E-BOOK Download คู่มือเตรียมสอบนักทรัพยากรบุคคล/บุคลากร การประปานครหลวง ปี 57 (NVT) ราคา 249 บาท สั่งซื้อได้ที่ : www.Sheetram.com สอบถามรายละเอียด Facebook http://www.facebook.com/Sheetram LINE ID : sheetram บริษัท ชีทราม จำกัด ชมรมลูกพ่อขุนประยุกต์ สำนักงานใหญ่ 453 ถนนรามคำแหง(ปากซอย 53) หัวหมาก บางกระปิ กรุงเทพฯ 102 โทรศัพท์ : 02-7230950,02-5141422,085-9679080, 085-9993722,085-9993740 FAX : 02-718-6528 เปิดบริการ 8.15-21.30 น. ทุกวัน

1. 1

2. 2
ขอบเขตเนื้อหา
สวนที่ 1 ความรูทั่วไปเกี่ยวกับการประปานครหลวง
วิสัยทัศน / พันธกิจ / คานิยม 5
สัญลักษณ 6
การบริหารจัดการภาพลักษณ 7
ตราสัญลักษณประจําองคกร 8
สีประจําองคกร 9
ประวัติ/ภาระหนาที่ 9
ทําเนียบผูวาการการประปานครหลวง 12
การดําเนินงานดานธรรมาภิบาล จริยธรรม และความรับผิดชอบตอสังคม 13
ความรับผิดชอบตอสังคม CSR 13
จริยธรรม 22
ประมวลจริยธรรมการประปานครหลวง 24
แนวทางการจัดทําประมวลจริยธรรมตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย 24
ธรรมภิบาล (Good Govermance) 25
สวนที่ 2 กฎหมายที่ควรรูเกี่ยวกับการประปานครหลวง
พระราชบัญญัติการประปานครหลวง พ.ศ. 2510 แกไขเพิ่มเติมถึงฉบับที่ 5 พ.ศ.2535 35
แนวขอสอบความรูทั่วไปเกี่ยวกับการประปานครหลวง 50
สวนที่ 3 ความรูเฉพาะตําแหนงนักทรัพยากร
องคกรและการจัดการ 60
องคการ (Organization) 60
ผูบริหารหรือผูจัดการ (Manager) 61
การบริหารหรือการจัดการ (Management) 62
หนาที่ของผูบริหาร (Management Functions) 64
บทบาททางการบริหาร (Management Roles) 65
ทักษะทางการบริหาร (Managerial Skills) 66
ระบบการบริหาร (Management System) 67
การจัดการในอดีตและปจจุบัน 68
พื้นฐานประวัติศาสตรทางการบริหาร (Historical Background) 68
แนวความคิดทางการบริหารในยุคแรก (Early Management Theory) 68
ทฤษฎีการจัดการแบบวิทยาศาสตร (Scientific Management Theory) 69
ทฤษฎีทางการบริหารโดยทั่วไป (General Administration Theory) 70
ทฤษฎีการจูงใจในยุคแรก (Early Theory of Motivation) 74
ประเด็นปจจุบันและแนวโนมทางการบริหาร 76
วัฒนธรรมองคการและสภาวะแวดลอม 79
แนวคิดเกี่ยวกับบทบาทของผูบริหารกับวัฒนธรรม 79
วัฒนธรรมองคการ 80
สภาวะแวดลอม 81
การจัดการในยุคโลกาภิวัตน 82
การกาวขึ้นเปนองคการระหวางประเทศ (Go International Organization) 85
ความรับผิดชอบทางสังคมและจริยธรรมทางธุรกิจ 86
ความรับผิดชอบตอสังคมของผูบริหาร (Social Responsibility) 86
จริยธรรมทางธุรกิจ (Managerial Ethics) 87
การตัดสินใจทางการจัดการ 88
พื้นฐานการวางแผน 92

3. 3
จุดมุงหมายของการวางแผน (Purposes of Planning) 93
ประเภทของแผนงาน (Types of Plans) 94
วัตถุประสงคขององคการ (Organization Objective) 97
แนวความคิดของการจัดการตามวัตถุประสงค 98
การจัดการเชิงกลยุทธ 99
การวางแผนกลยุทธ (Strategic Planning) 99
เครื่องมือและเทคนิคในการวางแผน 104
โครงการและการออกแบบองคการ 106
การสื่อสารทางการบริหารและเทคโนโลยีสารสนเทศ 106
การจัดการทรัพยากรมนุษย 118
ประเด็นปจจุบันในการจัดหาทรัพยากรมนุษย 123
การจัดการการเปลี่ยนแปลงและนวัตกรรม 124
เทคนิคในการบริหารการเปลี่ยนแปลง (Technique for Managing Change) 126
การพัฒนาองคการ (Organization Development – OD) 128
การกระตุนใหเกิดนวัตกรรม (Stimulating Innovation) 129
พื้นฐานของพฤติกรรม 130
การรับรู (Perception) 133
การเรียนรู (Learning) 134
การกําหนดรูปแบบของพฤติกรรม (Shaping Behavior) 135
การเขาใจกลุมและทีม 137
แนวคิดขั้นพื้นฐานของกลุม (Basic Group Concept) 138
การแกปญหาความขัดแยง (Conflict Resolution Approaches) 139
การตัดสินใจเปนกลุม (Group Decision Making) 140
การจูงใจพนักงาน 145
ภาวะผูนํา 142
ทฤษฎีภาวะผูนําในยุคเริ่มแรก (Early Theory of Leadership) 153
ทฤษฎีภาวะผูนําแบบพฤติกรรม (Behavior Theory) 153
ทฤษฎีตามสถานการณ 155
ผูนําและอํานาจ (Leader and Power) 159
พื้นฐานการควบคุม 161
การบริหารงานผลิต 165
เครื่องมือและเทคนิคในการควบคุม 169
ระเบียบงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 และแกไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2548 174
สรุปพระราชบัญญัติขอมูลขาวสารของราชการ พ.ศ.2540 188
การรางหนังสือราชการ 195
สรุประเบียบวาดวยรักษาความลับของทางราชการ พ.ศ.2544 202
แนวขอสอบบุคลากร 213

4. 4
การประปานครหลวง
วิสัยทัศน / พันธกิจ / คานิยม
วิสัยทัศน
"เปนองคกรชั้นนําดานการบริหารจัดการที่ดี ที่มีความรับผิดชอบตอสังคม ใน
ระดับแนวหนาสุด ของกลุมประเทศอาเซียน ที่ใหบริการงานประปา"
พันธกิจ
"ใหบริการงานประปา อยางมั่นคง ทั่วถึง สะอาด และเพียงพอ ดวยมาตรฐาน
คุณภาพ และ บุคลากรมืออาชีพ เพื่อสรางความพึงพอใจ และความเชื่อมั่นใหแก
ผูใชบริการ"
คานิยม
"มุงมั่น พัฒนาตน พัฒนาระบบงาน อยางยึดมั่นในประโยชนของผูใชบริการ ดวย
ความรับผิดชอบ"
การจัดการองคกร
ยุทธศาสตรการบริหารการประปานครหลวง ฉบับที่ 3 (2555 - 2559)
ประกอบดวยยุทธศาสตรหลัก 6 ดาน จําแนกเปนมุมมองตามหลักการ
Balanced Scorecard (BSC) และแนวทางบริหารจัดการสรางมูลคาเชิงเศรษฐศาสตร
(EVM) ดังนี้
1. ยุทธศาสตรดานผูมีสวนไดสวนเสีย (Stakeholder Strategic)
ใหความสําคัญกับผูมีสวนไดสวนเสีย หรือ Stakeholder ซึ่งคําวา"ผูมีสวนได
สวนเสีย ในที่นี้ จะหมายรวมถึงทุกภาคสวนทั้งที่เปนบุคคล หนวยงานภาครัฐ และองคกร
ธุรกิจ ที่มีความสัมพันธเกี่ยวของกับการประปานครหลวง มุงเนนตอบสนองความ
ตองการและความคาดหวังของผูมีสวนไดสวนเสียอยางสมดุล
2. ยุทธศาสตรดานการเงิน (Financial Strategic)
สรางมูลคาเชิงเศรษฐศาสตร (EP : Economic Profit) โดยสรางรายไดให
เติบโตอยางยั่งยืน และเพิ่มประสิทธิภาพการดําเนินงาน
3. ยุทธศาสตรดานลูกคา (Customer Strategic)

