پروژه منابع جغرافیا دانشجویان رشته کتابداری و اطلاع رسانی

2. ‫یک‬ ‫واحد‬ ‫هنر‬‫و‬‫فرهنگ‬
‫موضوع‬:‫جغرافیا‬ ‫مرجع‬‫منابع‬
‫کنندگان‬‫تهیه‬:‫ر‬‫پو‬‫سامانی‬ ‫انه‬‫ز‬‫فر‬ ،‫حداد‬‫الهام‬
‫ی‬‫نجار‬‫ضا‬‫ر‬‫و‬‫افراسیاب‬ ‫احمد‬
‫استاد‬:‫پاکدامن‬ ‫خانم‬‫سرکار‬
‫بهار‬1393

3. ‫کند‬ ‫عزیزت‬ ‫آنقدر‬ ‫خدا‬ ‫یعنی‬ ‫خوشبختی‬‫که‬
‫باشد‬ ‫امش‬‫ر‬‫آ‬ ‫مایه‬‫ان‬‫ر‬‫دیگ‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬ ‫وجودت‬

4. ‫پیشینه‬‫خدمات‬‫مرجع‬:
‫ویلیام‬‫کتس‬:
‫پیشینه‬‫خدمات‬‫مرجع‬‫به‬5‫هزار‬‫سال‬‫پیش‬‫بر‬‫می‬‫گردد‬.
‫ساموئل‬‫تشتاین‬‫و‬‫ر‬:
‫یشه‬‫ر‬‫های‬‫خدمات‬‫مرجع‬
‫ا‬
‫کامل‬‫ی‬‫ز‬‫و‬‫امر‬‫است‬‫و‬‫به‬‫اواسط‬‫ن‬‫قر‬19‫باز‬
‫می‬‫گردد‬.

5. ‫منابع‬‫جغرافيايي‬‫به‬‫دليل‬‫ويژگيهاي‬‫ي‬ ‫خاص‬‫كه‬‫ند‬‫ر‬‫دا‬،‫در‬‫ميان‬‫منابع‬،‫مقولة‬‫جداگ‬‫انه‬‫اي‬
‫اتشكيل‬‫ر‬‫مي‬‫دهند‬
.1‫عموما‬‫منابع‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬‫اي‬‫ر‬‫دا‬‫تصوير‬‫و‬‫بخصوص‬‫نقشه‬‫هستند‬.
.2‫ماندهي‬‫ز‬‫سا‬‫و‬‫ي‬‫نگهدار‬‫منابع‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬،‫بخصوص‬‫نقشه‬‫ها‬‫و‬‫اطلسها‬‫و‬‫كره‬‫ها‬‫ب‬‫ه‬‫دليل‬
‫گي‬‫ر‬‫بز‬‫آنها‬‫نياز‬‫به‬‫فضاي‬‫يادي‬‫ز‬‫ند‬‫ر‬‫دا‬.
‫از‬‫انواع‬‫منابع‬‫جغرافيايي‬‫مي‬‫توان‬:
1.‫نقشه‬‫ها‬
2.‫كره‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬
3.‫اطلسها‬(‫كه‬‫از‬‫نطر‬‫ل‬‫شمو‬‫به‬‫عمومي‬‫و‬‫ي‬ ‫اختصاص‬‫و‬‫از‬‫نظر‬‫دامنه‬‫به‬‫الف‬.‫اطلسهاي‬‫جهاني‬
.‫ب‬.‫اطلسهاي‬‫ملي‬.‫پ‬.‫اطلسهاي‬‫محلي‬‫تقسيم‬‫مي‬‫شوند‬)
4.‫فرهنگهاي‬‫افياي‬‫ر‬‫جغ‬
5.‫كتابشناسيها‬‫و‬‫مقاله‬‫نامه‬‫ها‬
6.‫جاينامه‬‫ها‬
7.‫اهنماها‬‫ر‬

