1. SEJARAH TINGKATAN 4
BAB 2
PENINGKATAN
TAMADUN

2. ASPEK PENINGKATAN
TAMADUN
Sistem Pemerintahan dan
Pentadbiran

3. (a) Apakah ciri-ciri sistem demokrasi yang
diperkenalkan di Athens,Yunani?
• Terdapat Dewan Perhimpunan dan Majlis
• Warganegara lelaki dewasa berpeluang menjadi
ahli Dewan Perhimpunan
• Tempoh menjadi ahli Dewan Perhimpunan antara
enam bulan hingga setahun
• Dewan Perhimpunan bersidang sebanyak tiga kali
sebulan
• Ahli Dewan Perhimpunan mencadangkan dasar
kerajaan
• Keputusan Dewan Perhimpunan dikendalikan oleh
Majlis
• Dewan Perhimpunan bertanggungjawab melantik
ahli Majlis,Majistret dan Ju

4. (b) Berikan perbezaan penglibatan rakyat
dalam pentadbiran antara sistem demokrasi
yang diamalkan di Yunani dengan sistem
demokrasi di Malaysia.
Di Yunani
 Berbentuk penyertaan langsung
 Warganegara lelaki terlibat dalam membentuk kerajaan
 Warganegara lelaki berpeluang menganggotai Dewan
Perhimpunan
Di Malaysia
 Berbentuk penyertaan tidak langsung
 Rakyat memilih wakil melalui pilihan raya
 Wakil ini yang menganggotai Dewan Rakyat

5. (c) Nyatakan amalan sistem republik dalam
tamadun Rom
• Tiada pemerintah berkuasa mutlak
• Kuasa tertinggi terletak pada dua orang konsul
• Konsul dilantik daripada kalangan ahli Dewan
Senat
• Sebelum dilantik menjadi konsul seseorang itu
mestilah seorang praeotor
• Konsul dibantu oleh Dewan Senat
• Dewan Senat membincangkan pentadbiran
negara dan merangka perundangan
• Dewan Perhimpunan meluluskan keputusan yang
dibuat oleh Dewan Senat

6. (d) Senaraikan ciri-ciri sistem birokrasi
awam pada zaman Dinasti Chin di China
 Pegawai pentadbiran awam dilantik oleh
maharaja
 Pegawai dilantik daripada kalangan rakyat
 Perlantikan dijalankan oleh jawatankuasa
perkhidmatan awam
 Perlantikan pegawai berasaskan pencapaian
dalam peperiksaan awam

7. (e) Sebutkan perubahan-perubahan yang
dilakukan oleh Julius Caesar terhadap
sistem pemerintahan Rom?
 Menjalankan pemerintahan bercorak empayar
 Membentuk pemerintahan berpusat
 Menyatukan wilayah kecil yang ditaklukinya
 Menamatkan pemerintahan republik
 Menguasai angkatan tentera dan Senat
 Mengisytiharkan dirinya sebagai diktator
 Menggunakan gelaran maharaja

8. (f) Mengapakah zaman pemerintahan
Augustus Caesar dianggap sebagai Pax-
Romana (Keagungan Rom) ?
 Membawa keagungan kepada empayar Rom
 Empayarnya meliputi tiga benua- Asia, Afrika
dan Eropah
 Keamanan Rom berkekalan selama 200 tahun
 Mewujudkan keamanan Rom empayar yang
terdiri daripada pelbagai bangsa

9. (g) Nyatakan amalan sistem pemerintahan
beraja dalam tamadun India
 Raja mengamalkan kuasa mutlak
 Kedudukan raja diperkukuhkan dengan pelbagai
upacara ritual
 Raja dianggap suci
 Golongan Brahmin merupakan penasihat
 Golongan Ksyatria menjadi pemerintah tertinggi

10. (h) Berikan usaha-usaha yang dilaksanakan
oleh Asoka untuk memantapkan
kerajaan Maurya di India
 Menamatkan perang saudara selepas kematian
ayahnya
 Menakluki negeri Kalinga
 Menekankan kedamaian dan kemajuan sosial
 Meninggalkan dasar penaklukan melalui
ketenteraan
 Menjalankan penaklukan melalui penyebaran
agama Buddha
 Menjalankan pentadbiran secara birokrasi

11. ASPEK
PENINGKATAN
TAMADUN
Perundangan

12. (a) Sebutkan jenis undang-undang
Rom
Undang-undang sivil
Undang-undang jenayah
Undang-undang natural

