คำพิพากษาศาลปกครองสูงสุด คดีหมายเลขแดงที่ อ.๓๗๒/๒๕๕๐

1. คดีหมายเลขดําที่ อ.๓๒๕/๒๕๔๘
คดีหมายเลขแดงที่ อ.๓๗๒/๒๕๕๐
ในพระปรมาภิไธยพระมหากษัตริย
ศาลปกครองสูงสุด
วันที่ ๙ เดือน พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๕๐
เรื่อง คดีพิพาทเกี่ยวกับการกระทําละเมิดของหนวยงานทางปกครองอันเกิดจากการใชอํานาจ
ตามกฎหมาย (อุทธรณคําพิพากษา)
ผูถูกฟองคดียื่นอุทธรณคําพิพากษา ในคดีหมายเลขดําที่ ๑๒๓๑/๒๕๔๕
หมายเลขแดงที่ ๔๒๗/๒๕๔๘ ของศาลปกครองชั้นตน (ศาลปกครองกลาง)
คดีนี้ผูฟองคดีฟองวา เมื่อวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ ผูฟองคดีไดยื่น
ใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล (แบบ ๗๑๐๕) เพื่อขอเบิกคารักษาพยาบาล
ของผูฟองคดีและนางสมจิต ภระมามร มารดาของผูฟองคดี โดยผูฟองคดีไดแนบสําเนา
ทะเบียนบานของผูฟองคดีและมารดาไปดวย และไดมอบฉันทะใหนางสาวภาวนา ธรรมลักษมี
เปนผูรับเงินแทน ผูฟองคดีไดรับแจงจากนางสาวภาวนา วานางนฤมล บูรณะพิมพ
หัวหนาฝายตรวจสอบ กองคลัง กรมสงเสริมการเกษตร แจงวาไมสามารถเบิกจายเงิน
คารักษาพยาบาลใหแกผูฟองคดีได เนื่องจากไมสามารถตรวจสอบเอกสารที่ผูฟองคดี
ขอใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาไดวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียน
คําพิพากษา
(อุทธรณ)
(ต. ๒๒)
ผูฟองคดี
ระหวาง
นางสาวธมลวรรณ อิมราพร
ผูถูกฟองคดีกรมสงเสริมการเกษตร
/บานเลขที่…

2. ๒
บานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับ
ชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน และ
เปนมารดาของผูฟองคดีจริงหรือไม แมนางสาวภาวนา จะนําหนังสือประวัติการรับราชการ
หรือ ก.พ. ๗ ไปยืนยันตัวบุคคล แตนางนฤมล ไมยอมรับโดยอางวา ก.พ. ๗ ของผูฟองคดี
เปนเอกสารที่ผูฟองคดีเขียนขึ้นเอง มิใชเอกสารราชการที่สามารถนํามาประกอบการเบิกได
และไดคืนเอกสารทั้งหมดแกนางสาวภาวนา เพื่อใหผูฟองคดีไปติดตอกับสํานักงานเขตบึงกุม
เพื่อขอหนังสือรับรองตัวบุคคล ผูฟองคดีไดไปติดตอกับนางนฤมล เพื่อขอทราบเหตุผล
ที่ไมดําเนินการเบิกคารักษาพยาบาลดังกลาวพรอมกับไดสงเอกสารเพิ่มเติม คือ สําเนา
หนังสือสําคัญเปลี่ยนชื่อผูฟองคดีจาก “พินิตา”เปน “ธมลวรรณ”และสําเนาบัตรประจําตัวประชาชน
ของนางสมจิต แตนางนฤมล ไมยอมรับเอกสารไปตรวจใหม และยืนยันใหผูฟองคดีไปติดตอ
สํานักงานเขตภูมิลําเนาโดยขอใหรับรองวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบาน
เลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับ
ชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน และ
เปนมารดาของผูฟองคดีจริง ตามขอความที่นายคเณตร ทองเนียม เจาหนาที่การเงินและ
บัญชี ๕ ฝายตรวจสอบ กองคลัง กรมสงเสริมการเกษตร เขียนเปนตัวอยางให ผูฟองคดี
จึงไดไปติดตอสํานักงานเขตบึงกุมตามที่เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีดังกลาวแนะนํา
และไดรับแจงจากเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุมวาการใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาล
ของผูฟองคดีครั้งนี้มิใชเปนการใชสิทธิเบิกครั้งแรก หากตนสังกัดตองการใหสํานักงานเขตบึงกุม
ดําเนินการอยางไรก็ขอใหทําหนังสือถึงสํานักงานเขตบึงกุมโดยตรง ผูฟองคดีจึงมีหนังสือ
ลงวันที่ ๖ ธันวาคม ๒๕๔๔ เรื่อง ขอเบิกคารักษาพยาบาล แจงเรื่องดังกลาวใหผูถูกฟองคดีทราบ
และพิจารณาดําเนินการหารือกับสํานักงานเขตบึงกุม ในระหวางที่รอการดําเนินการดังกลาว
มารดาของผูฟองคดีตองเขารับการรักษาพยาบาลตามกําหนดนัดของแพทยเปนระยะ ผูฟองคดี
จําเปนตองมีเงินสดเพื่อทดรองจายเปนคารักษาพยาบาลของมารดาซึ่งจะตองนําไปใชสิทธิเบิกเสมอ
แตเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีไมยอมรับเอกสารโดยไมชี้แจงเหตุผลใหผูฟองคดีทราบ
ทําใหผูฟองคดีมีปญหาดานการเงิน และเมื่อวันที่ ๑๕ มีนาคม ๒๕๔๕ ผูฟองคดีไดไปติดตอ
ที่สํานักงานเขตบึงกุมเพื่อสอบถามถึงหนังสือของผูถูกฟองคดี ไดรับแจงจากเจาหนาที่
ของสํานักงานเขตบึงกุมวายังไมไดรับหนังสือของผูถูกฟองคดีที่จะใหสํานักงานเขตบึงกุม
รับรองตัวบุคคล และแจงวาสํานักงานเขตบึงกุมยินดีออกหนังสือรับรองใหโดยไมตองรอ
/หนังสือจาก…

