Wykład nr 1 z Gospodarki elektronicznej

1. Technologie internetowe
Wprowadzenie
Jacek Winiarski
ekojw@ug.gda.pl
p. 318

2. Biznes elektroniczny (definicja)
C. Combe, Introduction to e-business, management and strategy,
Amsterdam-Boston-Heidelberg-Londyn-Nowy Jork-Oxford-Paryż 2006.
• Biznes elektroniczny (electronic business,
e-business) może być definiowany jako wykorzystanie
Internetu do powiązania (łączenia) oraz ułatwiania
prowadzenia (wykonywania) przedsięwzięć
biznesowych, handlu elektronicznego, komunikacji i
współpracy wewnątrz firmy oraz z jej klientami,
dostawcami i innymi partnerami biznesowymi.
• Firmy e-biznesowe wykorzystują Internet, intranet,
ekstranet i innego rodzaju sieci do wspierania swoich
procesów gospodarczych (handlowych).

3. Biznes elektroniczny (definicja)
• Biznes elektroniczny to sposób prowadzenia
firmy, polegający na wykorzystaniu potencjału
technik informatycznych, informacyjnych
(IT), w którym szczególnie ważne jest
dostarczenie klientowi produktu o jak najlepszej
jakości.
• Celem BE jest zapewnienie jednakowo
sprawnej obsługi klientom korzystającym ze
wszystkich kanałów sprzedaży, (nie tylko
transakcji on-line) oraz dostarczenie im
produktu o jednakowo wysokiej jakości.

4. Biznes elektroniczny
a nowa gospodarka (ekonomia)
• Nowa ekonomia, czyli system reguł wyjaśniających
funkcjonowanie podmiotów gospodarczych na
współczesnym rynku.
• Bada funkcjonowanie podmiotów gospodarczych w
silnie i nieustannie zmieniających uwarunkowaniach
dzięki rozwojowi technologii informatycznej, tzw.
gospodarka oparta na wiedzy (knowledge – based
economy).
• Nowa gospodarka rozumiana podmiotowo, jest
używana na określenie przedsiębiorstw
działających w oparciu o rozwiązania IT.

5. Charakterystyka nowej ekonomii
• Wysoki stopień przejrzystości tzw. „naga
gospodarka” (nude economy). Dzięki Internetowi
partnerzy biznesowi i konkurenci mogą łatwiej
porównywać swe działania na rynku, także
ceny swych produktów.
• Szczególne znaczenie informacji - produktywność
i konkurencyjność podmiotów gospodarczych zależy
w zasadniczym stopniu od umiejętności
poszukiwania, pozyskiwania, przetwarzania i
skutecznego wykorzystania informacji i wiedzy.
• Globalizacja - wykorzystanie zasobów pracy, kapitału,
surowców, wiedzy menedżerskiej, informacji
i technologii w skali globalnej.
• Sieciowe powiązania podmiotów gospodarczych
produktywność i konkurencyjność są kształtowane w
ramach globalnej sieci interakcji między różnymi
podmiotami ekonomicznymi.

6. Cechy nowej ekonomii
• szybkie otwieranie rynków,
• migracja firm ze świata fizycznego do
wirtualnego,
• rozwój nowych firm i nowego rodzaju
biznesu,
• działania rządów na rzecz nowej
gospodarki.

7. Ziemia, praca, kapitał + informacja
• Znaczenie czynników tradycyjnych relatywnie się
zmniejsza, a rola czwartego (nowego) czynnika –
wiedzy i informacji rośnie.
• Wiedza staje się nową podstawą zamożności i
powodzenia.
• Kontrolą nad wiedzą – jak kiedyś władanie ziemią,
surowcami, fabrykami – jest współcześnie szczególnie
istotna.

8. ra
ca
zn Ka
a pi
ta
ł,
ź ró
dł
a
fin
an
łowa so
rka przemys wa
Gospoda nia
Gospod
No
wa
G
arka roln os
p od
icza
ar
Zi ka
em
ia
,ś
ro
dk
i W
m inf ied
at or za
er
ial m ,
ne ac
ja

9. Elementy nowej ekonomii
• E-commerce - elektroniczny handel
• E-enterprice – elektroniczne przedsiębiorstwo
• E-economy – elektroniczna gospodarka
• E-society – elektroniczna społeczność
• E-goverment – elektroniczny rząd
• E-banking – bankowość elektroniczna
• E-learning – nauczanie na odległość
• Lista nie jest zamknięta !

