เอาไว้อ่านสอบและเป็นเครื่องมืออ้างอิงการทำงานครับ: แผนปฎิบัติการประจำปีงบประมมาร 2558 ของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพิ้นฐาน (สพฐ.)

2. แผนปฏิบัติการประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2558
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ

3. กลุ่มแผนและโครงการ
สานักนโยบายและแผนการศึกษาขั้นพื้นฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ
โทร. 0 2288 5848 โทรสาร. 0 2288 5847
Http://www.plan.obec.go.th

4. คำนำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน ได้จัดทำแผนปฏิบัติกำรประจำปีงบประมำณ
พ.ศ. 2558 ฉบับนี้ขึ้น เพื่อให้หน่วยงำนในสังกัด ใช้เป็นกรอบกำรบริหำรจัดกำรขับเคลื่อนกลยุทธ์ สู่
ควำมสำเร็จตำมนโยบำยของรัฐบำล กระทรวงศึกษำธิกำร และสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำ ขั้น
พื้นฐำน โดยมีสำระสำคัญประกอบด้วย วิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้ำหมำยกำรให้บริกำร จุดเน้น แนวทำง กิจกรรม
ตัวชี้วัดควำมสำเร็จ กลยุทธ์ แผนงำน ผลผลิต โครงกำร กิจกรรม และงบประมำณ ซึ่งได้ดำเนินกำรวิเครำะห์
ควำมเชื่อมโยงสอดคล้องของแผนปฏิบัติกำรประจำปีกับนโยบำยของรัฐบำล นโยบำยของ
กระทรวงศึกษำธิกำร และนโยบำยของสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน โดยกำหนดกลยุทธ์ที่
มุ่งเน้นกำรพัฒนำคุณภำพผู้เรียนทุกระดับทุกประเภท ขยำยโอกำสเข้ำถึงบริกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน
ให้ทั่วถึง ครอบคลุมผู้เรียนให้ได้รับโอกำสในกำรพัฒนำเต็มตำมศักยภำพและมีคุณภำพ พัฒนำคุณภำพครู
และบุคลำกรทำงกำรศึกษำ และพัฒนำระบบกำรบริหำรจัดกำรที่สอดคล้องกับยุทธศำสตร์กำรจัดกำรศึกษำ
ขั้นพื้นฐำนเพื่อกำรพัฒนำที่ยั่งยืน กำรดำเนินงำนตำมแผนปฏิบัติกำรประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 ฉบับ
นี้ จะบรรลุผลตำมเป้ำหมำยที่กำหนดไว้ ต้องได้รับควำมร่วมมือ ร่วมใจ ประสำนงำน จำกหน่วยงำน ที่
เกี่ยวข้องทำงกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน และกำรสนับสนุนจำกทุกภำคส่วนในกำรกำกับ ระดมสรรพกำลังร่วมกัน
ผลักดันแผนสู่กำรปฏิบัติเพื่อให้เกิดผลสัมฤทธิ์ตำมเป้ำหมำยที่ตั้งไว้ รวมถึงเป็นกรอบแนวทำงในกำรติดตำม
และประเมินผลกำรดำเนินงำนของสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำนและสำนักงำนเขตพื้นที่
กำรศึกษำ เพื่อให้เกิดประสิทธิภำพและประสิทธิผลสูงสุดต่อกำรพัฒนำกำรศึกษำ โดยมุ่งสู่เป้ำหมำยสุดท้ำย
คือกำรพัฒนำให้นักเรียนได้รับโอกำสทำงกำรศึกษำอย่ำงทั่วถึงและมีคุณภำพเต็มตำมศักยภำพที่เท่ำเทียมกัน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน
ตุลำคม 2557

5. สารบัญ
หน้า
คานา
ส่วนที่ 1 สภาพการจัดการศึกษา 1
o อำนำจหน้ำที่สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน 1
o โครงสร้ำงกำรบริหำรงำน หน่วยงำน ของสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน 2
o ข้อมูลพื้นฐำนของสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน 3
o ผลกำรดำเนินงำน 4
ส่วนที่ 2 ทิศทางการพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐาน 10
o นโยบำยรัฐบำล 10
o นโยบำยกระทรวงศึกษำธิกำร 13
o นโยบำยสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน 19
o วิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้ำประสงค์ กลยุทธ์ 21
o จุดเน้นกำรดำเนินงำนของสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน 22
o จุดเน้นที่ 1 ด้ำนกำรพัฒนำผู้เรียน 23
o จุดเน้นที่ 2 ด้ำนครูและบุคลำกรทำงกำรศึกษำ 27
o จุดเน้นที่ 3 ด้ำนกำรบริหำรจัดกำร 29
o แผนภูมิแสดงควำมเชื่อมโยงยุทธศำสตร์ตำมแผนพัฒนำเศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติ 32
ฉบับที่ 11 ยุทธศำสตร์กำรจัดสรรงบประมำณ เป้ำหมำยกำรให้บริกำร กลยุทธ์
แผนงำน ผลผลิต โครงกำร งบประมำณ
o งบประมำณรำยจ่ำยประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 33
o ตำรำงสรุปงบประมำณรำยจ่ำยประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 35
o รำยละเอียดงบประมำณ จำแนกตำมแผนงำน และผลผลิต/โครงกำร 36
ส่วนที่ 3 รายละเอียดแผนปฏิบัติการประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2558 50
o สำระสำคัญของแผนปฏิบัติกำรประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 50
o ควำมเชื่อมโยงของกลยุทธ์/จุดเน้น/โครงกำร/กิจกรรม/งบประมำณ 51
งบพัฒนำคุณภำพกำรศึกษำ
o กรอบแผนปฏิบัติกำรประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 53
จำแนกตำมกลยุทธ์/งบรำยจ่ำย/กำรจัดสรรงบประมำณ/หน่วยงำนที่รับผิดชอบ
o งบพัฒนำคุณภำพกำรศึกษำ จำแนกตำมกลยุทธ์ งบรำยจ่ำย กำรจัดสรรงบประมำณ 54

6. หน้า
o รำยละเอียดแผนปฏิบัติกำรประจำปีงบประมำณ พ.ศ. 2558 จำแนกตำมกลยุทธ์ 55
# กลยุทธ์ที่ 1 55
# กลยุทธ์ที่ 2 134
# กลยุทธ์ที่ 3 159
# กลยุทธ์ที่ 4 171
ส่วนที่ 4 แผนงาน ผลผลิต โครงการ กิจกรรม งบประมาณ 180
o แผนงำน ผลผลิต โครงกำร กิจกรรม งบประมำณ 180
ของสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำนที่สนองต่อนโยบำย
ของกระทรวงศึกษำธิกำร
ส่วนที่ 5 การบริหารแผนสู่การปฏิบัติ 183
o กระบวนกำรขับเคลื่อนนโยบำยสู่กำรปฏิบัติ เงื่อนไขควำมสำเร็จ 183
o ปฏิทินกำรบริหำรแผนปฏิบัติกำร 184
ภาคผนวก 185
o รำยงำนข้อมูลพื้นฐำนทำงกำรศึกษำ ปีกำรศึกษำ 2556 186
o คำสั่งสำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน 187