3. ๓
หนังสือจากผูถูกฟองคดี แตผูฟองคดีจะตองนําพยานบุคคลและพยานเอกสารมา
ประกอบการออกหนังสือรับรองดวย ผูฟองคดีจึงไดนําหลักฐานตามที่เคยใชประกอบ
ในการใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลไปที่สํานักงานเขตบึงกุม เจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุม
ไดขอเอกสารเพิ่มเติม คือ สําเนาทะเบียนบานของบิดาของผูฟองคดีและใหนําพยานบุคคล
อยางนอยสองคนไปใหถอยคํา ผูฟองคดีจึงไดไปติดตอนางพวงเพ็ญ ชินวัตร ที่บานเลขที่
๕๑/๘๘๑ หมูที่ ๕ ตําบลประชาธิปตย อําเภอธัญบุรี จังหวัดปมทุมธานี แตนางพวงเพ็ญ
ปฏิเสธเนื่องจากอายุแปดสิบปเศษ และอยูระหวางพักฟนจากการผาตัดโรคหัวใจ และ
ไดติดตอนางสาวอมรรัตน อิมราพร ที่บานเลขที่ ๙/๒๗๙ หมูที่ ๖ แขวงสายไหม เขตสายไหม
กรุงเทพมหานคร และพาไปใหถอยคําตอเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุม และไดพา
นางสาวอรวรรณ พจนานุรัตน จากบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม
กรุงเทพมหานคร ไปใหถอยคําตอเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุม ผูฟองคดีไดมีหนังสือ
ลงวันที่ ๑๙ มีนาคม ๒๕๔๕ เรื่อง ขอเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา ติดตามเรื่องดังกลาว
จากผูถูกฟองคดีพรอมทั้งยื่นเรื่องขอเบิกคารักษาพยาบาลตอผูถูกฟองคดีเพิ่มเติม และ
ไดมีหนังสือถึงสํานักงาน ก.พ. และกรมบัญชีกลางเพื่อสอบถามปญหาการเบิกคารักษาพยาบาล
ของมารดาของผูฟองคดี ผูถูกฟองคดีไดมีหนังสือที่ กษ๑๐๐๒/๘๓๖๔ลงวันที่ ๒๐มีนาคม๒๕๔๕
เรื่อง ขอใหออกหนังสือรับรอง ถึงผูอํานวยการสํานักงานเขตบึงกุมขอใหออกหนังสือรับรอง
ตัวบุคคลเพื่อใชประกอบการเบิกจายคารักษาพยาบาลใหแกผูฟองคดี สํานักงานเขตบึงกุม
มีหนังสือ ที่ กท ๙๐๓๙/๑๗๑๑ ลงวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๔๕ เรื่อง การออกหนังสือรับรองบุคคล
สงหนังสือ ที่ ๖๕/๒๕๔๕ ลงวันที่ ๒๙ มีนาคม ๒๕๔๕ รับรองวา “นางสมจิต ภระมามร”
ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร
เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบาน
ฉบับเดียวกัน ไปยังผูถูกฟองคดี และสํานักงาน ก.พ. มีหนังสือ ที่ นร ๐๗๐๘.๓/๒๓๕
ลงวันที่ ๑๑ เมษายน ๒๕๔๕ เรื่อง การใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา แจงผูฟองคดี
วาไดประสานเปนการภายในไปยังผูถูกฟองคดีแลว ขณะนี้ผูถูกฟองคดีไดทําหนังสือติดตอ
ไปยังสํานักงานเขตบึงกุมเกี่ยวกับการขอหนังสือรับรองดังกลาวแลว แตผูฟองคดีจะตอง
แสดงพยานหลักฐานประกอบตามที่สํานักงานเขตบึงกุมกําหนดดวย และกรมบัญชีกลาง
มีหนังสือ ที่ กค ๐๕๑๘.๒/๑๖๙๑๗ ลงวันที่ ๒๐ พฤษภาคม ๒๕๔๕ เรื่อง การเบิก
คารักษาพยาบาลของมารดา แจงผูฟองคดีวาในขั้นตอนของการเบิกจายเงินสวัสดิการ
/เกี่ยวกับการ...

4. ๔
เกี่ยวกับการรักษาพยาบาลตองมีการตรวจสอบเอกสารที่เกี่ยวของเพื่อประกอบการพิจารณา
วาเปนบุคคลผูมีสิทธิถูกตองหรือไม กรณีของผูฟองคดีสามารถแนบเอกสารของทางราชการ
ที่แสดงใหเห็นหรือเชื่อมโยงไดวาเปนมารดาและบุตรกันจริง เชน สูติบัตร สําเนาทะเบียนบาน
สําเนาบัตรประจําตัวประชาชนของมารดา และหลักฐานอื่นที่เกี่ยวของ ก็ยอมใชประกอบ
การเบิกจายคารักษาพยาบาลได จากหนังสือของผูถูกฟองคดี สํานักงานเขตบึงกุม
และสํานักงาน ก.พ. ดังกลาว ไมปรากฏขอความที่ตองรับรองวานางสมจิตเปนมารดาของ
ผูฟองคดีจริง ตามที่นางนฤมล และนายคเณตรเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีแนะนําใหผูฟองคดี
ดําเนินการ อันมีลักษณะเปนการสรางภาระที่ไมจําเปนและกอใหเกิดความเสียหายแกผูฟองคดี
ที่ตองหาพยานเอกสารและพยานบุคคลไปแสดงตอสํานักงานเขตบึงกุม นอกจากนี้ ยังเปน
การกระทําที่ไมถูกตองตามวิธีการตรวจสอบเอกสารที่กระทรวงการคลังกําหนดตามหนังสือ
กรมบัญชีกลาง ที่ กค ๐๕๐๒/๑๐๑๕ ลงวันที่ ๒๖ กุมภาพันธ ๒๕๓๓ เรื่อง ตอบขอหารือ
การใชหลักฐานประกอบการขอเบิกเงินคารักษาพยาบาล เพราะทะเบียนบานเลขที่ ๑๑๓
ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี ก็ระบุวาผูฟองคดีเปนบุตรของนางสมจิต
ใบเปลี่ยนชื่อตัวจาก “พินิตา” เปน “ธมลวรรณ” บัตรประจําตัวประชาชนของนางสมจิต
และทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร
ก็แสดงรายละเอียดวาไดยายมาจากบานเลขที่ ๑๑๓ ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี
จังหวัดราชบุรี ซึ่งสามารถเชื่อมโยงไดวานางสมจิตเปนมารดาของผูฟองคดีจริง โดยไมจําเปนตอง
ใหสํานักงานเขตบึงกุมรับรองตัวบุคคลแตอยางใด การกระทําของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดี
เปนการกระทําละเมิดโดยจงใจใหเกิดความเสียหายแกการใชสิทธิในการเบิกคารักษาพยาบาล
และชื่อเสียงของผูฟองคดี หรือหากจําเปนจะตองใหสํานักงานเขตบึงกุมรับรองตัวบุคคลดังกลาว
เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีก็ปฏิบัติหนาที่ลาชาเกินสมควรเพราะใชเวลารางหนังสือฉบับเดียว
นานถึงสามเดือนเศษ เปนการละเลยตอหนาที่ และมีลักษณะการใชอํานาจหนาที่สรางภาระ
ใหเกิดแกผูฟองคดีเกินความจําเปนตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง (๑) (๒) และ (๓) แหงพระราชบัญญัติ
จัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ เปนการจงใจใหเกิดความเสียหาย
แกทรัพยสิน สิทธิ ชื่อเสียง เกียรติคุณ และทางทํามาหาไดของผูฟองคดี ตามมาตรา ๔๒๐
และมาตรา ๔๒๓ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย ซึ่งผลจากการกระทําละเมิด
ดังกลาวเปนเหตุใหผูฟองคดีไดรับความเสียหาย ผูถูกฟองคดีจึงตองรวมกันกับเจาหนาที่
ดังกลาวรับผิดตอผูฟองคดี ดังตอไปนี้
/๑. คาใชจาย...