5. 5
ใหบริการน้ําประปาที่สะอาด อยางทั่วถึง เพียงพอ สรางความนาเชื่อถือ และ
ไดรับการยอมรับในระดับสากล
4. ยุทธศาสตรดานกระบวนการภายใน (Internal Process Strategic)
ผลิตและสงน้ําดวยมาตรฐานสูงอยางมั่นคง เพียงพอ และยั่งยืน โดยมุงเนน
ลูกคา การตลาด และการบริการที่เปนเลิศ ดวยการบริหารจัดการกระบวนการอยางมี
ประสิทธิภาพและเกิดประสิทธิผล
5. ยุทธศาสตรดานการเรียนรูและพัฒนาองคกร (Learning and Growth
Strategic)
ยกระดับการบริหารและพัฒนาทรัพยากรบุคคล เพิ่มประสิทธิภาพการใช
เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อสรางขีดความสามารถองคกร
6. ยุทธศาสตรดานธรรมาภิบาล (Corporate Governance Strategic)
ยกระดับการบริหารจัดการที่ดี ดวยหลักธรรมาภิบาล 6 ประการ ประกอบดวย
การมีสวนรวม (Participation) หลักนิติธรรม (Rule of Law) ความโปรงใส
(Transparency) ความรับผิดชอบตอผลการปฏิบัติงาน (Accountability) ตอตานการ
คอรรัปชั่น (Anti – Corruption) มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล (Efficiency &
Effectiveness) เปนฐานบริหารจัดการทั้งองคกร สอดแทรกสูทุกกระบวนงาน
สัญลักษณ
พระแมธรณี สัญลักษณของการประปานครหลวง
พระแมธรณี สัญลักษณของการประปานครหลวง เมื่อครั้งที่พระบาทสมเด็จพระ
มงกุฎเกลาเจาอยูหัว รัชกาลที่ 6 เสด็จเปดกิจการการประปากรุงเทพฯ เมื่อวันที่ 14
พฤศจิกายน พ.ศ.2457 โดยมีพระราชดํารัสกลาวเปดตอนหนึ่งความวา

6. 6
อนึ่ง ทานทั้งหลายที่ไดชวยเราทําการอันนี้ใหสําเร็จไปได ควรรูสึกปลื้มใจวาไดทํา
การอันประโยชนแลกุศลอยางยิ่งเพราะน้ําซึ่งใสสะอาด บริสุทธิ์ ใครๆยอมรูอยูแลวทั้งใน
โบราณแลบัดนี้วาเปนของจําเปนเพื่อประโยชนแล เพื่อความสุขสําหรับปองกันโรค
อันตรายของมนุษย น้ําใสสะอาดยอมเปนเครื่องบําบัดโรคไดดีกวาโอสถหรือเภสัชช
ทั้งหลาย เพราะฉะนั้นสิ่งไรที่นับวาเปนมลทินโทษ ทานโบราณาจารยจึงตองสอนใหใชน้ํา
เปนเครื่องชําระลาง ในที่สุดถึงแมจะกลาวเปรียบเทียบสิ่งที่เปนของชั่วราย เพื่อจะบําราบ
สิ่งชั่วรายอันนั้นก็จะบําราบใหพายแพไดโดยอาศัยอํานาจน้ํา เปนตนวาเมื่อครั้งสมเด็จ
พระมุนินทรชินสีหประทับอยูที่ภายใตโพธิ บัลลังกพระยามาร ซึ่งสมมุติวาเปนผูคิดราย
ตอพระองคไดหวังผจญตอพระบรมศาสดา โดยเดชะอํานาจพระบารมีของพระองค
บันดาลใหนางพระธรณีมาสยายผมบีบน้ําบําราบมาร ไดดวยอิทธิฤทธิ์แหงน้ํา อันไหลมา
จากผมของนางดวยอํานาจสัจจะวาจาภาษิตนี้ ขอการประปาจงเปนผลสําเร็จสมตามพระ
ราชประสงคของสมเด็จพระชนกนารถของเรา และสมความประสงคของเราแลสมความ
ประสงคของทานทั้งหลายบรรดาที่ไดชวยทําการ อันนี้สําเร็จ ขอน้ําใสอันจะหลั่งไหลจาก
ประปานี้ จงเปนเครื่องประหารสรรพโรครายที่จะเบียดเบียฬใหรายแกประชาชนผูเปน
พสกนิกรของเรา ขอน้ําอันนี้ไดรับพรแลว โดยพระสงฆไดสวดมนตแลโดยเราไดตั้งใจให
พรจงบันดาลใหเปนน้ํามนตทําให ประชาชนมีความสุขสวัสดิ์ผองแผวเจริญถวนทั่วทุกตัว
คนตั้งแตวันนี้เปนตน ไป
ซึ่งพระราชดํารัสดังกลาว จึงเปนที่มาของตราสัญลักษณของการประปา
(หมายเหตุ พระราชดํารัสนี้เปนภาษาที่ใชเขียนในสมัยนั้น จึงมีบางคําที่ผิดจากที่ใชใน
ปจจุบัน)
การบริหารจัดการภาพลักษณ
วิสัยทัศนของแบรนด
การประปานครหลวงเปนองคกรที่มุงมั่นชวยเหลือประชาชน เพื่อใหมีคุณภาพ
ชีวิตที่ดีขึ้น
การวางตําแหนงแบรนด
เหนือกวา องคกรที่ใหบริการสาธารณูปโภคพื้นฐานอื่นๆในประเทศไทย สําหรับ
ประชาชน ที่อยูอาศัยและประกอบกิจการในเขตนครหลวงที่ตองการสินคาคุณภาพดี
ปลอดภัยและมีปริมาณเพียงพอตอความตองการ ในราคาที่สามารถจายไดและยุติธรรม
รวมทั้งมีบริการที่รวดเร็ว เพราะกปน.มี เทคโนโลยีที่มีนวัตกรรมทันสมัยในการผลิต

7. 7
สินคาที่มีคุณภาพ อีกทั้งยังมีพนักงานที่ใหบริการอยางมืออาชีพ อบอุนและเขาถึงงาย ที่
ลูกคาไววางใจ เพื่อใหทุกๆคนมีความมั่นใจวากปน.ทํางานอยางทุมเทเพื่อชวยให
ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
บุคลิกภาพของแบรนด
• มีความเปนมืออาชีพ (ซื่อสัตย เปดเผย เปนผูนํา)
• มีแนวคิดเชิงรุก (มองการณไกลกระฉับกระเฉง รวดเร็ว)
• สรางสรรค (มีพลังสรางสรรค ชางคิด/เปนแหลงความรู)
• โอบออมอารี (มีมิตรไมตรี ชอบชวยเหลือผูคน เขาถึงงาย) (มีจิตสํานึกในการบริการ)
• ทันสมัย (เทห/สวยงามเขากับยุคสมัย ดูสมารท)
• นาเชื่อถือ (วางใจได พึ่งพาได)
จึงไดจัดทําตราสัญลักษณการประปานครหลวงโฉมใหม โดยมีความหมายดังนี้
• ตราสัญลักษณของการประปานครหลวง ประกอบดวยสวนประกอบหลัก 3
สวน ไดแก สัญลักษณพระแมธรณี ชื่อการประปานครหลวง และเสนน้ํา
• สัญลักษณพระแมธรณี มีความหมายสื่อถึงความเอื้ออารีของ กปน. และให
ความหมายถึงธุรกิจประปา
• เสน น้ํา ที่เริ่มจากสีเขียวธรรมชาติมาสูสีฟาใส มีความหมายถึงการนําน้ําจาก
แหลงธรรมชาติมาบําบัดใหสะอาดสูประชาชนในนครหลวง อันเปนภารกิจหลักของ กปน.
และตอกย้ําความสะอาดของน้ํา (น้ําประปาดื่มได) อีกทั้งสะทอนถึงวิสัยทัศนของแบรนด
กปน. ในการเสริมสรางคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นใหประชาชนในนครหลวง
• ลักษณะเสนน้ําที่เปนเสนโคง มีความหมายถึงการไมหยุดนิ่ง และการพัฒนาไม
หยุดยั้งของ กปน.
ตราสัญลักษณประจําองคกร

