1. Bewegingsmonitoring bij ouderen: Validering
van een 24-uurs dagboek met de Sensewear®
als gouden standaard en verkenning van de
effectiviteit van een informatief en
motivationeel gesprek: een pilootstudie.
Sofie Belis
Marie Smets
Toon Staelens
Jolien Van der Auwera
Promotor: Jean-Marie Degryse
4. Inleiding
• Enkele cijfers:
o Inactiviteit is de 4e grootste risicofactor voor globale
mortaliteit
o Gemiddeld 6% te wijten aan fysieke inactiviteit1
o Fysieke inactiviteit kost 10% van het nationaal budget
voor gezondheidszorg2
• DUS een fysieke actieve levensstijl is belangrijk om
gezondheid te promoten en te behouden !
6. Richtlijnen fysieke activiteit:
Domus Medica5
Aerobe uithouding Dagelijks 30min
Minimaal 5x/week aan matige intensiteit
Minimaal 3x/week aan hogere intensiteit
Weerstandsoefeningen
-> Kine
2-3x/week met minstens 1 dag tussenpauze
Soepelheid
-> Kine
Minstens 2 keer per week
Evenwicht (bij valrisico)
-> Kine
3 per week
7. MET-waarden3,6
Activiteit = verhoging van energiemetabolisme
MET (Metabolic Equivalent of Task)
= Energieverbruik activiteit / Energieverbruik rust
Matige intensiteit Energiemetabolisme 3-6x hoger
dan basaal metabolisme
3-6 MET
Hogere intensiteit Energiemetabolisme >6x hoger
dan basaal metabolisme
> 6 MET
9. Onderzoeksvragen
• Is een dagboek accuraat voor bewegingsregistratie bij
65- plussers ivm de Sensewear® als gouden standaard?
• Is een motiverend en informerend gesprek een goede
manier om deze populatie fysiek actiever te krijgen?
19. Resultaten: Proefpersonen
Geslacht
Aantal mannen 4 (40%)
Aantal vrouwen 6 (60%)
Leeftijd
Gemiddelde 71,1 jaar
Bereik 67 - 77 jaar
BMI
Gemiddelde 26,37 kg/m2
Bereik 21,6 - 33,3 kg/m2
Roker of ex-roker
Aantal 0 (0%)
20. Resultaten: Dagboek accuraat?
• Databank: per dag
o Variabele Y = aantal uren ≥ 3 MET met dagboek
o Variabele X = aantal uren ≥ 3 MET met Sensewear®
• Correlatie coëfficiënt
Sample size 110
Correlation coefficient r 0,4930
Significance level P<0,0001
95% Confidence interval for r 0,3368 to 0,6227
29. Discussie: Sensewear®
• Voordelen
o Gouden standaard
o Gebruiksvriendelijk
• Nadelen
o Hoge kostprijs
o Niet waterresistent
o Huidirritatie
o Beperkte levensduur batterijen
o Registratieprobleem
30. Discussie: 24-uurs dagboek
• Voordelen
o Lage kostprijs
o Recall bias beperkt
o Beperkte registratietijd
o Geen technische hulpmiddelen
o Personaliseerbaar
31. Discussie: 24-uurs dagboek
• Nadelen
o Adequate inschatting
o Overschatting intensiteit
o Zeer intensieve activiteit : > 6 MET
o Optelsom 24u incorrect
32. Discussie: Interventie
• Motiverende en demotiverende factoren
• Geïndividualiseerd programma
• Soorten interventies
o Gedragstherapie
o Cognitieve therapie
o Combinatie
33. Discussie: Interventie
• Richtlijn Domus Medica
• Scoresysteem
o Snelle inschatting
o Vergelijkbaar
o Beperkte keuze
o Effectiviteit?
• Persoonlijk gesprek
o Individueel
o Informatie
34. Discussie: Interventie
• Licht positief effect
o Causaliteit?