5. ๕
๑. คาใชจายในการเดินทาง ไดแก คาพาหนะรถยนตรับจางเดินทางจาก
บานพักเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร ไปติดตอ
สอบถามเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุมเกี่ยวกับการขอรับหนังสือรับรองตัวบุคคล
และรับรองความเปนมารดากับบุตร เปนเงิน ๓๐๐ บาท เดินทางไปติดตอสอบถามและ
นําพยานเอกสารไปแสดงพรอมใหถอยคําตอเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุม เปนเงิน
๓๐๐ บาท เดินทางไปนําพยานเอกสารจากจังหวัดราชบุรีเพื่อมอบใหแกสํานักงานเขตบึงกุม
เปนเงิน ๓๐๐ บาท เดินทางไปพบนางพวงเพ็ญที่บานเลขที่ ๕๑/๘๘๑ หมูที่ ๕
ตําบลประชาธิปตย อําเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี เพื่อขอใหเดินทางไปใหถอยคํา
ตอเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุม เปนเงิน ๖๐๐ บาท เดินทางไปพบนางสาวอมรรัตน
ที่บานเลขที่ ๙/๒๗๙ หมูที่ ๖ แขวงสายไหม เขตสายไหม กรุงเทพมหานคร เพื่อนัดหมาย
ใหไปใหถอยคําตอเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุม เปนเงิน ๔๐๐ บาท เดินทางไปรับ
นางสาวอมรรัตน ตามที่อยูดังกลาวไปยังสํานักงานเขตบึงกุม เปนเงิน ๑,๐๐๐ บาท เดินทาง
พานางสาวอรวรรณจากบานพักแขวงคลองกุมไปยังสํานักงานเขตบึงกุม เปนเงิน ๓๐๐ บาท
เดินทางไปติดตอขอเบิกคารักษาพยาบาลตอผูถูกฟองคดีแตเบิกไมได เปนเงิน ๓๐๐ บาท
เดินทางไปติดตอและยื่นหนังสือลงวันที่ ๖ ธันวาคม ๒๕๔๔ เปนเงิน ๓๐๐ บาท เดินทางไปติดตอ
และขอเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาแตเบิกไมได เปนเงิน ๓๐๐ บาท เดินทางไปติดตอ
และยื่นหนังสือลงวันที่ ๑๙ มีนาคม ๒๕๔๕ พรอมขอเบิกคารักษาพยาบาล เปนเงิน ๓๐๐ บาท
เดินทางไปสํานักงาน ก.พ. เพื่อยื่นหนังสือรองทุกข เปนเงิน ๕๐๐ บาท และเดินทางไป
สํานักงานเทศบาลเมืองราชบุรี เปนเงิน ๑,๘๐๐ บาท รวมเปนเงินจํานวน ๖,๗๐๐ บาท
๒. เนื่องจากผูฟองคดีประกอบอาชีพรับจางสวนตัว รับจางพิมพเอกสาร
จัดรูปเลม และผลิตน้ํายาทําความสะอาดเอนกประสงคจําหนาย จึงขอคิดคาขาดประโยชน
จากการที่ผูฟองคดีไมสามารถประกอบอาชีพในวันดังกลาวตามขอ ๑ จํานวนสิบสามวัน
วันละ ๘๐๐ บาท เปนเงิน ๑๐,๔๐๐ บาท
๓. คาสินไหมทดแทนความเสียหายจากการที่ผูฟองคดีไมสามารถใชสิทธิเบิก
คารักษาพยาบาลระหวางวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ ถึงวันที่ ๑๒ เมษายน ๒๕๔๕
อันเปนเหตุใหเกิดความทุกขใจตลอดมา เปนเงิน ๑๕,๐๐๐ บาท
๔. คาสินไหมทดแทนในการที่ผูฟองคดีตองเสื่อมเสียชื่อเสียง เกียรติคุณ
และทางทํามาหาได เปนเงิน ๒๕,๐๐๐ บาท
/ขณะที่…

6. ๖
ขณะที่ผูฟองคดีรับราชการในตําแหนงเจาหนาที่ธุรการ งานจัดการสถานีวิทยุ
ฝายวิทยุการเกษตร กองเกษตรสัมพันธ กรมสงเสริมการเกษตร ตั้งแตวันที่ ๘ พฤษภาคม
๒๕๓๙ ผูฟองคดีไดเคยขอเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาตอผูถูกฟองคดีปรากฏหลักฐาน
ทางทะเบียนรับหนังสือการขอเบิกเงินสวัสดิการขาราชการ ฝายบริหารทั่วไป กองเกษตรสัมพันธ
กรมสงเสริมการเกษตร จํานวนสิบครั้ง ระหวางวันที่ ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๔๑ ถึงวันที่
๑๙ มีนาคม ๒๕๔๔ โดยนางสาวสมพิศ ชาญเดช นางสาวสมใจ บัวรุง และนางสาวอารีรัตน เกิดแจง
เปนเจาหนาที่ผูตรวจสอบในชั้นตน
ขอใหศาลพิพากษาหรือมีคําสั่ง ดังนี้
๑. ใหผูถูกฟองคดีชําระคาสินไหมทดแทนความเสียหายจํานวน ๕๗,๑๐๐ บาท
พรอมดอกเบี้ยในอัตรารอยละ ๗.๕ ตอป ของตนเงินจํานวนดังกลาวนับแตวันฟองเปนตนไป
จนกวาจะชําระเสร็จแกผูฟองคดี
๒. ใหผูถูกฟองคดีประกาศขอขมาผูฟองคดีบริเวณจุดประชาสัมพันธ และ
หนาหองฝายตรวจสอบ กองคลัง กรมสงเสริมการเกษตร โดยผูถูกฟองคดีเปนผูออก
คาใชจายเปนเวลาสี่เดือนยี่สิบวัน
๓. ใหผูถูกฟองคดีชําระคาฤชาธรรมเนียมแทนผูฟองคดี
ผูถูกฟองคดีใหการวา ที่ผูฟองคดีอางวาเคยเบิกคารักษาพยาบาลของ
นางสมจิตมารดาของผูฟองคดีตอเจาหนาที่กองคลังโดยไมมีปญหาการเบิกจายมาแลว
หลายครั้งนั้น เปนความจริง เนื่องจากการใชสิทธิของผูฟองคดีขณะนั้นเปนการใชสิทธิ
ในฐานะขาราชการประจํา การเบิกจายตามคําขอจะมีผูอํานวยการกองตนสังกัดรับรอง
เจาหนาที่ฝายตรวจสอบจึงไมเครงครัดเพราะถือวาผูบังคับบัญชาตองรับผิดชอบหากเกิด
ความผิดพลาด แตเมื่อผูฟองคดีลาออกจากราชการ การตรวจสอบคําขอเปนหนาที่
ของผูอํานวยการกองคลัง เจาหนาที่ฝายตรวจสอบจึงตองปฏิบัติใหเหมือนกัน กลาวคือ
หากเอกสารหลักฐานนาสงสัยวาจะไมใชบิดามารดาของผูใชสิทธิเบิกจริง จะตองมีคํารับรอง
ของพนักงานฝายปกครองกอน มิฉะนั้นจะเปนความบกพรองของเจาหนาที่ผูตรวจสอบ
และตองรับผิดในความเสียหายที่เกิดขึ้น ตั้งแตเดือนเมษายน ๒๕๔๐ เปนตนมา กองคลังได
ปรับลดขั้นตอนการปฏิบัติงานเบิกจายเงินคารักษาพยาบาล เจาหนาที่ผูตรวจสอบ
จึงตองระมัดระวังในการปฏิบัติงานมากยิ่งขึ้น ผูฟองคดียื่นใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับ
การรักษาพยาบาลของนางสมจิต ลงวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ โดยมอบฉันทะให
/นางสาวภาวนา…

