SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  9
HYRJE NE ADMINISTRAT
1.Si e definon adeministraten shteterore kushtetuta e RM-se?
Kushtetuta e RM verteton se administrate shtetrore perbehet nga ministrate dhe organet e tjera te
administrates si dhe organizatet e percaktuata me ligji.
2.A eshte administrate shtetrore pjese e pushtetit ekzikutiv ne RM –se ?
Organet e administrates shtetrore ne RM jane pjese e pushtetit ekzikutiv(qeverise).
3.Prej kujt, organet e administrates jane pergjegjes per punen e tyre?
Organet e administrates shtetrore kompetencat e tyre I realizojen ne menyr te panvarur ,ne baze te
ligjit dh ne kuader te kushtetutes dhe per veprimtarin e tyre mbajen pergjegjesi para qeverise.
4.Principet eadministrates shterore ?
Principet e administrares shtetrore jane ; te pavrsise ,ligjmerise dhe pergjegjesise .
5.Cilat lloje te organev administrative eksistojen ne RM-se?
Organet e tjera te administrates shtrore ne baze te llojit te organizimit ,mund te formohen si
organe administrative te panvarura dhe ne perberje te ministrive.
6.Si krjoen organizatat administrative dhe ndarjen e tyre?
Krijohen per kryerjen e funksionev te organizates shterore ne RM –se jane themeluara 14
ministri me 45 organe ,ne perberje ;5organe te panvarurate administrates shtetrore dhe 3 organe
administrative.
7.Numro ne baze te hirarkise perberjen e organeve te administrates shtetrore ?
Ne baze te hirarkise organet e administrates shtetroer jane ;drejtoret, zevendes drejtorit,nese eshte
emeruar,themelohen sector dhe sksione.
8.Pse themelohen organizatat administrative?
Organizatat administrative krijohen per kryerjen e puneve profesionale te caktuara dhe pneve te
tjera te krijohen aplikime e metodave shkencore dhe profesionale.
9.Numro kompetencat e organeve te administrates shtetrore ?
Kompetencat e administrate shtetrore jane 4 pej tyre;
a)Zbatojen politiken e ekzikutimit te ligjeve dhe akteve te tjera parlametit te RM-se dhe aktet e
Qeverise se RM-se.
b)Jane pergjegjes per zbatimin e ligjeve dhe dispozitave .
c)Zbatojen drejtimet dhe qendrimet e qeverise per punen e organeve te administrates shterore.
d)Ndjekin dhe jane pergjegjes per gjendjen ne lemine per tecilet jane themeluar.
 f)Inicojen zgjidhjen e puneve nga veprimtarit per te cilen jane krijuar.
g)Vndosin per pune administrative.
10.Shpjego shkurtimisht pergjegjsit e organeve te administrates shteroere ne zbatimin e
ligjeve dhe dispozitave.
Eshte veprimtari stadarde e administrates shtetrore qe quhet veprimtari ekzekutuese,perbane
zbatimin e drejteperdrejt te ligjeve dhe akteve te tjera ,krerjen e mbikqyrjes administrative sjellen
akteve nenligjore per zbatimin e sukseseshem dhe kryerjen e veprimtarive administrative dhe
marjen e masave administrative sidomos gjate zbatimit te veprimtaris mbykqyres.

11.Cka nenkuptojem me kontrollin e organeve te administrates shtetrore?
Kotrolli eshte veprimtari e cila perbehet ngs percjellja,kontrolli dhe vlersimi I pajtueshemerise se
akteve, veprimtarin dhe sjellja me rregullat dhe dizpozitate miratuara. Qellimi kryesore i kontrollit
eshte mbrojtja dhe realizimi I parimit te ligjshmerise.
12. Roli I ministrit gjate udheqjes me nje ministri ?
Ministri perfaqsone ministrin ,organizon dhe siguron pune te ligjishme dhe efikase, sjedhe
dispozita dhe akte te tjera per te cilat eshte I auorizuar me ligji dhe ndrmer masa te tjera ne
competence te ministise.
13.Si dahen aktet e organeve te administrates shtetrore.
Organet e administrates shtetrore ,mund te sjedhin akte administrative et
pergjitheshme,,konkrete(individuale)dhe materjale qe jane te autorizuara me ligji.
14.Si dahen aktet e pergjitheshme administrative?
Aktet e pergjitheshme administrative ndahen;
a)rregullore b)urdheresa c)udhezimet d)planet dhe programet.
15.Cka nenkuptojem me uredheres?
Me urerdhese nenkuptojem urdheroet apo ndalohet veprime ne situate konkrete qe ka karakter te
pergjitheshem ne ekzikutimin e ligjeve dhe te dispozitave te tjera.
16.Perkufizimi I akteve konkrete administrative si ndahet ato?
Aktet konkrete administrative te organeve te administrates shtetrore jane vendimet te cilat sillen
ne procedur administrative dhe vendosin per ceshtje te vecanta ,si dhe ne raste te tjera te
percaktuara me ligji dhe dispozita tjera dhe ndahen ne ;
1.pozitive dhe negative
2.konstituive dhe deklerative
3.diskret dhe active te lidhura me ligjin
4.dhe akteve kolektive administrative.
17.Cka paraqesin aktet e perbledhura ose kolektive dhe si mund te jane ato ?
Jane ato akte ne sjedhjen e te cileve marrin pjese dy e me shume organe dhe mund te jene;
    a) Vendime per te cilat vendosin dy e ose me shume organe.
    b) Vendime qe sjelle nje organ me pelqimin te ndonje organi tjeter.
    c) Vendime me vertetim ose me lejen te organit tjeter.
    d) Vendimi ne baze te sigurimit te mendimit te organit tjeter.
18.Aktet materjal cka paraqesin dhe si mund te jene ato?
Jane lloji I trete I akteve administrative qe sjellin organet e administrates shtetrore dhe mund te
jene;
a)Akte materiale te evidetimit
b)Akte mareriale per njoftim
c)Akte materiale per marrjen e dekleratave
d)Akte tjera materjale.
19.Kush I sjedhe aktet e organeve te administrates shterore ?
Aktet e organeve te administrates shterrore i sjelle ministeri te cilet udheheqin me ministrite dhe
drejtoret e oerganeve te panvarura te administrates shtetroere.
20.Cilat jane knceptet me te cilat definohet sherbimet shtetrore dhe fol shkurtimisht per
njeren prej tyre?
Jane definuar dy koncepete per definimin e sherbimit shtetrore;
 1) koncepti i gjerë
 2) koncepti i kufizuar
 Koncepti I gjerë-tegjitha ose numri me i madhe i nenpunesve publik jane te perfeshir ne suaza e
 sherbimit shtetrore sepse konsiderohen se cdo nepunes publik ose pjese e makineris ekzekutive te
 shtetit.
21.Cka perfshin hapesira administrative evropiane ?
 Perfshin grup standardesh te perbashkta per veprime ne kuader te administrates publike qe jane
 te definuara me ligj dhe zbatojen ne praktik nepermjet procedurave dhe mekanizmave per
 pergjegjesi.
 22.Cilat jane parimet kryesore administrative per vendet evropiane dhe fol njeren prej tyre
 shkurtimisht ?
 Parimet kryesore jane: besueshemiria
                           Parashikueshmermer
                           Transparenca
                           Pergjigjisia
                           Efikasiteti dhe efektiviteti
Parimet e besueshmërisë dhe parashikueshmëris në veprimet dhe
vendimet e administratës publike, të cilat gjithashtu quhen edhe parimet e
 sigurisë juridike, perkatësisht përmbajnë një varg parimesh dhe mekanizmash te cilët kanë për
 qëllim ta eliminojnë arbitralitetin në kryerjen e punëve publike.
Parimet e publicitetit dhe transparencës kanë dy qëllime kryesore : të
mbrojnë interesin publik, duke zvogëluar mundësitë për keqpërdorim dhe
korupcion, dhe mundësojnë mbrojtje efikase të të drejtave individuale, duke
siguruar arsyetim për vendimet e marra të administratës.
Përgjegjësia: nënkupton se çdo organ administrativ jep llogari dhe e
arsyeton punën e vet para organit tjetër kompetent administrativ, ekzekutiv,
ligjvënës ose gjyqësor.
23.Sa modele te sherbimive shtetrore kemi dhe cfar modeli te sherbimit shtetrore ka RM-se
Kemi dy modele te sherbimeve shtetrore;
Sistemi i karerries ose ndryshe sistemi i mbyllur dhe ai i hapur
 RM ka model te sherbimit shtetrore eshte i hapur.
 24.Sipas cileve kritereve perkufizohet nacioni i nenpunsit shtetrore ?
 Sipas kriterit funksional dhe organizative , ku sipas kriterit funksional nenpunsi shtetrore eshte
 personi I cili kryene punen profisonale ,ndersa sipase atij organizativ plotesone kriterin
 funksional dhe paraqet kufizimin dhe konkretizimin e metutjeshem.
Me centralizim, në kuptimin më të pergjithshëm, shprehet gjendja kur një organizatë
qeveriset nga një qendër.
26.Cka nënkupton Decentralizimi?
Decentralizimi shpreh bartjen e autorizimeve të caktuara prej organeve udhëheqëse (në
majë të piramidës)në bartës funksional të caktuar
27. Cka nënkupton Dekoncentrimi?
Dekoncentrimi, nënkupton tendencën që vendimet të nxirren nga ana e organeve varëse,
natyrisht gjithnjë “në kuadër të rregullimit të caktuar juridik të së drejtës, detyrimeve dhe
përgjegjësive të subjekteve të caktuara”.
28. Sipas cilev kritereve perkufizohet nacioni i nenpunesit shtetrore ?
Sipas kriterit funksional dhe organizativ ku sipase kriterit fuksional nenpunsi shtetrore
eshte personi i cili kryene punen profesionale,ndersa sipase atije organizativ peloteson
kriterin funksional dhe paraqet kufizimi dhe konkretizim te matutjeshem.
29. Kush e ka statusin e nëpunësit shtetëror në RM?
Personat qe plotesojen kriterin fuksional dhe jane te punesuar si nëpunësit të cilët i
ushtrojnë punët që ndërlidhen me funksionet e shtetit në tri degët e pushtetit: ligjvënës,
ekzekutiv dhe gjyqësor dhe në vetëqeverisjen vendore.
30. Kush nuk e ka statusin e nëpunësit shtetëror në RM?
 Personat që janë të punësuar në organet e sipërpërmendura dhe të cilët i ushtrojnë punët
tekniko-administrative ose punët ndihmëse nuk e kanë statusin e nëpunësit shtetëror dhe
për ta vlejnë dispozitat e përgjithshme për marrëdhënie pune.
31. Cilat janë grupet e nëpunësve shtetërorë dhe sa tituj të nëpunësve shtetërorë
parashikohen në RM?
Varësisht nga detyrat zyrtare që i kryejnë, nëpunësit shtetërorë klasifikohen në tri
grupe:
1)nëpunës shtetërorë udhëheqës;
2)nëpunës shtetërorë profesionalë dhe
3)nënpunës shtetërorë profesionalë-administrativë
Në grupin e nëpunësve udhëheqës bëjnë pjesë nëpunësit shtetërorë të cilët i kanë
titujt e mëposhtëm:
1) sekretar i përgjithshëm, përkatësisht sekretar shtetëror;
2) këshilltar shtetëror;
3) udhëheqës sektori;
4) ndihmësudhëheqës sektori dhe
5) udhëheqës dege.
Në grupin e nëpunësve shtetërorë profesionalë bëjnë pjesë nëpunësit në titujt
e mëposhtëm:
1) këshilltar;
2) bashkëpunëtor i lartë;
3) bashkëpunëtor; dhe
4) bashkëpunëtor i ri.
Në grupin e nëpunësve shtetërorë profesionalë-administrativë bëjnë pjesë
nëpunësit me këta tituj:
1) referent i pavarur;
2) referent i lartë;
3) referent; dhe
4) referent i ri.
32. Cilat janë kushtet e përgjithshme për t’u punësuar në shërbimin shtetëror?
Ligji për nëpunës shtetërorë përmban 6 kushte të përgjithshme që duhet t’i
plotësojë çdo person i cili punësohet në shërbimin shtetëror:
1) të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë;
2) të jetë i moshës madhore;
3) të ketë përgatitje profesionale përkatëse që kërkohet për titullin, përkatësisht
për grupin në të cilin punësohet;
4) të ketë përvojë pune të nevojshme, përveç për titujt bashkëpunëtor i ri dhe
referent i ri;
5) të mos i jetë shqiptuar masa e sigurisë ndalim i ushtrimit të profesionit, të
veprimtarisë ose të detyrës; dhe
6) të ketë aftësi të përgjithshme shëndetëndetësore.
33. Si punësohen në përgjithësi nëpunësit shtetërorë?
Sistemit të vendeve të punës për administratën shtetërore në RM- se si mënyrë themelore e lidhjes
së marrëdhënies së nëpunësit parashikohet shpallja publike dhe dhënia e provimit profesional për
verifikimin e kualifikimeve dhe të njohurive të kandidatëve, si garanci se në administratë do të
punësohen kuadro profesionalë dhe cilësorë, në bazë të aftësive të tyre.
 Ka dy përjashtime që kanë të bëjnë me nëpunësit me titullin më
të lartë – sekretarët shtetërorë, përkatësisht sekretarët e përgjithshëm dhe rastet e të ashtuquajturit
mobilitet horizontal i nëpunësve shtetërorë.
34. Përshkrueni sistemin spoils!
Në bazën e sistemit spoils, qëndrojnë në radhë të parë kriteret politike të përzgjedhjes së
nëpunësve shtetërorë, përkatësisht ndërlidhja politike e nëpunësit me partinë në pushtet. Vetë
nocioni spoils (pre, gjah) pëdoret për të treguar se partisë fitimtare që e ka marrë pushtetin i takon
preja (gjahu) e vendeve të nëpunësve dhe e funksioneve, që mund t’ua ndajë anëtarëve të vet ose
ithtarëve të vet.
35. Kush vendos për punësimin e nëpunësve shtetërorë?
Komisioni përbëhet prej 5 anëtarëve: nëpunësi shtetëror udhëheqës më i lartë – sekretari
shtetëror / sekretari i përgjithshëm, dy nëpunës shtetërorë udhëheqës dhe një nëpunës shtetëror
profesional nga organi dhe një përfaqësues i Agjencisë për Nëpunës Shtetërorë (Agjencia), me
ç'rast në përbërje të komisionit duhet të sigurohet përfaqësi qytetarëve që u përkasin të gjitha
bashkësive.