• Sensewear®
• Extra aandacht
• Tevreden stellen onderzoekers
o Onderdeel interventie?
35. Discussie: Beperkingen
• Korte opvolgduur
o Tijdelijke weersomstandigheden
o Acute gezondheidsproblemen
• Klein aantal proefpersonen
• Actieve populatie
• Convenience sampling
• Dagboek onvoldoende toegepast
37. Conclusie:
• 24-uurs dagboek
o Onvoldoende accuraat
• Interventie
o Lichte tendens tot meer bewegen
o Kleine studiepopulatie
• Nood aan bijkomend onderzoek
38. Bronnen
1) Taylor D. Physical activity is medicine for older adults. Postgrad Med J 2013; 0: 1-7.
2) Townsend N, Bhatnagar P, Wickramasinghe K, et al. Physical activity statistics 2012. British Heart
Foundation: London
3) Nelson ME, Rejeski WJ, Blair SN, et al. Physical activity and public health in older adults:
recommendation from the American College of Sports Medicine and the American Heart Association.
Circulation 2007; 116: 1094-1105.
4) WHO. World Health Organisation. Physical Activity and Older Adults. 2015
http://www.who.int/dietphysicalactivity/factsheet_olderadults/en/
5) Baeten R, Govaerts F, Barthelomeeusen E, et al. Gezondheidsgids 2014: Handleiding voor preventie in
de huisartsenpraktijk (derde editie). Domus medica.
6) Ainsworth BE, Haskell WL, Herrmann SD et al. 2011 Compendium of Physical Activitities: A second
update of Codes and MET values. Med Sci Sport Exerc. 2011; 43 (8): 1575 – 1581.
7) Sensewear® Pro. (Acertys, Aartselaar, Belgie; http://www.sensewear.be; 2015)
8) Yang CC, Hsu YL. A review of accelerometry-based wearable motion detectors for physical activity
monitoring. Sensors (Basel) 2010. 10(8): 7772-88.
9) Sylvia LG, Bernstein EE, Hubbard JL, et al. Practical guide to measuring physical activity. Journal of the
Academy of nutrition and dietetics 2014. 114(2): 199-208.
39. Bronnen
10) Scheers T, Philippaerts R, Lefevre J. Assessment of physical activity and inactivity in multiple domains of
daily life: a comparison between a computerized questionnaire and the SenseWear Armband
complemented with an electronic diary. Int J Behav Nutr Phys Act 2012. 9:71.
11) Calabro M, Kim Y, Franke WD, et al. Objective and subjective measurement of energy expenditure in
older adults: a doubly labeled water study. European Journal of Clinical Nutrition. 2014 Nov.
doi:10.1038/ejcn.2014.241
12) Mackey DC, Manini TM, Schoeller DA, et al. Validation of an armband to measure daily energy
expenditure in older adults. Journals of Gerontology 2011. 66A(10): 1108-1113.
13) Martien S, Seghers J, Boen F, Delecluse C. Energy expenditure in institutionalized older adults:
validation of sensewear mini. Med Sci Sports Exerc. 2015 Jun;47(6):1265-71.
14) Aadahl M, Jorgensen T. VAlidation of a new self-report instrument for measuring physical activity. Med
Sci Sports Exerc. 2003;35(7):1196-202
15) Medcalc Statistical Software versie 15.5 (MedCalc Software bvba, Oostende, Belgie;
https://www.medcalc.org; 2015)
16) Harrison SL, Horton EJ, Smith R, et al. Physical activity monitoring: addressing the difficulties of
accurately detecting slow walking speeds. Heart Lung. 2013; 42(5): 361-364e1.
17) Biedenweg K, Meischke H, Bohl A, et al. Understanding older adults’ motivators and barriers to
participating in organized programs supporting exercise behaviors. J Prim Prev. 2014 Feb;35(1):1-11.
18) Chase JD. Physical activity interventions among older adults: a literature review. Research and theory
for nursing practice: an international journal 2013; 27 (1): 53-80.
