ข้อสอบกรมบังคับคดี ปี 57 คู่มือสอบนักจัดการทั่วไป กรมบังคับคดี หนังสือ E-BOOK กรมบังคับคดี ราคา 249 บาท สั่งซื้อได้ที่ : www.Sheetram.com สอบถามรายละเอียด Facebook http://www.facebook.com/Sheetram LINE ID : sheetram บริษัท ชีทราม จำกัด ชมรมลูกพ่อขุนประยุกต์ สำนักงานใหญ่ 453 ถนนรามคำแหง(ปากซอย 53) หัวหมาก บางกระปิ กรุงเทพฯ 102 โทรศัพท์ : 02-7230950,02-5141422,085-9679080, 085-9993722,085-9993740 FAX : 02-718-6528 เปิดบริการ 8.15-21.30 น. ทุกวัน ข้อสอบกรมบังคับคดี,คู่มือเตรียมสอบกรมบังคับคดี,แนวข้อสอบกรมบังคับคดี,ข้อสอบนักจัดการทั่วไป กรมบังคับคดี

1. 1

2. 2
ขอบเขตเนื้อหา
ความรูทั่วไปเกี่ยวกับ กรมบังคับคดี
ประวัติกรมบังคับคดี
วิสัยทัศน
พันธกิจและอํานาจหนาที่
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
อํานาจหนาที่ตามกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง
ประเภทของการบังคับคดี
การยึดทรัพย
การอายัดทรัพย
การบังคับคดีในการฟองขับไลรื้อถอน
การจําหนายทรัพย
การบังคับคดีลมละลาย
กระบวนการลมละลาย
การฟนฟูกิจการ
เงื่อนไขการฟนฟูกิจการ
การวางทรัพย
เหตุของการวางทรัพย
ทรัพยที่วางได
วิธีปฏิบัติและหนาที่ของผูวางทรัพย
แผนภูมิแสดงขั้นตอนการบังคับคดีแพง
แผนผังขั้นตอนการอายัดเงินในคดีแพง
แผนขั้นตอนการบังคับคดีขับไล-รื้อถอน
แผนภูมิแสดงขั้นตอนการบังคับคดีแพง
แผนภูมิแสดงขั้นตอนการฟนฟูกิจการของลูกหนี้
กฎหมายที่เกี่ยวของ
พรบ.ระเบียบขาราชการพลเรือน 2551
ระเบียบฯ วาดวยพนักงานราชการ
ระเบียบฯ วาดวยสารบรรณ พ.ศ.2526 และที่แกไขเพิ่มเติม
สรุประเบียบงานสารบรรณ
พรฎ.วาดวยหลักเกณฑและวิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี พ.ศ.2546
สรุป หลักเกณฑและวิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี
ความรูความเขาใจเกี่ยวกับการจัดการงานทั่วไป
การบริหารจัดการภายในองคกร การประสานงาน การวางแผนงาน
องคประกอบขององคกรและการบริหาร
ประเภทองคการ
หลักการทั่วไปของการบริหาร
อํานาจหนาที่และความรับผิดชอบ
การจัดแผนกงาน
โครงสรางและแผนภูมิขององคการ
แผนภูมิขององคการ
ระบบการบริหารองคการ
การควบคุมองคการ
การวางแผนงาน
5
5
6
6
7
8
8
9
9
9
10
10
12
13
14
14
14
15
18
20
21
22
24
26
72
83
113
122
138
145
148
148
152
161
167
172
175
176
178
179

3. 3
นโยบายและแผน
นโยบาย
แผน (Plan)
โครงการ (Program)
การบริหารทรัพยากรมนุษย
การวางแผนกําลังคน
การสรรหาบุคลากร
การคัดเลือก
การบรรจุ
การประเมินผลการปฏิบัติงาน
การพัฒนาทรัพยากรมนุษย
การบริหารคาตอบแทน
สุขภาพและความปลอดภัย
แรงงานสัมพันธ
ระบบขอมูลการบริหารงานทรัพยากรมนุษย
แนวขอสอบ พรบ.ระเบียบขาราชการพลเรือน 2551
แนวขอสอบ ระเบียบฯ วาดวยสารบรรณ พ.ศ.2526 และที่แกไขเพิ่มเติม
แนวขอสอบ ระเบียบฯ วาดวยพนักงานราชการ
แนวขอสบ พรฎ.วาดวยหลักเกณฑและวิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี พ.ศ.2546
แนวขอสอบ การจัดการงานทั่วไป
176
186
197
215
222
231
237
244
258
260
262
263
265
267
268
271
291
312
324
338

4. 4
ความรูทั่วไปเกี่ยวกับกรมบังคับคดี
ประวัติกรมบังคับคดี
เดิ ม งานของกรมบั ง คั บ คดี มี ที่ ม าจากหน ว ยงานราชการระดั บ กองในสํ า นั ก
ปลัดกระทรวงยุติธรรม 2 กอง คือ กองบังคับคดีแพง และ กองบังคับคดีลมละลาย จนกระทั่ง
ป พ.ศ.2517 สมัยรัฐบาล ฯพณฯ ศาสตราจารยสัญญา ธรรมศักดิ์ เปนนายกรัฐมนตรี ทาน
กิ ต ติ สีห นนท เป น รัฐ มนตรีวา การกระทรวงยุติ ธ รรมไดเห็น ความสํ าคั ญ ของทั้ ง สองกอง
ดังกลาว ประกอบกับงานบังคับคดีแพงและงานบังคับคดีลมละลายเพิ่มขึ้นมาก หนวยงานที่
จัดไวแตเดิม ไมเหมาะสมกับงานที่นับวันแตจะทวีปริมาณมากขึ้นทุกๆ ป
ดังนั้นเพื่อใหการดําเนินงานเกี่ยวกับการบังคับคดีแพง คดีลมละลาย งานเกี่ยวกับการ
วางทรัพยไดขยายอํานาจหนาที่ทั่วราชอาณาจักร รวมทั้งงานชําระบัญชีหางหุนสวนบริษัท
หรือ นิติบุคคลตามคําสั่งศาล ไดดําเนินการโดยเจาหนาที่ที่มีความรูความสามารถชํานาญ
งานในหนาที่ไดเปนไปอยางถูกตอง มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
รัฐบาลจึงไดออกพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติมประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 216
ลงวันที่ 29 กันยายน พ.ศ.2515 (ฉบับที่ 5) พ.ศ.2517 ใหยกฐานะกองบังคับคดีแพงและกอง
บังคับคดีลมละลาย รวมจัดตั้งขึ้นเปนกรมบังคับคดีอยูในสังกัดกระทรวงยุติธรรม แลวไดตรา
พระราชบั ญ ญั ติ โ อนกิ จ การบริ ห ารงานบางส ว นของสํ า นั ก งานปลั ด กระทรวงยุ ติ ธ รรม
พ.ศ.2517 โดยใหโอนบรรดาอํานาจหนาที่ในสวนเกี่ยวกับกองบังคับคดีแพงและกองบังคับ
คดี ล ม ละลาย รวมทั้ ง ให โ อนบรรดากิ จ การ ทรั พ ย สิ น หนี้ ข า ราชการ ลู ก จ า ง และเงิ น
งบประมาณของสํานักงานปลัดกระทรวงยุติธรรม เฉพาะสวนที่เกี่ยวกับกองบังคับคดีแพง
และกองบังคับคดีลมละลายไปเปนของกรมบังคับคดี และนอกจากนี้ ยังไดจัดตั้งหนวยงาน
ใหม ได แ ก สํ านั ก งานวางทรั พ ย ก ลางและงานอนุ ญ าโตตุ ล าการ เพื่ อ ชี้ ข าดถึ ง ข อ พิ พ าท
เกี่ยวกับการวางทรัพยภูมิภาคขึ้น รวม 9 ภาค กรมบังคับคดีจึงมีอํานาจหนาที่บังคับคดีแพง
และคดีลมละลาย ตลอดจนวางทรัพยทั่วประเทศ แลวเริ่มดําเนินการในฐานะเปนกรมบังคับ
คดีนับแตนั้นเปนตนมา
วิสัยทัศน
มุงมั่นพัฒนาการบังคับคดีอยางมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล เสมอภาค เปนธรรม ดวย
จิตมุงบริการ เพื่อใหประชาชนเขาถึง เชื่อมั่น ยอมรับ ไดรับประโยชนสูงสุด

