1. НЭГДҮГЭЭР БҮЛГИЙН АГУУЛГА
• Ãèäðàâëèêèéí ¿íäñýí çàð èì
• Êóðñûí ºðºíõèé îéëãîëò
• Ãèäðàâëèêèéí çàð ìóóä
• Ñèñòåìèéí ýä àíãè
• Öóâàà áà çýðýãöýý õýëõýý
• Ñàò ñèñòåìèéí òàíèëöóóëãà
• Øèíãýíèé øèíæ àíàð áà õèìèéí íýìýëò õîëüö
• Ãèäðàâëèêèéí õ¿ ýýð àæèë ã¿éöýòãýõ íü
• Õ¿ íèé õóâèðãàëò
• Ñèñòåìèéí ¿ç¿¿ëýëòèéã òîîöîõ íü
• Õýìæèõ íýãæ
• Аюулгүй ажиллагааны үе шат

2. ÃÈÄÐÀÂËÈÊÈÉÍ ¿ÍÄÑÝÍ ÇÀÐ ÈÌ
ÊÓÐÑÛÍ ºÐºÍÕÈÉ ÎÉËÃÎËÒ
 Ãèäðàâëèêèéí ò¿¿õ áà à õîëáîãäîë
Òîâ õîíîîð ãèäðàâëèê ãýäãèéã òîäîðõîéëîõ þì áîë: äàðàëòòàé øèíãèéí õ¿ ýýð
àæèë õèéæ ã¿éöýòãýõ ãýæ îéëãîæ áîëíî. Óóë óóðõàé, çàì áàðèëãà, õºäºº àæ
àõóéä àøèãëàæ áóé õ¿íä ìàøèí ìåõàíèçì, ò¿¿íèé ãèäðàâëèê ñèñòåì, ýä àíãèóä
íü îëîí òºðëèéí ¿éëäëèéã õèéæ ã¿éöýòãýäýã. Æèøýý íü:
 À èã áîëîí ýêñêàâàòîðûí øàíàãûã àæèëëóóëàõ
 ªºðºº áóóëãàã ìàøèíû òýâøèéã ºðãºõ, áóóëãàõ
 Áóëüäîçåð áîëîí ãðåäýðèéí õóòãà, àíæèñûã ºðãºõ, áóóëãàõ
 Áàðàã á¿õ ìàøèí ìåõàíèçìèéí òîðìîñ, æîëîîäëîãûã óäèðäàõ ãýõ ìýò.
Èéìä ýíý õè ýýëýýð òà á¿ãä ýíý ñèñòåì¿¿äèéí àæèëëàãààíû çàð èìòàé
òàíèëöàæ ò¿¿íèéã îíîøëîõ àäâàðòàé áîëíî. Õè ýýë îéëãîìæòîé áàéõ ¿¿äíýýñ
Êàòåðïèëëàðûí òîíîã òºõººðºìæèéí ãèäðàâëèêèéí ñèñòåì, ò¿¿íèé ýä àíãèóä
äýýð òàéëáàðëàõ áîëíî.
 Íýãä¿ãýýð á¿ëãýýñ òà íàð ýíãèéí ãèäðàâëèê ñèñòåìèéí õýëõýý, ò¿¿íèé ýä
àíãè õýðõýí àæèëëàäàã áîëîí àþóëã¿é àæèëëàãààíû òàëààð îéëãîëòòîé áîëíî

3. ÃÈÄÐÀÂËÈÊÈÉÍ ¿ÍÄÑÝÍ ÇÀÐ ÈÌ
Ýíý ñýäâèéã ¿çñýíýýð òà á¿ãä ãèäðàâëèéêèéí ñèñòåìèéí
¿íäñýí ýä àíãè, ¿íäñýí íýð òîìü¸î áîëîí øèíãýíèé øèíæ òýìäýã
çýðãèéã ìýäýõ áîëíî.