6. ‫در‬‫يابي‬‫ز‬‫ار‬‫منابع‬‫مرجع‬‫جغرافيايي‬‫دي‬‫ر‬‫موا‬‫كه‬‫بايد‬‫در‬‫نظر‬‫گرفته‬‫شود‬‫عب‬‫تند‬‫ر‬‫ا‬‫از‬:
1‫ناشر‬،‫اعتبار‬‫و‬‫سابقة‬‫ناشر‬.
2.‫اعتبار‬‫اف‬‫ر‬‫توگ‬‫ر‬‫كا‬‫وتهيه‬‫كننده‬‫نقشه‬.
3.‫دامنه‬‫و‬‫ان‬‫ز‬‫مي‬‫اطالعات‬.
4.‫ز‬‫و‬‫ر‬‫آمد‬‫بودن‬.
5.‫مقياس‬.
6.‫شكل‬‫ي‬‫ظاهر‬
7.‫نمايه‬‫ها‬.

7. ‫نقشه‬‫ها‬
‫نقشه‬‫تست‬‫ر‬‫عبا‬‫از‬‫نشان‬‫دادن‬‫بخش‬‫يا‬‫تمام‬‫سطح‬‫مين‬‫ز‬‫بر‬‫سطحي‬‫مسطح‬‫با‬‫ن‬‫سبتي‬
‫مشخص‬‫كه‬‫به‬‫آن‬‫مقياس‬‫گفته‬‫مي‬‫شود‬.

8. ‫كره‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬
‫يعني‬‫يك‬‫سطح‬‫ي‬‫و‬‫كر‬‫شكل‬‫كه‬‫نقشة‬‫ياها‬‫ر‬‫د‬‫و‬‫خشكي‬‫هاي‬‫مين‬‫ز‬،‫به‬‫همان‬‫ترتي‬‫بي‬‫كه‬‫در‬
‫سطح‬‫طبيعي‬‫سطح‬‫كرة‬‫مين‬‫ز‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫گرفته‬،‫بر‬‫آن‬‫ترسيم‬‫و‬‫نام‬‫ياها‬‫ر‬‫د‬،‫ده‬‫و‬‫ر‬‫ا‬،‫كوهها‬
،‫ها‬‫ر‬‫كشو‬‫و‬‫شهرها‬‫در‬‫جاي‬‫خود‬‫ثبت‬‫مي‬‫شود‬.‫اين‬‫منبع‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬،‫در‬‫واقع‬‫ي‬‫كي‬‫از‬
‫منابع‬‫غير‬‫كتابي‬‫است‬

9. ‫اطلسها‬
‫اطلسها‬‫مجموعه‬‫ای‬‫از‬‫نقشه‬‫ها‬‫هستند‬‫که‬‫اه‬‫ر‬‫هم‬‫با‬‫ه‬‫ر‬‫پا‬‫ای‬‫اطالعات‬‫و‬‫نمايه‬‫های‬‫م‬‫ز‬‫ال‬
‫در‬‫يک‬‫يا‬‫چند‬‫مجلد‬‫صحافی‬‫شده‬‫اند‬.‫اطلسها‬-‫ه‬‫ز‬‫و‬‫امر‬-‫فقط‬‫به‬‫علم‬‫افيا‬‫ر‬‫جغ‬
‫اختصاص‬‫ند‬‫ر‬‫ندا‬‫و‬‫در‬‫ساير‬‫شته‬‫ر‬‫های‬‫علوم‬‫نيز‬‫ممکن‬‫است‬‫اطلس‬‫تهيه‬‫شود‬،
‫مانند‬‫اطلس‬‫بدن‬‫انسان‬،‫که‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫دانشجويان‬‫و‬‫ه‬‫ز‬‫تا‬‫دان‬‫ر‬‫وا‬‫به‬‫علوم‬‫پزشکی‬‫تهيه‬‫می‬
‫شود‬.