5. 5
พันธกิจและอํานาจหนาที่
ใหบริการดานการบังคับคดีแพง คดีลมละลาย การฟนฟูกิจการของลูกหนี้ การชําระ
บัญชี และการวางทรัพยอยางมีประสิทธิภาพ เสมอภาค เปนธรรม
ศึก ษา วิเ คราะห วิจั ย เพื่อ พัฒ นาระบบการปฏิ บัติ ง านของการบั ง คั บ คดี แพ ง คดี
ลมละลาย การฟนฟูกิจการของลูกหนี้ การชําระบัญชี การวางทรัพยในแตละระบบใหเปน
มาตรฐานเดียวกัน สอดคลองกับภาวะเศรษฐกิจและสังคม รวมทั้งเสริมสรางศักยภาพการ
เปนผูนําในดานการบังคับคดีใหสามารถแขงขันกับองคกรตาง ๆ
พั ฒ นากฏหมายที่ เ กี่ ย วข อ งกั บ การบั ง คั บ คดี ใ ห ทั น สมั ย และเป น มาตรฐานสากล
รองรับตอการเปลี่ยนแปลงตามสภาวการณ เพื่อเอื้ออํานวยตอการปฏิบัติงานและบริการ
ประชาชน โดยคํานึงถึงความสะดวก รวดเร็ว เปนธรรมในสังคมและสิทธิมนุษยชน
พัฒนาองคกร และระบบการบริหารจัดการใหมีประสิทธิภาพ คลองตัว โดยประสาน
สงเสริม รวมถึงสรางเครือขายความรวมมือการบังคับคดีทั้งในและตางประเทศ สามารถ
ตอบสนองตอการเปลี่ยนแปลงตามภาวการณโดยยึดหลักธรรมาภิบาล
พัฒนาศักยภาพบุคลากรใหมีความรูความสามารถ และความเชี่ยวชาญดานการบังคับ
คดีและมีจิตสํานึกในการบริการ อยางมีคุณธรรมและจริยธรรม
เผยแพรความรูทางกฎหมายเกี่ยวกับการบังคับคดใหประชาชนไดเขาใจอยางทั่วถึง
ตลอดจนไกลเกลี่ยขอพิพาทในการบังคับคดี และสงเสริมความรวมมือการมีสวนรวมในการ
บังคับคดีของภาครัฐและภาคเอกชน
ขั้นตอนการปฏิบัติงาน
การบังคับคดีแพง
ในการบังคับคดีแพง ศาลตองออกหมายบังคับคดีตั้งเจาพนักงาน กรมบังคับคดีหรือ
พนักงานอื่นใด เปนเจาพนักงานบังคับคดี เพื่อจัดการบังคับคดีใหเปนไปตามคําพิพากษา
หรือคําสั่ง ทั้งนี้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา 1(14) เจาพนักงาน
บังคับคดีหมายถึงเจาพนักงานในสังกัดกรมบังคับคดีหรือเจาพนักงานอื่นผูมีอํานาจตาม
บทบัญญัติแหงกฎหมายที่ใชอยูในอันที่จะปฏิบัติตามวิธีการที่บัญญัติไวในภาค 4 แหง
ประมวลกฎหมายนี้ เพื่อคุมครองสิทธิของคูความในระหวางพิจารณาหรือเพื่อบังคับคดีตาม
คําพิพากษาหรือคําสั่ง ในสวนกลาง เจาพนักงานบังคับคดี กรมบังคับคดี มีอํานาจบังคับคดี
ในเขตอํานาจของศาล ซึ่งตั้งอยูในเขตกรุงเทพมหานคร ยกเวนศาลจังหวัดมีนบุรี ในสวน

6. 6
ภูมิภาค เจาพนักงานบังคับคดีของสํานักงานงานบังคับคดีจังหวัด สํานักงานบังคับคดีจังหวัด
สาขา เปนเจาพนักงานบังคับคดีของสํานักงานบังคับคดีจังหวัด นั้น
เดิมเจาพนักงานบังคับคดีเปนเจาพนักงานของศาล เมื่อศาลมีคําสั่งเกี่ยวกับการบังคับ
คดีอยางใดแลวเจาพนักงานบังคับคดีตองปฏิบัติตามจะอุทธรณฎีกาคัดคานคําสั่งศาลไมได
แตปจจุบันเจาพนักงานบังคับคดี กรมบังคับคดี สังกัดกระทรวงยุติธรรมจึงไมใชเจาพนักงาน
ศาล (ทั้งนี้ตามมาตรา 275 ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 ราช
กิจจานุเบกษา 11 ตุลาคม 2540 ประกอบกับกฎหมายวาดวยระเบียบบริหารราชการศาล
ยุติธรรม กําหนดใหสํานักงานศาลยุติธรรม เปนหนวยงานธุรการอิสระของศาลยุติธรรม แต
มิไดกําหนดใหกรมบังคดีเปนหนวยงานธุรการของศาลยุติธรรม ตามราชกิจจานุเบกษา ฉบับ
กฤษฎีกา เลม 117 ตอนที่ 103 ก วันที่ 13 พฤศจิกายน 2543) จึงจะใชสิทธิคัดคานหรือ
อุทธรณฎีกาคําสั่งศาลไดหรือไม ควรศึกษาตอไป
อํานาจหนาที่ตามกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง
1. อํานาจหนาที่เกี่ยวกับวิธีการชั่วคราวกอนมีคําพิพากษา ตามประมวลวิธีพิจารณา
ความแพงมาตรา 254 ซึ่งศาลมีคําสั่งใหยึดหรืออายัดทรัพยสินหรือกักเรือของจําเลยไว
ชั่วคราวกอนศาลจะมีคําพิพากษา เชนนี้ศาลจะออกหมายยึดทรัพยชั่วคราว หมายกักเรือ ตั้ง
เจาพนักงานบังคับคดีจัดการยึดทรัพยสินหรือเรือของจําเลยไว เพื่อไมใหจําเลยยักยายถาย
ทรัพยสิน
2. อํานาจหนาที่เกี่ยวกับการบังคับคดีอันเปนการบังคับคดีใหเปนไปตามคําพิพากษา
หรือคําสั่งตามประมวลวิธีพิจารณาความแพง เมื่อศาลมีคําพิพากษาใหคูความฝายใดแพคดี
และใหฝายแพคดี(ลูกหนี้ตามคําพิพากษา)ปฏิบัติการชําระหนี้อยางใดอยางหนึ่งตามฟอง
หากเปนกรณีที่ตองดําเนินการทางเจาพนักงานบังคับคดี โดยการบังคับคดีชําระหนี้เอาจาก
บรรดาทรัพ ยสิน ของลูกหนี้ต ามคําพิ พากษา คู ค วามฝ ายที่ช นะคดี (เจ าพนั กงานตามคํ า
พิพากษา) ชอบที่จะรองขอใหศาลออกหมายบังคับคดีตั้งเจาพนักงานบังคับคดีเพื่อจัดการ
อายัดทรัพยสิน ของลูกหนี้ตามคําพิพากษาออกขายทอดตลาด และเอาเงินชําระหนี้แกเจาหนี้
ตามคําพิพากษา หรือหากการชําระหนี้ตามคําพิพากษานั้นเปนการสงมอบทรัพยสิน กระทํา
การ งดเวนกระทําการหรือขับไลลูกหนี้ตามคําพิพากษา ศาลจะออกหมายบังคับคดีไดโดย
การกําหนดเงื่อนไขแหงการบังคับคดีลงในหมายนั้น และกําหนดการบังคับคดีเพียงเทาที่
สภาพแหงการบังคับคดีจะเปดชองใหทําไดโดยทางศาลหรือโดยทางเจาพนักงานบังคับคดี
ตามประมวลวิธีพิจารณาความแพง มาตรา 276 วรรคทายอํานาจหนาที่ตามกฎหมายอื่น

