NOTA RINGKAS KHB-TINGKATAN1

Nota Ringkas
Kemahiran Hidup Bersepadu
Tingkatan 1

Nota Ringkas KHB Tingkatan 1
______________________________________________________________________________________________________________________________
© 2009 Hak cipta - En Muhammad Khairi (Perak) 2
© Muhammad Khairi (Perak). 2009
Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada terbitan ini boleh diterbitkan semula,
disimpan untuk pengeluran, atau ditukarkan dalam apa-apa bentuk atau dengan alat
apa jua pun, sama ada dengan cara elektronik, sawat, gambar, rakaman atau
sebahagianya, tanpa kebenaran Encik Muhammad Khairi terlebih dahulu.

______________________________________________________________________________________________________________________________
Buku ini Kepunyaan :

______________________________________________________________________________________________________________________________
Kandungan
PENGENALAN Ms 5 - 7
REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI Ms 8 - 42
KESELAMTAN ELEKTRIK Ms 43 - 44
ELEKTRIK Ms 45 - 60
ELEKTRIK : ELEKTIF KT Ms 61 - 72
JAHITAN Ms 73 - 85
TANAMAN HIASAN Ms 86 - 95
KERJA PAIP ASAS Ms 96 - 115
ASAS PERNIAGAAN Ms 116 - 123
DOKUMEN PERNIAGAAN Ms 124 - 126
Lampiran 1 Ms 126 - 131
Nota :
* Guru-guru sekalian dialu-alukan untuk mencetak nota ringkas ini kepada pelajar *

______________________________________________________________________________________________________________________________
NOTA KEMAHIRAN HIDUP
TINGKATAN SATU
PENGENALAN
1. Subjek kemahiran hidup terbahagi kepada 2 bahagian
I. Teras
II. Elektif
2. Bahagian teras diwajibjan semua pelajar mengikuti dan mempelajarinya meliputi kemahiran bahagian
a. Reka bentuk
b. Elektrik
c. Tanaman
d. Jahitan
e. Kerja paip asas
f. Asas perniagaan
3. Bahagian elektif pula terbahagi kepada 4 pilihan iaitu
. Pilihan KT - Kemahiran Teknikal
I. Pilihan ERT - Ekonomi Rumah Tangga
II. Pilihan PD - Perdagangan
III. Pilihan SPN - Sains Pertanian
4. Subjek kemahiran dipelajari secara lebih khusus di dalam bengkel atau makmal kemahiran hidup
5. Bengkel atau makmal kemahiran hidup perlulah
. Dilengkapi dengan peralatan dan kemudahan untuk proses pembelajaran
a. Terdapat ruang yang sesuai untuk pelajar belajar dan membuat latihan
b. Peraturan yang diamalkan untuk mengekalkan keselamatan , kebersihan , dan keselesaan untuk belajar dan membuat latihan

______________________________________________________________________________________________________________________________
Peraturan am penggunaan dan keselamatan bengkel kemahiran hidup
1. Masuk setelah mendapat kebenaran dan arahan daripada guru
2. Pakai pakaian yang sesuai dan memakai kasut getah
3. Jangan berlari dan bermain di dalam bengkel
4. Jangan menyentuh alatan dan mesin tanpa mendapat kebenaran dan penyeliaan daripada guru
5. Duduk dan bekerja ditempat yang telah ditetapkan
6. Jika berlaku kemalangan atau kecederaan , segera beritahu guru yang berkenaan
7. Pastikan bengkel dalam keadaan selamat dan selesa ketika penggunaannya dan bersih serta kemas sebelum meninggalkannya.
Pakai pakaian yang sesuai dan kasut getah

______________________________________________________________________________________________________________________________
Keselamatan di bengkel kemahiran hidup
1. Bengkel haruslah memberikan keutamaan kepada keselamatan.
2. Pengguna bengkel mestilah selamat sebelum menggunakan , semasa menggunakan dan selepas menggunakan bengkel dan segala
peralatan di bengkel
3. Guru dan pelajar mestilah tahu bagai mana bertindak apabila berlaku
I. Kecederaan dan kemalangan
II. Kejutan elektrik
III. Kebakaran
4. Bengkel perlu ada peti kecemasan yang mengandundi ubat luka dan sapuan untuk lecur serta kain balutan untuk kecederaan ringan.
5. Jika berlaku kecederaan yang serius dan teruk hendakan dilaporkan kepada guru bertugas dan terus dirujuk kepada hospital yang terdekat
6. Bengkel juga mesti mempunyai alat pencecah kebakaran yang berfungsi disetiap bengkel. Alat pencegah kebakaran mestilah digantung
ditempat mudah dilihat dan mudah dicapai.
7. Jika berlaku kebakaran besar hendaklah keluar dengan segera mengikut pelan kecemasan kebakaran dan memanggil bomba melalui
talian kecemasan 999
8. Jika berlaku sebarang kejutan elektrik, hendaklah dimatikan suis utama terlebih dahulu atau menekan suis keselamatan bengkel
9. Jangan sentuh mangsa kejutan dengan tangan, gunakan kayu kering untuk mengalih mangsa daripada benda atau wayar yang menjadi
punca kejutan elektrik
UTAMAKAN
KESELAMATAN

______________________________________________________________________________________________________________________________
Reka Bentuk dan Teknologi
ASAS MEREKA BENTUK
1. Proses Mereka Bentuk
A. Mengenal pasti Masalah
 Tiada produk di pasaran
 Produk sedia ada terdapat kegagalan dan kelemahan
 Produk sedia ada susah dikendalikan
 Produk di pasaran besar dan berat
 Produk sedia ada tidak praktikal dalam cuaca negara ini
 Produk sedia ada mahal
 Produk sedia ada tidak menjimatkan masa atau terhad penggunaannya
CONTOH : PROSES REKA BENTUK
Tempat Letak Buku

______________________________________________________________________________________________________________________________
ASAS MEREKA BENTUK
1. Proses Mereka Bentuk
 Tiada produk di pasaran
 Produk sedia ada terdapat kegagalan dan kelemahan
 Produk sedia ada susah dikendalikan
 Produk di pasaran besar dan berat
 Produk sedia ada tidak praktikal dalam cuaca negara ini
 Produk sedia ada mahal
 Produk sedia ada tidak menjimatkan masa atau terhad penggunaannya
B. Mendapatkan maklumat dan mengumpul idea
 Data dan maklumat yang diperolehi dengan
a. menyiasat
 Membuat tinjauan di pusat membeli belah
 Membuat tinjauan di kedai-kedai paerabot
 Membuat tinjauan di pusat kraf tangan
b. membaca
 Membaca buku-buku yang berkaitan dengan kraf dan perabot diperpustakaan
c. membuat lawatan
d. melayar internet
e. temuramah
 Semua maklumat dan data hendaklah direkodkan dalam buku idea.
 Buku idea ialah buku yang merekodkan tarikh, lakaran, senarai bahan, butir penemuan dan lain-lain perkara yang
berkaitan
C. Menilai dan memilih idea yang terbaik
 Kumpulkan semua idea dan lakarkan idea tersebut
 Analisa dan pilih satu idea yang terbaik
D. Pembinaan (perlaksanaan idea)
 Rancang carta aliran kerja
 Pilih idea dan lakaran , sediakan bahan yang diperlukan
 Tentukan bahan dan pengikat yang akan digunakan

______________________________________________________________________________________________________________________________
 Pasang setiap bahagian dan bahan dengan tepat dan kukuh
 Pilih kemasan yang sesuai
 Gunakan kemasan sewajarnya dan pastikan ia menarik
E. Pengubahsuaian
 Pengubahsuian perlu dilakukan sekiranya
a. Terdapat beberapa bahagian produk tidak berfungsi
b. Keseluruhan produk tidak berfungsi
c. Terdapat bahagian produk tidak selamat dan berbahaya kepada pengguna
 Ingin membuat penambahan kepada produk sedia ada
 Ingin membuat tukaran bahan atau jenis pengikat
F. Pendokumentasian
Satu laporan lengkap secara bertulis
 Butiran Laporan mestilah mengandungi
i. Tajuk
ii. Latar belakang
iii. Objektif
iv. Deskripsi projek
v. Rujukan
vi. Lampiran
 Data dan maklumat yang diperolehi dengan
a. menyiasat
b. membaca
c. membuat lawatan
d. melayari internet
e. temuramah
 Semua maklumat dan data hendaklah direkodkan dalam buku idea.
 Buku idea ialah buku yang merekodkan tarikh, lakaran, senarai bahan, butir penemuan dan lain-lain perkara yang
berkaitan

______________________________________________________________________________________________________________________________
 Kumpulkan semua idea dan lakarkan idea tersebut
 Analisa dan pilih satu idea yang terbaik
D. Pembinaan (perlaksanaan idea)
 Rancang carta aliran kerja
 Pilih idea dan lakaran , sediakan bahan yang diperlukan
 Tentukan bahan dan pengikat yang akan digunakan
 Pasang setiap bahagian dan bahan dengan tepat dan kukuh
 Pilih kemasan yang sesuai
 Gunakan kemasan sewajarnya dan pastikan ia menarik
E. Pengubahsuaian
 Pengubahsuian perlu dilakukan sekiranya
a. Terdapat beberapa bahagian produk tidak berfungsi
b. Keseluruhan produk tidak berfungsi
c. Terdapat bahagian produk tidak selamat dan
berbahaya kepada pengguna
 Ingin membuat penambahan kepada produk sedia ada
 Ingin membuat tukaran bahan atau jenis pengikat
F. Pendokumentasian
Satu laporan lengkap secara bertulis
 Butiran Laporan mestilah mengandungi
i. Tajuk
ii. Latar belakang
iii. Objektif
iv. Deskripsi projek
v. Rujukan
vi. Lampiran
Contoh lakaran idea

______________________________________________________________________________________________________________________________
2. Faktor Reka bentuk
A. Fungsi
» Berfungsi
B. Rupa bentuk
» Menarik
C. Kesesuaian bahan
» Mudah didapati
D. Kaedah Pembinaan
» Tidak merumitkan
» Tidak membazirkan masa
E. Ketahanan
» Tahan ketika digunakan
» Tahan ketika disimpan
» Tidak mudah rosak, patah atau pecah
F. Kos produk
» berpatutan
G. Kemasan
» bersesuaian dengan penggunaan
H. Faktor Keselamatan
» mesra pengguna dan mesra alam
Tidak boleh mencederakan dan membahayakan pengguna
I. Faktor Kormersial
» Boleh dipasarkan
» Mampu manarik pembeli
KETAHANAN
Untuk menjadikan produk lebih kukuh dan tahan sokongan terhadap struktur
dan binaan perlu dibuat.
1. Produk tanpa sokongan mudah goyang
2. Sokongan penuh dibelakang
3. Sokongan menegak di belakang
4. Sokongan di setiap penjuru
5. Sokongan bertingkat
1 2 3
4 5