11. ‫فرهنگهاي‬‫افياي‬‫ر‬‫جغ‬
‫در‬‫اين‬‫جا‬‫ه‬‫ژ‬‫وا‬‫فرهنگ‬‫به‬‫معناي‬‫اخص‬‫آن‬‫يعني‬‫ه‬‫ژ‬‫وا‬‫نامه‬‫به‬‫كار‬‫گرفته‬‫شده‬‫اس‬‫ت‬.
‫نخستين‬‫فرهنگ‬‫افي‬‫ر‬‫جغ‬‫به‬‫بان‬‫ز‬‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫فا‬‫در‬‫سال‬1338‫با‬‫عنوان‬‫فرهنگ‬‫اصطالحات‬
‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬‫منتشر‬‫گرديد‬.‫مؤلفان‬‫اين‬‫فرهنگ‬(‫احمد‬،‫ام‬‫ر‬‫آ‬‫صفي‬،‫اصفيا‬‫حس‬‫ين‬‫گل‬
،‫گالب‬‫غالمحسين‬‫مصاحب‬،‫مصطفي‬‫مقربي‬).

12. ‫قابل‬‫ذكر‬‫است‬‫كه‬‫ه‬‫ژ‬‫وا‬‫ها‬‫و‬‫اصطالحات‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬‫طبيعي‬‫كه‬‫اين‬‫فرهنگ‬‫عمد‬‫تا‬‫در‬
‫برگيرنده‬‫آن‬‫است‬‫بسيار‬‫كمتر‬‫از‬‫ه‬‫ژ‬‫وا‬‫نامه‬‫اصطالحات‬‫افياي‬‫ر‬‫جغ‬‫انساني‬‫ت‬‫غيير‬‫و‬
‫ل‬‫تحو‬‫مي‬‫يابد‬.
‫در‬‫اين‬‫فرهنگ‬‫عالوه‬‫بر‬‫اصطالحات‬‫افياي‬‫ر‬‫جغ‬‫طبيعي‬‫شامل‬‫تعداد‬‫قابل‬‫مالحظ‬‫ه‬‫اي‬
‫اصطالحات‬‫ز‬‫ا‬‫ل‬‫متداو‬‫شاخه‬‫ر‬‫د‬‫هاي‬‫مختلف‬‫افيا‬‫ر‬‫جغ‬‫است‬‫مثل‬،‫ه‬‫ر‬‫شهرماهوا‬‫آبي‬‫ي‬‫ار‬
‫حوضه‬،‫اي‬‫اعت‬‫ر‬‫ز‬‫خشك‬

13. ‫نمونة‬‫ديگر‬،‫فرهنگ‬‫گ‬‫ر‬‫بز‬‫ي‬ ‫گيتاشناس‬‫است‬‫كه‬‫به‬‫همت‬‫عباس‬‫ي‬‫جعفر‬‫تدوي‬‫ن‬‫و‬‫تأليف‬
‫شده‬‫ودر‬‫سال‬1366،‫ات‬‫ر‬‫انتشا‬‫ي‬ ‫گيتاشناس‬‫آن‬‫ا‬‫ر‬‫در‬408‫صفحه‬‫منتشر‬‫كرد‬.‫اين‬
‫فرهنگ‬‫اصطالحات‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬‫در‬‫سه‬‫قسمت‬‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫فا‬‫به‬‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫فا‬،‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫فا‬‫به‬‫ي‬ ‫انگليس‬،
‫ي‬ ‫انگليس‬‫به‬‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫فا‬‫تدوين‬‫شده‬‫است‬‫و‬‫فرهنگي‬‫است‬‫ر‬‫مصو‬،‫اه‬‫ر‬‫هم‬‫بانقش‬‫ه‬،‫ل‬‫جدو‬
‫و‬‫نمودار‬.