4. ÑÈÑÒÅÌÈÉÍ ÝÄ ÀÍÃÈ
Ýíý õè ýýëýýð ãèäðàâëèêèéí ñèñòåì áà ò¿¿íèé ¿íäñýí ýä àíãè õýðõýí
àæèëëàäàãèéí ìýäýæ àâíà. Ýíý äèàãðàìààð ãèäðàâëèêèéí ¿íäñýí ñèñòåìèéã
èëýðõèéëñýí áàéíà. Õýëõýýíèé øóãàìóóä ººð ººð ºíãºòýé áàéãààã àíõààðààðàé. Ýíý
íü õýñýã òóñ á¿ðäýý ººð ººð äàðàëòòàé áàéãàà èëýðõèéëæ áàéãàà áà óëààíààð
õàìãèéí ºíäºð äàðàëòòàé, öýíõýðýýð áëîêëîãäñîí áóþó óðñãàëã¿é, íîãîîðîîð áóöàõ
áóþó õàìãèéí áàãà äàðàëòòàé õýñãèéã òóñ òóñ õàðóóëæ áàéíà. Åðºíõèé ñèñòåì íü
äàðààõü ýä àíãèàñ á¿ðäýíý. ¯¿íä:
 Øèíãýí / fluid
 Áàê /øèíãýíèé ñàâ /tank
 Ôèëòåð / ø¿¿ð /filter
 Íàñîñ / øàõóóðãà /pump
 Óäèðäëàãûí õàâõëàã / control valve
 Õºòë¿¿ð / actuator
 Øóãàì / lines
 Õàìãààëàõ õàâõëàã / relief valve
 Õºðã¿¿ð / cooler

6. ØÈÍÃÝÍ / FLUID
Ãèäðàâëèêèéí ñèñòåìä øèíãýí íü õ¿ èéã (ýíåðãèéã)
äàìæóóëàã ¿¿ðýãòýé. ªíäºð äàðàëòûí íºëººíä îðîëã¿éãýýð øèíãýíèé
ýçýëõ¿¿íýý áàðàã õýâýýð íü õàäãàëæ àääàã äàâóó òàë íü ýíåðãèéã
äàìæóóëàõ áîëîìæèéã îëãîäîã. Øàõóóðãààñ ãàð áóé øèíãýí á¿õ
ãàäàðãóóä àäèë æèãä õ¿ ýýð ¿éë èëäýã. Ãèäðàâëèêèéí ñèñòåìä
õàìãèéí ºðãºí àøèãëàãääàã øèíãýí áîë òîñ þì.
 Òîñ /oil

7. ÃÈÄÐÎÁÀÊ / ÁÀÊ /ØÈÍÃÝÍÈÉ ÑÀÂ /TANK
Øèíãýíèé ñàâ íü äàðààõ ¿íäñýí ¿¿ðýãòýé.
¯¿íä:
 Òîñ àãóóëàõ
 Òîñ õºðãºõ
 Òîñíîîñ àãààðûí õèéã òóñãààðëàõ
 Ãàäíû áèåòèéã òóíãààí òîñíîîñ ñàëãàõ

8. ÔÈËÒÅÐ / Ø¿¿Ð /FILTER
Ø¿¿ð áîëîí ø¿¿õ ýëåìåíò íü øèíãýíýýñ áîõèðäóóëàã -õàòóó
áèåòèéã ÿëãàí áàðèõ ¿¿ðýãòýé. Áîõèðäóóëàã èéã ¿íäñýí 2 õýñýãò
àíãèëäàã:
 Ãàäíû áèåò. Òîñîíä áàéõ ¸ñã¿é ãàäíû áèåòèéã õýëäýã. Ìàøèíû õýâèéí
àæèëëàãààíû ÿâöàä ýä àíãèéí ýëýãäëýýñ ¿¿ñäýã òºìðèéí ¿ðòýñ,
æèéðãýâ íèé õýëòýðõèé çýðýã áîëíî. ̺í àíàðã¿é çàñâàð ¿éë èëãýý,
á¿ðýí áóñ òåõíèêèéí àæèëëàãààíû ÿâöàä ãàäíààñ îðæ áîëîõ ýëñ øàâàð áà
áóñàä ç¿éëñ îðíî.
 Õèìèéí áîõèðäîë. Õýò õàëàëò, õºëäºëò, ÿíç á¿ðèéí øèíãýíèéã õîîðîíä íü
õîëèõ çýðýã õ¿ èí ç¿éëýýñ õàìààð øèíãýíèé ôèçèê áà õèìè øèíæ àíàð
ººð ëºãäºõèéã õýëíý.
Ñèñòåìèéí îíöëîãîîñ õàìààð ø¿¿ð îëîí òºðëèéí áàéõààñ ãàäíà áàéðëàëûí
õóâüä ÿëãààòàé áàéäàã.