______________________________________________________________________________________________________________________________
3. Pencetusan Idea
i. melalui pembacaan
ii. melayari internet
iii. membuat lawatan dan kajian
4. Melakar
A. Tujuan Melakar
membantu memperjelaskan rupa dan bentuk cadangan rekaan secara 3D atau 2D
B. Ciri-ciri Lukisan Lararan
Lukisan lakaran dibuat dengan menggunakan pensil

______________________________________________________________________________________________________________________________
Lukisan Lakaran yang baik haruslah mengandungi
. maklumat bahan
i. ukuran panjang dan lebar
ii. ukuran tinggi dan tebal
iii. jenis penyambung yang digunakan
iv. tarikh lakaran
v. Skala
vi. Dimensi
vii. Nama individu/kumpulan
viii. Nama projek

______________________________________________________________________________________________________________________________
c. Jenis lukisan lakaran
a. Lukisan Oblik
 Lukisan 3 dimensi yang menggunakan 1 garisan mendatar dan 1 garisan serong bersudut 45º darjah sebagai paksi
b. Lukisan Isometrik
 Lukisan 3 dimensi yang menggunakan 2 garisan tapak 30º darjah sebagai paksi
c. Lukisan perspektif
 Lukisan yang didasarkan kepada suatu titik lenyap atau garis ufuk
LUKISAN ISOMETRIK
Lukisan Isometrik dibina di atas paksi isometrik. Ia adalah satu daripada lukisan 3 dimensi. Melalui lukisan ini perekaan atau lukisan produk dapat
dilihat daripada pandangan atas, pandangan sisi dan pandangan hadapan.
LUKISAN PERSPEKTIF
Lukisan perspektif dibina di atas paksi paksi perspektif dan titik terpilih. Ia adalah satu daripada lukisan 3 dimensi. Melalui lukisan ini perekaan atau
lukisan produk dapat dilihat daripada pandangan atas, pandangan sisi dan pandangan hadapan dalam keadaan sebenar.
Perspektif dua titik

______________________________________________________________________________________________________________________________
JENIS BAHAN
Kayu
Jenis Kayu
Kayu Keras
i. Cengal
ii. Sepetir
iii. Kapur
Kayu Lembut
i. Kayu Getah
ii. Jelutung
iii. Meranti
Saiz Kayu
Papan Tebal
»Tebal 38 mm - 100 mm
» Lebar 150 mm ke atas
» Panjang 3 m - 6 m
Papan Nipis
» Tebal 10 mm - 38 mm
» Lebar 76 mm ke atas
Kayu Beroti
Tebal 38 mm - 100 mm
» Lebar 75 mm - 150 mm
Kayu Jerjak
» Tebal 20 mm - 38 mm
» Lebar 25 mm - 76 mm

______________________________________________________________________________________________________________________________
A. Kecacatan Kayu
IV. Meleding II. Berspring
III. Berpiuh
IV. Berpintal

______________________________________________________________________________________________________________________________
V. Berpusar VI. Merekah
B. Ciri-ciri kayu
VI. Boleh di dapati dalam pelbagai saiz
VII. Mempunyai ira dan urat kayu yang menarik
VIII. Boleh dibina dengan pelbagai jenis tanggam
IX. Boleh mengecut jika tidak dikeringkan dengan betul
X. Mudah diserang serangga perosak
Papan Lapis
Papan Lapis terdiri beberapa lapisan kayu yang dipotong nipis disusun secara berselang-seli dan diglu dan dimampatkan bersama-sama melalui
proses kilang
Papan lapis dijual dalam saiz yang besar seperti 4' x 8' dan digredkan berdasarkan ketebalan

______________________________________________________________________________________________________________________________
Saiz :
» panjang dan lebar = 2 440 mm x 1220 mm
Tebal = dari 3 mm hingga 32 mm
Jenis :
» Kalis air
» Tidak kalis air
Kegunaan : Untuk membuat dinding bilik, perabot, pintu, rak dan kotak
Kelebihan :
» Mudah dipotong
» Tidak retak dan meleding
» Kukuh dan tahan
Keburukan :
» Mudah lekang apabila terkena air
» Hanya boleh digunakan di dalam rumah
MDF
Medium Density Fibreboard (MDF) ialah bahan komposit yang berasaskan serat kayu lembut dan kayu terbuang. Ia terhasil daripada proses
pemampatan dan glu
Kegunaan : digunakan dengan meluas dalam industri perabot dan perumahan moden
Saiz : 2 440 mm x 1 220 mm

______________________________________________________________________________________________________________________________
Kelebihan :
Tahan haba
Tidak retak
Tidak mudah bengkok dan meleding
Permukaannya lebar dan rata
Mounting Board
Ia adalah sejenis kertas keras
Kegunaan
Saiz : Ketebalan 2 mm. Dijual dalam saiz 610 mm x 1 220 mm atau 610 mm x 910 mm
Kelebihannya :
» Diwarnakan dengan warna-warna yang menarik
» Mudah dilengkungkan
» Mudah dipotong dan dibentuk

______________________________________________________________________________________________________________________________
ALATAN TANGAN
1. Pembaris Keluli
A. Kegunaan : Mengukur dan memindahkan jarak
B. Saiz : 30 cm dan 15 cm
C. Binaan : Dibuat daripada keluli
2. Pita Pengukur
A. Kegunaan : Mengukur jarak
B. Saiz : 3 M dan 6 M

______________________________________________________________________________________________________________________________
Sesiku L
Kegunaan :
1. Untuk membuat garisan lurus bersudut tepat
2. Untuk menguji kerataan
3. Untuk menguji ketepatan
4. Untuk menguji kepersegian
Saiz : Ditentukan mengikut panjang bilahnya
Binaan : Bilahnya dibuat daripada kelulu. Badan dibuat daripada kayu atau logam.
Kegunaan Sesiku L
1. Menguji ketepatan muka tepi dengan muka atas
2. Menguji kerataan muka kayu atau papan
3. Menguji kepersegian hujung kayu atau menguji ketepatan kayu
SESIKU L
A = Hulu, B = Bilah
1. 2. 3.

______________________________________________________________________________________________________________________________
NT Cutter
Kegunaan : Untuk memotong papan lapis yang dinipis atau mounting board
Gergaji Tangan
C. Kegunaan : Untuk memotong kayu, papan, papan lapis dan MDF
D. Saiz: Ditentukan oleh panjang bilahnya dan bilangan gigi dalam setiap 25mm
3. Gergaji Puting
A. Kegunaan : Untuk memotong lurus kayu dan papan bersaiz kecil
B. Saiz: Ditentukan oleh panjang bilahnya
Nota Tambahan
Mata gergaji belah
Mata gergaji kerat

______________________________________________________________________________________________________________________________
Gergaji Lengkung Halus
Kegunaan : Untuk memotong lengkung pada kepingan papan nipis dan papan lapis
Saiz : Ditentukan jarak antara mata gergaji dengan bingkai
Gergaji Besi
Kegunaan : Untuk memotong rod besi dan PVC
Saiz : Ditentukan oleh panjang

______________________________________________________________________________________________________________________________
Gerudi Tangan
Kegunaan : Untuk membuat lubang di atas kepingan logam nipis dan papan yang nipis
Mata gerudi pintal digunakan bersama gerudi tangan
Mata Gerudi Pintal
Kegunaan : Untuk membuat lubang
Saiz : ditentukan oleh diameter
Gerudi Engkol
Kegunaan : Untuk membuat lubang di atas kayu ,kepingan papan dan papan lapis
Digunakan bersama dengan mata gerudi gerimit

______________________________________________________________________________________________________________________________
Gerimit
Kegunaan : Untuk membuat lubang pandu sebelum memasukkan skru pada kayu (kayu nipis dan lembut)
Saiz : ditentukan oleh diameter
Penebuk Pusat
Kegunaan : Untuk membuat lubang pandu di atas permukaan logam sebelum kerja menggerudi
Pembenam Paku
Kegunaan : Untuk membenam kepala paku panel di bawah permukaan kayu
Tukul Kuku Kambing
Kegunaan : Untuk mengetuk paku dan mencabut paku
Saiz : Ditentukan oleh berat kepalanya
A = Muka
B= Kepala
C = kuku
D = Hulu

______________________________________________________________________________________________________________________________
Tukul Warington
Kegunaan : Untuk mengetuk paku kecil di tempat yang sukar
Ragum Kakak Tua
Kegunaan : Untuk mencabut paku
Gandin Kayu
Kegunaan : Untuk mengetuk hulu pahat atau menanggalkan cantuman papan projek
Pahat rata / Pahat tepi serong
Kegunaan : Untuk membuat parit dan lurah serta meratakan dasarnya.
Saiz : Ditentukan oleh lebar matanya
Kikir Parut
Kegunaan : Untuk mengikir dan membentuk hujung kayu
Gandin Kayu
Gandin Kayu
Gandin Kayu Bulat

______________________________________________________________________________________________________________________________
Apit G
C. Kegunaan : Mengapit papan projek pada meja ketika kerja memotong dan menggerudi
D. Saiz : terdapat dalam saiz seperti 1' dan 6"

______________________________________________________________________________________________________________________________
MESIN GERUDI
A. MESIN GERUDI LANTAI
i. Kegunaan
Mesin gerudi digunakan untuk menggerudi lubang pada kepingan kayu dan logam

______________________________________________________________________________________________________________________________
Bahagian dan fungsinya
1. Penutup = Melindungi tali sawat dan takal
2. Suis = Menghidup dan mematikan motor
3. Bindu = Memutar mata gerudi
4. Mata gerudi = Membuat lubang pada kayu atau logam
5. Meja gerudi = Menempatkan ragum gerudi
6. Pelaras Meja = Melaraskan aras meja gerudi
7. Tuas Pemasuk = Menurunkan dan menaikkan bindu
8. Motor = Memutar bindu
9. Pengunci Bindu = Mengetatkan dan melonggarkan bindu
10. Ragum Gerudi = Memegang objek ketika kerja menggerudi
ii. Peraturan Keselamatan ketika menggerudi
1. Penggunaan mesin hendaklah dilakukan oleh pelajar dengan pengawasan guru
2. Hanya seorang sahaja mengendalikan mesin
3. Pakai pakaian yang sesuai
4. Pakai gogal untuk melindungi mata

______________________________________________________________________________________________________________________________
B. MESIN GERUDI TANGAN ELEKTRIK
Kegunaan: Mengerudi lubang kayu atau kepingan logam
Bahagian dan fungsinya
1. Bindu = memegang dan memusingkan mata gerudi
2. Suis = menghidup dan mematikan motor
3. Pemegang = memegang dan mengendalikan mesin
4. Kabel = menghantar arus elektrik
Cara Menggunakannya
 Mengerudi secara menegak
 Menggerudi secara mendatar
Menggerudi mendatar Menggerudi menegak

______________________________________________________________________________________________________________________________
BAHAN PEMASANGAN
Keterangan Gambar
I Mata Gerudi Benam
II Pemutar Skru Biasa/Rata
III Pemutar Skru Philips
IV Gunakan saiz mata pemutar yang tepat dan sesuai
Keterangan Gambar
V Menggerudi Engsel
VI Skru Alur Rata, Kepala Benam dan Kepala Bulat
VII Skru Philips

