1. รอบรู้คณิต
กิจกรรมคณิตศาสตร์
>> ปฐมาภรณ์ อวชัย/นักวิชาการ สาขาคณิตศาสตร์มัธยมศึกษา สสวท./E-mail: pawac@ipst.ac.th
กิจกรรมคณิตศาสตร์
ใน​ หกรรมวิทยาศาสตร์
ม
และ​ทคโนโลยี​ ห่ง​ าติ​2554
เ แ ช
งาน​“มหกรรม​ ทยาศาสตร์และ​ทคโนโลยีแห่งชาติ​​2554”
วิ ​ เ ​ ​
สสวท.​ได้เนรมิตพนทีจดงาน​ ห้กลาย​ป็นสวน​ นุกวทยาศาสตร์​
​ ​ ื้ ​ ั ​ ใ ​ เ ​ ส ​ ิ
่
ซึ่งเต็ม​ ป​ ้วย​กิจกรรมหลากหลาย​ ี่​ ะ​สริม​ ร้าง​ วาม​ ู้​ ละ​
ไ ด ​ ทจ เ ส ค รแ
เพิ่มพูน​ ระสบการณ์​ หม่ ๆ ให้​ ับ​ด็ก ๆ รวมทั้ง​ป็นการ​ ่ง​สริม​
ป ใ ก เ เ สเ
และ​ ระตุ้น​ าร​รียน​ าง​ ้าน​ ิทยาศาสตร์และ​ทคโนโลยีให้​ ก่​
ก ก เ ท ด ว เ แ
ห
นักเรียน​ ละ​ ระชาชน​ ั่วไป​​
แ ป ท
ลายคนคงได้ยนคำกล่าวทีว่า “คณิตศาสตร์เปรียบเสมือนยาขม” ทีทำให้
ิ ่ ่
เด็กหลายคนไม่อยากเรียน เนืองด้วยคณิตศาสตร์เป็นนามธรรม อาจทำให้
่
เด็ก ๆ เข้าใจได้ยาก แต่คณิตศาสตร์ก็เป็นวิชาที่สำคัญ ดังจะเห็นได้จาก
คำกล่าวทีว่า “คณิตศาสตร์เป็นราชินของ​ ทยาศาสตร์”​ซึงเมือขาดคณิตศาสตร์ที่
่ ​ ​ ​ วิ ี ่ ่
แข็งแรงแล้ว วิทยาศาสตร์ก็คงจะก้าวต่อไปข้างหน้าไม่ได้ ด้วยเหตุนี้ สสวท. จึงได้
จัดให้มีกิจกรรมทีเสริมสร้างเจตคติทีดีต่อวิชาคณิตศาสตร์ไว้ในสวนสนุกวิทยาศาสตร์
่ ่
ด้วย โดยกิจกรรมทางคณิตศาสตร์ต่าง ๆ ที่ได้นำมาแสดงนั้นช่วยฝึกให้เด็กรู้จักการ
สื่อสาร สื่อความหมาย และการให้เหตุผลทางคณิตศาสตร์ อีกทั้งยังต้องการให้เด็ก
รู้สึกสนุกในขณะที่ทำกิจกรรม เพื่อจะได้เกิดความต้องการที่จะเรียนรู้คณิตศาสตร์
มากขึ้น
ในสวนสนุกวิทยาศาสตร์แห่งนี้ นอกจากจะมีกิจกรรมทางวิทยาศาสตร์ที่ให้
เด็ก ๆ ได้เรียนรูจากการปฏิบตจริงแล้ว ยังมีกิจกรรมทางคณิตศาสตร์ด้วย ซึงกิจกรรม
้ ัิ ่
หนึงทีได้นำไปจัดแสดงในงานคือ “Ken​Ken” ซึงคิดค้นโดย Tetsuya Miyamoto
่ ่ ่
ชาวญีปน ในปี ค.ศ. 2004 Ken Ken เป็นเกมปริศนาทางคณิตศาสตร์ทีนักเรียนใน
่ ุ่ ่
หลายระดับชันหรือประชาชนทัวไปสามารถเข้าใจวิธการเล่นได้ง่าย ในขณะเดียวกัน
้ ่ ี
ก็ได้รับทังความสนุกและความท้าทายในการคิด อีกทังยังเป็นการกระตุนและพัฒนา
้ ้ ้
สมองให้คิดอย่างเป็นระบบ รู้จักการให้เหตุผลและตระหนักถึงความสมเหตุสมผล