10. Gospodarka elektroniczna
(definicja)
• E-gospodarka to wykorzystywanie
technologii informatycznych w procesach
gospodarki rynkowej: produkcja, sprzedaż
i dystrybucja produktów poprzez sieci
teleinformatyczne.

11. Gospodarka elektroniczna
(definicja)
• Elektroniczna gospodarka (ang. digital
economy) — wykorzystywanie technologii
informatycznych i elektronicznego przepływu
danych w procesach gospodarki rynkowej do
realizacji dowolnej transakcji dotyczącej
gospodarki (stąd określenie e-gospodarka).

12. Skutki rozwoju
gospodarki elektronicznej
• E-gospodarka wpływa w zasadniczy sposób na
warunki życia, pracy i nauki. Prowadzi do
powstawania: nowych rynków zaopatrzenia,
kooperacji i sprzedaży dóbr, zmieniając w ten
sposób strukturę i funkcjonowanie całej
gospodarki.
• Przyczynia się do tworzenia nowych usług
informatycznych, a także powstawania nowych
metod pracy i handlu, a tym samym do
tworzenia nowych miejsc pracy.

13. Struktura gospodarki
elektronicznej
Gospodarka
elektroniczna
Biznes
elektroniczny
Handel
elektroniczny
Przedsiębiorstwo
elektroniczne

14. Etapy rozwoju gospodarki
elektronicznej
• okres transferu funduszy (1973 – 1984),
• okres rozwoju systemów EDI i poczty
elektronicznej (1984 – 1991),
• okres dominacji Internetu w rozwoju
kontaktów między przedsiębiorstwami
(1992-1997),
• okres globalizacji handlu elektronicznego
(1997 – 2000),
• okres totalitaryzmu handlu elektronicznego.

15. Szanse i korzyści
gospodarki elektronicznej (GE)

16. Szanse i korzyści GE
Korzyści dla klienta:
1. globalny wybór,
2. jakość usług (wysoka),
3. indywidualizacja produktów i usług,
4. szybkie reagowanie na potrzeby,
5. obniżka cen,
6. nowe produkty i usługi.

17. Szanse i korzyści GE
Korzyści dla konsumentów:
1. większa możliwość wyboru,
2. niższa cena,
3. zakupy o każdej porze i z każdego miejsca,
4. szybsza i pełniejsza informacja,
5. możliwość udziału w aukcjach internetowych.

18. Szanse i korzyści GE
Możliwości dostawcy:
1. globalna obecność,
2. zwiększona konkurencyjność,
3. masowa analiza popytu,
4. skrócenie łańcucha dostaw,
5. obniżka kosztów,
6. perspektywy innowacji.

19. Szanse i korzyści GE
Korzyści standardowe:
1. redukcja kosztów transakcji handlowych,
2. doskonalenie jakości przepływów
informacyjnych,
3. poprawa kontaktów z klientami,
4. skrócenie cykli czasowych procesów
handlowych,
5. zaufanie inwestorów,
6. przewaga strategiczna,
7. minimalizacja przepływów papierowych.

20. Szanse i korzyści GE
Korzyści dla organizacji:
• krótszy czas zwrotu poniesionych nakładów,
• redukcja zapasów magazynowych,
• tańsze pozyskanie klienta,
• możliwość poszerzenia kręgu dostawców,
• możliwość łatwiejszego sprzedania nadwyżek,
• niższe koszty produkcji, przetwarzania,
dystrybucji, przechowywania i uaktualniania w
stosunku do informacji na nośnikach
papierowych,
• wyższa konkurencyjność małego biznesu w
stosunku do wielkich przedsiębiorstw.

21. Szanse i korzyści GE
Korzyści dla społeczeństwa:
• praca w domu,
• podwyższenie standardu życia przy tych
samych kosztach,
• dostęp do dóbr i usług dla osób z odległych
miejsc.

