1. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
BAB 4 : firma sebagai pengeluar
4.1 FIRMA & PENGELUARAN
1 Jelaskan konsep firma ( 4m ) ( SPM 2011 )
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
2 Gambar 2 menunjukkan dua jenis input yang digunakan dalam pengeluaran jangka pendek……
(SPM 2012)
i Kenalpasti jenis input A dan input B. ( 2m ) :
INPUT A : _______________________ INPUT B : _____________________________
ii Bandingkan kedua-dua jenis input tersebut. ( 6m )
ATAU
Gambar rajah 1 & gambar rajah 2 menunjukkan 2 jenis input dalam pengeluaran jangka pendek.
( SPM 2006)
zur/smktis/2013 44

2. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
Berikan tiga perbezaan antara kedua-dua input tersebut. ( 6m )
ATAU
Bezakan tiga ciri input tetap dan input berubah. ( 6m ) ( SPM 2009)
( Tips : kata tugas bandingkan mesti ada persamaan & perbezaan, jika bezakan hanya perlu
perbezaan sahaja )
INPUT TETAP INPUT BERUBAH
PERSAMAAN:
i.
ii
PERBEZAAN
Jangkamasa Pengeluaran:
3 Bezakan antara jangka masa pendek dengan jangka masa panjang.
i. Jangka masa pendek
ii. Jangka masa panjang
FUNGSI PENGELUARAN JANGKA PENDEK.
Kos pengeluaran:
4 Beri empat perbezaan antara kos tetap dengan kos berubah ( 8m ) ( SPM 2011 )
KOS TETAP KOS BERUBAH
Contoh : Contoh :
zur/smktis/2013 45

3. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
5 Lengkapkan jadual di bawah menunjukkan kos pengeluaran sebuah firma. (buku teks ms 155 )
Output Jumlah kos Kos Tetap (FC) Kos Berubah Kos Purata Kos Sut
(unit) (TC) (RM) (VC) (AC) (MC)
(RM) (RM) (RM) (RM)
0 100
1 120
2 150
3 190
4 225
5 255
Tips : Panduan menjawab soalan terangkan hubungan antara kos pengeluaran
terlibat:
• Kos pengeluaran adalah dalam bentuk bayaran. Jadi mesti dinyatakan dalam bentuk RM.
• Jika soalan berkenaan hubungan antara jumlah kos atau keluaran: nyatakan “range” pada
buruh-buruh atau keluaran berkenaan.
• Nyatakan samada keluaran purata (KP) dan keluaran sut (KS) naik/turun.
• Cari nilai2 KP & KS yg maksimum serta nilai-nilai sifar atau negatif.
• Mesti nyatakan pada buruh yang ke berapa.
• Jika melibatkan kos pengeluaran seperti Jumlah kos, kos purata dan kos sut : cari nilai2 yg
minimum kerana tujuan firma adalah utk meminimumkan kos atau memaksimumkan
untung.
• Tidak perlu terangkan maksud atau rumus setiap satu.
• Hurai berdasarkan jadual diberi dengan berpandukan angka-angka terlibat sahaja.
• Jika melibatkan kos pengeluaran seperti Jumlah kos, kos purata dan kos sut : cari nilai2 yg
minimum kerana objektif firma adalah utk meminimumkan kos atau memaksimumkan
untung.
6 Jadual 1 menunjukkan fungsi pengeluaran jangka pendek sebuah firma. ( SPM 2008 )
Bil. Buruh Jumlah keluaran Keluaran purata Keluaran sut
(orang) (unit) (unit) (unit)
0 0 - -
1 10 10 10
2 22 11 12
3 36 12 14
4 49 12.25 13
5 54 10.80 5
6 58 9.67 4
7 58 8.28 0
8 54 6.75 -4
Jelaskan hubungan antara buruh dengan keluaran purata (KP) dan keluaran sut. (KS)
zur/smktis/2013 46

4. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
i. Buruh 0 hingga 3 orang : KP _______________ , KS _____________ & KS mencapai
maksimum pada buruh ke _________________
ii. Buruh 3 hingga 4 orang : KP _____________________ & mencapai maksimum pada buruh
ke ____________ , KS __________________
iii. Buruh 4 hingga 7 orang: KP ___________________ , KS ________________ & KS
menjadi ______________ pada buruh ke – 7.
iv. Buruh 7 hingga 8 orang: KP ____________________ , KS ________________ & KS
menjadi _________________ pada buruh ke – 8.
7 Bil. Buruh Jumlah keluaran Keluaran purata (unit) Keluaran sut (unit)
(orang) (unit)
0 0 - -
1 60 60 60
2 145 72.5 85
3 240 80 95
4 330 82.5 90
5 410 82 80
6 470 78.3 60
7 490 70 20
8 490 61.3 0
9 479 52.4 -18
Berdasarkan jadual di atas, jelaskan hubungan antara buruh dengan jumlah keluaran (JK) keluaran
purata (KP) & keluaran sut. (KS) ( SPM 2002 )
i. Buruh 0 hingga 3 orang : JK _______________ , KP _____________ , KS ______________ & KS
mencapai maksimum pada buruh ke _________________
ii. Buruh 3 hingga 4 orang : JK _____________________ , KP ______________ & mencapai
maksimum pada buruh ke ____________ , KS __________________
iii. Buruh 4 hingga 8 orang: JK ___________________ & mencapai maksimum pada buruh ke
________________, KP ________________ & KS menjadi ______________ pada buruh ke – 8.
iv. Buruh 8 hingga 9 orang: JK ____________________ , KP________________ , KS
_______________ & menjadi _________________ pada buruh ke – 9.
8 Buruh Jumlah keluaran Keluaran purata (unit) Keluaran sut (unit)
(unit) (unit)
zur/smktis/2013 47

5. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
0 0 - -
1 30 30 30
3 120 40 45
5 240 48 60
9 440 48.9 50
12 552 _____ _____
16 552 _____ _____
17 542 _____ _____
i. Jadual di atas menunjukkan jumlah keluaran, keluaran purata & keluaran sut bagi Firma Cahaya.
Lengkapkan jadual tersebut. ( SPM 2003 )
ii. Terangkan hubungan antara jumlah keluaran (JK) keluaran purata (KP) & keluaran sut (KS)
i. Buruh 0 hingga 5 orang : JK _______________ , KP _____________ , KS _________
& KS mencapai maksimum pada buruh ke _________________
ii. Buruh 5 hingga 9 orang : JK _____________________ , KP ______________ &
mencapai maksimum pada buruh ke ____________ , KS __________________
iii. Buruh 9 hingga 12 orang: JK ___________________ , KP ________________ &
KS ________________________
iv. Buruh 12 hingga 16 orang: JK ____________________ pada buruh ke - 16, KP
________________ , KS _______________ & menjadi _________________ pada
buruh ke – 16.
v. Buruh 16 hingga 17 orang : JK _____________________ , KP ______________ & KS
menjadi ________________ pada buruh ke – 17.
9 Jadual di bawah menunjukkan kos pengeluaran jangka pendek sebuah firma. ( SPM 2010 )
Output Jumlah Kos Kos Purata Kos Sut
( unit ) ( RM ) ( RM ) ( RM )
0 100 - -
1 150 150 50
2 190 95 P
3 210 70 20
4 240 Q 30
5 310 62 70
6 420 70 110
i Berapakah nilai P dan Q ? ( 2m )
P : ________________________________ Q : _________________________________
ii Jelaskan hubungan antara output dengan kos purata dan kos sut pada tingkat output berikut:
zur/smktis/2013 48

6. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
a. Output 0 – 3 unit ( 3m ) : __________________________________________________
_____________________________________________________________________
b. Output 3 – 4 unit ( 3m ) : __________________________________________________
______________________________________________________________________
c. Output 4 – 6 unit ( 2m ) : __________________________________________________
10 Jadual 2 menunjukkan hubungan antara jumlah keluaran dgn kos sut. ( SPM 2006 )
Jumlah keluaran Jumlah Kos (RM) Kos Sut (RM)
0 110 -
1 144 34
2 X 26
3 202 32
4 242 Y
5 300 58
i. Berapakah nilai X dan nilai Y? ( 2m )
X : ______________________ , Y : _________________
ii. Jelaskan hubungan antara jumlah keluaran dengan kos sut. ( 3m )
a. Keluaran 1 – 2 : KS _________________________ dan menjadi _____________
pada keluaran ke – 2.
b. Keluaran 2 – 5 : KS _______________________
11 Jadual di bawah menunjukkan butiran perbelanjaan Firma X yang mengeluarkan 200 000 unit
syampu dlm masa 6 bulan. ( SPM 2007 )
Butiran RM
Bahan mentah 15 000.00
Gaji pekerja 45 000.00
Sewa kilang 12 000.00
Air dan elektrik 4 800.00
Insurans kilang 3 200.00
Hitungkan :
i. Kos tetap : RM _________________________________ ( 2m )
ii. Kos berubah : RM _________________________ _____ ( 2m )
iii. Kos purata : RM ________________________________ ( 2m )
4.2 PENAWARAN :
zur/smktis/2013 49

7. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
12 Berikan maksud penawaran ( 1m ) ( SPM 2012 )
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
13 Harga ( RM ) Kuantiti ditawar (unit )
3 100
4 200
5 300
Jadual di atas menujukkan penawaran buah belimbing oleh sebuah firma pada pelbagai tingkat
harga. Berdasarkan jadual tersebut:
i Diatas kertas graf, lukiskan keluk penawaran tersebut [ Gunakan skala 2 cm = RM1 pada paksi
harga dan 2 cm = 100 unit pada paksi kuantiti ]
KELUK PENAWARAN BUAH BELIMBING :
zur/smktis/2013 50

8. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
ii Terangkan pembentukan keluk tersebut.
Apabila harga RM_____, kuantiti ditawar ialah ______unit, ditanda dengan titik ______
Apabila harga RM_____, kuantiti ditawar ialah ______ unit, ditanda dengan titik _______
Apabila harga RM_____, kuantiti ditawar ialah ______unit, ditanda dengan titik ______
Keluk penawaran terbentuk apabila titik-titik _____________________ disambungkan &
dilabelkan SS. ( Tips : Mulakan dengan harga yang paling rendah )
14 Jelaskan hukum penawaran suatu barang dengan menggunakan jadual yang sesuai. ( 5m )
( SPM 2012 )
( Tips : Pelajar boleh menggunakan angka sendiri dalam jadual tersebut, sekurang-kurangnya
2 angka yang lengkap dengan label serta harga. Huraian mesti merujuk jadual tersebut yang
mengandungi hukum penawaran dan hubungan antara harga & kuantiti ditawar. Sebagai
latihan boleh merujuk jadual di atas )
iii Jelaskan dua ciri keluk penawaran yang anda lukis. ( 4m )
• Keluk SS mencerun ke _______________ dari kiri ke kanan.
zur/smktis/2013 51

9. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
• Mempunyai hubungan __________________ antara harga dan kuantiti ditawar.
• Contohnya , apabila harga naik dari ___________ kepada ____________, kuantiti
ditawar __________________ dari __________ unit kepada ______________ unit ,
tetapi apabila harga turun ____________ kepada _______________, kuantiti
ditawar juga __________ dari ______________ unit kpd _______________ unit.
• Hukum penawaran menyatakan _________________________________________
___________________________________________________________________
b. PENENTU PENAWARAN:
• Perubahan dalam kuantiti diTAWAR ( ∆ Qs ) :
15 Nota :
Q0 = Kuantiti asal
Q1 = Kuantiti baru
P0 = Harga asal
P1 = Harga asal
Berdasarkan keluk penawaran di atas, jelaskan hukum penawaran berkaitan:.
• Apabila harga naik drpd P0 ke P1 , kuantiti ditawar juga turut _____________ daripada
Q0 ke Q1 dan sebaliknya.
• Berlaku ______________ disepanjang keluk dari titik a ke b.
• Disebabkan oleh faktor _____________________
• Perubahan penawaran ( ∆ SS ) :
16 Selain dari harga barang itu , nyatakan faktor-faktor penawaran :
i. ___________________________ iv. __________________________________
ii. ___________________________ v. ___________________________________
iii. __________________________ vi. __________________________________
17 Berdasarkan keluk penawaran di bawah, lengkapkan jadual untuk membezakan antara peralihan
keluk penawaran samada ke kanan atau kekiri.
zur/smktis/2013 52

10. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
• Keluk beralih ke kanan dari S0 S0 ke S2 S2. • Keluk beralih ke kiri dari S0 S0 ke S1 S1.
• Menunjukkan penawaran _______________ • Menunjukkan penawaran _______________
• Faktor-faktor: • Faktor-faktor:
i. Harga faktor pengeluaran _________________ i. Harga faktor pengeluaran _________________
ii. Tingkat teknologi _______________________ ii. Tingkat teknologi _______________________
iii. Jangkaan harga akan __________________ iii. Jangkaan harga akan __________________
pada masa depan. pada masa depan.
iv. Cuaca yang __________________________ iv. Cuaca yang __________________________
v. Dasar kerajaan ialah ____________________ v. Dasar kerajaan ialah ____________________
kadar cukai / pemberian subsidi. kadar cukai / pemberian subsidi.
vi. Matlamat pengeluar ___________________ vi. Matlamat pengeluar ___________________
____________________________________ ____________________________________
**** Nota : jika barang pertanian – faktor cuaca,
jika barang perkilangan – faktor musim
18 Rajah 1 menunjukkan keluk penawaran Firma A ( SPM 2005 )
S0
S1
P0
S0
S1
0 Q0 Q1
Kuantiti
(unit)
Huraikan 5 faktor yang menyebabkan peralihan keluk penawaran So So ke S 1 S1 (10 m)
zur/smktis/2013 53

11. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
ATAU
Perbincangan berikut berkaitan dengan penentu penawaran suatu barang. ( SPM 2010 )
Jelaskan lima ‘faktor lain’ yang dimaksudkan oleh murid tersebut ? ( 5m )
Faktor-faktor penambahan Huraian
i.
ii.
iii.
iv.
v.
KONSEP KEANJALAN HARGA PENAWARAN (Es)
19 Jadual yang berikut menujukkan kuantiti barang Q yang ditawarkan oleh Syarikat Aman pada
pelbagai tingkat harga.
Harga (RM) Kuantiti ditawarkan (unit)
3 22
4 40
5 65
6 Y
Berdasarkan maklumat di atas:
zur/smktis/2013 54

12. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
a. hitung keanjalan harga penawaran barang Q sekiranya:
i. harga jatuh daripada RM4 kepada RM3.
ii. Harga naik daripada RM4 kepada RM5.
b. Kira nilai Y apabila harga berubah daripada RM5 kpd RM6 jika pekali keanjalan harga penawaran
ialah 2.
20 Rajah 1 menunjukkan hubungan antara tingkat harga dengan kuantiti ditawar suatu barang.
( SPM 2009 )
Rajah 1
i Hitung nilai keanjalan harga penawaran barang tersebut. ( 2m )
Gunakan rumus:
Es = Peratus perubahan Kuantiti Ditawar
Peratus perubahan Harga
ii Tafsirkan nilai keanjalan harga penawaran pada 2 (d) (i) ( 1m )
21
Harga daging ayam meningkat daripada RM3.80 se kilogram kepada RM5.20 se
kilogram bagi tempoh oktober hingga disember 1999 kerana musim perayaan. Ini
menyebabkan penternak-penternak ayam bertindak menambahkan pengeluaran
zur/smktis/2013 55

13. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
daripada 30 000 kilogram daging ayam kepada 42 000 kilogram.. Tetapi Penubuhan
Bukan Kerajaan seperti FOMCA, Cuepecs dan MTUC telah membantah kenaikan
harga tersebut dan masyarakat memulaukan daging ayam. Langkah ini telah dikritik
oleh pihak kerajaan kerana dikhuatiri boleh menyebabkan penternak-penternak ayam
kebimbangan dan bertindak mengurangkan pengeluaran ayam.
Berdasarkan pernyataan di atas, ( SPM 2003 )
i. hitungkan keanjalan harga penawaran & tafsirkan keanjalan tersebut ( 5m )
ii. Nyatakan faktor-faktor yang dikemukakan dalam petikan di atas yang mempengaruhi penawaran
daging ayam ( 2m )
__________________________ dan _________________________
iii. Selain daripada fator-faktor yang anda nyatakan dlm (b) (ii) , terangkan faktor-faktor lain yang
mempengaruhi penawaran daging ayam ( 8m )
Faktor-faktor Huraian
penambahan.
i.
ii.
iii.
iv.
22. Jadual 1 menunjukkan peratus perubahan harga & peratus perubahan kuantiti ditawar bagi 3 jenis
barang X, Y, Z. ( SPM 2005 )
Jenis brg % perubahan harga % perubahan kuantiti ditawar
X 12 3
Y 8 32
Z 20 20
i. Berapakah keanjalan harga penawaran bagi barang X, Y, Z. (3m )
a Barang X : ____________________________________________________________
zur/smktis/2013 56

14. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
b Barang Y : ____________________________________________________________
c Barang Z : ____________________________________________________________
ii. Tafsirkan pekali keanjalan harga penawaran bagi barang X, Y Z ( 6m )
a Barang X : ____________________________________________________________
b Barang Y : ____________________________________________________________
c Barang Z : ____________________________________________________________
KERATAN KAJIAN KES SPM.
1 Selepas tiga bulan beroperasi, Encik Mokhtar telah berjaya mendapat hasil dan bercadang
untuk menjual sarang burung walit yang sudah diproses kepada pemborong tetapi tidak
dipersetujui oleh isterinya, Puan Murni. Puan Murni mencadangkan agar menjual sarang burung
yang belum diproses memandangkan mereka masih baru dan kurang pengalaman dalam
perusahaan ini. Berikut adalah anggaran pengeluaran sarang burung walit bagi tempoh
tersebut….. ( SPM 2012 )
Sarang Burung Belum Sarang Burung Selepas
Diproses Diproses
Output ( kg ) 3.5 3.0
Kos:
Sewa bangunan RM 3 000 RM 3 000
Bil air, elektrik dan telefon RM 100 RM 160
Upah pengawal RM 800 RM 800
Upah memproses - RM 2 700
Harga jualan / kg RM 4 000 RM 7 000
c Adakah anda bersetuju dengan keputusan Encik Mokhtar untuk menjual sarang burung
walitnya kepada pemborong? Kemukakan tiga alasan ( 4m )
Saya ______________________ kerana :
i _________________________________________________________________
ii _________________________________________________________________
iii _________________________________________________________________
2 Sementara itu, pengeluaran model baru memerlukan En Husni menambah bilangan buruh dan
mesin yang sedia ada. Maklumat berikut berkaitan dengan 2 kaedah pengeluaran yang perlu
dipertimbangkan untuk dipilih oleh En Husni.
zur/smktis/2013 57

15. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
Faktor pengeluaran Kaedah pengeluaran
(unit)
W X Kos seunit Input
(RM)
Buruh 40 30 50.00
Mesin 1 3 500.00
Output (unit) 10 000 10 000 -
En Husni telah memilih kaedah pengeluaran yg dapat memaksimumkan keuntungan dan
meminimumkan kos. Hasil drpd penggunaan kaedah pengeluaran baru ini telah menyebabkan
syarikat berjaya mengeksport perabot ke pasaran Asia Tenggara. Kesannya permintaan
terhadap perabot antik bertambah…… ( SPM 2007 )
b i Tentukan kaedah pengeluaran yang dipilih oleh En Husni. Berikan dua alasan ( 3m )
Kaedah __________________________________ kerana :
• _________________________________________________________
• _________________________________________________________
ii Jelaskan lima kelebihan teknik pengeluaran tersebut dlm ekonomi. ( 5m )
• _________________________________________________________
• _________________________________________________________
• _________________________________________________________
• _________________________________________________________
• _________________________________________________________
3 Syarikat Aroma pengimport tunggal dan alat ganti kenderaan telah membuat kajian tentang
harga alat-alat ganti kenderaan di pasaran domestik pada tahun 2005. Hasil kajian bagi 2 jenis
alat ganti ditunjukkan dalam rajah berikut: …………………. ( SPM 2006 )
a i Hitungkan nilai pekali keanjalan harga penawaran Alat ganti J [ 2m ]
ii Tafsirkan nilai pekali keanjalan tersebut. [ 2m ]
zur/smktis/2013 58

16. FIRMA SEBAGAI PENGELUAR
3 Jadual 2 yang tidak lengkap menunjukkan pengeluaran jangka pendek Syarikat Mega Bhd.
( SPM 2004 )
Mesin Buruh Jumlah keluaran Keluaran purata Keluaran
(unit) sut
100 0 0 - -
100 100 1 000 10 10
100 200 2 400 12 Y
100 300 4 100 13.7 17
100 400 600 15 19
100 500 W 15.6 18
100 600 9 300 15.5 15
100 700 10 300 X 10
100 800 10 800 13.5 5
100 900 10 800 12 0
100 1 000 10 500 10.5 -3
b i Hitungkan nilai-nilai W, X & Y ( 3m )
W: _________________________________________________
X: _________________________________________________
Y: _________________________________________________
ii Tindakan syarikat itu utk menambah bilangan buruh kpd 900 orang adalah tindakan wajar.
Berdasarkan jadual 2, berikan alas an dan cadangkan tindakan yang sepatutnya diambil.
[ 3m ]
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
zur/smktis/2013 59