______________________________________________________________________________________________________________________________
i. Paku Panel ii. Paku Kepala rata
1. Paku
A. Kegunaan : mencantum dua keping papan/kayu atau bahan lain kepada kayu
B. Saiz : ditentukan panjang batangnya
C. Jenis
I. Paku Kepala Rata
i. Kegunaan : untuk mencantumkan dua keping papan atau kayu
ii. Saiz ditentukan oleh : Panjang
iii. Apabila membeli paku nyatakan : jenis dan panjangnya
II. Paku Panel
i. Digunakan : untuk pembinaan perabot
ii. Mempunyai kepala benam
III. Paku Payung
i. digunakan untuk memaku papan lapis dan kepingan zink
D. Kelebihan :
Senang digunakan. Murah
E. Keburukan
Sukar ditanggalkan. Papan mudah pecah dan retak

______________________________________________________________________________________________________________________________
2. Skru
A. Digunakan : untuk memegang dan merapatkan kepingan kayu dan engsel
B. Jenis: Skru dibahagikan kepada beberapa jenis mengikut alur dan jenis kepala
I. Skru Alur Rata/Biasa
II. Skru Alur Philips
III. Skru Kepala Bulat
IV. Skru Kepala Benam
C. Kebaikan skru :
I. Boleh ditanggalkan semula dan boleh digunakan ke atas kayu yang keras
II. Memberi cengkaman lebih kuat
3. Glu PVA
i. Digunakan : untuk melekatkan dua keping bahan secara kekal
ii. kebaikan skru : Boleh digunakan ke atas dua bahan yang berbeza. Contoh MDF dengan Papan Lapis

______________________________________________________________________________________________________________________________
PEMBINAAN PROJEK
1. Proses Mengukur
Ukur panjang bahan Ukur lebar bahan
2. Mengukur berdasarkan maklumat kertas projek

______________________________________________________________________________________________________________________________
3. Proses Menanda
Menanda panjang Menanda lebar
4. Menanda ukuran panjang, lebar dan tebal
5. Proses Memotong
Mengerat
6. Memotong kayu dan bahan kepada ukuran yang dikehendaki. Memotong kayu dan bahan kepada beberapa bahagian

______________________________________________________________________________________________________________________________
7. Proses Membina dan Mencantum
Membina tanggam dan mencantuk menggunakan bahan cantuman
i. Tanggam Lekap Palang ii. Tanggam Lekap T iii.Tanggam Temu iv. Tanggam Temu
A. Membuat tanggam
 Pilih tanggam yang sesuai
 Ikuti langkah-langkah yang betul
 Setelah siap pasang dan uji ketepatan dan kekuatan tanggam
B. Mengglu
 Pilih glu yang sesuai dengan bahan yang digunaan
 Pastikan bahagian-bahagian yang perlu telah dipasang
 Biarkan bahagian yang diglu kering sekurang-kuarangnya satu hari semalam
C. Memaku
 Gunakan paku yang sesuai , jika papan nipis paku yang kecil dan pendek

______________________________________________________________________________________________________________________________
D. Menskru
 Jika papan atau kayu tebal hendaklah ditebuk lubang dengan gerudi terlebih dahulu
 Jika papan nipis hendaklah dibuat lubang pandu dengan menggunakan senggerek , gerimit atau alat lain yang sesuai

______________________________________________________________________________________________________________________________
KEMASAN PROJEK
I = Cat Licau II. Tepung Penyumbat III. Syelek IV. Cat Semburan V. Spirit
1. Bahan kemasan
A. Tepung Penyumbat
I. Kegunaan : untuk menyumbat liang-liang kayu
II. Kelebihan : cepat kering dan mudah digunakan
III. Cara menggunakannya : boleh dicairkan dengan menggunakan air dan turpentine
B. Cat Alas
I. Kegunaan : untuk menjadikan permukaan kayu lebih licin dan menjadi alas sebelum menggunakan cat licau
II. Kelebihan : Menjadikan cat licau lebih menarik warnanya dan lebih rata sapuannya
III. Cara menggunakannya : disapu atas permukaan kayu sebelum menyapukan dengan cat licau
C. Cat Licau
I. Kegunaan : untuk menutup liang-liang kayu dan kecacatan kayu disamping mencantikkan kayu dengan warna terpilih
II. Kelebihan :
 Permukaan berkilau, licin dan mempunyai warna yang menarik
 Memberi ketahanan dan perlindungan kepada kayu
III. Cara menggunakannya : Dilarutkan dengan turpentine dan di sapu dengan berus
D. Cat semburan
I. Kegunaan : untuk mengecat permukaan logam
II. Kelebihan : cepat kering dan mudah digunakan
III. Cara menggunakannya : goncangkan bekas cat. Semburkan dengan cara menggerakkan semburan secara berulang-ulang

______________________________________________________________________________________________________________________________
E. Syelek
I. Kegunaan : untuk mecantikkan kayu dan melindungi permukaan kayu
II. Kelebihan : kos murah dan cepat kering
III. Cara menggunakannya : larutkan syelek dengan pelarutnya (spirit methil) dan sapukan ke atas permukaan kayu mengikut
arah urat kayu
F. Tona kayu
I. Kegunaan : untuk mencantikkan kayu dan menyamakan warna ke atas produk yang dibuat daripada pelbagai jenis kayu
II. Kelebihan :
 Mudah digunakan
 Cepat kering
 Masih kelihatan urat kayu
 Setiap bahagian mempunyai warna yang sama
G. Lekar
I. Kegunaan : mencantikan permukaan kayu dan melindungi permukaan kayu
II. Kelebihan : tahan haba dan tahan calar
III. Cara menggunakannya : dilarutkan dengan 'thinner' . Disapu terus atas permukaan kayu atau atau lapisan syelek
H. Pelekat (Fomika dan stiker)
I. Kegunaan : Untuk menutup permukaan kayu dengan corak yang cantik dan menarik
II. Kelebihan : memudahkan kerja pengemasan dan menutup kecacatan permukaan kayu
III. Cara menggunakannya : Disapukan glu dan diseterika di atasnya
3. Bahan Pelarut
Spirit Methil
Kegunaan : untuk melarutkan syelek dan membersihkan berus syelek
Turpentine
Kegunaan : untuk mencairkan cat licau dan membersihkan berus cat
Thinner
Kegunaan : untuk mencairkan lekar dan membersihkan berus lekar

______________________________________________________________________________________________________________________________
2. Alatan kemasan
A. Kerta Las
. Kegunaan : untuk melicinkan permukaan kayu
I. Cara menggunakannya : digunakan dengan bungkah kayu lalu digosokkan mengikut urat kayu. Mulakan dengan gred
kekasaran kasar (3,2,1) dan disudahi dengan gred kekasaran yang halus (0, 00)
B. Pengikis
. Kegunaan : untuk mengikis kotoran atau lebihan tepung penyumbat.
I. Cara menggunakannya : Gerakkan hujung mata pengikir mengikut arah urat kayu
C. Berus Syelek
. Kegunaan : untuk menyapu syelek dan lekar
I. Cara menggunakannya : bersihkan berus dengan pelarut yang sesuai dan sapu syelek ikut arah urat kayu. Setelah selesai
bersihkan semula dengan pelarutnya (contoh spirit methil) dan diikuti dengan air sabun dan keringkan.
D. Berus Cat
. Kegunaan : untuk menyapu cat licau dan cat alas
I. Cara menggunakannya : cuci berus dengan pelarut dan sapukan berus ke satu arah mengikut arah urat kayu

______________________________________________________________________________________________________________________________
Penjagaan berus
 Berus yang selesai digunakan hendaklah di cuci dengan pelarus yang sesuai
 berus syelek dicuci dengan spirit methil, berus cat dicuci dengan turpentine dan berus lekar dicuci dengan thinner.
 Berus yang telah dicuci hendaklah digantung dalam tin atau peti untuk menggantung berus
 Jangan mencampur-adukkan penggunaan berus.

______________________________________________________________________________________________________________________________
Keselamatan Elektrik
Jangan gunakan plag atau soket yang pecah dan rosak
Jangan membuat sambungan yang banyak daripada satu punca
 Jangan cuba menyentuh wayar hidup yang tidak bertebat

______________________________________________________________________________________________________________________________
 Jangan cuba menmengantikan dawai fius dengan sebarang dawai atau logam
 Jangan menggunakan kabel yang pecah atau terlalu lama
 Hendaklah utamakan KESELAMATAN DIRI, KESELAMATAN MAKMAL/BENGKEL dan KESELAMATAN PERALATAN.
 Pamirkan slogan UTAMAKAN KESELAMATAN agar selalu dapat mengingatkan guru-guru dan pelajar-pelajar sepanjang berada dan
melakukan aktiviti di makmal/bengkel.
UTAMAKAN
KESELAMATAN

______________________________________________________________________________________________________________________________
Elektrik
MAKSUD ELEKTRIK
 Elektrik ialah tenaga
 Elektrik ialah pergerakan elektron dalam pengalir
 Elektrik boleh didapati dalam dua bentuk arus iaitu arus terus dan arus ulang alik
 Elektrik yang dibekalkan kerumah-rumah adalah sebanyak 220-240V dalam bentuk arus ulang alik (AC/AU).
 Di Malaysia elektrik dibekalkan oleh TNB (Tenaga Nasional Berhad).
SUMBER ELEKTRIK
i. Sel Kering ii. Sel Basah iii. Dinamo Basikal

______________________________________________________________________________________________________________________________
Kaedah menghasilkan elektrik:
1. Melalui proses tindak balas kimia - contoh sel kering dan sel basah
2. Melalui tindak balas aruhan kemagnetan - contoh dinamo basikal dan janakuasa
3. Lain-lain seperti:
i. kuasa solar
ii. tindakan haba
Sel Kering
1. Sel kering menghasilkan voltan 1.5 volt
2. Dua sel kering yang disambungkan secara siri akan menghasilkan 3.0 volt
Dua sel kering disambung siri
3. Arus elektrik yang dihasilkan oleh sel kering ialah arus terus (AT/DC)
4. Tenaga elektrik yang dihasilkan oleh sel kering adalah daripada hasil tindak balas kimia
5. Sel kering digunakan pada alatan elektrik mudah alih berkuasa rendah - seperti lampu picit, jam loceng, alatan permainan

______________________________________________________________________________________________________________________________
Bahagian Sel kering
A = Punca positif , B = Bekas zink , C = elektrolit , D = Batang karbon , E = Punca negatif
Sel Basah
1. Sel basah biasanya menghasilkan voltan 6.0 volt, 12 Volt dan 24 volt
2. Sel basah boleh dicas semula dengan alat pengecas bateri
3. Sel basah lebih dikenali sebagai bateri
4. Sel basah digunakan di dalam kenderaan seperti motor, kereta, lori dan bas
Bahagian sel basah