ของคำตอบ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของวิชาคณิตศาสตร์ นอกจากนี้ยังช่วยฝึกทักษะ
การคำนวณ สมาธิ ความอดทน และความละเอียดรอบคอบ
ปีที่ 39 > ฉบับที่ 173 > กันยายน-ตุลาคม 2554 >> 35

2. Ken​Ken​​ ระกอบ​ ้วย​ าราง​ ลาย​ นาด​เช่น​3​×​3,​4​×​4,​5​×​5​และ​6​×​6​
ป ด ต ห ข
วิธีการเล่น ตาราง​ นาด​3​×​3​มีวิธี​ าร​ล่น​ดังนี้
ข ​ ก เ
1. เติมเลขโดดตั้งแต่ 1 ถึง 3 ลงในตาราง โดยที่ทุกแถวและทุกหลักมีเลขโดด
ตั้งแต่ 1 ถึง 3 ครบทุกตัว
2. เลขโดดที่เติมจะต้องใช้ตัวดำเนินการตามที่กำหนดให้ และผลลัพธ์ที่ได้จะเป็น
จำนวนตามที่กำหนดไว้
3. สำหรับกรอบที่มีเพียงช่องเดียว ให้ใส่เลขโดดที่กำกับไว้ลงไปได้
ตัวอย่าง​ าราง​ นาด​​3​×​3​​
ต ข ทำเช่นนีจนได้ตารางที่สมบูรณ์ ดังนี้
้
จากวิธีการเล่นในข้อที่ 3 จะได้ ตารางขนาด 4 × 4 จะมีวิธการเล่นในทำนองเดียวกับ
ี
ตารางขนาด 3 × 3 แต่ผูเล่นจะต้องเติมเลขโดดตังแต่ 1 ถึง 4
้ ้
ลงในตาราง โดยทีทุกแถวและทุกหลักมีเลขโดดตังแต่ 1 ถึง 4
่ ้
ครบทุกตัว
และถ้าตารางมีขนาด 5 × 5, 6 × 6 หรือขนาดอืน ๆ วิธี
่
การเล่นก็จะเป็นไปในทำนองเดียวกันกับตารางขนาด 4 × 4
สิ่ง​ ี่​ วร​ ู้
ทค ร
เมือพิจารณากรอบเส้นทึบทีแสดง 3÷ จะได้ว่าเลขโดด
่ ่ เลขโดด ได้แก่ 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 และ 9
สองตัวทีจะใส่ลงไปในกรอบจะต้องแสดงจำนวนสองจำนวนที่
่ ตั ว ​ด ำเนิ น ​ก าร สั ญ ลั ก ษณ์ ซึ่ ง บ่ ง ชี้ การ ดำเนิ น การ
มีผลหารเป็น 3 นั่นคือ 3 และ 1 และจากวิธการเล่นในข้อที่ 1
ี ตัวอย่าง + เป็นตัวดำเนินการซึงบ่งชีการบวกจำนวน 2 จำนวน
่ ้
ที่ทุกแถวและทุกหลักมีเลขโดดตั้งแต่ 1 ถึง 3 ครบทุกตัวนั้น
ทำให้ไม่สามารถใส่ 3 ไว้ที่ช่องด้านบนได้ จึงต้องใส่เลขโดด
ดังนี้ ข้อมูลเพิ่มเติม
ถ้าต้องการ Ken Ken ไว้สำหรับเล่นยามว่าง สามารถ
สืบค้นข้อมูลได้ที่ www.kenken.com ซึ่งจะมีตาราง Ken
Ken ให้หลายขนาดและมีความยากหลายระดับให้เลือก
36 >> นิตยสาร สสวท.

3. ตัวอย่าง​ ผ่น​ ับ​ ี่​ จก​ น​ าน
แ พ ทแ ใ ง
ปีที่ 39 > ฉบับที่ 173 > กันยายน-ตุลาคม 2554 >> 37