7. ส่วนที่ 1
สภาพการจัดการศึกษา
พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 และ
(ฉบับที่3) พ.ศ.2553 หมวด 2 มาตรา 10 ได้กล่าวถึงการศึกษาขั้นพื้นฐานไว้ว่า การศึกษาต้องจัดให้บุคคล
มีสิทธิและโอกาสเสมอกันในการรับการศึกษาขั้นพื้นฐานไม่น้อยกว่าสิบสองปีที่รัฐต้องจัดให้อย่างทั่วถึงและ
มีคุณภาพโดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย การจัดการศึกษาสาหรับบุคคลซึ่งมีความบกพร่องทางร่างกาย จิตใจ
สติปัญญา อารมณ์ สังคม การสื่อสารและการเรียนรู้ หรือมีร่างกายพิการ หรือทุพพลภาพหรือบุคคลซึ่ง
ไม่สามารถพึ่งตนเองได้ หรือไม่มีผู้ดูแล หรือด้อยโอกาส ต้องจัดให้บุคคลดังกล่าวมีสิทธิและโอกาสได้รับ
การศึกษาขั้นพื้นฐานเป็นพิเศษ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555 - 2559)
แผนการศึกษาแห่งชาติฉบับปรับปรุง (พ.ศ. 2552 - 2559) และแผนปฏิบัติราชการ 4 ปี (พ.ศ. 2555 -
2558) ได้ให้ความสาคัญต่อการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานต่อประชากรวัยเรียนให้ได้รับโอกาสทางการศึกษา
อย่างทั่วถึงและมีคุณภาพ
อานาจหน้าที่สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน มีภารกิจเกี่ยวกับการจัด และการส่งเสริม
การศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยมีอานาจหน้าที่ตามกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการสานักงานคณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546 ดังนี้
(1) จัดทาข้อเสนอนโยบาย แผนพัฒนาการศึกษา มาตรฐานการจัดการศึกษา และหลักสูตร
แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน
(2) กาหนดหลักเกณฑ์ แนวทาง และดาเนินการเกี่ยวกับการสนับสนุนทรัพยากร การจัดตั้ง
จัดสรรทรัพยากร และบริหารงบประมาณอุดหนุนการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน
(3) พัฒนาระบบการบริหาร และส่งเสริม ประสานงานเครือข่ายข้อมูลสารสนเทศ การนา
เทคโนโลยีสารสนเทศไปใช้ในการเรียนการสอน รวมทั้งส่งเสริมการนิเทศ การบริหารและการจัด
การศึกษา
(4) ติดตาม ตรวจสอบ และประเมินผลการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานของเขตพื้นที่การศึกษา
(5) พัฒนานวัตกรรมทางการศึกษา ประสาน ส่งเสริม สนับสนุน และกากับดูแลการจัด
การศึกษาขั้นพื้นฐาน การศึกษาเพื่อคนพิการ ผู้ด้อยโอกาสและผู้มีความสามารถพิเศษ และประสาน
ส่งเสริม การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานของเอกชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น บุคคล ครอบครัว องค์กร
ชุมชน องค์กรเอกชน องค์กรวิชาชีพ สถาบันศาสนา สถานประกอบการ และสถาบันสังคมอื่นของเขตพื้นที่
การศึกษา
(6) ดาเนินการเกี่ยวกับงานเลขานุการของคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
(7) ปฏิบัติงานอื่นใดตามที่กฎหมายกาหนดให้เป็นไปตามอานาจหน้าที่ และความรับผิดชอบ
ของสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และตามที่รัฐมนตรีหรือคณะรัฐมนตรีมอบหมาย

8. โครงสร้างการบริหารงานของสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
หน่วยงานในสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

9. ข้อมูลพื้นฐานของสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน มีปริมาณงานในความรับผิดชอบที่ประกอบด้วย
หน่วยงาน ผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา นักเรียน ตามตารางดังนี้
รายการ จานวน/หน่วย
1. สานัก/หน่วยงานเทียบเท่าในส่วนกลาง 20 สานัก
2. สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา 183 แห่ง
3. สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา 42 แห่ง
4. สถานศึกษาทั้งหมด
- โรงเรียน สพป. 28,470 โรงเรียน
- โรงเรียน สพม. 2,358 โรงเรียน
- โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์ 51 โรงเรียน
- โรงเรียนการศึกษาพิเศษ 43 โรงเรียน
- ศูนย์การศึกษาพิเศษ
30,922 โรงเรียน
77 แห่ง
5. ห้องเรียน 344,150 ห้องเรียน
6. นักเรียน
•โรงเรียนปกติ 7,309,278 คน
- ก่อนประถมศึกษา 946,147 คน
- ประถมศึกษา 3,310,150 คน
- มัธยมศึกษาตอนต้น 1,913,965 คน
- มัธยมศึกษาตอนปลาย 1,139,016 คน
•โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์/การศึกษาพิเศษ 80,640 คน
- ศึกษาสงเคราะห์ 44,402 คน
- ศึกษาพิเศษ 36,238 คน
•จัดโดยครอบครัว 368 คน
•สถานประกอบการ 5,680 คน
•โรงเรียนวิทยาศาสตร์ภูมิภาค (จุฬาภรณราชวิทยาลัย) 8,640 คน
7,404,606 คน
7. นักเรียนพิการเรียนร่วมกับเด็กปกติ * 200,499 คน
8. นักเรียนด้อยโอกาสเรียนร่วมกับเด็กปกติ * 4,880,793 คน
9. ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา
- ผู้บริหาร 33,041 คน
- ครูผู้สอน 369,371 คน
- บุคลากรทางการศึกษา 15,568 คน
417,980 คน
10. ข้าราชการพลเรือน (ส่วนกลาง) 969 คน
หมายเหตุ : * หมายถึง นักเรียนในข้อ 7 และข้อ 8 เป็นส่วนหนึ่งของนักเรียนในข้อ 6 ในโรงเรียนปกติ
ข้อมูล ณ วันที่ 10 มิถุนายน 2557

10. ผลการดาเนินงาน
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานมุ่งพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษา
ทุกระดับ ปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม ความเป็นไทยและวิถีชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ขยายโอกาสทางการศึกษาให้ทั่วถึงครอบคลุมผู้เรียนให้ได้รับโอกาสในการพัฒนาเต็มตามศักยภาพ พัฒนา
ครูและบุคลากรทางการศึกษาทั้งระบบและพัฒนาประสิทธิภาพการบริหารจัดการศึกษาตามแนวทางการ
กระจายอานาจทางการศึกษาตามหลักธรรมาภิบาล เน้นการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน
อย่างไรก็ตามสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานต้องเผชิญปัญหาและความท้าทาย
(Challenges) ในการพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐานของชาติ สาระสาคัญดังนี้
1. ด้านคุณภาพการศึกษา
คุณภาพการศึกษาขั้นพื้นฐานของประเทศไทย ยังไม่ถึงระดับมาตรฐานสากล ถึงแม้จะมี
แนวโน้มว่าจะดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในช่วงของการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่สอง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง
คุณภาพผู้เรียนในระดับนานาชาติ ซึ่งในปีการศึกษา 2556 ผลการประเมินคุณภาพผู้เรียนในระดับชาติ และ
ระดับนานาชาติ เป็นดังต่อไปนี้
1.1 ผลการประเมินคุณภาพผู้เรียนระดับชาติ
ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ในปีการศึกษา 2556
ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มัธยมศึกษาปีที่ 3 และมัธยมศึกษาปีที่ 6 ในวิชาหลัก 5 วิชา ได้แก่ ภาษาไทย
คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ สังคมศึกษา และภาษาอังกฤษ ไม่มีระดับชั้นใดที่ได้คะแนนเฉลี่ยสูงกว่าร้อยละ 50
รายละเอียดดังนี้
- วิชาภาษาไทย ผลสัมฤทธิ์ของนักเรียนทุกระดับชั้นสูงกว่าร้อยละ 40 โดย
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีคะแนนสูงขึ้น ส่วนนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 และมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีคะแนนต่ากว่า
ปีการศึกษา 2555 โดยเฉพาะชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีคะแนนต่ากว่าปีการศึกษาที่ผ่านมาประมาณ 10 คะแนน
- วิชาคณิตศาสตร์ ผลสัมฤทธิ์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีคะแนนสูงกว่า
ร้อยละ 40 ซึ่งเป็นคะแนนที่สูงขึ้นกว่าปีการศึกษาที่ผ่านมา สูงกว่าชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 และชั้นมัธยมศึกษาปีที่6
โดยทั้งสองระดับชั้นมีคะแนนต่ากว่าปีการศึกษาที่ผ่านมา
- วิชาวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 และชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
มีคะแนนสูงกว่าร้อยละ 30 โดยมีเพียงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่มีคะแนนสูงกว่าปีการศึกษาที่ผ่านมา
- วิชาสังคมศึกษา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 และชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 6 มีคะแนนอยู่ระหว่างร้อยละ 30 - 40 โดยมีคะแนนต่ากว่าปีการศึกษาที่ผ่านมา
- วิชาภาษาอังกฤษ คะแนนอยู่ในระหว่างร้อยละ 25 - 34 โดยชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3
และ 6 มีคะแนนสูงกว่าปีการศึกษาที่ผ่านมา ดังภาพประกอบ 1