14. ‫كشورها‬‫گيتاشناسي‬
‫ي‬ ‫گيتاشناس‬‫كشورها‬‫كه‬‫عنوا‬‫ن‬
‫اين‬‫كتاب‬‫است‬،‫بطوركلي‬
‫مترادف‬‫است‬‫با‬«‫جغرافياي‬
‫كشورها‬»‫و‬‫مطالب‬‫آن‬‫طوري‬
‫تنظيم‬‫شده‬‫كه‬‫ي‬‫پاسخگو‬‫ني‬‫از‬
‫علقمندان‬‫در‬‫مورد‬‫آشنايي‬‫با‬
‫كشورهاي‬‫جهان‬‫باشد‬.‫شامل‬2
‫قسمت‬‫جداگانه‬‫است‬‫قسمت‬
‫ل‬‫او‬‫توضيحات‬‫مربوط‬‫به‬‫هر‬‫يك‬
‫از‬‫كشورها‬‫و‬‫سرزمين‬‫هاي‬‫غير‬
‫مستقل‬‫به‬‫تفصيل‬‫ذكر‬‫شده‬‫و‬
‫قسمت‬‫دوم‬‫نيز‬‫با‬‫عنوان‬
«‫ضمايم‬»‫شامل‬«‫اطلس‬‫ضميمه‬
‫در‬‫سازمانهاو‬‫مجامع‬‫بين‬‫امللل‬‫ي‬»‫و‬
«‫واژه‬‫نامه‬»‫است‬.

15. ‫ي‬ ‫گيتاشناس‬‫نوين‬‫ها‬‫ر‬‫كشو‬
‫اين‬‫كتاب‬‫به‬‫چهار‬‫بخش‬‫يا‬‫يك‬‫قسمت‬‫اصلي‬‫و‬‫سه‬‫قسمت‬‫ضميمه‬‫تقسيم‬‫شده‬‫كه‬‫در‬
‫بخش‬‫اصلي‬‫و‬‫ل‬‫او‬‫آن‬239‫ر‬‫كشو‬‫يا‬‫واحد‬‫ي‬ ‫سياس‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫بحث‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫گرفته‬‫است‬.‫نام‬
‫هر‬‫بخش‬‫نام‬‫هر‬‫واحد‬‫تهاي‬‫ر‬‫بصو‬‫سمي‬‫ر‬‫و‬‫بين‬‫املللي‬‫و‬‫محلي‬‫ذكر‬‫شده‬‫و‬‫سپس‬
‫اطالعات‬‫معمولي‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬‫مانند‬‫موقعيت‬‫و‬‫حدود‬‫و‬‫ها‬‫ز‬‫مر‬‫و‬‫ي‬‫ناهموار‬‫و‬‫آب‬‫و‬‫هو‬‫ا‬
‫و‬‫حيات‬‫نباتي‬‫و‬‫حيواني‬‫و‬‫محصوالت‬‫و‬‫ق‬‫طر‬‫تباطي‬‫ر‬‫ا‬‫و‬‫ابط‬‫و‬‫ر‬‫گاني‬‫ر‬‫باز‬‫و‬‫سي‬‫ي‬ ‫اس‬‫به‬
‫تفصيل‬‫و‬‫اساس‬‫ر‬‫ب‬‫آخرين‬‫اطالعات‬‫ي‬‫آمار‬‫داده‬‫شده‬‫است‬.

16. ‫بخش‬‫دوم‬‫يا‬‫ضميمه‬‫ل‬‫او‬‫ي‬ ‫گيتاشناس‬‫ها‬‫ر‬‫كشو‬‫از‬24‫نقشه‬‫تشكيل‬‫شده‬‫است‬.
‫بخش‬‫سوم‬‫يا‬‫ضميمه‬‫دوم‬‫به‬‫شرح‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ها‬‫و‬‫مجامع‬‫بين‬‫املللي‬‫و‬‫نحوه‬‫كار‬‫و‬‫ف‬‫لسفه‬
‫ايجاد‬‫هريك‬‫اختصاص‬‫يافته‬‫است‬.
‫آخرين‬‫بخش‬‫يا‬‫ضميمه‬‫سوم‬‫به‬‫ه‬‫ژ‬‫وا‬‫نامه‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬‫اختصاص‬‫يافته‬‫است‬.