6. Numëroni disa të drejta më të rëndësishme të nëpunësve shtetërorë!
Të drejtat më të rëndësishme të nëpunësve shtetërorë që janë të rregulluara
me Ligj, kanë të bëjnë me të drejtën e veprimtarisë politike të nëpunësit shtetëror,me të drejtën për
aftësim dhe për përkryerje (për stërvitje) profesionale, me të drejtën e mbrojtjes, me themelimin
dhe me anëtarësimin në sindikata, me të drejtën për grevë, me të drejtën për rrogë përkatëse dhe
për kompensime të tjera, si dhe me të drejtën për pushim .
37. Theksoni detyrimet e nëpunësve shtetërorë!
Detyrimet e nëpunësve shtetërorë janë sistematizuar në mënyrë më të
përgjithshme në një nen të Ligjit16, si detyrim për t’i kryer punët me ndërgjegje,në mënyrë
profesionale, efektive, të rregullt dhe në kohë, në përputhje me Kushtetutën dhe ligjin, në mënyrë
të paanshme dhe pa trysni dhe ndikime nga partitë politike, të mos priren nga bindjet e veta
politike, nga interesat financiare personale, të mos i keqpërdorin autorizimet dhe statusin që e
kanë si nëpunës shtetëror dhe ta ruajnë prestigjin e organit në të cilin punojnë.
38. Përse është e rëndësishme çështja e etikës në shërbimin shtetëror?
Nëpunësit duhet t’i dinë parimet dhe standardet themelore që priten
prej tyre për t’i zbatuar në punën e tyre dhe duhet të dinë se ku qëndrojnë kufijtë e sjelljes së
pranueshme. Kjo mund të realizohet me deklaratë koncize, të hapur për opinionin të standardeve
dhe të parimeve etike thelbësore që e udhëheqin shërbimin shtetëror, për shembull në formë të
kodit të sjelljes, duke krijuar mirëkuptim të ndërsjellë në pushtet dhe në kuadër të bashkësisë së
gjerë”
39. Cila është procedura e përparimit të nëpunësve shtetërorë në RM?
Me përparimin kuptohet lëvizja lartë në shkallën e kierarkisë vertikale të titullit,përkatësisht
kalimi prej një titulli në një titull tjetër më të lartë.
Një formë të veçantë të lëvizjes horizontale, përkatësisht në të njëjtin vend pune në titull të njëjtë,
por me ndryshim të masës së rrogës, që nuk do të duhej të barazohej me përparimin në vertikale,
është rregulluar në Ligjin për nëpunësit shtetërorë.
40.Si vlersohet nenpunsit shtetrore ?
Nenpunsi shtetrore munde te vlersohet me vlersim :dallohet ,kenaqe,nuk kenaqe
42. Prej se përbëhet komponenta ekskluzive e rrogës së nëpunësve shtetërorë?
Me sistemin e ri parashikohet që rroga e nëpunësit shtetëror të përbëhet
prej 2 komponenteve: komponentës themelore dhe komponentës përjashtimore.Komponenta
themelore përbëhet: nga rroga bazë, nga shtesa e rrogës për titullin dhe nga shtesa e rrogës për
karrierën. Ndërkaq, komponenta përjashtimore përbëhet: nga shtesa e rrogës për kushtet e
veçana në punë dhe ngashtesa e rrogës për punë të jashtëzakonshme (puna jashtë orarit të punës).
43. Cilat janë kushtet për të fituar një shtesë të caktuar të rrogës për karrierë?
Shtesa e rrogës për karrierë është element relativisht subjektiv në kuadër të komponentës
themelore të rrogës së nëpunësit shtetëror, që varet nga plotësimi i një kushti pastër subjektiv –
vlerësimi pozitiv i punës së nëpunësit shtetëror dhe të një kushti objektiv: minimumi i stazhit të
caktuar në shërbimin shtetëror, për ç’arsye përkujton përparimin automatik në sistemet e karrierës.
44. A është stërvitja e drejtë apo detyrim i nënpunësit shtetëror?
Stërvitja është një prej koncepteve themelore dhe të rëndësishme të drejtimit të resurseve
njerëzore në përgjithësi, duke përfshirë edhe drejtimin e resurseve
njerëzore në administratën shtetërore. Krahas objektivave të përgjithshme të
zbatimit të stërvitjes që vlejnë pothuajse për të gjitha organizatat e sektorit privat dhe të atij
publik, siç janë rritja e efektivitetit të punës dhe pakësimi i
shpenzimeve, përmirësimi i cilësisë së punës, përmirësimi i motivimit të personelit dhe mbështetja
e zhvillimit në karrierë, stërvitja në kuadër të shërbimit shtetëror.
45. Çdo të thotë parregullsi disiplinore, e çdo të thotë shkelje e disiplinës?
Shkelja e detyrës zyrtare në sistemin tonë mund të paraqitet në formë të
dyfishtë: si parregullsi (kundërvajtje) disiplinore dhe si delikt disiplinor.
Si parregullsi disiplinore: mosardhja në punë në kohë të caktuar dhe vajtja nga puna para se të
mbarojë orari i punës, përkundër vërejtjes së nëpunësit shtetëror që është epror I drejtpërdrejtë;
   ruajtja e parregullt e akteve dhe e të dhënave zyrtare;
   mosardhja e paarsyeshme në punë deri në dy ditë pune gjatë një viti
kalendarik; dhe
   mosmbajtja e shenjave me emrin personal, në qoftë se ekziston një detyrim I tillë.
Delikti disiplinor është;       moskryerja ose kryerja e pandërgjegjshme, e pahijshme, me vonesë
ose me pakujdesi e detyrës zyrtare;
   shprehja dhe paraqitja e bindjeve politike gjatë kryerjes së detyrave zyrtare;
   refuzimi i dhënies ose dhënia e të dhënave të pasakta organeve shtetërore,personave juridikë
dhe qytetarëve, po qe se dhënia e të dhënave parashikohet me ligj;
   posedimi i paligjshëm i mjeteve materiale;
   refuzimi i kryerjes së detyrave zyrtare të vendit të punës në të cilin është i sistemuar nëpunësi
shtetëror ose refuzimi i urdhrave të nëpunësit shtetëror që është erpror i drejtpërdrejtë;
   mosprespektimi i aktit të funksionarit të organit me të cilin rregullohet mënyra e ushtrimit të
funksioneve të organit dhe numri i nëpunësve shtetërorë që do të punojnë në kryerjen e tyre gjatë
grevës;
   mosmarrja apo marrja e pjesshme e masave të caktuara për garantimin e sigurisë së lëndëve të
besuara;
   shkaktimi i dëmit të madh material;
   përsëritja e parregullsisë disiplinore;
   marrja e dhuratave ose ndonjë lloj tjetër përfitimi;
   refuzimi i aftësimit dhe i ngritjes profesionale në të cilin dërgohet nëpunësi shtetëror.
45. Çka nënkuptohet me nocionin Administratë publike në RM?
Me nocionin administratë publike përfshihen të punësuarit në vetë
administratën lokale, në veprimtaritë e arsimit, shëndetësisë, kulturës, shkencës dhe veprimtaritë
sociale si dhe të punësuarit në organet shtetërore dhe organet në tri shtyllat e pushtetit që nuk kanë
status të nëpunësve shtetërorë .
46. Çka nënkuptohet me nocionin Administratë shtetërore në RM?
Admenistrata shtetrore eshte nje kuptim me i ngushte se ai i administrates publike,administrate
shtetrore perfaqeson njerin nga instrumentet e aparatit shtetrore permes te te cilit shteti ushtrone
veprimtarin e vete te gjere dhe te gjithaneshem.
47.Sa lloje te kontrollit te punes se organeve te administrates kemi ?
Kemi dy lloje te kontrollit te punes se organeve te administratese ato jane:
    1) kontrolli I mbrendeshem
    2) kontrolli I jashtem
48.Ne sa forma zhvillohet kontrolli I brendshem?
Ne sistemin administrative bashkohor kontrolli I mbredeshem administrative zhvillohet ne dy
forma:
    1) kontrolli institucional
    2) kontrolli kierarkik
49.Sa lloje te kontrollit te jashtem te administrates kemi?
Kemi dy kontrollit te jashtem te administrates :
    1) kontrolli nga ana e prlamentit
    2) kontrolli gjyqesor
50.Cilat jane mjetet e kontrollit politik te administrates?
 Mjetet e kontrollit politik te administraters jane:
    1) kontrolli organizative
2) kontrolli funksionale


