Contenu connexe
Similaire à 5. Ганц утгат үг
Similaire à 5. Ганц утгат үг (10)
5. Ганц утгат үг
- 2. АШИГЛАХ МАТЕРИАЛ
А. Ном сурах бичиг
Бадамдорж Д. Орчин цагийн монгол хэлний утга судлалын үндэс. УБ.,
1997
Бадамдорж Д. Монгол хэлний үгийн сан- утгазүйн айн тухай. УБ., 1996
Бадамдорж Д. Монгол хэлний утга судлал.УБ., 2001
Бат- Ирээдүй Ж. Монгол хэлний үг, утгын сан. УБ., 2001
Орчин цагийн монгол хэлний үгийн сангийн судлалын үндэс. УБ., 1986
Өлзийхутаг Ц. Монгол хэлний үгийн сангийн судлал. УБ., 1973
Цэвэл Я. Монгол хэлний товч тайлбар толь. УБ., 1966
Бадамдорж Д. Орчин цагийн монгол хэлний утга судлалын үндэс. УБ.,
1997
Сүхбаатар Ц. Монгол хэлний найруулгазүй. УБ., 2004
Цэвэл Я. Монгол хэлний товч тайлбар толь. УБ., 1966
Б. Бусад
http//en.wikipedia org/wiki/Mongolian language
www.india edu/~mongsoc/mong/language.htm
www.asuult.net
http //khelzasag
Й
- 3. ҮГИЙН САНГИЙН УТГАЗҮЙН АЙ
1. Ганц утгат үг. Цорын ганц утгатай. Жишээ нь. Сансар судлал
2. Олон утгат үг: Цөм утгаар жишиглэгдэн үүссэн салбар хэлхээ
юм утга. Жишээ нь: Үзэх.
- Нүдээрээ үзэх, - Ном үзэх /сурах/, - Эмч үзэх
3. Ойролцоо утгат үг: Дуудлагаа бичлэг өөр, утга ойролцоо үг.
- Сонсох , - Чагнах, - Дуулах
4. Ижил дуудлагат үг: Дуудлага ижил, бичлэг өөр үгс. Жишээ нь:
• Дуулах /дуу/
•Дуулах /сонсох/
5. Эсрэг утгат үг. Утгын эсрэгцэлт үг. Жишээ нь:
•Гүнзгий ус
•Гүехэн ус
6. Төсөө утгат үг: Утгаараа төсөөтэй нэг язгуурт үгс. Мөн дуудлага төсөөтэй,,
Утга ондоо үг ч гэж болно. Жишээ нь:
• өрөвгөр- сөрөвгөр
•Өд- сөд
7. Төрөл утгат үг: Ухагдахууны багталцаатай оршдог үгийн сангийн
Хэсэг нэгж юм. Жишээ нь:
• ГАл тогооны хэрэгсэл: тогоо, шанага, хусуур, сав суулга
• Шим ертөнц: хүн, амьтан, ургамалтай холбоотой бүлэг үгс
- 5. НЭР ТОМЬЁОНЫ ЗҮЙЛ ГАНЦ УТГА АГУУЛГАТАЙ,
ТҮҮНИЙ УТГА САНАА ХЭМЖЭЭ ХЯЗГААРТАЙ
УЧРААС СЭТГЭЛИЙН ХӨДӨЛГӨӨН, БАЯРЛАХ
БАХДАХ,
ШИГЖИХ
ЗЭВҮҮЦЭХИЙН
ЗЭРЭГ
СЭТГЭХҮЙН ӨНГӨ БАЙДАЛ НЭР ТОМЬЁОНЫ
ЗҮЙЛД БАРАГ БАЙДАГГҮЙ ШАХУУ ГЭЖ ХЭЛЖ
БОЛНО.
ҮГИЙН САН УТГА СУДЛАЛЫН ТАЛ
- 6. ҮГ /ҮГЛЭВЭР/
АВИАЛБАР, БҮТЭЭВЭР,
АЙ, ХЭЛ, НООГДВОР,
ХУРД
ХОЛБОО ҮГ
ИХ СУРГУУЛЬ, ЦАГААН
МӨӨГ, ЧУЛУУН НҮҮРС,
ТООС СОРОГЧ
ХОРШОО ҮГ
ЭНХ ТАЙВАН, НЭР
ТОМЬЁО, ХАРИЛЦАА
ХОЛБОО
НИЙЛМЭЛ ҮГ
НОМЫН САН, ҮХРИЙН НҮД,
ЦАГТ НЭР, УС ТӨРӨГЧ
- 8. НЭР ТОМЬЁО БОЛ УТГА ЗОХИОЛЫН ХЭЛНИЙ,
НАЙРУУЛГЫН НЭГЭН ӨВӨРМӨЦ ХЭСЭГ БӨГӨӨД
ТОВЧООР ӨГҮҮЛБЭЛ, ТУХАЙН УХАГДАХУУНЫГ
ОНОВЧТОЙ ИЛТГЭСЭН НЭГ УТГАТАЙ ҮГ БУЮУ
ХОЛБОО ҮГ .
Ш. БАРАЙШИР
ШИНЖЛЭХ УХААНЫ НЭР ТОМЬЁО Ч ХҮРТЭЛ САЛАА /САЛБАР/
УТГАТАЙ БАЙЖ БОЛНО. ОРОС ХЭЛНИЙ “КОРЕНЬ” ГЭДЭГ ҮГ
МАТЕМАТИКТ
КВАДРАТНЫЙ
КОРЕНЬ,
/КВАДРАТ
ЯЗГУУР/,
ХЭЛШИНЖЛЭЛД КОРЕНЬ СЛОВА/ҮГИЙН ЯЗГУУР/, УРГАМАЛ
СУДЛАЛД КОРЕНЬ РАЗТЕНИЯ /УРГАМЛЫН ҮНДЭС/ ГЭХ МЭТ ЯНЗ
БҮРИЙН ҮГТЭЙ ХОЛБОГДОН ХЭРЭГЛЭХЭД МОНГОЛ ХЭЛНЭЭ МӨН
ЯНЗ ЯНЗААР ОРЧУУЛДАГ. ИЙМЭРХҮҮ ЖИШЭЭ ӨДИЙ ТӨДИЙ
ГАРГАЖ БОЛНО.
Д. ДАШДАВАА
АЛИВАА НЭР ТОМЬЁО ТОДОРХОЙ НЭГ МЭРГЭЖЛИЙН
ХҮРЭЭНД ХАРЬЦАНГУЙ ГАНЦ УТГАТАЙ.
Ц. ӨНӨРБАЯН, Ж. НАДМИД
ШИНЖЛЭХ УХААН- ТЕХНИКИЙН НЭР ТОМЬЁОНЫ ШААРДЛАГА
ГЭВЭЛ ... ГАНЦ УТГАТАЙ БАЙХ.
Ч. ДОГСҮРЭН