______________________________________________________________________________________________________________________________
A = Plat positif (plumbum peroksida) , B= Terminal positif , C = Penyelang , D = Plat negatif (plumbum) , E = Elektrolit (Asid Sulfurik Cair)
Dinamo Basikal
1. Dinamo basikal menghasilkan voltan 6 volt - 12 volt
2. Arus elektrik yang dihasilkan oleh dinamo ialah arus ulang alik (AU/AC)
3. Tenaga elektrik yang dihasilkan oleh dinamo ialah hasil daripada aruhan kemagnetan

______________________________________________________________________________________________________________________________
Bahagian Dinamo Basikal
A = Pemutar , B = Magnet kekal , C = Teras besi, D = gegelung dawai , E = punca elektrik
Jenis-jenis sel
1. Sel Alkali
2. Sel merkuri
3. Sel lithium
4. Sel nikel kadmium

______________________________________________________________________________________________________________________________
KEGUNAAN ELEKTRIK
i. Pengisar ii. Lampu Pendafluor iii. TV iv. Sterika v. Radio
1. Untuk menghasilkan :
i. cahaya
 Contoh - lampu pendafluor, lampu pijar, LED
ii. bunyi
 Contoh - Radio, siren, buzzer, loceng
iii. haba
 Contoh - Pengering rambut, pembakar roti, seterika, cerek, ketuhar
iv. gerakan
 Contoh - Kipas angin, pengisar, motor elektrik
v. isyarat elektronik
 Contoh - kalkulator, pad permainan, komputer

______________________________________________________________________________________________________________________________
WAYAR ELEKTRIK
1. Wayar kuprum beranemal
i. Digunakan untuk membuat gegelung elektrik
2. Teras tunggal
i. Digunakan dalam bidang elektronik
ii. Mampu mengalirkan elektrik kuasa sangat rendah
3. Teras kembar
i. Digunakan untuk alat elektrik kuasa rendah seperti lampu dan peti suara
ii. Untuk membuat sambungan ke punca negatif dan positif atau wayar hidup dan wayar neutral sahaja
4. Kabel teras tiga
i. Digunakan untuk menyambung alatan elektrik berkuasa tinggi
ii. Untuk membuat sambungan ke punca hidup, neutral dan bumi
I = Wayar kuprum beranemal , II = Wayar teras tunggal , III = Wayar teras kembar , IV = Kabel teras tiga

______________________________________________________________________________________________________________________________
JENIS PLAG
1. Plag 2 pin
i. Digunakan untuk menyambung bekalan elektrik kepada alatan elektrik berkuasa rendah
ii. Radio , TV, Pencukur
2. Plag 3 pin
i. Terdapat 2 jenis, plag 3 pin 13 ampere dan plag 3 pin 15 ampere
ii. Digunakan untuk menyambung bekalan elektrik kepada alatan elektrik berkuasa tinggi
iii. Periuk nasi, ketuhar, peti sejuk, seterika mengunakan plag 3 pin 13 ampere
iv. Pendingin hawa menggunakan plag 3 pin 15 ampere
I = plag 2 pin , II = plag 3 pin
i. Kedudukan tamatan L, N, dan E
ii. Pemasangan kod warna yang betul
iii. Kabel teras tiga biru, hijau dan coklat

______________________________________________________________________________________________________________________________
PENDAWAIAN PLAG 3 PIN 13 AMPERE
1. Alatan
I = Pena Ujian , II = Penjalur wayar , III = Pisau lipat
2. Bahan
i. Kabel teras 3

______________________________________________________________________________________________________________________________
3. Langkah-langkah
i. Buangkan penebat kabel kira-kira 4 cm
ii. Jalurkan hujung ketiga-tiga wayar
iii. Pintalkan ketiga-tiga hujung wayar
iv. Buka penutup plag
v. Pasangkan teras pada tamatan mengikut kod wayar yang betul iaitu
 Wayar coklat/hitam ---> tamatan hidup(L)
 Wayar biru/merah -----> tamatan neutral (N)
 Wayar hijau/hijau-kuning ------>Tamatan bumi (E)
vi. Tutup semula plag dan pasangkan skru

______________________________________________________________________________________________________________________________
FIUS
i. Simbol fius ii. Fius katrij iii. Fius dawai
1. Digunakan untuk memutuskan litar sekiranya berlaku litar pintas atau lebihan tenaga elektrik
2. Memberi perlindungan kepada alatan elektrik daripada rosak dan terbakar
3. Unit ukuran fius ialah ampere
4. Terdapat dua jenis fius
a. Fius katrij - digunakan dalam plag 3 pin dan fius perkhidmatan rumah
1. Fius 13A
 Digunakan dalam plag 3 pin 13 ampere
2. Fius 30A
 Digunakan dalam fius perkhidmatan dalam sistem bekalan elektrik domestik
b. Fius Dawai - digunakan dalam kotak agihan berfius dalam rumah
5. Kadar fius yang biasa digunakan ialah 5A, 10A, 13A dan 30A
6. Fius dibuat daripada aloi timah atau plumbum

______________________________________________________________________________________________________________________________
Nota Tambahan

______________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________
LAMPU PIJAR DAN LAMPU PENDAFLUOR
i. Lampu pijar
A. Kelalang
B. Filamen
C. Pin
D. Sumber elektrik
ii. Lampu Pendaflour
A. Pemegang
B. Tiub
C. Perumah
D. Suis penghidup
Lampu pijar
1. Ciri-ciri lampu pijar
i. Menghasilkan cahaya kuning yang menyilaukan mata
ii. Cahayanya panas
iii. Meninggalkan bayang hitam
iv. Menggunakan kuasa elektrik yang banyak

______________________________________________________________________________________________________________________________
2. Bahagian lampu pijar
i. Filamen = menyala dan mengeluarkan cahaya
ii. Gas argon = mencegah filamen daripada terbakar dan putus
iii. Sesuntuh = menyambung filamen ke punca elektrik
iv. Mentol kaca = melindungi gas argon dan filamen
Lampu pendarfluor
1. Kelebihan Lampu pendaflour
i. Warnanya putih terang dan tidak menyilaukan mata
ii. Cahayanya sejuk
iii. Menjimatkan elektrik
iv. Tidak meninggalkan bayang hitam
2. Bahagian Lampu pendarflour
i. Tiub pendarfluor = berisi gas argon dan merkuri, menghasilkan cahaya ultra ungu
ii. Pemegang tiub = memegang pin elektrod
iii. Cok = membekalkan voltan tinggi
iv. Suis Penghidup = menghidupkan lampu
v. Perumah = tapak memegang bahagian-bahagian lampu yang lain

______________________________________________________________________________________________________________________________
Elektrik : Elektif KT
A. Litar Elektrik
1. Maksud Litar
 Satu sambungan lengkap sumber elektrik (sel) dan beban elektrik (mentol) dengan menggunakan pengalir (wayar)
i. Sumber (sel kering) ii. Beban (mentol) iii. Pengawal (suis)
iv. Punca positif (wayar mereh) v. Punca negatif (wayar hitam)
Lukisan skimatik litar mudah

______________________________________________________________________________________________________________________________
2. Jenis-jenis Litar
1. Litar mudah
 Litar yang mengandungi satu sumber satu beban dan satu pengalir
2. Litar pintas
 Litar tanpa beban
 Litar yang mengandungi wayar pintasan
3. Litar siri
 Litar yang mengandungi beban elektrik yang disambung secara siri
4. Litar selari
 Litar yang mengandungi beban elektrik yang disambung secara selari
5. Litar siri selari
 Litar yang mengandungi beban elektrik yang disambung secara siri dan juga selari
Litar asas
A = Beban , B = Pengalir , C = Sumber elektrik

______________________________________________________________________________________________________________________________
Litar siri
Litar selari

______________________________________________________________________________________________________________________________
Litar siri selari
3. Perbezaan litar siri dan litar selari
Litar Siri Litar Selari
Voltan
Voltannya adalah semakin kurang apabila beban bertambah
Vj=V1+V2+V3.....
Voltan
Voltannya sama disemua tempat
Vj=V1=V2=V3.....
Arus
Arusnya sama disemua tempat
Arus
Arusnya semakin kurang apabila semakin banyak beban
Rintangan
Semakin ditambah beban semakin banyak jumlah rintangan
Rintangan
Jumlah rintangan adalah lebih kecil daripada nilai
perintang yang paling kecil
Apabila satu mentol terbakar, mentol yang lain tidak akan
menyala
Apabila satu mentol terbakar , mentol yang lain akan
terus menyala
Jika ditambah satu mentol, mentol yang lain akan menjadi
malap kerana bebanan bertambah
Jika ditambah satu mentol, nyalaan mentol yang lain
tidak akan berubah

______________________________________________________________________________________________________________________________
B. Voltan, Arus dan Rintangan
I. Definisi
. Voltan ialah daya yang menggerakkan elektron di dalam pengalir elektrik
a. Unit sukatan bagi daya tersebut ialah Volt (V)
b. Arus ialah sejunlah elektron yang bergerak di dalam pengalir elektrik
c. Unit sukatan bagai arus ialah Ampere (A/I)
d. Rintangan ialah halangan terhadap pergerakan arus
e. Unit sukatan bagi rintangan ialah Ohm
II. Hukum Ohm
0. Hukum ohm ialah hukum yang menyatakan hubungan di antara Voltan, Arus dan Rintangan
1. Hukum ohm diperjelaskan oleh lencana hukum Ohm

______________________________________________________________________________________________________________________________
III. Contoh pengiraan
Diberi voltan=12 volt, rintangan = 4 ohm, cari arus = (?) dalam litar di bawah.
C. Meter elektrik
. Meter Volt
 Meter yang digunakan untuk menyukat voltan atau daya gerak elektrik(DGE)
 Terdapat dua jenis meter volt
a. Meter volt arus terus
b. Meter volt arus ulang alik
 Meter disediakan dalam beberapa julat tertentu
 Meter volt dipasang selari dengan sumber (sel) dan beban (mentol) didalam litar

______________________________________________________________________________________________________________________________
i. Meter volt arus terus ii. Meter volt arus ulang-alik
I. Meter Ampere
 Meter yang digunakan untuk menyukat kadar pergerakan arus di dalam litar
 Meter ampere dipasang secara siri dengan sumber (sel) dan beban (mentol) di dalam litar
D. Meter Pelbagai
o Kegunaan
 Untuk mengukur voltan, arus dan rintangan
 Untuk menguji keterusan litar
o Bahagian meter pelbagai

______________________________________________________________________________________________________________________________
A = Skala B = Skru pelaras sifar
C = Julat bacaan D = Tombol pemilih julat
E = Punca positif F = Punca Negatif
G = Pelaras sifar Ohm H = Jarum penunjuk
. Skala
 Mengandungi skala bagi bacaan rintangan, voltan arus terus, voltan arus ulang-alik
i. Jarum Penunjuk
 berfungsi menunjukkan bacaan pada skala
ii. Skru Pelaras Sifar
 berfungsi melaraskan jarum penunjuk pada bacaan sifar (0)
iii. Pelaras Sifar Ohm
 berfungsi melaraskan jarum penunjuk semasa menguji rintangan