9. ÍÀÑÎÑ / ØÀÕÓÓÐÃÀ /PUMP
Òîäîðõîéëîëò: Øàõóóðãà íü ìåõàíèê ýíåðãèéã øèíãýíèé
óðñãàë õýëáýðýýð øèíãýíèé ýíåðãèä õºðâ¿¿ëäýã ýä àíãè þì.
Øàõóóðãà íü ãàäíû õ¿ ýýð õºòëºãääºã. Øàõóóðãûã ¿íäñýí 2
õýñýãò àíãèëäàã. ¯¿íä:
 Ñèñòåìèéí äàðàëòààñ ¿ë õàìààðàí óðñãàëûí ò¿âøèíãýý
òîãòìîë áàðüäàã øàõóóðãûã ýåðýã
ãàðãàëòòàé/çàðöóóëàëòòàé ãýæ íýðëýäýã.
 Ñèñòåìèéí äàðàëàò èõñýõýä óðñãàëûí ò¿âøèí㺺
áàãàñãàäàã øàõóóðãûã ñºðºã ãàðãàëòòàé/çàðöóóëàëòòàé
ãýæ íýðëýäýã.
 Ýåðýã ãàðãàëòòàé / çàðöóóëàëòòàé – Positive Displacement
Pump
 Ѻðºã ãàðãàëòòàé / çàðöóóëàëòòàé – Nonpositive
Displacement Pump

11. ÓÄÈÐÄËÀÃÛÍ ÕÀÂÕËÀÃ /ÕŸÍÀËÒÛÍ ÊËÀÏÀÍ /CONTROL VALVE
èãëýëèéí óäèðäëàãûí õàâõëàã íü ñèñòåì äàõü øèíãýíèé óðñãàëûã
õÿíàí çîõèöóóëàõ ¿¿ðýãòýé. ªºðººð áîë îïåðàòîð ìàøèíàà óäèðäàõ
áîëîìæèéã îëãîäîã ýä àíãè ãýñýí ¿ã.

12. ÕºÒË¿¿Ð / ACTUATOR
Àæèë ã¿éöýòãýõýä çîðèóëàí ãèäðî ýíåðãèéã ìåõàíèê ýíåðãèä
õºðâ¿¿ëäýã ýä àíãèéã õºòë¿¿ð ãýíý. Öèëèíäð íü õºòë¿¿ðèéí íýã òºðºë
áºãººä øóãàìàí õºäºëãººíººð øàíàãà, õóòãà, ñóì ãýõ ìýò ýä àíãèéã
àæèëëàãààíä îðóóëäàã. Õàðèí ìîòîð áîë ýðãýõ õºäºëãººíººð ìàøèíû
æîëîîäëîãî áîëîí ãèíæ, äóãóé çýðýã ýä àíãèéã àæèëëàãààíä îðóóëäàã.
 Øàíàãà / bucket
 Õóòãà / blade
 Ñóì/ boom
 Ìîòîð / motor
 Öèëèíäð / cylinder
 Àíæèñ / ripper