17. ‫جهان‬‫شهرهای‬ ‫ف‬‫ر‬‫املعا‬ ‫دایره‬
‫دايره‬‫ف‬‫ر‬‫املعا‬‫شهرهاي‬‫جهان‬
‫در‬‫اين‬‫كتاب‬‫شهرهاي‬‫جهان‬‫ي‬‫سير‬‫ا‬‫ر‬‫گذ‬‫در‬‫شهرهاي‬‫بزرگ‬‫و‬
‫كوچكي‬‫كه‬‫دنيا‬‫ا‬‫ر‬‫ن‬‫دگرگو‬‫و‬‫فرهنگ‬‫و‬‫تمدن‬‫ا‬‫ر‬‫شكو‬‫فا‬
‫نمودند‬‫و‬‫شهرهاي‬‫بلند‬‫ه‬‫ز‬‫آوا‬‫اي‬‫كه‬‫برخي‬‫از‬‫آنها‬‫ساب‬‫قه‬
‫سپيد‬‫دمان‬‫يخ‬‫ر‬‫تا‬‫و‬‫عهد‬‫باستاني‬‫و‬‫يخي‬‫ر‬‫تا‬‫كهن‬‫ر‬‫دا‬‫ند‬‫و‬
‫ي‬‫بسيار‬‫از‬‫آنها‬‫موزه‬،‫ها‬‫كتابخانه‬‫ها‬‫و‬‫مراكز‬‫مهم‬‫هن‬‫ي‬‫ر‬‫و‬
‫فرهنگي‬‫و‬‫دانشگاهي‬‫و‬‫صنعتي‬‫شگفت‬‫ي‬‫انگيز‬‫ف‬‫عال‬
‫است‬.
‫از‬‫يخچه‬‫ر‬‫تا‬‫آب‬‫و‬،‫هوا‬‫آموزش‬‫و‬‫ش‬‫ر‬‫پرو‬‫شهرهاي‬‫بزرگ‬‫با‬
‫استفاده‬‫از‬‫حدود‬‫پانصد‬‫مأخذ‬‫و‬‫منبع‬‫ن‬‫گوناگو‬‫جديد‬‫و‬
‫قديم‬‫ذكر‬‫شده‬‫است‬.

18. ‫كتابشناسيها‬‫و‬‫مقاله‬‫نامه‬‫ها‬
‫در‬‫سال‬1341،‫دانشكدة‬‫ادبيات‬‫دانشگاه‬‫ان‬‫ر‬‫ته‬،‫فهرست‬‫مقاالت‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬‫ا‬‫ر‬‫م‬‫نتشر‬
‫كرد‬.‫اين‬‫كتاب‬‫ا‬‫ر‬‫محمد‬‫حسن‬‫گنجي‬‫با‬‫ي‬‫همكار‬‫جواد‬‫صفي‬‫اد‬‫ژ‬‫ن‬‫تهيه‬‫و‬‫تدوين‬‫كرده‬
‫اند‬.‫اين‬‫كتاب‬‫نخستين‬‫فهرست‬‫مقاالت‬‫ي‬ ‫تخصص‬‫افي‬‫ر‬‫جغ‬‫است‬‫كه‬‫در‬‫بان‬‫ز‬‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫فا‬
‫منتشر‬‫مي‬‫گردد‬.‫تا‬‫اين‬‫يخ‬‫ر‬‫تا‬‫فهرستي‬‫از‬‫مقاالت‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬‫در‬‫فهرست‬‫م‬‫قاالت‬
‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫فا‬‫ايرج‬‫افشار‬‫آمده‬‫بود‬.
‫عالوه‬‫بر‬‫سياهه‬‫و‬‫تي‬‫ر‬‫صو‬‫از‬‫مشخصات‬‫كتابشناختي‬‫كتابهايي‬‫كه‬‫در‬‫مينة‬‫ز‬‫افي‬‫ر‬‫جغ‬
‫منتشر‬‫شده‬‫اند‬‫كه‬‫در‬‫كتابشناسيهاي‬‫عمومي‬‫آمده‬،‫چند‬‫ي‬ ‫كتابشناس‬‫نيز‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬
‫ي‬ ‫اختصاص‬‫در‬‫ة‬‫ز‬‫حو‬‫افيا‬‫ر‬‫جغ‬‫در‬‫بان‬‫ز‬‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫فا‬‫تهيه‬‫و‬‫تدوين‬‫شده‬‫اند‬‫كه‬‫در‬
‫كتابشناسيهاي‬‫عمومي‬‫آمده‬،‫چند‬‫ي‬ ‫كتابشناس‬‫نيز‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫ي‬ ‫اختصاص‬‫در‬‫ة‬‫ز‬‫حو‬
‫افيا‬‫ر‬‫جغ‬‫در‬‫بان‬‫ز‬‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫فا‬‫تهيه‬‫و‬‫تدوين‬‫شده‬‫است‬.‫از‬‫آن‬‫جمله‬‫است‬‫كتابشن‬‫ي‬ ‫اس‬
‫افيا‬‫ر‬‫جغ‬(‫چاپي‬-‫خطي‬)‫كه‬‫توسط‬‫خانم‬‫صديقه‬‫سلطاني‬‫فر‬‫تهيه‬‫و‬‫تدوين‬‫شده‬‫و‬
‫مركز‬‫اسناد‬‫و‬‫ك‬‫ر‬‫مدا‬‫علمي‬‫در‬‫سال‬1364‫آن‬‫ا‬‫ر‬‫در‬227‫صفحه‬‫منتشر‬‫كرد‬.