______________________________________________________________________________________________________________________________
iv. Prob Negatif dan prob Positif
 berfungsi menyentuh alatan elektrik dan komponen elektronik
prob hitam untuk negatif
dan prob merah untuk positif
v. Tombol Pemilih Julat
 berfungsi untuk memilih julat bacaan yang dikehendaki
vi. Julat
 berfungsi menunjukkan kadar sukatan yang akan diukur
o Membaca meter Ohm pada meter pelbagai
 Langkah-langkah membaca meter Ohm
0. Laraskan tombol ke julat bacaan ohm
1. Temukan kedua-dua prob negatif dan positif
2. Laraskan pelaras sifar ohm hingga jarum menunjukkan bacaan sifar (0)
E. Unit Kawalan Utama Bekalan Elektrik Domestik
i. Suis Utama ii. Pemutus Litar Bocor ke Bumi iii. Peti Agihan Berfius iv. Soket dan suis

______________________________________________________________________________________________________________________________
. Fius Perkhidmatan
 Fungsi - untuk mengawal bekalan jika berlaku arus berlebihan dan untuk memutuskan bekalan kepada pelanggan yang
gagal membayar bil penggunaan
a. Penyambung Neutral
 Fungsi - menyambung litar rumah dengan wayar bekalan neutral
b. Meter KWJ
 Fungsi - untuk menyukat dan merekodkan kadar penggunaan tenaga elektrik
 jenis - terdapat dua jenis meter
. Meter analog
a. Meter digital
Meter kWJ jenis diigital
c. Suis Utama
 Funsi untuk menyambung dan memutuskan bekalan elektrik di dalam rumah
 Suis ini adalah suis jenis dua kutub satu arah
 Di dalamnya terpasang fius katrij
d. Pemutus Litar bocor ke bumi
 berfungsi memutuskan bekalan elektrik dalam litar dirumah jika berlaku kebocoran arus atau litar pintas
e. Kotak agihan berfius
 berfungsi mengagihkan bekalan elektrik di dalam litar
f. Suis dan Soket
 Suis berfungsi memutuskan dan menyambung litar kepada alatan elektrik
 Soket berfungsi menghubungkan alatan elektrik kepada sumber bekalan elektrik rumah

______________________________________________________________________________________________________________________________
i. Fius Perkhidmatan ii. Penyambung Neutral iii. Meter Kwj
iv. Suis utama v. PLCB vi. Kotak Agihan Berfius

______________________________________________________________________________________________________________________________
F. Kuasa Elektrik
0. Maksud Kuasa Elektrik
 Kadar kerja yang dihasilkan oleh arus elektrik
 Unit ukuran kuasa elektrik ialah watt (W)
1. Formula Mencari Kuasa Elektrik
 Kuasa = voltan x arus ( P = V x I )
2. Kuasa elektrik alatan elektrik
 Kuasa elektrik yang digunakan oleh kebanyakan alat elektrik dinyatakan dalam plat perincian
 Perkakasan yang mengeluarkan haba lebih menggunakan kuasa elektrik berbanding yang mengeluarkan cahaya
 Contoh periuk nasi elektrik berkuasa 900W sementara lampu pendafluor berkuasa 40W
Contoh plat perincian sebuah kipas elektrik

______________________________________________________________________________________________________________________________
Jahitan Asas
A. ALATAN JAHITAN
1. Gunting
 Kegunaan
untuk memotong kain dan benang
2. Jarum peniti
 Kegunaan
untuk menyemat kain dan kertas ketika memotong dan menjahit artikel
3. Penetas
 Kegunaan
untuk membuka semula jahitan yang silap
4. Kapur penanda
 Kegunaan
untuk menanda garisan potongan dan jahitan
5. Pita Pengukur
 Kegunaan
untuk mengukur di atas kain dan kertas

______________________________________________________________________________________________________________________________
B. MESIN JAHIT
Sebuah mesin jahit model lama
1. Jenis dan fungsi mesin jahit
i. Mesin jahit tangan
 Mesin jahit lama. menggunakan tangan untuk memusingkan roda imbang
ii. Mesin jahit kaki
 Mesin jahit yang murah dan popular, menggunakan kaki untuk memusingkan roda imbang
iii. Mesin jahit elektrik
 Mesin jahit yang menggunakan motor elektrik untuk memusingkan roda imbang
iv. Mesin jahit elektronik
 Mesin jahit dikawal sebahagian fungsi dan pergerakannya oleh papan elektronik dengan
menggunakan kuasa elektrik

______________________________________________________________________________________________________________________________
Mesin jahit kaki
Mesin elektrik
Mesin tangan
Mesin elektronik

______________________________________________________________________________________________________________________________
2. Bahagian mesin jahit
1. Roda Imbang 2. Tiang Benang 3. Tuas penekan 4. Spring Pemegang
5. Jarum Benang 6. Gigi Penolak 7. Tiang penggulung benang 8. Pelaras mata jahitan
. Roda Imbang
 Kegunaan : Mengawal pergerakan mesin
i. Tiang Benang
 Kegunaan : Memegang benang
ii. Tuas benang
 Kegunaan : Menarik dan mengawal pergerakan benang
iii. Spring pemegang benang
 Kegunaan : Megawal benang
iv. Gigi penolak
 Kegunaan : Menolak fabrik semasa menjahit
v. Tuas pelaras
 Kegunaan : Melaraskan jarak mata jahitan
vi. jarum
 Kegunaan : Memasiukkan benang jahitan ke dalam kain

______________________________________________________________________________________________________________________________
3. Persediaan sebelum menjahit mesin
. Menyediakan benang atas
i. Letakkan buku benang pada tiang benang
ii. Sediakan jarum mesin
iii. Masukkan benang ke bahagian ceper penegang benang
iv. Masukkan benang ke dalam lubang tuas penegang benang
v. Masukkan hujung benang ke dalam lubang jarum
Langkah-langkah memasang benang ats

______________________________________________________________________________________________________________________________
b. Menyediakan benang bawah
Menggulug benang dalam gelendung

______________________________________________________________________________________________________________________________
1. Gulung benang dalam gelendung
2. Masukkan gelendung dalam sekoci
Memasukkan sekoci
3. Keluarkan benang bawah
a. Melaraskan jahitan
. Laraskan tuas pelaras mengikut jenis kain yang digunakan
Melaras jarak jahitan
Melaras jenis fabrik
b.
4. Semasa menjahit

______________________________________________________________________________________________________________________________
. Letakkan fabrik di bawah penekan jahitan
a. Pusingkan roda imbang ke hadapan untuk memasukkan jarum ke dalam fabrik
b. Pastikan jarum tepat berada di tempat yang dijahit
c. Turunkan tuas angkat
d. Tolak roda imbang ke hadapan dan mula menjahit
5. Selepas menjahit
. Hentikan putaran roda imbang
a. Naikkan jarum mesin
b. Naikkan tuas angkat
c. Tarik fabrik ke belakang
d. Gunting lebihan benang 4 atau 5 cm untuk mematikan jahitan
C. PENYELEGARAAN MESIN JAHIT

______________________________________________________________________________________________________________________________
1. Meminyakkan mesin
Antara bahagian yang perlu diminyakkan
Tujuan meminyakkan mesin jahit ialah:
i. Mencegah bahagian-bahagian mesin daripada berkarat
ii. Melicinkan bahagian-bahagian yang bergerak dan mengurangkan geseraan
2. Menggantikan jarum

______________________________________________________________________________________________________________________________
. Jarum perlu digantikan sekiranya
a. tumpul
b. patah
i. Longgarkan skru memengan jarum
Mengeluarkan jarum yang patah
2. keluarkan jarum yang tidak diperlukan lagi
3. Gantikan dan masukkan jarum yang baru
4. Ketatkan semula pemegang jarum
3. Jahitan bermasalah
. Mata jahitan longgar
 Jarum tidak dipasang dengan betul - Betulkan pemasangan jarum
 Gelengdung tidak dipasangkan dengan betul dalam sekoci - Betulkan pemasangan gelendung
 Benang atas longgar - tegangkan benang diceper penegang benang

______________________________________________________________________________________________________________________________
i. Kelim berkedut
ii. Benang bawah berkedut/berserabut
iii. Mata jahitan melangkau
 ARTIKAL JAHITAN
Artikal jahitan mudah yang boleh dihasilkan adalah seperti berikut:
1. Sarung tangan
2. Alas dulang/meja
3. Tuala tangan
4. Penutup TV
Contoh Artikel jahitan : Sarung tangan

______________________________________________________________________________________________________________________________
 JENIS JAHITAN HIASAN
Jenis jahitan hiasan yang boleh digunakan adalah jahitan tangan seperti berikut:
1. Jahitan Kia
2. Jahit Silang Pangkah
3. Insang Pari

______________________________________________________________________________________________________________________________
 PEGIRAAN KOS
1. Kos bahan
o Kos bahan ialah kos yang dikenakan ke atas bahan-bahan yang digunakan semasa mengeluarkan produk
2. Kos upah
o Kos Upah ialah kos yang dikenakan untuk membayar upah tenaga kerja x dengan masa kerja
3. Kos sampingan
o Kos sampingan ialah lain-lain kos yang dikenakan semasa proses pengeluaran seperti air, elektrik dan
sebagainya
Contoh Kos pengiraan
Kos Bahan
Bil Bahan Kuantiti Kos Seunit Kos (RM)
1 Fabrik benang kapas 0.5 meter RM1.00
2 Benang jahit RM0.10
3 Span 0.5 meter RM1.00 RM1.00
Kos Upah
1 1 jam x seorang pekerja RM2.00 RM2.00
Kos sampingan
1 Elektrik RM0.50 RM0.50

______________________________________________________________________________________________________________________________
Tanaman Hiasan
ALATAN KERJA
I. Sudip tangan II. Serampang tangan
1. Serampang
- digunakan untuk menggembur tanah
2. Sudip tangan
- digunakan untuk menyodok dan mengaul medium/tanah
3. Penapis
- untuk menapis bahan-bahan yang tidak diperlukan dan menghaluskan medium
4. Penyiram
- digunakan untuk menyiram tanaman
5. Sketuar
- digunakan untuk mecantan ranting dan dahan kecil

______________________________________________________________________________________________________________________________
Sketuar
Penapis
Penyiram
BAHAN-BAHAN
I. Pasu II. Beg poli hitam
1. Tapak semaian
2. Beg poli hitam
3. Pasu
4. Hormor pengakaran
5. Baja
6. Racun

______________________________________________________________________________________________________________________________
Jenis baja yang digunakan I. Baja kimia II. Baja organik ( najis haiwan )
PEMBIAKAN TANAMAN
1. Tanaman dibiakkan dengan tujuan seperti :
a. membanyakkan anak benih dan baka tanaman
b. memelihara spesis tanaman
c. memelihara alam sekitar
d. mendapat keuntungan hasil jualan
2. Jenis-jenis pembiakan tanaman adalah
a. Pembiakan seks
Membiakkan tanaman dengan menggunakan biji benih
b. Pembiakan aseks
Membiakan tanaman tanpa menggunakan biji benih
 membiakkan dengan menggunakan keratan daun
 membiakkan dengan menggunakan keratan batang
 membiakkan dengan menggunakan akar
 membiakkan dengan menggunakan rumpun