13. ØÓÃÀÌ / LINES
Ãèäðûí øèíãýíèéã äàìæóóëàõ ¿¿ðýã á¿õèé øóãàìûã
óÿí õîîëîé áà õàòóó/òºìºð ãýæ àíãèëíà. Óÿí õîîëîé íü
è èðãýýã øèíãýýõ, øóóãèàíûã áóóðóóëàõ, óãñàðàõàä
àìàðõàí çýðýã äàâóó òàëòàé. Õàòóó õîîîëîé íü øóãàìûã
öýãöòýé áîëãîäîã áà õàëàëò, äàðàëòûã èë¿¿ äààõ àäâàðòàé.
 Óÿí õîîëîé / flexible hose
 Õàòóó õîîëîé / tube
 Øóóãèàí / noise
 è èðãýý / vibration
 Äàðàëò / pressure
 Õàëàëò / heat

14. ÕÀÌÃÀÀËÀÕ ÕÀÂÕËÀÃ / RELIEF VALVE
Çàðèìäàà äàðàëòûí õÿíàëòûí õàâõëàã ãýæ íýðëýäýã. Ñèñòåìèéí äýýä
äàðàëòûã õÿçãààðëàõ ¿¿ðýãòýé. Òóõàéí ñèñòåìèéí õýëõýý á¿ðò ººð
ººðèéí ãýñýí äàðàëòûí äýýä õÿçãààð áàéäàã. Ýíý òîãòîîñîí äýýä
õÿçãààðààñ èë¿¿ äàðàëò ¿¿ñýõýä õýëõýýã õàìãààëæ èë¿¿äýë
äàðàëòûã óíàãàäàã.

15. ÕºÐÿ¿Ð / COOLER
Õºðã¿¿ð íü øèíãýíèéã õºðãºõ ¿¿ðýãòýé. Øèíãýíèéã òîäîðõîé õýìä
áàéëãàñíààð ýä àíãèéí àøèãëàëòûí õóãàöààã óðòàñãàíà.

16. Áèä ýíãèéí ãèäðàâëèêèéí ñèñòåìèéí ýä àíãèóäûí ¿¿ðýãòýé òàíèëöëàà. Îäîî
ýíý õºäºë㺺íò ä¿ðñèéí òóñëàìæòàéãààð ýä àíãèóä õýðõýí àæèëëàäàã áîëîõûã
õàðüÿà. Òà á¿ãä ñóìíû õºäºë㺺íèéã ñàéí àæèãëààðàé.
 Ýõíèé ¿åä õÿíàëòûí õàâõëàã òºâèéí áàéðëàëäàà áàéíà. Ýíý ¿åä
õàìãààëàëòûí õàâõëàã õààëòòàé, öèëèíäðèéí 2 øóãàìûí óðñãàë áëîêëîãäñîí
áàéíà.
 Õî¸ðäóãààð ¿åä îïåðàòîð öèëèíäðèéã ºðãºõ áàéðëàëä õàâõëàãûã
øèëæ¿¿ëëýý. Öèëèíäðèéí ðîä äýýä òóéëä õ¿ðýõ àãøèíä õàìãààëàëòûí
õàâõëàã íýýãäýæ áàéíà.
 Ãóðàâäóãààð ¿åä îïåðàòîð öèëèíäðèéã àãøààõ áóþó áóóëãàõ áàéðëàëä
øèëæ¿¿ëëýý.
 Öèëèíäðèéí ðîä äîîä òóéëä õ¿ðýõ àãøèíä õàìãààëàëòûí õàâõëàã íýýãäýæ
áàéíà
 ªðãºõ áàéðëàë / Raise position
 Áóóëãàõ áàéðëàë / Lower position
 Òºâèéí áàéðëàë / Hold position / Neutral position