 51.Cka nenkuptojem me kontrollin gjyqesor te administrates?
Kontrolli gjyqesor I administrates nenkupton autorizimet te cilat I jepen nje organi te panvarur
nga pushteti politik dhe nga administrate qe ti zgjidh konfliktet te cilat jane te shkaktuara me
funksionimin e administrates.
52.Cilat jane mjetet organizative te kontrollit?
 Mjetet e kontrollit organizativ jane:
   1) me decentralizim
   2) ndarje funksioneve
   3) kolegjialiteti
53.Cilat jane mjetet funksionale te kontrollit?
Mjetet e kontrollit funksionale jane:
    1) vendosja e qytetareve
    2) perfaqesimi I qytetareve
    3) kufizimi me norma
54.Cka nenkuptojem me pergjegjesine politike te administrates ?
Pergjegjsia paraqet njerin nga raportet themelore midis njeriut dhe pushtetit, pergjegjsia paraqet
raport shoqerore qe ne kuptimin juridik do te thot ti nenshtrohesh sanksioneve te norms se caktuar
juridike.
55.Sa lloje te pergjegjsise se ministrave kemi dhe cka nenkuptojem me pergjegjesine
idividuale?
 Pergjegjesi individuale dhe kolektive
 Pergjegjesi individuale e ministrit nenkupton si aktet e veprimeve po ashtu edhe leshimet e vet
ministrit dhe resorit te tij.
56. Cilat jane saksionet mbi pergjegjesine politike?
 Saksionet mbi pergjegjesine politike jane:
     1) rregullat e procedures mbi pergjegjsine politike
     2) llojet dhe natyra e sanksioneve mbi pergjegjsine politike
     3) doreqja
57.Kur per te pare u perdore termi burokraci dhe cka nenkuptojme me kete terme ?
Termi burokraci per here te pare u perdore ne vitni 1745 nga Vincent De Gournay,termi perdoret
apo paraqet pushtetin qe kane nenpunsit ne nivele te ulta te administrates shtetrore.
58.Si operon nje burokraci funksionale ne baze te Weberit?
Sipas Weberit nje burokraci funksionale operon ne baze te regullave , ndarejes se punes qe si
pasoj ka specializimin ,administrate qe eshte profesione ,administrate qe ka arkive, hierarkise etj
59.Cilat jane karakteristikat e burokracis ?
Karakteristikat e burokracis jane:
Konzervative ,organizata burokratike jane organizata qe fuksionojen nga larte poshte, procedurat
ne keto organizata jane te thjeshta dhe mund te mesohene nga secili antar i organizates.
60.Osborn dhe Gaebler cilen teori perfaqsojne dhe cka pretendojne ata ?
Osborn dhe Gaebler-jane dy kritike me te zeshem te burokracis te cilat pretendojene se forma
burokratike e organizimit te sektorit public eshte burimi kryesor i joefkasitetit.
61.Cilat jane tendencat kryesore qe ndikojne ne ekspansionin e administrates publike ?
Tendncat kryesore qe ndikojne ne ekspansionit e admin. publike jane : dendesia shoqerore,
kominikimi dhe tregtia, organizatat, ndarja e punes,interesi legjitim transfer I informative dhe
dijes ,rritje e vellimit te prodhimeve dhe sherbimeve.
62.Cka nenkuptojem me paradoks administrative ?
Me paradoks administrative –nenkuptojem tendencen e administrates te shpejtohet rritja edhe ne
situate kur rritja e numrit te punsuarve nuk eshte aspak e nderlidhur me rritjen e vellimit ,te
puneve ne administrate.


63.Ne sa hipoteza mbeshtetet ligji I Parkinsonit ?
Ligji I Parkinsonit mbeshtetet ne dy hipoteza:
    1) cdo nenpunes deshiron qe te kete vartes , e jo numri I konkurent.
    2) Nenpunsit ne administraten publike furnizojen me pune njeri tjetrin.
 64.Parimi Piter –perfaqesues he kuptimin ?
Parim Piter – dy teoriitcente Piter dhe Hal jane te njohur me nje teori e cila quhet parimi Piter.
Sipas kesaj teorie cdo I punesuar synon te avancohet ne hirarkin deri ne ate nivel te shkalles
hirerkike ne ate pozite per te cilen do te jete jo kompetente.
65.Esenca e parimit Piter?
Esenca e parimit Piter-cdo nenpunes heret apo vone do te arrij ne nje nivel hirarkik apo pune te
cilen nuk do te jete I afet ta kryej. ,pra nese individi eshte I mire ne kryerjen e puneve ne nje
pozite hirarkike nuk dote thot se do te jete kompetet edhe per kryerjen e puneve ne poziten net e
cilen eshte avancuar.
66.Cka paraqet politika publike ?
Politika publike- paraqet instrument te elitave politike me ane te se ciles krijojn struktura te
regullta dhe sens per drejtim.
Programi politik – paraqet nje concept me te ngusht ku perfeshihen te gjitha aktivitetet qe
formohen e qe kane te bejen me zbatimin e politikes publike.
Proces politik- eshte process qe ka te beje me ushtrimin e pushtetit ,por per te ushtruar pushtet,
per te zbatuar ligjin ,elitat politike perdoren aparatin administrative publike si mjet per realizimin
e pushtetit te tyre.
67.Cilat jane fazat e proceseve publike ??
Fazat e procesit te politikes pjane:
   1) percaktimi I agjendes apo indetifikimit I problemit
   2) marrja ose mos marrja e vendimit
   3) implemetimi
   4) evulimi I programit.
68.Ne teori njihen dy lloj te aketoreve qe mbajne peshe ne percaktimin e problemeve:
    1) aktoret institucional
    2) aktoret jashte –institucional.
Aktoret institucional jane : legjislativi, ekzekutivi,burokracia,gjykata.
Aktoret jashte institucional jane : mediumet ,OJQ,qytetaret,lobi grupet.
69.Cikli I vemendjes per nje problem nga Anthoni Downs perfshin 5 faza:
 Faza e pare : problemi
 Faza e dyte :ndodh ngjarja apo incidenti qe do te jete katalizator dhe qe do te ndikoj te qytetaret
te shprehin interesim dhe vullnet per zgjidhjen e ceshtjes.
 Faza e trete : pranimi nga publiku se ndryshimi do te kushtoje
 Faza e kater : renia e interesit te publikut
 Faza e peste ; Pas problemit
   70.Vendimarja ne organizata nenkupton :
   1) procesi i zgjidhjes se nje ceshtjeje.
   2) percaktimi i vendimarrjes per nje alternative nga alternative tjeter ofruar.
   3) vendimi per pordurimin e resurseve individuale dhe organizative.
   4) vendim per menyren e implemetimit te nje vendimit te caktuar.
71.Egzistojen dy teori te kunderta qe mundoen te shpjegojen mekanizmat qe prodhojen vendime
politike:
1.teoria racional 2.teoria inkrementale.
72.Implemetimi-paraqet program politik dhe eshte faza kryesore e ciklit te politikave publike ku
rol kryesor kane administratoret public,gjithashtu perfshine ato aktivitete qe kan te bejne me
aplikimin e programeit ne praktik.