8. 8
จริยธรรม
คําวา“จริยธรรม” แยกออกไดเปน จริย + ธรรม ซึ่งคําวา จริยะหมายถึง ความ
ประพฤติหรือกิริยาที่ควรประพฤติ สวนคําวา ธรรม มีความหมายหลายประการ เชน คุณ
ความดี, หลักคําสอนของศาสนา, หลักปฏิบัติ เมื่อนําคําทั้งสองมารวมกันเปน "จริยธรรม"
จึงมีความหมายตามตัวอักษรวา “หลักแหงความประพฤติ” หรือ “แนวทางของการ
ประพฤติ” ที่กลาวมานั้นเปนความหมายตามตัวอักษรของคําวา “จริยธรรม” ซึ่งเปน
แนวทางใหนักวิชาการหลายทาน ไดใหความหมายของคําวา “จริยธรรม” ไวคลายคลึง
กัน ดังตัวอยางตอไปนี้
จริยธรรม หมายถึง ธรรมที่เปนขอประพฤติปฏิบัติ,ศีลธรรม,กฎศีลธรรม -
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542
จริยธรรม หมายถึง แนวทางประพฤติปฏิบัติตนเพื่อการบรรลุถึงสภาพชีวิตอัน
ทรงคุณคาพึงประสงค - ผลการสัมมนาของสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาแหงชาติ
เรื่อง จริยธรรมในสังคมไทยปจจุบัน ซึ่งจัดขึ้นที่ สถาบันเทคโนโลยีแหงเอเชีย (AIT)
จริยธรรม หมายถึง หลักคําสอนวาดวยความประพฤติเปนหลักสําหรับใหบุคคล
ยึดถือในการปฏิบัติตน - วิทย วิศทเวทย และ เสถียรพงษ วรรณปก
จริยธรรม หมายถึง ระเบียบปฏิบัติที่มุงปฏิบัติเพื่อใหเกิดความผาสุกในสังคม
เปนสิ่งที่มนุษยทําขึ้น แตงขึ้นตามเหตุผลของมนุษยเอง หรือตามความตองการของ
มนุษย – พุทธทาสภิกขุ
จริยธรรม หมายถึง การนําความรูในความจริงหรือกฎธรรมชาติไปใชใหเกิด
ประโยชนตอการดําเนินชีวิตที่ดีงาม อันจะทําใหเกิดประโยชนตอตนเองและสังคม – พระ
ราชวรมุนี
ตามนิยามขางตน สามารถประมวลสรุปความไดวา จริยธรรม หมายถึง แนวทาง
ของการประพฤติปฏิบัติตนใหเปนคนดี เปนประโยชนสุขแกตนเองและสวนรวม
นอกจากนี้ จริยธรรมไมใชกฎหมาย เพราะกฎหมายเปนสิ่งบังคับใหคนทําตาม
และมีบทลงโทษสําหรับผูฝาฝน ดังนั้น สาเหตุที่คนเคารพเชื่อฟงกฎหมายเพราะกลัวถูก
ลงโทษ ในขณะที่จริยธรรมไมมีบทลงโทษ ดังนั้น คนจึงมีจริยธรรมเพราะมีแรงจูงใจ แต
อยางไรก็ตาม กฎหมายก็มีสวนเกี่ยวของกับจริยธรรมในฐานะเปนแรงหนุนจากภายนอก
เพื่อใหคนมีจริยธรรม และโดยทั่วไปจริยธรรมมักอิงอยูกับศาสนา ทั้งนี้เพราะคําสอน
ทางศาสนามีสวนสรางระบบจริยธรรมใหสังคม แตทั้งนี้มิไดหมายความวา จริยธรรม
อิงอยูกับหลักคําสอนทางศาสนาเพียงอยางเดียว แทที่จริงนั้นจริยธรรมหยั่งรากอยูบน

9. 9
ขนบธรรมเนียมประเพณี โดยนัยนี้ บางคนเรียกหลักแหงความประพฤติอันเนื่องมาจาก
คําสอนทางศาสนาวา "ศีลธรรม" และเรียกหลักแหงความประพฤติอันพัฒนามาจาก
แหลงอื่น ๆ วา "จริยธรรม" ในทรรศนะของนักวิชาการหลายทาน ศีลธรรมกับจริยธรรม
จึงเปนอันเดียวกัน ไมอาจแยกเด็ดขาดจากกันได ความแตกตางอยูตรงแหลงที่มา ถา
แหลงแหงความประพฤตินั้นมาจากศาสนาหรือขอบัญญัติของศาสนา นั่นคือ ศีลธรรม แต
ถาเปนหลักทั่ว ๆ ไป ไมเกี่ยวกับศาสนา เชน คําสอนของนักปรัชญา นั่นคือ จริยธรรม
กลาวคือ จริยธรรมจะมีความหมายกวางกวาศีลธรรม เพราะศีลธรรมเปนหลักคําสอนทาง
ศาสนาที่วาดวยความประพฤติปฏิบัติชอบ สวนจริยธรรมหมายถึงหลักแหงความประพฤติ
ปฏิบัติชอบอันวางรากฐานอยูบนหลักคําสอนของศาสนา ปรัชญาและขนบธรรมเนียม
ประเพณี
กลาวโดยสรุป จริยธรรม หมายถึง แนวทางของการประพฤติปฏิบัติตนเปน
คนดี ซึ่งมีลักษณะเปนขอบัญญัติใหบุคคลประพฤติปฏิบัติตามอันถือกันวาเปน
การกระทําที่ดี ดังนั้น การดําเนินชีวิตตามหลักจริยธรรมเปนสิ่งที่สังคมตองการ สังคมจึง
ไดจัดใหมีการวางแนวทางของการประพฤติปฏิบัติตนและมีการสั่งสอนอบรมเรื่อง
จริยธรรมแกสมาชิกของสังคม ผลที่สังคมคาดหวังคือการที่สมาชิกนอมนําเอาจริยธรรม
ไปประพฤติในชีวิตประจําวัน เชนเดียวกับ การกําหนดใหหนวยงานของรัฐตองจัดใหมี
ประมวลจริยธรรมตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญ เพื่อสรางมาตรฐานทางจริยธรรมและให
เจาหนาที่ของรัฐประพฤติปฏิบัติตาม โดยรายละเอียดของประมวลจริยธรรมของการ
ประปานครหลวงซึ่งวางแนวทางการประพฤติปฏิบัติตนหรือก็คือมาตรฐานทางจริยธรรม
ใหผูวาการและพนักงานประพฤติปฏิบัติตาม สามารถศึกษาไดในหัวขอถัดไป
ประมวลจริยธรรมของการประปานครหลวง
ความเปนมาของการจัดทําประมวลจริยธรรมของการประปานครหลวง เปนไป
ตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ซึ่งสอดคลอง
กับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับที่ 10 (พ.ศ. 2550 – 2554) และ
นโยบายของรัฐบาลตามที่กลาวมา โดยแนวทางการจัดทําไดดําเนินการตามบทบัญญัติ
ของรัฐธรรมนูญฯ ซึ่งมาตรา 279 กําหนดวา “มาตรฐานทางจริยธรรมของผูดํารงตําแหนง
ทางการเมือง ขาราชการ หรือเจาหนาที่ของรัฐแตละประเภท ใหเปนไปตามประมวล
จริยธรรมที่กําหนดขึ้น...” สงผลใหหนวยงานของรัฐทุกแหงตองจัดใหมีประมวล
จริยธรรมเพื่อสรางมาตรฐานทางจริยธรรมของตนและใหเจาหนาที่ของรัฐ ภายใน

10. 10
กฎหมายที่ควรรูเกี่ยวกับการประปานครหลวง
พระราชบัญญัติการประปานครหลวง
พ.ศ. 2510 แกไขเพิ่มเติมถึงฉบับที่ 5 พ.ศ.2535
ภูมิพลอดุลยเดช ป.ร.
ใหไว ณ วันที่ 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2510
เปนปที่ 22 ในรัชกาลปจจุบัน
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการ
โปรดเกลาฯ ใหประกาศวา
โดยที่เปนการสมควรจัดตั้งการประปานครหลวง
จึงทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบัญญัติขึ้นไวโดยคําแนะนํา
และยินยอมของสภารางรัฐธรรมนูญในฐานะรัฐสภา ดังตอไปนี้
มาตรา 1 พระราชบัญญัตินี้เรียกวา “พระราชบัญญัติการประปานครหลวง
พ.ศ. 2510”
มาตรา 2 พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับตั้งแตวันถัดจากวันประกาศในราช
กิจจานุเบกษาเปนตนไป
มาตรา 3 บรรดาบทกฎหมาย กฎและขอบังคับอื่นในสวนที่มีบัญญัติไว
แลวในพระราชบัญญัตินี้ หรือซึ่งขัดหรือแยงกับบทแหงพระราชบัญญัตินี้ ใหใช
พระราชบัญญัตินี้แทน
มาตรา 4 ในพระราชบัญญัตินี้
“การประปานครหลวง” หมายความวา การประปานครหลวง ซึ่งจัดตั้ง
ขึ้นตามพระราชบัญญัตินี้
“ประปา เอกชน” หมายความวา การผลิต จัดสง และจําหนายน้ําประปา
โดยเอกชน ใหแกผูอยูในบานที่มีทะเบียนบานตามกฎหมายวาดวยการทะเบียนราษฎร
ตั้งแตหาบานขึ้นไป โดยมีคาตอบแทนเปนเงินหรือผลประโยชนอยางอื่น
“พนักงาน” หมายความวา พนักงานการประปานครหลวงรวมทั้งผูวาการ
“ผูวาการ” หมายความวา ผูวาการการประปานครหลวง
“คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการการประปานครหลวง
“รัฐมนตรี” หมายความวา รัฐมนตรีผูรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้

