3. Περίληψη
Με βάςθ αυτά που εξετάςαμε κατά τθ διάρκεια τθσ Διερευνθτικισ
Εργαςίασ, μποροφμε να επιςθμάνουμε ότι θ ανάδυςθ τθσ αςτικισ
τάξθσ αμφιςβθτεί τισ κατεςτθμζνεσ κοινωνικζσ αντιλιψεισ, δθλαδι τθν
κατάταξθ των ανκρϊπων ςε ςτακερζσ κοινωνικζσ κζςεισ με κριτιριο τθν
καταγωγι τουσ και τθν οικονομικι τουσ κατάςταςθ . Περνάμε δθλαδι
ςταδιακά από μια ςτατικι κοινωνία ςε μια πιο ανοιχτι κοινωνία που
χαρακτθρίηεται από κινθτικότθτα, ανοδικι ι κακοδικι.Ο Ερωτόκριτοσ
ζχει δικαίωμα να ερωτευτεί τθν κόρθ του βαςιλιά, παρόλο που είναι
ταπεινισ καταγωγισ. ε όλεσ τισ ταινίεσ, επίςθσ, του εμπορικοφ
ελλθνικοφ κινθματογράφου που μελετιςαμε (βλ.ςχετικό βίντεο)
παρουςιάηεται το ίδιο μοτίβο/κζμα, αλλά το ιςτορικό και κοινωνικό
πλαίςιο μζςα ςτο οποίο εγγράφονται είναι εντελϊσ διαφορετικό
Εισαγωγή
Με αφορμι τθν εργαςία που μασ ανατζκθκε με τίτλο ‘’Ο ΕΡΩΣΟΚΡΙΣΟ
Ω ΑΦΟΡΜΗ ΓΙΑ ΜΕΛΕΣΗ ΣΟΤ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ ΚΑΙ ΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ
ΨΤΧΗ’’ αποφαςίςαμε να αςχολθκοφμε με το υποκζμα «Η Επίδραςη
των κάιετων κοινωνικών ιεραρχθςεων ςτη ζωθ των ανιρώπων».
Ερζκιςμα για τθ μελζτθ του κζματοσ ςτάκθκε θ παρατιρθςθ πωσ οι
ταινίεσ του λεγόμενου «εμπορικοφ ελλθνικοφ κινθματογράφου», που
παίηονται ςυχνά ςτθν τθλεόραςθ και αποτελοφν αγαπθμζνο κζαμα των
ελλθνικϊν οικογενειϊν, παρουςιάηουν κεματικι ομοιότθτα με τον
Ερωτόκριτο , μολονότι το λογοτεχνικό ζργο απζχει από τισ ταινίεσ γφρω
ςτουσ τρεισ αιϊνεσ.
Δθλαδι, όπωσ ςτον Ερωτόκριτο του Κορνάρου, ζτςι και ςτισ κομεντί ι
τα μελό και τα κοινωνικά δράματα του παλιοφ ελλθνικοφ
κινθματογράφου, παρουςιάηεται ο ζρωτασ δυο νζων ανκρϊπων που
ςυχνά τουσ χωρίηει θ διαφορετικι κοινωνικι τουσ κζςθ, αλλά τελικά θ
ιςτορία τουσ ζχει αίςιο τζλοσ (happy end)
Αποφαςίςαμε λοιπόν να ερευνιςουμε α) τθ διαχρονικότθτα του
κζματοσ και να τθν εξθγιςουμε και β) να τονίςουμε πωσ παρά τθ
φαινομενικι κεματικι ομοιότθτα, εντοφτοισ το πολιτιςτικό προϊόν
4. (λογοτεχνικό ζργο, κινθματογραφικι ταινία κλπ) δεν πρζπει να
εξετάηεται χωριςτά από το ιςτορικό και κοινωνικό πλαίςιο, μζςα ςτο
οποίο δθμιουργείται. γ)Με βάςη ποια κριτθρια γίνεται η κοινωνικθ
διαςτρωμάτωςη (καταγωγθ, οικονομικθ επιφάνεια, κ.α.)