______________________________________________________________________________________________________________________________
PROSES PEMBIAKAN
anak benih daripada beg poli perlu dipindahkan ke dalam pasu apabila besar
PENYEDIAN MEDIUM
1. Nisbah Campuran
o Medium semaian menggunakan nisbah campuran yang diperkenalkan oleh John Innes
o bahan yang digunakan ialah tanah loam, bahan organik dan pasir sungai
o Bahan organik adalah najis haiwan seperti lembu, ayam dan kambing
o Bahan organik atau kompos amat baik digunakan kerana ia dapat
 mengekalkan kelembapan medium
 membaiki struktur tanah dan saliran
 mengurangkan kepadatan tanah
 lebih mesra alam dan bebas kesan bahan kimia
o Nisbah medium semaian ialah 2:1:1 iaitu 2 tanah loam, 1 bahan organik atau kompos dan 1 pasir sungai

______________________________________________________________________________________________________________________________
o Nisbah medium tanaman ialah 3:2:1 (atau 7:3:2) iaitu 3 tanah loam, 2 bahan organik atau kompos dan 1 pasir sungai
o Semua bahan hendaklan ditapis dan digaul sehingga rata
2. Kompos
Kompos ialah bahan organik yang telah cukup reput
Bahan campuran medium adalah terdiri daripada I. Tanah loam II. Bahan organik III. Pasir sungai
KERATAN BATANG
Keratan batang boleh dibahagikan kepada 3 bahagian
I. Bahagian batang keras II. Bahagian batang sederhana keras III. Bahagian batang lembut
1. Jenis keratan
o Bahagian keras

______________________________________________________________________________________________________________________________
 Hendaklan dibuang semua daun
o Bahagian sederhana keras
 Hendaklah dibuang semua daun kecuali daun paling atas sekali
o Bahagian lembut
 Hendaklah dibuang daun bahagian bawah sahaja
2. Langkah-langkah penyediaan keratan batang
o Pilih batang yang sesuai dan berkeadaan baik
o Kerat dengan menggunakan sketuar
o Buang daun-daun yang tidak diperlukan
o Kerat batang kepada beberapa bahagian
o Celupkan hujung keratan ke dalam hormon pengakaran
o Cucuk ke dalam medium di tapak semaian atau beg poli hitam
o Siram dan letakkan ditempat yang teduh
3. Jenis tanaman keratan batang
o Batang keras - Alamanda kuning, Bunga raya, bunga ros dan bunga kertas
I. Bunga ra II. Bunga Alamanda kuning III. Bunga kertas IV. Bunga ros

______________________________________________________________________________________________________________________________
Semaian keratan batang boleh dibuat di dalam i. tapak semaian dan ii. Beg poli hitam
PENJAGAAN TANAMAN
1. Merumput
o Merumput dilakukan dengan tujuan membuang pesaing tanaman
o Rumput dan rumpai sekeliling batang pokok tanaman hendaklan dibuang dengan tangan atau dengan menggunakan alatan yang
sesuai seperti serampang tangan
Rumput hendaklan dibuang untuk mengelakkan ia bersaing dengan tanaman

______________________________________________________________________________________________________________________________
2. Menyiram
Tanaman berbatang lembut memelukan air yang lebih
o Penyiraman dilakukan 2 kali sehari. Pagi dan petang

______________________________________________________________________________________________________________________________
3. Menggembur
o Mengembur dilakukan dengan tujuan untuk membaiki saliran
Mengembur akan membolehkan air dan udara memasuki rongga medium dengan segera
4. Membaja
o Membaja dilakukan dengan tujuan untuk mengekal kesuburan tanaman dan membekalkan nutrien secara berterusan kepada
tanaman
o Membaja boleh dilakukan sekali dalam 2 minggu
o Baja tiruan NPK (Nitrogen, Posforus, kalium) atau baja organik boleh digunakan

______________________________________________________________________________________________________________________________
Membaja hendahkah dijauhkan sedikit daripada pangkal pokok
5. Pengawalan
o Tanaman perlu dilindungi daripada musuh seperti serangga, siput dan kulat
o Kawalan boleh dilakukan secara terus dengan membuang serangga atau menggunakan racun yang dibenarkan dan mengikut
prosedur yang betul
Musuh tanaman
I. Belalang II. Siput III. Kumbang

______________________________________________________________________________________________________________________________
Kerja Paip Asas
ALATAN TANGAN KERJA PAIP
Perengkuh paip
Kengunaan - untuk memegang batang paip BG ketika memasang atau membuka penyambung paip
Sepana boleh laras
Kegunaan - untuk membuka kepala pili
Sepana hujung terbuka
Kegunaan - untuk membuka kepala pili

______________________________________________________________________________________________________________________________
Playar gabung
kegunaan - untuk memegang objek silinder, memotong wayar dan memutar nat kecil
Playar muncung tirus (halus)
Kegunaan - untuk memegang benda-benda kecil ditempat yang sempit
Kikir bulat (kikir ekor tikus)
kegunaan - untuk membuang gerigis bahagian dalam paip BG
Kikir rata
kegunaan - untuk membuang gerigis bahagian hujung paip BG

______________________________________________________________________________________________________________________________
Pelocok
kegunaan - untuk membuang kekotoran daripada perangkap sinki
Pita pengukur
Untuk mengukur jarak dan panjang batang paip

______________________________________________________________________________________________________________________________
Gergaji besi
Untuk mememotong batang paip BG dan PVC
Pemotong paip beroda
Kegunaan - untuk memotong batang paip BG
Pengulir luar
Kegunaan - untuk membuat bebenang luar (ulir luar) pada hujung batang paip BG

______________________________________________________________________________________________________________________________
Ragum paip yoke
Kegunaan - untuk memegang batang paip BG ketika kerja membuat bebenang dan memotong batang paip
Pemotong paip PVC
Kegunaan - untuk memotong batang paip pvc dan paip poli

______________________________________________________________________________________________________________________________
Pelayar cengkam ragum
Kegunaan - untuk mencengkam batang paip dengan kukuh
JENIS PAIP
1. Paip Besi Galvani
o Dibuat daripada besi galvani
o Ciri-cirinya
i. Tahan lasak
ii. Tidak mudah patah
iii. Berat
iv. Tahan haba tinggi
v. Boleh berkarat
vi. Dibahagikan kepada 2 jenis gred ketebalan
2. Paip PVC
o Diperbuat daripada PVC (Polyvinyl Chloride)
o Ciri-ciri
i. Murah
ii. Ringan

______________________________________________________________________________________________________________________________
iii. Tidak tahan panas
iv. Mudah patah dan pecah
v. Dijual dalam dua gred ketebalan
3. Paip Poli
o Paip getah tiruan hitam (HDPE)
o Ciri-ciri
i. Tahan karat
ii. Tidak mudah patah
iii. Mudah disambung dan mudah ditanggalkan
iv. Liat dan elastik
v. boleh dilentur
Pip BG Pipi Poli Paip PVC

______________________________________________________________________________________________________________________________
JENIS PENYAMBUNG PAIP
Jenis penyambung Paip BG Paip PVC Paip Poli
1 Soket sana ada ada ada
2 Soket pengecil ada ada ada
3 Siku 90º ada ada ada
4 T sama ada ada ada
5 T pengecil ada ada ada
6 Penyuai soket injap ada ada ada
7 Penyuai soket PT ada ada ada
8 Puting heksagon ada tiada ada
9 Palam ada ada tiada
10 Soket Penjodoh ada tiada ada
1. Soket
Soket sama Soket pengecil
Digunakan untuk menyambung paip yang sama saiz
diameter
Digunakan untuk menyambung paip yang berbeza saiz
diameternya

______________________________________________________________________________________________________________________________
2. Siku 90º
Siku 90º sama Siku 90º pengecil
 Digunakan untuk mengubah arah sambungan
paip yang bersudut 90º
 Digunakan untuk mengubah arah sambungan dua paip
berlainan saiz yang bersudut 90
3. T
T sama T pengecil
 Digunakan untuk menambah sambungan paip  Digunakan untuk menambah sambungan paip yang berbeza diameternya

______________________________________________________________________________________________________________________________
4. Puting Heksagon
 Digunakan untuk menyambung dua soket sama atau dengan soket penyuai PT
 Digunakan untuk menyambung dua jenis paip yang berlainan seperti paip BG dengan paip PVC
5. Soket
Penyuai Soket PT Penyuai soket injap
 Digunakan untuk menyambung batang paip
dengan pili
 Digunakan untuk menghubungkan dua jenis paip yang berlainan seperti paip
PVC dengan paip BG
6. Palam
 Digunakan untuk menutup hunjung paip yang tidak digunakan

______________________________________________________________________________________________________________________________
7. Soket penjodoh
 Digunakan untuk menyambung dua batang paip BG tanpa mengubah kedudukan penyambung yang lain
Contoh penyambungan paip
A = Pili, B = soket sama, C = puting heksagon, D = siku 90, E = paip BG 20,
F = T pengecil, G = paip BG 13 , H = paip BG 20 , I = soket penjodoh, dan J = palam

______________________________________________________________________________________________________________________________
BAHAN PENYAMBUNG
1. Pita PTFE
- Poly textra fluoro ethylene adalah sejenis pita putih lembut dan nipis.
- digunakan untuk mengelakkan kebocoran pada sambungan paip dan mengukukuhkan sambungan paip BG
2. Glu PVC
- adalah sejenis gam/pelekat cair jenis yang cepat kering
- glu PVC disapu pada kedua-dua bahagian paip PVC dan terus buat sambungan
o Digunakan untuk melekatkan sambungan paip PVC
PILI

______________________________________________________________________________________________________________________________
I. Pili berbibir II. Pili bertiang
1. Kegunaan
- mengawal pengaliran keluar air daripada hujung paip
2. Jenis
a. Pili bertiang
- mempunyai alur masuk menegak
b. Pili berbibir
- mempunyai alur masuk melintang
3. Bahagian

______________________________________________________________________________________________________________________________
A = Pemulas
B = gandar
C = Nat Penyendal
D = Nat Pili
E = Pelompat
F = Alur keluar
G = Sesendal
H = alur masuk
4. Penyelenggaraan
i. Menggantikan pelompat
 Pelompat perlu digantikan baru apabila air di dapati menitik berterusan walaupun pili telah ditutup
ii. Menukar kepala pili
 Kepala pili perlu digantikan apabila
 pili tidak dapat dikunci dengan ketat

