2. Persamaan perakaunan
Setiap perniagaan mempunyai aset yang disumbangkan oleh
pelbagai pihak iaitu pemilik dan pihak bukan pemilik.
Persamaan perakaunan sebenarnya menggambarkan
pertalian diantara jumlah aset, liabiliti dan ekuiti pemilik
sesuatu entiti perniagaan pada suatu tarikh tertentu.
Konsep persamaan perakaunan merumuskan bahawa pada
bila-bila masa aset adalah bersamaan dengan ekuiti.
Ekuiti boleh dibahagikan kepada ekuiti luar (liabiliti) dan
ekuiti pemilik (modal).
3. Aset = Liabiliti + Ekuiti pemilik
Ekuiti pemilik akan bertambah sekiranya perniagaan
mendapat rugi, persamaan perakaunan juga boleh
dinyatakan seperti beriku
Aset = Liabiliti + { Modal + (Hasil - Belanja)}
Persamaan perakaunan juga boleh disusun semula
seperti berikut:
Ekuiti pemilik = Aset - Liabiliti
Liabiliti =Aset - Ekuiti pemilik
4. – Aset
• Aset adalah sumber-sumber ekonomi yang dimiliki oleh sesebuah entiti
perniagaan dan memberikan perkhidmatan atau membawa manfaat di
masa hadapan
• Contoh: Tunai, stok, tanah, jentera
• Aset boleh dikelaskan kepada:
– Aset semasa ( kegunaan untuk tempoh setahun atau kurang)
– Aset bukan semasa (kegunaan untuk tempoh lebih daripada setahun)
– Liabiliti/tanggungan
• Amaun yang perlu dijelaskan oleh sesebuah entiti perniagaan. Contoh:
overdraf, akaun belum bayar, pinjaman
• Liabiliti boleh dikelaskan kepada:
– Liabiliti jangka panjang (hutang yang perlu dijelaskan melebihi tempoh setahun)
– Liabiliti semasa (hutang yang perlu dijelaskan dalam tempoh setahun atau kurang)
– Ekuiti
• Tuntutan keatas aset entiti perniagaan
5. Kesan urusniaga keatas persamaan
perakaunan
• Urusniaga adalah peristiwa kewangan yang
mempengaruhi unsur-unsur yang terdapat
dalam persamaan perakaunan dan juga
kedudukan kewangan sesebuah entiti.
6. • contoh:
1. Pemilik perniagaan Puan Intan memasukkan tunai
RM10000 dan tanah RM50000 sebagai modal untuk
memulakan perniagaan.
2. Perniagaan Puan Intan membeli peralatan secara tunai
RM4500
3. Perniagaan Puan Intan membeli bekalan secara tunai
RM1650
4. Memberi perkhidmatan secara tunai RM3500
5. Memberi perkhidmatan secara kredit kepada Azam
RM5000
6. Membeli bekalan secara kredit daripada Han Trading
RM1800
7. Urusniaga Kesan ke atas
aset Liabiliti Ekuiti pemilik
1. Tunai (+RM10,000)
Tanah(+RM50,000)
Modal
(+RM60,000)
2 Peralatan (+RM4,500)
Tunai (-RM4,500)
3 Bekalan (+RM1,650)
Tunai (-RM1,650)
4 Tunai (+RM3,500) Hasil (+RM 3,500)
5 Penghutang-Azam (+RM
5,000)
Hasil (+RM 5,000)
6 Bekalan (+RM1,800) Pemiutang
(+RM1,800)
8. Peraturan perekodan mengikut jenis
akaun
• Sistem catatan bergu
• Bentuk akaun mengikut format T
AKAUN
(nama akaun sebenar hendaklah dicatatkan)
debit kredit
9. Jenis akaun Bertambah Berkurang
Aset Debit Kredit
Liabiliti Kredit Debit
Ekuiti pemilik Kredit Debit
Hasil Kredit Debit
Belanja Debit Kredit
Jadual peraturan perekodan mengikut jenis akaun
10. • Panel A- Jurnal Entry
• Panel B- melaporkan akaun ke lejar
Debit Kredit
Tunai…….. 50,000
stok semasa 50,000
Isu stok semasa
50,000 50,000
Akaun tunai
Stok semasa
11. Debit Kredit
Tunai 50,000
stok semasa 50,000
Isu stok semasa
Tanah 40,000
tunai 40,000
Membayar tanah
Bekalan pejabat 500
akaun pembayaran (hutang) 500
Membeli peralatan pejabat
Sewa 1100
gaji 1200
kemudahan 400
tunai 2700
Perbelanjaan
Tunai 5500
Hasil perkhidmatan 5500
Perkhidmatan tunai
14. • Panel C – penyediaan imbangan duga
Imbangan Duga
(tarikh penyediaan imbangan duga)
Akaun Debit (RM) Kredit (RM)
Tunai 12,800
Tanah 40,000
Stok semasa 50,000
Bekalan pejabat 500
Bayaran 500
sewa 1,100
Gaji 1,200
kemudahan 400
perkhidmatan 5,500
Jumlah 56,000 56,000
15. Perniagaan mesra memulakan perniagaan dalam bulan
januari menjual bingkai gambar yang dihasilkan oleh
penduduk tempatan.