11. 11
มาตรา 5 ใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยรักษาการตาม
พระราชบัญญัตินี้
หมวด 1
การจัดตั้ง ทุนและเงินสํารอง
มาตรา 6 ใหจัดตั้งการประปาขึ้นเรียกวา “การประปานครหลวง” มี
วัตถุประสงคดังตอไปนี้
(1) สํารวจ จัดหาแหลงน้ําดิบ และจัดใหไดมาซึ่งน้ําดิบเพื่อใชในการ
ประปา
(2) ผลิต จัดสงและจําหนายน้ําประปาในเขตทองที่กรุงเทพมหานคร
จังหวัดนนทบุรี และจังหวัดสมุทรปราการ และควบคุมมาตรฐานเกี่ยวกับระบบประปา
เอกชนในเขตทองที่ดังกลาว
(3) ดําเนินธุรกิจอื่นที่เกี่ยวเนื่องกับหรือเปนประโยชนแกการประปา
มาตรา 7 การผลิต จัดสงและจําหนายน้ําประปา และการจัดใหไดมาซึ่งน้ํา
ดิบโดยการประปานครหลวง เปนกิจการสาธารณูปโภค และใหอยูภายใตบังคับของ
กฎหมายอันวาดวยการนั้น
มาตรา 8 ใหการประปานครหลวงเปนนิติบุคคล
มาตรา 9 ใหการประปานครหลวงตั้งสํานักงานใหญในจังหวัดพระนคร
และจะตั้งสํานักงานสาขาหรือตัวแทนขึ้น ณ ที่ใดก็ได
มาตรา 10 ใหโอนกิจการ ทรัพยสิน สิทธิ หนี้สินและความรับผิดอัน
เกี่ยวกับการประปาของกองประปากรุงเทพ กรมโยธาเทศบาล การประปานนทบุรีของ
กองประปาภูมิภาค กรมโยธาเทศบาล การประปาเทศบาลนครธนบุรีของเทศบาลนคร
ธนบุรี และหมวดการประปาเทศบาลเมืองสมุทรปราการของเทศบาลเมืองสมุทรปราการ
จังหวัดสมุทรปราการ ใหแกการประปานครหลวง
ให กระทรวงมหาดไทยตั้งคณะกรรมการขึ้นคณะหนึ่ง เพื่อพิจารณา
ประเมินราคาทรัพยสิน สิทธิ หนี้สินและความรับผิดของหมวดการประปาเทศบาลเมือง
สมุทรปราการ และใหการประปานครหลวงตั้งงบประมาณชดใชตามราคาทรัพยสินที่
ประเมินได ถามี
มาตรา 11 ใหโอนเงินงบประมาณรายจายประจําปงบประมาณ พ.ศ.
2510 เงินทุนการประปา และเงินทุนหมุนเวียนจําหนายเครื่องอุปกรณประปาของกอง

12. 12
แนวขอสอบความรูทั่วไปเกี่ยวกับการประปานครหลวง
1. ยุทธศาสตรการบริหารการประปานครหลวง ประกอบดวยยุทธศาสตรกี่ดาน
ก. 3 ดาน ข. 4 ดาน
ค. 5 ดาน ง. 6 ดาน
ตอบ ง. 6 ดาน
ยุทธศาสตรการบริหารการประปานครหลวง ฉบับที่ 3 (2555 - 2559)
1. ยุทธศาสตรดานผูมีสวนไดสวนเสีย (Stakeholder Strategic)
2. ยุทธศาสตรดานการเงิน (Financial Strategic)
3. ยุทธศาสตรดานลูกคา (Customer Strategic)
4. ยุทธศาสตรดานกระบวนการภายใน (Internal Process Strategic)
5. ยุทธศาสตรดานการเรียนรูและพัฒนาองคกร (Learning and Growth
Strategic)
6. ยุทธศาสตรดานธรรมาภิบาล (Corporate Governance Strategic)
2. การยกระดับการบริหารและพัฒนาทรัพยากรบุคคล เพิ่มประสิทธิภาพการใช
เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อสรางขีดความสามารถองคกรเปนยุทธศาสตรดานใดของการ
ประปานครหลวง
ก. ยุทธศาสตรดานธรรมาภิบาล
ข. ยุทธศาสตรดานการเรียนรูและพัฒนาองคกร
ค. ยุทธศาสตรดานลูกคา
ง. ยุทธศาสตรดานกระบวนการภายใน
ตอบ ข. ยุทธศาสตรดานการเรียนรูและพัฒนาองคกร
ยุทธศาสตรดานการเรียนรูและพัฒนาองคกร (Learning and Growth
Strategic) ยกระดับการบริหารและพัฒนาทรัพยากรบุคคล เพิ่มประสิทธิภาพการใช
เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อสรางขีดความสามารถองคกร
3. ใหบริการน้ําประปาที่สะอาด อยางทั่วถึง เพียงพอ สรางความนาเชื่อถือ และไดรับการ
ยอมรับในระดับสากล เปนยุทธศาสตรดานใด
ก. ยุทธศาสตรดานธรรมาภิบาล

13. 13
ข. ยุทธศาสตรดานการเรียนรูและพัฒนาองคกร
ค. ยุทธศาสตรดานลูกคา
ง. ยุทธศาสตรดานกระบวนการภายใน
ตอบ ค. ยุทธศาสตรดานลูกคา
ยุทธศาสตรดานลูกคา (Customer Strategic) ใหบริการน้ําประปาที่สะอาด อยาง
ทั่วถึง เพียงพอ สรางความนาเชื่อถือ และไดรับการยอมรับในระดับสากล
4. ผลิตและสงน้ําดวยมาตรฐานสูงอยางมั่นคง เพียงพอ และยั่งยืน โดยมุงเนนลูกคา
การตลาด และการบริการที่เปนเลิศ ดวยการบริหารจัดการกระบวนการอยางมี
ประสิทธิภาพและเกิดประสิทธิผล เปนยุทธศาสตรดานใด
ก. ยุทธศาสตรดานธรรมาภิบาล
ข. ยุทธศาสตรดานการเรียนรูและพัฒนาองคกร
ค. ยุทธศาสตรดานลูกคา
ง. ยุทธศาสตรดานกระบวนการภายใน
ตอบ ง. ยุทธศาสตรดานกระบวนการภายใน
ยุทธศาสตรดานกระบวนการภายใน (Internal Process Strategic) ผลิตและสงน้ํา
ดวยมาตรฐานสูงอยางมั่นคง เพียงพอ และยั่งยืน โดยมุงเนนลูกคา การตลาด และการ
บริการที่เปนเลิศ ดวยการบริหารจัดการกระบวนการอยางมีประสิทธิภาพและเกิด
ประสิทธิผล
5. ขอใดไมใชสวนประกอบหลักของตราสัญลักษณการประปานครหลวง
ก. สัญลักษณพระแมธรณี ข. ชื่อการประปานครหลวง
ค. เสนน้ํา ง. ทองทะเล
ตอบ ง. ทองทะเล
ตราสัญลักษณของการประปานครหลวง ประกอบดวยสวนประกอบหลัก 3 สวน
ไดแก สัญลักษณพระแมธรณี ชื่อการประปานครหลวง และเสนน้ํา
6. สวนประกอบหลักของตราสัญลักษณการประปานครหลวงใดที่มีความหมายถึงความ
เอื้ออารีของ กปน. และใหความหมายถึงธุรกิจประปา
ก. สัญลักษณพระแมธรณี ข. ชื่อการประปานครหลวง