11. ภาพประกอบ 1 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนจากการทดสอบระดับชาติของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มัธยมศึกษา
ปีที่ 3 และมัธยมศึกษาปีที่ 6 ตั้งแต่ปีการศึกษา 2550 - 2556
1.2 ผลการประเมินระดับนานาชาติ
ผ ล ก ารท ด ส อ บ Programme for International Student Assessment (PISA)
ซึ่งเป็นการทดสอบนักเรียนอายุ 15 ปีในระดับนานาชาติ เมื่อพิจารณาผลของนักเรียนจากประเทศต่าง ๆ
ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ในการทดสอบปี 2012 (พ.ศ. 2556) นักเรียนไทยได้ผลคะแนนสูงกว่า
ทั้งมาเลเซีย และอินโดนีเซียทุกวิชา แต่ต่ากว่าสิงคโปร์ซึ่งมีผลคะแนนทุกวิชาในกลุ่มบนสุดของโลก และ
เวียตนามซึ่งเพิ่งเข้าทดสอบเป็นครั้งแรก ทั้งสองประเทศมีผลคะแนนสูงกว่าค่าเฉลี่ย OECD ในขณะ
ที่นักเรียนไทยยังมีคะแนนไม่ถึงค่าเฉลี่ยของนักเรียนในกลุ่มประเทศ OECD
เมื่อเปรียบเทียบ PISA ปี 2009 (พ.ศ. 2553) กับปี 2012 (พ.ศ. 2556) พบว่าในปี 2012
นักเรียนไทยมีผลการประเมินเพิ่มสูงขึ้นอย่างชัดเจน ในด้านการอ่านและวิทยาศาสตร์ โดยคณิตศาสตร์
เพิ่มขึ้นเล็กน้อยและเมื่อจัดลาดับจาก 65 ประเทศ การอ่านของนักเรียนไทย อยู่ในช่วงลาดับที่ 47- 51
คณิตศาสตร์อยู่ในช่วงลาดับที่ 48 - 52 และวิทยาศาสตร์อยู่ในช่วงลาดับที่ 47 - 49
ภาพประกอบ 2 คะแนนผลการทดสอบ PISA ของนักเรียนไทยตั้งแต่ปี ค.ศ. 2000 - 2012 (พ.ศ. 2543 - 2555)

12. ผลการทดสอบ PISA ของนักเรียนไทยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2543 ที่ผ่านมาจนถึงปี พ.ศ. 2555
พบว่า ปี พ.ศ. 2555 นักเรียนไทยทาคะแนนสอบมีแนวโน้มสูงขึ้น ในวิชาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์และการ
อ่านทั้ง 3 วิชา โดยในภาพของโรงเรียนสังกัดสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ทั้ง
โรงเรียนมัธยมศึกษาสังกัดกรมสามัญศึกษาเดิม (เปิดสอนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 - 6) และขยายโอกาส ทาง
การศึกษา (โรงเรียนที่เปิดสอนตั้งแต่ระดับประถมศึกษาถึงระดับมัธยมศึกษาตอนต้นและในบางโรงเรียนเปิด
สอนถึงระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย) โดยเฉพาะโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาสามารถทาคะแนนวิชา
คณิตศาสตร์และการอ่านเพิ่มขึ้น อย่างไรก็ตาม ผลการประเมินในปี พ.ศ. 2555 จากการวิเคราะห์ผลจาแนก
ตามภูมิภาค พบว่า นักเรียนในภาคกลางยกเว้นกรุงเทพมหานคร และปริมณฑล มีคะแนนต่ากว่าภาคอื่น ๆ
โดยระหว่างกลุ่มโรงเรียนต่าง ๆ ผลคะแนนต่างกันมาก กลุ่มโรงเรียนจุฬาภรณราชวิทยาลัย ไม่เพียง
คะแนนสูงกว่าค่าเฉลี่ย Organiszation for Economic Co-operation and Development (OECD)
คะแนนยังสูงเปรียบเทียบได้กับประเทศผู้นาของโลก (วิทยาศาสตร์ 565 การอ่าน 554 ทั้งสองวิชามีคะแนน
ต่ากว่าเพียงเซียงไฮ้-จีน ซึ่งเป็นอันดับหนึ่งของโลก คณิตศาสตร์ 570 ต่ากว่าเพียงเซียงไฮ้-จีน และสิงคโปร์)
ในขณะที่โรงเรียนมัธยมศึกษาสังกัดกรมสามัญศึกษาเดิมและโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษายังต่ากว่า
ค่าเฉลี่ย OECD ประเทศไทยจึงจาเป็นต้องส่งเสริมการพัฒนาคุณภาพการศึกษาขั้นพื้นฐานอย่างต่อเนื่องใน
โรงเรียนทุกประเภท
1.3 ผลการประเมินระดับนานาชาติ TIMSS ปี 2011 (พ.ศ. 2554)
เมื่อเทียบกับปี 2007 (พ.ศ. 2550) พบว่านักเรียนไทยชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีผล
คะแนนวิชาวิทยาศาสตร์สูงขึ้น เป็นอันดับที่ 25 ของจาก 63 ประเทศทั่วโลก และขึ้นมาเป็นอันดับสองของ
ภูมิภาคอาเซียน รองจากสิงคโปร์ ทั้งนี้ เมื่อพิจารณาผลคะแนนวิชาคณิตศาสตร์ของไทยพบว่าลดลง
เช่นเดียวกับมาเลเซียและอินโดนีเซีย โดยมาเลเซียอยู่ในอันดับที่ 26 สูงกว่าไทยที่อันดับที่ 28
ดังภาพประกอบ 3
ภาพประกอบ 3 แนวโน้มคะแนนวิชาคณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์จากการประเมิน TIMSS
ของไทย ปี ค.ศ. 2007 - 2011 (พ.ศ. 2550 - 2554)

