1. internet trend visie
Editie 2 Belangrijke internet trends en kansen voor sectoren en branches
REIS- en
VRIJETIJDS Deze internet trend visie is opgesteld door Present Media, Internet
Management. De visie geeft een beeld van de belangrijkste trends voor
BRANCHE & specifieke sectoren en branches. Het is een hulpmiddel voor
sociale media webmanagers om snel geïnformeerd te raken over belangrijke
De internetontwikkelingen ontwikkelen en kansen in de markt binnen een specifieke branche.
volgen zich in razend
tempo op. De webmanager Ondernemingen die social media gebruiken,
van vandaag de dag kan hebben betere klantenrelaties en hogere
nog maar met moeite omzetcijfers, blijkt uit een recent onderzoek
bijhouden wat nog ‘hot’ is (Coleman Parkes Research). Dat zijn dan wel
en wat ‘not’. Wat leeft er de bedrijven die er een plan of strategie op
bij de doelgroep en hoe na houden om social media in te zetten, want
ontwikkelt zijn/haar het begrip is niet nieuw. De enorme invloed
internetgebruik? Is er nog op beslissingen en het massale gebruik ervan
verschil te constateren wel. In deze trendvisie leest u een aantal
tussen verschillende sprekende voorbeelden, belangrijke trends
sectoren of branches? en ontwikkelingen en cijfers over gebruik en
toepassing van social media in de reis – en
In deze editie van Internet vrijetijdsbranche.
Trend Visie gaan we in op
de sociale media trends in Belangrijke sociale media trends in de reis- en vrijetijdssector
de reis- en vrijetijdssector.
Naast feiten en cijfers 1. Exploderend aantal online niche reis- kunnen bestaan door affiliate programma’s.
wordt een uiteenzetting Hierbij wordt er een percentage of bedrag
en toerismenetwerken
gedaan van mogelijkheden uitgekeerd door de reisaanbieders die adverte-
die bij kunnen dragen aan ren in het netwerk. Veel netwerken bieden
“Long Tail” is een begrip dat wordt gebruikt
een optimale bediening naast beleving en inspiratie voor een reis ook
om een groot aanbod te beschrijven dat
van klanten. ‘tools’ om een trip te plannen.
slechts een klein publiek of een kleine niche
dient. Online neemt het aantal specifieke Daarnaast integreren deze reisnetwerken op
In de volgende edities van hun beurt weer met de Facebooks, Hyves’ en
reisblogs - of netwerken explosief toe. Via
deze Reis- en vrijetijd serie Twitters van deze wereld.
netwerk sites als Facebook en Hyves is voor
gaan we in op:
praktisch elke bestemming of attractie wel
Dialoog Marketing
een fangroep te vinden.
Affiliate Marketing
Maar ook specifiek op reizen gerichte sociale
netwerken als Tripadvisor, Dopplr, Joobili,
Als u vragen, opmerkingen
Travelmuse en Travelmob spinnen garen bij
en/of aanvullingen heeft,
de grote behoefte van mensen om geïnfor-
laat het mij weten op:
meerd te worden door “virtuele vrienden” of
m.holsheimer@
“gelijken”. Connecties op sociale netwerken
presentmedia.nl
06 51 11 76 12 delen vaak een bepaalde interesse en lijken
in sommige gevallen enigszins op elkaar.
Travelmob.com: groepsreis planningstool. Informeren,
Twitter: @chielos De bovengenoemde sociale reisnetwerken ideeën, discussie, stemmen, plannen
2. Zoekresultaten worden sterk beïnvloed
door sociale media
Het plannen van een reis begint bij 64% van de
reizigers nog altijd bij een zoekmachine. Een
toename van 2% ten opzichte van afgelopen
jaar. Zoekmachines scoren ook beter dan de
bijvoorbeeld hotel aanbiedingswebsites. Ook
Michiel Holsheimer,
de zakelijke reiziger gebruikt zoekmachines
adviseur internet
dan voorheen (65%).
Present Media
Zoekresultaten worden in zoekmachines als
Joobili.com: oriënteren op bestemming op basis van eve- Google.com en Bing.com steeds sterker beïn-
September 2010
nement categoriën als ‘muziek’, ‘winkelen’ of ‘cultuur’ vloed door social media.
Internet trend visie — editie 2 Reis– en vrijetijdsbranche & Social media— september 2010│ 1

2. internet trend visie
Belangrijke internet trends en kansen voor sectoren en branches
Het gebruik van Social
Media in Nederland
Social media worden in-
middels veelvuldig gebruikt
in Nederland. Uit de Global
Web Index Wave 1(juli
2009) blijkt dat vorig jaar
33,6% van de Nederlanders
een profiel heeft op een
sociale netwerksite. 37%
zet wel eens foto’s online,
10% doet dat met filmpjes
en houdt een eigen blog bij.