22. Szanse i korzyści GE
Wady i niedogodności:
1. brak kompletnego systemu bezpieczeństwa i
niezawodności,
2. niedostateczna sieć telekomunikacyjna,
3. ciągłe ewolucje i zmiany oprogramowania,
4. trudności w zintegrowaniu różnych systemów,
5. drogi dostęp do Internetu (w Polsce),
6. problemy prawne,
7. opory klientów,
8. możliwość naruszenia tradycyjnych więzi
międzyludzkich.

23. Szanse i zagrożenia
e-biznesu
SZANSE ZAGROŻENIA
Budowanie bliższych więzi z klientami. Utrata klientów, którzy wybiorą nowe lub
lepsze firmy oferujące usługi bardziej
efektywne.
Zmniejszenie kosztów przez Ze względu na duże zmiany w technikach
wyeliminowanie nieefektywnych łańcuchów informatycznych zanikanie niektórych
dostaw, usług i sprzedaży. rynków zbytu.
Bezpośrednia komunikacja z klientami. Bezczynność lub polityka uniemożliwiająca
podejmowanie decyzji zgodnie z
wymaganiami klientów.
Odkrywanie niszy pojawiających się na Podejmowanie złych decyzji dotyczących
rynku w związku ze zmieniającymi się nowych technik i związany z tym wzrost
wymaganiami klientów. kosztów.
Szybsze od konkurencji reagowanie i Lęk spowodowany niezrozumieniem
większa dostępność. zachodzących zmian, lęk przed
podejmowaniem złych decyzji.

24. Scenariusz wprowadzania
e-biznesu
1. Inkubacja pomysłu.
2. Tworzenie modelu biznesowego.
3. Analiza dostawców i usługodawców.
4. Analiza rynku klientów.
5. Model organizacyjny.
6. Analiza strategicznych uwarunkowań systemu.
7. Model danych i funkcji.
8. Analiza narzędzi i technologii.
9. Projekt i konstrukcja systemu.
10. Wdrożenie i utrzymanie systemu.

25. Inkubacja Tworzenie Analiza Analiza
pomysłu modelu dostawców rynku
biznesowego i usługodawców klientów
Analiza strategicznych Model
uwarunkowań systemu organizacyjny
Model Analiza Projekt Wdrożenie
danych i narzędzi i i konstrukcja i utrzymanie
funkcji technologii systemu systemu

26. Otoczenie gospodarcze
przedsiębiorstwa w cyberprzestrzeni

27. Przy opisywaniu modeli e-biznesowych wyróżnia
się trzy najważniejsze podmioty e-gospodarki,
są to:
• biznes (przedsiębiorstwa),
• konsumenci,
• administracja.

28. Kategorie gospodarki
elektronicznej
• Biznes – biznes (B2B)
• Biznes – konsument (B2C)
• Biznes – instytucje publiczne (B2A)
• Konsument – instytucje publiczne (C2A)

29. B2B
• Relacja firmy za pośrednictwem IT z innym
przedsiębiorstwem, pośrednikiem, dostawcą,
dystrybutorem, czy punktem sprzedaży.
• Spotyka się rynki barterowe B2B polegające na
wymianie, wzajemnej sprzedaży produktów.
• Cechy B2B:
- zysk
- oszczędności,
- usprawnienie procesów zachodzących w
firmie,
- zwiększenie konkurencyjności.

30. B2C
• Relacja firmy z klientem (klientami); obejmuje:
sprzedaż, dostawę, płatności, obsługę,
informację, reklamę, marketing.
• W B2C liczy się przede wszystkim zdobycie i
przywiązanie klienta do firmy. Służy temu
tworzenie programów lojalnościowych, klubów
konsumenckich, forów i list dyskusyjnych.
• Do obsługii B2C wdrażane są systemy CRM
(Customer Relationship Management).

31. C2C
• Relacja użytkowników sieci między sobą,
wymiana informacji, transakcji, usług.
Przykładem może być serwis allegro.pl,
• Serwisy hobbystyczne, fora dyskusyjne,
komunikatory – wymiana kontaktów i informacji
nt. produktów, reklam, promocji, firm przez
użytkowników sieci.