73.Vlersimi ka te beje me analizat sistematike te aktiviteteve te ndermara nga qeveria.
Dallojem dy lloje te vlersimit (evulimit)
    1. evuluimi (vlersimi) programor dhe
    2. evuluimi (vlersimi) menaxherial.
74.Sherbimi public- eshte e drejt e sherbimeve publike dmth se nuk ka karakter te urdherit ,vec
se permban norma per rregullimin dhe drejtimin perkatesisht qeverisjen e sherbimeve publike.
75.Sherbimet publike klasifikohen apo merren dy kritere
     1) objekti I sherbimit public dhe
     2) menyra se si sigurohet interesi public.
76.Sipas objekteve sherbimet publike klasifikohen ne tri kategori:
     1) sherbime publike te administrates
     2) sherbimet publike te industries dhe te tregtis
     3) sherbimet publike sociale.
77.Sipas menyres se sigurimit te interesit te pergjithshem sherbimet publike klasifikohen:
     1) sherbimet publike te cilat kan per qellim te drejtperdrej dhe individualisht ti plotesojn
nevojat e individeve.
      2) sherbimet publike te cilat ne menyr inderekte ofrojn dobi individeve.
      3) sherbimet publike te cilat nuk jane te destinuaradrejpersedrejti per dobine personale te
individeve.

Contenu connexe

Tendances

Leksione e dr.administrative esi hasko
Leksione e dr.administrative esi haskoLeksione e dr.administrative esi hasko
Leksione e dr.administrative esi haskoEsi Hasko
 
E Drejta e Procedures Administrative
E Drejta e Procedures AdministrativeE Drejta e Procedures Administrative
E Drejta e Procedures AdministrativeRefik Mustafa
 
Pyetjet Nga E Drejta Kushtetuese -Shamicevi Kumanov
Pyetjet Nga  E Drejta Kushtetuese -Shamicevi KumanovPyetjet Nga  E Drejta Kushtetuese -Shamicevi Kumanov
Pyetjet Nga E Drejta Kushtetuese -Shamicevi KumanovRamadan Ademi
 
Procedura administrativ1
Procedura administrativ1Procedura administrativ1
Procedura administrativ1kulla 2010
 
Tema 1 e drejta e biznesit
Tema 1 e drejta e biznesitTema 1 e drejta e biznesit
Tema 1 e drejta e biznesitBledi Lila
 
Koncepti i sw drejtws publike
Koncepti i sw drejtws publikeKoncepti i sw drejtws publike
Koncepti i sw drejtws publikeDardan Krasniqi
 
Administrative 2
Administrative 2Administrative 2
Administrative 2zogaj
 
Pergjigje per provim Edrejta Kushtetuese
Pergjigje per provim Edrejta KushtetuesePergjigje per provim Edrejta Kushtetuese
Pergjigje per provim Edrejta KushtetueseLavdrimi91
 
Tema 2 e drejta e biznesit
Tema 2 e drejta e biznesitTema 2 e drejta e biznesit
Tema 2 e drejta e biznesitBledi Lila
 
50740448 5-abdulla-aliu
50740448 5-abdulla-aliu50740448 5-abdulla-aliu
50740448 5-abdulla-aliuzogaj
 
Ushtrime kollofjum-e drejta biznesore
Ushtrime kollofjum-e drejta biznesoreUshtrime kollofjum-e drejta biznesore
Ushtrime kollofjum-e drejta biznesoreBessnik Latifi
 
Subjektet e se drejtes riza smaka
Subjektet e se drejtes riza smakaSubjektet e se drejtes riza smaka
Subjektet e se drejtes riza smakaKastriot Gashi
 
E DREJTA KUSHTETUESE
E DREJTA KUSHTETUESE E DREJTA KUSHTETUESE
E DREJTA KUSHTETUESE Refik Mustafa
 

Tendances (19)

Ese
EseEse
Ese
 
Leksione e dr.administrative esi hasko
Leksione e dr.administrative esi haskoLeksione e dr.administrative esi hasko
Leksione e dr.administrative esi hasko
 
E Drejta e Procedures Administrative
E Drejta e Procedures AdministrativeE Drejta e Procedures Administrative
E Drejta e Procedures Administrative
 
E Drejta Tregtare
E Drejta TregtareE Drejta Tregtare
E Drejta Tregtare
 
Pyetjet Nga E Drejta Kushtetuese -Shamicevi Kumanov
Pyetjet Nga  E Drejta Kushtetuese -Shamicevi KumanovPyetjet Nga  E Drejta Kushtetuese -Shamicevi Kumanov
Pyetjet Nga E Drejta Kushtetuese -Shamicevi Kumanov
 
Procedura administrativ1
Procedura administrativ1Procedura administrativ1
Procedura administrativ1
 
Tema 1 e drejta e biznesit
Tema 1 e drejta e biznesitTema 1 e drejta e biznesit
Tema 1 e drejta e biznesit
 
Koncepti i sw drejtws publike
Koncepti i sw drejtws publikeKoncepti i sw drejtws publike
Koncepti i sw drejtws publike
 
Administrative 2
Administrative 2Administrative 2
Administrative 2
 
Pergjigje per provim Edrejta Kushtetuese
Pergjigje per provim Edrejta KushtetuesePergjigje per provim Edrejta Kushtetuese
Pergjigje per provim Edrejta Kushtetuese
 
Tema 2 e drejta e biznesit
Tema 2 e drejta e biznesitTema 2 e drejta e biznesit
Tema 2 e drejta e biznesit
 
E drejta Biznesore
E drejta BiznesoreE drejta Biznesore
E drejta Biznesore
 
Administrata publike
Administrata publikeAdministrata publike
Administrata publike
 
Normat juridike
Normat juridikeNormat juridike
Normat juridike
 
50740448 5-abdulla-aliu
50740448 5-abdulla-aliu50740448 5-abdulla-aliu
50740448 5-abdulla-aliu
 
Ushtrime kollofjum-e drejta biznesore
Ushtrime kollofjum-e drejta biznesoreUshtrime kollofjum-e drejta biznesore
Ushtrime kollofjum-e drejta biznesore
 
Subjektet e se drejtes riza smaka
Subjektet e se drejtes riza smakaSubjektet e se drejtes riza smaka
Subjektet e se drejtes riza smaka
 
E DREJTA KUSHTETUESE
E DREJTA KUSHTETUESE E DREJTA KUSHTETUESE
E DREJTA KUSHTETUESE
 
E drejta kushtetuese
E drejta kushtetuese E drejta kushtetuese
E drejta kushtetuese
 

Similaire à Mustaf

H Y R J E N E A D M I N I S T R A T
H Y R J E  N E  A D M I N I S T R A TH Y R J E  N E  A D M I N I S T R A T
H Y R J E N E A D M I N I S T R A Tguest5b3065
 
Projekt Hulumtues -Administrata publike
Projekt Hulumtues -Administrata publikeProjekt Hulumtues -Administrata publike
Projekt Hulumtues -Administrata publikeRinorAjeti1
 
E Drejta Civile - Pyetje & Përgjigje
E Drejta Civile - Pyetje & PërgjigjeE Drejta Civile - Pyetje & Përgjigje
E Drejta Civile - Pyetje & PërgjigjeRefik Mustafa
 
Pyetje Pergjigje- Fille 1 -Kollekiumi 2
Pyetje  Pergjigje- Fille 1 -Kollekiumi 2Pyetje  Pergjigje- Fille 1 -Kollekiumi 2
Pyetje Pergjigje- Fille 1 -Kollekiumi 2ZuhdiHajzeri
 
Artikull Luarasi per editim
Artikull Luarasi  per editimArtikull Luarasi  per editim
Artikull Luarasi per editimElvis Zaimi
 
Kodi i procedurave administrative
Kodi i procedurave administrativeKodi i procedurave administrative
Kodi i procedurave administrativeErsid Peri
 
E DREJTA PENALE - 300 PYETJE DHE PERGJIGJE
E DREJTA PENALE - 300 PYETJE DHE PERGJIGJEE DREJTA PENALE - 300 PYETJE DHE PERGJIGJE
E DREJTA PENALE - 300 PYETJE DHE PERGJIGJERefik Mustafa
 
Jurispodenca
JurispodencaJurispodenca
JurispodencaJURIST
 
Doracak per-pergatitjen-e-provimit-te-jurisprudences
Doracak per-pergatitjen-e-provimit-te-jurisprudencesDoracak per-pergatitjen-e-provimit-te-jurisprudences
Doracak per-pergatitjen-e-provimit-te-jurisprudencesPuqa Aruqi
 
Dispenca e materialit semestri IV Kumanovë
Dispenca e materialit semestri IV KumanovëDispenca e materialit semestri IV Kumanovë
Dispenca e materialit semestri IV KumanovëRamadan Ademi
 
Dispenca e materialit semestri IV Kumanovë
Dispenca e materialit semestri IV KumanovëDispenca e materialit semestri IV Kumanovë
Dispenca e materialit semestri IV KumanovëRamadan Ademi
 
ADMINISTRIM PUBLIK (I AVANCUAR )
ADMINISTRIM PUBLIK (I AVANCUAR )ADMINISTRIM PUBLIK (I AVANCUAR )
ADMINISTRIM PUBLIK (I AVANCUAR )Ardenia Flowers
 
Standardet e etikes_dhe_rregullat_e_sjelljes_se_prokurorit_6208
Standardet e etikes_dhe_rregullat_e_sjelljes_se_prokurorit_6208Standardet e etikes_dhe_rregullat_e_sjelljes_se_prokurorit_6208
Standardet e etikes_dhe_rregullat_e_sjelljes_se_prokurorit_6208EdytaAbruzzo
 
Pyetjet e dr._kushtetuese
Pyetjet e dr._kushtetuesePyetjet e dr._kushtetuese
Pyetjet e dr._kushtetueseRobert Feto
 
Vetëqeverisja lokale
Vetëqeverisja lokaleVetëqeverisja lokale
Vetëqeverisja lokalekulla 2010
 
Burimet e se drejtes
Burimet e se drejtesBurimet e se drejtes
Burimet e se drejtesSelf employed
 