3,5% van de Nederlanders
maakt gebruik van micro-
blogging.
Sociale netwerksites in
Nederland Beïnvloeding van zoekmachines gebeurt op king heeft. Doordat sociale netwerksites on-
Volgens onderzoek door een aantal manieren: derling diverse koppelingen hebben, wordt
Multiscope (2010) is Hyves a) Content gebaseerd op social media vo- deze informatie op diverse platforms tegelijk
nog steeds de populairste ting wordt hoger gewaardeerd in zoek- gedeeld. De invloed ervan is groot op de beslis-
sociale netwerksite in Ne- machines. sing van anderen, zeker als meerdere mensen
derland, dat 48% van het Stemmen (voting) is een functie die op melding maken van bijvoorbeeld een chagrijni-
totale gebruik voor zijn veel websites wordt aangeboden door- ge ober of een geweldige klantenservice. Zeker
rekening neemt. Hyves middel van waardering (sterren) of duim- omdat mensen eerder geneigd zijn vrienden of
wordt op de voet gevolgd pje op / neer knoppen. Bekende sites die ‘gelijken’ te vertrouwen dan een verhaal van
door Youtube met 44%. Er content aggregeren en waarderen zijn een bedrijf of instantie.
wordt een stuk minder Digg.com en NuJij.nl.
gebruik gemaakt van de b) Reisproducten die een goede review en
sites Facebook (19%), Link- waardering krijgen, eindigen hoger in de Tip voor hotels is om gratis WiFi aan te bie-
edIn en Twitter (beide 9%). zoekresultaten. den. Uit onderzoek is gebleken dat het ont-
Wel blijkt uit het onderzoek Sites als Zoover.nl, Booking.com, Expe- breken van gratis internet de top 10 hote-
dat de gebruikers verwach- dia.com of Hotels.com verzamelen re- lergernissen aanvoert. Gasten met gratis
ten Hyves minder te gaan views en waarderingen. Goed gewaarde internet zijn ook sneller geneigd een posi-
gebruiken in de toekomst, hotels eindigen in de top van lijstjes op tieve mening over het hotel achter te laten.
en de andere sociale net- bijvoorbeeld Google Maps. Voor een negatieve ervaring zijn reizigers
werksites juist meer. c) De hoeveelheid commentaar dat een nog wel bereid te betalen in de vorm van
video of artikel krijgt is een wegingsfac- kosten voor mobiel internet.
tor.
Niet alleen videos op Youtube, maar ook Een mooi
commentaar op blogs of nieuwssites voorbeeld is
weegt mee. De kwaliteit van het com- de video die
mentaar speelt daarnaast ook een rol. de Canadese
zanger Dave
Carroll op
Youtube
3. Reizigers zijn constant online en publiceerde
vertellen hun actuele reiservaring aan om United Airlines te bedanken voor de
vrienden en (on)bekenden $3.500 schade en de negen maanden ver-
geefs klagen. De bagageafhandeling van de
Een stoffige hotelkamer of een verrukkelijk luchtvaartmaatschappij beschadigde zijn
toetje in een restaurant wordt door velen gitaar en weigerde elke vorm van compen-
direct op platforms als Twitter, Facebook, satie. Inmiddels is de video door bijna tien
Foursquare of Gowalla gemeld. Naast het miljoen mensen bekeken (http://
bericht wordt vaak ook een foto en geografi- www.youtube.com/watch?
sche locatie meegegeven. Deze informatie v=5YGc4zOqozo). Naast de enorme image-
blijft bewaard en is nog jaren te vinden op schade was de video voor veel andere pas-
het web, inclusief de naam van het bedrijf of sagiers aanleiding ook hun beklag te doen.
organisatie waarop het commentaar betrek-
Internet trend visie — editie 2 Reis– en vrijetijdsbranche & Social media— september 2010│ 2

3. internet trend visie
Belangrijke internet trends en kansen voor sectoren en branches
“The best job in the world” 4. GPS en Augmented Reality maakt De aanbiedingen kunnen worden gedeeld op
Misschien wel het beste online gedeelde informatie relevanter Facebook en Twitter.
voorbeeld van het effect en aantrekkelijker
van social media in de toe- Gevolg is veel aandacht door een specifieke
ristische sector: de vacatu- groep geïnteresseerden met een lange na-
Niet alleen wordt het steeds makkelijker om
re voor eilandverzorger van sleep. Door deze acties wordt de vindbaarheid
op een specifieke plaats je mening of beleve-
het Hamilton eiland in en ‘awareness’ voor deze bedrijven namelijk
nis te melden, ook het aanbieden ervan in
Australië. enorm vergroot.
een relevante context is sterk in op mars.
Het bureau voor Toerisme Markerless Augmented Reality
van Queensland startte staat nog in de kinderschoenen,
vorig jaar een campagne maar is een ontwikkeling die rele-
door wereldwijd een vaca- vante informatie in de juiste con-
ture uit te geven voor ‘de text op een aantrekkelijke manier
beste baan ter wereld’. Een weet te presenteren. Door mid-
baan van 6 maanden als del van geografische locatie, kom-
eilandverzorger voor een pasfunctie, mobiele internetver-
riant geldbedrag. Met de binding en gebruikersvoorkeuren
34.684 videosollicitaties die is relevantere informatie aan te Google Goggles herkent het object op een geuploade
zijn binnen gekomen uit bieden. Interessante Markerless AR ontwik- foto en toont relevante informatie aan de gebruiker
200 verschillende landen is kelingen zijn:
deze campagne zeker ge-
 ‘Articulated Naturality Web’ (ANW,
slaagd.
http://vimeo.com/14968828) 6. Vraag naar instantrecreatie neemt toe
Youtube, het grootste soci-
al media netwerk ter we-  Google Goggles
reld, werd gebruikt voor de  Layar Instantrecreatie is makkelijk en snel te regelen
campagnevideo en het  Junaio Glue recreatie die relatief weinig tijd kost. Sociale
verspreiden van de aa- media voeden de vraag naar deze vorm van
nmeldingvideo’s. Via de Met zogenaamde LLA Marker technologie is vrijetijdsbesteding.
campagnesite en het you- het ook mogelijk om indoor GPS navigatie toe Door de constante stroom informatie over
tubekanaal konden de te passen. Een mooie toepassing is de naviga- bezigheden van vrienden en bekenden neemt
video’s door een groot tie en sociale interactie op de KIOSK Europe de behoefte om er zelf even tussenuit te gaan
publiek bekeken worden. Expo 2010 (http://www.youtube.com/ sterk toe. De vraag “waarom doe ik niet van
Om een nog groter publiek watch?v=jRcSFXvoPkU) die leuke dingen?“ dient zich aan. Denk aan
te bereiken werd ook een verwenweekends, bezoek aan een Spa, dance-
Facebookpagina en Twit- Attractieparken experimenteren ook met feesten, concerten en winkelboulevards.
terpagina aangemaakt en GPS en infotainment. Dit biedt een prachtige Instantrecreatieactiviteiten zijn vaak dichtbij te
werden foto’s geplaatst op manier om bezoekers te vermaken, van infor- vinden, zijn vaker te doen en geven snel de
Flickr. De facebookpagina matie te voorzien en aan klantrelaties te ontspanning die we zoeken.
met ruim 34.000 aanmel- bouwen door er een sociaal netwerk aan te Een dergelijke activiteit doen is voor sommi-
dingen en de Twitterpagina koppelen. gen, om uiteenlopende redenen, een mooie
met ruim 10.000 volgers aanleiding om daarvan melding te maken op
zijn, nu de baan is verge- sociale media.
ven, nog steeds actief en 5. Aanbod via Social Buying neemt toe Zogenaamde “Check-In” applicaties voor mo-
worden ook actief bijge- biele telefoons als Gowalla, Foursquare en
houden door Queensland. Het collectief inkopen van reis – en vrijetijds- Facebook Places belonen gebruikers om mel-
Dit zorgt voor een ontzet- producten als concerttickets, diners of hotel- ding te maken van hun locatie. Aanbieders van
tend sterke basis voor vol- overnachtingen is aan het toenemen. Op zich instantrecreatieproducten kunnen daar slim op
gende campagnes; via is dit fenomeen niks nieuws, maar nu gebrui- in spelen door tips en aanbiedingen rond de
social media kunnen ze kers sociale media zo massaal omarmd heb- activiteit online aan te bieden. Bijvoorbeeld
blijvend al deze mensen ben, is deze manier van aankopen ook gang- door kortingen weg te geven of inschrijven op
bereiken. baarder geworden. De websites met zoge- een netwerk fanpagina aan te moedigen. Maar
Resultaten: naamde “One Day Deals” schieten als pad- ook door content aan te bieden waarvan ge-
bruikers het leuk vinden deze te delen in hun
 Toerisme Australia ver- denstoelen uit de grond.
Socialbuy is een voorbeeld waar dagelijks netwerk.
slechterde, terwijl
kortingen tussen de 50%-90% worden gege- Dit vraagt veel aandacht en inzet. Innovatieve
Queensland met 20%
ven op toegang tot spa’s, restaurants, kle- concepten worden steeds kortcyclischer. Me-
groeide
sen zijn sneller verveeld. Een concept verslijt
 De helft van de Australië dingwinkels, hotels en restaurants. Luxe pro-
steeds sneller dan vroeger. De enige constante
reizen heeft een Queens- ducten kunnen bij SocialBuy voor een aan-
trekkelijke prijs collectief worden ingekocht. factor in innovatieve concepten is
land component ‘verandering’.