32. Zależności pomiędzy głównymi
podmiotami rynku elektronicznego
Administracja (G) Biznes (B) Konsument (C)
A-A (G2G) A-B (G2B) A-K (G2C)
koordynacja przepływ przepływ
Administracja
procesów, informacji informacji
(G)
wewnętrzny obieg gospodarczych administracyjnych
dokumentów
B-A (B2G) B-B (B2B) B-K (B2C)
Biznes (B) zamówienia "klasyczny" "klasyczny"
publiczne e-biznes e-handel
K-A (C2G) K-B (C2B) K-K (C2C)
Konsument podatki porównywanie aukcje
(C) cen internetowe

33. Uwarunkowania
rozwoju e-biznesu

34. Na realizację zadań biznesowych
zdefiniowanych w modelu biznesowym ma
wpływ otoczenie społeczno-gospodarcze. Do
najważniejszych czynników (otoczenia)
oddziałujących na przedsiębiorstwo można
zaliczyć:
1. aspekty techniczne (infrastrukturę
telekomunikacyjną, infrastrukturę
bezpieczeństwa, dostępność technologii),
2. kwestie standaryzacji (technologii
informatycznych i komunikacyjnych,
dokumentów gospodarczych i procesów
wymiany handlowej),

35. 3. aspekty prawne (uregulowania dotyczące
handlu elektronicznego, podpisu
elektronicznego, praw autorskich, obrót
międzynarodowy, podatki i cła),
4. aspekty społeczno-ekonomiczne (natura
produktów i usług, relacje firm z
pracownikami, klientami, partnerami,
administracją itp.),
5. aspekty polityczne (jakość stanowionych
rozwiązań prawnych i administracyjnych
wspierających lub ograniczających rozwoju
nowoczesnych przedsiębiorstw wirtualnych),
6. aspekty edukacyjne (szkoleniowe,
rozwój społeczeństwa informacyjnego).

36. Modele
e-biznesowe
• Analiza sposobu prowadzenia działalności z
wykorzystaniem serwisów internetowych oraz
technologii komputerowych i sieciowych
pozwala na zdefiniowanie najważniejszych
sposobów osiągania zysków, czyli określenie
modeli biznesowych, w jakich funkcjonują firmy.
Modele takie są nazywane modelami
e-biznesowymi.
• Model taki odpowiada na pytania: w jaki sposób
firma zamierza generować przychód?

37. Model biznesowy powinien określać:
• zakres oferty,
• politykę cenową,
• źródła przychodów,
• działania (funkcje) powiązane,
• sposoby realizacji modelu,
• podstawowe umiejętności firmy,
• korzyści oferowane klientom,
• sposoby ochrony trwałość przewagi konkurencyjnej na
rynku.

38. Klasyfikacja modeli
e-biznesowych
P. Timmers, Business Models for Electronic Markets,
"Electronic Markets" 1998, nr 2, s. 3-8.
• sklep internetowy (e-shop),
• elektroniczne zaopatrzenie (e-procurement),
• aukcja elektroniczna (e-auction)
• elektroniczne centrum handlowe (e-mall),
• wirtualna społeczność (virtual community),
• integrator usług łańcucha wartości (value-chain integrator),
• dostawca usług łańcucha wartości (value-chain service provider),
• platforma współpracy (collaboration platform),
• pośrednictwo informacji (information brokerage),
• usługi zaufania (trust services),
• udostępnianie aplikacji przez Internet (application service provider,
ASP).

39. MICHAEL RAPPA
• model pośrednika (brokera) (brokerage model),
• model reklamowy (advertising model),
• model pośrednika informacyjnego (informacyjny)
(infomediary model),
• model kupca (merchant model),
• model producenta (bezpośredni) (manufacturer
(direct) model),
• model sieci afiliowanej (affiliate model),
• model wirtualnej społeczności (community model),
• model abonencki (subskrypcyjny) (subscription model)
• model taryfowy (utility model).

40. Zasady działania
biznesu internetowego
1.Wysoki budżet na wykorzystanie Internetu oraz
duża liczba osób zatrudnionych w tej sferze nie
gwarantują automatycznie sukcesu e-biznesu.
2.Istotnym czynnikiem sukcesu jest stworzenie w
przedsiębiorstwie samodzielnej jednostki
organizacyjnej do spraw biznesu
elektronicznego, która powinna podlegać
bezpośrednio kierownictwu firmy.