Jan 1 pemilik melabur tunai sebanyak RM
15,000 kedalam perniagaannya.
Jan 3 membeli 100 unit bingkai gambar
harga RM 10 seunit.
Jan 5 membayar tunai RM300 sewa kedai
untuk bulan
Januari hingga Mac
Jan 12 menjual 30 unit bingkai gambar pada `
harga RM 30 seunit
Jan 15 menjual 4 unit bingkai secara kredit RM
1200
Jan 18 membeli bingkai secara tunai RM 80
16. • Daripada contoh yang diberikan, kita dapat
mengetahui bahawa kitaran perakaunan
melibatkan beberapa peringkat seperti
penyediaan catatan jurnal diikuti dengan
pengeposan ke lejar, penyediaan catatan
pelarasan dan diikuti dengan penyediaan
imbangan duga.
17. Merekod urusniaga dalam jurnal
– Jurnal adalah rekod perakaunan yang digunakan untuk
membuat catatan pertama dalam kitara perakaunan.
– Maklumat yang diperolehi daripada dokumen punca.
– Catatan dibuat didalam jurnal mengikut giliran tarikh urusniaga
berlaku.
– Terdapat 2 jenis jurnal iaitu:
• Jurnal khas (digunakan untuk merekod urusniaga yang serupa jenisnya
yang kerap berlaku)
• Jurnal am (merekod urusniaga lain yang tidak sesuai direkod dalam
jurnal khas)
18. Jenis jurnal Fungsi
Jurnal jualan Merekod semua jualan kredit
Jurnal belian Merekod semua pembelian
kredit
Jurnal pembayaran tunai Merekod semua pembayaran
tunai
Jurnal pembelian tunai Merekod semua penerimaan
tunai
Jurnal pulangan jualan Merekod pemulangan jualan
oleh penguna
Jurnal pulangan belian Merekod pemulangan jualan
kepada pembekal
Jenis jurnal khas dan fungsinya:
19. Mengapa perlu merekod dalam jurnal?
– Menyediakan satu rekod secara kronologi tentan urusniaga-
urusniaga yang berlaku
– Mendedahkan rujukan kehadapan ke lejar dan rujukan
kebelakang ke dokumen punca
– Mengurangkan keperluan untuk merekodkan butiran yang tidak
perlu dalam lejar
– Membantu pengeposan ke lejar dengan menganalisis akaun
yang akan didebit dan kredit
20. Jurnal jualan dan jurnal belian
– Invois adalah dokumen punca untuk perekodan dalam
kedua-dua jurnal ini.
– Invois yang disediakan oleh pembekal biasanya akan diberi
bersama sama barangan yang dihantar kepada pembeli.
– Pihak pembekal biasanya menyimpan salinan penduanya.
– Berdasarkan salinan pendua invois, catatan akan dibuat ke
dalam jurnal jualan.