19. ‫جاينامه‬‫هاي‬‫جغرافيايي‬
‫ة‬‫ژ‬‫وا‬‫جاينامه‬‫هاي‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬‫اي‬‫ر‬‫ب‬Gazetteer‫در‬‫نظر‬‫گرفته‬‫شده‬‫است‬.
‫ر‬‫همانطو‬‫كه‬‫گفته‬‫شد‬،‫نماية‬‫هر‬‫اطلس‬‫در‬‫حكم‬‫يك‬‫جاينامة‬‫افياي‬‫ر‬‫جغ‬‫ي‬‫است‬
‫كه‬‫سياهه‬‫و‬‫تي‬‫ر‬‫صو‬‫از‬‫اسامي‬،‫اه‬‫ر‬‫هم‬‫با‬‫اطالعاتي‬،‫هرچند‬‫بسيار‬‫مخت‬‫صر‬
‫است‬.‫جاينامة‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬،‫در‬‫مقابل‬،‫ي‬‫حاو‬‫اطالعات‬‫ي‬‫يادتر‬‫ز‬‫است‬،‫ولي‬
‫عموما‬‫فاقد‬‫نقشه‬‫است‬.‫از‬‫اين‬‫و‬‫ر‬‫يك‬‫كتابدار‬‫مرجع‬‫با‬‫تجربه‬‫مي‬‫كوش‬‫د‬‫تا‬‫در‬
‫پاسخگويي‬‫هم‬‫از‬‫اطلسها‬‫استفاده‬‫نمايد‬‫و‬‫هم‬‫از‬‫جاينامه‬‫ها‬.
‫جاينامه‬‫ممكن‬‫است‬‫جهاني‬،‫ملي‬‫يا‬‫منطقه‬‫اي‬‫باشند‬.
‫نمونة‬‫جاينامه‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬‫جهاني‬‫در‬‫بان‬‫ز‬‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫فا‬‫تند‬‫ر‬‫عبا‬‫از‬:
‫جاويد‬،‫فر‬‫جعفر‬.‫دايره‬‫ف‬‫ر‬‫املعا‬‫افيايي‬‫ر‬‫جغ‬‫جهان‬.‫ان‬‫ر‬‫ته‬‫سحاب‬،1355.