17. Цуваа ба зэрэгцээ холболт
Ýíý äèàãðàìààð ýíãèéí 1 öèëèíäýðòýé, 1õàâõëàãàòàé ñèñòåìèéã ä¿ðñýëñýí. ¯íýíäýý
òåõíèêä îëîí ýä àíãè ººð õîîðîíäîî öóâàà áîëîí çýðýãöýý õîëáîëòîîð õîëáîãäñîí áàéäàã.
Ýíý õè ýýëýýð áèä ýíý 2 òºðëèéí õýëõýýíèé ÿëãààã ñóäëàæ ìýäýõ áîëíî.
 Öóâàà õýëõýý / series circuits
 Çýðýãöýý õýëõýý / parallel circuits
Õýëõýýíèé õàðüöóóëàëò
 Ýä àíãèóä íü öóâæ õîëáîãäñîí, øèíãýíèé óðñãàë íýãýýñ íºãºº ð¿¿ äàìæèí ºíãºð
áàéãàà áîë öóâàà õýëõýý ãýíý. Ýíý õýëõýýíä óðñãàëûí íýã ë ñàëàà áàéíà.
 Ýä àíãèóä íü çýðýãöýí õîëáîãäñîí øèíãýíèé óðñãàë íýãýí çýðýã îëîí ñàëààãààð
òóñ á¿ðò íü õ¿ð áàéãàà áîë çýðýãöýý õýëõýý ãýíý.

19. ЦУВАА ХОЛБОЛТ
Ýä àíãè / Component
Æèøýý íü ýíý çóðàãò öóâàà õýëõýýã ä¿ðñëýí ¿ç¿¿ëñýí áàéíà. Ýíý õýëõýýíä À
õàâõëàãò øèíãýí Â õàâõëàãààð äàìæèí õ¿ð áàéíà.

20. ЦУВАА ХОЛБОЛТ
 Ýíý çóðàãò çýðýãöýý õýëõýýã ä¿ðñýëñýí
áàéíà. À áîëîí Â õýëõýý íýã íýãýýñýý
õàìààðàëã¿é àæèëëàõ áîëîìæîîð õàíãàãäñàí
áàéíà. Íàñîñíîîñ èðæ áóé øèíãýíèé óðñãàë
õî¸ð õýëõýýíä øóóä íýãýí çýðýã î èæ áàéíà.
 Ýíý ñýäâýýð õ¿ , òàëáàé, äàðàëò çýðãèéã
õýðõýí òîîöîîëæ ñóðàõààñ ãàäíà îëîí óëñàä
õýðýãëýãääýã õýìæ¿¿ðèéí íýãæèéã
õºðâ¿¿ëæ ñóðàõ áîëíî.
 Õ¿ / force
 Òàëáàé / area
 Õýìæèõ íýãæ / measuring unit

21. Õ¿ ÈÉà պп¿ËÝÕ ÍÜ
Àæèë õèéæ ã¿éöýòãýõèéí òóëä ãèäðàâëèêèéí ñèñòåì íü íýã ýíåðãèéã
íºãºº ýíåðãèä õºðâ¿¿ëýõ, øèíãýíèéã ýä àíãèóä ðóó õýðõýí
õóâèàðëàõûã õÿíàõ ¸ñòîé. Çóðãààð ýíý íàðèéí òºâºãòýé ¿éëäëèéã
òàéëáàðëàñàí:
 Ìåõàíèê ýíåðãè >> Ãèäðî ýíåðãè >>Øèíãýíèé õóâèàðëàëò
>>Àæëûí áàãàæààð àæèë õèéæ ã¿éöýòãýõ

22. ÀÐÀÀÒ Õ¿ ÄÀÌÆÓÓËÀÃ /GEAR TRAIN
Ãèäðàâëèê ñèñòåì íü ãàäíû õ¿ íèé ýõ ¿¿ñâýðòýé áàéõ ¸ñòîé.
Åðºíõèé人 äîòîîä øàòàëòûí õºäºëã¿¿ð áà ìàøèíû àðààò õ¿
äàìæóóëàã íü ýíý ¿¿ðãèéã ã¿éöýòãýäýã.
 Õóðä / speed
 Ìóøãèõ ìîìåíò / torque

23. ÍÀÑÎÑ
Íàñîñ íü ìåõàíèê ýíåðãèéã óðñãàë õýëáýðò îðóóëàí ãèäðî
ýíåðãè áîëãîí õóâèðãàã

24. ÕÀÂÕËÀÃ
Õàâõëàã íü ãèäðî ýíåðãèéã íèéò ñèñòåìèéí òóðøàä õÿíàí øèíãýíèé
óðñãàëûã çîõèöóóëíà.
 Óðñãàë / flow
 Óðñãàëûí ò¿âøèí / flow rate
 èãëýë / direction

25. ÕºÒË¿¿Ð
Õºòë¿¿ð íü ãèäðî ýíåðãèéã ìåõàíèê ýíåðãè áîëãîí õóâèðãàæ
àæèë õèéõ áîëîìæèéã îëãîäîã.

