SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  15
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
Биохимийн тунамал орд
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
МЕХАНИК ТУНАМАЛ
ХИМИЙН ТУНАМАЛ
БИОХИМИЙН ТУНАМАЛ
Б.НЯМ-ЭРДЭНЭ /C.GM13D139/ВУЛКАНОГЕН ТУНАМАЛ
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
МЕХАНИК ТУНАМАЛ
МЕХАНИК ТУНАМАЛ ОРД
ЯНЗ БҮРИЙН ХЭМХДЭС МАТЕРИАЛУУД УСНЫ УРСГАЛААР
ЗӨӨГДӨН ХУРИМТЛАГДАЖ ТӨРӨЛ БҮРИЙН ХЭМХДЭСЛЭГ
ЧУЛУУЛАГ БА ҮНЭТ ЭРДЭНЭС АГУУЛСАН ШОРООН ОРД
ҮҮСГЭДЭГ. ШОРООН ОРДОД АЛМААЗ, АЛТ, ЦАГААН АЛТ,
КАССИТЕРИТ, ШЕЕЛИТ, ЦИРКОН, МОНАЦИТ, ГРАНАТ,
РУБИН, САПФИР, РУТИЛ, ИЛЬМЕНИТ, МАГНЕТИТ ЗЭРЭГ
ЭРДСҮҮД ХУРИМТАЛДАГ. МЕХАНИК ХУРИМТЛАЛЫН ҮЙЛ
АЖИЛЛАГААГААР ҮҮССЭН ЭРДСҮҮД НЬ НЭГ ДООР
ХУРИМТЛАГДАН АШИГТ МАЛТМАЛЫН ОРД ҮҮСГЭНЭ
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
ХИМИЙН ТУНАМАЛ
Хаалттай усан сан, гүехэн устай булан ба давстай
нууруудад ууршилт эрчимтэй явагдахад хэт ханасан
уусмал бүрдэнэ. Эх газарт голдуу гипс, ангидрит, галит,
сильвин, карналлит бага хэмжээгээр үүснэ. Мирабилит,
бишофит, боратууд практик ач холбогдол ихтэй. Давс
үүсэх нь уусмалын физик-химийн нөхцлөөс голлон
шалтгаална. Эхний ээлжинд уусах кальцит, доломит,
гипс, ангидрит, галит, дараа нь амархан уусдаг
полигалит, кизерит, сильвин, карналлит, бишофит,
хамгийн сүүлийн үе шатанд боратууд үүснэ
ХИМИЙН ГАРАЛТАЙ ЧУЛУУЛАГ
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
ВУЛКАНОГЕН ТУНАМАЛ
Энэ тунамал орд нь галт уулын үйл ажилгаагаар тунаж
хуримтлагдаж үүснэ
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
БИОХИМИЙН ТУНАМАЛ
организмын үйл ажиллагааны нөлөөгөөр үүсэх ба үүнд
шохой, шохойн чулуу, диатомит, нүүрс, нефть орно.
Химийн тунадас тунахад организм оролцож, химийн
орчин ба биоген процесстой холбоотой органик хурдас
бий болдог. Карбонат чулуулаг нь шохойн чулуу,
доломит, мергелээс голлон тогтож, ховроор кальцит,
шаварлаг материал, заримдаа гипс, флюорит, целестин,
опал хольцоор орно.мөн Төрөл бүрийн бактерийн
амьдралын үйл ажиллагаагаар биохимийн замаар хүхэр
хуримтлагдана. Хүхэрт устөрөгч хүчилтөрөгтэй орчинд
исэлдэхэд хүхэр үүсдэг. Жишээ нь: H2S + O2= S2
ОРГАНОГЕН ГАРАЛТАЙ ЧУЛУУЛАГ
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
Тунамал гаралтай ашигт малтмалын ордууд үйлдвэрл
элийн чухал ач холбогдолтой. Барилгын материалын
болох хайрга, элс, шавар, занар, шохойн
чулуу, шохой, доломит, мергель, цементийн түүхий э
дүүд, гипс, яшма, трепелын ордууд, давсны ордууд,
фосфорит, төмөр, мангаан, хөнгөн цагааны хүдэр, мө
н уран, зэс, ванадийн металлын ордууд, шатдаг аш
игт малтмалын
(нүүрс, шатдаг занар, нефть, хий) бүх ордууд тунамал
замаар үүссэн байдаг.монголд оорцог толгойн,сэнжит
худаг зэрэг шохойн чулууны ордууд байна.
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
ФОСФОРИТЫН ОРД
ФОСФОРИТ /CA5(PO4)(FCLOH)/
Бүрэнхааны орд Хөвсгөлийн фосфоритын нөөц гэдгээрээ Монголд төдийгүй
дэлхийд алдартай. Энэ орд Хөвсгөл аймгийн Мөрөн хотоос 20-40 км-т,
Хөвсгөл нуураас урагш 100 км-т байрладаг аж. Мөрөн, Алаг-Эрдэнэ,
Бүрэнтогтох, Арбулаг, Сүмбэр сумын нутгийг дамнан орших Бүрэнхааны
ордын нийт нөөц нь 193 сая тонн.
4 компани эзэмшдэг
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
ОРГАНИК ГАРАЛТАЙ ТУНАМАЛ ЧУЛУУЛАГ
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
ОРГАНИК ТУНАМАЛ ОРД
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
БОЛГАР УЛСЫН ШОХОЙН ЧУЛУУНЫ ОРД
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
YOUNGREADER
be an entrepreneur
www.youngreader.mn
Анхаарал хандуулсанд баярлалаа