14. 14
ค. เสนน้ํา ง. ทองทะเล
ตอบ ก. สัญลักษณพระแมธรณี
สัญลักษณพระแมธรณี มีความหมายสื่อถึงความเอื้ออารีของ กปน. และให
ความหมายถึงธุรกิจประปา
7. สวนประกอบหลักของตราสัญลักษณการประปานครหลวงใดที่มีความหมายถึงการไม
หยุดนิ่ง และการพัฒนาไมหยุดยั้งของ กปน.
ก. สัญลักษณพระแมธรณี ข. ชื่อการประปานครหลวง
ค. เสนน้ํา ง. ทองทะเล
ตอบ ค. เสนน้ํา
ลักษณะเสนน้ําที่เปนเสนโคง มีความหมายถึงการไมหยุดนิ่ง และการพัฒนาไม
หยุดยั้งของ กปน.
8. ขอใดเปนความรับผิดชอบตอสังคมของการประปานครหลวง
ก. การกํากับดูแลกิจการที่ดี ข. สิทธิมนุษยชน
ค. สิทธิแรงงาน ง. ถูกทุกขอ
ตอบ ง. ถูกทุกขอ
ความรับผิดชอบตอสังคม
1. การกํากับดูแลกิจการที่ดี
2. สิทธิมนุษยชน
3. สิทธิแรงงาน
4. การดําเนินธุรกิจที่เปนธรรม
5. ความรับผิดชอบตอผูบริโภค
6. การบริหารจัดการดานสิ่งแวดลอม
7. การมีสวนรวมในการพัฒนาสังคมและชุมชน
9. ประมวลจริยธรรมของผูวาการและพนักงานการประปานครหลวง ฉบับปจจุบันที่ใชอยู
เปนฉบับพ.ศ.ใด
ก. ฉบับที่ 133 พ.ศ. 2555 ข. ฉบับที่ 133 พ.ศ. 2554
ค. ฉบับที่ 133 พ.ศ. 2553 ง. ฉบับที่ 133 พ.ศ. 2552

15. 15
ตอบ ง. ฉบับที่ 133 พ.ศ. 2552
10. ขอใดที่ผูวาการและพนักงานทุกคน ตองปฏิบัติหนาที่โดยยึดมั่นในมาตรฐาน
จริยธรรม
ก. การยึดมั่นในคุณธรรม และจริยธรรม
ข. การมีจิตสํานึกที่ดี ซื่อสัตย สุจริตและรับผิดชอบ
ค. การยืนหยัดทําในสิ่งที่ถูกตอง เปนธรรม และถูกกฎหมาย
ง. ถูกทุกขอ
ตอบ ง. ถูกทุกขอ
ผูวาการและพนักงานทุกคน ตองปฏิบัติหนาที่โดยยึดมั่นในมาตรฐานจริยธรรม
อันเปนคานิยมหลัก 9 ประการดังนี้
(1) การยึดมั่นในคุณธรรมและจริยธรรม
(2) การมีจิตสํานึกที่ดี ซื่อสัตย สุจริตและรับผิดชอบ
(3) การยึดถือประโยชนของประเทศชาติเหนือกวาประโยชนสวนตนและ
ไมมีผลประโยชนทับซอน
(4) การยืนหยัดทําในสิ่งที่ถูกตอง เปนธรรม และถูกกฎหมาย
(5) การใหบริการแกประชาชนดวยความรวดเร็ว มีอัธยาศัย และไมเลือก
ปฏิบัติ
(6) การใหขอมูลขาวสารแกประชาชนอยาวงครบครัน ถูกตองและไม
บิดเบือนขอเท็จจริง
(7) การมุงผลสัมฤทธิ์ของงาน รักษามาตรฐาน มีคุณภาพ โปรงใสและ
ตรวจสอบได
(8) การยึดมั่นในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปน
ประมุข
(9) การยึดมั่นในหลักจรรยาวิชาชีพขององคกร
11. หลักการกํากับดูแลกิจการของการประปานครหลวง คือขอใด
ก. หลักการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี
ข. จรรยาบรรณ
ค. การปฏิบัติตอผูมีสวนไดเสียอยางเทาเทียมกัน

16. 16
องคกรและการจัดการ
องคการ (Organization)
"องคการ" ตามแนวความคิดของ Stephen P. Robbins คือ การจัดการ
ของกลุมบุคคล โดยมีเจตนาที่จะใหการดําเนินงานประสบผลสําเร็จตามจุดมุงหมายเปน
การเฉพาะ
องคการประกอบดวยคุณลักษณะสําคัญ 3 ประการ คือ
1.จุดมุงหมายโดยชัดเจน (Distinct Purpose) คือ การมีเปาหมายรวมกัน
2.บุคลากร (People) คือ การรวมตัวกันของคนตั้งแต 2 คนขึ้นไป
3.โครงสราง (Structure) ที่ชัดเจน คือ การมีปฏิสัมพันธตอกัน
ในปจจุบันนี้ องคการไดแปรเปลี่ยนจากองคการระบบปด (Closed
System)มาเปนองคการระบบเปด (Opened System) ซึ่งมีความยืดหยุนและตอบสนอง
การเปลี่ยนแปลงอยูตลอดเวลา
ตารางเปรียบเทียบแนวความคิดขององคการที่แปรเปลี่ยนไป มีดังนี้
องคการแบบดั้งเดิม องคการสมัยใหม
1. คงสภาพอยูกับที่เดิม
2. มีระเบียบกฎเกณฑที่ไมยืดหยุน
3. เนนตัวงานที่ดําเนินการ
4. กําหนดหนาที่โดยยึดตําแหนงงาน
5. เนนปจเจกชน (Individual)
6. ทํางานแบบถาวร (จางแบบถาวร)
7. เนนการสั่งการใหลูกนองทําตาม
8. การตัดสินใจอยูที่ผูจัดการ
9. เนนกฎระเบียบที่องคการกําหนดเปนหลัก
10.แรงงานมาจากคนแบบเดียวกัน
11. ระยะเวลาทํางาน 5 – 9 ชั่วโมง/วัน
ความสัมพันธในการทํางานเปนไปตามลําดับชั้นของ
การบังคับบัญชา
ทํางานเฉพาะในองคการและตามเวลาทีไดกําหนดไว
1. มีการปรับสภาพเคลื่อนไหวตามสภาพแวดลอม
2. มีระเบียบกฎเกณฑที่ยืดหยุน
3. เนนทักษะหรือความเชี่ยวชาญ
4. กําหนดหนาที่โดยยึดภาระงานที่ตองกระทํา
5. เนนทีมงาน (Work Team)
6. นิยมจางทํางานแบบชั่วคราว
7. เนนความสัมพันธมากกวาการแสดงอํานาจ
8. การตัดสินใจใหพนักงานมีสวนรวม
9. เนนลูกคาเปนจุดศูนยกลางที่องคการจะตอบสนอง
10. แรงงานมีความหลากหลายในชาติพันธุ
11. ระยะเวลาทํางานไมกําหนดตายตัว
ความสัมพันธในการทํางานเปนแบบแนวราบ หรือแบบเครือขาย
ทํางานที่ใด เมื่อไรก็ได โดยสถานที่ทํางานอาจอยูภายนอกบริษัท
แตสามารถติดตอและตามตัวกันได โดยใชระบบสารสนเทศเขามา
ชวย