13. (b) Senaraikan prinsip undang-undang
Rom
 Semua manusia sama di sisi undang-undang
 Seseorang tidak bersalah sehingga terbukti
bersalah
 Keadilan terhadap setiap individu
 Hukuman berasaskan bukti yang cukup

14. (c) Nyatakan perlaksanaan undang-undang
pada zaman Dinasti Maurya semasa
pemerintahan Asoka
 Titah dan perintah raja adalah undang-undang
 Titah perintah diukir pada tiang kayu
 Dikenali sebagai Tiang Asoka
 Tiang didirikan di tepi jalan supaya dapat dibaca
oleh rakyat
 Undang-undang berteraskan konsep
kesejahteraan rakyat
 Raja diumpamakan bapa oleh masyarakat
 Penyembelihan haiwan untuk upacara korban
dilarang

15. (d) Nyatakan prinsip undang-undang
berteraskan falsafah legalisme dalam
tamadun China
 Undang-undang yang tegas
 Bercorak hukuman berat
 Tiada belas kasihan dalam menjalankan
undang-undang
 Dikuatkuasakan dalam apa jua keadaan
 Raja mesti memiliki kuasa yang utuh

16. ASPEK PENINGKATAN
TAMADUN
Perluasan Kuasa

17. (a) Apakah sumbangan Alexander The
Great terhadap perluasan empayar
Yunani?
• Meneruskan usaha penyatuan kerajaan
Macedonia dan Yunani
• Meluaskan lagi jajahan takluk Yunani
• Menakluki empayar Parsi
• Menguasai seluruh kawasan Laut
Mediterranean
• Menyebarkan kebudayaan Hellenistik

18. (b) Sebutkan kejayaan Augustus
Caesar semasa memerintah Rom
 Menjalankan dasar perluasan kuasa
 Mewajibkan pemerintahan secara warisan
 Mengasaskan empayar Rom
 Memiliki empayar yang luas
 Memerintah seperti diktator
 Mengalahkan tentera di bawah pimpinan
Anthony

19. (c) Nyatakan peranan Chandragupta
Maurya dalam pembentukan
empayar Maurya
 Menyatukan kerajaan-kerajaan kecil di India
 Mengubah status raja kepada maharaja
 Empayarnya meliputi Teluk Benggala hingga
ke Pergunungan Hindu Kush
 Menjadikan Pataliputra sebagai ibu negara

20. (d) Sebutkan usaha-usaha yang dilakukan
oleh Asoka dalam mengukuhkan empayar
Maurya pada xaman pemerintahannya
Menamatkan perang saudara selepas kematian
ayahnya
Menakluki negeri Kalinga
Menekankan kedamaian dan kemajuan sosial
Meninggalkan dasar penaklukan melalui
ketenteraan
Menjalankan penaklukan melalui penyebaran
agama Buddha
Membentuk pentadbiran bercorak birokrasi
untuk menjalankan pemerintahannya

21. (e) Senaraikan langkah-langkah yang
dilaksanakan oleh Shih Huang Ti dalam
pembentukan empayar Dinasti Chin
• Menyatukan kerajaan kecil di China
• Memerintah secara autokratik
• Menghapuskan kuasa golongan
bangsawan
• Melantik gabenor dan panglima tentera
untuk mentadbir
• Membina Tembok Besar China

22. ASPEK
PENINGKATAN
TAMADUN
Peningkatan Ekonomi

23. (a) Mengapakah negara-negara kota di
Yunani memberikan tumpuan kepada
aktiviti perdagangan?
 Keadaan muka bumi Yunani bergunung-ganang
 Muka bumi tidak sesuai untuk pertanian
 Perdagangan dengan luar semakin meningkat
 Terdapat jalan laut
 Terpaksa mendapatkan bahan makanan dari
luar
 Athens menjadi pusat pengumpulan barangan
dari Timur

24. (b) Senaraikan faktor-faktor yang mendorong
kerajaan Maurya di India mencapai
kemajuan dalam bidang perdagangan
 Melibatkan perdagangan dengan luar
 Terdapat pelabuhan yang menghubungkan India dengan negara
luar
 Penubuhan persatuan perdagangan dan perusahaan (stresthin)
 Penggubalan undang-undang untuk mengawal persatuan
 Perlaksanaan undang-undang diawasi oleh raja
 Penggunaan mata wang sebagai medium jual beli
 Sokongan perusahaan tekstil,kain kapas dan sutera
 Perkembangan perusahaan berasaskan barangan emas,mutiara
dan batu permata
 Perlaksanaan sistem cukai

