Sociale media zijn alomtegenwoordig, vooral in het leven van jongeren. Facebook en YouTube zijn virtuele ontmoetingsplaatsen waar jongeren veel tijd doorbrengen met chatten, video's kijken en spelletjes spelen. Maar wil of moet je ook iets met die sociale media in onderwijssituaties? Kan het gebruik van sociale media toegevoegde waarde hebben? En indien ja, wanneer en waarom? Aan de hand van enkele voorbeelden uit basis-, secundair-, hoger en volwassenenonderwijs zoeken we samen naar toegevoegde waarde, naar kansen en valkuilen, naar mogelijkheden en risico's. Maar we kijken ook naar sociale media voor kennisprofessionals. Kan je in onze snel veranderende kennismaatschappij nog zonder een online netwerk van collega's, experten en kennisbronnen? Hoe zorg je dat je bijblijft in je kennisdomein? Zijn je traditionele bronnen nog voldoende? Voldoende aanleiding voor een goede discussie, dus.

1. Sociale Media
Een deel van de onderwijsmix?
Steven Verjans
#SMOUGent

2. Sociale media
Bron: http://www.liones.nl/wat-we-doen/publicaties/liones-social-media-whitepaper.6778.lynkx

3. Even een klein empirisch onderzoekje
(Hand opsteken)
• Gebruik je sociale media?
– Privé?
– Professioneel?
• Welke sociale media?
– Facebook
– LinkedIn
– YouTube
• Sociale media zijn belangrijk voor mij?
• Sociale media zijn belangrijk bij het leren?
Sociale media #SMOUGent 3

4. Sociale media #SMOUGent 4
Bron: Kelly Hodgkins http://gizmodo.com/5813875/what-happens-in-60-seconds-on-the-internet

5. So Me use
>17
>260 Million 0M
ill i o
n
>800 Million
>200 Million
uth University, 2012
>150 Million
>14 million 2 Billion views/day >4 Billion images
articles 24 hours/minute
Sociale media #SMOUGent 5
Bron: http://econsultancy.com

6. Gegevens al achterhaald? (www.thesocialskinny.com)
Sociale media #SMOUGent 6

7. 3000 years of time compressed to 24 hours
Timeline Communication Technology Date
11 minutes ago Gutenberg Printing Press 1450
3.4 minutes ago Morse Code 1838
2.7 minutes ago Telephone 1875
2.5 minutes ago Radio 1885
1.6 minutes ago Monochrome Television 1929
uth University, 2012
54 seconds ago Fax 1966
41 seconds ago Personal Computer 1977
38 seconds ago Analogue Mobile Telephone 1979
25 seconds ago World Wide Web 1990
22 seconds ago SMS Messaging 1993
13 seconds ago Broadband 2000
1 second ago 3-D Television 2010
Sociale media #SMOUGent 7
Source : Ken Robinson (2011) Out of Our Minds

8. Wat doen mensen met sociale
media?
Sociale media #SMOUGent 8

9. Sociale media #SMOUGent 9
http://theconversationprism.com/

10. Sociale media #SMOUGent 10
http://carlhaggerty.wordpress.com/tag/conversation-prism/

11. Maar wat hebben sociale media
met leren of onderwijs te maken?
Sociale media #SMOUGent 11

12. Technologie verandert het onderwijs?
1995
1922 1975
1945 1960

13. If we
are going
wrong
in the
direction,
technolog
y
will ge
t us
there FASTER!
Sociale media #SMOUGent 13
A. Haddad, “technologies for education”

14. Voorbeeld 1
Sociale media #SMOUGent 14

15. Sociale media #SMOUGent 15

16. Sociale media #SMOUGent 16

18. Herken je dit?
Sociale media #SMOUGent 18

19. Voorbeeld 2
Sociale media #SMOUGent 19

20. Basisschool
Sociale media #SMOUGent 20

21. Basisschool
• Video in de klas
• http://www.youtube.c
om/watch?
v=qSZqCmvGQBI&fe
ature=channel&list=
UL
• http://www.youtube.c
om/watch?
v=1csggQLU5Wg&fe
ature=share&list=UL
1csggQLU5Wg
Sociale media #SMOUGent 21