Similaire à Mustaf (20)

Administrative 2
Administrative 2Administrative 2
Administrative 2
 
H Y R J E N E A D M I N I S T R A T
H Y R J E  N E  A D M I N I S T R A TH Y R J E  N E  A D M I N I S T R A T
H Y R J E N E A D M I N I S T R A T
 
Projekt Hulumtues -Administrata publike
Projekt Hulumtues -Administrata publikeProjekt Hulumtues -Administrata publike
Projekt Hulumtues -Administrata publike
 
E Drejta Civile - Pyetje & Përgjigje
E Drejta Civile - Pyetje & PërgjigjeE Drejta Civile - Pyetje & Përgjigje
E Drejta Civile - Pyetje & Përgjigje
 
Pyetje Pergjigje- Fille 1 -Kollekiumi 2
Pyetje  Pergjigje- Fille 1 -Kollekiumi 2Pyetje  Pergjigje- Fille 1 -Kollekiumi 2
Pyetje Pergjigje- Fille 1 -Kollekiumi 2
 
Artikull Luarasi per editim
Artikull Luarasi  per editimArtikull Luarasi  per editim
Artikull Luarasi per editim
 
Kodi i procedurave administrative
Kodi i procedurave administrativeKodi i procedurave administrative
Kodi i procedurave administrative
 
E DREJTA PENALE - 300 PYETJE DHE PERGJIGJE
E DREJTA PENALE - 300 PYETJE DHE PERGJIGJEE DREJTA PENALE - 300 PYETJE DHE PERGJIGJE
E DREJTA PENALE - 300 PYETJE DHE PERGJIGJE
 
Jurispodenca
JurispodencaJurispodenca
Jurispodenca
 
Doracak per-pergatitjen-e-provimit-te-jurisprudences
Doracak per-pergatitjen-e-provimit-te-jurisprudencesDoracak per-pergatitjen-e-provimit-te-jurisprudences
Doracak per-pergatitjen-e-provimit-te-jurisprudences
 
Dispenc IV
Dispenc IVDispenc IV
Dispenc IV
 
Dispenca e materialit semestri IV Kumanovë
Dispenca e materialit semestri IV KumanovëDispenca e materialit semestri IV Kumanovë
Dispenca e materialit semestri IV Kumanovë
 
Dispenca e materialit semestri IV Kumanovë
Dispenca e materialit semestri IV KumanovëDispenca e materialit semestri IV Kumanovë
Dispenca e materialit semestri IV Kumanovë
 
ADMINISTRIM PUBLIK (I AVANCUAR )
ADMINISTRIM PUBLIK (I AVANCUAR )ADMINISTRIM PUBLIK (I AVANCUAR )
ADMINISTRIM PUBLIK (I AVANCUAR )
 
Standardet e etikes_dhe_rregullat_e_sjelljes_se_prokurorit_6208
Standardet e etikes_dhe_rregullat_e_sjelljes_se_prokurorit_6208Standardet e etikes_dhe_rregullat_e_sjelljes_se_prokurorit_6208
Standardet e etikes_dhe_rregullat_e_sjelljes_se_prokurorit_6208
 
Pyetjet e dr._kushtetuese
Pyetjet e dr._kushtetuesePyetjet e dr._kushtetuese
Pyetjet e dr._kushtetuese
 
Gjykata kushtetuese
Gjykata kushtetueseGjykata kushtetuese
Gjykata kushtetuese
 
Vetëqeverisja lokale
Vetëqeverisja lokaleVetëqeverisja lokale
Vetëqeverisja lokale
 
Burimet e se drejtes
Burimet e se drejtesBurimet e se drejtes
Burimet e se drejtes
 
E DREJTA CIVILE
E DREJTA CIVILEE DREJTA CIVILE
E DREJTA CIVILE
 

Plus de kulla 2010

Protokolli diplomatik
Protokolli  diplomatikProtokolli  diplomatik
Protokolli diplomatikkulla 2010
 
Toleranca politike nazmi maliqi
Toleranca politike nazmi maliqiToleranca politike nazmi maliqi
Toleranca politike nazmi maliqikulla 2010
 
Të drejtat dhe liritë themelore të njeriut dhe
Të drejtat dhe liritë themelore të njeriut dheTë drejtat dhe liritë themelore të njeriut dhe
Të drejtat dhe liritë themelore të njeriut dhekulla 2010
 
Menaxhimi i resureseve njerzore1111
Menaxhimi i resureseve njerzore1111Menaxhimi i resureseve njerzore1111
Menaxhimi i resureseve njerzore1111kulla 2010
 
Ushtrime nga lenda e statistikes
Ushtrime nga lenda e statistikesUshtrime nga lenda e statistikes
Ushtrime nga lenda e statistikeskulla 2010
 
Ushtrime nga lenda e statistikes
Ushtrime nga lenda e statistikesUshtrime nga lenda e statistikes
Ushtrime nga lenda e statistikeskulla 2010
 
Cka nenkuptojm me te drejten e mediave
Cka nenkuptojm me te drejten e mediaveCka nenkuptojm me te drejten e mediave
Cka nenkuptojm me te drejten e mediavekulla 2010
 
Bazet e menaxhimit
Bazet e menaxhimitBazet e menaxhimit
Bazet e menaxhimitkulla 2010
 
Sistemet e informimit publik
Sistemet e informimit publikSistemet e informimit publik
Sistemet e informimit publikkulla 2010
 
Sistemi i informimit publik
Sistemi i informimit publikSistemi i informimit publik
Sistemi i informimit publikkulla 2010
 
Instutucionet dhe politika e u2
Instutucionet dhe politika e u2Instutucionet dhe politika e u2
Instutucionet dhe politika e u2kulla 2010
 
E+drejta+nderkombetare+publike[1]
E+drejta+nderkombetare+publike[1]E+drejta+nderkombetare+publike[1]
E+drejta+nderkombetare+publike[1]kulla 2010
 
Pyetj eekonomia e sektorit publik
Pyetj eekonomia e sektorit publikPyetj eekonomia e sektorit publik
Pyetj eekonomia e sektorit publikkulla 2010
 
Ekonomia e sektorit publik
Ekonomia e sektorit publikEkonomia e sektorit publik
Ekonomia e sektorit publikkulla 2010
 
Unioni evropian
Unioni evropianUnioni evropian
Unioni evropiankulla 2010
 
27364095 e-drejta-nderkombetare-publike
27364095 e-drejta-nderkombetare-publike27364095 e-drejta-nderkombetare-publike
27364095 e-drejta-nderkombetare-publikekulla 2010
 
8 globalizimi dhe bioma fetare
8   globalizimi dhe bioma fetare8   globalizimi dhe bioma fetare
8 globalizimi dhe bioma fetarekulla 2010
 

Plus de kulla 2010 (20)

Protokolli diplomatik
Protokolli  diplomatikProtokolli  diplomatik
Protokolli diplomatik
 
Toleranca politike nazmi maliqi
Toleranca politike nazmi maliqiToleranca politike nazmi maliqi
Toleranca politike nazmi maliqi
 
06 doganat
06 doganat06 doganat
06 doganat
 
Të drejtat dhe liritë themelore të njeriut dhe
Të drejtat dhe liritë themelore të njeriut dheTë drejtat dhe liritë themelore të njeriut dhe
Të drejtat dhe liritë themelore të njeriut dhe
 
Menaxhimi i resureseve njerzore1111
Menaxhimi i resureseve njerzore1111Menaxhimi i resureseve njerzore1111
Menaxhimi i resureseve njerzore1111
 
Ushtrime nga lenda e statistikes
Ushtrime nga lenda e statistikesUshtrime nga lenda e statistikes
Ushtrime nga lenda e statistikes
 
Ushtrime nga lenda e statistikes
Ushtrime nga lenda e statistikesUshtrime nga lenda e statistikes
Ushtrime nga lenda e statistikes
 
Cka nenkuptojm me te drejten e mediave
Cka nenkuptojm me te drejten e mediaveCka nenkuptojm me te drejten e mediave
Cka nenkuptojm me te drejten e mediave
 
Bazet e menaxhimit
Bazet e menaxhimitBazet e menaxhimit
Bazet e menaxhimit
 
Sistemet e informimit publik
Sistemet e informimit publikSistemet e informimit publik
Sistemet e informimit publik
 
Sistemi i informimit publik
Sistemi i informimit publikSistemi i informimit publik
Sistemi i informimit publik
 
tema
tema tema
tema
 
Instutucionet dhe politika e u2
Instutucionet dhe politika e u2Instutucionet dhe politika e u2
Instutucionet dhe politika e u2
 
E+drejta+nderkombetare+publike[1]
E+drejta+nderkombetare+publike[1]E+drejta+nderkombetare+publike[1]
E+drejta+nderkombetare+publike[1]
 
Pyetj eekonomia e sektorit publik
Pyetj eekonomia e sektorit publikPyetj eekonomia e sektorit publik
Pyetj eekonomia e sektorit publik
 
Ekonomia e sektorit publik
Ekonomia e sektorit publikEkonomia e sektorit publik
Ekonomia e sektorit publik
 
Unioni evropian
Unioni evropianUnioni evropian
Unioni evropian
 
27364095 e-drejta-nderkombetare-publike
27364095 e-drejta-nderkombetare-publike27364095 e-drejta-nderkombetare-publike
27364095 e-drejta-nderkombetare-publike
 