Σζλοσ αποφαςίςαμε να φτιάξουμε-αξιοποιϊντασ τθν τεχνολογία- τθ
δικι μασ ιςτορία-με τθ μορφι κόμικσ- για ζνα ζρωτα που τον
χαρακτθρίηει το εμπόδιο τθσ διαφορετικισ κοινωνικισ προζλευςθσ
Β ΜΕΡΟ
ε μια προςπάκεια να απαντιςουμε ςτα παραπάνω ερωτιματα
βρικαμε πλθροφορίεσ από διάφορεσ πθγζσ, οι οποίεσ αναφζρονται
ςτθν επίδραςθ των κάκετων κοινωνικϊν ιεραρχιςεων ςτθ ηωι των
ανκρϊπων. υγκεκριμζνα, πιραμε πλθροφορίεσ από κείμενα με κζμα
τον κινθματογράφο , ο οποίοσ αντανακλά τισ κοινωνικζσ αντιλιψεισ τθσ
εποχισ και μασ βοικθςε να καταλάβουμε τον τρόπο ςκζψθσ και ηωισ
των ανκρϊπων εκείνθσ τθσ εποχισ. Πολλοί αναρωτοφνται αν ο
κινθματογράφοσ αναπαριςτά κάποιεσ αντιλιψεισ και ςυνκικεσ
οριςμζνων εποχϊν ι απλά δθμιουργεί νζουσ τρόπουσ ςυμπεριφοράσ
και ςκζψθσ των ανκρϊπων. Η διαχρονικότθτα του κζματοσ φαίνεται
ςτθν κοινι πλοκι όλων των ταινιϊν του ελλθνικοφ κινθματογράφου
ςτισ οποίεσ επικρατοφςαν οι ίδιεσ ςυνκικεσ και εμπόδια. υγκεκριμζνα
α) ςυνάντθςθ θρϊων, β) αντίρρθςθ των γονζων ςτθν αγάπθ αυτι, γ)
υπακοι των νζων ςτισ αποφάςεισ γονζων, δ) επικράτθςθ τθσ αγάπθσ
και ε) το ευτυχιςμζνο τζλοσ. Οι ταινίεσ τζτοιου είδουσ απευκφνονταν
κυρίωσ ςτα εργατικά ι μικροαςτικά ςτρϊματα των ςυνοικιϊν τθσ πόλθσ
ι ςτο κοινό τθσ επαρχίασ του χωριοφ, που ιλπιηε πωσ παρά τθ φτϊχεια
και τθ δυςτυχία, όλα μποροφν να πάνε καλά ςτο μζλλον, αφοφ οι ιρωεσ
τθσ ταινίασ που ζρχονται αντιμζτωποι με χίλια δυο προβλιματα και που
ίςωσ κάποιεσ φορζσ δεν εμφανίηεται ο «απομθχανισ κεόσ», που κα
τουσ «λυτρϊςει», τα καταφζρνουν μια χαρά. Επίςθσ, οι κεατζσ
αναμζνουν τθν ανάδειξθ των διαφορϊν, των αξιϊν που δε κα ςβιςουν
ποτζ, αλλά και των ανόμοιων κοινωνικϊν-ταξικϊν ςυμφερόντων. Κατά
5. τθ διάρκεια ’50-ϋ70 βλζπουμε ποιεσ ιδζεσ αναπαριγαγαν οι ςκθνοκζτεσ
και οι ςεναριογράφοι, ςε ό,τι ζχει να κάνει με τθν καταγωγι, τθν
κοινωνικι κζςθ, τισ ςυμπεριφορζσ, αλλά και τισ νοοτροπίεσ των
ανκρϊπων τθσ εποχισ. Η επανάλθψθ του κζματοσ οφείλεται ςτθ
λογοκριςία ,που περιόριηε τουσ ςκθνοκζτεσ και τουσ ςεναριογράφουσ
να κίξουν ςυγκεκριμζνα κζματα π.χ. πολιτικά. Ζτςι επικεντρϊνονταν ςε
κζματα που αφοροφςαν τον ζρωτα κακϊσ το πολιτικό φρόνθμα και
οποιαδιποτε άμεςθ αναφορά ςτθν αριςτερά και ςτισ απόψεισ τθσ
διϊκεται ποινικά .