17. 17
ผูบริหารหรือผูจัดการ (Manager)
"ผูบริหาร"หมายถึง สมาชิกในองคการซึ่งทําหนาที่รวบรวมและประสานงาน
กับสมาชิกคนอื่น ๆ ในองคการ หรือหมายถึง บุคคลซึ่งมีหนาที่รับผิดชอบในการ
ดําเนินงานใหบรรลุวัตถุประสงค ตามที่ไดกําหนดไว โดยอาศัยผูอื่นและทรัพยากรตาง ๆ
ดังนั้นจึงอาจกลาวไดวา ผูบริหารเปนผูประสานกิจกรรมตาง ๆ ที่ผูอื่นกระทํามากกวาที่
จะเปนผูลงมือกระทําเอง
องคการธุรกิจโดยทั่วไปนิยมแบงผูบริหารออกเปน 3 ระดับ ดังนี้คือ
1. ผูบริหารระดับลาง (Lower หรือ First Manager หรือระดับ
ปฏิบัติการ คือผูบริหารในระดับที่ใกลชิดกับเนื้องาน เชน งานดานเทคนิค งานดาน
ธุรการตางๆ ฯลฯ และใกลชิดกับคนงานที่ทํางานในแตละวันมากที่สุด ซึ่งไดแก ผู
ควบคุมงานหรือหัวหนางาน (Supervisor) และหัวหนาคนงาน (Foreman) เปนตน
2. ผูบริหารระดับกลาง (Middle Manager) หรือ ผูบริหารที่อยู
ระหวางผูบริหารระดับลางกับผูบริหารระดับสูงขององคการ ซึ่งไดแก หัวหนาหนวย
หัวหนาสวน หัวหนาแผนก และหัวหนาฝายตาง ๆ เชน ฝายบัญชี ฝายการเงิน ฝาย
การตลาด ฝายขาย ฝายผลิต ฝายบริการลูกคา ฝายธุรการ ฝายทรัพยากรมนุษย
ฝายวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ รวมทั้งผูจัดการสาขา เปนตน
3. ผูบริหารระดับสูง (Top Manager) คือ ผูบริหารที่อยูในระดับ
สูงสุดขององคการในดานการดําเนินงานในแตละวัน โดยมีหนาที่รับผิดชอบในการ
ตัดสินใจ กําหนดนโยบาย และกําหนดกลยุทธ ฯลฯ ซึ่งมีผลกระทบตอองคการโดยรวม
บุคคลกลุมนี้ไดแก ประธานกรรมการหรือประธานฝายบริหาร รองประธานกรรมการ
หรือรองประธานฝายบริหาร กรรมการผูจัดการ รองกรรมการผูจัดการ ผูจัดการใหญ
หรือผูจัดการบริษัท เปนตน
โดยทั่วไปผูบริหารระดับสูงนี้จะมีผูบริหารสูงสุดเพียง 1 คน เรียกวา
"หัวหนาฝายบริหาร" (Chief Executive Officer : CEO) หรือ "หัวหนาฝายปฏิบัติการ"
(Chief Operating Officer : COO)
ถึงแมจะมีการแบงระดับชั้นของผูบริหารออกเปน 3 ระดับแลวก็ตาม แต
ในทางปฏิบัตินั้นจะพบวาการปฏิบัติหนาที่ระหวางระดับตาง ๆ ก็ยังคงมีปญหาการ
เหลื่อมล้ํากันและกันเกิดขึ้นอยูเสมอ เพราะไมสามารถที่จะแบงแยกกันไดอยางชัดเจน
เชน ความสัมพันธระหวางระดับลางกับระดับกลาง หรือระหวางระดับกลางกับระดับสูง
แตก็ไมควรใหมีการเหลื่อมล้ําระหวางระดับลางกับระดับสูงเปนอันขาด

18. 18
การตัดสินใจทางการจัดการ
การตัดสินใจ (Decision Making) เปนการเลือกที่จะตองกระทําระหวาง
ทางเลือกที่มีอยู 2 ทางหรือมากกวานั้น ซึ่งขั้นตอนที่สําคัญที่สุดของการตัดสินใจก็คือ
การพิจารณาวาอะไรคือทางเลือกที่ดีที่สุด ดังนั้นการตัดสินใจจึงเปนกระบวนการในการ
เลือกทางเลือกที่ดีที่สุด เพื่อใหบรรลุวัตถุประสงคที่ไดวางไว
องคการธุรกิจโดยทั่วไปจะสามารถบรรลุวัตถุประสงคได ควรใชระบบการ
ตัดสินใจตามความเหมาะสมกับแตละสถานการณ เชน ถาเปนเรื่องรีบดวนหรือเปนเรื่อง
ที่มีความสําคัญมาก ผูบริหารก็อาจรวมอํานาจการตัดสินใจไวที่ศูนยกลาง แตถาเปน
เรื่องที่ไมสําคัญมากนักก็อาจกระจายอํานาจใหกับผูบริหารระดับรอง ๆ ลงไปหรือใหกับ
ผูปฏิบัติงานในระดับตาง ๆ เปนตน
มติเอกฉันท เปนขอตกลงในการตัดสินใจของแตละคนที่กระทําขึ้นในที่
ประชุม โดยรวมเปนอันหนึ่งอันเดียวกัน หรือเปนขอวินิจฉัยในญัตติที่เสนอตอที่ประชุม
โดยมีความเห็นเปนอยางเดียวกันหมด
การใหผูรวมงานเขามามีสวนรวมในการบริหาร หมายถึง การบริหารงานที่
การตัดสินใจกระทําโดยผูบริหาร โดยการรับฟงความคิดเห็นจากผูรวมงาน ซึ่งจะตองทํา
การเลือกตัดสินใจบนพื้นฐานของขอจํากัดหรือขอบเขตที่จะตองเปนไปอยางมีเหตุผล
ความมีเหตุผล (Rationality) ในการเลือกทางเลือกเพื่อการตัดสินใจที่ดี
ที่สุด หมายถึง เขาใจถึงแนวทางเลือกเพื่อบรรลุเปาหมาย, ความสามารถในการประเมิน,
ความตองการใหมีการแกปญหาอยางที่ที่สุด, ความมีเหตุผลอยางสมบูรณมักจะไมคอย
ไดรับ, อนาคตเปนเรื่องของความไมแนนอน และความไมแนนอนทั้งหมดนั้นไมสามารถ
ทราบได
กระบวนการตัดสินใจโดยการใชหลักเหตุผล มีขั้นตอนดังนี้
1. การแสวงหาทางเลือก (The Search for Alternatives)
2. การประเมินทางเลือก (Evaluation of Alternatives) ไดแก ปจจัย
ทางคุณภาพและปจจัยทางปริมาณ, การวิเคราะหสวนเพิ่ม, การวิเคราะหประสิทธิผล
ของตนทุน
3. การเลือกทางเลือกมี 3 แนวทาง คือ ความชํานาญ การทดลอง
การวิจัยและการวิเคราะห
หากมีการนําเทคโนโลยีมาใชในการบริหารงานขององคการมากขึ้น การ
ตัดสินใจทางการบริหารจะมีแนวโนมในการตัดสินใจโดยกลุมบุคคลที่เกี่ยวของมากขึ้น

19. 19
เชน ผูบริหารระดับสูง ผูจัดการฝายผลิต หัวหนาฝายผลิต รวมทั้งฝายตาง ๆ จะเขา
มาชวยในเรื่องของการผลิตสินคา เปนตน
การตัดสินใจทางการบริหารจะมีความสําคัญนอยกวาการตัดสินใจเกี่ยวกับ
นโยบาย ทั้งนี้เนื่องจากการตัดสินใจดานนโยบายนั้นจะกําหนดหลักเกี่ยวกับพฤติกรรม
ของธุรกิจ สวนการตัดสินใจทางการบริหารจะเปนการแปลนโยบายไปสูการปฏิบัติ
ชนิดของการตัดสินใจมี 2 ประการ คือ
1. Programmed Decision เปนการตัดสินใจของผูบริหารในปญหา
ที่มีลักษณะเปนโครงสรางชัดเจน (ปญหาที่มีการแกไขแนนอนตายตัว) ตรงไปตรงมา
หรือเปนปญหาที่เกิดขึ้นเปนประจําซึ่งตนคุนเคยดีกับปญหาดังกลาวแลว มักใชสําหรับ
การตัดสินใจของผูบริหารระดับลาง หรือบุคลากรที่ไมใชผูบริหาร
2. Non Programmed Decision เปนการตัดสินใจทางการบริหารที่
ไมมีโครงสรางที่แนนอนและไมไดเกิดขึ้นเปนประจําหรือเปนเหตุการณที่นาน ๆ ครั้งจึง
จะเกิดขึ้น มักใชกับการตัดสินใจของผูบริหารระดับสูงซึ่งเทคนิคดั้งเดิมที่ใชในการ
ตัดสินใจแบบนี้ก็คือ สามัญสํานึกหรือสัญชาตญาณ (Intuition) อันเปนการใชความรูสึก
นึกคิดสวนบุคคล ดังนั้นผูบริหารจึงจําเปนตองอาศัยขอมูลในการตัดสินใจมาก ตอง
อาศัยประสบการณและลางสังหรณเขาชวย รวมทั้งขึ้นอยูกับวิจารณญาณของผูบริหาร
เปนสําคัญ
หลักการของการตัดสินใจมี 2 ประเภท คือ
1. หลักการตัดสินใจที่ไมใชวิธีเชิงปริมาณ มีหลักอยู 4 ประการ
คือ สัญชาตญาณ (Intuition), ขอเท็จจริง (Facts), ประสบการณ (Experience), การ
พิจารณาไตรตรองอยางรอบคอบ (Considered Opinion)
2. หลักการตัดสินใจที่ใชวิธีเชิงปริมาณ มีเทคนิคอยู 6 ประการ
คือ การวิจัยการปฏิบัติงาน (Operation Research), โปรแกรมเสนตรง (Linear
Programming), ซิมมูเลชั่น (Simulation), มอนติคารโล(Monte Carlo), การเขาคิว
(Queing), การแขงขัน (Games)
สภาพการตัดสินใจมี 3 กรณี คือ
1. ภายใตความแนนอน (Certainly) คือ ผูตัดสินใจรูถึงผลลัพธที่
จะเกิดขึ้นอยางแนนอน เชน การนําเงินสดของธุรกิจไปฝากธนาคารไว โดยรูถึงอัตรา
ดอกเบี้ยที่ธนาคารจะจายใหอยางถองแท เปนตน