7. 7
1. กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา เปนกรณีศาลในคดีอาญามีคําสั่งใหปรับ
นายประกันจําเลย ฐานผิดสัญญาประกันที่ทําไวตอศาล โดยศาลจะออกหมายบังคับคดีตั้งเจา
พนักงานบังคับคดีของศาลจัดการยึดทรัพยสิน ซึ่งนายประกันยื่นเปนหลักประกันตอศาล
แลวนําออกขายทอดตลาดนําเงินชําระคาปรับ (ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
มาตรา 119)
2. กฎหมายอาญา กรณีตามประมวลหมายอาญา มาตรา 29 ผูใดตองโทษปรับ
และไมชําระคาปรับภายใน 30 วันนับแตวันที่ศาลมีคําสั่งพิพากษา ผูนั้นจะตองถูกยึดทรัพย
สินใชคาปรับ ดังนี้ศาลจะออกหมายบังคับคดีตั้งเจาพนักงานบังคับคดีของศาลจัดการยึด
ทรัพยสิน ของจําเลยขายทอดตลาดนําเงินชําระคาปรับ
3. พระราชบัญญัติลมละลาย ในทางปฏิบัติและระเบียบกระทรวงยุติธรรมวา
ดวยการบังคับคดี เจาพนักงานพิทักษทรัพยจะบังคับคดีกับทรัพยของลูกหนี้ (จําเลย) ในคดี
ลมละลายเองหรืออาจมีบันทึกเปนหนังสือแจงใหเจาพนักงานบังคับคดีทําการยึดแทน
ประเภทของการบังคับคดี
ในการออกหมายบั ง คั บ คดี ศาลจะระบุ เ งื่ อ นไขแห ง การบั ง คั บ คดี ต ามที่ ร ะบุ ไ ว ใ น
มาตรา 213 แหง ปพพ. และจะกําหนดสภาพแหงการบังคับคดีเพียงเทาที่เปดชองใหกระทํา
ทางศาลหรือโดยทางเจาพนักงานบังคับคดี
1. การยึดทรัพย
2. การอายัดทรัพย
3. การขายทอดตลาด
4. การบังคับคดีขับไล , รื้อถอน
5. อื่น ๆ เชนการหามชั่วคราว การหามทํานิติกรรม จําหนาย จาย โอน
การยึดทรัพย
การยึดทรัพยมีอยู 4 ลักษณะดังนี้คือ
1. การยึดทรัพยตามความหมายบังคับคดีรวมถึงการยึดทรัพยตามหมายยึดทรัพย
ชั่วคราว ทั้งนี้เจาพนักงานบังคับคดีมหนาที่ตองดําเนินการตามที่ศาลสั่งมาโดยเฉพาะเจาะจง
ี
จะยึดทรัพยอื่นไมได
2. การยึดทรัพยขามเขตอํานาจศาล
3. การยึดทรัพยตามหมายบังคับคดีของศาลอื่น เปนการบังคับคดีแทน

8. 8
4. การยึดทรัพยซึ่งตั้งอยูในเขตกรุงเทพมหานครแทนศาลตางจังหวัด
สังหาริมทรัพยที่ไดรับการยกเวน ไมอยูในอํานาจหนาที่การบังคับคดี ไดแก
1. เครื่องใชสอยสวนตัว เชนที่นอน เครื่องใชครัวเรือน รวมกันเปนเงินไมเกิน 5,000
บาท หากลูกหนี้ตามคําพิพากษาประสงคจะไดรบการยกเวนเกินกวาที่กําหนด ตองไปรองตอ
ั
ศาล
2. ทรัพยสินที่ลูกหนี้มีไวใชในการประกอบอาชีพ เชน เครื่องใชตาง ๆ ดังนี้กฎหมาย
กําหนด ยกเวนใหในจํานวนเงิน 10,000 บาท หากลูกหนี้ตามคําพิพากษาประสงคจะใช
เครื่องมือเครื่องใชใดที่มจํานวนเงินเกินกวาที่กําหนด ตองไปรองตอศาล
ี
3. ทรัพยสินที่มีไวใชแทนอวัยวะ ตาง ๆ เชน แขนขาเทียม
4. ทรัพยสินที่เปนของวงศตระกูล เชน สมุด หนังสือประจําตระกูล เปนตน
การอายัดทรัพย
ตามลักษณะการปฏิบัติงานของเจาพนักงานบังคับคดีมี 2 กรณี คือ
1. การอายัดสิทธิรองขอใหชําระเงิน จํานวนหนึ่งหรือเรียกวาการอายัดเงิน
2. การขอใหงดหรือหามจําหนาย จายโอน หรือ ทํานิติกรรมเกี่ยวกับทรัพยสินหรือ
เรียกวา การอายัดหามโอน
การบังคับคดีในการฟองขับไล รื้อถอน
เมือศาลมีคําสั่งใหตั้งเจาพนักงานบังคับคดี จัดการใหเจาหนี้ตามคําพิพากษา
่
ไดครอบครองทรัพย ดังกลาว
1. กรณีที่ลูกหนี้ตามคําพิพากษาถูกศาลพิพากษาใหขับไล หรือตองออกไปจากที่
อยูอาศัย หรือทรัพยที่ครอบครอง
2. กรณีที่ลูกหนี้ตามคําพิพากษาตองรื้อถอนสิ่งปลูกสรางออกไปจาก
อสังหาริมทรัพย ที่อยูอาศัย หรือทรัพยที่ครอบครอง
การจําหนายทรัพย
การขายทอดตลาดทรัพย เจาพนักงานบังคับคดี ตองตรวจสํานวนกอนวามีการปฏิบติ
ั
ตามขั้นตอน ที่ ป.วิ.พ. มาตรา 303 และมาตรา 304

9. 9
1. ไดมีการแจงการยึดทรัพยใหลูกหนี้ตามคําพิพากษา และผูที่มีสวนไดเสียอื่น ๆ

ตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง มาตรา 287
2. ถาเปนอสังหาริมทรัพย หรือทรัพยที่ตองมีการเปลี่ยนแปลงทางทะเบียน ไดมีการ
แจงใหนายทะเบียนทราบ
ในการบังคับคดีนั้น เจาพนักงานบังคับคดีมอํานาจตามหมายบังคับคดีของศาลที่มี
ี
เขตอํานาจทีสํานักงานบังคับคดีตั้งอยูเทานั้น อยางไรก็ตาม หากมีการรองขอ เจาพนักงาน
่
บังคับคดียอมมีอํานาจในการบังคับคดีแทนตามหมายบังคับคดีที่ออกโดยศาลอื่นไดเชนกัน
การบังคับคดีลมละลาย
การลมละลายเกิดจากการมีหนี้สิน ลนพนตัว คือมีหนี้สินมากกวาทรั พยสิน จึงเกิด
กฎหมายลมละลายขึ้นมาเพื่อจัดระบบใหเกิดความเปนธรรม แกบรรดาเจาหนี้ทุกราย เพื่อให
ไดรับชําระหนี้เต็มจํานวนหรือโดยสวนเฉลี่ยที่เทาเทียมกัน ตามสัดสวนแหงหนี้จากหนี้ที่
ลูกหนี้มีอยูกับเจาหนี้รายนั้น ๆ ในคดีลมละลายเพื่อที่จะทราบวา ลูกหนี้คดีนี้มีเจาหนี้อยูกี่ราย
เปนจํานวนหนี้เทาใดกฎหมายจึงกําหนดใหตองมีการโฆษณาคําสั่งพิทักษทรัพย เมื่อศาลมี
คําสั่งพิทักษทรัพยเด็ดขาดแลว บรรดาเจาหนี้ทั้งหลายตองมายื่นคําขอรับชําระหนี้ตอเจา
พนักงานพิทักษทรัพย ภายในเวลา 2 เดือน เพื่อที่ลูกหนี้จะไดทราบวาตนเองมีหนี้สินเทาใด
หากตองการจะจัดการกับหนี้สินดังกลาวควรจะทําอยางไร เชนอาจจะยื่นคําขอประนอมหนี้
ตามจํานวนที่คิดวาจะสามารถชําระแกเจาหนี้ได หรือหากไมสามารถจะประนอมหนี้ไดก็ตอง
เปนบุคคลลมละลายตอไป เมื่อศาลมีคําสั่งพิทักษทรัพยตาม พ.ร.บ. ลมละลาย พ.ศ.2483
แลว คําสั่งพิทักษทรัพยมี 2 อยาง คือ
1. คําสั่งพิทักษทรัพยชั่วคราว คําสั่งนี้เปนคําสั่งใหเจาพนักงานพิทักษทรัพยเขา
รวบรวมทรัพยสินของลูกหนี้ไวชั่วคราว (เปนการคุมครองเจาหนี้ชั่วคราวกอนศาลมีคําสั่ง
พิทักษทรัพยเด็ดขาด) เพื่อปองกันมิใหลูกหนี้ยักยายถายเททรัพยสินนั่นเอง
2. คําสั่งพิทักษทรัพยเด็ดขาด คําสั่งนี้เปนคําสั่งใหเจาพนักงานพิทักษทรัพยเขา
รวบรวมทรัพยสินของลูกหนี้โดยเด็ดขาด อันมีผลเหมือนเปนคําพิพากษา
กระบวนการลมละลาย มีดังนี้
1. การรวบรวมทรัพยสินเปนการรวบรวมทรัพยสินของเจาพนักงานพิทักษทรัพยซึ่ง
ไดมาจากการสอบสวน การรวบรวมเอกสารทางบัญชี และสืบหาทรัพยของบรรดาเจาหนี้เปน
หลักใหญ

10. 10
การฟนฟูกิจการ
ภาวะวิกฤติเศรษฐกิจที่ไดเกิดขึ้นในประเทศไทยในป พ.ศ. 2540 ไดสงผลกระทบ
รายแรงตอเศรษฐกิจของประเทศ โดยเฉพาะภาคการเงินการธนาคารที่ไดรับความเสียหาย
โดยตรง เปนเหตุใหธุรกิจจํานวนมากตองประสบวิกฤติทางการเงินและตองลมละลายไปใน
ที่สุด ความเสียหายที่เกิดขึ้นจากวิกฤติเศรษฐกิจมีดังนี้ คือ
1. ความลมเหลวในดานการลงทุนของประเทศ
2. การที่ลูกหนี้ตองเลือกชําระหนี้โดยการผอนชําระเปนงวด เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกบังคับ
ชําระหนี้โดยมาตรการของเจาหนี้
3. ความลมเหลวในดานการจางงาน เห็นไดจากการเลิกจางจํานวนมาก และอัตราการ
วางงานที่สูงของประเทศ
ในประเทศไทย พระราชบัญญัติลมละลาย พ.ศ. 2483 เปนกฎหมายที่ไดกําหนด
กระบวนการลมละลายอยางเปนทางการ พระราชบัญญัติฉบับนี้ไดรับการแกไขในเวลาตอมา
โดยพระราชบัญญัติลมละลาย ฉบับที่ 4 พ.ศ. 2541 โดยไดเพิ่มกระบวนการฟนฟูกิจการเขา
มาใหเปนอีกทางเลือกหนึ่งของการจัดการทรัพยสินลูกหนี้ที่มีหนี้สินลนพนตัว นอกเหนือจาก
การบังคับใหลมละลาย การแกไขเพิ่มเติมกฎหมายลมละลายทั้งในครั้งนี้และในครั้งตอๆมา
ลวนเปนผลมาจากความพยายามของรัฐบาลในการปรับปรุงกระบวนการลมละลายใหมีความ
สอดคลองกับยุคสมัยอยูเสมอ
เงื่อนไขเพื่อเขารับการฟนฟูกิจการ
1. ลูกหนี้ตองเปนบริษัท จํากัด, บริษทมหาชน จํากัด หรือ นิติบุคคลอื่นใด
ั
2. ลูกหนี้ตองมีหนี้สินลนพนตัว
3. ลูกหนี้ตองมีหนี้ทั้งหมดในจํานวนที่แนนอน ไมต่ํากวา 10 ลานบาท
การเริ่มกระบวนการฟนฟูกิจการกระทําไดโดยมีการยื่นคํารองขอฟนฟูกิจการตอศาล
ลมละลาย โดยศาลอาจมีคําสั่งใหฟนฟูกิจการตามที่รองขอ เมื่อศาลเห็นวามีเหตุผลสมควร
และมีชองทางที่จะฟนฟูกิจการของลูกหนี้ ทั้งนี้ กระบวนการฟนฟูกจการถือเปนการใหโอกาส


ิ
แกลูกหนี้ที่หนี้สินลนพนตัว หากแตยังมีศักยภาพทางธุรกิจที่ดีอยู ไมใหถูกพิทักษทรัพยและ
ขณะเดียวกันก็รักษาธุรกิจของตนไว และเพือดําเนินการใหกระบวนการฟนฟูกจการประสบ
่
ิ
ผลสําเร็จ กระทรวงยุติธรรมจึงไดตงสํานักฟนฟูกิจการลูกหนี้ขึ้นในวันที่ 16 เมษายน พ.ศ.
ั้
2541 โดยใหเปนหนวยงานหลักในการดําเนินการใหเปนไปตามกระบวนการฟนฟูกจการ
ิ
กฎหมายลมละลายไดกําหนดอํานาจหนาที่ของเจาพนักงานพิทักษทรัพยใน

11. 11
สรุประเบียบงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 และแกไขเพิ่มเติม
ความหมาย
“งานสารบรรณ” หมายความวา งานที่เกี่ยวกับการบริหารงานเอกสาร เริ่มตั้งแตการ
จัดทําการรับ การสง การเก็บรักษา การยืม จนถึงการทําลาย
“หนังสือ” หมายความวา หนังสือราชการ
“สวนราชการ” หมายความวา กระทรวง ทบวง กรม สํานักงาน หรือหนวยงานอื่นใดของ
รัฐทั้งในราชการบริหารสวนกลาง ราชการบริหารสวนภูมิภาค ราชการบริหารสวนทองถิ่น หรือใน
ตางประเทศและใหหมายความรวมถึงคณะกรรมการดวย
“คณะกรรมการ” หมายความวา คณะบุคคลที่ไดรับมอบหมายจากทางราชการให
ปฏิบัติงานในเรื่องใด ๆ และใหหมายความรวมถึงคณะอนุกรรมการ คณะทํางาน หรือคณะบุคคล
อื่นที่ปฏิบัติงานในลักษณะเดียวกัน
ปลัดสํานักนายกรัฐมนตรีรักษาการตามระเบียบนี้
ชนิดของหนังสือ
หนังสือราชการ คือ เอกสารที่เปนหลักฐานในราชการ ไดแก
1. หนังสือที่มีไปมาระหวางสวนราชการ
2. หนังสือที่สวนราชการมีไปถึงหนวยงานอื่นใดซึ่งมิใชสวนราชการ หรือที่มีไปถึง
บุคคลภายนอก
3. หนังสือที่หนวยงานอื่นใดซึ่งมิใชสวนราชการ หรือที่บุคคลภายนอกมีมาถึงสวนราชการ
4. เอกสารที่ทางราชการจัดทําขึ้นเพื่อเปนหลักฐานในราชการ
5. เอกสารที่ทางราชการจัดทําขึ้นตามกฎหมาย ระเบียบ หรือขอบังคับ
หนังสือ มี 6 ชนิด คือ
1. หนังสือภายนอก
2. หนังสือภายใน
3. หนังสือประทับตรา
4. หนังสือสั่งการ
5. หนังสือประชาสัมพันธ
6. หนังสือที่เจาหนาที่ทําขึ้น หรือรับไวเปนหลักฐานในราชการ

12. 12
หนังสือภายนอก
หนังสือภายนอก คือ หนังสือติดตอราชการที่เปนแบบพิธีโดยใชกระดาษตราครุฑเปน
หนังสือติดตอระหวางสวนราชการ หรือสวนราชการมีถึงหนวยงานอื่นใดซึ่งมิใชสวนราชการ หรือที่
มีถึงบุคคลภายนอก
หนังสือภายใน
หนังสือภายใน คือ หนังสือติดตอราชการที่เปนแบบพิธีนอยกวาหนังสือภายนอกเปน
หนังสือติดตอภายในกระทรวง ทบวง กรม หรือจังหวัดเดียวกัน ใชกระดาษบันทึกขอความ
หนังสือประทับตรา
หนังสือประทับตรา คือ หนังสือที่ใชประทับตราแทนการลงชื่อของหัวหนาสวนราชการ
ระดับกรมขึ้นไป โดยใหหัวหนาสวนราชการระดับกอง หรือผูที่ไดรับมอบหมายจากหัวหนาสวน
ราชการระดับกรมขึ้นไป เปนผูรับผิดชอบลงชื่อยอกํากับตรา หนังสือประทับตราใหใชไดทั้งระหวาง
สวนราชการกับสวนราชการ และระหวางสวนราชการกับบุคคลภายนอก เฉพาะกรณีที่ไมใชเรื่อง
สําคัญ ไดแก
1. การขอรายละเอียดเพิ่มเติม
2. การสงสําเนาหนังสือ สิ่งของ เอกสาร หรือบรรณสาร
3. การตอบรับทราบที่ไมเกี่ยวกับราชการสําคัญ หรือการเงิน
4. การแจงผลงานที่ไดดําเนินการไปแลวใหสวนราชการที่เกี่ยวของทราบ
5. การเตือนเรื่องที่คาง
6. เรื่องซึ่งหัวหนาสวนราชการระดับกรมขึ้นไปกําหนดโดยทําเปนคําสั่ง ใหใชหนังสือ
ประทับตรา
หนังสือประทับตรา ใชกระดาษตราครุฑ
หนังสือสั่งการ
หนังสือสั่งการ ใหใชตามแบบที่กําหนดไวในระเบียบนี้ เวนแตจะมีกฎหมายกําหนดแบบ
ไวโดยเฉพาะหนังสือสั่งการมี 3 ชนิด ไดแก คําสั่ง ระเบียบ และขอบังคับ
คํ า สั่ ง คื อ บรรดาข อ ความที่ ผู บั ง คั บ บั ญ ชาสั่ ง การให ป ฏิ บั ติ โ ดยชอบด ว ยกฎหมายใช
กระดาษตราครุฑ

13. 13
สรุปสาระสําคัญ พระราชกฤษฎีกา
วาดวยหลักเกณฑและวิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี พ.ศ. 2546
พระราชกฤษฎีกานี้มีผลบังคับตั้งแตวันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษา
“สวนราชการ” หมายความวา สวนราชการตามกฎหมายวาดวยการปรับปรุงกระทรวง
ทบวง กรม และหนวยงานอื่นของรัฐที่อยูในกํากับของราชการฝายบริหาร แตไมรวมถึงองคกร
ปกครองสวนทองถิ่น
“รัฐวิสาหกิจ” หมายความวา รัฐวิสาหกิจที่จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติหรือพระราช
กฤษฎีกา
“ขาราชการ” หมายความรวมถึงพนักงาน ลูกจาง หรือผูปฏิบัติงานในสวนราชการ
นายกรัฐมนตรีรักษาการตามพระราชกฤษฎีกานี้
การบริหารกิจการบานเมืองที่ดี
การบริหารกิจการบานเมืองที่ดี ไดแกการบริหารราชการเพื่อบรรลุเปาหมายดังตอไปนี้
(1) เกิดประโยชนสุขของประชาชน
(2) เกิดผลสัมฤทธิ์ตอภารกิจของรัฐ
(3) มีประสิทธิภาพและเกิดความคุมคาในเชิงภารกิจของรัฐ
(4) ไมมีขั้นตอนการปฏิบัติงานเกินความจําเปน
(5) มีการปรับปรุงภารกิจของสวนราชการใหทันตอสถานการณ
(6) ประชาชนไดรับการอํานวยความสะดวกและไดรับการตอบสนองความตองการ
(7) มีการประเมินผลการปฏิบัติราชการอยางสม่ําเสมอ
การบริหารราชการเพื่อใหเกิดประโยชนสุขของประชาชน
การบริหารราชการเพื่อประโยชนสุขของประชาชน หมายถึง การปฏิบัติราชการที่
มีเปาหมายเพื่อใหเกิดความผาสุกและความเปนอยูที่ดีของประชาชน ความสงบและปลอดภัยของ
สังคมสวนรวม ตลอดจนประโยชนสูงสุดของประเทศ
ในการบริหารราชการเพื่อประโยชนสุขของประชาชน สวนราชการจะตองดําเนินการ
โดยถือวาประชาชนเปนศูนยกลางที่จะไดรับการบริการจากรัฐ และจะตองมีแนวทางการบริหาร
ราชการดังตอไปนี้

14. 14
(1) การกําหนดภารกิจของรัฐและสวนราชการตองเปนไปเพื่อวัตถุประสงคและสอดคลอง
กับแนวนโยบายแหงรัฐและนโยบายของคณะรัฐมนตรีที่แถลงตอรัฐสภา
(2) การปฏิบัติภารกิจของสวนราชการตองเปนไปโดยซื่อสัตยสุจริต สามารถตรวจสอบ
ไดและมุงใหเกิดประโยชนสุขแกประชาชนทั้งในระดับประเทศและทองถิ่น
(3) กอนเริ่มดําเนินการ ตองวิเคราะหผลดีและผลเสียใหครบถวนทุกดาน กําหนด
ขั้นตอนการดําเนินการที่โปรงใส มีกลไกตรวจสอบ
(4) รับฟงความคิดเห็นและความพึงพอใจของสังคมโดยรวมและประชาชนผูรับบริการ
เพื่อปรับปรุงหรือเสนอแนะตอผูบังคับบัญชา
(5) ในกรณีที่เกิดปญหาและอุปสรรคจากการดําเนินการ ใหรีบแกไขปญหาและอุปสรรคนั้น
โดยเร็ว
การบริหารราชการเพื่อใหเกิดผลสัมฤทธิ์ตอภารกิจของรัฐ
การบริหารราชการเพื่อใหเกิดผลสัมฤทธิ์ตอภารกิจของรัฐ ใหสวนราชการปฏิบัติดังตอไปนี้
(1) จัดทําแผนปฏิบัติราชการไวเปนการลวงหนา
(2) การกําหนดแผนปฏิบัติราชการของสวนราชการ ตองมีรายละเอียดของขั้นตอน
ระยะเวลาและงบประมาณที่จะตองใชในการดําเนินการของแตละขั้นตอน เปาหมายของภารกิจ
ผลสัมฤทธิ์ของภารกิจ และตัวชี้วัดความสําเร็จของภารกิจ
(3) มีการติดตามและประเมินผลการปฏิบัติตามแผนปฏิบัติราชการตามหลักเกณฑและ
วิธีการที่สวนราชการกําหนดขึ้น
(4) ในกรณีที่การปฏิบัติภารกิจ หรือการปฏิบัติตามแผนปฏิบัติราชการเกิดผลกระทบตอ
ประชาชน ใหเปนหนาที่ของสวนราชการที่จะตองดําเนินการแกไขหรือบรรเทาผลกระทบนั้น หรือ
เปลี่ยนแผนปฏิบัติราชการใหเหมาะสม
สวนราชการมีหนาที่พัฒนาความรูในสวนราชการ เพื่อใหมีลักษณะเปนองคการแหง
การเรียนรูอยางสม่ําเสมอ โดยตองรับรูขอมูลขาวสารและสามารถประมวลผลความรูในดานตางๆ
เพื่อนํามาประยุกตใชในการปฏิบัติราชการไดอยางถูกตอง รวดเร็วและเหมาะสมกับสถานการณ
รวมทั้งตองสงเสริมและพัฒนาความรูความสามารถ สรางวิสัยทัศนและปรับเปลี่ยนทัศนคติของ
ขาราชการในสังกัดใหเปนบุคลากรที่มีประสิทธิภาพและมีการเรียนรูรวมกัน ทั้งนี้เพื่อประโยชนใน
การปฏิบัติราชการของสวนราชการใหสอดคลองกับการบริหารราชการใหเกิดผลสัมฤทธิ์ตามพระ
ราชกฤษฎีกานี้

15. 15
เพื่อประโยชนในการปฏิบัติราชการใหเกิดผลสัมฤทธิ์ ก.พ.ร. อาจเสนอตอคณะรัฐมนตรี
เพื่อกําหนดมาตรการกํากับการปฏิบัติราชการ โดยวิธีการจัดทําความตกลงเปนลายลักษณอักษร
หรือโดยวิธีการอื่นใด เพื่อแสดงความรับผิดชอบในการปฏิบัติราชการ
ใหสวนราชการจัดทําแผนปฏิบัติราชการของสวนราชการนั้น โดยจัดทําเปนแผนสี่ป
ซึ่งจะตองสอดคลองกับแผนการบริหารราชการแผนดิน
ในแตละปงบประมาณ ใหสวนราชการจัดทําแผนปฏิบัติราชการประจําปโดยใหระบุ
สาระสําคัญเกี่ยวกับนโยบายการปฏิบัติราชการของสวนราชการ เปาหมายและผลสัมฤทธิ์
ของงานรวมทั้ ง ประมาณการรายได แ ละรายจ า ยและทรั พ ยากรอื่ น ที่ จ ะต อ งใชเ สนอต อ
รัฐมนตรีเพื่อใหความเห็นชอบ และเมื่อรัฐมนตรีใหความเห็นชอบแผนปฏิบัติราชการของสวน
ราชการใด
การบริหารราชการอยางมีประสิทธิภาพและเกิดความคุมคาในเชิงภารกิจ
ของรัฐ
เพื่อใหการปฏิบัติราชการภายในสวนราชการเปนไปอยางมีประสิทธิภาพใหสวน
ราชการกําหนดเปาหมาย แผนการทํางาน ระยะเวลาแลวเสร็จของงานหรือโครงการ และ
งบประมาณที่จะตองใชในแตละงานหรือโครงการ และตองเผยแพรใหขาราชการและประชาชน
ทราบทั่วกันดวย
ให ส ว นราชการจั ด ทํ า บั ญ ชี ต น ทุ น ในงานบริ ก ารสาธารณะแต ล ะประเภทขึ้ น ตาม
หลักเกณฑและวิธีการที่กรมบัญชีกลางกําหนด
ให สํ า นั ก งานคณะกรรมการพั ฒ นาการเศรษฐกิ จ และสั ง คมแห ง ชาติ แ ละสํ า นั ก
งบประมาณรวมกันจัดใหมีการประเมินความคุมคาในการปฏิบัติภารกิจของรัฐที่สวนราชการ
ดําเนินการอยู เพื่อรายงานคณะรัฐมนตรีสําหรับเปนแนวทางในการพิจารณาวาภารกิจใด สมควร
จะไดดําเนินการตอไปหรือยุบเลิก และเพื่อประโยชนในการจัดตั้งงบประมาณของสวนราชการในป
ตอไป ทั้งนี้ตามระยะเวลาที่คณะรัฐมนตรีกําหนด
ในการจัดซื้อหรือจัดจาง ใหสวนราชการดําเนินการโดยเปดเผยและเที่ยงธรรม โดย
พิจารณาถึงประโยชนและผลเสียทางสังคม ภาระตอประชาชน คุณภาพ วัตถุประสงค ที่จะใช
ราคา และประโยชนระยะยาวของสวนราชการที่จะไดรับประกอบกัน
ในกรณีที่วัตถุประสงคในการใชเปนเหตุใหตองคํานึงถึงคุณภาพและการดูแลรักษา
เปนสําคัญ ใหสามารถกระทําไดโดยไมตองถือราคาต่ําสุดในการเสนอซื้อหรือจางเสมอไป

16. 16
การบริหารจัดการภายในองคกร
องคการ (Organization) มีความสัมพันธเกี่ยวของกับการบริหาร (Administration)
อยางลึกซึ้ง นักวิชาการสมัยกอนมักศึกษาการบริหารในลักษณะของกระบวนการ
(Process) และจัดองคการใหอยูในสวนหนึ่งหรือขั้นตอนหนึ่งของกระบวนการบริหาร
นักวิชาการสมัยใหมบางกลุมพิจารณาองคการกวางยิ่งขึ้นและใหความสําคัญแก
องคการมากขึ้นกวาแตกอน โดยถือวาองคการเปนโครงสรางหลักของการบริหารและเปน
ปจจัยหลักที่จะทําใหการบริหารดําเนินไปตามเปาหมาย
ซึ่งในทัศนะนี้การบริหารและ
องคการจะตองศึกษาควบคูกันไปในลักษณะของระบบ (A Systems Approach) โดยถือวา
องคการและการบริหารเปนระบบของความสัมพันธระหวางระบบยอย ๆ ภายในรวมตัวกัน
เปนระบบที่มีวัตถุประสงคเฉพาะหนึ่ง ๆ ซึ่งกอนที่เราจะไดศึกษาในรายละเอียดก็ควรจะไดทํา
ความเขาใจถึงความหมายของการบริหารและองคการใหเขาใจอยางถองแทเสียกอน
ความหมายขององคการและการบริหาร
ความหมายของการบริหาร นักวิชาการไดใหคํานิยามของคําวา "การ
บริหารหรือการจัดการ" (Administration or Management) ไวคลายคลึงกัน เชน
Ernest Dale กลาววา "การบริหารเปนการจัดการโดยมนุษย เปนการ
ตัดสินใจ และเปนกระบวนการของการรวบรวมและแจกแจงทรัพยากรเพื่อที่จะใหบรรลุ
วัตถุประสงคที่ไดตั้งเอาไว
Kast และ Rosenzweing
กลาววา "การบริหารเปนการรวมมือและ
ประสานงานกันระหวางมนุษยและทรัพยากรทางวัตถุอื่น ๆ เพื่อใหบรรลุวัตถุประสงคที่ไดตั้ง
เอาไว" และพวกเขายังเสนออีกวา "ปจจัยพื้นฐานในการบริหาร" จะตองมีอยางนอย 4
ประการ คือ
1. วัตถุประสงคที่ตั้งเอาไว
2. มนุษยที่พรอมจะปฏิบัติงาน
3. เทคโนโลยีในการดําเนินการ
4. องคการที่จะดําเนินการ

17. 17
ศัพทที่สําคัญเกี่ยวกับกิจกรรมของการบริหาร
นโยบาย (Policy) หมายถึง แนวทางเบื้องตนที่จะใชในการบริหารงานเพื่อใหบรรลุ
วัตถุประสงค
การวางแผน (Planning) หมายถึง การคิดหาวิธีการที่จะใชในการบริหารเปนเรื่องที่
เกี่ยวกับรายละเอียดของงานที่จะทําในอนาคต
การจัดรูปงาน (Organization) หรือการจัดโครงสรางขององคการ หมายถึง การ
กําหนดความสัมพันธระหวางองคประกอบตาง ๆ ในเชิงกายภาพขององคการ
การบรรจุบุคคลเขาทํางาน (Staffing) หมายถึง การสรรหา คัดเลือก และบรรจุ
แตงตั้งบุคคลทํางานในตําแหนงตาง ๆ ขององคการ
การสั่งการ (Directing) หมายถึง การใชอํานาจและอิทธิพลของผูบริหารในการชัก
จูงใหผูปฏิบัติงานทํางานตามที่ไดมอบหมาย ตามตําแหนงและอํานาจหนาที่ในแตละสายงาน
การประสานงาน (Coordinating) หมายถึง การสรางความรวมมือรวมใจระหวาง
ผูปฏิบัติงานทั้งหลายภายในองคการ เพื่อใหการทํางานดําเนินไปตามเปาหมายและบรรลุ
วัตถุประสงค
การจัดทํารายงาน (Reporting) เปนการแสดงขอเท็จจริงใหเห็นถึงรายละเอียด
ของงานที่ทําไปทําใหผูบริหารทราบถึงผลงาน ความกาวหนาของงาน และอุปสรรคที่เกิดขึ้น
การจัดทํางบประมาณ (Budgeting) เปนการแสดงใหเห็นถึงรายละเอียดของการ
ใชจายในรูปของบัญชีการเงินขององคการ ทั้งนี้เพื่อชี้ใหเห็นถึงประสิทธิภาพการใชเงิน
อํานาจหนาที่ (Authority) เปนอํานาจที่มาจากตําแหนงที่กําหนดไวในองคการ
เปนอํานาจที่มีลักษณะเปนทางการ
มีการกําหนดไวในลักษณะเปนที่ รับ รูข อง
ผูใตบังคับบัญชา
การควบคุม (Controlling) หมายถึง การตรวจสอบและบังคับใหกิจกรรมตาง ๆ ใน
การบริหารดําเนินไปตามแผนงานที่ไดวางไว
การประเมินผล (Evaluation) หมายถึง การตรวจสอบเปรียบเทียบผลงานที่ทํา
สําเร็จแลว เพื่อเปรียบเทียบกับแผนงานและวัตถุประสงค
การศึกษาเกี่ยวกับลักษณะของผูปฏิบัติงานในองคการ (Concepts of Line and
Staff)
นักทฤษฎีการบริหารแบงประเภทของผูปฏิบัติงานออกเปน 2 ประเภท คือ

18. 18
1. พนักงานปฏิบัติการ (Line Officer) คือ พนักงานที่มีอํานาจหนาที่ในการสั่ง
การ บังคับบัญชา และปฏิบัติหนาที่ตามวัตถุประสงคขององคการ รวมทั้งจะตองมีตําแหนง
อยูในสายการบังคับบัญชาขององคการและรับคําสั่งตามลําดับชั้นจากผูบังคับบัญชาสูงสุดไป
ยังผูปฏิบัติงานระดับต่ําสุด
2. พนักงานที่ปรึกษา (Staff Officer) คือ พนักงานที่คอยชวยเหลือพนักงาน
ปฏิบัติการใหทํางานไดมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เปนผูที่คอยคนควาและรวบรวมขอมูล
รวมทั้งรวบรวมปจจัยที่จําเปนในการบริหาร เชน ทรัพยากรที่จําเปน บุคลากรที่ตองใชใน
การทํางาน เพื่อปอนใหกับพนักงานปฏิบัติการ นอกจากนี้พนักงานที่ปรึกษาจะเปนเพียง
ผูใหคําแนะนํา ใหขอมูล และคอยชวยเหลือเทานั้น แตจะไมมีอํานาจหนาที่ในการสั่งการและ
ตัดสินใจใด ๆ ที่เกี่ยวกับวัตถุประสงคในการดําเนินงานขององคการ
สรุปก็คือ พวกนักทฤษฎีการบริหารเชื่อวา พนักงานที่ปรึกษาเปนสิ่งจําเปนใน
องคการขนาดใหญหรือในหนวยงานที่ซับซอน และการมีหนักงานที่ปรึกษาจํานวนมาก็อาจ
กอใหเกิดความขัดแยงในองคการขึ้นได
องคประกอบในการจัดองคการและการจัดการ
ความหมายและลักษณะของการจัดองคการ
คําวา "องคการ" นั้น ในภาษาอังกฤษจะใชคําวา Organization และ "การจัด
องคการ" ใชคําวา Organizing ซึ่งการแปลดังกลาวเปนการแปลตรงตามศัพท หากแตใน
บางครั้งคําวา "องคการ" (Organization) อาจจะใชในความหมายที่กวางกวานั้น
Chester I. Barnard กลาววา "องคการคือระบบของการรวมมือกันประกอบ
กิจการของมนุษย" (An organization is a system of cooperative human activites)
Herbert G. Hicks กลาววา "องคการคือโครงสรางของกระบวนการซึ่งไดจัด
ขึ้นสําหรับใหบุคคลฝายตาง ๆ ไดปฏิบัติงานรวมกัน ทั้งนี้เพื่อใหบรรลุถึงวัตถุประสงคที่ตั้ง
ไว" (An organization is a structured proces is which persons interact for objectives)
สมพงษ เกษมสิน กลาวา "องคการคือกลุมบุคคลกลุมหนึ่งซึ่งรวมกัน
ดําเนินการรวมมือกันอยางมีระเบียบ เพื่อใหงานบรรลุวัตถุประสงคที่กําหนดขึ้น"
สรุปก็คือ เราอาจพิจารณาลักษณะขององคการไดวา องคการเปนการ
รวมกลุมของบุคคลอยางมีแบบแผน, องคการมีความตองการหรือมีวัตถุประสงครวมกันของ

19. 19
แนวขอสอบ ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ. 2551
14.
15.
16.
"ก.พ.ค." มีชื่อเต็มวาอะไร
ก. กรรมการพิทักษคุณธรรม
ข. คณะกรรมการพิทักษระบบคุณธรรม
ค. คณะกรรมการพิทักษคุณธรรม
ง. กรรมการพิทักษระบบคุณธรรม
ตอบ ข. คณะกรรมการพิทักษระบบคุณธรรม
คณะกรรมการพิทักษระบบคุณธรรมคณะหนึ่ง เรียกโดยยอวา “ก.พ.ค.”
(พรบ.ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ.2551 มาตรา 24)
ขอใดกลาวไมถูกตอง เกี่ยวกับ ก.พ.ค.
ก. ประกอบดวยกรรมการจํานวนหาคน
ข. กรรมการ ก.พ.ค. ตองทํางานเต็มเวลา
ค. เลขาธิการ ก.พ. เปนเลขานุการของ ก.พ.ค.
ง. กรรมการ ก.พ.ค. ตองมีอายุไมต่ํากวา 45 ป
ตอบ ก. ประกอบดวยกรรมการจํานวนหาคน
“ก.พ.ค.” ประกอบดวยกรรมการจํานวนเจ็ดคนซึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกลา ฯ
แตงตั้งตามมาตรา 26 กรรมการ ก.พ.ค. ตองทํางานเต็มเวลา ใหเลขาธิการ ก.พ. เปน
เลขานุการของ ก.พ.ค. (พรบ.ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ.2551 มาตรา 24)
คณะกรรมการคัดเลือกกรรมการ พ.พ.ค. ประกอบดวยบุคคลใดเปนประธาน
ก. อัยการพิเศษ
ข. ผูพิพากษาศาลอุทธรณ
ค. ประธานศาลปกครองสูงสุด
ง. นายกรัฐมนตรี
ตอบ ค. ประธานศาลปกครองสูงสุด
คณะกรรมการคัดเลือกกรรมการ ก.พ.ค. ประกอบดวยประธาน ศาลปกครอง
สูงสุด เปนประธาน รองประธานศาลฎีกาที่ไดรับมอบหมายจากประธานศาลฎีกาหนึ่งคน
กรรมการ ก.พ. ผูทรงคุณวุฒิหนึ่งคนซึ่งไดรับเลือกโดย ก.พ. และใหเลขาธิการ ก.พ. เปน
กรรมการ และเลขานุการ (พรบ.ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ.2551 มาตรา 26)

20. 20
17.
กรรมการ ก.พ.ค. พนจากตําแหนงเมื่ออายุครบกี่ป
ก. 55 ปบริบูรณ
ข. 60 ปบริบูรณ
ค. 65 ปบริบูรณ
ง. 70 ปบริบูรณ
ตอบ ง. 70 ปบริบูรณ
นอกจากการพนจากตําแหนงตามวาระ กรรมการ ก.พ.ค. พนจากตําแหนงเมื่อ
(1) ตาย
(2) ลาออก
(3) มีอายุครบเจ็ดสิบปบริบูรณ
(พรบ.ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ.2551 มาตรา 30)
18.
การจัดระเบียบขาราชการพลเรือนตองเปนไปเพื่อผลสัมฤทธิ์ตอภารกิจของรัฐ โดยให
ขาราชการปฏิบัติราชการอยางไร
ก. มีประสิทธิภาพ และคุมคา
ข. มีคุณภาพและมีประสิทธิภาพ
ค. มีคุณภาพ คุณธรรมและมีคุณภาพชีวิตที่ดี
ง. มีประสิทธิภาพ และมีคุณธรรม
ตอบ ค. มีคุณภาพ คุณธรรมและมีคุณภาพชีวิตที่ดี
การจัดระเบียบขาราชการพลเรือนตองเปนไปเพื่อผลสัมฤทธิ์ตอภารกิจของรัฐ
ความมีประสิทธิภาพ และความคุมคา โดยใหขาราชการปฏิบัติราชการอยางมีคุณภาพ
คุณธรรม และ มีคุณภาพชีวิตที่ดี (พรบ.ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ.2551 มาตรา 34)
19.
ขาราชการพลเรือน มีกี่ประเภท
ก. 2 ประเภท
ข. 3 ประเภท
ค. 4 ประเภท
ง. 5 ประเภท
ตอบ ก. 2 ประเภท
ขาราชการพลเรือนมี 2 ประเภท (พรบ.ระเบียบขาราชการพลเรือน พ.ศ.2551
มาตรา 35)
20.
ขาราชการพลเรือนซึ่งรับราชการโดยไดรับการบรรจุแตงตั้ง ตามที่บัญญัติไวในลักษณะ 4
ของขาราชการพลเรือนสามัญเรียกวา
ก. ขาราชการพลเรือน
ข. ขาราชการพลเรือนสามัญ

21. 21
แนวขอสอบ ระเบียบฯ งานสารบรรณ พ.ศ. 2526
แกไขเพิมเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2548
่
32.
ในกรณีที่ตองการใหหนังสือสงถึงมือผูรับภายในเวลาที่กําหนดใหระบุคําใดลงไป แลวลง
วัน/เดือน/ปและกําหนดเวลากํากับ
ก. ดวนภายใน
ข. ดวนวันที่
ค. ดวนกําหนด
ง. ดวนถึง
ตอบ ก. ดวนภายใน
ในกรณีที่ตองการใหหนังสือสงถึงผูรับภายในเวลาที่กําหนด ใหระบุคําวา ดวน
ภายใน แลวลงวันเดือน ป และกําหนดเวลาที่ตองการใหหนังสือนั้นไปถึงผูรับกับให
เจาหนาที่สงถึงผูรับซึ่งระบุบนหนาซองภายในเวลาที่กําหนด (ขอ 28 ระเบียบฯ งานสาร
บรรณ)
33.
สําเนาหนังสือที่มีคํารับรองวาสําเนาถูกตอง ตองใหเจาหนาที่ตั้งแตระดับใดซึ่งเปนเจาของ
เรื่องลงลายมือชื่อรับรอง
ก. ระดับ 2
ข. ระดับ 3
ค. ระดับ 4
ง. ระดับ 5
ตอบ ก. ระดับ 2
สําเนาหนังสือใหมีคํารับรองวา สําเนาถูกตอง โดยใหเจาหนาที่ตั้งแตระดับ 2 หรือ
เทียบเทาขึ้นไป ซึ่งเปนเจาของเรื่องลงลายมือชื่อรับรอง พรอมทั้งลงชื่อตัวบรรจง และ
ตําแหนงที่ชอบลางของหนังสือ
34.
ขอใดกลาวไมถูกตอง
ก. หนังสือเวียนใหเพิ่มรหัสพยัญชนะ ว หนาเลขทะเบียนหนังสือสง
ข. หนังสือตางประเทศใหใชกระดาษตราครุฑ
ค. หนังสืออื่นๆ ที่มิใชภาษาอังกฤษใหใชกระดาษบันทึก
ง. สรรพนามที่ใชในหนังสือใหใชตามฐานะแหงความสัมพันธระหวางเจาของหนังสือและ
ผูรับหนังสือ
ตอบ ค. หนังสืออื่นๆ ที่มิใชภาษาอังกฤษใหใชกระดาษบันทึก
หนังสือเวียน คือ หนังสือที่มีถึงผูรับเปนจํานวนมาก มีใจความอยางเดียวกัน ให
เพิ่มรหัสตัวพยัญชนะ ว หนาเลขทะเบียนหนังสือสง

22. 22
สรรพนามที่ใชในหนังสือ ใหใชตามฐานะแหงความสัมพันธระหวางเจาของหนังสือ
และผูรับหนังสือตามภายผนวก 2
หนังสือภาษาตางประเทศ ใหใชกระดาษตราครุฑ
(ขอ 32-34 ระเบียบฯ งานสารบรรณ)
35.
ขอใดมิใชการเก็บรักษาหนังสือ
ก. การเก็บระหวางปฏิบัติ
ข. การเก็บเมื่อปฏิบัติเสร็จแลว
ค. การเก็บไวเพื่อใชในการตรวจสอบ
ง. การเก็บเพื่อใชในการแกไข
ตอบ ง. การเก็บเพื่อใชในการแกไข
การเก็บหนังสือแบงออกเปน การเก็บระหวางปฏิบัติ การเก็บเมื่อปฏิบัติเสร็จแลว
และการเก็บไวเพื่อใชในการตรวจสอบ (ขอ 52 ระเบียบฯ งานสารบรรณ)
36.
ในการเก็บหนังสือระหวางปฏิบัตินั้น ใหกําหนดวิธีการเก็บตามลักษณะใด
ก. ความเหมาสะสมตามประเภทงาน
ข. ความเหมาะสมตามขั้นตอนปฏิบัติงาน
ค. ความเหมาะสมตามความสะดวก
ง. ความเหมาะสมตามหนวยงาน
ตอบ ข. ความเหมาะสมตามขั้นตอนปฏิบัติงาน
การเก็บระหวางปฏิบัติ คือ การเก็บหนังสือที่ปฏิบัติยังไมเสร็จใหอยูในความ
รับผิดชอบของเจาของเรื่องโดยใหกําหนดวิธีการเก็บใหเหมาะสมตามขั้นตอนของการ
ปฏิบัติงาน (ขอ 53 ระเบียบฯ งานสารบรรณ)
37.
อายุการเก็บหนังสือ โดยปกติมีระยะเวลาในการเก็บไมนอยกวากี่ป
ก. 5 ป
ข. 7 ป
ค. 10 ป
ง. 20 ป
ตอบ ค. 10 ป
อายุการเก็บหนังสือ โดยปกติใหเก็บไวไมนอยกวา 10 ป (ขอ 57 ระเบียบฯ งาน
สารบรรณ)
38.
หนังสือเก็บรักษาเปนความลับใหปฏิบัติตามกฎหมายใด
ก. ระเบียบวาดวยการรักษาความปลอดภัยแหงชาติ
ข. กฎหมายของกองจดหมายเหตุแหงชาติ
ค. กฎหมายของกระทรวงการคลัง
ง. ระเบียบฯ วาดวยการรักษาความลับของทางราชการ

23. 23
แนวขอสอบระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยพนักงาน
ราชการ พ.ศ.2547
7.พนักงานราชการมีกี่ประเภท
ก. 1 ประเภท
ข. 2 ประเภท
ค. 3 ประเภท
ง. 4 ประเภท
ตอบ ข. 2 ประเภท
พนักงานราชการมีสองประเภท (ระเบียบฯ ขอ 6)
8.พนักงานราชการที่ปฏิบัติงานในลักษณะทีตองใชความรูหรือความเชี่ยวชาญสูงมากเปน
่
พิเศษหมายถึงผูใด
ก. พนักงานราชการ
ข. พนักงานราชการทั่วไป
ค. พนักงานราชการพิเศษ
ง. พนักงานราชการเชี่ยวชาญ
ตอบ ค. พนักงานราชการพิเศษ
พนักงานราชการพิเศษ ไดแก พนักงานราชการซึ่งปฏิบัตงานในลักษณะที่ตองใช
ิ
ความรูหรือความเชี่ยวชาญสูงมากเปนพิเศษเพือปฏิบติงานในเรื่องที่มีความสําคัญและจําเปน
่
ั
เฉพาะเรื่องของสวนราชการ หรือมีความจําเปนตองใชบคคลในลักษณะดังกลาว (ระเบียบฯ
ุ
ขอ 6 (2))
9.ในการกําหนดตําแหนงของพนักงานราชการจะจําแนกเปนกลุมงานโดยพิจารณาจากสิ่งใด
ก. ลักษณะงานและผลผลิตของงาน
ข. ลักษณะงานและคุณภาพของงาน
ค. ประเภทและผลผลิตของงาน
ง. ประเภทและคุณภาพของงาน
ตอบ ก. ลักษณะงานและผลผลิตของงาน
ในการกําหนดตําแหนงของพนักงานราชการ ใหกําหนดตําแหนงโดยจําแนกเปนกลุม
งานตามลักษณะงานและผลผลิตของงาน (ระเบียบฯ ขอ 7)
(1) กลุมงานบริการ
(2) กลุมงานเทคนิค
(3) กลุมงานบริหารทั่วไป

24. 24
(4) กลุมงานวิชาชีพเฉพาะ
(5) กลุมงานเชี่ยวชาญเฉพาะ
(6) กลุมงานเชี่ยวชาญพิเศษ
10.ตําแหนงของพนักงานราชการมีกี่กลุม
ก. 4 กลุม
ค. 6 กลุม
ตอบ ค. 6 กลุม
คําอธิบายดังขอขางตน
11.ขอใดไมใชกลุมงานของพนักงานราชการ
ก. กลุมงานบริการ
ค. กลุมงานบริหาร
ตอบ ค. กลุมงานบริหาร
คําอธิบายดังขอขางตน
ข. 5 กลุม
ง. 7 กลุม
ข. กลุมงานเทคนิค
ง. กลุมงานเชี่ยวชาญพิเศษ
12.ในการกําหนดตําแหนงของกลุมงานและกําหนดลักษณะงานใหเปนไปตามประเภทของ
ใคร
ก. อธิบดี
ข. ปลัดทบวง
ค. ปลัดกระทรวง
ง. คณะกรรมการบริหารพนักงานราชการ
ตอบ ง. คณะกรรมการบริหารพนักงานราชการ
การกําหนดใหพนักงานราชการประเภทใดมีตําแหนงในกลุมงานใด และการกําหนด
ลักษณะงานและคุณสมบัติเฉพาะของกลุมงาน ใหเปนไปตามประกาศของคณะกรรมการ
(ระเบียบฯ ขอ 7)
13.กรอบอัตรากําลังพนักงานราชการมีระยะเวลากี่ป
ก. 2 ป
ข. 3 ป
ค. 4 ป
ง. 5 ป
ตอบ ค. 4 ป

25. 25
แนวขอสอบ พระราชกฤษฎีกาวาดวยหลักเกณฑและ
วิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี พ.ศ. 2546
8. ขอใดคือการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี
ก. เกิดประโยชนสุขของประชาชน
ข. เกิดผลสัมฤทธิตอภารกิจของรัฐ
์
ค. มีประสิทธิภาพและเกิดความคุมคา
ง. ถูกทุกขอ
ตอบ ง. ถูกทุกขอ
การบริ ห ารกิ จ การบ า นเมื อ งที่ ดี ได แ ก การบริ ห ารราชการเพื่ อ บรรลุ เ ป า หมาย
ดังตอไปนี้
(1) เกิดประโยชนสุขของประชาชน
(2) เกิดผลสัมฤทธิ์ตอภารกิจของรัฐ
(3) มีประสิทธิภาพและเกิดความคุมคาในเชิงภารกิจของรัฐ

(4) ไมมีขั้นตอนการปฏิบัติงานเกินความจําเปน
(5) มีการปรับปรุงภารกิจของสวนราชการใหทันตอสถานการณ
(6) ประชาชนไดรับการอํานวยความสะดวกและไดรับการตอบสนองความ
ตองการ
(7) มีการประเมินผลการปฏิบัติราชการอยางสม่ําเสมอ
9. หมวด 2 ในพระราชกฤษฎีกาวาดวยหลักเกณฑและวิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี
พ.ศ.2546 นันมีเนื้อหาสาระเกี่ยวกับเรื่องใด
้
่
ก. การรบริหารกิจการบานเมืองทีดี
ข. การบริหารราชการเพื่อใหเกิดประโยชนสุขของประชาชน
ค. การบริหารราชการเพื่อใหเกิดผลสัมฤทธิ์ตอภารกิจของรัฐ

ง. คณะกรรมการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี
ตอบ ข. การบริหารราชการเพื่อใหเกิดประโยชนสุขของประชาชน
หมวด 2 การบริหารราชการเพื่อใหเกิดประโยชนสุขของประชาชน
10.การบริหารราชการเพื่อประโยชนสุขของประชาชน หมายถึงการปฏิบัติราชการที่มี
เปาหมายเพื่อสิ่งใด