4. Ծնվել է Շիրակի շրջանի Անեանք գյուղում`600-
605ԹԹ միջակայքում:
Նախնական կրթությունը ստացել է Դպրեվանքի
դպրոցում, որն այն ժամանակ համարվել է
մշակույթի նշանավոր կենտրոն:
Վեց ամիս աշակերտել է Չորրորդ Հայքում`
Քրիստոսատուրի մոտ:
ՈՒթ տարի սովորել է Տրապիզոնում հույն
գիտնական Տյուքիկոսի մոտ:
Վերադառնալուն պես նա հայրենիքում հիմնել է
դպրոց և զբաղվել գիտական ու
մանկավարժական գործունեությամբ:
5. 667 թ Շիրակացին արդեն հայտնի էր որպես
հռչակավոր գիտնական և հանճարեղ
ուսուցչապետ:
Ցավոք, ըստ արժանվույն չգնահատվելով իր
ժամանակակիցների կողմից, լքել է
հայրենիքն ու գնացել Վենետիկ:
Նա մի շարք աշխատությունների հեղինակ
է, բայց մեզ հասել է դրանցից միայն 29-ը:
Մահացել է 680-ական թվականներին:
7. Ալքիմիայի միջոցով կարողանում էր
երկաթից ոսկի ստանալ:
Համարվում էր համասփյուռ ծաղկի
հայտնաբերողը, որն ուներ 12 թերթիկ և
դրանցից յուրաքանչյուրն օժտված էր բուժիչ
հատկությամբ:
8. Ստացիր իմաստություն և առավել
պարսավիր տգիտությունը` իբրև
խավարի ծնունդ:
Եթե մերժես գիտությանը, նա էլ քեզ
կմերժի:
9. Հույժ սիրելով հարմարողության
արվեստը,- գրում է նա,-
խորհեցի, թե առանց թվերի
ոչինչ չի հիմնավորվում, ուստի
մայր համարեցի այն բոլոր
ուսմանց:
10. Հին Հայաստանում թվերն արտահայտելու
համար օգտագործել են հայոց գրերը`
այբբենական կարգով:
Ա–1 Ժ – 10 Ճ – 100 Ռ - 1000
Բ–2 Ի – 20 Մ - 200 Ս - 2000
Գ–3 Լ – 30 Ց – 300 Վ - 3000
Դ–4 Խ – 40 Ն – 400 Տ - 4000
Որևէ թիվ գրելու համար հաջորդական կարգով
գրում էին այդ թվերին համապատասխանող
տառերը, իսկ բառերից տարբերելու համար, կամ
սկզբում և վերջում դրվում էր կետ, կամ
վերևում` գծիկ:
11. Շիրակացու գրչին է պատկանում նաև
«Տիեզերագիտություն» աշխատությունը, որն իր մեջ
ընդգրկում տաս գլուխներ:
Ըստ Շիրակացու
Աշխարհը բաղկացած է չորս տարրերից` կրակ, օդ, հող և
ջուր:
Երկիրը գնդաձև է և գտնվում է Տիեզերքի կենտրոնում:
Գոյություն ունեցող ամեն ինչ ասեղծված է Աստծո
կողմից:
Անձրևների առաջացումը կապված է ջրի գոլորշիացման
հետ:
Ծիր Կաթինը կուտակված բազմաթիվ մեծ ու փոքր
աստղեր են, որոնք աղոտ երևալու հետևանքով
միավորված լույսով են երևում:
12. Շիրակացու «Աշխարհացույց»
աշխատությունը բաղկացած է երկու մասից:
Առաջին մաս` երկրագիտական բնույթ ունի
և իր մեջ ներառում է տեղեկություններ
երկրի ձևի, չափերի, երկրի կլիմայական
գոտիների, բնակության տեղաբաշխման և
այլնի մասին:
Երկրորդ մաս` ներառում է Շիրակացու
ժամանակաշրջանում հայտնի բոլոր
երկրների համառոտ նկարագրությունը:
13. Շիրակացին Մեծ Հայքը բաժանել է 15
նահանգների, որոնք իրենց հերթին` 200
գավառների և նկարագրել է յուրաքանչյուրի`
կլիմայական պայմանները
գետերը
լճերը
ռելիեֆի տարբեր մանրամասները
բուսատեսակները
կենդանիները
բնական հարստությունները
բուժիչ ջրերը և այլն: