2. PENGENALAN
* Malaysia antara 12 negara kaya dengan kepelbagaian biologi di dunia.
* Biodiversiti ini sangat bernilai kepada manusia sejagat
* Menggunakan sumber biologi secara tidak lestari menjadikan spesies
terancam. Ekosistem terganggu.
* Eksploitasi sumber perlu dikawal supaya generasi depan mendapat manfaat.
Singkatan ‘BIOLOGICAL DIVERSITY’
Ertinya : Kepelbagaian Biologi
Aneka organisma hidup di
daratan dan samudera
Apa itu Biodiversiti ?
Kepelbagaian organisma hidup di dunia
yang memberi kita sumber makanan,
produk, perubatan dan industri.
Sandland, Hindar dan Brown (1992) :
Pelbagai struktur dan fungsi hidupan di
peringkat genetik, penduduk, komuniti
dan ekosistem.
3. ‘BIODIVERSITI’ MENURUT
DASAR KEPELBAGAIAN BIOLOGI NEGARA
Terbahagi kepada 3 peringkat :
a. Kepelbagaian genetik : Kepelbagaian di dalam spesies
yang diukur mengikut variasi dalam gen setiap
tumbuhan, haiwan dan mikroorganisma.
b. Kepelbagaian spesies : Pelbagai organisma hidup di
dunia.
c. Kepelbagaian ekosistem : Pelbagai habitat, komuniti
biosis dan proses ekologi dalam persekitaran daratan
dan laut.
4. OBJEKTIF DASAR BIODIVERSITI
NEGARA
i
• Mengoptimunkan faedah ekonomi daripada penggunaan komponen kepelbagaian biologi
secara lestari.
ii
• Memastikan jaminan makanan jangka masa panjang.
iii
• Mengekalkan dan memperbaiki kestabilan alam sekitar supaya sistem ekologi
berfungsi dengan betul.
iv
• Memastikan pengekalan warisan biologi negara yang unik untuk kepentingan generasi
masa kini dan masa depan.
v
• Meningkatkan pengetahuan saintifik dan teknologi, serta nilai-nilai pendidikan ,sosial,
budaya dan estetik dalam kepelbagaian biologi
vi
• Menekankan pertimbangan biokeselamatan dalam pembangunan dan penggunaan
bioteknologi.
5. NILAI BIODIVERSITI KEPADA MANUSIA
KESEIMBANGAN EKOSISTEM :
Mengekalkan pelbagai spesies
dalam ekosistem menjamin
kelestarian organisma.
Manusia akan mendapat
manfaatnya.
cthnya : ular mengawal
tanaman padi drp. Serangan
tikus. Jika ular tiada populasi
tikus meningkat. Oleh itu,
haiwan lain yg menjadi
makanan ular perlu
dikekalkan.
PENDEBUNGAAN
SEMULAJADI:
Banyak tumbuhan bergantung
kepada kepada pendebungaan
semulajadi.
MENSTABILKAN IKLIM:
Tisu tumbuhan dan bahan
organik lain berfungsi
memperlahankan
karbondiosida dalam udara.
Oleh itu, tanaman manusia spt.
Hutan malar hijau mengawal
durian, kelapa sawit, salak dll
suhu ketika musim panas dan
perlukan haiwan lain untuk
ketika sejuk ia sebagai penebat
mengeluarkan hasil.
serta tampan angin.
6. NILAI BIODIVERSITI KEPADA MANUSIA
MENGEKALKAN KUALITI
UDARA & AIR:
MENGURANGKAN KESAN
BENCANA ALAM:
Hutan dan padang rumput
bantu lindungi lanskap
alam daripada terhakis
Ekosistem tanah lembab
menyerap dan mengitar
semula nutrien, merawat
kumbahan dan
membersihkan tanah.
Hutan paya bakau bantu
pesisir pantai musnah dan
ini bantu halang tsunami
dan hakisan ombak
Ekosistem hutan bantu
halang pemendapan
kelodak berbahaya ke
sungai dan empangan
Tumbuhan pula menapis
partikel berbahaya masuk
ke dalam udara.
SUMBER MAKANAN &
PROTEIN :
Ikan dan haiwan
daratansumber protein
utama. Jika habitat haiwan
ini musnah sumber
protein manusia terjejas.
Sumber ini perlu diurus
dengan baik agar
berterusan.
BIODIVERSITI
LIAR :
Gen liar beri ketahanan
terhadap serangan
perosak dan penyakit. Gen
liar ini dikacukkan dengan
baka sedia ada untuk
ketahanan dan hasil lebih
baik
7. NILAI BIODIVERSITI KEPADA MANUSIA
SUMBER PERUBATAN:
80 % penduduk dunia
bergantung kepd. Ubat
tradisional dan moden yg
diperbuat drp. Tumbuhan.
Tumbuhan marin spt.
Alga,sepan, batu karang dan
rumpai laut juga sumber ubat
dan bioteknologi.
Contoh tumbuhan penting utk.
Ubat :
Fungus penicillium dan spesies
siput.
SUMBER TENAGA
DAN R& D
Penghalisan tenaga biojisin
yg diperoleh drp. Najis
haiwan dan tumbuhan
ganti sumber tenaga. Bio
jisin tidak guna gas karbon
dioksida yg rosakkan ozon
bumi.
Biodiversiti juga dapat jadi
sumber penyelidikan
penemuan baru dalam
pelbagai bidang untuk
manusia sejagat.
SUMBER PENDAPATAN
Ekonomi pertanian
Ekonomi perlancongan
Ekonomi penyelidikan
9. Dasar Kepelbagaian Biologi Negara
Pemuliharaan EX-SITU
Pengekalan tumbuhan
dan haiwan di habitat
asal untuk populasi biak
baka flora dan fauna
Pemuliharaan IN-SITU
Biak haiwan dan
tumbuhan di
arboreta,zoo, bank gen
benih, bank gen in vitro
dan bank gen ladang.
Ahli sains mudah untuk
kaji, agih dan guna
sumber genetik.
10. 2.12 JUTA HEKTAR
TAMANNEGARA, TAMAN
NEGERI,KAW. PERLINDUNGAN
HIDUPAN LIAR , KAW.
PERLINDUNGAN PENYU DAN
KAW. SIMPANAN HIDUPAN LIAR
PENUBUHAN TAMAN-TAMAN
LAUT
CONTOH
LANGKAH
PEMULIHARAAN
BIODIVERSITI
AKTA PERIKANAN
AKTA ALAM SEKITAR
AKTA PERLINDUNGAN
HIDUPAN LIAR
AKTA
3.43 JUTA HEKTAR
DARIPADA 14.28 JUTA
HEKTAR HUTAN
SEMULAJADI DI JADIKAN
KAWASAN TADAHAN AIR
11. BAGAIMANA AKTIVITI MANUSIA
MENJEJASKAN BIODIVERSITI
•
AKTIVITI
PERTANIAN
•
•
•
PEMBAKARAN
HUTAN
AKTIVITI NELAYAN
DI PESISIRAN
PANTAI
•
•
•
Aktiviti pertanian secara tidak
terkawal, tanah hutan dibuka.
Guna racun rumpai dan baja kimia
untuk tingkatkan hasil.
Tanah hutan dibakar. Mencemarkan
udara dan hidupan lain mati.
Pembakaran hutan menyebabkan
ekosistem terganggu.
Aktiviti nelayan mengganggu kaw.
pembiakan ikan di pesisiran pantai.
Hutan bakau yg menjadi tempat
haiwan marin membiak telah
terganggu.
Nelayan guna pukat tunda di
kawasan yg tidak dibenarkan
menyebabkan spesies ikan kecil dan
penyu terjejas.
12. KESAN PENGURUSAN BIODIVERSITI
LEMAH
KELUNTURAN KARANG
NEGARA
•
KAYU KAYAN BERHARGA HILANG
•
SPESIES BERGUNA UNTUK PERUBATAN
DAN TATAPAN ANAK CUCU PUPUS.
•
HABITAT SEMULAJADI FLORA DAN
FAUNA TERGANGGU.
•
GENERASI AKAN DATANG KEHILANGAN
HUTAN YANG MENGANDUNGI SPESIES
BERHARGA.
•
CUACA SEMAKIN PANAS
• HAKISAN TANAH
• BANYAK KAWASAN BUKIT BUKAU
GONDOL
• TANAH RUNTUH KERANA TIADA
LAGI AKAR YG MENCENGKAM
TANAH.
KESAN JANGKA PANJANG :
SUNGAI TERCEMAR, SPESIES MATI
DAN HILANGNYA KAWASAN
TADAHAN AIR UNTUK BEKALAN
AIR BERSIH.
PERMANDANGAN ALAM CACAT.
SEKTOR PERLANCONGAN
TERJEJAS.
14. RUMUSAN
Keseimbangan perlu wujud antara
pembangunan dan pemuliharaan biodiversiti
Pengurusan semula jadi perlu dikawal supaya
tidak kehilangan hasil jangka panjang dengan
cepat
Bidang pertanian perlu diurus dengan baik bagi lindungi
biodiversiti, nilai habitat dan bekalan makanan
Biodiversiti yang diurus
dengan baik
mendatangkan
pendapatan tinggi kepada
negara
24. Keluasan Kawasan Berhutan dan Tidak Berhutan Di
Semenanjung Malaysia
(Juta Hektar)
Berhutan
Tahun
Tidak Berhutan
Keluasan
HSK
Bukan HSK
Peratus
Luas
Peratus
2006
13.18
4.73
1.17
44.76
7.28
55.24
2007
13.18
4.70
1.14
44.31
7.34
55.69
2008
13.18
4.81
1.04
44.39
7.33
55.61
2009
13.18
4.92
0.98
44.76
7.28
55.24
2011
-
4.68
-
25. Keluasan Hutan Simpanan Kekal Di Semenanjung Malaysia
(Juta Hektar)
Hutan Asli
Hutan
Simpanan
Kekal
Darat
Paya Gambut
Paya Laut
Jumlah
Ladang
Hutan
2006
4.35
0.20
0.10
4.65
0.08
4.73
2007
4.25
0.24
0.10
4.59
0.10
4.70
2008
4.36
0.24
0.10
4.70
0.11
4.81
2009
4.47
0.24
0.10
4.81
0.11
4.92
2011
4.35
0.25
0.08
4.68
-
4.68
Tahun
26. Taman Laut
Taman Laut adalah kawasan perairan laut yang dizonkan sejauh dua (2) batu
nautika dari tikas air surut terendah, kecuali Pulau Kapas diTerengganu, Pulau
Kuraman, Pulau Rusukan Besar dan Pulau Rusukan Kecil di Labuan yang dizonkan
sejauh satu(1) batu nautika daritikas air surut terendah. Taman Laut ditubuhkan
untuk melindungi dan memulihara pelbagai habitat dan hidupan marin
akuatik.Sumber: JTLM
PEMULIHARAAN
BIODIVERSITI
Santuari kelah
27.
28. Ladang Hutan
Kawasan yang ditanam dengan pokok atau
tumbuh-tumbuhan hutan sama ada dari
spesies tempatan atau dagang dengan kaedah
tanaman secara terbuka yang luasnya tidak
kurang dari 50 ha. Ia merangkumi kawasan
yang terletak di dalam atau di luar Hutan
Simpanan Kekal (HSK)
Hutan Paya Laut
Satu ekosistem hutan yang toleran terhadap
air masin di kawasan air pasang surut di
sepanjang pantai tertentu (Hamilton &
Snedaker 1984). Hutan Paya Laut merupakan
ekosistem yang terbentuk daripada saling
tindakan antara unsur fizikal dan biologi yang
telah lama terubahsuai untuk kemandirian tepi
pantai yang berfungsi sebagai benteng kepada
kesan ombak bagi mengawal hakisan pantai
dan menapis bahan-bahan pencemaran.
Hutan Paya Gambut
Hutan ini terbentuk di atas tanah
gambut yang mempunyai kedalaman
lebih kurang 6m yang berair dan
berasid. Hutan ini terletak di
belakang garisan pantai. Antara
spesies yang biasa terdapat ialah
seperti Kempas, Bintangor, Meranti
paya, Ramin, Nyatoh, Geronggang
dan Resak.
Hutan Darat
Hutan Darat merupakan kawasan
hutan yang bentuk muka buminya
berbukit dan beralun-alun yang
tingginya sehingga 1000 meter dari
paras laut
29. Hutan Simpanan Kekal
Mana-mana tanah (tanah
berhutan dan tidak berhutan)
yang diwartakan atau disifatkan
telah dijadikan sebagai HSK untuk
tujuan perhutanan di bawah
seksyen 7, 8 dan 9 Akta
Perhutanan Negara 1984.
Kawasan tersebut ditadbir
sepenuhnya oleh Jabatan
Perhutanan Negeri (JPN) dan
semua hasil hutan dalam
kawasan ini adalah milik Kerajaan
Negeri. Di bawah seksyen 10 (1)
Akta yang sama,HSK dikelaskan
kepada dua (2) kategori yang
utama iaitu (i) hutan pengeluaran
dan (ii) hutan perlindungan.
Kawasan Berhutan
Tanah yang meliputi kawasan
melebihi 0.5 hektar dengan
mempunyai pokok-pokok
berketinggian melebihi 5 meter
dan litupan kanopi/silara
melebihi 10%, atau pokok-pokok
yang mampu mencapai had-had
di atas secara ‘in-situ’. Tidak
termasuk tanah yang didominasi
di bawah kegunaan pertanian
atau perbandaran.