7. ๗
นางสาวภาวนาเปนผูดําเนินการ โดยยื่นหลักฐาน คือ ใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับ
การรักษาพยาบาล ใบเสร็จรับเงินคารักษาพยาบาลของนางสมจิต และ
สําเนาทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร
นางนฤมล หัวหนาฝายตรวจสอบ พบวารายการในลําดับที่ ๒ ชื่อของผูฟองคดีในรายการ
มารดาผูใหกําเนิดชื่อ “สมจิต” และชองบิดาผูใหกําเนิดชื่อ “เพียว” โดยไมปรากฏเลขประจําตัว
ประชาชนและชื่อสกุลทั้งของบิดาและมารดา และรายการในลําดับที่ ๓ ชื่อ “นางสมจิต
ภระมามร” เลขประจําตัวประชาชน ๓-๗๐๙๙-๐๐๒๙๘-๙๐-๘ ยายมาจากบานเลขที่ ๑๑๓
ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี เมื่อวันที่ ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๔๔ ซึ่งมิไดใช
ชื่อสกุลเดียวกับผูฟองคดี และหาความเชื่อมโยงในเลขประจําตัวประชาชนไมได และชื่อบิดา
ก็มิไดสะกดอยางเดียวกัน คือ “เพียว” กับ “เพรียว” ในกรณีนี้ การสงเอกสารใหกรมบัญชีกลาง
ตรวจสอบจะตองขอใหผูถูกฟองคดีจัดสงเอกสารที่พนักงานฝายปกครองรับรองหรือยืนยัน
ความเกี่ยวพันในเอกสารทางทะเบียนราษฎร นางนฤมล หัวหนาฝายตรวจสอบ จึงไดแนะนํา
ใหผูฟองคดีไปติดตอสํานักงานเขตเพื่อใหรับรองวานางสมจิต ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒
หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร กับทะเบียนบานเลขที่ ๑๑๓ ตําบลหนาเมือง
อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี เปนบุคคลเดียวกัน เชนเดียวกับขาราชการหรือลูกจางคนอื่น
ที่มีลักษณะเดียวกันนี้ และในครั้งตอไปผูฟองคดีจะไดรับความสะดวกในการใชสิทธิเบิก
คารักษาพยาบาล ซึ่งนางสาวภาวนาเปนผูขอใหนายคเณตรเขียนตัวอยางหนังสือรับรอง
สวนการที่เจาหนาที่ฝายตรวจสอบขอใหผูฟองคดีไปขอหนังสือรับรองจากพนักงาน
ฝายปกครองก็เพื่อความรวดเร็วและเพื่อประโยชนของผูฟองคดี เพราะหากรอใหผูถูกฟองคดี
มีหนังสือประสานไปยังสํานักงานเขตบึงกุมจะเปนการลาชา อยางไรก็ตาม ผูฟองคดีไมได
แจงใหผูถูกฟองคดีทราบถึงปญหาและอุปสรรคที่สํานักงานเขตบึงกุมไมออกหนังสือรับรองให
ผูฟองคดีไดมีหนังสือลงวันที่ ๖ ธันวาคม ๒๕๔๔ เรื่อง ขอเบิกคารักษาพยาบาล แจงให
ผูถูกฟองคดีทราบ ผูถูกฟองคดีจึงมีหนังสือ ที่ กษ ๑๐๐๒/๘๓๖๔ ลงวันที่ ๒๐ มีนาคม ๒๕๔๕
เรื่อง ขอใหออกหนังสือรับรอง ติดตอขอคํารับรองโดยตรงจากสํานักงานเขตบึงกุม
และสํานักงานเขตบึงกุมไดมีหนังสือ ที่ กท ๙๐๓๙/๑๗๑๑ ลงวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๔๕
เรื่อง การออกหนังสือรับรอง สงหนังสือรับรองวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบาน
เลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ
“สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน กองคลัง
/ไดรับหนังสือ...

8. ๘
ไดรับหนังสือเมื่อวันที่ ๔ เมษายน ๒๕๔๕ และเสนอผูอํานวยการกองคลังอนุมัติเมื่อวันที่
๑๐ เมษายน ๒๕๔๕ และผูรับมอบฉันทะของผูฟองคดีรับเงินเมื่อวันที่ ๑๒ เมษายน ๒๕๔๕
หลังจากนั้น ผูฟองคดีไดใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลอีกหลายครั้ง แตละครั้งสามารถรับเงิน
ไดภายในสิบหาถึงยี่สิบนาที เนื่องจากหลักฐานถูกตองชัดเจนแลว และมีกรณีเชนเดียวกันนี้
เกิดขึ้นกับผูใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลรายอื่น ก็จะไดรับคําแนะนําเชนเดียวกับผูฟองคดี
ซึ่งผูใชสิทธิเบิกก็จะไปดําเนินการตามคําแนะนําและนําหลักฐานจากเจาหนาที่ของรัฐ
มาแสดง ฝายตรวจสอบไดถือปฏิบัติในแนวทางเดียวกันมาโดยตลอด ในทางปฏิบัติ
เมื่อขาราชการในสังกัดของผูถูกฟองคดีใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา
ไมจําเปนตองมีหนังสือรับรองของอําเภอหรือสํานักงานเขตมาแสดง ยกเวนในกรณีที่มี
ปญหาที่ไมอาจวินิจฉัยได เชน ชื่อสกุลของผูใชสิทธิเบิกกับชื่อสกุลของบิดาหรือมารดาไมใช
ชื่อสกุลเดียวกัน และไมสามารถหาความเชื่อมโยงทางทะเบียนจากเลขประจําตัวประชาชน
หรือนําสูติบัตรมาแสดงได ก็จะใหผูใชสิทธิเบิกไปติดตอสํานักงานเขตหรือเจาหนาที่ของรัฐ
เชน กํานัน ผูใหญบาน เพื่อใหออกหนังสือรับรองสําหรับใชเปนหลักฐานประกอบการ
พิจารณาอนุมัติ การที่เจาหนาที่ฝายตรวจสอบแนะนําใหผูฟองคดีขอหนังสือรับรองจาก
สํานักงานเขตบึงกุม เนื่องจากผูฟองคดีแนบสําเนาทะเบียนบานทองที่สํานักงานเขตบึงกุม
เจาหนาที่ฝายตรวจสอบไมทราบขั้นตอนวิธีการในการออกหนังสือรับรองของสํานักงาน
เขตบึงกุมวาจะตองใหผูฟองคดีนําพยานบุคคลที่อยูจังหวัดราชบุรีไปใหถอยคํากอนออกหนังสือรับรอง
เพราะแนวปฏิบัติของเจาหนาที่ฝายตรวจสอบเพียงแตเปนพนักงานฝายปกครอง
ในพื้นที่ก็ใชเปนหลักฐานได กรณีมารดาของผูฟองคดีอยูจังหวัดราชบุรี หากพนักงาน
ฝายปกครองอําเภอเมืองราชบุรีออกหนังสือรับรองให หนังสือรับรองดังกลาวก็สามารถ
ใชประกอบการเบิกจายเงินคารักษาพยาบาลได มิไดบังคับวาเฉพาะหนังสือรับรอง
ของสํานักงานเขตบึงกุมเทานั้น นอกจากนี้ ผูฟองคดีเรียกคาเสียหายเกินกวาเหตุ และ
คาใชจายในการนําพยานมาใหถอยคําตอเจาหนาที่ของสํานักงานเขตบึงกุมก็เปนดุลพินิจ
และวิธีการของสํานักงานเขตบึงกุม ผูถูกฟองคดีไมสามารถทราบได และคําฟองของ
ผูฟองคดีมีลักษณะเหมือนมีอคติผิดหวังกับการรับราชการและตองการเอาชนะมากกวา
ความเดือดรอนที่แทจริง
ผูฟองคดีคัดคานคําใหการวา ผูฟองคดีดํารงตําแหนงเจาหนาที่การเงิน
และบัญชี ฝายตรวจสอบ กองคลัง กรมสงเสริมการเกษตร ตั้งแตเดือนพฤศจิกายน ๒๕๓๗
/และไดใชสิทธิ...

