โดยสามารถ นุธรรมโชติ

1. หนังสื อส่ งเสริมการอ่ านชันประถมศึกษาปี ที 6
ชุด ประเพณีท้องถินนราธิวาส
เรือง สามารถ นุธรรมโชติ
ภาพ อภิชาติ รักเถาว์

2. สัญญาณเข้าแถวแว่วมา อาลีปรี ชา
กอดคอไปหน้าเสาธง
นักเรี ยนเข้าแถวแนวตรง ทุกคนมันคง
!
ร้องเพลงชาติไทยได้ยน ิ
กล่าวนําดุอาอาจิณ อบอุ่นคุนชิน
้
ขอพรอัลเลาะฮ์ซุฮาบา
กล่าวคําปฏิญาณตามข้า ขอสัญญาว่า
วันนี, เราจักทําดี
รายงานความสะอาดพื,นที! เสร็ จสิ, นพิธี
กิจกรรมตอนเช้าเข้าแถว

3. คุณครู ผใจดี
ู้ ทําหน้าที!ครู แนะแนว
ออกมาข้างหน้าแถว แล้วประกาศด้วยเสี ยงดัง
เดือนนี, มุหรฺรอม
ั เราจงพร้อมตั,งใจฟัง
ข้างหน้าและข้างหลัง เธอจงฟังให้เข้าใจ
โรงเรี ยนของเรานี, จัดพิธีครั,งยิงใหญ่
!
ให้เห็นความร่ วมใจ ด้วยการกวนอาซูรอ
กลับไปบอกชาวบ้าน วันอังคารนี,แหละหนอ
เช้านี,แค่น, ี พอ ค่อยคุยต่อในชั,นเรี ยน

4. อาลีปรี ชาพากเพียร ขยันอ่านเขียน
ส่ งงานการบ้านเสมอ
ปรี ชาปรึ กษาเพื!อนเกลอ ช่วยนําเสนอ
ให้เข้าใจอาซูรอ
อาลีหนมองร้องอ๋ อ
ั ได้เลยสุ ดหล่อ
เพื!อนจงคอยฟังตั,งใจ
เป็ นเรื! องเมื!อยังครั,งไหน เนิ! นนานปานใด
เอาไว้เราจะอธิ บาย
ตอนนี, มาเถอะสหาย ขนมมากมาย
วางขายคอยเราเข้าคิว

5. อาลีจูงปรี ชา มุ่งร้านค้าเพราะว่าหิ ว
ลูกชิ,นสองถุงหิ, ว มานังกินใต้ตนไทร
! ้
เล่าเรื! องอาซูรอ เอาแค่พอเพื!อนเข้าใจ
หากมีขอสงสัย
้ ค่อยไปถามกับคุณครู
ครั,งนั,นนํ,าท่วมใหญ่ ผูคนไร้ซ! ึ งที!อยู่
้
ยากเข็ญน่าเอ็นดู ไม่มีแม้อาหารกิน
นบีนูฮมีบญชา ั ให้เอามาทุกสิ! งสิ, น
กวนรวมให้คนกิน ถือกําเนิดอาซูรอ
ปรี ชาฟังเรื! องราว ที!เพื!อนเล่าก็ร้องอ๋ อ
ตรงเข้าไปกอดคอ ่
บอกอาลีวาขอบใจ

6. รุ่ งเช้าเข้าสู่วนใหม่
ั อาทิตย์อุทย
ั
มองเห็นอาลีปรี ชา
เพื!อนรักสองคนเดินมา หัวเราะเริ งร่ า
สองมือถือของหลายถุง
นุงนังพะรังพะรุ ง กระจาดกระบุง
กระเดียดพากันออกเดิน
เพื!อนทักทักไปไม่เขิน ยัวเย้าหยอกเอิน
!
ประสาเพื!อนรักทักทาย
เนื, อ ผัก ผลไม้เรี ยงราย มีมากหลากหลาย
ล้วนแล้วถูกหลักโภชนา

7. นักเรี ยนบ้านหัวคลอง นําสิ! งของที!เตรี ยมมา
คาวหวานละลานตา รวมไว้ที!โรงอาหาร
ครู แบ่งออกเป็ นกอง ให้พี!นองมาร่ วมงาน
้
ต่างกลุ่มไปจัดการ เพื!อเตรี ยมกวนอาซูรอ
กระทะใบใหญ่ใหญ่ เตรี ยมเตาไฟไม้ฟืนก่อ
มะพร้าวมีเพียงพอ ไว้สาหรับคั,นกะทิ
ํ
นํ,าตาลให้หวานนํา รสเลิศลํ,า พริ ก กะปิ
เนื, อไก่ใส่ ลงซิ ตามด้วยผักผลไม้
อาลีชวนปรี ชา ขันอาสาถือไม้พาย
ได้ออกกําลังกาย ด้วยการกวนอาซูรอ