8 globalizimi dhe bioma fetare
8   globalizimi dhe bioma fetare8   globalizimi dhe bioma fetare
8 globalizimi dhe bioma fetare
 
tafo
tafotafo
tafo
 

Mustaf

  • 1. HYRJE NE ADMINISTRAT 1.Si e definon adeministraten shteterore kushtetuta e RM-se? Kushtetuta e RM verteton se administrate shtetrore perbehet nga ministrate dhe organet e tjera te administrates si dhe organizatet e percaktuata me ligji. 2.A eshte administrate shtetrore pjese e pushtetit ekzikutiv ne RM –se ? Organet e administrates shtetrore ne RM jane pjese e pushtetit ekzikutiv(qeverise). 3.Prej kujt, organet e administrates jane pergjegjes per punen e tyre? Organet e administrates shtetrore kompetencat e tyre I realizojen ne menyr te panvarur ,ne baze te ligjit dh ne kuader te kushtetutes dhe per veprimtarin e tyre mbajen pergjegjesi para qeverise. 4.Principet eadministrates shterore ? Principet e administrares shtetrore jane ; te pavrsise ,ligjmerise dhe pergjegjesise . 5.Cilat lloje te organev administrative eksistojen ne RM-se? Organet e tjera te administrates shtrore ne baze te llojit te organizimit ,mund te formohen si organe administrative te panvarura dhe ne perberje te ministrive. 6.Si krjoen organizatat administrative dhe ndarjen e tyre? Krijohen per kryerjen e funksionev te organizates shterore ne RM –se jane themeluara 14 ministri me 45 organe ,ne perberje ;5organe te panvarurate administrates shtetrore dhe 3 organe administrative. 7.Numro ne baze te hirarkise perberjen e organeve te administrates shtetrore ? Ne baze te hirarkise organet e administrates shtetroer jane ;drejtoret, zevendes drejtorit,nese eshte emeruar,themelohen sector dhe sksione. 8.Pse themelohen organizatat administrative? Organizatat administrative krijohen per kryerjen e puneve profesionale te caktuara dhe pneve te tjera te krijohen aplikime e metodave shkencore dhe profesionale. 9.Numro kompetencat e organeve te administrates shtetrore ? Kompetencat e administrate shtetrore jane 4 pej tyre; a)Zbatojen politiken e ekzikutimit te ligjeve dhe akteve te tjera parlametit te RM-se dhe aktet e Qeverise se RM-se. b)Jane pergjegjes per zbatimin e ligjeve dhe dispozitave . c)Zbatojen drejtimet dhe qendrimet e qeverise per punen e organeve te administrates shterore. d)Ndjekin dhe jane pergjegjes per gjendjen ne lemine per tecilet jane themeluar. f)Inicojen zgjidhjen e puneve nga veprimtarit per te cilen jane krijuar. g)Vndosin per pune administrative. 10.Shpjego shkurtimisht pergjegjsit e organeve te administrates shteroere ne zbatimin e ligjeve dhe dispozitave. Eshte veprimtari stadarde e administrates shtetrore qe quhet veprimtari ekzekutuese,perbane zbatimin e drejteperdrejt te ligjeve dhe akteve te tjera ,krerjen e mbikqyrjes administrative sjellen akteve nenligjore per zbatimin e sukseseshem dhe kryerjen e veprimtarive administrative dhe marjen e masave administrative sidomos gjate zbatimit te veprimtaris mbykqyres. 11.Cka nenkuptojem me kontrollin e organeve te administrates shtetrore? Kotrolli eshte veprimtari e cila perbehet ngs percjellja,kontrolli dhe vlersimi I pajtueshemerise se akteve, veprimtarin dhe sjellja me rregullat dhe dizpozitate miratuara. Qellimi kryesore i kontrollit eshte mbrojtja dhe realizimi I parimit te ligjshmerise. 12. Roli I ministrit gjate udheqjes me nje ministri ? Ministri perfaqsone ministrin ,organizon dhe siguron pune te ligjishme dhe efikase, sjedhe dispozita dhe akte te tjera per te cilat eshte I auorizuar me ligji dhe ndrmer masa te tjera ne competence te ministise. 13.Si dahen aktet e organeve te administrates shtetrore. Organet e administrates shtetrore ,mund te sjedhin akte administrative et pergjitheshme,,konkrete(individuale)dhe materjale qe jane te autorizuara me ligji.
  • 2. 14.Si dahen aktet e pergjitheshme administrative? Aktet e pergjitheshme administrative ndahen; a)rregullore b)urdheresa c)udhezimet d)planet dhe programet. 15.Cka nenkuptojem me uredheres? Me urerdhese nenkuptojem urdheroet apo ndalohet veprime ne situate konkrete qe ka karakter te pergjitheshem ne ekzikutimin e ligjeve dhe te dispozitave te tjera. 16.Perkufizimi I akteve konkrete administrative si ndahet ato? Aktet konkrete administrative te organeve te administrates shtetrore jane vendimet te cilat sillen ne procedur administrative dhe vendosin per ceshtje te vecanta ,si dhe ne raste te tjera te percaktuara me ligji dhe dispozita tjera dhe ndahen ne ; 1.pozitive dhe negative 2.konstituive dhe deklerative 3.diskret dhe active te lidhura me ligjin 4.dhe akteve kolektive administrative. 17.Cka paraqesin aktet e perbledhura ose kolektive dhe si mund te jane ato ? Jane ato akte ne sjedhjen e te cileve marrin pjese dy e me shume organe dhe mund te jene; a) Vendime per te cilat vendosin dy e ose me shume organe. b) Vendime qe sjelle nje organ me pelqimin te ndonje organi tjeter. c) Vendime me vertetim ose me lejen te organit tjeter. d) Vendimi ne baze te sigurimit te mendimit te organit tjeter. 18.Aktet materjal cka paraqesin dhe si mund te jene ato? Jane lloji I trete I akteve administrative qe sjellin organet e administrates shtetrore dhe mund te jene; a)Akte materiale te evidetimit b)Akte mareriale per njoftim c)Akte materiale per marrjen e dekleratave d)Akte tjera materjale. 19.Kush I sjedhe aktet e organeve te administrates shterore ? Aktet e organeve te administrates shterrore i sjelle ministeri te cilet udheheqin me ministrite dhe drejtoret e oerganeve te panvarura te administrates shtetroere. 20.Cilat jane knceptet me te cilat definohet sherbimet shtetrore dhe fol shkurtimisht per njeren prej tyre? Jane definuar dy koncepete per definimin e sherbimit shtetrore; 1) koncepti i gjerë 2) koncepti i kufizuar Koncepti I gjerë-tegjitha ose numri me i madhe i nenpunesve publik jane te perfeshir ne suaza e sherbimit shtetrore sepse konsiderohen se cdo nepunes publik ose pjese e makineris ekzekutive te shtetit. 21.Cka perfshin hapesira administrative evropiane ? Perfshin grup standardesh te perbashkta per veprime ne kuader te administrates publike qe jane te definuara me ligj dhe zbatojen ne praktik nepermjet procedurave dhe mekanizmave per pergjegjesi. 22.Cilat jane parimet kryesore administrative per vendet evropiane dhe fol njeren prej tyre shkurtimisht ? Parimet kryesore jane: besueshemiria Parashikueshmermer Transparenca Pergjigjisia Efikasiteti dhe efektiviteti
  • 3. Parimet e besueshmërisë dhe parashikueshmëris në veprimet dhe vendimet e administratës publike, të cilat gjithashtu quhen edhe parimet e sigurisë juridike, perkatësisht përmbajnë një varg parimesh dhe mekanizmash te cilët kanë për qëllim ta eliminojnë arbitralitetin në kryerjen e punëve publike. Parimet e publicitetit dhe transparencës kanë dy qëllime kryesore : të mbrojnë interesin publik, duke zvogëluar mundësitë për keqpërdorim dhe korupcion, dhe mundësojnë mbrojtje efikase të të drejtave individuale, duke siguruar arsyetim për vendimet e marra të administratës. Përgjegjësia: nënkupton se çdo organ administrativ jep llogari dhe e arsyeton punën e vet para organit tjetër kompetent administrativ, ekzekutiv, ligjvënës ose gjyqësor. 23.Sa modele te sherbimive shtetrore kemi dhe cfar modeli te sherbimit shtetrore ka RM-se Kemi dy modele te sherbimeve shtetrore; Sistemi i karerries ose ndryshe sistemi i mbyllur dhe ai i hapur RM ka model te sherbimit shtetrore eshte i hapur. 24.Sipas cileve kritereve perkufizohet nacioni i nenpunsit shtetrore ? Sipas kriterit funksional dhe organizative , ku sipas kriterit funksional nenpunsi shtetrore eshte personi I cili kryene punen profisonale ,ndersa sipase atij organizativ plotesone kriterin funksional dhe paraqet kufizimin dhe konkretizimin e metutjeshem. Me centralizim, në kuptimin më të pergjithshëm, shprehet gjendja kur një organizatë qeveriset nga një qendër. 26.Cka nënkupton Decentralizimi? Decentralizimi shpreh bartjen e autorizimeve të caktuara prej organeve udhëheqëse (në majë të piramidës)në bartës funksional të caktuar 27. Cka nënkupton Dekoncentrimi? Dekoncentrimi, nënkupton tendencën që vendimet të nxirren nga ana e organeve varëse, natyrisht gjithnjë “në kuadër të rregullimit të caktuar juridik të së drejtës, detyrimeve dhe përgjegjësive të subjekteve të caktuara”. 28. Sipas cilev kritereve perkufizohet nacioni i nenpunesit shtetrore ? Sipas kriterit funksional dhe organizativ ku sipase kriterit fuksional nenpunsi shtetrore eshte personi i cili kryene punen profesionale,ndersa sipase atije organizativ peloteson kriterin funksional dhe paraqet kufizimi dhe konkretizim te matutjeshem. 29. Kush e ka statusin e nëpunësit shtetëror në RM? Personat qe plotesojen kriterin fuksional dhe jane te punesuar si nëpunësit të cilët i ushtrojnë punët që ndërlidhen me funksionet e shtetit në tri degët e pushtetit: ligjvënës, ekzekutiv dhe gjyqësor dhe në vetëqeverisjen vendore. 30. Kush nuk e ka statusin e nëpunësit shtetëror në RM? Personat që janë të punësuar në organet e sipërpërmendura dhe të cilët i ushtrojnë punët tekniko-administrative ose punët ndihmëse nuk e kanë statusin e nëpunësit shtetëror dhe për ta vlejnë dispozitat e përgjithshme për marrëdhënie pune. 31. Cilat janë grupet e nëpunësve shtetërorë dhe sa tituj të nëpunësve shtetërorë parashikohen në RM? Varësisht nga detyrat zyrtare që i kryejnë, nëpunësit shtetërorë klasifikohen në tri grupe: 1)nëpunës shtetërorë udhëheqës; 2)nëpunës shtetërorë profesionalë dhe 3)nënpunës shtetërorë profesionalë-administrativë