9. ๙
และไดใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาตลอดมาจนกระทั่งลาออกจากราชการ
เมื่อวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๔๔ ซึ่งเจาหนาที่ฝายตรวจสอบเปนขาราชการและลูกจางประจําคนเดิม
เปนผูตรวจสอบหลักฐาน ไดแก นางสาวสมพิศ นางสาวสมใจ นางสาวอารีรัตน และนางสาวดวงรัตน
ทัพนอย แมกระทั่งผูอํานวยการกองคลังก็ยังเปนคนเดิม คือ นางพัฒนา นาคเขียว ปจจุบัน
เจาหนาที่ดังกลาวก็ยังคงรับราชการในตําแหนงหนาที่เดิม ยกเวนนางสาวสมพิศ ไดเกษียณ
ราชการเมื่อวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๔๕ และเมื่อมีผูใชสิทธิเบิกเงินจากทางราชการตามสิทธิ
และหนาที่ ไมวาผูนั้นจะเปนขาราชการประจํา ขาราชการบํานาญ หรือเอกชนผูมีนิติสัมพันธ
กับทางราชการ เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีก็มีหนาที่ที่จะตองปฏิบัติตามระเบียบแบบแผน
ของทางราชการ ซึ่งการตรวจสอบตองเปนมาตรฐานเดียวกันไมอาจอางวาเปนขาราชการ
ประจําไมจําเปนตองตรวจสอบเครงครัด แตถาเปนขาราชการบํานาญแลวตองตรวจสอบ
อยางเครงครัด เพราะเงินที่เบิกจายเปนเงินจากงบประมาณแผนดินที่มีระเบียบการเบิกจาย
กําหนดใหผูที่เกี่ยวของถือปฏิบัติ ประกอบกับพระราชกฤษฎีกาเงินสวัสดิการเกี่ยวกับ
คารักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๒๓ และระเบียบกระทรวงการคลัง วาดวยการเบิกจายเงินจากคลัง
พ.ศ. ๒๕๒๐ ก็ไมไดบัญญัติวาเมื่อขาราชการประจํากับขาราชการบํานาญสงใบสําคัญ
ขอเบิกคารักษาพยาบาล ฝายตรวจสอบตองใชวิธีการตรวจสอบที่แตกตางกัน และ
หากเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีปฏิบัติตามหนังสือกรมบัญชีกลาง ที่ กค ๐๕๐๒/๑๐๑๕
ลงวันที่ ๒๖ กุมภาพันธ ๒๕๓๓ เรื่อง ตอบขอหารือการใชหลักฐานประกอบการขอเบิกเงิน
คารักษาพยาบาล ก็ควรที่จะรับเอกสารหลักฐานที่ผูฟองคดีนําไปยื่นเพิ่มเติมและตรวจสอบใหม
และหากเห็นวายังมีขอบกพรองก็ควรที่จะขอเอกสารหลักฐานเพิ่มเติม แตผูถูกฟองคดี
ไมเคยแจงใหผูฟองคดีทราบแตอยางใด สวนในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดี
ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงบึงกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร ไมมีชื่อสกุล
และเลขประจําตัวประชาชนของมารดา และชื่อบิดาของผูฟองคดีไมตรงกันก็ไมใชความผิด
ของผูฟองคดี แตเปนความบกพรองของเจาหนาที่ทะเบียนราษฎร และหากเจาหนาที่ของ
ผูถูกฟองคดีมีความรูความสามารถและปฏิบัติตามระเบียบแบบแผนของทางราชการ
โดยปราศจากอคติ ผูฟองคดีก็คงไมตองเสียคาใชจายในการดําเนินการเพื่อขอหนังสือรับรอง
จากสํานักงานเขตบึงกุม ความเสียหายดังกลาวจึงเปนผลโดยตรงอันเกิดจากการกระทําละเมิด
ของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดี
/ผูถูกฟองคดี...

10. ๑๐
ผูถูกฟองคดีใหการเพิ่มเติมวา การตรวจสอบใบเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับ
การรักษาพยาบาลของทางราชการตองตรวจสอบตามกฎหมายและระเบียบแบบแผน
ของทางราชการตลอดจนวิธีปฏิบัติเดียวกัน แตการใชดุลพินิจของผูมีอํานาจอนุมัติเบิกจาย
อาจใชดุลพินิจตางกันได วิธีปฏิบัติในการเบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล
ระหวางขาราชการและลูกจางประจํากับผูรับเบี้ยหวัดบํานาญของผูถูกฟองคดีกําหนดไว
ตางกันนั้น เนื่องจากผูอํานวยการกองคลังเปนผูรับรองสิทธิผูเบิกเบี้ยหวัดบํานาญ
และอนุมัติเบิกจาย จึงกําหนดใหหัวหนาฝายตรวจสอบตองตรวจใบสําคัญของผูรับเบี้ยหวัด
บํานาญทุกฉบับ ผูถูกฟองคดีมิไดตรวจสอบตามอําเภอใจหรือเลือกปฏิบัติตอผูหนึ่งผูใด
เปนการเฉพาะ และมิไดออกระเบียบใหมเพิ่มเติมเพราะมิใชอํานาจหนาที่ของผูถูกฟองคดี
เพียงแตเปนการขอเอกสารหลักฐานเพื่อประกอบการใชดุลพินิจเพื่อใหไดหลักฐานที่
ทางราชการรับรองประกอบการเบิกจาย โดยยึดถือปฏิบัติเหมือนกันไมวาจะเปนการเบิก
จายเงินประเภทใด ปญหาในการตรวจสอบการใชสิทธิคารักษาพยาบาลของผูฟองคดี
เนื่องจากความไมชัดเจนของหลักฐานเอกสาร
ศาลปกครองชั้นตนไตสวนพยานเมื่อวันที่ ๒๗กุมภาพันธ ๒๕๔๖ นายเชิดชัยมีคํา
ผูอํานวยการกลุมงานสวัสดิการรักษาพยาบาลขาราชการ นางสาวสุวิภา สุขวณิชนันท
นักวิชาการคลัง ๘ และนางสาววิริยา พูนคํา นิติกร ๗ ว ผูรับมอบอํานาจของอธิบดี
กรมบัญชีกลาง ใหถอยคําดังนี้
๑. ผูอํานวยการกองคลังมีอํานาจรับรองการใชสิทธิของขาราชการบํานาญ
ที่ขอเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาตามระเบียบกระทรวงการคลังวาดวยการเบิกจายเงินสวัสดิการ
เกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๔๕ และหัวหนาสวนราชการระดับกรมหรือ
ผูที่ไดรับมอบหมายซึ่งดํารงตําแหนงไมต่ํากวาระดับ ๖ หรือเทียบเทา เปนผูมีอํานาจอนุมัติใหเบิก
คําวา “ผูเบิกเงินบํานาญ” ตามระเบียบดังกลาวไมไดหมายความถึงผูที่มาใชสิทธิเบิก
คารักษาพยาบาล แตหมายความถึงผูอํานวยการกองคลังของสวนราชการที่ขาราชการบํานาญ
ผูนั้นสังกัด
๒. แนวปฏิบัติในการตรวจสอบหลักฐานเอกสารของแตละสวนราชการ
จะไมเหมือนกัน โดยสวนราชการอาจกําหนดระเบียบวิธีการควบคุมภายในตามที่เห็นสมควร
เทาที่ไมขัดหรือแยงกับระเบียบของทางราชการ สําหรับการตรวจสอบวาเปนมารดาของ
ผูใชสิทธิเบิกจริงหรือไม ปกติจะดูจากเอกสารของฝายปกครอง หากหลักฐานไมเหมือนกัน
/ก็ตองตรวจสอบ…