25. (c) Sumbangan tamadun China
terhadap kemajuan pertanian
 Pengenalan teknik tenggala
 Penggunaan kolar kuda
 Penciptaan alat kegunaan pertanian
 Penanaman secara bergilir
 Peneresan kawasan bukit untuk pertanian
 Pembinaan terusan

26. ASPEK PENINGKATAN
TAMADUN
Pendidikan

27. a) Apakah falsafah pendidikan
Athens?
 Bertujuan menghasilkan manusia
seimbang dari segi rohani dan jasmani
 Manusia cemerlang dapat memberikan
sumbangan kepada masyarakat
 Menitikberatkan kemahiran semua aspek

28. b) Berikan dua kesan daripada
perkembangan pendidikan pada zaman
peningkatan tamadun Yunani
• Berkembangnya sekolah-sekolah falsafah
• Athens menjadi pusat cendiakiawan
• Lahirnya ramai sejarawan
• Lahirnya pemikir-pemikir dalam bidang
sains dan teknologi

29. c) Senaraikan ciri-ciri pendidikan dalam
tamadun India pada Zaman Vedik
 Mementingkan ilmu keagamaan
 Pendidikan berteraskan agama Hindu
 Pendidikan didominasikan oleh kaum lelaki
 Tidak memberi ruang kepada kaum wanita
 Menumpukan kepada kitab-kitab Veda
 Bahasa Sanskrit menjadi medium pengajaran
 Kaedah pembelajaran ialah kaedah hafalan

30. d) Nyatakan kemahiran yang ditekankan
dalam sistem pendidikan pada zaman
peningkatan tamadun di China
Peringkat rendah
 Mengenal dan menghafal tulisan ideogram
 Menghafal sembilan buah buku suci
Peringkat menengah
 Menulis karangan
 Mempelajari sastera
Peringkat tinggi
 Menterjemah buku suci

31. e) Huraikan perkembangan bidang
pendidikan pada zaman peningkatan tamadun
di India
Vedik
Peningkatan bidang pendidikan bermula pada zaman Vedik
Hindu
Agama hindu menjadi teras pendidikan
Lelaki
Pendidikan didominasikan oleh kaum lelaki sahaja
Wanita
Golongan wanita tidak berpeluang mendapat pendidikan
Veda
Perhatian diberikan kepada pembelajaran kitab Veda
Sanskrit
Bahasa Sanskrit menjadi medium pengajaran
Hafalan
Kaedah hafalan digunakan dalam pembelajaran

32. Buddha
Pendidikan kemudiannya berkembang kepada pembelajaran yang
berteraskan agama Hindu dan Buddha
Sempurna
Bertujuan supaya mereka dapat hidup sempurna dan bersedia
menghadapi hari selepas mati
Rumah
Pendidikan dijalankan di rumah dan di istana
Kolej
Pendidikan tinggi diberikan di Kolej Brahman
Universiti
Pada abad ke-4 Masihi lahirnya Universiti Nalanda untuk mendalami
agama Buddha
Brahmin
Pendidikan tinggi bertujuan melahirkan Brahmin berpendidikan
Sains
Disamping menghafal buku-buku agama, mereka mempelajari karya
sains dan falsafah

33. f) Bagaimanakah peperiksaan awam
kerajaan dilaksanakan pada zaman
peningkatan tamadun China?
Tempat Peperiksaan awam mempunyai tiga tahap iaitu
tahap pertama(Hsiu Tai), tahap kedua(Chun
Jen), dan tahap ketiga(Chin Shih)
Pertama Tahap pertama setaraf dengan ijazah pertama
Kedua Tahap kedua setaraf dengan ijazah sarjana
Ketiga Tahap ketiga setaraf dengan ijazah doktor falsafah
Daerah Peperiksaan tahap pertama dijalankan di peringkat
daerah
Kota Peperiksaan tahap kedua dijalankan di ibu kota
daerah
Istana Peperiksaan tahap ketiga dijalankan di hadapan
maharaja