21. • Jurnal jualan
• Jurnal belian
Tarikh No invois Penghutang Kod akaun amaun
Jan 2 ARR 1264 Amin 1010-o1 3500
Akaun yang akan didebitkan
Tarikh No invois Pemiutang Kod akaun amaun
Akaun yang akan dikreditkan
22. • Jurnal pulangan jualan
Tarikh No nota
kredit
Penghutang Kod akaun amaun
Akaun penghutang yang akan dikreditkan
23. Jurnal penerimaan dan pembayaran tunai
– Digunakan untuk merekod semua tunai yang diterima dan
dibayar.
– Contoh: jualan tunai, kutipan yang diterima daripada
penghutang dan juga penerimaan tunai daripada sumber
lain seperti sewa
– Bagi jurnal pembayaran tunai pula, contoh urusniaga yang
direkodkan dalam jurnal adalah seperti pembelian secara
tunai, pembayaran kepada pemiutang dan pembayaran
untuk mendapatkan perkhidmatan tertentu.
24. • Jurnal penerimaan tunai
• Jurnal pembayaran tunai
Tarikh Rujukan
dokumen
Akaun/
perkara
Kod
akaun
Diskaun
jualan
Tunai Bank Jualan Penghutang Lain-
lain
Tarikh
format
Rujukan
dokumen
Akaun/
perkara
Kod
akaun
Diskaun
belian
Tunai Bank belian Pemiutang Lain-
lain
Lajur analisis
25. • Jurnal am
– Urusniaga yang tidak dapat direkodkan dalam
jurnal khas direkodkan dalam jurnal am
– Mempunyai lajur debit dan kredit yang akan
digunakanuntuk mencatatkan jumlah yang akan
didebit dan dikreditkan.
Tarikh Akaun/
perkara
Kod Akaun Debit kredit
26. Memindahkan ringkasan urusniaga daripada jurnal
kepada lejar
• Maklumat bagi setiap urusniaga yang tercatat dalam
jurnal seterusnya akan dipindahkan atau dilaporkan
kedalam akaun didalam lejar
• Proses pendahan ini biasanya disebut pengeposan
(posting)
• lejar adalah satu rekod perakaunan yang mengandungi
maklumat transaksi
• Proses pindahan ini biasanya disebut pengeposan
(posting)
27. Tarikh No invois Penghutang Kod akaun amaun
Jan 1
4
6
7
ARR 1264
ARR 1265
ARR 1266
Amin
Hamid
Chong
Jumlah
1010-01
1010-03
1010-02
1500
2000
600
4100
Akaun jualan
Tarikh Akaun Folio Debit Tarikh Akaun Folio Kredit
Jan 7 Penghutang JJ1 4100
Lejar Am
Tarikh Akaun Folio Debit Tarikh Akaun Folio Kredit
Jan 7 Jualan JJ1 4100
Jurnal jualan
Akaun kawalan penghutang
28. • Catatan pelarasan dan pembetulan kesilapan
– Catatan pelarasan adalah tindakan yang perlu
diambil sebelum penyediaan penyata kewangan di
bawah amalan asas akruan.
– Tujuannya untuk memastikan semua urusniaga
yang wajar dilaporkan sebagai urusniaga
dilaporkan dalam penyata kewangan bagi sesuatu
tempoh masa.
29. • Mengimbangi akaun
– Akaun perlu diimbangkan sebelum imbangan duga
disediakan.
– Untuk mengimbangkan akaun anda perlu terlebih
dahulu menghitung jumlah yang terdapat
disebelah debit secara berasingan daripada
jumlah yang terdapat disebelah kredit.
– Kemudian bandingkan kedua-dua jumlah debit
dan kredit bagi mendapatkan baki.
30. • Menyediakan imbangan duga
– Imbangan duga adalah dua lajur yang menyenaraikan
akaun-akaun beserta dengan bakinya(debit atau
kredit) pada satu tarikh tertentu.
– Tujuan penyediaan imbangan duga adalah untuk
menyemak ketepatan baki-baki akaun yang terdapat
didalam lejar am (iaitu jumlah baki-baki debit mesti
sama amaunnya dengan baki-baki kredit)
– Penyediaan imbangan duga memudahkan penyediaan
penyata kewangan.