20. ‫اهنماها‬‫ر‬
‫اهنماهاي‬‫ر‬‫مسافرتي‬‫عموما‬‫اي‬‫ر‬‫ب‬‫استفادة‬‫ان‬‫ر‬‫مساف‬‫تهيه‬‫و‬‫تدوين‬‫شده‬‫اند‬.‫از‬‫چه‬
‫نقاطي‬‫ديدن‬‫يا‬‫خريد‬‫كنند‬،‫با‬‫چه‬‫وسايلي‬‫مسافرت‬‫نمايند‬،‫در‬‫كجا‬‫مي‬‫توانند‬
‫هتل‬‫ان‬‫ز‬‫ار‬‫قيمتي‬‫پيدا‬‫كنند‬‫و‬‫امثال‬‫اين‬‫سؤالها‬‫ا‬‫ر‬‫مي‬‫توان‬‫به‬‫كمك‬‫اي‬‫ن‬‫كتابها‬
‫پاسخ‬‫داد‬.‫حتي‬‫از‬‫نظر‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫و‬‫قطع‬،‫اين‬‫كتابها‬‫به‬‫گونه‬‫اي‬‫چاپ‬‫و‬‫صح‬‫افي‬‫مي‬
‫شوند‬‫كه‬‫ان‬‫ر‬‫مساف‬‫بتوانند‬‫آنها‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫احتي‬‫ر‬‫در‬‫جيب‬‫خود‬‫ند‬‫ر‬‫بگذا‬‫و‬‫در‬‫اتومبيل‬
‫خود‬‫از‬‫آنها‬‫استفاده‬‫نمايند‬.‫اطالعات‬‫اين‬‫كتابها‬–‫برخالف‬‫دايره‬‫امل‬‫فها‬‫ر‬‫عا‬‫و‬
‫جاينامه‬‫ها‬–‫بسيار‬‫عميق‬‫نيست‬‫و‬‫بيشتر‬‫جنبة‬‫عملي‬‫د‬‫ر‬‫دا‬.
‫در‬‫بان‬‫ز‬‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫فا‬‫مي‬‫توان‬‫يك‬‫نمونه‬‫اهنما‬‫ر‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫اين‬‫شرح‬‫معرفي‬‫كرد‬:
‫فهرست‬‫بناهاي‬‫يخي‬‫ر‬‫تا‬‫و‬‫اماكن‬‫باستاني‬‫ان‬‫ر‬‫اي‬.‫ان‬‫ر‬‫ته‬:‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ملي‬‫حف‬‫اظت‬‫آثار‬
‫باستاني‬‫ان‬‫ر‬‫اي‬،1345.

21. ‫افیایی‬‫ر‬‫جغ‬ ‫های‬ ‫سایت‬
‫عمومی‬ ‫افیایی‬‫ر‬‫جغ‬ ‫های‬ ‫سایت‬:
 http://alabamamaps.ua.edu
‫مايشگاه‬‫ز‬‫آ‬‫نقشه‬‫ي‬ ‫كش‬‫تحت‬‫حمايت‬‫دانشكده‬‫هنر‬‫و‬‫علوم‬‫دانشگاه‬‫آلباماي‬‫آم‬‫ريكا‬‫كه‬
‫ي‬‫شيو‬‫ر‬‫آ‬‫از‬‫نقشه‬‫هاي‬‫يخي‬‫ر‬‫تا‬‫ها‬‫ر‬‫كشو‬‫و‬‫مناطق‬‫جهان‬‫تهيه‬‫نموده‬‫است‬.
 Http://www.amiglobe.com
‫جهان‬ ‫هاي‬ ‫ر‬‫كشو‬ ‫و‬‫ها‬‫ه‬‫ر‬‫قا‬‫از‬‫مفصل‬ ‫هاي‬ ‫نقشه‬‫دهنده‬ ‫ائه‬‫ر‬‫ا‬
 Http://www.worldclimate.com
‫ب‬ ‫توان‬‫مي‬ ‫كه‬ ‫باشد‬ ‫مي‬ ‫جهان‬ ‫اقليمي‬‫اطالعاتي‬ ‫بانك‬ ‫گترين‬‫ر‬‫بز‬‫كننده‬ ‫ائه‬‫ر‬‫ا‬‫كردن‬ ‫د‬‫ر‬‫وا‬ ‫ا‬
‫كر‬ ‫يافت‬‫ر‬‫د‬ ‫ايگان‬‫ر‬ ‫ت‬‫ر‬‫صو‬ ‫به‬‫ا‬‫ر‬ ‫شهر‬ ‫آن‬‫د‬‫ر‬‫مو‬ ‫در‬ ‫اقليمي‬‫اطالعات‬ ‫نظر‬ ‫د‬‫ر‬‫مو‬ ‫شهر‬‫د‬.
 Http://www.xist.org/default1.aspx