20. 20
การจัดการทรัพยากรมนุษย
การจัดบุคคลเขาทํางาน (Staffing) ซึ่งในปจจุบันนิยมเรียกวา "การบริหาร
ทรัพยากรมนุษย"(Human Resource Management) คือ การจัดหาคนมาทํางานและ
บํารุงรักษา หรือเปนการระบุความตองการในกําลังแรงงาน (Work Force) การจัดการ
ดูแลคนที่ไดมา การสรรหา (Recruiting) การคัดเลือก การวางตําแหนงการสงเสริม
การประเมินผล การวางแผนงานอาชีพ การจายเงินชดเชย และการฝกอบรมบุคคล
กระบวนการบริหารทรัพยากรมนุษย (HRM Process)
กระบวนการบริหารทรัพยากรมนุษยเปนกิจกรรมที่สําคัญในการจัดคนเขา
ทํางาน และดํารงไวซึ่งผลการปฏิบัติงานของพนักงานในระดับสูง โดยมี 8 ขั้นตอน คือ
1. การวางแผนทรัพยากรมนุษย (Human Resource Planning)
System Approach คือ แนวความคิดแบบระบบหรือการวิเคราะหเชิง
ระบบ เปนระบบการบริหารทรัพยากรมนุษยที่สรางความมั่นใจใหแกผูบริหารวา ไดมี
บุคคลที่มีความสามารถในการทํางานใหประสบผลสําเร็จตามวัตถุประสงค โดยมีการ
วางแผนดานกําลังคน การฝกอบรม การพัฒนา และเนนในดานแรงงานสัมพันธ
2. การสรรหาบุคคล(Recruitment)และการลดกําลังคน (Decruitment)
การสรรหา (Recruitment) เปนกระบวนการของการกําหนดพื้นที่หลัก
แหลง และดึงดูดความสามารถของบุคคลใหมาสมัครงาน เพราะผูบริหารจําเปนตองสรร
หาบุคคลเขาทํางาน ซึ่งเปนหลักการแรกของการบริหารทรัพยากรมนุษย
การลดกําลังคน (Decruitment) เปนเทคนิคในการลดอุปทานดาน
แรงงานภายในองคการ ซึ่งประกอบดวย การไลออก ปลดออก ลดเวลาทํางาน
เกษียณอายุกอนเวลา และการจัดแบงงานกันทํา โดยความจําเปนในการลดกําลังคนอาจ
เกิดขึ้นไดทุกขณะเพื่อความเหมาะสมและตามความตองการของฝายบริหาร เชน
ในขณะที่เกิดภาวะเศรษฐกิจตกต่ําทั่วโลก ทําใหธุรกิจตองลดกําลังคนทํางานลง จึงจะ
ทําใหธุรกิจผานพนวิกฤติไปได
3. การคัดเลือก (Selection)
การคัดเลือก (Selection) เปนกระบวนการในการกลั่นกรองผูที่มาสมัคร
งาน เพื่อใหไดคนที่เหมาะสมที่สุดมาทํางาน และยังเปนการวางแผนความตองการเพื่อ

21. 21
การบริหารงานอยางละเอียดลึกซึ้ง เปนพื้นฐานที่สําคัญตามความตองการของตําแหนง
งาน
การคัดเลือกถือเปนการพยากรณหรือการคาดการณอยางหนึ่ง ซึ่งจะมีผล
ออกมา 4 ประการ คือ การตัดสินใจที่ถูกตอง (การปฏิเสธคนไมดี), การยอมรับ
ขอผิดพลาด, การปฏิเสธขอผิดพลาด และการตัดสินใจที่ถูกตอง (การยอมรับคนดี)
ขอผิดพลาดในการคัดเลือกสามารถชักนําไปสูความเปนจริงตามหลักการ
ของ Peter ซึ่งกลาววาผูบริหารมีแนวโนมที่จะไดรับการสงเสริมใหไปอยูในระดับ
ความสามารถของตัว ถึงแมวาจะมีขอแนะนําจากหลาย ๆ ฝายวา การตัดสินใจคัดเลือก
ควรขึ้นอยูกับผูบังคับบัญชาที่ตําแหนงนั้นสังกัดอยู
ความเที่ยงตรง (Validity) หรือความถูกตอง ความสมบูรณ คือ การ
พิสูจนวาความสัมพันธระหวางเครื่องมือในการคัดเลือกกับเกณฑที่ใชเขากันไดดี
ความเชื่อถือได (Reliability) หรือความไวใจได คือ ความสามารถ
ของเครื่องมือที่ใชคัดเลือกสามารถวัดสิ่งเดียวกันไดอยางสม่ําเสมอ
กระบวนการคัดเลือกควรประกอบดวยการสัมภาษณ การทดสอบ และใช
ศูนยการวัดผล เพื่อหลีกเลี่ยงความไมพอใจ และการหมุนเวียนเขาออกของคนงาน
โดยกิจการควรใหความมั่นใจแกพนักงานใหมเพื่อใหรูจักและคุนเคยกับคนงานอื่น ๆ ใน
องคการ
เครื่องมือในการคัดเลือก (Selection Device) ไดแก แบบฟอรมใบ
สมัคร, การทดสอบขอเขียน, การทดสอบความรูความสามารถโดยลงมือปฏิบัติจริง
เชน การศึกษา ความรู ทักษะและความชํานาญ, การสัมภาษณ, การตรวจสอบ
หลักฐานและขอมูลของผูสมัคร, การตรวจรางกาย
4. การปฐมนิเทศ (Orientation)
การปฐมนิเทศจัดทําขึ้นมาเพื่อตองการแนะนําพนักงานใหมใหรูจักและ
คุนเคยกับองคการ โดยมีวัตถุประสงคหลักคือ เปนการลดความกระวนกระวายใจใน
เบื้องตน, ทําใหพนักงานใหมคุนเคยกับงาน สถานที่ทํางานและองคการ, ทําใหคนเกา
กับคนใหมปรับตัวเขาหากัน
5. การฝกอบรม (Training)
การฝกอบรม เปนกระบวนการในการพัฒนาคุณภาพของทรัพยากร ซึ่ง
จะทําใหเขาเหลานั้นมีประสิทธิภาพในการทํางานเพิ่มขึ้น และความสามารถของ
พนักงานที่ทํางานในองคการจนบรรลุผลสําเร็จตามเปาหมายนั้น พนักงานควรไดรับการ