22. Wat vind je hiervan?
Sociale media #SMOUGent 22

23. Voorbeeld 3
Sociale media #SMOUGent 23

24. 3e graad basisschool
• Freinetschool
• http://schommelbootje.be/
• http://jongstekleutersschommelbootje.blogspot.be/
• http://derdegraadschommelbootje.blogspot.nl/
Sociale media #SMOUGent 24

25. Voorbeeld 4
Sociale media #SMOUGent 25

26. OU studenten op Studienet
Sociale media #SMOUGent 26

27. En op FB
Sociale media #SMOUGent 27

28. PAUZE?
Sociale media #SMOUGent 28

29. Waar gaat onderwijs / leren
naartoe?
Sociale media #SMOUGent 29

30. Didactisch model?
Sociale media #SMOUGent 30

31. Sociale media #SMOUGent 31
Bron: http://www.slideshare.net/TribalCafe/social-learning-6244151

32. Sociale media #SMOUGent 32

33. Leren 1.0 (Formeel leren)
• Kwaliteit / certificering / diploma
• Geslotenheid / structuur
• Expert-gedreven– focus op individuele prestaties
• Wij beslissen voor jou – wij weten wat jij moet weten / kennen
• ICT = vaak gewoon andere manier van uitleveren
Sociale media #SMOUGent 33

34. Didactisch model?
Sociale media #SMOUGent 34

35. Leren 2.0 (Informeel)
• Ervaringsgericht / werkplekleren
• Openheid naar maatschappij / minder structuur
• Student-gedreven – focus op groepsleren
• We bepalen samen wat er geleerd wordt – Niemand kan alles
weten
• ICT – Gebruik maken van Web 2.0 middelen
• Buiten grenzen van (hoge)school
Sociale media #SMOUGent 35

36. Sociale media #SMOUGent 36

37. Is er een middenweg?
Sociale media #SMOUGent 37

38. Sociale media #SMOUGent 38

39. Blended learning? Waarom?
• Omdat ons publiek verandert?
– Consument vs. co-
producent
– Generatiestudent vs.
levenlang lerende
• Omdat de leercontext
verandert?
– Kennis is overal
– Specialisatie
• Omdat er een belangrijk
basisingrediënt is bijgekomen
– Het (sociale) internet
Sociale media #SMOUGent 39

40. Blended learning 2.0
• Samen online werken aan opdracht op open platform
• Lesopnames van anderen gebruiken als vergelijking
• Externe experts via web- of videoconferentie
• Online vragenuurtje met expert (chat)
• Online social bookmarking
• Publiceren van werkstukken en reflecties (blog)
• Participatie in professionele open discussiegroepen (LinkedIn)
Sociale media #SMOUGent 40

41. Voorbeelden
• http://o28421.ning.com/
• http://japanologie.arts.kuleuven.be/
Sociale media #SMOUGent 41

42. Sociale media #SMOUGent 42

43. Sociale media #SMOUGent 43

44. Sociale media #SMOUGent 44

45. Sociale media #SMOUGent 45

46. Rol van het (hoger) onderwijs
• Enerzijds: veilige en gesloten leeromgeving (middeleeuws
klooster)
– Rust, reflectie, traditie
– Gecertificeerde kennis, kwaliteit
– Individuele vorming
• Anderzijds: poort naar de maatschappij (middeleeuwse
gilden en leermeesters)
– Werkdruk, training, verandering
– Snel veranderende kennis, kwantiteit
– Sociale vorming (leermeester & leerjongens)
Sociale media #SMOUGent 46

47. (Hoger) onderwijs: voorbereiden op kennismaatschappij
• Leren gebruik maken van tools
– Social bookmarking
– Informatiebronnen filteren
– Kennis zoeken, maar ook abonneren (RSS)
– Kennis delen
• Veranderende rol docenten
– Niet alleen meer de expert, maar ook de gids
– Eén van de vele bronnen van kennis en kunde
Sociale media #SMOUGent 47

48. Sociale media #SMOUGent 48
http://www.hetemeel.com/unclesamform.php

49. Leercyclus en leerstijlen (Kolb)
Sociale media #SMOUGent 49

50. Leerinhouden en leeractiviteiten
• Variatie in leervormen
• Multimediale materialen
(her)gebruiken
• Discussie / rollenspel (online /
offline)
• Complementariteit benutten
• Leren leren
Sociale media #SMOUGent 50