34. Pegawai Lulusan tahap pertama boleh menjadi pegawai
kerajaan
Pendidik Lulusan peperiksaan tahap ketiga layak menjadi
pendidik
Peperiksaan Peperiksaan tahap ketiga diadakan dua kali dalam
tiga tahun
Tiga Peperiksaan tahap kedua dan ketiga diadakan tiga
kali setahun
Ketat Peperiksaan awam dikendalikan dengan ketat
Meniru Mereka yang didapati meniru akan dijatuhi
hukuman mati
Pemeriksa Pemeriksa dikurung sebelum tiba hari peperiksaan
Bilik Calon ditempatkan dalam bilik selama tiga hari
untuk menjawab

35. ASPEK PENINGKATAN
TAMADUN
Falsafah

36. a) Apakah yang dimaksudkan
dengan ahli falsafah?
o Manusia yang menggunakan akal untuk
berfikir
o Untuk mencari jawapan yang logik dan
rasional terhadap persoalan yang berkaitan
dengan kehidupan harian dan alam sekitar

37. (b) Senaraikan ahli-ahli falsafah yang lahir
dalam tamadun Yunani
o Herodotus
o Socrates
o Aristotle
o Plato

38. (c) Nyatakan pemikiran yang terdapat dalam
falsafah stoisme yang diasaskan oleh Zeno
pada zaman tamadun Rom
 Kebahagiaan hidup dan nasib seseorang
manusia bergantung kepada hubungannya
dengan alam
 Menekankan keadilan, tanggungjawab,
keberanian dan peri kemanusiaan
 Mengajar manusia berfikir secara rasional
 Mengamalkan sikap ingin tahu

39. (d) Apakah persoalan penting yang
dikemukakan oleh ahli-ahli falsafah Yunani?
Nilai individualisme
Mengajar manusia berfikir secara
rasional
Mengamalkan sikap ingin tahu
Cara berfikir yang teratur
Kehidupan manusia
Demokrasi
Sesebuah negara perlu diperintah oleh
ilmuan dan ahli falsafah

40. (e) Sebutkan pemikiran falsafah China
yang dikemukakan oleh Mo Tzu
 Menolak beberapa ajaran dalam
Confucianisme
 Mengemukakan cara melahirkan
masyarakat dan politik yang baik
 Akhlak manusia dipengaruhi oleh alam
sekitar

41. ASPEK PENINGKATAN
TAMADUN
Sistem Sosial

42. (a) Nyatakan organisasi sosial masyarakat di
Athens, Yunani
Kumpulan Terbahagi kepada tiga kumpulan
Pertama Kumpulan pertama ialahwarganegara
Hak Kumpulan pertama mempunyai hak dalam
politik
Kedua Kumpulan kedua ialah bukan warganegara
Ketiga Kumpulan ketiga ialah hamba
Tiada Kumpulan kedua dan ketiga tiada hak
dalam politik

43. (b) Terangkan tentang sistem kasta dalam
tamadun India
Kasta Mempunyai kasta Brahmin,Ksyatria,Vaisya dan
Sudra
T/Jawab Keempat-empat kasta mempunyai t/jawab
yang berbeza
Sebati Sistem kasta sangat sebati dalam sistem sosial
India
Ketat Sistem ini diamalkan dengan ketat
Kahwin Tidak boleh mengahwini wanita daripada kasta
berbeza
Campur Dilarang bercampur gaul dengan ahli kasta lain

44. (c) Huraikan sistem sosial masyarakat
China pada zaman peningkatan
tamadun
Tiga Terbahagi kepada tiga golongan
Atasan Golongan atasan ialah pentadbir yang terdiri
daripada maharaja, keluarganya, pegawai
bangsawan dan sida-sida
Bawahan Kumpulan bawahan terdiri daripada petani dan
artisan
Hamba Kumpulan ketiga ialah golongan hamba
Sokong Kumpulan bawahan dan hamba merupakan
kumpulan sokongan kepada kumpulan pertama
Conficius Conficius membahagikan masyarakat China
kepada empat kelas

45. Sarjana Golongan teratas ialah golongan sarjana
Pegawai Mereka terdiri daripada pegawai kerajaan yang
berpendidikan
Petani Golongan kedua ialah petani
Tukang Kumpulan ketiga ialah golongan tukang
Pedagang Kumpulan paling bawah ialah pedagang
Kedudukan Individu di China boleh menukar kelasnya
kepada kedudukan lebih baik melalui
pendidikan

46. Disediakan oleh:
Nur Farahin binti Mat Jusoh
5 Ummu Salamah
SMKA Naim Lilbanat
Fido_602@yahoo.com