Contenu connexe

En vedette

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

En vedette (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

----------------------------------- ---------------------------- ------------

  • 2. YOUNGREADER be an entrepreneur www.youngreader.mn МЕХАНИК ТУНАМАЛ ХИМИЙН ТУНАМАЛ БИОХИМИЙН ТУНАМАЛ Б.НЯМ-ЭРДЭНЭ /C.GM13D139/ВУЛКАНОГЕН ТУНАМАЛ
  • 3. YOUNGREADER be an entrepreneur www.youngreader.mn МЕХАНИК ТУНАМАЛ МЕХАНИК ТУНАМАЛ ОРД ЯНЗ БҮРИЙН ХЭМХДЭС МАТЕРИАЛУУД УСНЫ УРСГАЛААР ЗӨӨГДӨН ХУРИМТЛАГДАЖ ТӨРӨЛ БҮРИЙН ХЭМХДЭСЛЭГ ЧУЛУУЛАГ БА ҮНЭТ ЭРДЭНЭС АГУУЛСАН ШОРООН ОРД ҮҮСГЭДЭГ. ШОРООН ОРДОД АЛМААЗ, АЛТ, ЦАГААН АЛТ, КАССИТЕРИТ, ШЕЕЛИТ, ЦИРКОН, МОНАЦИТ, ГРАНАТ, РУБИН, САПФИР, РУТИЛ, ИЛЬМЕНИТ, МАГНЕТИТ ЗЭРЭГ ЭРДСҮҮД ХУРИМТАЛДАГ. МЕХАНИК ХУРИМТЛАЛЫН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААГААР ҮҮССЭН ЭРДСҮҮД НЬ НЭГ ДООР ХУРИМТЛАГДАН АШИГТ МАЛТМАЛЫН ОРД ҮҮСГЭНЭ
  • 4. YOUNGREADER be an entrepreneur www.youngreader.mn ХИМИЙН ТУНАМАЛ Хаалттай усан сан, гүехэн устай булан ба давстай нууруудад ууршилт эрчимтэй явагдахад хэт ханасан уусмал бүрдэнэ. Эх газарт голдуу гипс, ангидрит, галит, сильвин, карналлит бага хэмжээгээр үүснэ. Мирабилит, бишофит, боратууд практик ач холбогдол ихтэй. Давс үүсэх нь уусмалын физик-химийн нөхцлөөс голлон шалтгаална. Эхний ээлжинд уусах кальцит, доломит, гипс, ангидрит, галит, дараа нь амархан уусдаг полигалит, кизерит, сильвин, карналлит, бишофит, хамгийн сүүлийн үе шатанд боратууд үүснэ ХИМИЙН ГАРАЛТАЙ ЧУЛУУЛАГ
  • 5. YOUNGREADER be an entrepreneur www.youngreader.mn ВУЛКАНОГЕН ТУНАМАЛ Энэ тунамал орд нь галт уулын үйл ажилгаагаар тунаж хуримтлагдаж үүснэ