51. Sociale media #SMOUGent 51

52. 7 principes van e-didactiek (Simons, 2003)
1. Cursisten werken met elkaar samen
2. Cursisten leren actief
3. Cursisten ontvangen directe feedback
4. Cursisten hebben veel contact met lesgever en met
medecursisten.
5. Cursisten leren op verschillende manieren.
6. Cursisten leren in een context.
7. Cursisten krijgen een variëteit aan werkvormen aangeboden
Sociale media #SMOUGent 52

53. Professional als kennisfilter?
Sociale media #SMOUGent 53

54. Mijn persoonlijke leeromgeving
• Social bookmarks (Delicious  diigo.com)
– Kennisarchief
• Microblog (twitter.com)
– Netwerkupdates / attendering / conversatie
– Backchannel bij conferenties
 Dagelijkse nieuwsbrief (paper.li & summify.com)
• Weblog (onregelmatig: vooral bij cursussen en conferenties)
• Content delen (Foto’s, presentaties, video’s, papers, etc.)
Sociale media #SMOUGent 54

55. Social bookmarking - Diigo
Sociale media #SMOUGent 55

56. Microblogging (Twitter)
Sociale media #SMOUGent 56

57. Twitter als backchannel
Sociale media #SMOUGent 57

58. Sharing
Sociale media #SMOUGent 58

59. Mijn persoonlijke leeromgeving (2)
• Sociale netwerken (ook updates vanuit Twitter)
– LinkedIn (#in): netwerk & groepen (attendering via mail)
– Facebook (#fb): vooral privé, maar ook professioneel
– Yammer (#yam): enkel binnen de Open Universiteit
• Academische netwerken
– Academia.edu, Researchgate.net, Mendeley.com
• Co-creatie van kennis
– Docs.google.com, mindmeister.com, dropbox.com
Sociale media #SMOUGent 59

60. Mijn persoonlijke leeromgeving (3)
• Hoe behoud je overzicht?
– Stream readers: seesmic of andere tools
– Persoonlijke kranten
– Sharing: alles samen op 1 publieke pagina
– Mashups: Netvibes / iGoogle
Sociale media #SMOUGent 60

61. Stream reader
Sociale media #SMOUGent 61

62. Persoonlijke krant op basis van Twitter
Sociale media #SMOUGent 62

63. Eén publieke pagina met alles wat ik deel
Sociale media #SMOUGent 63

64. Mashups
Sociale media #SMOUGent 64

65. Social content curation
• http://paper.li/sverjans
• http://www.scoop.it/u/sverjans#pg=1&mi=topics&si=followed&
panel=followedPanel
• http://www.scoop.it/u/sverjans
Sociale media #SMOUGent 65

66. Even een klein empirisch onderzoekje
(Hand opsteken)
• Sociale media zijn belangrijk voor mij?
• Sociale media zijn belangrijk bij het leren?
Sociale media #SMOUGent 66

67. En nu heb ik genoeg verteld
• Vragen
• Discussie
• Hoe nu verder?
• Meer info: http://www.netvibes.com/sverjans
Sociale media #SMOUGent 67

68. Referenties
• Fransen, Jos (2006a): Een nieuwe werkdefinitie van blended
learning. Onderwijsinnovatie 8(2), pp. 26-29.
http://www.ou.nl/Docs/TijdschriftOI/OI_2_06.pdf
• Fransen, Jos (2006b): Ontwerpstrategie voor blended
learning. Onderwijsinnovatie 8(3), pp. 17-27.
http://www.ou.nl/Docs/TijdschriftOI/OI_3_06.pdf
• Simons, Robert Jan (2003): Eindelijk aandacht voor didactiek
van e-learning. HRD-Thema, 4, 18-26.
http://home.tiscali.nl/robertjansimons/publicaties/elearning.doc
• Timmermans, Karline (2010): Succesvol blended learning
(eindopdracht Post-HBO opleiding):
http://patconsult.files.wordpress.com/2010/12/succesvol-blended-learning.p
Sociale media #SMOUGent 68

69. Online bronnen
• Wilfred Rubens’ blog
http://wilfredrubens.typepad.com/wilfred_rubens_weblog/didactisch_gebruik_technologie/
• 21 e-Dingen http://www.21edingen.nl/
• Toll-Net.be http://toll-net.be/boek/e-didactiek
Sociale media #SMOUGent 69