδικτυακι ζρευνα κακϊσ και τθν εργαςία ςε ομάδεσ.
2. ΢ΤΝΣΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Με τθ ςυγκεκριμζνθ διδακτικι πρόταςθ επιχειρείται να καλυφκοφν οι
γνωςτικζσ απαιτιςεισ τθσ ςυγκεκριμζνθσ ενότθτασ όπωσ ορίηονται μζςα από
το βιβλίο του κακθγθτι, ακολουκϊντασ τθν προςζγγιςθ τθσ διερευνθτικισ
μάκθςθσ. Το ςενάριο είναι ζτςι δομθμζνο ϊςτε να αξιοποιοφνται ψθφιακά
Σελίδα 3
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

4. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
περιβάλλοντα που καλλιεργοφν το νζο γραμματιςμό ςτα παιδιά και
επιχειροφν να προωκιςουν τθν πρωτοβουλία και τθν αυτενζργεια.
Παράλλθλα δίνει τθ δυνατότθτα για ςυνεργαςία μεταξφ των μακθτϊν και
ςυνεργατικι αναηιτθςθ τθσ γνϊςθσ.
3. ΢ΣΟΧΟΙ-΢ΚΕΠΣΙΚΟ
Το ςυγκεκριμζνο ςενάριο προςπακεί να αξιοποιιςει το ςχολικό
εγχειρίδιο αλλά με πιο δθμιουργικό τρόπο. Εςτιάηει ςτουσ διδακτικοφσ
ςτόχουσ του προγράμματοσ ςπουδϊν μζςα από τθν ευρεία χριςθ των νζων
τεχνολογιϊν. Στα πλαίςια αυτά ιταν αναγκαία θ αναμόρφωςθ τθσ δομισ τθσ
διδακτικισ ενότθτασ με τζτοιο τρόπο ϊςτε να πλθροφνται καλφτερα οι
μακθςιακοί ςτόχοι. Συγκεκριμζνα:
ξεκινά από τθ μελζτθ κειμζνων ςχετικϊν με φιλία, που αποτελεί
κεντρικό κζμα διαπραγμάτευςθσ τθσ ενότθτασ, ενϊ περιλαμβάνει
παράλλθλα λεξιλογικι εξομάλυνςθ διερευνθτικοφ τφπου καλφπτοντασ
ζτςι τθν Α και Δ υποενότθτα, ςελ. 44-47 και 53-54 αντίςτοιχα.
ςυνεχίηει με τθ διαπραγμάτευςθ τθσ υποενότθτασ Β και Γ που
περιλαμβάνει τα γραμματικά φαινόμενα (ενεργθτικι και πακθτικι
φωνι, ςυηυγίεσ) και το ςχθματιςμό του αϋ ςυνκετικοφ, ςελ. 48-53.
ολοκλθρϊνεται με τισ δραςτθριότθτεσ παραγωγισ λόγου (υποενότθτα
Ε) κατά τισ οποίεσ οι μακθτζσ καλοφνται να δθμιουργιςουν
πολυτροπικά κείμενα αξιοποιϊντασ διαδικτυακοφσ τόπουσ αλλά και να
καταςκευάςουν
διάφορεσ
μορφζσ
θλεκτρονικϊν
κειμζνων
χρθςιμοποιϊντασ Web2 εργαλεία.
3α) Γνωςτικοί
Οι μακθτζσ επιδιϊκεται:
 Να διαβάςουν διαδικτυακά κείμενα και απόψεισ άλλων εφιβων
για τθ φιλία, να προβλθματιςτοφν και να εκφράςουν τθ δικι τουσ
κζςθ.
 Να αςκθκοφν ςτον προφορικό αλλά και το γραπτό λόγο, ιδιαίτερα
να πειραματιςτοφν ςτθν παραγωγι πολυτροπικϊν κειμζνων
ςυνδυάηοντασ λόγο, εικόνα, κακϊσ και τθ χριςθ υπερςυνδζςμων.
 Να οδθγθκοφν μζςα από τθν ζρευνα ςε ανοιχτά θλεκτρονικά
περιβάλλοντα (θλεκτρονικά λεξικά, ςϊματα κειμζνων κ.λ.π.) ςτθν
Σελίδα 4
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

5. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ




κατανόθςθ του λεξιλογίου και των δομϊν τθσ νζασ ελλθνικισ
ιδιαίτερα κατά τθ διαδικαςία τθσ ςφνκεςθσ λζξεων.
Να ςυνειδθτοποιιςουν μζςα από διερευνθτικζσ αςκιςεισ ότι θ
κλιςθ των ρθμάτων βαςίηεται ςτθ διάκριςθ μεταξφ των δφο
φωνϊν (ενεργθτικι και πακθτικι) και ότι οι δφο φωνζσ δεν
ταυτίηονται με τισ αντίςτοιχεσ διακζςεισ.
Να αντιλθφκοφν τθ διαφορά ςτθν κλίςθ ενεςτϊτα και παρατατικοφ
διακρίνοντασ τισ δφο ςυηυγίεσ και τισ τάξεισ ςτισ οποίεσ
υποδιαιρείται θ βϋ ςυηυγία.
Να εξοικειωκοφν με το αϋ ςυνκετικό των ςφνκετων λζξεων και να
διερευνιςουν μζςα από θλεκτρονικά περιβάλλοντα τον τρόπο
λειτουργίασ και τισ αλλοιϊςεισ που υφίςταται.
Να αςκθκοφν ςτον αυτοζλεγχο τθσ γραπτισ ζκφραςθσ και τθ
βελτίωςθ των κειμζνων.
3β) Παιδαγωγικοί





Να εξοικειωκοφν με τθ ςυνεργατικι διαδικαςία μάκθςθσ.
Να ςζβονται τθν ομάδα και τον καταμεριςμό των ρόλων μζςα ς’
αυτι, να προωκοφν με τθν υπεφκυνθ και ενεργό ςυμμετοχι τουσ
κοινοφσ ςτόχουσ.
Να καλλιεργιςουν τον αυτοςεβαςμό και τθν αυτοεκτίμθςθ.
Να αςκθκοφν ςτθν ανάλθψθ πρωτοβουλιϊν, να αναπτφξουν
αυτενζργεια ςτθ μακθςιακι διαδικαςία κατακτϊντασ τθ γνϊςθ
μζςα από ζρευνα με τθν υποςτθρικτικι και διακριτικι παρουςία
του διδάςκοντα.
Να αποκτιςουν αυτοπεποίκθςθ και άνεςθ ςτθν παρουςίαςθ
εργαςιϊν μπροςτά ςε κοινό.
3γ) Σεχνολογικοί


Να αςκθκοφν ςτθν αξιοποίθςθ των ΤΠΕ ωσ περιβαλλόντων
πρακτικισ γραμματιςμοφ (χριςθ των επεξεργαςτϊν κειμζνου, των
προγραμμάτων παρουςιάςεων power point, φυλλομετρθτισ
κ.λ.π.)
Να εξοικειωκοφν με τθ νζα κειμενικότθτα, τθ χριςθ δθλ.
υπερκειμζνου που διαφοροποιεί το ςυνικθ γραμμικό τρόπο
διαβάςματοσ και το μετατρζπει ςε μια επιλεκτικι και πολυεπίπεδθ
διαδικαςία.
Σελίδα 5
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

6. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ





Κατ’ ανάλογο τρόπο να αςκθκοφν, ςτα πλαίςια του νζου
γραμματιςμοφ, ςτθν παραγωγι πολυτροπικϊν κειμζνων
ςυνδυάηοντασ λόγο με τθ χριςθ εικόνων, βίντεο, υπερςυνδζςμων
κ.λ.π.
Να καλλιεργιςουν ςταδιακά τθ δεξιότθτα για κριτικι ανάγνωςθ
αλλά και αξιολόγθςθ των ιςτοτόπων και τθσ διαδικτυακισ
πλθροφορίασ.
Να αςκθκοφν ςτθν παράλλθλθ επεξεργαςία διαδικτυακϊν
κειμζνων ανοίγοντασ πολλά παράκυρα.
Να ζρκουν ςε επαφι με διάφορεσ Web2 εφαρμογζσ όπωσ το
ςχολικό ιςτολόγιο όπου κα αναρτιςουν πολυτροπικά κείμενα ι
ζνα ανοιχτό wiki, ςτο οποίο κα δθμοςιεφςουν υλικό που ςτθ
ςυνζχεια κα ςχολιαςτεί/διορκωκεί από άλλουσ ςυμμετζχοντεσ.
Στόχοσ είναι να καλλιεργιςουν ςυμμετοχικζσ και ςυνεργατικζσ
διαδικαςίεσ ςτα πλαίςια τθσ μάκθςθσ.
Να γνωρίςουν χριςιμουσ δικτυακοφσ τόπουσ για τθ διδαςκαλία
τθσ νεοελλθνικισ γλϊςςασ
4. Παρουςίαςθ τθσ πρόταςθσ
Η ςυγκεκριμζνθ διδακτικι πρόταςθ αφορά τθ διδαςκαλία ολόκλθρθσ
ενότθτασ, γεγονόσ που κακιςτά το εγχείρθμα ιδιαίτερα απαιτθτικό και το
ςενάριο μακροςκελζσ. Βαςικό ςυςτατικό του ςεναρίου είναι ότι ςζβεται το
ςχολικό βιβλίο και ακολουκεί ςε ςθμαντικό βακμό τθν φλθ του. Προςπακεί
όμωσ να υπερβεί τθν παραδοςιακι ςτατικι προςζγγιςθ ςτθ γλωςςικι
διδαςκαλία, που περιορίηει τθν πρωτοβουλία των μακθτϊν και κακιςτά
αναπόφευκτα τθ ςυνεργαςία τουσ ςτθν αναηιτθςθ και ςφνκεςθ τθσ γνϊςθσ
ιδιαίτερα επιφανειακι.
Επιδιωκόμενοσ ςτόχοσ είναι οι μακθτζσ να προςεγγίςουν τα
διαδικτυακά κείμενα, τα λεξιλογικά και γραμματικά φαινόμενα μζςα από τον
ενεργθτικό ρόλο του ερευνθτι ςτα πλαίςια τθσ ανακαλυπτικήσ-διερευνητικήσ
μάθηςησ. Συγκεκριμζνα, να επιςκεφτοφν ιςτοςελίδεσ, να διερευνιςουν
γλωςςικό υλικό που είναι αποκθκευμζνο ςε βάςεισ δεδομζνων (π.χ. ςϊματα
κειμζνων ςτθν Πφλθ για τθν ελλθνικι γλϊςςα), να αναηθτιςουν και να βρουν
απαντιςεισ/λφςεισ για το πρόβλθμα που τουσ δόκθκε. Οικοδομοφν ζτςι
ενεργθτικά τθ νζα γνϊςθ εμπλουτίηοντασ τισ ιδθ υπάρχουςεσ *γνωςτική εποικοδομιςτική μάθηςη+ και αναπτφςςουν γλωςςικζσ δεξιότθτεσ χριςιμεσ
ςτθν αποκαλοφμενθ κοινωνία τθσ πλθροφορίασ.
Σελίδα 6
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

7. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Παράλλθλα, τα παιδιά καλοφνται ςε διάφορα ςτάδια τθσ εργαςίασ
τουσ, να παράξουν κείμενα με τον επεξεργαςτή κειμζνου και να οργανϊςουν
ςφντομθ παρουςίαςθ των διαπιςτϊςεϊν τουσ ςε λογιςμικό παρουςιάςεων
(power point). Και τα δφο είναι νζα μζςα πρακτικισ γραμματιςμοφ κι ζχουν
τισ δικζσ τουσ ιδιαιτερότθτεσ. Αςκοφνται επομζνωσ ςτθ παραγωγι λόγου με
θλεκτρονικά μζςα, κάτι πολφ ςυνθκιςμζνο ςτισ μζρεσ μασ. Κατά τον τρόπο
αυτό ςφμφωνα με τισ βαςικζσ αρχζσ τθσ επικοινωνιακήσ προςζγγιςησ τησ
γλϊςςασ επιτυγχάνεται θ ςφνδεςθ του ςχολείου με τθ ηωι.
Ανακεφαλαιϊνοντασ, κα ζπρεπε να τονιςτεί ότι θ άςκθςθ των μακθτϊν ςτο
να ερευνοφν, να ςυηθτοφν μεταξφ τουσ, να ςυνεργάηονται, να οδθγοφνται ςε
διαπιςτϊςεισ τισ οποίεσ κα καταγράφουν και κα κοινοποιοφν με θλεκτρονικά
μζςα, ικανοποιεί τισ επιδιϊξεισ του νζου ΑΠΣ για κλαςικό, νζο *ψηφιακό τεχνολογικό+ και κριτικό γραμματιςμό των μακθτϊν.
Η υλοποίθςθ του ςεναρίου προχποκζτει διαφορετικι παιδαγωγικι
προςζγγιςθ κατά τθ διδαςκαλία. Ζτςι, προτείνεται το μακθτοκεντρικό
μοντζλο διδαςκαλίασ και θ οργάνωςθ τθσ τάξθσ κα γίνει ςφμφωνα με τθν
ομαδοςυνεργατικι μζκοδο. Οι αλλαγζσ ςτουσ ρόλουσ εκπαιδευτικοφ και
μακθτϊν κρίνονται απαραίτθτεσ. Ο εκπαιδευτικόσ εκδφεται τον παραδοςιακό
ρόλο του φορζα και μεταδότθ τθσ γνϊςθσ και αναλαμβάνει το ρόλο του
εμψυχωτι, του κακοδθγθτι, του διευκολυντι ςτθ διαδικαςία τθσ μάκθςθσ.
Συγκεκριμζνα, ςχεδιάηει το μάκθμα, ςυντονίηει τθ μακθςιακι διαδικαςία,
ςυμβουλεφει, ανατροφοδοτεί, εξομαλφνει ενδεχόμενεσ δυςκολίεσ,
ενκαρρφνει το διάλογο και τθν αυτενζργεια των μακθτϊν.
Ο μακθτισ από τθν άλλθ μεριά παφει να είναι πακθτικόσ ακροατισ και
αποδζκτθσ τθσ γνϊςθσ. Αντίκετα τίκεται ςτο επίκεντρο τθσ διδαςκαλίασ,
αναλαμβάνει πρωτοβουλίεσ, αυτενεργεί, γίνεται κριτικόσ αναγνϊςτθσ
κειμζνων, ςυνεργάηεται και ανταλλάςςει απόψεισ με τουσ ςυμμακθτζσ του,
ερευνά, βγάηει ςυμπεράςματα και ανακαλφπτει ςταδιακά τθ γνϊςθ.
Προβαίνει επίςθσ ςε διαδικαςίεσ αυτό-αξιολόγθςθσ και ετερο-αξιολόγθςθσ.
Εφαρμογή ςεναρίου
Το ςυγκεκριμζνο ςενάριο, το οποίο ςτοχεφει ςτθ διδαςκαλία τθσ 3 θσ
ενότθτασ του ςχολικοφ εγχειριδίου τθσ Βϋ Γυμναςίου, διαρκεί 8 διδακτικζσ
ώρεσ και υπερβαίνει κατά δφο ϊρεσ τον προβλεπόμενο χρόνο που ορίηεται
ςτισ οδθγίεσ για τθ διδαςκαλία των κεωρθτικϊν μακθμάτων ςτο Γυμνάςιο. Η
Σελίδα 7
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

8. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
υπζρβαςθ αυτι κεωρικθκε αναγκαία για να καλυφκοφν ικανοποιθτικά οι
ςτόχοι που τζκθκαν παραπάνω κακιςτϊντασ το ςενάριο πιο ρεαλιςτικό ςτθν
εφαρμογι του.
Η πρώτθ διδακτικι ώρα μπορεί να πραγματοποιθκεί εκτόσ
εργαςτθρίου ςε αίκουςα που διακζτει βιντεοπροβολζα και θχεία. Για τισ
επόμενεσ 7 ώρεσ πρζπει να γίνει χριςθ του εργαςτθρίου τθσ πλθροφορικισ
μετά από ςυνεννόθςθ με τον υπεφκυνο κακθγθτι. Η ςυνδρομι του ςτθν
υλοποίθςθ του ςεναρίου, ειδικά ςτθν τελευταία φάςθ ανάρτθςθσ των
εργαςιϊν ςτο ιςτολόγιο του ςχολείου κα ιταν πολφτιμθ.
Η τάξθ οργανϊνεται με βάςθ τθν ομαδοςυνεργατικι μζκοδο. Το
μακθτικό δυναμικό είναι 24 μακθτζσ. Κατά ςυνζπεια χωρίηονται ςε ζξι
ομάδεσ των τεςςάρων μακθτϊν και διατθροφν τθν ίδια ςφνκεςθ ςε όλεσ τισ
φάςεισ τθσ διδαςκαλίασ. Οι ομάδεσ ςυγκροτοφνται με κριτιρια τθν
ανομοιογζνεια ωσ προσ τισ μακθςιακζσ τουσ επιδόςεισ και τθν ευχζρεια ςτθ
χριςθ των Τ.Π.Ε. Τουλάχιςτον ζνασ μακθτισ ςε κάκε ομάδα πρζπει να είναι
ςε κζςθ να χειριςτεί τον επεξεργαςτι κειμζνου, το λογιςμικό παρουςιάςεων
και το φυλλομετρθτι. Ο διδάςκων παρεμβαίνει διακριτικά ςτο χωριςμό των
ομάδων, τθ διανομι των ρόλων που κα υποδυκοφν και επιβλζπει τθν ομαλι
λειτουργία τουσ, ϊςτε να επιτυγχάνεται θ ςυνεργαςία και θ ανατροφοδότθςθ
ςτον μζγιςτο δυνατό βακμό.
Είναι ςθμαντικό να τονιςτεί ότι οι ςυγκεκριμζνοι μακθτζσ μζχρι να
ζρκει θ ςτιγμι να πραγματοποιθκεί το ςενάριο (3θ διδακτικι ενότθτα) είναι
καλό να αςκθκοφν ςτθν ομαδοςυνεργατικι μζκοδο διδαςκαλίασ (εφαρμογι
βαςικϊν κανόνων, διαμοιραςμόσ ρόλων κ.λ.π.), ϊςτε οι ομάδεσ να ζχουν ιδθ
διαμορφωκεί και θ μεταξφ τουσ ςυνεργαςία να είναι ομαλι και αποδοτικι.
Εξίςου ςθμαντικό κρίνεται να ζρκουν από νωρίσ ςε επαφι με ανοιχτά
διερευνθτικά περιβάλλοντα που κα χρθςιμοποιιςουν κατά τθν υλοποίθςθ
του ςεναρίου, όπωσ θ Πφλη για την ελληνική γλώςςα. Πρόκειται για πλοφςιο
δικτυακό τόπο που περιζχει μεταξφ άλλων θλεκτρονικά λεξικά, ςϊματα
κειμζνων, αλλά και γραμματικζσ τθσ Νζασ Ελλθνικισ. Οι πολλαπλζσ
δυνατότθτεσ τθσ μθχανισ αναηιτθςθσ δίνουν τθ δυνατότθτα ςτουσ μακθτζσ
να ερευνιςουν ςε βάκοσ τθ ςθμαςία των λζξεων που αναηθτοφν και να
εξετάςουν τθ λειτουργία των ςυνκετικϊν, όπου είναι απαραίτθτο. Για να
αποκτιςουν οι μακθτζσ μια ςχετικι εξοικείωςθ, πριν τθν εφαρμογι του
ςεναρίου, καλό κα ιταν ο διδάςκων να τουσ ξεναγιςει από τθν αρχι τθσ
χρονιάσ ςτον ιςτοχϊρο και να τουσ ανακζτει κατά διαςτιματα ςφντομεσ
Σελίδα 8
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

9. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
εργαςίεσ. Επίςθσ, προτείνεται να αςκθκοφν ςτθ χριςθ του επεξεργαςτι
κειμζνου και ςτο λογιςμικό παρουςίαςθσ.
Κατά τθν εφαρμογι του ςεναρίου οι ομάδεσ κα αναρτοφν τα
ςυμπλθρωμζνα φφλλα εργαςίασ τουσ και τα power points που κα
δθμιουργιςουν ςτο wiki τθσ τάξθσ. Επιλζχτθκε το ςυγκεκριμζνο δικτυακό
περιβάλλον, για τουσ εξισ λόγουσ:
 Δεν είναι υποχρεωτικι θ εγγραφι.
 Οι μακθτζσ μποροφν να επεξεργαςτοφν το περιεχόμενο των
αναρτιςεων, να το τροποποιιςουν, να το βελτιϊςουν.
 Διευκολφνει τθ ςυνεργαςία μεταξφ των ομάδων κακϊσ
μποροφν να εργαςτοφν ςτο ίδιο κείμενο ςε πραγματικό χρόνο
από διαφορετικοφσ υπολογιςτζσ. Υπάρχει ζτςι θ δυνατότθτα να
ςυνεχίςουν ςτο ςπίτι φφλλα εργαςίασ που ζχουν αναρτθκεί
αλλά δεν ζχουν ολοκλθρωκεί.
 Βοθκά τθ διαδικαςία τθσ διόρκωςθσ και αξιολόγθςθσ των
πολυτροπικϊν κειμζνων που απαιτείται ςτο τελευταίο φφλλο
εργαςίασ.
Είναι απαραίτθτο, λοιπόν, ο διδάςκων να δθμιουργιςει ζνα ανοιχτό wiki και
να δείξει ςτουσ μακθτζσ του πϊσ λειτουργεί και τι δυνατότθτεσ τουσ παρζχει.
Το ςενάριο περιλαμβάνει δφο βαςικζσ φάςεισ εργαςίασ. Η Αϋ φάςθ
είναι θ αφόρμθςθ, καλφπτει 1 διδακτικι ϊρα και πραγματοποιείται εκτόσ
εργαςτθρίου, ενϊ θ Βϋ φάςθ υλοποιείται αποκλειςτικά ςτο εργαςτιριο
πλθροφορικισ και περιλαμβάνει τρεισ 2ωρεσ και μια 1ωρθ ςυνάντθςθ
(ςφνολο 7 ϊρεσ). Απαιτείται ρφκμιςθ του προγράμματοσ, ϊςτε να
προβλζπεται ζνα ςυνεχόμενο δίωρο μζςα ςτθν εβδομάδα. Καλό είναι αυτό
να ρυκμιςτεί από τθν αρχι τθσ χρονιάσ.
Οι ομάδεσ, όταν μεταβοφν ςτο εργαςτιριο πλθροφορικισ, εργάηονται
ςε ξεχωριςτά φφλλα εργαςίασ, τα οποία βρίςκονται ιδθ ςε φακζλουσ πάνω
ςτθν επιφάνεια εργαςίασ. Διανζμονται ςυνολικά 4 φφλλα εργαςίασ ςε κάκε
ομάδα. Τα πρϊτα τρία είναι διαφορετικά μεταξφ τουσ και ςτοχεφουν να
καλφψουν από τθν Α ωσ και τθ Δ υποενότθτα. Απαιτοφνται 5 διδακτικζσ ώρεσ
για τθν υλοποίθςι τουσ. Στο τελευταίο δίωρο διανζμεται ζνα κοινό φφλλο
εργαςίασ που αφορά τθν παραγωγι λόγου (Ε υποενότθτα) και μυεί τουσ
μακθτζσ ςτθ διαδικαςία αξιολόγθςθσ των κειμζνων τουσ.
Σελίδα 9
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

10. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Αναλυτικι περιγραφι τθσ διδαςκαλίασ
Α΄ Φάςθ
1θ διδακτικι ώρα: οι μακθτζσ μεταβαίνουν ςτθν αίκουςα πολλαπλϊν
χριςεων του ςχολείου, όπου υπάρχει βιντεοπροβολζασ και θχθτικι
εγκατάςταςθ. Χωρίηονται ςτισ ομάδεσ τουσ και διαμοιράηουν ρόλουσ. Ο
διδάςκων παρουςιάηει ςφντομα το πλάνο εργαςίασ και τουσ επιδιωκόμενουσ
ςτόχουσ. Το μζροσ αυτό δεν κα διαρκζςει περιςςότερο από δζκα λεπτά. Στθ
ςυνζχεια τουσ παρουςιάηει ζνα prezi ςχετικά με τθ φιλία, το βαςικό κζμα
που καλοφνται να διαπραγματευτοφν ςτθ ςυγκεκριμζνθ ενότθτα. Στο τζλοσ
του prezi είναι ενςωματωμζνθ μια βραβευμζνθ μακθτικι ταινία με ςχετικό
κζμα διάρκειασ 10 λεπτϊν. Η ςυνολικι διάρκεια τθσ προβολισ δεν
υπερβαίνει τα 13 λεπτά. Στθ ςυνζχεια τουσ δείχνει ζνα ςυννεφόλεξο και ζνα
poetryblender με κζμα τθ φιλία. Στο χρόνο που απομζνει οι μακθτζσ
κατακζτουν ςκζψεισ και απόψεισ για όςα παρακολοφκθςαν.
Τα ςυγκεκριμζνα Web2 εργαλεία επιλζχτθκαν, γιατί μποροφν να
υποςτθρίξουν με εντυπωςιακό τρόπο το ςκοπό τθσ πρϊτθσ διδακτικισ ϊρασ
τθσ αφόρμθςθσ, που είναι από τθ μια να προκαλζςουν ςυηιτθςθ γφρω από
τθ φιλία και από τθν άλλθ να κινιςουν το ενδιαφζρον των μακθτϊν για τισ
ΤΠΕ ωσ ζνα καινοφριο παιδαγωγικό περιβάλλον.
Β΄ Φάςθ
2θ-3θ διδακτικζσ ώρεσ (δίωρο): οι μακθτζσ μεταβαίνουν ςτο εργαςτιριο
πλθροφορικισ και κάκονται ςτουσ υπολογιςτζσ κατά ομάδεσ. Κάκε ομάδα
λειτουργεί ωσ ενιαίο και αυτόνομο ςφνολο. Ζνασ μακθτισ αναλαμβάνει το
χειριςμό του υπολογιςτι. Στθ ςυνζχεια ανοίγουν το πρϊτο φφλλο εργαςίασ
που αντιςτοιχεί ςτθν ομάδα τουσ. Ο διδάςκων τουσ ςυμβουλεφει να
εργάηονται χαμθλόφωνα και να ανοίξουν τουσ ςυνδζςμουσ που κα βρουν ςτα
φφλλα εργαςίασ. Διανζμει επίςθσ ςε κάκε μακθτι το φφλλο εργαςίασ και ςε
ζντυπθ μορφι, ϊςτε να κρατοφν τισ ςθμειϊςεισ που χρειάηονται.
Το φφλλο εργαςίασ περιλαμβάνει τρεισ δραςτθριότθτεσ
καλφπτουν τθν Α και Δ υποενότθτα (κείμενα για τθ φιλία, λεξιλόγιο) :
που
α. Πρϊτθ δραςτθριότθτα: Αφοφ ανοίξουν τουσ υπερςυνδζςμουσ και
διαβάςουν τα κείμενα, καλοφνται να ςυηθτιςουν μεταξφ τουσ και να
απαντιςουν ςτθν ερϊτθςθ κατανόθςθσ που τουσ δίνεται
χρθςιμοποιϊντασ τον επεξεργαςτι κειμζνου.
Σελίδα 10
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

11. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
β. Δεφτερθ δραςτθριότθτα: Συμπλθρϊνουν ζνα λεξιλογικό πίνακα
ςφμφωνα με τισ οδθγίεσ που τουσ δίνονται.
γ. Τρίτθ δραςτθριότθτα: Επιχειροφν τθ λεξιλογικι εξομάλυνςθ των
κειμζνων χρθςιμοποιϊντασ τα ςϊματα κειμζνων και τα θλεκτρονικά
λεξικά που βρίςκονται ςτθν Πφλθ για τθν ελλθνικι γλϊςςα.
Υποδεικνφονται τρεισ λζξεισ που πρζπει οπωςδιποτε να ςυμπεριλάβουν
ςτθν αναηιτθςθ. Συμπλθρϊνουν τον αντίςτοιχο πίνακα.
Στο χρόνο που απομζνει παρουςιάηουν τα κείμενα και το λεξιλόγιο
που ςυγκζντρωςαν ςτθν ολομζλεια. Σϊηουν τα φφλλα εργαςίασ τουσ ςτον
αντίςτοιχο φάκελο ςτθν επιφάνεια εργαςίασ. Στθ ςυνζχεια τα αντιγράφουν
ςε ςυςκευι φορθτισ μνιμθσ (USB device) και τα παραδίδουν ςτον κακθγθτι.
Ο κακθγθτισ ςτο τζλοσ κάκε δραςτθριότθτασ ςτο εργαςτιριο ανεβάηει τα
φφλλα εργαςίασ με τθ βοικεια κάποιων μακθτϊν ςτο wiki τθσ τάξθσ. Κατ’
αυτόν τον τρόπο δίνεται θ δυνατότθτα ςτουσ μακθτζσ να διαβάςουν τα
φφλλα εργαςίασ των άλλων ομάδων ςτο ςπίτι τουσ, αν ο χρόνοσ ςτο
εργαςτιριο δεν επαρκεί.
4θ-5θ διδακτικζσ ώρεσ (δίωρο): οι μακθτζσ μεταβαίνουν ςτο εργαςτιριο
πλθροφορικισ και παίρνουν κζςθ ςτουσ υπολογιςτζσ. Ανοίγουν το φφλλο
εργαςίασ τθσ ομάδασ τουσ. Ο κακθγθτισ τουσ ςυμβουλεφει να ανοίξουν τουσ
ςυνδζςμουσ που κα χρειαςτοφν: μια από τισ ιςτοςελίδεσ του προθγοφμενου
φφλλου εργαςίασ, τθν Πφλθ για τθν ελλθνικι γλϊςςα, τον Ελλθνικό
Πολιτιςμό-οι φωνζσ του ριματοσ ι Ελλθνικόσ πολιτιςμόσ-θ κλίςθ του
ριματοσ ι Ελλθνικόσ Πολιτιςμόσ-οι ςυηυγίεσ του ριματοσ. Παράλλθλα,
μοιράηει ςτουσ μακθτζσ το φφλλο εργαςίασ που κα χρειαςτοφν και ςε ζντυπθ
μορφι, πάνω ςτο οποίο μποροφν να ςθμειϊνουν ό,τι κεωροφν απαραίτθτο.
Το φφλλο εργαςίασ περιλαμβάνει πζντε δραςτθριότθτεσ που
καλφπτουν τθ Β΄ υποενότθτα (φωνζσ και ςυηυγίεσ του ριματοσ).
Περιλαμβάνονται και δφο δραςτθριότθτεσ αυτοαξιολόγθςθσ που δίνονται ωσ
εργαςία για το ςπίτι:
α. Η πρϊτθ δραςτθριότθτα αφορά τισ φωνζσ του ριματοσ. Αφοφ ανοίξουν
το ςφνδεςμο που τουσ ηθτείται και εντοπίςουν τα ριματα που τουσ
δίνονται, ςυμπλθρϊνουν τον πίνακα ςφμφωνα με τισ οδθγίεσ τθσ
εκφϊνθςθσ και καταγράφουν τισ παρατθριςεισ τουσ χρθςιμοποιϊντασ
τον επεξεργαςτι κειμζνου.
Σελίδα 11
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

12. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
β. Δεφτερθ δραςτθριότθτα: Με οδθγό τισ παρατθριςεισ που ζχουν κάνει,
ςυμβουλεφονται τθν ιςτοςελίδα τθσ γραμματικισ που τουσ υποδεικνφεται
και ςυμπλθρϊνουν τθν αντίςτοιχθ κεωρία ςχετικά με τισ φωνζσ του
ριματοσ πάνω ςτο φφλλο εργαςίασ.
΢θμείωςθ: Σε διαφορετικά ςθμεία του φφλλου εργαςίασ οι τρεισ πρϊτεσ
ομάδεσ καλοφνται να δθμιουργιςουν ζνα ςφντομο power point με τα
βαςικά ςθμεία τθσ κεωρίασ για τισ φωνζσ και τισ ςυηυγίεσ του ριματοσ,
που κα πρζπει όλοι να γνωρίηουν (το περιεχόμενο του power point είναι
διαφορετικό για τθν κάκε ομάδα).
γ. Στθν τρίτθ δραςτθριότθτα διερευνοφν τθ μορφι και τθ ςθμαςία των
αποκετικϊν ρθμάτων, ςυμπλθρϊνουν τον αντίςτοιχο πίνακα και
καταγράφουν τον οριςμό, με τθ βοικεια ιςτοςελίδων γραμματικισ
(Ελλθνικό Πολιτιςμό-οι φωνζσ του ριματοσ) και του λεξικοφ τθσ κοινισ
νεοελλθνικισ (ςτθν Πφλθ για τθν ελλθνικι γλϊςςα).
δ. Η πζμπτθ δραςτθριότθτα αφορά τισ ςυηυγίεσ των ρθμάτων. Οι μακθτζσ
καλοφνται, αφοφ ερευνιςουν ςτουσ ανάλογουσ ςυνδζςμουσ, να
ςυμπλθρϊςουν τον πίνακα που τουσ δίνεται με τισ ςωςτζσ καταλιξεισ των
ρθμάτων και να καταγράψουν τισ παρατθριςεισ τουσ ςχετικά με τισ
διαφορζσ που παρατθροφν ςτθν κλίςθ τουσ.
ε. Ζκτθ δραςτθριότθτα: τουσ ηθτείται να καταςκευάςουν οι ίδιοι ζναν
πίνακα με τισ ςυγκεντρωτικζσ καταλιξεισ των δφο ςυηυγιϊν. Μποροφν
πάντα να ανατρζχουν για βοικεια ςτο ςφνδεςμο γραμματικισ που τουσ
δίνεται.
Οι ομάδεσ ςϊηουν τα φφλλα εργαςίασ και τα power points ςτον
αντίςτοιχο φάκελο πάνω ςτθν επιφάνεια εργαςίασ. Αντιγράφουν τα αρχεία
ςε ςυςκευι φορθτισ μνιμθσ, τα παραδίδουν ςτον κακθγθτι, ο οποίοσ τα
ανεβάηει με τθ βοικεια κάποιων μακθτϊν ςτο wiki τθσ τάξθσ.
6θ διδακτικι ώρα: οι μακθτζσ μεταβαίνουν ςτο εργαςτιριο πλθροφορικισ
και παίρνουν κζςθ ςτουσ υπολογιςτζσ. Ανοίγουν το φφλλο εργαςίασ τθσ
ομάδασ τουσ κακϊσ και τουσ ςυνδζςμουσ που κα χρειαςτοφν: τθν Πφλθ για
τθν ελλθνικι γλϊςςα και τισ γραμματικζσ τθσ νζασ ελλθνικισ (αρχεία pdf) που
τουσ ηθτοφνται. Συνιςτάται ο κακθγθτισ να ζχει ςϊςει τισ ςελίδεσ τθσ
γραμματικισ που κα χρειαςτοφν από τα pdf αρχεία ςε ξεχωριςτό φάκελο
πάνω ςτθν επιφάνεια εργαςίασ, για να αποφφγει ενδεχόμενθ κακυςτζρθςθ.
Σελίδα 12
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

13. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Διανζμει επίςθσ ςε κάκε μακθτι το φφλλο εργαςίασ και ςε ζντυπθ μορφι,
ϊςτε να ςθμειϊνουν ό,τι χρειάηεται.
Το φφλλο εργαςίασ περιλαμβάνει τρεισ δραςτθριότθτεσ και καλφπτει
τθν υποενότθτα Γ΄ (α΄ ςυνκετικό). Σκοπόσ των δραςτθριοτιτων είναι οι
μακθτζσ να ερευνιςουν ποια μζρθ του λόγου μπορεί να χρθςιμοποιθκοφν ωσ
πρϊτο ςυνκετικό, πϊσ ςθμαςιοδοτοφν τθ ςφνκετθ λζξθ που προκφπτει, ποιεσ
αλλαγζσ/αλλοιϊςεισ υφίςτανται κατά τθ διαδικαςία ςφνκεςθσ. Πιο
αναλυτικά:
α. Πρϊτθ δραςτθριότθτα: αφοφ ανοίξουν το λεξικό τθσ κοινισ
νεοελλθνικισ και τα αρχεία pdf που υπάρχουν ςτθν οκόνθ του
υπολογιςτι τουσ, ςυμπλθρϊνουν τον πίνακα που τουσ δίνεται ςφμφωνα
με τισ οδθγίεσ τθσ άςκθςθσ. Συγκεκριμζνα, βρίςκουν το αϋ και βϋ
ςυνκετικό ςε ςφνκετεσ λζξεισ που τουσ δίνονται και προςδιορίηουν ςε
ποιο μζροσ του λόγου ανικει το αϋ ςυνκετικό. Στθ ςυνζχεια, αφοφ
ανατρζξουν και ςτα αρχεία τθσ γραμματικισ, ςυμπλθρϊνουν μια λίςτα με
τα μζρθ του λόγου ςτα οποία μπορεί να ανικει το αϋ ςυνκετικό.
β. Δεφτερθ δραςτθριότθτα: δεν είναι ίδια ςε όλα τα φφλλα εργαςίασ.
Στα περιςςότερα φφλλα εργαςίασ δίνονται τρεισ ςφνκετεσ λζξεισ
ςτισ οποίεσ το αϋ ςυνκετικό ζχει υποςτεί αλλοίωςθ. Αφοφ
ςυμβουλευτοφν το λεξικό τθσ κοινισ νεοελλθνικισ, γράφουν τθ
ςθμαςία τουσ και καλοφνται να βρουν ποια λζξθ είναι το αϋ
ςυνκετικό. Τθ γράφουν ςτον αντίςτοιχο πίνακα και ςθμειϊνουν τθν
αλλοίωςθ που ζχει υποςτεί κατά τθ ςφνκεςθ.
Στο πζμπτο φφλλο εργαςίασ δίνονται το αϋ και βϋ ςυνκετικό και
καλοφνται οι μακθτζσ να γράψουν τθ ςφνκετθ λζξθ που προκφπτει.
Ελζγχουν ςτο λεξικό τθσ κοινισ νεοελλθνικισ, αν οι λζξεισ που
βρικαν είναι ςωςτζσ.
γ. Τρίτθ δραςτθριότθτα: δεν είναι ίδια ςε όλα τα φφλλα εργαςίασ.
Σε κάποια φφλλα εργαςίασ δίνεται το αϋ ςυνκετικό ςτθ μορφι που
ςυναντάται κατά τθ ςφνκεςθ (π.χ. καλλι-) και μια ςειρά από
οριςμοφσ λζξεων που το εμπεριζχουν. Οι μακθτζσ καλοφνται, αφοφ
βρουν τον οριςμό του αϋ ςυνκετικοφ ςτο λεξικό τθσ κοινισ
νεοελλθνικισ, να αναηθτιςουν τισ ςφνκετεσ λζξεισ που
αντιςτοιχοφν ςτουσ οριςμοφσ που τουσ δίνονται.
Σελίδα 13
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

14. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Στο πρϊτο φφλλο εργαςίασ δίνεται το πρόκθμα γαιο- και γεω. Οι
μακθτζσ αναηθτοφν ςτο λεξικό τθσ κοινισ νεοελλθνικισ τθ ςθμαςία
τουσ και καταγράφουν τισ ςφνκετεσ λζξεισ που κα βρουν ςτον
αντίςτοιχο πίνακα. Παρατθροφν πϊσ το κάκε πρόκθμα
διαφοροποιεί τθ ςθμαςία των ςφνκετων λζξεων που προκφπτουν.
Στα δφο τελευταία φφλλα εργαςίασ οι ομάδεσ (4θ και 5θ)
δθμιουργοφν ζνα ςφντομο power point ςχετικά με τισ γνϊςεισ που
πρζπει να ζχουν όλοι για το αϋ ςυνκετικό.
Οι ομάδεσ ςϊηουν τα φφλλα εργαςίασ και τα power points ςτον
αντίςτοιχο φάκελο πάνω ςτθν επιφάνεια εργαςίασ. Αντιγράφουν τα αρχεία
ςε ςυςκευι φορθτισ μνιμθσ, τα παραδίδουν ςτον κακθγθτι, ο οποίοσ τα
ανεβάηει με τθ βοικεια κάποιων μακθτϊν ςτο wiki τθσ τάξθσ.
7θ και 8θ διδακτικζσ ώρεσ: οι μακθτζσ μεταβαίνουν ςτο εργαςτιριο
πλθροφορικισ και παίρνουν κζςθ ςτουσ υπολογιςτζσ. Το δίωρο χωρίηεται ςε
δφο μζρθ.
αϋ μζροσ: Παρουςίαςθ των power points ςτθν ολομζλεια. Ανοίγουν το
φάκελο με τα power points και θ κάκε ομάδα παρουςιάηει ςφντομα το δικό
τθσ. Η φάςθ αυτι διαρκεί το πολφ δεκαπζντε λεπτά.
βϋ μζροσ: Το βϋ μζροσ αφορά τθν παραγωγι πολυτροπικοφ κειμζνου και
καλφπτει τθν Ε΄ υποενότθτα (παραγωγι λόγου, αξιολόγθςθ γραπτοφ
κειμζνου)
Οι ομάδεσ ανοίγουν το τζταρτο φφλλο εργαςίασ που είναι κοινό για
όλεσ τισ ομάδεσ. Ο κακθγθτισ διανζμει το ίδιο φφλλο και ςε ζντυπθ
μορφι, για να μποροφν να ςθμειϊςουν ό,τι κεωροφν απαραίτθτο. Οι
ομάδεσ ζχουν να επιλζξουν ανάμεςα ςε τρία κζματα ςχετικά με όςα
διαπραγματεφκθκαν ςτο πρϊτο φφλλο εργαςίασ. Επιλζγουν ελεφκερα
όποιο από αυτά κζλουν, αν και καλό κα ιταν ο κακθγθτισ να
προτρζψει τισ ομάδεσ να αςχολθκοφν με κάτι διαφορετικό από αυτό
που ζχουν ιδθ δουλζψει. Καλοφνται να ςυνκζςουν ζνα ςφντομο
κείμενο το πολφ δφο παραγράφων (120-150 λζξεων) και να το
εμπλουτίςουν με εικόνεσ, ςτίχουσ τραγουδιϊν ι ποιθμάτων, κακϊσ
και με μουςικά βίντεο από το youtube με τθ μορφι υπερςυνδζςμων.
Ο κακθγθτισ ζχει εγκαταςτιςει ςε κάκε υπολογιςτι το πρόςκετο που
αφαιρεί τα ςχόλια από το youtube.
Σελίδα 14
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

15. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Αν επαρκεί ο χρόνοσ οι ομάδεσ παρουςιάηουν τα κείμενά τουσ ςτθν
ολομζλεια. Όλα τα πολυτροπικά κείμενα αντιγράφονται ςτο φάκελο τθσ
ομάδασ ςτθν επιφάνεια εργαςίασ και αναρτϊνται από τον κακθγθτι ςτο wiki
τθσ τάξθσ, το οποίο ωσ ψθφιακό περιβάλλον δίνει τθ δυνατότθτα ςχολιαςμοφ
των κειμζνων από τρίτουσ.
Η τελικι φάςθ τθσ αξιολόγθςθσ των κειμζνων κα υλοποιθκεί ςτο ςπίτι
λόγω ζλλειψθσ χρόνου. Κάκε ομάδα επιλζγει το κείμενο μιασ άλλθσ με
τθ ςφμφωνθ γνϊμθ του διδάςκοντα. Κάνει παρατθριςεισ και
διορκϊςεισ. Στθ ςυνζχεια γίνεται επανζλεγχοσ και διορκϊςεισ από τθν
ομάδα που το δθμιοφργθςε. Τζλοσ, τα διορκωμζνα κείμενα κα
ελεγχκοφν από τον διδάςκοντα και κα αποκτιςουν μια τελικι μορφι
με απϊτερο ςτόχο τθν ανάρτθςι τουσ ςτο ιςτολόγιο του ςχολείου ςε
ζνα μικρό αφιζρωμα του τμιματοσ για τθ φιλία.
Κρίνεται απαραίτθτο τθν επόμενθ διδακτικι ϊρα να πραγματοποιθκεί
θ αξιολόγθςθ τθσ εργαςίασ μζςω αυτο-αξιολόγθςθσ και ετερο-αξιολόγθςθσ
τόςο του τελικοφ προϊόντοσ όςο και τθσ μακθςιακισ διαδικαςίασ.
5. Προαπαιτοφμενα και προετοιμαςία
Για τθν ομαλότερθ διεξαγωγι τθσ μακθςιακισ διαδικαςίασ κρίνεται
απαραίτθτο
να υπάρχει εξοικείωςθ του διδάςκοντοσ με τισ Νζεσ Τεχνολογίεσ.
να υπάρχει εξοικείωςθ των μακθτϊν με τισ Νζεσ Τεχνολογίεσ
γενικότερα και ςυγκεκριμζνα: με το πρόγραμμα επεξεργαςτι κειμζνου
(Microsoft Word), το πρόγραμμα παρουςιάςεων (power point), με τθ
χριςθ μθχανϊν αναηιτθςθσ και φυλλομετρθτι (google, Mozilla κ.λ.π.),
τθ χριςθ ςυςκευϊν φορθτισ μνιμθσ.
να υπάρχει εξοικείωςθ με τθν ομαδοςυνεργατικι μζκοδο·
να ζχει προθγθκεί θ ςφςταςθ των ομάδων, ϊςτε, με τθν είςοδό τουσ
ςτο εργαςτιριο, να πάρουν αμζςωσ τθ κζςθ τουσ μπροςτά ςτον
υπολογιςτι·
να διαςφαλιςκεί θ πρόςβαςθ ςτο διαδίκτυο και ο ζλεγχοσ των
υπολογιςτϊν για τυχόν προβλιματα τεχνικισ φφςεωσ·
να ζχουν αποκθκευτεί ςε διακριτό φάκελο ςτθν επιφάνεια εργαςίασ
των θλεκτρονικϊν υπολογιςτϊν τα φφλλα εργαςίασ κάκε ομάδασ που
κα δοκοφν ςτουσ μακθτζσ και ςε ζντυπθ μορφι.
Σελίδα 15
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

16. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
να ζχουν αποκθκευκεί ςε διακριτό φάκελο τα αρχεία pdf με τισ
ςελίδεσ από τθ γραμματικι του Χρ. Τςολάκθ και του Μ.
Τριανταφυλλίδθ που κα χρειαςτοφν ςτο 3ο φφλλο εργαςίασ.
να ζχει δθμιουργθκεί από τον διδάςκοντα το ανοιχτό wiki τθσ τάξθσ.
να ζχει εγκαταςτακεί από τον κακθγθτι το πρόςκετο για τθν
αφαίρεςθ των ςχολίων από το youtube.
να υπάρχει μια ςχετικι εξοικείωςθ των μακθτϊν με τισ ιςτοςελίδεσ
που κα χρθςιμοποιιςουν, ιδιαίτερα με τθν Πφλθ για τθν ελλθνικι
γλϊςςα.
6. Διδακτικό υλικό & Εργαλεία
Σχολικό εγχειρίδιο
Η γραμματικι του Χρ. Τςολάκθ και του Μ. Τριανταφυλλίδθ ςε pdf
Φφλλα εργαςίασ ςε ζντυπθ και θλεκτρονικι μορφι
Βιντεο-προβολζασ, θχθτικι εγκατάςταςθ
Λογιςμικό επεξεργαςίασ κειμζνου *Microsoft Word]
Λογιςμικό παρουςίαςθσ (Power point)
Prezi, poetryblender, ςυννεφόλεξο
Διαδίκτυο, Μθχανι αναηιτθςθσ (google), Φυλλομετρθτισ *Mozilla
Firefox]
Υπθρεςία δθμοςίευςθσ τθσ ςχολικισ ιςτοςελίδασ: Πανελλινιο Σχολικό
Δίκτυο *www.sch.gr]
Adobe Reader (για pdf αρχεία)
Java (για τθν προβολι του ςυννεφόλεξου)
Συςκευι φορθτισ μνιμθσ *USB Device]
7. Ηλεκτρονικζσ διευκφνςεισ
Πφλθ για τθν ελλθνικι γλϊςςα (www.greek-language.gr/)
Ελλθνικόσ πολιτιςμόσ-οι φωνζσ του ριματοσ (http://goo.gl/ek9GYS)
Ελλθνικόσ πολιτιςμόσ-θ κλίςθ του ριματοσ (http://goo.gl/qEERDX)
Ελλθνικόσ πολιτιςμόσ-οι ςυηυγίεσ του ριματοσ (http://goo.gl/ek9GYS)
http://www.youtube.com/music
Οικιακι Οικονομία Αϋ Γυμναςίου (http://goo.gl/KP4LKv)
Σελίδα 16
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

17. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Ηλεκτρονικι εφθμερίδα, Η ςημερινή (http://goo.gl/WVgEph)
Ηλεκτρονικό επιςτθμονικό περιοδικό (http://goo.gl/1OxAFL)
Σχολικό ιςτολόγιο, Γυμνάςιο Κρεςτζνων (http://goo.gl/3nrXz3)
e-steki, πανελλινιο ςχολικό διαδικτυακό ςτζκι (http://goo.gl/xNfdpB)
Ηλεκτρονικι ςχολικι
(http://goo.gl/Pde7Qs)
εφθμερίδα,
Γ/ςιο
Τινου-
Γ/ςιο
Λουτρακίου
http://www.help-net.gr/Themes/Filia.htm
Σχολικό ιςτολόγιο, Γυμνάςιο Λεπτοκαρυάσ (http://goo.gl/RrSCE5)
http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.article&id=1228
Ιςτολόγιο για τθν ποίθςθ (http://ithaque.gr/j-l-borges/)
Ηλεκτρονικό ςχολικό βιβλίο, Νεοελλθνικι Λογοτεχνία Αϋ
(http://goo.gl/d2ZkYJ)
Γυμναςίου
8. Άλλεσ εκδοχζσ του ςεναρίου
Το ςυγκεκριμζνο ςενάριο με τθ μορφι που ζχει μπορεί να εφαρμοςτεί
αποκλειςτικά ςτθ Νεοελλθνικι Γλϊςςα λόγω τθσ βαρφτθτασ που δίνει ςτθν
προςζγγιςθ του λεξιλογίου, τθ γραμματικι (φωνζσ και ςυηυγίεσ του ριματοσ)
κακϊσ και τθ διαδικαςία ςφνκεςθσ των λζξεων (μορφι και λειτουργία του αϋ
ςυνκετικοφ).
Παρόλα αυτά κα μποροφςε το πρϊτο και τελευταίο φφλλο εργαςίασ,
που περιλαμβάνουν τθν ζρευνα γφρω από το κζμα τθσ φιλίασ και τθν
παραγωγι πολυτροπικϊν κειμζνων, να χρθςιμοποιθκοφν και ςε άλλα
γνωςτικά αντικείμενα, όταν ςτόχοσ είναι θ εκτενζςτερθ διαπραγμάτευςθ του
κζματοσ τθσ φιλίασ.
Ενδεικτικά αναφζρουμε ζνα διακεματικό project που να εμπλζκει τα
μακιματα τθσ Νεοελλθνικισ Γλϊςςασ, Νεοελλθνικισ Λογοτεχνίασ, Οικιακισ
Οικονομίασ, Πλθροφορικισ και Αιςκθτικισ Αγωγισ (Μουςικι, Εικαςτικά).
Προχπόκεςθ είναι θ τροποποίθςθ των ςυγκεκριμζνων φφλλων εργαςίασ για
να πλθροφνται οι μακθςιακοί ςτόχοι του project. Σε τζτοια περίπτωςθ κα
μποροφςαν να περιλαμβάνουν και τθ δθμιουργία ενόσ μουςικοφ κομματιοφ
Σελίδα 17
Κατιρτηι Κωνςταντίνα

18. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ - ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
από τουσ μακθτζσ ι μια ζκκεςθ ηωγραφικισ/κολάη με ζργα των ίδιων. Θα
μποροφςε, επίςθσ, να δθμιουργθκεί ζνα διαδικτυακό forum για να
ανταλλάςςουν οι μακθτζσ του ςχολείου απόψεισ γφρω από το κζμα τθσ
φιλίασ ι ζνα θλεκτρονικό περιοδικό, που να φιλοξενεί τα πολυτροπικά
κείμενα των μακθτϊν και ό,τι άλλο δθμιουργιςουν ςε θλεκτρονικι μορφι
ςτα πλαίςια του project.
Θα μποροφςαμε, επίςθσ, να αναφζρουμε τθν αξιοποίθςι τουσ ςτα
πλαίςια θμιτυπικϊν πρακτικϊν γλωςςικοφ γραμματιςμοφ, όπωσ κάποιο
πρόγραμμα Αγωγισ Υγείασ με κζμα τθ φιλία ςτθν εφθβεία.
9. Κριτικι
Το ςυγκεκριμζνο ςενάριο δεν ζχει ακόμα υλοποιθκεί ςτο ςχολείο, γι’
αυτό δεν μπορεί να αποκλειςκεί το γεγονόσ ότι κα παρουςιάςει προβλιματα
κατά τθν εφαρμογι του. Είναι ζνα ςενάριο με μεγάλθ διάρκεια, που
ενδεχομζνωσ να κουράςει τουσ μακθτζσ. Άλλο πρόβλθμα μπορεί να είναι ο
διακζςιμοσ χρόνοσ. Κάποιεσ δραςτθριότθτεσ μπορεί να μθν ολοκλθρϊνονται
ςτο εργαςτιριο, πράγμα που ςυνεπάγεται περιςςότερθ εργαςία ςτο ςπίτι.
Οι οχτϊ διδακτικζσ ϊρεσ που απαιτοφνται κακιςτοφν πιο δφςκολθ τθ
ρφκμιςθ του προγράμματοσ για τθ χριςθ του εργαςτθρίου τθσ
πλθροφορικισ. Μια επιπλζον δυςκολία ίςωσ είναι ότι ο εξοπλιςμόσ του
εργαςτθρίου είναι πεπαλαιωμζνοσ. Στα κετικά ςυγκαταλζγεται θ δεδομζνθ
καλι ςυνεργαςία με τθν κακθγιτρια τθσ πλθροφορικισ που κα βοθκιςει όςο
μπορεί ςτθν απρόςκοπτθ διεξαγωγι του ςεναρίου από τεχνικισ τουλάχιςτον
πλευράσ.
Σελίδα 18
Κατιρτηι Κωνςταντίνα