41. 3. Działalność internetowa powinna być ściśle
powiązana z takimi funkcjami i procesami w
firmie, jak:
– logistyka,
– controlling,
– gospodarka materiałowa,
– obsługa klientów.
4. Istotne jest właściwe umiejscowienie Internetu
w marketingu. Klienci powinni mieć możliwość
wyboru między konwencjonalnym sposobem
zaspokajania popytu a zastosowaniem w tym
celu Internetu.

42. 5. Najważniejsza jest zawartość witryn
internetowych - należy zwracać uwagę na
wykorzystanie możliwości Internetu, które
stanowią o jego przewadze nad tradycyjnymi
metodami.
6. Działalność przedsiębiorstw w Internecie
powinna być wzmocniona dzięki współpracy z
różnymi firmami - partnerami ze sfery usług,
dostawcami i agencjami reklamowymi.

43. 7. Należy zapewnić użytkownikom łatwy i szybki
dostęp do witryn internetowych. Wymagane
jest zapewnienie bezpieczeństwa transakcji,
w tym płatności.
8. Działy marketingu powinny opracować
specjalne propozycje dla ściśle
zdefiniowanych segmentów rynkowych jako
tzw. one-to-one marketing. Internet stwarza
wyjątkowe możliwości indywidualizacji
oddziaływania na klienta.

44. Witryna internetowa

45. • Zbiór powiązanych tematycznie i umieszczonych na
jednym serwerze stron internetowych nazywa się
serwisem internetowym lub witryną internetową.
• Serwis internetowy (witryna internetowa;
ang. website) – rodzaj serwisu informacyjnego, dla
którego nośnikiem jest Internet. Serwisy poza treścią
statyczną mają często sekcję wiadomości, oraz
możliwość logowania się i zapamiętywania preferencji
odbiorców w celu dostosowania treści do
indywidualnych upodobań. W serwisie mogą
występować obiekty interaktywne np. formularze,
przyciski.

46. Skuteczne wykorzystanie
witryny internetowej
1. Odpowiedni adres.
2. Przemyślany projekt, układ, treść.
3. Odpowiednie pozycjonowanie.
4. Czytelny, intuicyjny interfejs (łatwa nawigacja).
5. Projekt i treść dopasowana do grupy
docelowej.
6. Częste aktualizacje.
7. Śledzenie statystyk (popularności).
8. Łatwy kontakt, szybkie odpowiadanie na listy.

47. 9. Materiały w powszechnych formatach.
10. Promocja witryny w Internecie.
11. Dbałość o bezpieczeństwo użytkowników.
12. Edukacja użytkowników.
13. Dbałość o wiarygodność przekazu.
Ważne by domena była krótka, łatwa do
zapamiętania oraz wymówienia. Powinna
także być związana z działalnością firmy lub
branżą, prowadząc wprost do firmowej
witryny.

48. Akceptacja niejednoznaczności
e-bizesu
• Przedsięwzięcia internetowe z założenia są
niestabilne i nieprzewidywalne, nie można do
nich stosować strategii długoterminowej,
ponieważ zmiany ekonomiczne i
technologiczne wymuszają ciągłe modyfikacje
form prowadzonego biznesu.
• Gotowość do zmian powinna cechować osoby
zajmujące się e-biznesem. Muszą być na to
przygotowane nie tylko merytorycznie ale i
mentalnie.

49. • Ze względu na szybkość i dynamikę zmian w
otoczeniu firmy e-biznesowej, oraz wrażliwości
na zmiany technologiczne, nie jest możliwe
racjonalne zaplanowanie sukcesywnego
wzrostu w długim okresie czasu.
• Należy mieć przygotowane alternatywne
rozwiązania, które w sytuacjach kryzysowych,
mogłyby być natychmiastowo wdrożone nie
wywołując niekorzystnych konsekwencji.

50. WNIOSKI
• E-biznes to nowoczesna i szybka forma
zaspokajania szybko zmieniających się
potrzeb klientów.
• Rozwijający się e-biznes wpływa na
modyfikację formy oferowanych usług.
• Najczęściej spotykane modele e-biznesu
obejmują kontakty typu B2B i B2C.

51. Dziękuję za uwagę 

52. Literatura
• http://www.e-mentor.edu.pl/