11. ๑๑
ก็ตองตรวจสอบจากฝายปกครองกอน โดยผูยื่นคําขอจะเปนผูนําหลักฐานรับรองจาก
ฝายปกครองไปแสดงตอเจาหนาที่
๓. ขาราชการที่เคยใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาในขณะรับราชการ
เมื่อลาออกจากราชการเปนขาราชการบํานาญ สิทธิในการเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา
ไมแตกตางกัน สําหรับการตรวจสอบหลักฐานเอกสารของผูใชสิทธิเบิกที่เปนขาราชการ
บํานาญอาจขึ้นอยูกับการแบงงานภายในของสวนราชการ หากการเบิกคารักษาพยาบาล
ของขาราชการบํานาญเปนหนาที่ของอีกหนวยงานหนึ่ง ผูรับผิดชอบอาจมีวิธีการตรวจสอบ
ที่แตกตางได แตถาเปนผูตรวจสอบรายเดียวกันก็ไมนาจะตองมีการตรวจสอบหลักฐานการ
เปนมารดาอีก การตรวจสอบเพื่อรับรองของผูบังคับบัญชาตามแบบ ๗๑๐๕ เปนการ
ตรวจสอบเพื่อรับรองวาเปนผูที่มีสิทธิเบิกคารักษาพยาบาล เชน การเบิกคารักษาพยาบาล
ของมารดาจะดูจากหลักฐานเอกสารของฝายปกครองวาเปนมารดาของผูใชสิทธิเบิกหรือไม
สวนการตรวจสอบเพื่ออนุมัติเปนหนาที่ของหัวหนาสวนราชการหรือผูที่ไดรับมอบหมาย
จะตรวจสอบมากกวา กลาวคือ นอกจากการตรวจสอบเชนเดียวกับผูบังคับบัญชาแลว
จะตรวจสอบสิทธิที่จะไดรับคารักษาพยาบาลดวย
๔. ขาราชการที่ใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาครั้งแรกตองแสดง
หลักฐานการเปนมารดากับบุตรใหตรวจสอบ เมื่อไดรับอนุมัติใหเบิกแลวในขณะที่รับราชการอยู
ตอมา ไดลาออกเปนขาราชการบํานาญและไดนําคารักษาพยาบาลของมารดาไปใชสิทธิเบิก
แตผูตรวจสอบครั้งหลังเห็นวาหลักฐานการเปนมารดากับบุตรมีขอสงสัย และขอให
ผูใชสิทธิเบิกขอหนังสือรับรองจากฝายปกครองไปแสดงนั้น หากในการยื่นขอใชสิทธิเบิก
ครั้งแรกมีเอกสารครบวาเปนมารดากับบุตร เมื่อเปนขาราชการบํานาญแลวไมนาจะตองยื่น
หลักฐานอีก อยางไรก็ตาม ถาผูตรวจสอบครั้งหลังเปนบุคคลอื่นอาจมีขอสงสัยและ
ขอตรวจสอบหรือใหนําหลักฐานไปแสดงใหมก็ได
๕. ระเบียบปฏิบัติเกี่ยวกับการเบิกคารักษาพยาบาลไมไดกําหนดขั้นตอนวา
ใหแนบเอกสารประการเบิกจายอะไรบาง แตกตางจากระเบียบปฏิบัติเกี่ยวกับการเบิกเงิน
ชวยเหลือบุตรหรือคาเชาบานขาราชการ การที่กระทรวงการคลังไมกําหนดเอกสารประกอบ
ใหชัดเจนกรณีเบิกคารักษาพยาบาลมีความมุงหมายเพื่อใหเกิดความคลองตัวในทางปฏิบัติ
และในบางกรณีมีกฎหมายระเบียบแบบแผนชัดเจนอยูแลว
ศาลปกครองชั้นตนไตสวนคูกรณีเมื่อวันที่ ๑๙ มีนาคม ๒๕๔๙
/ผูฟองคดี…

12. ๑๒
ผูฟองคดีใหถอยคําวา ผูฟองคดีไดนําสําเนาทะเบียนบานเลขที่ ๑๑๓ตําบลหนาเมือง
อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี หนังสือสําคัญเปลี่ยนชื่อ ก.พ. ๗ และสําเนาบัตรประจําตัว
ประชาชนของนางสมจิตไปมอบใหแกนางนฤมล หัวหนาฝายตรวจสอบ แตนางนฤมล
ไมยอมรับเอกสารดังกลาว โดยแจงวาเพื่อไมใหมีปญหากับกรมบัญชีกลางในภายหลังหาก
เกิดกรณีรับบําเหน็จตกทอด จึงควรใหสํานักงานเขตรับรองวา “นางสมจิต ภระมามร”
ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร
เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต” ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบาน
ฉบับเดียวกัน และเปนมารดาของผูฟองคดีจริง ผูฟองคดีไดไปติดตอสํานักงานเขตบึงกุม
เพื่อขอใหออกหนังสือรับรองตามที่เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีแนะนํา แตไดรับแจงวาตองให
ผูถูกฟองคดีมีหนังสือสอบถามไป เนื่องจากไมใชเรื่องของสํานักงานเขตบึงกุมอยางเดียว
แตเปนเรื่องระหวางผูฟองคดีกับผูถูกฟองคดีดวยผูฟองคดีจึงมีหนังสือลงวันที่ ๖ธันวาคม ๒๕๔๔
เรื่อง ขอเบิกคารักษาพยาบาล แจงใหผูถูกฟองคดีดําเนินการ และเมื่อผูฟองคดีไปตาม
เรื่องที่สํานักงานเขตบึงกุมก็ไดรับแจงวาสํานักงานเขตบึงกุมจะทําหนังสือรับรองบุคคลให
โดยผูฟองคดีตองนําสําเนาทะเบียนบานที่จังหวัดราชบุรีของบิดาของผูฟองคดีมาประกอบการ
ดําเนินการพรอมดวยพยานบุคคลสองคน
นางนฤมล บูรณะพิมพ นักวิชาการเงินและบัญชี ๗ กองคลัง และนายวิษณุ
เชื้อพันธุ นิติกร ๗ กองการเจาหนาที่ ผูรับมอบอํานาจของผูถูกฟองคดี ใหถอยคําวา
หากอนุมัติเบิกจายเงินคารักษาพยาบาลโดยมีขอผิดพลาด ผูอํานวยการกองคลังผูไดรับมอบหมาย
จากอธิบดีกรมสงเสริมการเกษตรใหมีอํานาจอนุมัติเบิกจายเงินกับผูบังคับบัญชาที่รับรอง
ตองรับผิดชอบรวมกัน ในทางปฏิบัติ การตรวจสอบคําขอเบิกคารักษาพยาบาลที่
ผูบังคับบัญชารับรองของขาราชการประจํา กองคลังในฐานะที่ไดรับมอบอํานาจจากอธิบดี
กรมสงเสริมการเกษตรจะไมตรวจสอบหรือเรียกหลักฐานเพิ่มเติมอีก เวนแตพบขอสงสัย
อยางชัดเจน สําหรับการเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาของผูฟองคดีในขณะที่ผูฟองคดี
ยังรับราชการอยูนั้น ผูตรวจสอบเบื้องตน ไดแก เจาหนาที่ของฝายตรวจสอบซึ่งมีประมาณ
หาถึงหกคน แตไมรวมนางนฤมลหัวหนาฝายตรวจสอบ (ตําแหนงในขณะนั้น) เพราะกรณี
ของขาราชการประจํา อธิบดีกรมสงเสริมการเกษตรมอบอํานาจในการอนุมัติใหนางสาวสมพิศ
และนางสาวสมใจ ขาราชการระดับ ๖ โดยไมตองเสนอหัวหนาฝายตรวจสอบ การขอให
/สํานักงาน…