______________________________________________________________________________________________________________________________
 air terus keluar daripada bahagian nat pili dan hujung bibir
SINKI DAN PERANGKAP SAMPAH
1. Kegunaan
o Singki digunakan untuk menadah air semasa tangan dan peralatan
o Perangkap sampah digunakan untuk menghalang bau busuk masuk ke dalam rumah
2. Jenis Sinki dan Perangkap
i. Perangkap 'P'
ii. Perangkap 'S'
iii. Perangkap botol
3. Membersihkan perangkap
. Menggunakan pelocok
- Pelocok boleh digunakan sekiranya sinki tidak tersumbat dengan teruk
i. Membuka dan mencuci bahagian kedap
- Bahagian kedap perlu dibuka dan kekotoran yang terperangkap di dalamnya hendaklah ditarik keluar dengan dawai keras

______________________________________________________________________________________________________________________________
Sinki Mengeluarkan kotoran daripada kedap perangkap sinki
4.
I. Perangkap 'S' II. Perangkap 'P' III. Perangkap botol

______________________________________________________________________________________________________________________________
SISTEM BEKALAN AIR
1. Sistem bekalan di rumah terbahagi kepada dua
a. Sitem bekalan terus
b. Sistem bekalan tidak terus
2. Sistem bekalan tidak terus menggunakan tangki simpanan air untuk membekalkan air untuk kegunaan bilik air dan tandas
Sistem bekalan air tidak terus
A = paip bekalan , B = meter air , C = paip perkhidmatan, D = paip perkhidmatan,
E = kunci paip , F = tangki simpanan air , G = tab mandian dan tandas,
H = tab sinki cuci tangan , I = sinki dapur , J = paip agihan

______________________________________________________________________________________________________________________________
TANGKI SIMPANAN AIR
1. Kegunaan
- untuk menyimpan air dan membekalkan bagi penggunaan tandas dan bilik mandi serta di waktu kecemasan
2. Bahagian dan fungsi
Bahagian Fungsi
A Kunci paip mengawal kemasukan air ke dalam tangki melalui paip perkhidmatan
B Paip perkhidmatan Membekalkan air ke dalam tangki simpanan
C Injap masuk Mengawal kemasukan air ke dalam tangki
D Pelambong Mengawal paras air dalam tangki
E Paip cuci Mengeluarkan air semasa kerja mencuci
F Kunci paip Membuka dan menutup paip cuci
G Paip Agihan Membawa air ke bahagian-bahagian dalam rumah
H Paip limpah Mengeluarkan air sekiranya injap rosak
I Penutup tangki Melindungi air dalam tangki daripada pencemaran

______________________________________________________________________________________________________________________________
TANGKI SIMBAH
1. Kegunaan
Membekalkan air ke dalam mangkuk tandas pada masa yang betul
2. Bahagian dan fungsi
Bahagian Fungsi
A Paip Limpah Mengeluarkan air yang berlebihan
B Pelampung Mengawal paras air dalam tangki
C Lengan Pelampung memegang pelempung dan menghubungkannya dengan injap bebeola
D Tuib sifon Menolak air dengan kuat ke dalam mangkuk tandas
E Paip alur keluar Membawa air ke dalam mangkuk tandas
F Injap gegendang Memulakan gerakan menolak air ke dalam mangkuk tandas
G Injap bebeola Mengawal kemasukan air ke dalam tangki simbah
H Paip alur masuk memasukkan air ke dalam tangki simbah

______________________________________________________________________________________________________________________________
3. Jenis tangki simbah
a. Tangki simbah aras rendah
Dipasang satu meter dari lantai
b. Tangki simbah aras tinggi
Dipasang dua meter dari lantai
i. Tangki simbah aras rendah ii. Tangki simbah aras tinggi

______________________________________________________________________________________________________________________________
ASAS PERNIAGAAN
A. Maksud Perniagaan
o Perniagaan ialah aktiviti menjual dan membeli barangan dengan tujuan untuk mendapatkan keuntungan
o Peniaga ialah orang yang menjalankan aktiviti membeli dan menjual barangan atau perkhidmatan
o Peniaga bukan usahawan
o Usahawan mestilah juga seorang peniaga
 Usahawan ialah seseorang yang mencipta sesuatu produk baru barangan atau perkhidmatan dan dijual untuk mendapatkan
keuntungan
 Usahawan mestilah seorang yang kreatif, inovatif,bijak mengambil peluang dan sanggup menanggung risiko
B. Konsep dan kepentingan perniagaan
o Perniagaan muncul kerana kehendak manusia tidak terbatas dan berbeza sedangkan kemampuan setiap individu atau komuniti
terhad
o Manusia memerlukan keperluan asas untuk hidup
o Kerperluan asas manusia ialah
a. makanan
b. pakaian
c. tempat tinggal
o Keperluan lain ialah perubatan, pendidikan dan kewangan
o Kehendak ialah keinginan manusia untuk hidup lebih selesa dan bermegah-megah
o Perniagaan menjadi penting kepada manusia kerana
. manusia dapat memenuhi keperluan dan kehendak
a. manusia dapat membaiki taraf hidup dan memeliki hidup yang lebih selesa
b. terdapat banyak peluang perkerjaan sewaktu berlaku urusniaga
c. mengeratkan hubingan antara kaum, bangsa dan negara

______________________________________________________________________________________________________________________________
C. Jenis Perniagaan
1. Perniagaan Tempatan
. Perniagaan Runcit
Perniagaan runcit ialah perniagaan yang menjalankan urusniaga menjual kepada pengguna dalam kuantiti yang sedikit
 Runcit kecil-kecilan
i. Penjaja
 Peniaga yang bergerak dari rumah ke satu rumah atau dari satu tempat ke suatu tempat
 contoh : Penjual aiskrim, penjual ikan dan sayur
ii. Pegerai
 Contoh : Penjual buah-buahan, Penjual kuih-muih
iii. Pekedai runcit
 Contoh : Mini Market Kamunting,
 Runcit besar-besaran
i. Pasar raya
 Contoh : The Store, Fajar,
ii. Pasar raya besar
 Contoh : Carrefour, Giant, Tasco
iii. Kedai sejaras
 Contoh : KFC,Mc Donald
iv. Gedung serbanika
 Contoh : D-Lima, 7-Eleven
a. Perniagaan Borong
Perniagaan borong ialah perniagaan yang menjalankan urusniaga menjual kepada peruncit dan pengguna dalam kuantiti
yang banyak
 Borong Am
-Membeli secara borong pelbagai jenis barang runcit
 Borong Pertanian
-Membeli secara borong hasil-hasil pertanian
 Borong Agen
-Membeli secara borong keluaran syarikat tertentu seperti Nestle
 Borong Kilang
-Membeli secara borong barang keluaran kilang seperti perabot, alatan elektrik dan pakaian

______________________________________________________________________________________________________________________________
2. Perniagaan Antarabangsa
. Import
Urusniaga yang membeli barangan luar negara dan dijual pula dalam negara
 Contoh : Malaysia mengimport buah-buahan, bijirin dan daging lembu
a. Eksport
Urusniaga yang membeli barangan dalam negara dan dijual pula ke luar negara
 Contoh : Malaysia mengeksport barangan elektronik, minyak kelapa dan kayu balak
b. Entreport
Urusniaga yang menjalankan perniagaan import dan eksport
Contoh : Malaysia mengeksport minyak mentah dan mengimport minyak yang telah diproses (ditapis)
D. Perkembangan Perniagaan
0. Perniagaan Dahulu
 Kehdupan berasaskan sara diri dan perniagaan tukar barang
 Perniagaan tukar barang dikenali sebagai sistem barter
 Kelemahan sistem barter
i. Sukar menentukan nilai
ii. Sukar membahagikan barang
iii. Sukar membawa barangan pada satu-satu masa
iv. Sukar menemui kemahauan yang seretak
 Sistem wang mula diperkenalkan dengan menggunakan barang-barang berikut sebagai wang
. Contoh : Anak panah ,Kulit siput, Kulit binatang ,Gading gajah dan garam
 Fungsi wang adalah
. menyimpan nilai
a. alat pertukaran nilai
 Sifat-sifat wang mestilah
. Diterima umum
a. tahan lama
b. Mudah dikenal
c. Mudah dibawa
d. Mudah disimpan

______________________________________________________________________________________________________________________________
e. Nilai tetap dan stabil
f. jumlah penawarannya terhad
Wang Malaysia dikenali sebagai Ringgit Malaysia (RM)
1. Perniagaan Masa Kini
. Jenis urusniaga masa kini ialah
 Jual beli tunai
 Jual beli kredit
 Sewa beli
 Prabayar
 Sistem barter moden
 Jual beli melalui mesin runcitan
 Jual beli melalui internet - e dagang
I. Ciri-ciri perniagaan masa kini ialah
 Penggunaan sistem wang yang lebih sistematik
 Perbandingan nilai mata wang dengan mata wang utama dunia
 Penggunaan cek
 Penggunaan kad kredit
 Penggunaan kad prabayar
 Penggunaan mesin runcitan
 Penggunaan kod bar

______________________________________________________________________________________________________________________________
Penggunaan kod bar yang semakin meluas
2. Perniagaan Akan Datang
 Penggunaan kad pintar secara meluas
 Penggunaan e-dagang dipelbagai sektor dan jenis urusniaga
Ciri-ciri perniagaan akan datang
1. lebih memudahkan pengguna
2. penggunaan internet lebih meluas
3. urusniaga tanpa menggunakan wang
E. Jenis Milikan
o Jenis perniagaan bermaksud perniagaan yang dibahagikan kepada beberapa jenis mengikut siapa dan cara perniagaan tersebut
dimiliki
1. Milikan Tunggal
- Seorang Pemilik
. Pemilik - tunggal
a. Pendaftaran - Didaftarkan dengan pendaftar perniagaan Suruhanjaya Syarikat Malaysia
b. Pengurusan - diurus sendiri atau diupah orang lain mengurus
c. Kuntungan - diperolehi sepenuhnya
d. liabiliti - tidak terhad
e. Contoh : Perniagaan Kamunting Enterprise, Kedai Kopi Abd. Rashid

______________________________________________________________________________________________________________________________
2. Perkongsian
- Dua atau lebih dariada seorang pemilik
. Pemilik - dua hingga 20 orang pemilik
a. Pendaftaran - Didaftarkan dengan pendaftar perniagaan Suruhanjaya Syarikat Malaysia
b. Pengurusan - diurus oleh orang yang dilantik
c. Keuntungan - dibahagikan mengikut perjanjian perkongsian
d. Liabiti - tidak terhad
e. Contoh : Poliklinik Dr. Azhar dan rakan-rakan
3. Sendirian Berhad - Sdn. Bhd.
- Dimiliki oleh sekumpulan orang
. Pemilik - dimiliki oleh sekumpulan orang yang memegang saham
a. Pendaftaran - Didaftarkan dengan pendaftar Syarikat Kementerian Perdagangan Dalam Negeri
b. Pengurusan - diurus oleh Lembaga pengarah
c. Keuntungan - dibahagikan dalam bentuk dividen
d. Liabiti - terhad
e. Contoh : Syarikat Master Piano snd. bhd.
4. Syarikat Berhad - Bhd.
- dimiliki oleh orang awam atau kerajaan melalui pembelian terbitan saham
. Pemilik - dimiliki oleh orang awam yang memiliki saham
a. Pendaftaran - Didaftarkan dengan pendaftar Syarikat Kementerian Perdagangan Dalam Negeri
b. Pengurusan - diurus oleh lembaga pengarah
d. Liabiliti - terhad
e. Contoh : Syarikat Telekom Berhad, Syarikat Tenaga Nasional Berhad, Syarikat Taiping Sekuriti berhad, Syarikat Genting
Berhad
5. Koperasi
- Dimiliki secara bersama oleh ahli-ahli yang membayar yuran
. Pemilik - dimiliki bersama oleh ahli-ahli yang membayar yuran dan membeli saham
a. Pendaftaran - Didaftarkan dengan pendaftar Koperasi, Jabatan Pembangunan Koperasi
b. Pengurusan - diurus oleh lembaga pengarah yang dilantik
d. Liabiliti - terhad contoh : Koperasi SMK Bukit Jana Berhad, Koperasi Kakitangan Kerajaan Taiping Berhad