Β΄ ΜΕΡΟ
ΙΣΟΡΙΚΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΕΡΩΣΟΚΡΙΣΟΤ:
Ο Ερωτόκριτος είναι μία ζμμετρθ μυκιςτορία[1] που ςυντζκθκε από τον
Βιτςζντηο Κορνάρο ςτθν Κριτθ τον 17ο αιϊνα Κεντρικό κζμα του είναι ο
ζρωτασ ανάμεςα ςε δφο νζουσ, τον Ερωτόκριτο (που ςτο ζργο
αναφζρεται μόνο ωσ Ρωτόκριτοσ ι Ρϊκριτοσ) και τθν Αρετοφςα, και
γφρω από αυτό περιςτρζφονται και άλλα κζματα όπωσ θ τιμι, θ φιλία,
θ γενναιότθτα και το κουράγιο. Πολφ ςθμαντικό ρόλο παίηει και το κζμα
τθσ αςτάκειασ τθσ Μοίρασ και τθσ Σφχθσ, ενϊ κακοριςτικι είναι και θ
ςθμαςία του κζματοσ των κοινωνικϊν διακρίςεων: ο ζρωτασ των δφο
θρϊων ζρχεται ςε αντίκεςθ με τισ κακιερωμζνεσ κοινωνικζσ ςυμβάςεισ
και τουσ φζρνει ςε ςφγκρουςθ με το περιβάλλον τουσ, τελικά όμωσ ςτο
τζλοσ του ζργου «νικοφν» οι προςωπικζσ αρετζσ
Με αφορμι αυτό το κζμα κα ςασ δείξουμε ζνα video με αποςπάςματα
από ταινίεσ ςτα οποία φαίνεται πολφ ζντονα θ επιρροι που
ζχει αςκιςει θ κοινωνικι διαφορά ςτισ τζχνεσ..!
VIDEO
6. Δθμιουργιςαμε επίςθσ μια μικρι ιςτορία επθρεαςμζνοι από αυτά που
ψάξαμε και μελετιςαμε..Η ιςτορία μασ δείχνει τθν μειονεκτικι κζςθ ,
ςτθν οποία βρίςκεται ζνασ ςχετικά φτωχόσ άντρασ ο οποίοσ ερωτεφεται
μια μεγαλοεπιχειρθματία..τθν προςπάκειά του να κρφψει τθν
πραγματικι του ταυτότθτα επινοεί μια δικι του ιςτορία και αρχίηει να
λζει ψζματα..τα υπόλοιπα κα τα δείτε παρακάτω…
TOONDOO
υμπεράςματα
Από τισ παραπάνω πλθροφορίεσ μπορζςαμε να απαντιςουμε
ςτα ερωτιματα που κζςαμε ςτθν αρχι. Επομζνωσ το κζμα τθσ
επίδραςθσ των κάκετων κοινωνικϊν ιεραρχιςεων ςτθ ηωι των
ανκρϊπων είναι διαχρονικό, γιατί είναι βαςικό κζμα από τον
17ο αιϊνα (Ερωτόκριτοσ) μζχρι και ςιμερα. Η κοινωνικι
διαςτρωμάτωςθ γίνεται με βάςθ τθν οικονομικι επιφάνεια και
τθν καταγωγι του κάκε ατόμου και θ ςχζςθ των
ταινιϊν/κειμζνων με τον ιςτορικό-κοινωνικό περίγυρο τθσ
κάκε εποχισ είναι θ αντανάκλαςθ τθσ κοινωνίασ ςτα κείμενα.