8. ชาวบ้านหลายคนร้องขอ ให้ท่าน ผอ.
ร่ วมกวนทุกทุกกระทะ
ผอ. จริ งใจไม่ละ จึงมุมานะ
ร่ วมกวนชวนคุยเฮฮา
จนเลยล่วงหลายเวลา ผัก เนื, อ นานา
มองเห็นเป็ นเนื,อเดียวกัน
หอมกลิ!นเครื! องเทศเครื! องจันท์ หอมไม้ฟืนควัน
หอมกลิ!นบูโบซูรอ
พร้อมเป็ นเสบียงเพียงพอ กะลาขูดรอ
บูโบซูรอหอมหวาน

9. เสร็ จสุ กทุกกระทะ ได้วาระรับประทาน
บางคนตักใส่ จาน ใส่ ใบไม้ใส่ กะลา
แบ่งทัวทุกตัวคน
! ทั,งรวยจนไม่ถือสา
ประเพณี เคยมีมา ตามบัญชาท่านนบี
ที!สิบมุหรฺรอม
ั เตรี ยมพร้อมตามประเพณี
สื บทอดสิ! งดีดี ให้ลูกหลานไปนานวัน
นักเรี ยน ครู ชาวบ้าน ล้วนได้ทานอาหารสวรรค์
เอื,อเฟื, อเผือแผ่ปัน
! อาซูรอได้พอดี

10. อิ!มใจปรี ชา อาลี สื บประเพณี
การกวนบูโบซูรอ
ประเพณี พ,ืนบ้านสานต่อ สื บทอดสานทอ
ส่ งต่อชัวลูกชัวหลาน
! !
ช่วยครู เก็บล้างหลังงาน แย้มยิมเบิกบาน
,
มีใจบริ การมวลชน
การศึกษาไทยได้ผล เราต้องเริ! มต้น
ชุมชนร่ วมด้วยช่วยกัน
ร่ วมใจร่ วมแรงแบ่งปัน สิ! งเราเฝ้ าฝัน
สักวันสันติสุขเป็ นจริ ง

11. * เรี ยงตามลําดับเนื,อเรื! อง
คําศัพท์ ความหมาย คําศัพท์ ความหมาย
ดุอา การขอพร ยัวเย้า
! พูดหยอกล้อ
อาจิณ ประจํา หลักโภชนา ถูกหลัก เช่น สด สะอาด มีประโยชน์ดานสารอาหาร
้
ปฏิญาณ ให้คามันสัญญา
ํ ! ละลานตา ตื!นตา
เดือนมุหรฺรอม
ั เดือนลําดับที! ตามฮิจเราะห์ศกราช
ั ขันอาสา เสนอตัวเข้ารับทําด้วยเต็มใจ
อาซูรอ อาหารที!เกิดจากการกวนวัตถุดิบหลายอย่าง ไม้พาย อุปกรณ์ที!ใช้ในการพายเรื อ
พากเพียร พยายาม บากบัน ! มุมานะ ตั,งใจ เอาจริ งเอาจัง
เพื!อนเกลอ เพื!อนสนิ ท เครื! องเทศ ของหอมฉุน เผ็ดร้อนที!ได้มาจากพืช เช่น ลูกผักชี
ยากเข็ญ ความลําบาก เอื,อเฟื, อ เผือแผ่ มีน, าใจ
! ํ
นบีนูฮ นักบุญของศาสนาอิสลาม เผือแผ่
! เอื,อเฟื, อ เจือจาน
บัญชา คําสัง ! ประเพณี สิ! งที!ประพฤติปฏิบติสืบต่อกันมา
ั
อาทิตย์อุทยั อาทิตย์ยามเช้า สื บทอด ปฏิบติสืบต่อกันมา
ั
กระจาด เครื! องจักสานทําด้วยไม้ไผ่ มีลกษณะแบน
ั ใจบริ การ มีจิตใจรักการบริ การผูอื!น
้
กระบุง เครื! องจักสานทําด้วยไม้ไผ่ มีลกษณะกลม
ั มวลชน คนหมู่มาก
กระเดียด เอาเข้าข้างสะเอว เช่นกระเดียดกระบุง สันติสุข ความสุ ขที!เกิดจากความสงบ