______________________________________________________________________________________________________________________________
Milikan Perniagaan secara Islam
6. Mudharabah
- perniagaan tunggal
7. Murabahah
- perniagaan perkongsian
8. Musyarakah
- perniagaan syarikat
Bank Islam adalah satu contoh perniagaan secara Islam. Antaranya Bank Islam menawarkan perkhidmatan Murabahan kepada
pelanggannya.
F. Faktor mempengaruhi perniagaan
0. Keadaan ekonomi
 Pertumbuhan ekonomi berkembang dengan baik dan pesat akan akan memeberikan kemampuan kepada kerajan dan
swasta membina prasarana yang baik sesuai dengan iklim pelaburan dan perniagaan. Disokong pula oleh pengguna yang
mempunyai kuasa beli akan mendorongkan lagi pelbagai jenis perniagaan akan muncul dan perkembang
1. Peraturan dan undang-undang
 Terdapat beberapa negara mengadakan undang-undang yang menyekat perniagaan tertentu. Malaysia contohnya melarang
perniagaan menjual mercun dan perkhidmatan pelacuran.
2. Pesaing
 Pesaing mungkin akan timbul dalam bentuk barangan dan perkhidmatan yang hampir serupa atau barangan tiruan.
Pengeluar kereta akan bersaing dipasaran

______________________________________________________________________________________________________________________________
3. Pembekal
 Terdapat beberapa jenis perniagaan yang diimport dikuasai (dimonopoli) oleh hanya satu syarikat sahaja seperti
perniagaan menjual kereta import dan perniagaan jualan langsung
4. Pengusaha
 Perniagaan akan menjadi semakin berkembang dan maju jika pengusa memiliki modal yang besar dan memiliki ilmu
pengetahuan serta kemahiran yang berkiatan.
5. Pelanggan
 Semakin ramai pengguna barangan dan perkhidmatan yang ditawarkan semakin lebar kawasan perniagaan dan semakin
besar nilai keuntungan.
 Permintaan yang tinggi juga akan menggalakan pengusaha-pengusaha lain untuk melibatkan diri dalam perniagaan yang
serupa
6. Pekerja
 Pekerja yang mahir dan berpengalaman akan memberikan faedah yang pengusaha
 Kadar upah yang rendah akan memberikan faedah dan galakan untuk pengusaha dan pelabur untuk menceburi sesuatu
jenis perniagaan
Pekerja juga dianggap aset bagi perniagaan
7. Teknologi
 Teknologi komputer dan robot telah banyak menggurangkan bilangan dalam pelbagai sektor pembuatan dan perniagaan
 Komputer dan internet telah banyak mengendalikan pelbagai urusan bank.

______________________________________________________________________________________________________________________________
DOKUMEN PERNIAGAAN
1. Perniagaan ialah aktiviti menjual dan membeli barangan atau perkhidmatan
2. Dokumen perniagaan ialah keterangan atau cacatan bertulis yang sah tentang urus perniagaan yang telah dijalankan
3. Kepentingan Dokumen Perniagaan
i. Mengandungi maklumat tentang jual beli seperti tarikh, butiran barangan atau perkhidmatan, kuantiti dan harga
ii. Menjadi bukti bahawa perniagaan itu telah dijalankan
iii. Mengandungi pengesahan penerimaan dan pengeluaran barangan dan perkhidmatan
iv. Menjadi rujukan semasa membuat akaun perniagaan
4. Kepentingan Menyimpan Dokumen
i. Memudahkan mencari dan membuat rujukan
ii. Lebih terjamin keselamatan dokumen
5. Cara Menyimpan Dokumen
i. Dokumen boleh disimpan secara manual dan elektronik
ii. Penyimpanan secara manual disimpan dalam fail dan buku rekod
iii. Penyimpanan secara elektronik disimpan dalam disket atau cakera keras
6. Jenis-Jenis Dokumen
i. Jenis-jenis dokumen ( Sila rujuk LAMPIRAN 1 )yang digunakan terbahagi dalam 3 proses
Sebelum
Jual beli
Semasa
Jual beli
Selepas
Jual beli
1. Surat tanya
2. Katalog
3. Sebut harga
4. Senarai harga
5. Borang Pesanan
6. Nota serahan
7. Invois
8. Nota debit
9. Nota Kredit
10. Penyata akaun
11. Resit
12. Bil Tunai

______________________________________________________________________________________________________________________________
ii. Surat Tanya
Surat yang dikirimkan oleh pembeli kepada pembekal/peniaga
Surat yang bertanyakan maklumat yang lebih lanjut mengenai barangan yang ingin dibeli
 Perkara-perkara dalam surat tanya
a. Jenis barang dan kuantiti barang yang ingin dibeli
b. Harga barangan dan syarat pembayaran
c. Syarat serahan dan pembayaran
d. Tarikh serahan
iii. Katalog
Bahan bercetak dalam bentuk buku atau helaian pamplet/browser
 Perkara-perkara dalam katalog
a. Gambar barangan dalam warna
b. Nombor rujukan atau kod barangan
iv. Sebut Harga
Surat yang dikirimkan kepada membeli yang menyatakan butiran barangan atau perkhidmatan yang ditawarkan
 Perkara-perkara penting dalam sebut harga
a. Jenis barangan
b. Jenama barangan
c. Harga barang
d. Kadar diskaun niaga dan diskaun tunai
e. Syarat serahan dan syarat pembayaran
v. Senarai harga
Surat yang dikirimkan kepada pembeli yang menyatakan butiran baranga dan harga yang ditawarkan
vi. Borang pesanan
Dokumen yang mengandungi maklumat baarang dan harga barangan yang akan dibeli
vii. Nota serahan
Dokumen yang mengandungi senarai barangan dan kuantiti barang yang diserahkan
viii. Invois
Dokumen yang menyatakan senaran barang kuantiti dan harga serta jumlah bayaran bagi barangan yang telah diserahkan
ix. Nota Debit
Dokumen yang dihantar oleh penjual kepada pembeli untuk membetulkan kesilapan yang terdapat dalam invois

______________________________________________________________________________________________________________________________
x. Nota kredit
Dokumen yang dihantar oleh penjual kepada pembeli untuk memberitahu pembeli telah dikenakan bayaran lebih daripada yang
sepatutnya
xi. Penyata akaun
Dokumen yang dikeluarkan setiap hujung bulan atau suatu tempoh tertentu yang mennyatakan senarai urusniaga dan pembayaran
yang telah dibuat.
xii. Resit
Dokumen yang mengandungi maklumat pembayaran dan menjadi bukti penting bahawa pembayaran telah dibuat
xiii. Bil Tunai
Senarai barangan ,kuantiti , harga dan jumlah pembayaran yang dibuat secara tunai
7. Maklumat Penting Dalam Dokumen
i. Mengenal pasti maklumat penting
ii. Kegunaan dokumen bagi menyediakan akaun

______________________________________________________________________________________________________________________________
LAMPIRAN 1
CONTOH-CONTOH DOKUMEN
Surat tanya
SYARIKAT JAYA ELEKTRIK ENTERPRISE
455, Jln Sentosa 2, Bandar baru Sepang
21020 Sepang, Selangor
Ruj : 223/08
Syarikat Pembekal Elektronik Putra Jaya
21000 Putrajaya
10 Jan 2008
Tuan,
Per: senarai harga komponen elektronik 2008
Berhubung perkara di atas pihak kami ingin mendapatkan senarai harga komponen elektronik daripada syarikat tuan untuk rujukan kami.
Kami amat berbesar hati jika pihak dapat menghantarkan dengan segera kepada kami
Sekian, terima kasih,
Yang benar,
....................................
(Ahmad Ali b. Sulaiman )
Pengurus pemasaran

______________________________________________________________________________________________________________________________
Senarai harga
SYARIKAT PEMBEKAL ELEKTRONIK PUTRA JAYA
21000 Putra Jaya
Ruj : 223/08
SENRAI HARGA
No Kod Item Kuantiti Harga
TR 0100 Transistor NPN 1 RM01.00
RE 0070 Perintang 70 ohm 1 RM0.20
LE 0100 Diod pemancar cahaya 1 RM0.50
Diskaun harga 10%
Syarat bayaran 5% - 30 hari
Angkutan di bayar oleh pembekal
* Senarai harga sah sehingga Dis 2008

______________________________________________________________________________________________________________________________
Borang Pesanan
Nombor pesanan : 223/08
Kepada:
21000 Putrajaya
20 Jan 2008
Tuan,
Sila bekalkan kepada kami pesanan berikut:
No. Kod Item Kuantiti harga Seunit Jumlah
TR 0100 Transistor NPN 100 RM1.00 RM100.00
RE 0070 Perintang 70 ohm 100 RM0.20 RM020.00
JUMLAH RM120.00
Yang benar,
....................................
(Ahmad Ali b. Sulaiman )
Pengurus pemasaran

______________________________________________________________________________________________________________________________
Nota serahan
21000 Putrajaya
Nombor pesanan : 223/08
Kepada:
2 Feb 2008
Tuan,
Harap pihak tuan menerima barangan berikut dalam keadaan baik.
No. Kod Item Kuantiti harga Seunit
TR 0100 Transistor NPN 100 RM1.00
RE 0070 Perintang 70 ohm 100 RM0.20
Yang benar,
....................................
(Suhardi b. Hassan )
Pengurus Jualan

______________________________________________________________________________________________________________________________
Invois
21000 Putrajaya
INVOIS
Rujukan pesanan : 223/08
Kepada:
2 Feb 2008
No. Kod Item Kuantiti harga Seunit Jumlah
TR 0100 Transistor NPN 100 RM1.00 RM100.00
RE 0070 Perintang 70 ohm 100 RM0.20 RM020.00
Jumlah bersih RM120.00
Penerima Dikeluarkan oleh :
****

______________________________________________________________________________________________________________________________
BLANK PAGE
HALAMAN KOSONG

NOTA RINGKAS KHB-TINGKATAN1

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Plus de smktsj2

Plus de smktsj2 (20)

Dernier

Dernier (12)

NOTA RINGKAS KHB-TINGKATAN1