26. ÑÈÑÒÅÌÈÉÍ ¿Ç¿¿ËÝËÒÈÉÃ ÒÎÎÖÎÎËÎÕ ÍÜ
 Õºòë¿¿ðèéí ìº ëºãèéí õóãàöààã ò¿¿íèé çàðöóóëàëò (1) áà óðñãàëûí ò¿âøèíãýýð (2)
õýìæèíý. Çàðöóóëàëò ãýäãèéã õºòë¿¿ðèéí ýçýëõ¿¿í ãýæ îéëãîæ áîëíî. Óðñãàëûí ò¿âøèí
ãýäýã áîë ºãºãäñºí õóãàöààíä õýäèé õýìæýýíèé øèíãýí óðñàí ºíãºð áàéãààã õýëíý. Õýìæèõ
íü l/min; cm3/min.
Ýíý 2 ¿ç¿¿ëýëò íü ìº ëºãèéí õóãàöààíä ÿàæ íºëººëºõèéã æèøýýãýýð ¿çüå:
1. Àäèë óðñãàëûí ò¿âøèíòýé ñèñòåìä èõ, áàãà çàðöóóëàëòòàé õºòë¿¿ð¿¿ä áàéâàë èõ
çàðöóóëàëòòàé õºòë¿¿ðèéí ìº ëºãèéí õóãàöàà õàðüöàíãóé èõ áóþó óäààí àæèëëàíà.
2. Óðñãàëûí ò¿âøèí èõýñâýë õºòë¿¿ðèéí õóðä ìºí àäèë íýìýãäýíý.
 ̺ ëºãèéí õóãàöàà / cycle timer
 Çàðöóóëàëò / displacement
 Ýçýëõ¿¿í / volume
 Óðñãàëûí ò¿âøèí / flow rate
 Õýìæýý / quantity
 Óäààí / slow
 Õóðäàí / fast

27. ÀÞÓËÃ¿É ÀÆÈËËÀÃÀÀÍÛ ¿Å ØÀÒ.
Çàñâàð ¿éë èëãýý áà îíîøëîãîîíû ÿâöàä ìºðäºõ
àþóëã¿é àæèëëàãààíû åðºíõèé àëõàìóóäûã ¿éëäâýðëýã èéí
çàñâàð ¿éë èëãýýíèé ãàðûí àâëàãàä çààñàí áàéäàã. Ýäãýýð
àëõàìóóäûã àíäëàí ñàõèõ ¸ñòîéã àíõàààðààðàé.
Ãèäðàâëèêèéí ñèñòåìèéí îð èíä áàéäàã àþóëòàé íºõöºë:
 ªíäºð äàðàëò
 Õàëóóí òîñ
 Õ¿íä à àà

28. ¯íäñýí àëõàì
Ìàøèí ìåõàíèçìèéí ãèäðàâëèê ñèñòåìèéí çàñâàð ¿éë èëãýý õèéõ ¿åèéí
àþóëã¿é àæèëëàãààíû åðºíõèé àëõàì:
1. ìàøèíûã óíòðààí òýìäýã, òýìäýãëýãýýã òàâèõ
2. Аæëûí áàãàæûã áóóëãàõ, òóëãóóð õèéæ ãàöààõ, äóãóé áîëîí
ãèíæèíä áëîê òàâèõ
3. ãèäðàâëèêèéí ñèñòåìèéí äàðàëòû㠺뺺ëºõ (óíàãàõ)
 ìàøèí óíòðààõ / shut down
 àíõààðóóëàõ òýìäýã, òýìäýãëýãýý / safety tag
 äàðàëòû㠺뺺ëºõ áóþó óíàãàõ / relieve pressure