12. 1. กิจกรรมหน้าเสาธงของโรงเรี ยนบ้านหัวคลอง มีอะไรบ้าง
2. นักเรี ยนรับรู ้จากใคร ว่าโรงเรี ยนจะจัดกิจกรรมกวนอาซูรอ
3. การกวนอาซูรอ จัดขึ,นในเดือนอะไร
4. มีวตถุดิบอะไรบ้างในการกวนอาซูรอ
ั
5. การกวนอาซูรอ มีที!มาอย่างไร
6. จุดมุ่งหมายของประเพณี กวนอาซูรอคืออะไร
7. นักเรี ยนรู ้ได้อย่างไรว่าบูโบซูรอพร้อมรับประทาน
8. เหตุการณ์ใดที!แสดงให้เห็นบรรยากาศของการแบ่งปั น ตามเจตนาของท่านนบี
9. เหตุการณ์ใดที!บ่งบอกว่า อาลีกบปรี ชาเป็ นผูมีใจบริ การ
ั ้
10. เพราะเหตุใดชุมชนจึงควรจัดประเพณี กวนอาซูรอ

13. กาพย์ยานี 11 กาพย์ฉบัง 16
ลักษณะบังคับ ลักษณะบังคับ
00000 000000 000000 0000
00000 0 0 0 0 00 000000
00000 0 00 0 00 000000 0000
0 0 0 00 000000 000000
ตัวอย่างคําประพันธ์ ตัวอย่างคําประพันธ์
นักเรี ยนบ้านหัวคลอง นําสิ! งของที!เตรี ยมมา รุ่ งเช้าเข้าสู่วนใหม่
ั อาทิตย์อุทย
ั
คาวหวานละลานตา รวมไว้ที!โรงอาหาร มองเห็นอาลีปรี ชา
ครู แบ่งออกเป็ นกอง ให้พี!นองมาร่ วมงาน
้ เพื!อนรักสองคนเดินมา หัวเราะเริ งร่ า
ต่างกลุ่มไปจัดการ เพื!อเตรี ยมกวนอาซูรอ สองมือถือของหลายถุง

14. คนคิดคํา
ว่าที!ร.ต.สามารถ นุธรรมโชติ ครู โรงเรี ยนบ้านหัวคลอง
ศศ.บ. ภาษาไทย มหาวิทยาลัยสงขลานคริ นทร์ วิทยาเขตปัตตานี
ศษ.ม. การบริ หารการศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานคริ นทร์ วิทยาเขตปัตตานี
คนร่ างรู ป
นายอภิชาติ รักเถาว์ ครู โรงเรี ยนบ้านปูลาเจ๊ะมูดอ
ศศ.บ. ศิลปศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานคริ นทร์ วิทยาเขตปัตตานี

15. การท่องเที!ยวแห่งประเทศไทย. คู่มือท่ องเทียวนราธิวาส. นราธิ วาส : การท่องเที!ยวนราธิ วาส, 2545.
กําชัย ทองหล่อ. หลักภาษาไทย. กรุ งเทพฯ : รวมสาส์น, 2537.
บรรจง บินกาซัน. สารานุกรมอิสลามสํ าหรับเยาวชนและผู้เริมสนใจ. กรุ งเทพฯ : อัลอะมีน. 2547.
ประพนธ์ เรื องณรงค์. บุหงาปัตตานี คติชนไทยมุสลิมชายแดนภาคใต้ . กรุ งเทพฯ : มติชน. 2540.
มุฮมมัดอาลี อัล - ฮาชิมี. มุสลิมในอุดมคติ. แปลโดย กิติมา อมรทัต. กรุ งเทพฯ : มีเดียเทค. 2540.
ั
รัตติยา สาและ. การปฏิสัมพันธ์ ระหว่ างศาสนิกทีปรากฏในจังหวัด ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส. กรุ งเทพฯ :
สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจย. 2544.
ั
ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุ งเทพ : นานมีบุ๊คพับลิเคชัน. 2546.
!
เสาวนี ย ์ จิตต์หมวด. วัฒนธรรมอิสลาม. พิมพ์ครั,งที! 3. กรุ งเทพฯ. ทางนํา. 2553.