  • 4. Në grupin e nëpunësve udhëheqës bëjnë pjesë nëpunësit shtetërorë të cilët i kanë titujt e mëposhtëm: 1) sekretar i përgjithshëm, përkatësisht sekretar shtetëror; 2) këshilltar shtetëror; 3) udhëheqës sektori; 4) ndihmësudhëheqës sektori dhe 5) udhëheqës dege. Në grupin e nëpunësve shtetërorë profesionalë bëjnë pjesë nëpunësit në titujt e mëposhtëm: 1) këshilltar; 2) bashkëpunëtor i lartë; 3) bashkëpunëtor; dhe 4) bashkëpunëtor i ri. Në grupin e nëpunësve shtetërorë profesionalë-administrativë bëjnë pjesë nëpunësit me këta tituj: 1) referent i pavarur; 2) referent i lartë; 3) referent; dhe 4) referent i ri. 32. Cilat janë kushtet e përgjithshme për t’u punësuar në shërbimin shtetëror? Ligji për nëpunës shtetërorë përmban 6 kushte të përgjithshme që duhet t’i plotësojë çdo person i cili punësohet në shërbimin shtetëror: 1) të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë; 2) të jetë i moshës madhore; 3) të ketë përgatitje profesionale përkatëse që kërkohet për titullin, përkatësisht për grupin në të cilin punësohet; 4) të ketë përvojë pune të nevojshme, përveç për titujt bashkëpunëtor i ri dhe referent i ri; 5) të mos i jetë shqiptuar masa e sigurisë ndalim i ushtrimit të profesionit, të veprimtarisë ose të detyrës; dhe 6) të ketë aftësi të përgjithshme shëndetëndetësore. 33. Si punësohen në përgjithësi nëpunësit shtetërorë? Sistemit të vendeve të punës për administratën shtetërore në RM- se si mënyrë themelore e lidhjes së marrëdhënies së nëpunësit parashikohet shpallja publike dhe dhënia e provimit profesional për verifikimin e kualifikimeve dhe të njohurive të kandidatëve, si garanci se në administratë do të punësohen kuadro profesionalë dhe cilësorë, në bazë të aftësive të tyre. Ka dy përjashtime që kanë të bëjnë me nëpunësit me titullin më të lartë – sekretarët shtetërorë, përkatësisht sekretarët e përgjithshëm dhe rastet e të ashtuquajturit mobilitet horizontal i nëpunësve shtetërorë. 34. Përshkrueni sistemin spoils! Në bazën e sistemit spoils, qëndrojnë në radhë të parë kriteret politike të përzgjedhjes së nëpunësve shtetërorë, përkatësisht ndërlidhja politike e nëpunësit me partinë në pushtet. Vetë nocioni spoils (pre, gjah) pëdoret për të treguar se partisë fitimtare që e ka marrë pushtetin i takon preja (gjahu) e vendeve të nëpunësve dhe e funksioneve, që mund t’ua ndajë anëtarëve të vet ose ithtarëve të vet. 35. Kush vendos për punësimin e nëpunësve shtetërorë? Komisioni përbëhet prej 5 anëtarëve: nëpunësi shtetëror udhëheqës më i lartë – sekretari shtetëror / sekretari i përgjithshëm, dy nëpunës shtetërorë udhëheqës dhe një nëpunës shtetëror profesional nga organi dhe një përfaqësues i Agjencisë për Nëpunës Shtetërorë (Agjencia), me
  • 5. ç'rast në përbërje të komisionit duhet të sigurohet përfaqësi qytetarëve që u përkasin të gjitha bashkësive. 6. Numëroni disa të drejta më të rëndësishme të nëpunësve shtetërorë! Të drejtat më të rëndësishme të nëpunësve shtetërorë që janë të rregulluara me Ligj, kanë të bëjnë me të drejtën e veprimtarisë politike të nëpunësit shtetëror,me të drejtën për aftësim dhe për përkryerje (për stërvitje) profesionale, me të drejtën e mbrojtjes, me themelimin dhe me anëtarësimin në sindikata, me të drejtën për grevë, me të drejtën për rrogë përkatëse dhe për kompensime të tjera, si dhe me të drejtën për pushim . 37. Theksoni detyrimet e nëpunësve shtetërorë! Detyrimet e nëpunësve shtetërorë janë sistematizuar në mënyrë më të përgjithshme në një nen të Ligjit16, si detyrim për t’i kryer punët me ndërgjegje,në mënyrë profesionale, efektive, të rregullt dhe në kohë, në përputhje me Kushtetutën dhe ligjin, në mënyrë të paanshme dhe pa trysni dhe ndikime nga partitë politike, të mos priren nga bindjet e veta politike, nga interesat financiare personale, të mos i keqpërdorin autorizimet dhe statusin që e kanë si nëpunës shtetëror dhe ta ruajnë prestigjin e organit në të cilin punojnë. 38. Përse është e rëndësishme çështja e etikës në shërbimin shtetëror? Nëpunësit duhet t’i dinë parimet dhe standardet themelore që priten prej tyre për t’i zbatuar në punën e tyre dhe duhet të dinë se ku qëndrojnë kufijtë e sjelljes së pranueshme. Kjo mund të realizohet me deklaratë koncize, të hapur për opinionin të standardeve dhe të parimeve etike thelbësore që e udhëheqin shërbimin shtetëror, për shembull në formë të kodit të sjelljes, duke krijuar mirëkuptim të ndërsjellë në pushtet dhe në kuadër të bashkësisë së gjerë” 39. Cila është procedura e përparimit të nëpunësve shtetërorë në RM? Me përparimin kuptohet lëvizja lartë në shkallën e kierarkisë vertikale të titullit,përkatësisht kalimi prej një titulli në një titull tjetër më të lartë. Një formë të veçantë të lëvizjes horizontale, përkatësisht në të njëjtin vend pune në titull të njëjtë, por me ndryshim të masës së rrogës, që nuk do të duhej të barazohej me përparimin në vertikale, është rregulluar në Ligjin për nëpunësit shtetërorë. 40.Si vlersohet nenpunsit shtetrore ? Nenpunsi shtetrore munde te vlersohet me vlersim :dallohet ,kenaqe,nuk kenaqe 42. Prej se përbëhet komponenta ekskluzive e rrogës së nëpunësve shtetërorë? Me sistemin e ri parashikohet që rroga e nëpunësit shtetëror të përbëhet prej 2 komponenteve: komponentës themelore dhe komponentës përjashtimore.Komponenta themelore përbëhet: nga rroga bazë, nga shtesa e rrogës për titullin dhe nga shtesa e rrogës për karrierën. Ndërkaq, komponenta përjashtimore përbëhet: nga shtesa e rrogës për kushtet e veçana në punë dhe ngashtesa e rrogës për punë të jashtëzakonshme (puna jashtë orarit të punës). 43. Cilat janë kushtet për të fituar një shtesë të caktuar të rrogës për karrierë? Shtesa e rrogës për karrierë është element relativisht subjektiv në kuadër të komponentës themelore të rrogës së nëpunësit shtetëror, që varet nga plotësimi i një kushti pastër subjektiv – vlerësimi pozitiv i punës së nëpunësit shtetëror dhe të një kushti objektiv: minimumi i stazhit të caktuar në shërbimin shtetëror, për ç’arsye përkujton përparimin automatik në sistemet e karrierës. 44. A është stërvitja e drejtë apo detyrim i nënpunësit shtetëror? Stërvitja është një prej koncepteve themelore dhe të rëndësishme të drejtimit të resurseve njerëzore në përgjithësi, duke përfshirë edhe drejtimin e resurseve njerëzore në administratën shtetërore. Krahas objektivave të përgjithshme të zbatimit të stërvitjes që vlejnë pothuajse për të gjitha organizatat e sektorit privat dhe të atij publik, siç janë rritja e efektivitetit të punës dhe pakësimi i shpenzimeve, përmirësimi i cilësisë së punës, përmirësimi i motivimit të personelit dhe mbështetja e zhvillimit në karrierë, stërvitja në kuadër të shërbimit shtetëror. 45. Çdo të thotë parregullsi disiplinore, e çdo të thotë shkelje e disiplinës?
  • 6. Shkelja e detyrës zyrtare në sistemin tonë mund të paraqitet në formë të dyfishtë: si parregullsi (kundërvajtje) disiplinore dhe si delikt disiplinor. Si parregullsi disiplinore: mosardhja në punë në kohë të caktuar dhe vajtja nga puna para se të mbarojë orari i punës, përkundër vërejtjes së nëpunësit shtetëror që është epror I drejtpërdrejtë; ruajtja e parregullt e akteve dhe e të dhënave zyrtare; mosardhja e paarsyeshme në punë deri në dy ditë pune gjatë një viti kalendarik; dhe mosmbajtja e shenjave me emrin personal, në qoftë se ekziston një detyrim I tillë. Delikti disiplinor është; moskryerja ose kryerja e pandërgjegjshme, e pahijshme, me vonesë ose me pakujdesi e detyrës zyrtare; shprehja dhe paraqitja e bindjeve politike gjatë kryerjes së detyrave zyrtare; refuzimi i dhënies ose dhënia e të dhënave të pasakta organeve shtetërore,personave juridikë dhe qytetarëve, po qe se dhënia e të dhënave parashikohet me ligj; posedimi i paligjshëm i mjeteve materiale; refuzimi i kryerjes së detyrave zyrtare të vendit të punës në të cilin është i sistemuar nëpunësi shtetëror ose refuzimi i urdhrave të nëpunësit shtetëror që është erpror i drejtpërdrejtë; mosprespektimi i aktit të funksionarit të organit me të cilin rregullohet mënyra e ushtrimit të funksioneve të organit dhe numri i nëpunësve shtetërorë që do të punojnë në kryerjen e tyre gjatë grevës; mosmarrja apo marrja e pjesshme e masave të caktuara për garantimin e sigurisë së lëndëve të besuara; shkaktimi i dëmit të madh material; përsëritja e parregullsisë disiplinore; marrja e dhuratave ose ndonjë lloj tjetër përfitimi; refuzimi i aftësimit dhe i ngritjes profesionale në të cilin dërgohet nëpunësi shtetëror. 