29. ÌÀØÈÍÛÃ ÓÍÒÐÀÀÍ ÀØÈÃËÀÕÛÃ ÕÎÐÈÃËÎÑÎÍ ÒÝÌÄÝÃ,
ÒÝÌÄÝÃËÝÃÝÝ ÒÀÂÈÕ.
Óóðõàé, áàðèëãûí òàëáàé ãýõ ìýò àæëûí òàëáàðò çàñâàð ¿éë èëãýý õèéõ øààðäëàãà ãàðâàë
¿éëäâýðëýëèéí ÿâö áîëîí áóñàä õ¿í, òåõíèêýä ñààä áîëîõîîðã¿é òýãø ãàçàðò ìàøèíûã àâàà íà.
Õºäºëã¿¿ðèéã óíòðààõààñ ºìíº çîãñîîëûí òîðìîñûã èäýâõæ¿¿ëýõ; àæëûí áàãàæíóóäûã áóóëãàõ, ýñâýë
òóëãóóð õèéæ ãàöààõ; òýíöâýðæ¿¿ëýã èéã áóóëãàíà.
Õºäºëã¿¿ðèéã óíòðààñíû äàðàà æîëîîîíû õ¿ðä ýñâýë àæëûí áàãàæíû ðè àãàíä àøèãëàõûã õîðèãëîñîí
òýìäýã, òýìäýãëýãýýã ç¿¿íý. Ýíý óõàë àëõàìûã ìàðòàæ áîëîõã¿é.
Ìºí ¿éëäâýðëýã èéí àþóëã¿é àæèëëàãààíû çààâàðûã àíäëàí ñàõèõ ¸ñòîé.
 Àþóëã¿é àæèëëàãàà / safety
 Óóë óóðõàé / mining
 Áàðèëãà / construction
 Õºäºëã¿¿ð / engine
 Òîðìîñ. Ìàøèíû õóðäûã áóóðóóëàõ, çîãñîîõ õýðýãñëèéã òîðìîñ ãýäýã áà àæëûí áà çîãñîîëûí ãýæ 2
àíãèëíà. / (Service) Brake
 Çîãñîîëûí òîðìîñ / parking brake
 Àæëûí áàãàæ. Æèøýý íü: õóòãà, øàíàãà, ÿâàõ àíãè-ãèíæ. / implement
 Òóëãóóð. ¯éëäâýðýýñ çàñâàð ¿éë èëãýýíèé àþóëã¿é áàéäëûã õàíãàõ çîðèëãîîð òîíîãëîñîí õýðýãñýë. /
Bracket
 Òóëãóóð áà ýâýýñ õèéõ / to block
 Òýíöâýðæ¿¿ëýã . Äóãóéò òåõíèêèéí àøèãëàëòûí ¿åèéí àþóëã¿é àæèëëàãààã õàíãàõ çîðèëãîîð
òîíîãëîñîí õýðýãñýë.
 Æîëîîíû õ¿ðä / steering wheel
 Æîëîîíû ðè àã / steering joystick or steering lever
 Àæëûí áàãàæíû ðè àã/ implement control lever