  • 6. YOUNGREADER be an entrepreneur www.youngreader.mn БИОХИМИЙН ТУНАМАЛ организмын үйл ажиллагааны нөлөөгөөр үүсэх ба үүнд шохой, шохойн чулуу, диатомит, нүүрс, нефть орно. Химийн тунадас тунахад организм оролцож, химийн орчин ба биоген процесстой холбоотой органик хурдас бий болдог. Карбонат чулуулаг нь шохойн чулуу, доломит, мергелээс голлон тогтож, ховроор кальцит, шаварлаг материал, заримдаа гипс, флюорит, целестин, опал хольцоор орно.мөн Төрөл бүрийн бактерийн амьдралын үйл ажиллагаагаар биохимийн замаар хүхэр хуримтлагдана. Хүхэрт устөрөгч хүчилтөрөгтэй орчинд исэлдэхэд хүхэр үүсдэг. Жишээ нь: H2S + O2= S2 ОРГАНОГЕН ГАРАЛТАЙ ЧУЛУУЛАГ
  • 7. YOUNGREADER be an entrepreneur www.youngreader.mn Тунамал гаралтай ашигт малтмалын ордууд үйлдвэрл элийн чухал ач холбогдолтой. Барилгын материалын болох хайрга, элс, шавар, занар, шохойн чулуу, шохой, доломит, мергель, цементийн түүхий э дүүд, гипс, яшма, трепелын ордууд, давсны ордууд, фосфорит, төмөр, мангаан, хөнгөн цагааны хүдэр, мө н уран, зэс, ванадийн металлын ордууд, шатдаг аш игт малтмалын (нүүрс, шатдаг занар, нефть, хий) бүх ордууд тунамал замаар үүссэн байдаг.монголд оорцог толгойн,сэнжит худаг зэрэг шохойн чулууны ордууд байна.
  • 8. YOUNGREADER be an entrepreneur www.youngreader.mn ФОСФОРИТЫН ОРД ФОСФОРИТ /CA5(PO4)(FCLOH)/ Бүрэнхааны орд Хөвсгөлийн фосфоритын нөөц гэдгээрээ Монголд төдийгүй дэлхийд алдартай. Энэ орд Хөвсгөл аймгийн Мөрөн хотоос 20-40 км-т, Хөвсгөл нуураас урагш 100 км-т байрладаг аж. Мөрөн, Алаг-Эрдэнэ, Бүрэнтогтох, Арбулаг, Сүмбэр сумын нутгийг дамнан орших Бүрэнхааны ордын нийт нөөц нь 193 сая тонн. 4 компани эзэмшдэг
  • 10. YOUNGREADER be an entrepreneur www.youngreader.mn ОРГАНИК ГАРАЛТАЙ ТУНАМАЛ ЧУЛУУЛАГ
  • 12. YOUNGREADER be an entrepreneur www.youngreader.mn БОЛГАР УЛСЫН ШОХОЙН ЧУЛУУНЫ ОРД
  • 15. YOUNGREADER be an entrepreneur www.youngreader.mn Анхаарал хандуулсанд баярлалаа