13. 2. ด้านโอกาสทางการศึกษา
ที่ผ่านมาการจัดการศึกษาของประเทศไทยประสบความสาเร็จด้านการขยายโอกาสทางการศึกษา
ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยสามารถเพิ่มจานวนปีการศึกษาเฉลี่ยของประชากรอายุระหว่าง 16-69ปี จากร้อยละ
5.3ในปี 2529เป็นร้อยละ8.3ในปี 2553และเพิ่มการเรียนต่อหลังจบการศึกษาภาคบังคับได้แก่ การเรียนต่อระดับ
มัธยมศึกษาตอนปลาย จากร้อยละ 6.9 ในปี 2529 เป็นร้อยละ 53.7 ในปี 2553 นอกจากนี้ ระหว่างปีการศึกษา
2551 ถึง 2555 อัตราการออกกลางคันของนักเรียนมีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ อาจเนื่องมาจากผลการ
ดาเนินโครงการสนับสนุนการจัดการศึกษาโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย 15 ปี ดังแสดงในภาพประกอบ 4
ภาพประกอบ 4 อัตราการออกกลางคัน ของนักเรียนในโรงเรียนสังกัด สพฐ.
ปีการศึกษา 2551 - 2555
เด็กไทยส่วนใหญ่ได้รับโอกาสทางการศึกษาโดยมีอัตราการเข้าเรียนค่อนข้างสูง
เมื่อเปรียบเทียบกับประชากรวัยเรียน แต่เมื่อพิจารณาประชากรกลุ่มผู้ด้อยโอกาส ได้แก่กลุ่มผู้มีรายได้ต่าสุด
ร้อยละ 10 ของประชากร ยังไม่สามารถเข้าถึงบริการทางการศึกษา โดยมีระดับการศึกษาไม่เกิน
มัธยมศึกษาตอนต้นถึงร้อยละ 94 และเมื่อเปรียบเทียบระหว่างชายหญิง กลุ่มเด็กชายมีแนวโน้มที่จะ
ไม่ประสบผลสาเร็จในการเรียนและเสี่ยงต่อการออกกลางคัน ซึ่งสานักงานคณะกรรมการการศึกษา
ขั้นพื้นฐานจะต้องส่งเสริมการให้บริการการศึกษาขั้นพื้นฐานในรูปแบบต่าง ๆ ให้กับประชากรวัยเรียน
ในกลุ่มนี้ต่อไป
3. ด้านการบริหารจัดการ
ผลการประเมินคุณภาพภายนอกรอบสอง ปี พ.ศ. 2549 - 2552 โรงเรียนสังกัดสานักงาน
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ทั้งระดับปฐมวัย ระดับประถมศึกษา และระดับมัธยมศึกษาจะได้รับ
การรับรองถึงกว่าร้อยละ 80 แต่การกระจายอานาจการบริหารการจัดการสู่สานักงานเขตพื้นที่การศึกษา
และสถานศึกษา และการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในการบริหารจัดการยังทาได้น้อย สถานศึกษา
ที่มีศักยภาพและความพร้อมสูงในการจัดการศึกษามีเพียงร้อยละ 17 ประสิทธิภาพการจัดการศึกษา
ของไทยเมื่อจัดลาดับแล้วถือว่าต่า โดยเมื่อพิจารณางบประมาณรายจ่ายด้านการศึกษาต่อผลิตภัณฑ์
มวลรวมภายในประเทศอยู่ที่อันดับ 52 จาก 57 ประเทศที่เข้าร่วมรับการประเมินสมรรถนะในการแข่งขัน

14. ด้านการศึกษาปี 2552 รัฐบาลได้จัดสรรงบประมาณให้ในสัดส่วนที่สูง แต่ประสิทธิภาพการใช้จ่าย
อยู่ในเกณฑ์ต่า โดยงบประมาณการศึกษาขั้นพื้นฐานของไทยยังคงถูกจัดสรรจากด้านอุปทานเป็นหลัก
และงบประมาณกว่าร้อยละ 75 ไม่มีความสัมพันธ์กับจานวนนักเรียนโดยตรง
4. ด้านความสามารถในการแข่งขัน
ปัจจัยสาคัญในการแข่งขันในเวทีโลก คือ คุณภาพและสมรรถภาพของคนไทยทุกคน
โดยเฉพาะอย่างยิ่งการพัฒนาเด็กไทย ให้มีความพร้อมรองรับการเป็นสังคมผู้สูงอายุในอนาคตคุณภาพและ
สมรรถภาพดังกล่าว หมายถึง ความสามารถในการอ่าน เขียน การคิดคานวณ คิดวิเคราะห์ ความสามารถ
ทางเทคโนโลยี และการสื่อสารด้วยภาษาต่างประเทศทั้งภาษาสากล และภาษาของประเทศเพื่อนบ้าน
เป็นต้น นอกจากนี้ เด็กไทยควรมีทักษะที่จาเป็นในศตวรรษที่ 21 ได้แก่ ความรู้ในวิชาแกนตามศตวรรษที่ 21
ทักษะชีวิตและทักษะอาชีพ ทักษะการเรียนรู้และการสร้างนวัตกรรม และทักษะทางข้อมูล สื่อ
และเทคโนโลยี พร้อมทั้งทักษะชีวิตในระบบเศรษฐกิจสังคมพหุวัฒนธรรม ท่ามกลางความเปลี่ยนแปลง
สถานการณ์รุนแรงและภัยพิบัติต่าง ๆ นอกจากนี้ จริยธรรมในการทางาน เป็นคุณสมบัติของพนักงาน
ที่ผู้บริหารสูงสุดขององค์กรเอกชนในประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา พิจารณาว่าสาคัญที่สุด เหนือกว่าการ
ทางานเป็นทีม การมีความสามารถในการตัดสินใจ การคิดวิพากษ์ ความสามารถในการใช้คอมพิวเตอร์
และความสามารถในการอ่านและคานวณขั้นพื้นฐานความท้าทายดังกล่าวเป็นแรงผลักดันให้การศึกษาไทย
ต้องมีการพัฒนาอย่างเร่งด่วนโดยการเรียนรู้ยุคใหม่ต้องสอนให้น้อยลงและเรียนรู้ให้มากขึ้น ให้ความสาคัญ
กับทักษะมากกว่าสาระการเรียนรู้ ให้นักเรียนเป็นผู้ชี้ทิศทางการเรียนรู้ เรียนแบบร่วมมือกัน
เรียนกันเป็นทีม และประเมินผลแบบใหม่โดยถามวิธีคิด ประเมินเป็นทีม และข้อสอบไม่เป็นความลับ
แต่เป็นตัวกระตุ้นให้เรียนรู้
แต่ในปัจจุบัน การศึกษาไทยยังไม่สามารถให้การศึกษาที่มีคุณภาพ และเตรียมความพร้อม
นักเรียนให้มีศักยภาพในการแข่งขันกับประชาคมโลกได้เท่าที่ควร แม้แต่การพิจารณาดัชนีการพัฒนามนุษย์
ของโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ พบว่า ประเทศไทยมีดัชนีการพัฒนาทุนมนุษย์ในอันดับที่ 81
จากทั้งหมด 134 ประเทศ ซึ่งเป็นลาดับที่ต่ากว่าอันดับความสามารถในการแข่งขันทางเศรษฐกิจ ซึ่งได้
อันดับที่ 34 โดยประเทศไทยมีสภาพการพัฒนาทางเศรษฐกิจสังคมต่ากว่าประเทศที่มีประชากรและ
ทรัพยากรใกล้เคียงกัน สะท้อนว่าประเทศไทยพัฒนาน้อยกว่าประเทศอื่น นอกจากนี้ ดัชนีขีดความสามารถ
ทางการแข่งขันเปรียบเทียบกับ 60 ประเทศ โดย IMD ในปี 2557 พบว่าลดลงจากเดิม 2 อันดับ มาอยู่ที่
อันดับที่ 29 โดยตัวชี้วัดด้านการศึกษา โดยรวมอยู่อันดับที่ 54 ซึ่งตัวชี้วัดที่อันดับลดลงมากที่สุด คือ
คุณภาพอุดมศึกษาที่ตอบสนองต่อการแข่งขันทางเศรษฐกิจ ตามด้วยอัตราการเข้าเรียนมัธยมศึกษา และ
ตัวชี้วัดด้านการศึกษาที่ถูกจัดลาดับไว้ต่าที่สุดที่ลาดับ 57 คือ ผลการสอบ TOEFL รายละเอียดดังนี้