22. 22
ฝกอบรมอยางสม่ําเสมอ สวนการพัฒนาผูบริหารวิธีที่จะใหไดผลดีควรใชวิธีการพัฒนา
และฝกอบรมอยางสม่ําเสมอและมีระบบ
ขั้นตอนของการฝกอบรม มีดังนี้
1. การหาความตองการในการฝกอบรม
2. การออกแบบโปรแกรมการฝกอบรม
3. การนําโปรแกรมการฝกอบรมไปใช
4. การประเมินผลโครงการการฝกอบรม
กระบวนการพัฒนาผูบริหารและการฝกอบรม มีขั้นตอนดังนี้
1. ความตองการขององคการ ไดแก จุดมุงหมายของกิจกรรม การสรรหา
ผูบริหาร และอัตราการหมุนเวียนเขาออก
2. ความตองการในการดําเนินงานและงานในตัวของมันเอง ไดแก คํา
บรรยายลักษณะงานและมาตรฐานการปฏิบัติงาน
3. ความตองการฝกอบรมของแตละบุคคล ไดแก การประเมินผลการ
ปฏิบัติงาน การทดสอบและการสํารวจ
4. งานในปจจุบัน ไดแก เปรียบเทียบการปฏิบัติงานที่เปนจริงและที่
ตองการ
5. งานในขั้นตอไป ไดแก เปรียบเทียบความสามารถในปจจุบันกับความ
ตองการของงานในขั้นตอไป และการเตรียมตัวอยางมีระบบสําหรับงานใหมที่จะ
ไดรับมอบหมาย
6. ความตองการในอนาคต ไดแก การคาดการณความสามารถใหมที่
จะตองใชกับงานในขั้นตอไป และการรวมกันของการวางแผนการฝกอบรม
วิธีการพัฒนาผูบริหาร (Manager Development) มีดังนี้
1. On the Job Training เปนการฝกอบรมในระหวางการทํางาน ไดแก
ความกาวหนาตามที่ไดวางแผนไวการสับเปลี่ยนงานการเปนผูชวยในตําแหนงงาน
หนึ่ง การเลื่อนขั้นชั่วคราว คณะกรรมการขั้นตนการสอนและการฝกหัด
2. Internal and External Training เปนการฝกอบรมภายในและภายนอก
ไดแก การฝกอบรมที่มีตอความรูสึก โปรแกรมการจัดประชุม โปรแกรมการ
ฝกอบรมซึ่งจัดโดยมหาวิทยาลัย การสอนโดยการอานโทรทัศนและวีดีโอ

23. 23
แบบจําลองทางธุรกิจ แบบฝกหัดที่ทําใหเกิดความชํานาญ และระบบผูเชี่ยวชาญ
(Expert System : ES)
6. การประเมินผล (Evaluation)
การประเมินผลเปนสิ่งสําคัญอยางยิ่งตอการบริหารงานอยางมี
ประสิทธิภาพ ซึ่งจากหลักฐานที่เชื่อถือได แสดงใหเห็นความแตกตางระหวาง
จุดมุงหมายของการประเมินผลที่ไดกําหนดไวกับวิธีการที่ใชจริง ซึ่งความแตกตาง
เหลานี้เปนสาเหตุของความไมพอใจ
วัตถุประสงคของการประเมินผล มีดังนี้
1. การพัฒนาทางดานการบริหาร
2. การประเมินผลการปฏิบัติงาน
3. การพัฒนาการปฏิบัติงาน
4. การพิจารณาคาตอบแทน
5. การชี้ใหเห็นถึงความสามารถ
6. ขอมูลยอนกลับ
7. การวางแผนกําลังคน
8. การติดตอสื่อสาร
การประเมินผลงานที่เรียกวา 360 องศา หมายถึงการปฏิบัติงานขององคการ
จะถูกประเมินจากบุคคลที่เกี่ยวของกับธุรกิจ เชน ลูกคา ผูขายวัตถุดิบ เพื่อนรวมงาน
ผูบังคับบัญชา ผูใตบังคับบัญชา รวมทั้งผูที่เกี่ยวของอื่น ๆ กับผูถูกประเมิน
การทบทวนการประเมินผล มี 3 วิธี คือ
1. การประเมินผลอยางละเอียดที่เปนทางการ
2. การทบทวนความกาวหนาหรือเปนไปตามระยะเวลา
3. ใชเปนเครื่องชี้ที่ตอเนื่องกันไปของการทํางาน
7. การพัฒนาอาชีพ (Career Development)
การพัฒนาอาชีพ เปนลําดับขั้นของตําแหนงงาน ซึ่งบุคคลใดบุคคลหนึ่ง
จะตองครอบครองระหวางชวงชีวิตการทํางานของบุคคลนั้น ซึ่งโดยทั่วไปองคการจะ
ออกแบบโครงการพัฒนาอาชีพเพื่อชวยใหพนักงานไดตระหนักถึงเปาหมายของงาน
อาชีพนั้น ๆ

24. 24
แนวขอสอบบุคลากร
86.การบริหารงานคุณภาพทั่วทั้งองคกร มีลักษณะอยางไร
ก. การสรางระบบลูกคาสัมพันธทั้งภายในและภายนอกองคการ
ข. มุงเนนปจจัยนําเขาและผลผลิตเปนหลัก
ค. ทํางานโดยไมตองคํานึงถึงคาใชจายเพราะภาครัฐมีหลักประกันดานการเงินจาก
รัฐบาล
ง. ถูกทุกขอ
ตอบ ง. ถูกทุกขอ
การบริหารงานคุณภาพทั้งองคกรมีลักษณะ คือ
1. เนนสรางระบบลูกคาสัมพันธทั้งภายในและภายนอก
2. เนนปจจัยนําเขาและผลผลิตเปนหลัก
3. ทํางานโดยที่ไมตองคํานึงถึงคาใชจาย เพราะภาครัฐมีหลักประกันดานการเงิน
จากรัฐบาล
4. เนนกฎหมาย ระเบียบและขอบังคับบัญชาอยางเครงคัด ฯลฯ
87.ขั้นตอนตอไปนี้ขั้นตอนใดตองทําเปนอันดับแรก
ก. การวิเคราะหงาน ข. การออกแบบงาน
ค. การกําหนดอัตรากําลัง ง. การสรรหา
ตอบ ก. การวิเคราะหงาน
กระบวนการจัดหาบุคคลเขามาทํางานนั้นประกอบดวยขั้นตอนตาง ๆ ตามลําดับดังนี้
1. การสรรหา (Recruitment)
2. การคัดเลือก (Selection)
3. การบรรจุแตงตั้ง (Placement or Appointment)
4. การทดลองปฏิบัติงาน (Probation)
88.ขาราชการกลุมใดบางที่สามารถเขาสูระบบ “Fast Track System”
ก. ผูจบการศึกษาระดับปริญญาซึ่งเปนนักเรียนทุนรัฐบาล
ข. ผูจบการศึกษาระดับปริญญาซึ่งเปนนักเรียนทุนเลาเรียนหลวง
ค. ผูจบการศึกษาระดับปริญญาที่ผานการสอบแขงขันแบบเขมขนพิเศษ
ง. ถูกทุกขอ

25. 25
ตอบ ง. ถูกทุกขอ
ระบบขาราชการผูมีผลสัมฤทธิ์สูง (Fast Track System) จะเปดโอกาสใหขาราชการ
กลุมเปาหมาย 3 กลุม สามารถเขาสูระบบนี้ไดคือ
1. ผูสําเร็จการศึกษาระดับปริญญาขึ้นไปซึ่งไดรับทุนรัฐบาล
2. ขาราชการพลเรือนปจจุบันผูดํารงตําแหนงที่ใชวุฒิระดับปริญญาซึ่งผานการ
ประเมินและคัดเลือกตามหลักเกณฑและวิธีการที่ ก.พ. กําหนด
3. ขาราชการใหมผูไดรับบรรจุและแตงตั้งจากบัญชีผูสอบแขงขันไดดวยวิธีสอบ
เขมขนพิเศษ
89.ขอใดเปนสิ่งจําเปนสําหรับการบริหารงานบุคคลในยุคโลกาภิวัตน
ก. Personnel Development ข. Classification
ค. Compensation ง. Probation
ตอบ ก. Personnel Development
เปนการพัฒนาบุคคล (Personnel Development) เปนกระบวนการในการกระตุนและ
เสริมสรางผูปฏิบัติงานในดานความรู ทักษะ ทัศนคติ อุปนิสัยและวิธีการทํางานใหมี
ประสิทธิภาพ
90.การไดรับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณมีความสัมพันธกับขอใด
ก. Personnel Development ข. Classification
ค. Compensation ง. Probation
ตอบ ข. Classification
(Classification) เปนการจัดชั้นของงานตามคุณภาพของงาน เมื่องานมีคุณภาพก็
จะมีสิ่งตอบแทน เพื่อใหผูปฏิบัติงานเกิดความมั่นคงและเปนแรงจูงใจในการปฏิบัติงานอีกทาง
หนึ่งดวย โดยไดผลประโยชนเกื้อกูลตาง ๆ
91.การเสริมสรางใหผูปฏิบัติงานมีทัศนคติที่ดีในการทํางานสัมพันธกับขอใด
ก. Personnel Development ข. Classification
ค. Compensation ง. Probation
ตอบ ก. Personnel Development
การพัฒนาคนเปนกระบวนการกระตุนและเสริมสรางผูปฏิบัติงานในดานความรูและ
ทักษะ ซึ่งจะทําใหผูปฏิบัติงานแสดงความผูกพันและภักดีตอองคกรมากขึ้นและนอกจากนี้
บุคคลากรในองคกรก็ยังมีบทบาทสําคัญ