45. Çka nënkuptohet me nocionin Administratë publike në RM? Me nocionin administratë publike përfshihen të punësuarit në vetë administratën lokale, në veprimtaritë e arsimit, shëndetësisë, kulturës, shkencës dhe veprimtaritë sociale si dhe të punësuarit në organet shtetërore dhe organet në tri shtyllat e pushtetit që nuk kanë status të nëpunësve shtetërorë . 46. Çka nënkuptohet me nocionin Administratë shtetërore në RM? Admenistrata shtetrore eshte nje kuptim me i ngushte se ai i administrates publike,administrate shtetrore perfaqeson njerin nga instrumentet e aparatit shtetrore permes te te cilit shteti ushtrone veprimtarin e vete te gjere dhe te gjithaneshem. 47.Sa lloje te kontrollit te punes se organeve te administrates kemi ? Kemi dy lloje te kontrollit te punes se organeve te administratese ato jane: 1) kontrolli I mbrendeshem 2) kontrolli I jashtem 48.Ne sa forma zhvillohet kontrolli I brendshem? Ne sistemin administrative bashkohor kontrolli I mbredeshem administrative zhvillohet ne dy forma: 1) kontrolli institucional 2) kontrolli kierarkik 49.Sa lloje te kontrollit te jashtem te administrates kemi? Kemi dy kontrollit te jashtem te administrates : 1) kontrolli nga ana e prlamentit 2) kontrolli gjyqesor 50.Cilat jane mjetet e kontrollit politik te administrates? Mjetet e kontrollit politik te administraters jane: 1) kontrolli organizative
  • 7. 2) kontrolli funksionale 51.Cka nenkuptojem me kontrollin gjyqesor te administrates? Kontrolli gjyqesor I administrates nenkupton autorizimet te cilat I jepen nje organi te panvarur nga pushteti politik dhe nga administrate qe ti zgjidh konfliktet te cilat jane te shkaktuara me funksionimin e administrates. 52.Cilat jane mjetet organizative te kontrollit? Mjetet e kontrollit organizativ jane: 1) me decentralizim 2) ndarje funksioneve 3) kolegjialiteti 53.Cilat jane mjetet funksionale te kontrollit? Mjetet e kontrollit funksionale jane: 1) vendosja e qytetareve 2) perfaqesimi I qytetareve 3) kufizimi me norma 54.Cka nenkuptojem me pergjegjesine politike te administrates ? Pergjegjsia paraqet njerin nga raportet themelore midis njeriut dhe pushtetit, pergjegjsia paraqet raport shoqerore qe ne kuptimin juridik do te thot ti nenshtrohesh sanksioneve te norms se caktuar juridike. 55.Sa lloje te pergjegjsise se ministrave kemi dhe cka nenkuptojem me pergjegjesine idividuale? Pergjegjesi individuale dhe kolektive Pergjegjesi individuale e ministrit nenkupton si aktet e veprimeve po ashtu edhe leshimet e vet ministrit dhe resorit te tij. 56. Cilat jane saksionet mbi pergjegjesine politike? Saksionet mbi pergjegjesine politike jane: 1) rregullat e procedures mbi pergjegjsine politike 2) llojet dhe natyra e sanksioneve mbi pergjegjsine politike 3) doreqja 57.Kur per te pare u perdore termi burokraci dhe cka nenkuptojme me kete terme ? Termi burokraci per here te pare u perdore ne vitni 1745 nga Vincent De Gournay,termi perdoret apo paraqet pushtetin qe kane nenpunsit ne nivele te ulta te administrates shtetrore. 58.Si operon nje burokraci funksionale ne baze te Weberit? Sipas Weberit nje burokraci funksionale operon ne baze te regullave , ndarejes se punes qe si pasoj ka specializimin ,administrate qe eshte profesione ,administrate qe ka arkive, hierarkise etj 59.Cilat jane karakteristikat e burokracis ? Karakteristikat e burokracis jane: Konzervative ,organizata burokratike jane organizata qe fuksionojen nga larte poshte, procedurat ne keto organizata jane te thjeshta dhe mund te mesohene nga secili antar i organizates. 60.Osborn dhe Gaebler cilen teori perfaqsojne dhe cka pretendojne ata ? Osborn dhe Gaebler-jane dy kritike me te zeshem te burokracis te cilat pretendojene se forma burokratike e organizimit te sektorit public eshte burimi kryesor i joefkasitetit. 61.Cilat jane tendencat kryesore qe ndikojne ne ekspansionin e administrates publike ? Tendncat kryesore qe ndikojne ne ekspansionit e admin. publike jane : dendesia shoqerore, kominikimi dhe tregtia, organizatat, ndarja e punes,interesi legjitim transfer I informative dhe dijes ,rritje e vellimit te prodhimeve dhe sherbimeve. 62.Cka nenkuptojem me paradoks administrative ?
  • 8. Me paradoks administrative –nenkuptojem tendencen e administrates te shpejtohet rritja edhe ne situate kur rritja e numrit te punsuarve nuk eshte aspak e nderlidhur me rritjen e vellimit ,te puneve ne administrate. 63.Ne sa hipoteza mbeshtetet ligji I Parkinsonit ? Ligji I Parkinsonit mbeshtetet ne dy hipoteza: 1) cdo nenpunes deshiron qe te kete vartes , e jo numri I konkurent. 2) Nenpunsit ne administraten publike furnizojen me pune njeri tjetrin. 64.Parimi Piter –perfaqesues he kuptimin ? Parim Piter – dy teoriitcente Piter dhe Hal jane te njohur me nje teori e cila quhet parimi Piter. Sipas kesaj teorie cdo I punesuar synon te avancohet ne hirarkin deri ne ate nivel te shkalles hirerkike ne ate pozite per te cilen do te jete jo kompetente. 65.Esenca e parimit Piter? Esenca e parimit Piter-cdo nenpunes heret apo vone do te arrij ne nje nivel hirarkik apo pune te cilen nuk do te jete I afet ta kryej. ,pra nese individi eshte I mire ne kryerjen e puneve ne nje pozite hirarkike nuk dote thot se do te jete kompetet edhe per kryerjen e puneve ne poziten net e cilen eshte avancuar. 66.Cka paraqet politika publike ? Politika publike- paraqet instrument te elitave politike me ane te se ciles krijojn struktura te regullta dhe sens per drejtim. Programi politik – paraqet nje concept me te ngusht ku perfeshihen te gjitha aktivitetet qe formohen e qe kane te bejen me zbatimin e politikes publike. Proces politik- eshte process qe ka te beje me ushtrimin e pushtetit ,por per te ushtruar pushtet, per te zbatuar ligjin ,elitat politike perdoren aparatin administrative publike si mjet per realizimin e pushtetit te tyre. 67.Cilat jane fazat e proceseve publike ?? Fazat e procesit te politikes pjane: 1) percaktimi I agjendes apo indetifikimit I problemit 2) marrja ose mos marrja e vendimit 3) implemetimi 4) evulimi I programit. 68.Ne teori njihen dy lloj te aketoreve qe mbajne peshe ne percaktimin e problemeve: 1) aktoret institucional 2) aktoret jashte –institucional. Aktoret institucional jane : legjislativi, ekzekutivi,burokracia,gjykata. Aktoret jashte institucional jane : mediumet ,OJQ,qytetaret,lobi grupet. 69.Cikli I vemendjes per nje problem nga Anthoni Downs perfshin 5 faza: Faza e pare : problemi Faza e dyte :ndodh ngjarja apo incidenti qe do te jete katalizator dhe qe do te ndikoj te qytetaret te shprehin interesim dhe vullnet per zgjidhjen e ceshtjes. Faza e trete : pranimi nga publiku se ndryshimi do te kushtoje Faza e kater : renia e interesit te publikut Faza e peste ; Pas problemit 70.Vendimarja ne organizata nenkupton : 1) procesi i zgjidhjes se nje ceshtjeje. 2) percaktimi i vendimarrjes per nje alternative nga alternative tjeter ofruar. 3) vendimi per pordurimin e resurseve individuale dhe organizative. 4) vendim per menyren e implemetimit te nje vendimit te caktuar. 71.Egzistojen dy teori te kunderta qe mundoen te shpjegojen mekanizmat qe prodhojen vendime politike:
  • 9. 1.teoria racional 2.teoria inkrementale. 72.Implemetimi-paraqet program politik dhe eshte faza kryesore e ciklit te politikave publike ku rol kryesor kane administratoret public,gjithashtu perfshine ato aktivitete qe kan te bejne me aplikimin e programeit ne praktik. 73.Vlersimi ka te beje me analizat sistematike te aktiviteteve te ndermara nga qeveria. Dallojem dy lloje te vlersimit (evulimit) 1. evuluimi (vlersimi) programor dhe 2. evuluimi (vlersimi) menaxherial. 74.Sherbimi public- eshte e drejt e sherbimeve publike dmth se nuk ka karakter te urdherit ,vec se permban norma per rregullimin dhe drejtimin perkatesisht qeverisjen e sherbimeve publike. 75.Sherbimet publike klasifikohen apo merren dy kritere 1) objekti I sherbimit public dhe 2) menyra se si sigurohet interesi public. 76.Sipas objekteve sherbimet publike klasifikohen ne tri kategori: 1) sherbime publike te administrates 2) sherbimet publike te industries dhe te tregtis 3) sherbimet publike sociale. 77.Sipas menyres se sigurimit te interesit te pergjithshem sherbimet publike klasifikohen: 1) sherbimet publike te cilat kan per qellim te drejtperdrej dhe individualisht ti plotesojn nevojat e individeve. 2) sherbimet publike te cilat ne menyr inderekte ofrojn dobi individeve. 3) sherbimet publike te cilat nuk jane te destinuaradrejpersedrejti per dobine personale te individeve.