15. ตารางการจัดอันดับคะแนนด้านการศึกษาของไทย
ที่มา: สานักงานส่งเสริมสังคมแห่งการเรียนรู้และคุณภาพเยาวชน
ดังนั้น หากประเทศไทย โดยทุกภาคส่วนในสังคมไทยไม่หันมาให้ความสาคัญกับการพัฒนา
การศึกษาอย่างจริงจัง จะส่งผลให้ความสามารถของประเทศไทยเมื่อเทียบกับประเทศอื่น ๆ ในโลก
ลดต่าลงไปอีก
จากข้อมูลข้างต้น สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน จึงได้กาหนดนโยบาย
ที่สอดคล้องกับแผนระดับชาติที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 11
(พ.ศ. 2555 - 2559) แผนการศึกษาแห่งชาติ ฉบับปรับปรุง (พ.ศ. 2552 - 2559) รายละเอียดตาม
ภาคผนวก ก และ ข และแผนปฏิบัติราชการ 4 ปี (พ.ศ. 2555 - 2558) ของกระทรวงศึกษาธิการ
แผนพัฒนาการศึกษา ของกระทรวงศึกษาธิการ ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555 - 2559) และความคิดเห็นของ
ผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ทั้งในส่วนกลางและในเขตพื้นที่การศึกษาทั่วประเทศจากแบบสอบถาม
จากการประชุมสัมมนาข้อเสนอนโยบายสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และจากการประชุม
ปฏิบัติการจัดทาร่างนโยบายสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ในวันที่ 25 - 28 ธันวาคม 2556
ณ โรงแรมปริ๊นซ์พาเลซ มหานาค กรุงเทพมหานคร ทั้งนี้ด้วยตระหนักดีว่าการศึกษายังมีโอกาสพัฒนาได้ใน
สังคมไทย เนื่องจากพ่อแม่ผู้ปกครองยังคงคาดหวังและให้ความสาคัญอย่างสูงต่อการศึกษาของบุตรหลาน
ของตน โดยในปี 2552ครัวเรือนไทยใช้จ่ายเพื่อการศึกษากว่า 78,825ล้านบาท การปฏิบัติงานในระยะต่อไปของ
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน จึงเน้นย้าการพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐานในมิติของคุณภาพ
อย่างต่อเนื่อง โดยใช้กลไกการกระจายอานาจเดิม และการส่งเสริมการสร้างความรับผิดชอบต่อคุณภาพ
นักเรียนให้แก่ผู้ปฏิบัติ ทั้งในส่วนกลาง เขตพื้นที่การศึกษา และโรงเรียน รวมทั้งส่งเสริมการมีส่วนร่วมใน
การจัดการศึกษา และพัฒนาเพิ่มเติมในประเด็นที่เป็นความท้าทายต่าง ๆ

16. ส่วนที่ 2
ทิศทางการพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐาน
นโยบายรัฐบาล
นายกรัฐมนตรี (พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา) แถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรีต่อสภานิติบัญญัติ
แห่งชาติ เมื่อวันศุกร์ที่ 12 กันยายน 2557 โดยมีนโยบายที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา ดังนี้
ข้อ 1. การปกป้องและเชิดชูสถาบันพระมหากษัตริย์
สถาบันพระมหากษัตริย์เป็นองค์ประกอบสาคัญของการปกครองในระบอบ
ประชาธิปไตยตามประเพณีการปกครองของไทย รัฐบาลจึงถือเป็นหน้าที่สาคัญยิ่งยวดในอันที่จะเชิดชูสถาบันนี้
ไว้ด้วยความจงรักภักดีและปกป้องรักษาพระบรมเดชานุภาพ โดยจะใช้มาตรการทางกฎหมาย มาตรการทาง
สังคมจิตวิทยา และมาตรการทางระบบสื่อสารและเทคโนโลยีสารสนเทศในการดาเนินการกับผู้คะนองปาก
ย่ามใจหรือประสงค์ร้าย มุ่งสั่นคลอนสถาบันหลักของชาติโดยไม่คานึงความรู้สานึกและความผูกพันภักดีของคน
อีกเป็นจานวนมาก ตลอดจนเผยแพร่ความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องและเป็นจริงเกี่ยวกับพระมหากษัตริย์
และพระราชกรณียกิจเพื่อประชาชน ทั้งจะสนับสนุนโครงการทั้งหลายอันเนื่องมาจากพระราชดาริ ส่งเสริมให้
เจ้าหน้าที่สถาบันศึกษา ตลอดจนหน่วยงานทั้งหลายของรัฐ เรียนรู้เข้าใจหลักการทรงงาน สามารถนาหลัก
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติราชการและการพัฒนา ตลอดจนเร่งขยายผลตาม
โครงการและแบบอย่างที่ทรงวางรากฐานไว้ให้แพร่หลายเป็นที่ประจักษ์และเกิดประโยชน์ในวงกว้างอันจะช่วย
สร้างความสมบูรณ์พูนสุขแก่ประชาชนในที่สุด
ข้อ 3. การลดความเหลื่อมล้้าของสังคมและการสร้างโอกาสการเข้าถึงบริการของรัฐ
3.5 เตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมที่มีความหลากหลายเนื่องจากการเข้าสู่ประชาคม
อาเซียนโดยสร้างความเข้มแข็งและความพร้อมแก่แรงงานไทยและร่วมพัฒนาระบบความคุ้มครองทางสังคม
ของแรงงานอาเซียน
3.6 จัดระเบียบสังคม สร้างมาตรฐานด้านคุณธรรม จริยธรรม และธรรมาภิบาลให้แก่
เจ้าหน้าที่ของรัฐและประชาชนทั่วไป โดยใช้ค่านิยมหลัก 12 ประการ ตามนโยบายของคณะรักษาความสงบ
แห่งชาติที่ได้ประกาศไว้แล้ว
ข้อ 4. การศึกษาและการเรียนรู้ การท้านุบ้ารุงศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม
รัฐบาลจะนาการศึกษา ศาสนา ศิลปวัฒนธรรม ความภาคภูมิใจในประวัติศาสตร์และ
ความเป็นไทยมาใช้สร้างสังคมให้เข้มแข็งอย่างมีคุณภาพและคุณธรรมควบคู่กัน ดังนี้
4.1 จัดให้มีการปฏิรูปการศึกษาและการเรียนรู้ โดยให้ความสาคัญทั้งการศึกษาในระบบ
และการศึกษาทางเลือกไปพร้อมกัน เพื่อสร้างคุณภาพของคนไทยให้สามารถเรียนรู้ พัฒนาตนได้เต็มตาม
ศักยภาพ ประกอบอาชีพและดารงชีวิตได้โดยมีความใฝ่รู้และทักษะที่เหมาะสม เป็นคนดีมีคุณธรรม สร้างเสริม
คุณภาพการเรียนรู้ โดยเน้นการเรียนรู้เพื่อสร้างสัมมาชีพในพื้นที่ ลดความเหลื่อมล้า และพัฒนากาลังคนให้
เป็นที่ต้องการเหมาะสมกับพื้นที่ ทั้งในด้านการเกษตร อุตสาหกรรม และธุรกิจบริการ