13. ๑๓
สํานักงานเขตบึงกุมรับรองวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒
หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต”
ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน ก็เพื่อตองการให
สํานักงานเขตบึงกุมยืนยันขอเท็จจริงดังกลาว เมื่อมีการรับรองแลวก็จะเชื่อโดยปราศจาก
ขอสงสัย และเหตุที่ตองใหมีการรับรองดังกลาวก็เนื่องจากชื่อสกุลของนางสมจิตกับผูฟองคดี
ไมตรงกันและไมปรากฏเลขประจําตัวประชาชนที่จะเชื่อมโยงกันได
ศาลปกครองชั้นตนไตสวนพยานเมื่อวันที่ ๙เมษายน๒๕๔๖
วาที่รอยตรี กิจติพงษ วองไววิวัฒนกุล ผูรับมอบอํานาจของผูอํานวยการเขตบึงกุม
ใหถอยคําดังนี้
๑. กรณีการรับรองบุคคลจะตรวจดูสูติบัตรซึ่งมีชื่อตัวและชื่อสกุลของ
บิดามารดา แตถาเปนสูติบัตรแบบเกาอาจไมระบุชื่อสกุลของบิดามารดา การตรวจดูสูติบัตร
อยางเดียวจะไมทราบวาเปนมารดากับบุตรจริงหรือไม ตองตรวจดูทะเบียนบานที่มีชื่อ
ของบิดามารดาประกอบดวย และหากจะใหรับรองมารดาวาเปนบุคคลเดียวกันก็จะขอ
บัตรประจําตัวประชาชนและทะเบียนบานฉบับเดิมๆ ของมารดา รวมทั้งสอบปากคําบุคคล
ที่เชื่อถือไดอยางนอยสองคน
๒. การรับรองวา “นางสมจิต ภระมามร” ตามทะเบียนบานเลขที่ ๑๐/๔๙๒
หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร เปนบุคคลเดียวกับชื่อ “สมจิต”
ในรายการมารดาผูใหกําเนิดของผูฟองคดีตามทะเบียนบานฉบับเดียวกัน นั้น ตองตรวจสอบวา
ผูที่ใหรับรองวาเปนมารดาตองเปนผูหญิง ตรวจสอบอายุวาพอจะเปนมารดากับบุตรไดหรือไม
ซึ่งผูฟองคดีไดไปติดตอที่สํานักงานเขตบึงกุมโดยนําหลักฐานทั้งหมดไปแสดงเองสํานักงาน
เขตบึงกุมไมไดแจงใหนําไปแสดง มีบัตรประจําตัวขาราชการบํานาญ สําเนาทะเบียนบาน
เลขที่ ๑๐/๔๙๒ หมูที่ ๖ แขวงคลองกุม เขตบึงกุม กรุงเทพมหานคร ซึ่งมีชื่อของผูฟองคดี
และนางสมจิต สําเนาบัตรประจําตัวประชาชนของนางสมจิต สําเนาทะเบียนบานเลขที่ ๑๑๓
ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี ฉบับป พ.ศ. ๒๕๑๕ และฉบับป พ.ศ. ๒๕๓๐
จากสําเนาทะเบียนบานเลขที่ ๑๑๓ ตําบลหนาเมือง อําเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี
ฉบับป พ.ศ. ๒๕๑๕ ทําใหเชื่อวานางสมจิต เปนมารดาของผูฟองคดีจริง สวนหนังสือ
สํานักงานเขตบึงกุม ที่ กท ๙๐๓๙/๑๗๑๑ ลงวันที่ ๒ เมษายน ๒๕๔๕ เรื่อง การออกหนังสือ
รับรองบุคคล เปนหนังสือรับรองที่ไดออกใหแกผูฟองคดีไปกอนแลว นอกจากหลักฐานดังกลาว
/สํานักงานเขตบึงกุม…

14. ๑๔
สํานักงานเขตบึงกุมยังไดสอบถามพยานบุคคล คือ นางสาวอรวรรณ และนางอมรรัตน
โดยปกติหากราษฎรไปติดตอดวยตนเองและขอหนังสือรับรองเชนเดียวกับกรณีของผูฟองคดี
สํานักงานเขตบึงกุมก็จะออกหนังสือรับรองใหโดยไมตองใหหนวยงานมีหนังสือขอไป
๓. ในทางปฏิบัติกอนจะออกหนังสือรับรองบุคคล สํานักงานเขตบึงกุมจะตอง
สอบสวนบุคคลซึ่งนอกจากผูรองขอแลวจะสอบพยานบุคคลอีกอยางนอยสองคน พรอมทั้ง
ตรวจดูเอกสารหลักฐานที่นํามาแสดงประกอบ ถาเอกสารชัดเจนจะนําบุคคลที่บรรลุนิติภาวะ
และรูเห็นเหตุการณหรือทราบเรื่องดีมาใหถอยคํา แตถาเอกสารไมชัดเจนก็ตองสอบสวน
บุคคลที่นาเชื่อถือไดเพิ่มเติมดวย
ผูถูกฟองคดีชี้แจงขอเท็จจริงตามคําสั่งของศาลปกครองชั้นตนวา ลายมือชื่อ
ของเจาหนาที่ ลงวันที่ ๑๕ มีนาคม ๒๕๔๕ ในบันทึกขอความ เรื่อง ขอเบิกคารักษาพยาบาล
เรียน อธิบดีกรมสงเสริมการเกษตร เอกสารลําดับที่ ๑๓/๒๗ เหนือลายมือชื่อของนางพัฒนา
ผูอํานวยการกองคลัง คือ ลายมือชื่อของนางสาวสมใจ และลายมือชื่อของนางสาวสมพิศ
ศาลปกครองชั้นตนพิจารณาแลวกําหนดประเด็นที่จะตองวินิจฉัยวา การที่
ผูถูกฟองคดีปฏิเสธไมจายเงินคารักษาพยาบาลของมารดาของผูฟองคดีใหแกผูฟองคดี
ตามคําขอเบิกเมื่อวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ เปนการกระทําละเมิดอันเกิดจากการใชอํานาจ
ตามกฎหมายหรือไม โดยศาลปกครองชั้นตนเห็นวา ระเบียบกระทรวงการคลังวาดวย
การเบิกจายเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ.ศ. ๒๕๓๘ ไมไดกําหนดวิธีปฏิบัติ
ในการพิจารณาคําขอเบิกคารักษาพยาบาลของผูใชสิทธิเบิกที่เปนขาราชการประจํา
ใหแตกตางไปจากขาราชการบํานาญ และการตรวจสอบแบงไดเปนสองกรณี คือ กรณีที่หนึ่ง
การตรวจสอบเพื่อรับรองวาเปนผูมีสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลเปนหนาที่ของผูอํานวยการ
กองผูบังคับบัญชา และกรณีที่สอง การตรวจสอบเพื่ออนุมัติเปนหนาที่ของหัวหนา
สวนราชการระดับกรมหรือผูที่ไดรับมอบหมาย ซึ่งนอกจากจะตรวจสอบเพื่อรับรองสิทธิเบิก
คารักษาพยาบาลแลว ยังตรวจสอบเพื่ออนุมัติการใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลดวยวา
ขอใชสิทธิถูกตองหรือไม คําใหการของผูถูกฟองคดีที่วาการตรวจสอบคําขอเบิก
คารักษาพยาบาลของขาราชการบํานาญตองตรวจสอบเครงครัดกวาคําขอเบิกขณะเปน
ขาราชการประจํา จึงฟงไมขึ้น เมื่อปรากฏขอเท็จจริงวา ผูฟองคดีเคยรับราชการ
เปนขาราชการในสังกัดของผูถูกฟองคดี ในขณะที่ผูฟองคดีเปนขาราชการประจําเคยใชสิทธิ
/เบิกเงินสวัสดิการ…