Internet trend visie — editie 2 Reis– en vrijetijdsbranche & Social media— september 2010│ 3

4. internet trend visie
Belangrijke internet trends en kansen voor sectoren en branches
Social media & online 7. Emoties en reisbeleving meetbaar Logischerwijs zit er een sterke groei in het
zoekgedrag aantal bedrijfjes dat online sentimenten kan
In een recent onderzoek Het meten van bepaalde emoties rond een meten. Met behulp van zoekwoorden, gerela-
van TMP Directional reisbeleving wordt steeds eenvoudiger. Ge- teerde zoekcombinaties, locatiegegevens en
Marketing is het online bruikers drukken zich veelal in tekst uit over deelnemerprofielen is een vrij goed beeld te
zoekgedrag van een bepaalde belevenis op sociale media. Dat krijgen wat het sentiment is van een bepaalde
consumenten onderzocht. is meetbaar. groep rond een specifieke activiteit.
Hieruit blijkt dat 70% van Systemen worden steeds slimmer gemaakt, Organisaties gebruiken deze informatie om
de proefpersonen het liefst waardoor het mogelijk is om taal te begrijpen reisproducten te verbeteren, processen effici-
zoekt naar lokale en te interpreteren. De informatie is open- ënter in te richten of successen van online of
bedrijfsinformatie in baar en in grote hoeveelheden aanwezig. offline activiteiten te monitoren.
zoekmachines, de gouden
gids online en sociale
netwerksites. 9% van de
proefpersonen gebruikt
sociale netwerken om te
zoeken, waarvan 93%
facebook daarvoor
gebruikt.
Consumenten die sociale
netwerksites en
smartphones gebruiken zijn
eerder geneigd recencies te
plaatsen over producten/
ervaringen.
Ruim drie kwart van deze
gebruikers is dan ook van
mening dat beoordelingen
en recencies in belangrijke
mate bijdragen aan hun
aankoopbeslissingen
Voorbeeld dashboard om sentimenten van verschillende media overzichtelijk in te zien (gemaakt door studenten
Saxion Hogeschool Enschede)
Conclusie belangrijke reserveringssystemen zijn voor
Innovatie en strategische samenwerking iedereen beschikbaar.
worden steeds belangrijker om de consu- Door sociale media heeft de consument
ment voor je reis- of vrijetijdsproduct te steeds meer controle gekregen en kan in-
winnen. Sociale media gaat een steeds grote- vloed uitoefenen via netwerken, weblogs of
re rol spelen in het aantrekken en behouden beoordelingssites. Reisproductinformatie is
Gebruikte bronnen: van klanten. Een groeiend aantal consumen- eenvoudig te verkrijgen, te vergelijken en te
 ComScore ten oriënteert zich voor een activiteit op verspreiden. De informatie die te verkrijgen
internet en wordt daarmee mede sterk beïn- is over een reisproduct wordt ook steeds
 Multiscope
vloedt door (on)bekenden uit zijn netwerk specifieker.
 Global Web Index
(en). Dit geldt niet alleen voor de jongere
 Google Trends generatie, maar zeker voor het sterk groei- De reis- en vrijetijdsbranche is er toegankelij-
 October Issue “By the end aantal oudere vrouwen op sociale me- ker en transparanter door geworden. Gevol-
Numbers” - Nielsen dia. gen zijn dat organisaties kritischer naar hun
 Visie op Vrijetijdsindu- Internet en sociale media zijn niet meer weg kostenstructuur moeten kijken, sterke focus
strie 2009 - ABN Amro te denken uit de reisbranche. Er is een ‘level moeten leggen op creëren van klantwaarde
 Trends in recreatie en playing field’ ontstaan, waarin zowel grote en vooral innovatief moeten zijn.
vakantie 2009/2010— als kleine spelers kunnen concurreren. Drem-
ANWB pels om toe te treden tot de branche zijn Alleen innovatieve, goedpresterende bedrij-
 ICT Barometer over onli- aanzienlijk verlaagd. Slim gebruik van sociale ven, die iets unieks te bieden hebben, zijn
ne winkelen—Ernst & media kan de marketingbudgetten flink druk- het waard om over te praten met je vrienden
Young ken, internetsystemen zijn betaalbaarder en en (on)bekenden via sociale media.
Internet trend visie — editie 2 Reis– en vrijetijdsbranche & Social media— september 2010│ 4