17. 4.2 ในระยะเฉพาะหน้า จะปรับเปลี่ยนการจัดสรรงบประมาณสนับสนุนการศึกษา
ให้สอดคล้องกับความจาเป็นของผู้เรียนและลักษณะพื้นที่ของสถานศึกษา และปรับปรุงและบูรณาการระบบ
การกู้ยืมเงินเพื่อการศึกษาให้มีประสิทธิภาพเพื่อเพิ่มโอกาสแก่ผู้ยากจนหรือด้อยโอกาส จัดระบบการสนับสนุน
ให้เยาวชนและประชาชนทั่วไปมีสิทธิเลือกรับบริการการศึกษาทั้งในระบบโรงเรียนและนอกโรงเรียน
โดยจะพิจารณาจัดให้มีคูปองการศึกษาเป็นแนวทางหนึ่ง
4.3 ให้องค์กรภาคประชาสังคม ภาคเอกชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และประชาชน
ทั่วไปมีโอกาสร่วมจัดการศึกษาที่มีคุณภาพและทั่วถึง และร่วมในการปฏิรูปการศึกษาและการเรียนรู้
กระจายอานาจการบริหารจัดการศึกษาสู่สถานศึกษา เขตพื้นที่การศึกษา และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นตาม
ศักยภาพและความพร้อม โดยให้สถานศึกษาสามารถเป็นนิติบุคคลและบริหารจัดการได้อย่างอิสระ
และคล่องตัวขึ้น
4.4 พัฒนาคนทุกช่วงวัยโดยส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต เพื่อให้สามารถมีความรู้และ
ทักษะใหม่ที่สามารถประกอบอาชีพได้หลากหลายตามแนวโน้มการจ้างงานในอนาคตปรับกระบวนการเรียนรู้
และหลักสูตรให้เชื่อมโยงกับภูมิสังคม โดยบูรณาการความรู้และคุณธรรมเข้าด้วยกันเพื่อให้เอื้อต่อการพัฒนา
ผู้เรียนในด้านความรู้ ทักษะ การใฝ่เรียนรู้ การแก้ปัญหาการับฟังความเห็นผู้อื่น การมีคุณธรรม จริยธรรม และ
ความเป็นพลเมืองดี โดยเน้นความร่วมมือระหว่างผู้เกี่ยวข้องทั้งในและนอกโรงเรียน
4.5 ส่งเสริมอาชีวศึกษาและการศึกษาระดับวิทยาลัยชุมชน เพื่อสร้างแรงงานที่มีทักษะ
โดยเฉพาะในท้องถิ่นที่มีความต้องการแรงงาน และพัฒนาคุณภาพมาตรฐานการศึกษาให้เชื่อมโยงกับมาตรฐาน
วิชาชีพ
4.6 พัฒนาระบบการผลิตและพัฒนาครูที่มีคุณภาพและจิตวิญญาณของความเป็นครู
เน้นครูผู้สอนให้มีวุฒิตรงตามวิชาที่สอน นาเทคโนโลยีสารสนเทศและเครื่องมือที่เหมาะมาใช้ในการเรียน
การสอน เพื่อเป็นเครื่องมือช่วยครูหรือเพื่อการเรียนรู้ด้วยตัวเอง เช่น การเรียนทางไกล การเรียนโดยระบบ
อิเล็กทรอนิกส์ เป็นต้น รวมทั้งปรับระบบการประเมินสมรรถนะที่สะท้อนประสิทธิภาพการจัดการเรียน
การสอน และการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนเป็นสาคัญ
4.7 ทะนุบารุงและอุปถัมภ์พระพุทธศาสนาและศาสนาอื่นๆ สนับสนุนให้องค์กร
ทางศาสนามีบทบาทสาคัญในการปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม ตลอดจนพัฒนาคุณภาพชีวิตสร้างสันติสุขและ
ความปรองดองสมานฉันท์ในสังคมไทยอย่างยั่งยืน และมีส่วนร่วมในการพัฒนาสังคมตามความพร้อม
4.8 อนุรักษ์ ฟื้นฟู และเผยแพร่มรดกทางวัฒนธรรม ภาษาไทยและภาษาถิ่น ภูมิปัญญา
ท้องถิ่น รวมทั้งความหลากหลายของศิลปวัฒนธรรมไทย เพื่อการเรียนรู้สร้างความภาคภูมิใจในประวัติศาสตร์
และความเป็นไทย นาไปสู่การสร้างความสัมพันธ์อันดีในระดับประชาชน ระดับชาติ ระดับภูมิภาค และระดับ
นานาชาติ ตลอดจนเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจให้แก่ประเทศ
4.9 สนับสนุนการเรียนภาษาต่างประเทศ วัฒนธรรมของประเทศเพื่อนบ้านและ
วัฒนธรรมสากล และการสร้างสรรค์งานศิลปะและวัฒนธรรมที่เป็นสากล เพื่อเตรียมความพร้อมเข้าสู่เสาหลัก
วัฒนธรรมของประชาคมอาเซียนและเพื่อการเป็นส่วนหนึ่งของประชาคมโลก
4.10 ปลูกฝังค่านิยมและจิตสานึกที่ดี รวมทั้งสนับสนุนการผลิตสื่อคุณภาพเพื่อเปิดพื้นที่
สาธารณะให้เยาวชนและประชาชนได้มีโอกาสแสดงออกอย่างสร้างสรรค์

18. ข้อ 5. การยกระดับคุณภาพบริการด้านสาธารณสุข และสุขภาพของประชาชน
5.5 ส่งเสริมการกีฬาเพื่อสุขภาพ ใช้กีฬาเป็นสื่อในการพัฒนาลักษณะนิสัยเยาวชนให้มี
น้าใจนักกีฬา มีวินัย ปฏิบัติตามกฎกติกามารยาท และมีความสามัคคี อีกทั้งพัฒนานักกีฬาให้มีศักยภาพ
สามารถแข่งขันในระดับนานาชาติจนสร้างชื่อเสียงแก่ประเทศชาติ
ข้อ 6. การเพิ่มศักยภาพทางเศรษฐกิจของประเทศ
6.1 ในระยะเร่งด่วน เร่งจ่ายงบลงทุนของปีงบประมาณ พ.ศ. 2557 ที่ยังค้างอยู่ก่อนที่
จะพ้นกาหนดภายในสิ้นปีนี้ และสานต่อนโยบายงบประมาณกระตุ้นเศรษฐกิจตามคณะรักษาความสงบ
แห่งชาติได้จัดทาไว้ โดยติดตามให้มีการเบิกจ่ายอย่างคล่องตัวตั้งแต่ระดับกระทรวงจนถึงระดับท้องถิ่น รวมทั้ง
จะดูแลไม่ให้มีการใช้จ่ายที่สูญเปล่า เพื่อช่วยสร้างงานและกระตุ้นการบริโภค
6.2 สานต่อนโยบายงบประมาณกระตุ้นเศรษฐกิจตามที่คณะรักษาความสงบแห่งชาติ
ได้จัดทาไว้ โดยนาหลักการสาคัญของการจัดทางบประมาณรายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2558 ที่ให้
ความสาคัญในการบรูณาการงบประมาณและความพร้อมในการดาเนินงานรวมทั้งนาแหล่งเงินอื่นมา
ประกอบการพิจารณาด้วย เพื่อขับเคลื่อนนโยบายให้เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรม ประหยัด ไม่ซ้าซ้อน และมี
ประสิทธิภาพ ทบทวนภารกิจที่มีลักษณะไม่ยั่งยืนหรือสร้างภาระหน้าที่สาธารณะของประเทศเกินความจาเป็น
และแสดงรายการลงทุนในระดับจังหวัดเพื่อแสดงความโปร่งใส เป็นธรรม และไม่เลือกปฏิบัติ ควบคู่ไปกับ
การเพิ่มประสิทธิภาพการเบิกจ่ายงบประมาณตั้งแต่ระดับกระทรวงจนถึงระดับท้องถิ่น เพื่อช่วยสร้างงานและ
กระตุ้นการบริโภค โดยจะจัดให้มีระบบและกลไกในการติดตามตรวจสอบไม่ให้มีการใช้จ่ายที่สูญเปล่า
ข้อ 10. การส่งเสริมการบริหารราชการแผ่นดินที่มีธรรมาภิบาลและการป้องกันปราบปราม
การทุจริตและประพฤติมิชอบในภาครัฐ
10.1 ปรับปรุงระบบราชการในด้านองค์กรหรือหน่วยงานภาครัฐทั้งในระดับประเทศ
ภูมิภาค และท้องถิ่น ทบทวนการจัดโครงสร้างหน่วยงานภาครัฐที่มีอานาจหน้าที่ซ้าซ้อนหรือลักลั่นกันหรือ
มีเส้น การปฏิบัติงานที่ยืดยาว ปรับปรุงวิธีปฏิบัติราชการให้ทันสมัยโดยนาเทคโนโลยีมาใช้ แก้ไขกฎระเบียบให้
โปร่งใส ชัดเจน สามารถบริการประชาชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ ตลอดจนจัดระบบอัตรากาลังและปรับปรุง
ค่าตอบแทนบุคลากรภาครัฐให้เหมาะสมและเป็นธรรม ยึดหลักการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี การบริหาร
จัดการภาครัฐแบบใหม่การตอบสนองความต้องการของประชาชนในฐานะที่เป็นศูนย์กลาง และการอานวย
ความสะดวกแก่ผู้ใช้บริการเพื่อสร้างความเชื่อมั่นวางใจในระบบราชการ ลดต้นทุนดาเนินการของภาคธุรกิจ
เพิ่มศักยภาพในการแข่งขันกับนานาประเทศ และการรักษาบุคลากรภาครัฐที่มีประสิทธิภาพไว้ในระบบ
ราชการ โดยจะดาเนินการตั้งแต่ระยะเฉพาะหน้าไปตามลาดับความจาเป็น และตามที่กฎหมายเอื้อให้สามารถ
ดาเนินการได้
10.3 ยกระดับสมรรถนะของหน่วยงานของรัฐให้มีประสิทธิภาพ สามารถให้บริหารเชิง
รุกทั้งในรูปแบบการเพิ่มศูนย์รับเรื่องราวร้องทุกข์จากประชาชนในต่างจังหวัดโดยไม่ต้องเดินทางเข้ามายัง
ส่วนกลาง ศูนย์บริการสาธารณะแบบครบวงจรที่ครอบคลุมการให้บริการที่หลากหลายซึ่งจะจัดตั้งตามที่ชุมชน
ต่างๆ เพื่อให้ประชาชนสามารถเดินทางไปติดต่อขอรับบริการได้โดยสะดวกการให้บริการถึงตัวบุคคลผ่าน
ระบบศูนย์บริการร่วม ณ จุดเดียว (One Stop Service) และระบบรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ที่สมบูรณ์แบบ
พัฒนาหน่วยงานของรัฐให้เป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้มีการสร้างนวัตกรรมในการทางานอย่างประหยัด
มีประสิทธิภาพ และระบบบูรณาการ

19. 10.4 เสริมสร้างระบบคุณธรรมในการแต่งตั้งและโยกย้ายบุคลการภาครัฐวางมาตรการ
ป้องกันการแทรกแซงจากนักการเมือง และส่งเสริมให้มีการนาระบบพิทักษ์คุณธรรมมาใช้ในการบริหารงาน
บุคคลของเจ้าหน้าที่ฝ่ายต่างๆ
10.5 ใช้มาตรการทางกฎหมาย การปลูกฝังค่านิยม คุณธรรม จริยธรรม และจิตสานึกใน
การรักษาศักดิ์ศรีของความเป็นข้าราชการและความซื่อสัตย์สุจริต ควบคู่กับการบริหารจัดการภาครัฐที่มี
ประสิทธิภาพเพื่อป้องกันและปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบของเจ้าหน้าที่ของรัฐทุกระดับ
อย่างเคร่งครัด ยกเลิกหรือแก้ไขกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับต่าง ๆ ที่ไม่จาเป็น สร้างภาระแก่ประชาชน
เกินควร หรือเปิดช่องโอกาสการทุจริต เช่น ระเบียบการจัดซื้อจัดจ้าง การอนุญาต อนุมัติ และการขอรับ
บริการของรัฐ ซึ่งมีขั้นตอนยืดยาว ใช้เวลานาน ซ้าซ้อน และเสียค่าใช้จ่ายทั้งของภาครัฐและประชาชน
นโยบายกระทรวงศึกษาธิการ
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (พลเรือเอก ณรงค์ พิพัฒนาศัย) ได้มอบนโยบาย
ประจ้าปีงบประมาณ พ.ศ. 2558 ให้กับหน่วยงานสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ โดยก้าหนดเป็น 5 นโยบาย
ทั่วไป 7 นโยบายเฉพาะ และ 10 นโยบายเร่งด่วน ดังนี้
5 นโยบายทั่วไป
1. การพัฒนาและปฏิรูปการศึกษา จะต้องยึดหลักการมีส่วนร่วม การกระจายอานาจ และ
ความต้องการของทุกภาคส่วนในสังคม มีความสอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาและเพิ่มศักยภาพการแข่งขัน
ของประเทศ รวมทั้งเป็นไปตามกระบวนการของสภาปฏิรูปแห่งชาติและสภานิติบัญญัติแห่งชาติ และ
แนวนโยบายของคณะรัฐมนตรี เพื่อให้การดาเนินงานเป็นที่ยอมรับและเกิดความมั่นคงยั่งยืนในระบบ
การศึกษาของไทย
2. การสร้างโอกาสทางการศึกษาในสังคมไทย จะต้องให้ความสาคัญกับการสร้างความเท่าเทียม
และเป็นธรรม โดยการน้อมนาแนวทางการพัฒนาระบบการจัดการศึกษาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
และเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการศึกษาสมัยใหม่เข้ามาประยุกต์ใช้ เพื่อเป็นการส่งเสริมให้ประชาชนทุกกลุ่ม
ได้มีโอกาสเข้าถึงองค์ความรู้ได้โดยสะดวก และสามารถพัฒนาและประยุกต์ใช้องค์ความรู้ในการดาเนินชีวิต
ได้อย่างต่อเนื่อง รวมทั้งเป็นการยกระดับคุณภาพการศึกษาอย่างเท่าเทียม
3. การพัฒนาระบบการจัดการศึกษาและการพัฒนาหลักสูตรทางการศึกษา จะต้องให้
ความสาคัญกับการยกระดับความรู้ให้มีคุณภาพและได้มาตรฐานสากล ควบคู่ไปกับการส่งเสริมการเรียนรู้
ภูมิปัญญาท้องถิ่น และปลูกฝังคุณธรรม การสร้างวินัย ปลูกฝังอุดมการณ์ความยึดมั่นในสถาบันชาติ ศาสนา
และพระมหากษัตริย์ การมีจิตสาธารณะ ความตระหนักถึงผลประโยชน์ของส่วนรวมมากกว่าส่วนตน และ
เสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจที่ถูกต้องในหลักการประชาธิปไตย เคารพความคิดเห็นของผู้อื่น ยอมรับความ
แตกต่างหลากหลายทางความคิด อุดมการณ์ และความเชื่อ รวมทั้งรู้คุณค่าและสืบสานวัฒนธรรมและขนบประเพณี
อันดีงามของไทย
4. การส่งเสริมและยกสถานะของครูซึ่งเป็นบุคลากรหลักในระบบการศึกษา จะต้องให้
ความสาคัญกับการสร้างเสริมให้วิชาชีพครูเป็นวิชาชีพชั้นสูงในสังคม เป็นบุคลากรที่ได้รับการยกย่องว่าเป็น
แบบอย่างที่ดีในเรื่องคุณธรรมและจริยธรรม มีภูมิความรู้และทักษะในการสื่อสารถ่ายทอดความรู้ที่เหมาะสม
มีทัศนคติที่ดีต่อวิชาชีพครู ตลอดจนมีฐานะและคุณภาพชีวิตที่ดีสอดคล้องกับสภาพทางเศรษฐกิจและ
สังคมไทยในปัจจุบัน