15. ๑๕
เบิกเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาลของนางสมจิต มารดาของผูฟองคดี
ตอเจาหนาที่กองคลังมาแลวหลายครั้งและไดรับอนุมัติโดยไมมีปญหา เมื่อผูฟองคดีลาออก
จากราชการเปนขาราชการบํานาญ และขอใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลของมารดา
โดยปกติไมนาจะตองตรวจสอบหลักฐานการเปนมารดากับบุตรอีก เพราะการลาออกจาก
ราชการของผูฟองคดีมิไดทําใหการเปนมารดากับบุตรระหวางนางสมจิต
กับผูฟองคดีเปลี่ยนแปลงไป เมื่อเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีซึ่งทําหนาที่ตรวจสอบคําขอเบิก
คารักษาพยาบาลในขณะที่ผูฟองคดียังเปนขาราชการประจํากับในขณะที่ผูฟองคดี
เปนขาราชการบํานาญเปนเจาหนาที่กลุมเดียวกัน คือ นางสาวสมพิศ และนางสาวสมใจ
จึงเชื่อไดวาเจาหนาที่ดังกลาวไดตรวจสอบหลักฐานกอนอนุมัติใหเบิกเงินคารักษาพยาบาล
ในขณะที่ผูฟองคดีเปนขาราชการประจําแลววานางสมจิต เปนมารดาของผูฟองคดี
เมื่อผูฟองคดีลาออกจากราชการและยื่นคําขอเบิกเงินคารักษาพยาบาลของนางสมจิต
มารดาของผูฟองคดี และมีการตรวจสอบหลักฐานการเปนมารดาของผูฟองคดีอีกครั้งหนึ่ง
จึงมีลักษณะเปนการสรางขั้นตอนโดยไมจําเปน เปนการจงใจกระทําตอผูฟองคดีโดยไมชอบ
ดวยกฎหมาย เมื่อทําใหผูฟองคดีไดรับความเสียหายเนื่องจากไมสามารถรับเงิน
คารักษาพยาบาลของมารดาตามสิทธิเชนที่เคยไดรับ จึงเปนการกระทําละเมิดของเจาหนาที่
ของผูถูกฟองคดี ผูถูกฟองคดีจึงตองรับผิดตอผูฟองคดีในผลแหงละเมิดที่เจาหนาที่ดังกลาว
ไดกระทําไปในการปฏิบัติหนาที่ ตามมาตรา ๕ วรรคหนึ่ง แหงพระราชบัญญัติความรับผิด
ทางละเมิดของเจาหนาที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ เมื่อเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีปฏิเสธการจายเงิน
เพราะไมเชื่อวานางสมจิต เปนมารดาของผูฟองคดีจริง ผูฟองคดีจึงจําเปนตองดําเนินการ
เพื่อหาพยานหลักฐานไปแสดงใหเปนที่พอใจตามที่ไดรับแจงจากเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดี
เพื่อจะไดรับเงินตามที่ขอเบิกตามสิทธิ คาใชจายตางๆ ที่เกิดขึ้นจากการดําเนินการดังกลาว
จึงเปนคาเสียหายโดยตรงที่เกิดจากการกระทําละเมิดของเจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีที่
ผูฟองคดีอาจเรียกใหผูถูกฟองคดีชดใชได ตามมาตรา ๔๓๘ แหงประมวลกฎหมายแพงและ
พาณิชย ไดแก คาพาหนะรถยนตรับจางที่ผูฟองคดีตองไปติดตอขอหนังสือรับรองจาก
สํานักงานเขตบึงกุมตามที่เจาหนาที่ของผูถูกฟองคดีแจงใหดําเนินการ เห็นควรกําหนดให
จํานวน ๔๐๐ บาท คาใชจายในการเดินทางพาบุคคลไปใหถอยคําตอเจาหนาที่
ของสํานักงานเขตบึงกุม เห็นควรกําหนดใหเฉพาะการนํานางสาวอมรรัตน และนางสาวอรวรรณ
/เดินทางไปให…

16. ๑๖
เดินทางไปใหถอยคําดังกลาว จํานวน ๑,๐๐๐ บาท คาใชจายในการเดินทางไปกลับ
สํานักงานเทศบาลเมืองราชบุรี เห็นควรกําหนดใหจํานวน ๑,๐๐๐ บาท และคาใชจายในการ
เดินทางไปติดตอกับผูถูกฟองคดีเพื่อขอเบิกคารักษาพยาบาลของมารดาและติดตอสอบถาม
และยื่นหนังสือ เห็นควรกําหนดใหจํานวน ๙๐๐ บาท สวนคาพาหนะรถยนตรับจางเดินทาง
ไปยื่นหนังสือรองทุกขที่สํานักงาน ก.พ. นั้น ไมควรจายให เนื่องจากเปนคาใชจายที่ไม
จําเปนจะตองมีขึ้น สําหรับคาเสียหายจากการขาดประโยชนที่ไมสามารถประกอบอาชีพ
รับจางพิมพเอกสาร จัดรูปเลม และผลิตน้ํายาทําความสะอาดเอนกประสงคจําหนาย
เนื่องจากตองใชเวลาไปจัดหาพยานหลักฐานและนําบุคคลไปใหถอยคําตอเจาหนาที่
ของสํานักงานเขตบึงกุมเพื่อขอใหออกหนังสือรับรองนั้น ไมควรจายให เพราะเปนการเรียก
คาเสียหายที่ปราศจากหลักฐานสนับสนุน และในเอกสารหลักฐานประกอบคําฟองมิไดแสดง
วาผูฟองคดีไดประกอบอาชีพดังกลาวแตประการใด สวนคาสินไหมทดแทนที่ผูฟองคดี
ตองเสื่อมเสียชื่อเสียง เกียรติคุณ และทางทํามาหาไดนั้น ไมปรากฏขอเท็จจริงวาเจาหนาที่กองคลัง
ของผูถูกฟองคดีไดใชอํานาจตามกฎหมายทําใหผูฟองคดีเสียหายแกชื่อเสียง เกียรติคุณ
หรือทางทํามาหาไดแตอยางใด ประกอบกับผูฟองคดีก็มิไดแสดงใหเห็นวาการกระทําของเจาหนาที่
ของผูถูกฟองคดีทําใหผูฟองคดีไดรับความเสียหายตองเสื่อมเสียชื่อเสียง เกียรติคุณ หรือ
ทางทํามาหาไดอยางไร จึงไมอาจกําหนดคาสินไหมทดแทนใหได สําหรับคาเสียหายที่เกิด
จากความทุกขใจจากการที่ผูฟองคดีไมสามารถใชสิทธิเบิกคารักษาพยาบาลไดนั้น การที่เจาหนาที่
กองคลังของผูถูกฟองคดีปฏิเสธการเบิกจายเงินคารักษาพยาบาลของมารดาของผูฟองคดี
และแจงใหผูฟองคดีไปขอหลักฐานเพื่อรับรองวานางสมจิต เปนมารดาของผูฟองคดี
เปนการกลั่นแกลง กดขี่ ขมเหงราษฎรผูติดตอราชการซึ่งตองหามมิใหกระทําตามกฎหมาย
วาดวยระเบียบขาราชการพลเรือน ทําใหผูฟองคดีไดรับความเสียหายและเปนการกระทํา
โดยอาศัยอํานาจตามกฎหมายจึงเปนเรื่องรายแรง เห็นควรกําหนดใหจํานวน ๑๕,๐๐๐ บาท
ซึ่งหนี้อันเกิดแตมูลละเมิดนั้น ลูกหนี้ไดชื่อวาผิดนัดมาแตเวลาที่ทําละเมิด และสําหรับ
หนี้เงินใหคิดดอกเบี้ยในระหวางผิดนัดรอยละเจ็ดกึ่งตอป ตามมาตรา ๒๐๖ และมาตรา ๒๒๔
แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย ผูถูกฟองคดีจึงตองเสียดอกเบี้ยในจํานวนเงินที่ตอง
ชดใชตั้งแตวันฟองจนกวาจะชําระเสร็จสิ้น สําหรับคําขอใหศาลสั่งใหผูถูกฟองคดีประกาศ
ขอขมาผูฟองคดีโดยผูถูกฟองคดีเปนผูออกคาใชจายและคําขอใหศาลมีคําสั่งให
/ผูถูกฟองคดี…