Επίςθσ θ επιλογι των ταινιϊν αυτϊν ζγινε με βάςθ το κζμα
(ςτισ ταινίεσ προβάλλεται ξεκάκαρα θ επίδραςθ των
κοινωνικϊν τάξεων ςτθ ηωι των ανκρϊπων), τθ δθμοςιότθτα
(ςυχνι προβολι τουσ ςτθν τθλεόραςθ)και τισ εκφράςεισ (με τισ
οποίεσ τονίηονταν οι διαφορζσ των κοινωνικϊν τάξεων μεταξφ
των 2 προταγωνιςτϊν). Η ςχζςθ των ταινιϊν με το κζμα τθσ
εργαςίασ είναι το εμπόδιο που δθμιουργεί θ κοινωνικι τάξθ
και θ οικονομικι κατάςταςθ ςτον ζρωτα των θρϊων αλλά και
τα ςτερεότυπα και οι προκαταλιψεισ για τισ κατϊτερεσ
κοινωνικζσ τάξεισ.
Ευχαριςτίεσ
7. Ευχαριςτοφμε για τθν πολφτιμθ βοικειά τουσ, τουσ κακθγθτζσ
κο κοφμπαφλο και κα Αντωνίου. Μασ παρείχαν χριςιμα
κείμενα, ςτα οποία βαςιςτικαμε, για τθν εφρεςθ διάφορων
πλθροφοριϊν και διάφορεσ πλθροφορίεσ για τθ δθμιουργία
του κόμικ.
Πηγέσ:
http://www.youtube.com/ :
http://www.youtube.com/watch?v=s67ifOKAo5E (0:33 – 1:12)
http://www.youtube.com/watch?v=sOBQOqPvyaA (0:49-1:31)
http://www.youtube.com/watch?v=Jgm4otZwIFE (0:24-0:46)
http://www.youtube.com/watch?v=x-F9drox-O4 (0:56-1:24)
http://www.youtube.com/watch?v=qlxUzw0pqiw (9:15-9:22)
http://www.youtube.com/watch?v=aFA2Cw1P42Q (1:55-2:46), (7:07-8:19)
http://www.youtube.com/watch?v=5POhZ_Yw9Z8
http://www.youtube.com/watch?v=dGjx4fN-NHE (7:58-8:09)
http://www.youtube.com/watch?v=UL51b0t4wOc (1:48-2:20)
http://www.google.gr/
Η ΕΙΠΑΘΔΕΤΗ ΟΠΩ ΠΑΡΟΤΘΑΖΕΣΑΘ ΣΟΜ ΕΚΚΗΜΘΙΟ
ΙΘΜΗΛΑΣΟΓΡΑΦΟ ( http://www.alfavita.gr/fakeloi/kinimatografos.php)
Η ΕΙΠΑΘΔΕΤΗ ΟΠΩ ΠΑΡΟΤΘΑΖΕΣΑΘ ΣΟΜ ΕΚΚΗΜΘΙΟ
ΙΘΜΗΛΑΣΟΓΡΑΦΟ ( http://www.alfavita.gr/fakeloi/kinimatografos.php)
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%81%CF%89%CF%84%CF%8C
%CE%BA%CF%81%CE%B9%CF%84%CE%BF%CF%82
ΟΡΙΜΟ ΕΝΝΟΙΑ ΜΤΘΙΣΟΡΙΑ
(http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CF%85%CE%B8%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%C
F%81%CE%AF%CE%B1)
http://www.toondoo.com/
Βιβλίο κοινωνικισ και πολιτικισ αγωγισ Γϋ γυμναςίου
http://www.toondoo.com/