20. 5. การบริหารและการปฏิบัติราชการกระทรวงในทุกระดับ จะต้องให้ความสาคัญกับการบูรณาการ
การปฏิบัติของทุกหน่วยงานในสังกัดให้เป็นไปในทิศทางเดียวกันและประสานสอดคล้องกับหน่วยงานภาครัฐ
ภาคเอกชน และภาคประชาชนที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งเป็นไปตามหลักธรรมาภิบาล ปราศจากการทุจริตคอร์รัปชั่น
ตลอดจนให้ความสาคัญกับการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับงานด้านการศึกษาที่ถูกต้อง รวดเร็ว และตรงกับ
ความต้องการของสังคม
7 นโยบายเฉพาะ (ด้าเนินการให้เห็นผลใน 1 ปี)
1. การพัฒนาการศึกษาในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้และสนับสนุนการแก้ไขปัญหาและพัฒนา
จังหวัดชายแดนภาคใต้
เป้าหมายในการดาเนินนโยบาย :
1.1 การพัฒนาการศึกษาและพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษามีความเหมาะสมกับพื้นที่
1.2 สามารถยกระดับคุณภาพการศึกษาโดยอาศัยระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการศึกษา
สมัยใหม่เข้ามาประยุกต์ใช้ และแก้ไขปัญหาการอ่านภาษาไทยไม่ออกและเขียนไม่ได้ของนักเรียนในพื้นที่อย่าง
จริงจัง
1.3 สามารถพัฒนาระบบการให้ค่าตอบแทน สิ่งจูงใจและสวัสดิการ สาหรับบุคลากร
ทางการศึกษาในพื้นที่เสี่ยงภัยได้อย่างเหมาะสม
1.4 มีมาตรการด้านความปลอดภัยที่ชัดเจนสาหรับนักเรียนนักศึกษา ครูอาจารย์ และ
สถานศึกษา โดยการบูรณาการแผนและการปฏิบัติร่วมกับหน่วยงานความมั่นคงในพื้นที่
1.5 มีกิจกรรมสนับสนุนการพัฒนาการศึกษาและการจัดการศึกษาโรงเรียนเอกชนในพื้นที่
เสี่ยงภัย รวมทั้งกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ เพิ่มพูนประสบการณ์ เปิดโลกทัศน์และสร้างความหวัง การยึดมั่น
ในหลักคุณธรรมและสถาบันหลักของชาติ ให้กับนักเรียนนักศึกษาในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้อย่างต่อเนื่อง
1.6 สามารถเสริมสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องให้กับองค์การระหว่างประเทศโดยเฉพาะ
องค์การสหประชาชาติและยูเนสโก ประเทศกลุ่มประชาชาติมุสลิม ประเทศเพื่อนบ้าน และสื่อมวลชน อย่าง
ต่อเนื่อง
2. การเตรียมความพร้อมเข้าสู่ประชาคมอาเซียนในปี พ.ศ. 2558 และการดารงความต่อเนื่อง
ภายหลังการก้าวเข้าสู่ประชาคมอาเซียน
เป้าหมายในการดาเนินนโยบาย :
2.1 โครงสร้างพื้นฐานทางการศึกษาของภาครัฐและเอกชน นักเรียน นักศึกษา ครูอาจารย์
และบุคลากรทางการศึกษา มีความพร้อมในการก้าวเข้าสู่ประชาคมอาเซียนในปี พ.ศ. 2558
2.2 มีกิจกรรมการเรียนรู้ ขยายความสัมพันธ์และพัฒนาความร่วมมือทางการศึกษา และ
การแลกเปลี่ยนทางการศึกษากับประเทศสมาชิกอาเซียนอย่างต่อเนื่อง
2.3 สามารถพัฒนาและเสริมทักษะด้านภาษาอังกฤษและภาษาประเทศสมาชิกอาเซียน
สร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับอาเซียน การยอมรับในความแตกต่างหลากหลายในลักษณะพหุสังคม
วัฒนธรรม และให้ความเคารพในอุดมการณ์ความเชื่อบนพื้นฐานของหลักสิทธิมนุษยชนและศักดิ์ศรีของ
ความเป็นมนุษย์ ให้กับนักเรียน นักศึกษา ครูอาจารย์ และบุคลากรทางการศึกษาทุกระดับ ให้เห็นผลอย่างเป็น
รูปธรรม

21. 3. การพัฒนาศักยภาพการแข่งขันและสนับสนุนการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน
เป้าหมายในการดาเนินนโยบาย :
3.1 มีแนวทางการส่งเสริมและดาเนินการเพื่อปรับสัดส่วนผู้เรียนอาชีวศึกษาและสามัญ
ศึกษาให้เหมาะสมกับความต้องการกาลังคนในตลาดแรงงานรองรับการพัฒนาประเทศ
3.2 มีแนวทางการพัฒนาหลักสูตร ระบบการจัดการศึกษา และบุคลากรทางการศึกษา
รองรับทิศทางการพัฒนาประเทศโดยใช้วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมเป็นฐานการพัฒนา
3.3 มีกิจกรรมที่เป็นการส่งเสริมการวิจัย พัฒนา และการสร้างนวัตกรรมในสถาบัน
ทางการศึกษา เพื่อการนาไปใช้ประโยชน์และสร้างมูลค่าสนับสนุนการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ
3.4 มีแผนงานและโครงการเพื่อส่งเสริมการผลิตกาลังคนด้านการอาชีวศึกษาตอบสนองต่อ
ภาคการผลิตสินค้าและอาหาร ภาคการท่องเที่ยว ภาคการบริการ ภาคการขนส่ง บุคลากรทางการแพทย์และ
พยาบาล และอื่น ๆ ในสาขาที่มีความขาดแคลน ให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงานทั้ง
ด้านปริมาณและคุณภาพ โดยให้ความสาคัญกับการส่งเสริมการมีส่วนร่วมและการจัดทาความตกลงร่วม
ระหว่างภาครัฐและเอกชนในการสนับสนุนการผลิต การพัฒนาระบบการจัดการ และการพัฒนากาลังคน
ทั้งระบบ
3.5 มีกิจกรรมเพื่อสนับสนุนและส่งเสริมการเผยแพร่ความรู้และการพัฒนาต่อยอดความรู้เพื่อใช้
ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ วิสาหกิจ การประกอบอาชีพและดาเนินธุรกิจ ควบคู่ไปกับการเผยแพร่องค์ความรู้
และแนวทางการประยุกต์ใช้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้กับการดาเนินชีวิตประจาวันในการศึกษาทั้งใน
ระบบและนอกระบบอย่างเป็นรูปธรรม
4. การมุ่งเน้นการผลิตและพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาให้มีคุณภาพ
เป้าหมายในการดาเนินนโยบาย :
4.1 มีแนวทางการพัฒนาระบบการผลิตครูให้เพียงพอต่อความต้องการและเหมาะสม
กับอัตรากาลังข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา และปรับระบบการรับรองมาตรฐานวิชาชีพครูให้เอื้อ
ต่อการเพิ่มโอกาสให้มีบุคลากรที่มีความรู้และประสบการณ์ที่เหมาะสมเข้ามาในระบบการศึกษา
4.2 ระบบการบริหารงานบุคคล การย้ายบรรจุ และการประเมินวิทยฐานะของครูและ
บุคลากรทางการศึกษา มีมาตรฐานระดับสากล สามารถเพิ่มศักยภาพในการให้การศึกษาและลดภาระงานที่
ไม่จาเป็นรวมทั้งไม่ส่งผลกระทบต่อการปฏิบัติงานตามภารกิจหลัก
4.3 ครูและบุคลากรทางการศึกษามีจิตวิญญาณของความเป็นครู การเป็นครูมืออาชีพ และ
ยึดมั่นในจรรยาบรรณของวิชาชีพ
4.4 สามารถกาหนดแนวทางการพัฒนาตามเส้นทางวิชาชีพและความก้าวหน้าในหน้าที่
การงานได้อย่างเป็นระบบ มีระบบสนับสนุนการพัฒนาตนเองและการแลกเปลี่ยนเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง
โดยอาศัยเทคโนโลยีสารสนเทศสมัยใหม่เข้ามาประยุกต์ใช้ในการระบบคลังความรู้ การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และ
การประเมินผล อย่างเป็นรูปธรรม
4.5 มีแผนงานและโครงการเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตครู อาจารย์ และบุคลากรทาง
การศึกษา โดยการพัฒนาระบบสวัสดิการที่มุ่งการแก้ไขปัญหาและให้การช่วยเหลือที่ยั่งยืน และให้ความสาคัญ
กับการแก้ไขปัญหาหนี้สินอย่างเป็นระบบ