30. ÃÀÖÀÀÕ ÀËÕÀÌ
Òóõàéí òåõíèêèéí çàãâàð, çîðèóëàëò, ýä àíãèéí îíöëîãîîñ õàìààð àæëûí áàãàæûã ãàöààõ àëõàì íü ººð ººð
áàéæ áîëíî.
Ãèíæ áà äóãóéã áëîêëîõäîî çààâàë óðä, õîéä òàëä íü áëîêëîõ õýðýãòýé.
Àæëûí áàãàæàí äîîð òàâèõ ýâ¿¿ð íü çºâõºí ìîä ýñâýë ¿éëäýðëýã èéí çîðèóëàëòûí áàéõ øààðäëàãàòàé.
Ýâ¿¿ðèéã íàéäâàðòàé õºäºë㺺íã¿é, òýãø áàéðëóóëíà. ̺í à ààã õàíãàëòòàé äààõ ¸ñòîé. Õýçýý áåòîí,
óëóóí ýâ¿¿ð òàâèæ áîëîõã¿é.
 Çàðèì òåõíèê ¿éëäâýðýýñ àæëûí áàãàæûã ãàöààõ õýðýãñëýýð òîíîãëîãäñîí áàéäàã. Æèøýý íü çàðèì
äóãóéò à èã çàñâàð ¿éë èëãýý õèéõýýñ ºìíº íóãàñàí õîëáîîã ãàöààõûã øààðääàã.
 Óíèâåðñàë òðàêòîðûí ºðãºõ ðàìûã õýðõýí ãàöààæ áàéãààã ä¿ðñ áè ëýãýýñ õàðààðàé.
 Çàñâàðûí ãàðûí àâëàãà / service manual
 Òåõíèêèéí ¿éë èëãýýíèé ãàðûí àâëàãà / maintenance maual
 Àøèãëàëòûí çààâàð / operation manual
 Ãèíæ / track
 Äóãóé / wheel Äàðàà / after
 Íóãàñàí õîëáîî / articulation joint À àà, à ààëàë / load
 Áåòîí / concrete
 Äóãóéò à èã / wheel loader
 Çàñâàð / repair, service
 Òåõèíêèéí ¿éë èëãýý / maintenance
 ªìíº / before

31. ÑÈÑÒÅÌÈÉÍ ÄÀÐÀËÒÛà ºËººËºÕ ÁÓÞÓ ÓÍÀÃÀÕ.
 Ãèäðàâëèêèéí ñèñòåìä çàñâàð, ¿éë èëãýý õèéõèéí ºìíº çààâàë äàðàëòû㠺뺺ëæ áàéõ
øààðäëàãàòàé. ªíäºð äàðàëòòàé ãèäðûí øèíãýí àìü íàñàíä õ¿ðýõ àþóëòàéã áàéíãà ñàíàæ
áàéõ õýðýãòýé.
 Àæëûí áàãàæûã ãàçàðò áóóëãàñàíû ýñâýë òóëãóóð õèéñíèé äàðàà õºäºëã¿¿ðèéã óíòðààíà.
Õºäºëã¿¿ðèéã óíòðààñàíû äàðàà æîëîîíû õ¿ðä, àæëûí òîðìîñ, á¿ãä àæëûí áàãàæíû ðè àãèéã
á¿õ áàéðëàëä òàâüæ ñèñòåìèéí äàðàëòûã óíàãàíà.
 Ãèäðîàêêóìóëàòîðîîð òîíîãëîãäñîí ñèñòåì áàéâàë ãèäðîáàêíû òàãûã îíãîéëãîí äàðàëòûã
ºëººëíº.
 Ãýõäýý çàâõºí ¿¿ãýýð õÿçãààðëàæ áîëîõã¿é, çàñâàð, ¿éë èëãýýíèé ãàðûí àâëàãà, çàñâàð
¿éë èëãýýíèé ìýäýýëëèéí ñèñòåìä çààñàí áóñàä øààðäàëàãûã çààâàë õàíãàíà.
 Àþóëã¿é àæèëëàãààíû á¿õ çààâðûí äàãóó òåõíèêèéã áýëòãýñíèé äàðàà çàñâàð,
¿éë èëãýýã õèéíý.
 Õÿíàëò.
 Çàñâàð, ¿éë èëãýýã äóóñààä á¿õ øèíãýíèé ò¿âøèíã øàëãàæ øààðäëàãàòàé áîë íýìíý.
Àøèãëàõûã õîðèãëîñîí òýìäýã, òýìäýãëýãýýã àâíà. Èíãýýä õàìãèéí ñ¿¿ëä òåõíèêýý
àþóëã¿é îð èíä àæèëëóóëæ ¿çíý. Òåõíèêèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä áàéõ õýìæýýíäýý áàéâàë òà
¿¿ðãýý áèåë¿¿ëëýý.
 Øèíãýíèé ò¿âøèí / fluid level
 ¯ç¿¿ëýëò / performance