22. ‫افیایی‬‫ر‬‫جغ‬ ‫های‬ ‫سایت‬
 Http://www.xist.org/default1.aspx
‫ب‬ ‫طبقه‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬ ‫به‬‫اطالعات‬ ‫ترين‬ ‫كامل‬ ‫و‬‫بيشترين‬‫برگيرنده‬‫ر‬‫د‬ ‫سايت‬ ‫اين‬‫در‬ ‫شده‬ ‫ندي‬
‫است‬‫ها‬‫ر‬‫كشو‬ ‫و‬ ‫جهان‬ ‫جمعيت‬‫د‬‫ر‬‫مو‬.
 Http://www.lib.utexas.edu/maps
‫گترين‬‫ر‬‫بز‬‫مجموعه‬‫نقشه‬‫هاي‬‫گ‬‫ر‬‫بز‬‫اسكن‬‫شده‬‫در‬‫اينترنت‬،‫كه‬‫توسط‬‫دان‬‫شگاه‬
‫اس‬‫ز‬‫تگ‬‫ائه‬‫ر‬‫ا‬‫شده‬‫است‬‫و‬‫ي‬‫حاو‬‫نقشه‬‫هاي‬‫جهان‬،‫ها‬‫ر‬‫كشو‬‫و‬‫شهرهاي‬‫جهان‬،‫نق‬‫شه‬
‫هاي‬‫يخي‬‫ر‬‫تا‬‫و‬...‫مي‬‫باشد‬.
 http://www.nationalgeographic.com
‫جهان‬ ‫جغرافياي‬
 http://www.digital-wisdom.org

23. ‫منابع‬‫و‬‫مأخذ‬:
1.‫مرادي‬،‫هللا‬‫ر‬‫نو‬.‫مرجع‬‫ي‬ ‫شناس‬‫شناخت‬‫خدمات‬‫و‬‫كتابهاي‬‫مرجع‬.‫تهران‬:‫فرهنگ‬‫مع‬‫اصر‬
،‫چاپ‬‫دوم‬1374.‫از‬‫ص‬246‫تا‬‫ص‬284.
2.‫انوار‬((‫استعلمي‬))،‫ين‬‫و‬‫پر‬.‫ي‬ ‫مأخذشناس‬‫و‬‫استفاده‬‫از‬‫كتابخانه‬.‫تهران‬:‫كتاب‬‫دار‬،
‫ويرايش‬6.1382.‫ص‬65‫و‬66.
3.‫صافي‬،‫قاسم‬.‫مرجع‬‫ي‬ ‫شناس‬‫عمومي‬‫ي‬ ‫س‬‫ر‬‫فا‬‫و‬‫عربي‬.‫تهران‬:‫مؤسسه‬‫فرهنگي‬‫تك‬‫وك‬‫ين‬‫ر‬‫ز‬
،‫چاپ‬‫ل‬‫او‬1381.‫ص‬11‫تا‬‫ص‬13.
4.‫سايت‬:
http://virast.persianblog.com/1384_5_virast_archive.html


24. ‫شما‬‫حمات‬‫ز‬ ‫از‬‫تشکر‬‫با‬
‫توجه‬ ‫و‬ ‫انقدر‬‫ر‬‫گ‬ ‫استاد‬
‫عزیز‬ ‫دوستان‬