Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Viewers also liked
Viewers also liked (9)
Similar to ธรรมภาคปฏิบัติ ๕
Similar to ธรรมภาคปฏิบัติ ๕ (20)
More from วัดดอนทอง กาฬสินธุ์
More from วัดดอนทอง กาฬสินธุ์ (20)
ธรรมภาคปฏิบัติ ๕
- 2. บทที่ ๑ ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑. ความหมายและความสำาคัญของ ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑) ความหมายของธัมมานุปัสสนา สติปัฏฐาน
- 3. ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน แยกตาม รูปศัพท์ได้ดังนี้ คือ ธรรม + อนุปัส สนา + สติปัฏฐาน ธรรม คือ สภาวธรรมทั้งหลาย อนุ ปัสสนา คือ การพิจารณา การตาม
- 4. เห็นด้วยปัญญา และสติปัฏฐาน คือ ฐานอันเป็นที่ตั้งแห่งสติ เมื่อรวมเป็น ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน จึงมีความ หมายโดยรวมว่า การต้ัังสติ พิจารณาธรรมการใช้สติตั้งมั่น
- 5. ในการพิจารณาธรรมหรือการ พิจารณาธรรมภายใน พิจารณา ธรรมภายนอก หรือพิจารณาธรรม ทั้งภายในและภายนอก ที.ม.(ไทย) ๑๐/๒๐๕/๑๖๕.
- 6. ๒) ความสำาคัญของธัมมานุปัสสนา สติปัฏฐาน ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน มีความ สำาคัญอย่างยิ่งในการปฏิบัติธรรม ปรากฏอย่างน้อย ๔ ประการ คือ
- 9. เพื่อความดับสูญแห่งทุกข์และ โทมนัสเพื่อบรรลุธรรมที่ถูกต้องเพื่อ ทำาให้แจ้งซึ่งพระนิพพาน หนทางนี้ คือสติปัฏฐาน ๔” ม.มู.(ไทย) ๑๒/๓๕๓_๓๖๐/๒๖๔_๒๗๐.
- 10. (๔) ความสำาคัญในฐานะเกี่ยวข้อง กับธรรมนิยาม นิยาม ๕ ๑) อุุุตุนิยาม กฏของธรรมชาติของ สรรพสุ่ิง
- 11. ๒) พีชนิยาม กฏธรรมชาติของการ ทำางานทางกาย ชีวภาพของสุ่ิงมี ชีวิต ๓) จิตนิยาม กฏการทำางานของจิต ๔) กรรมนิยาม กฏการแสดงเหตุ
- 12. และผลตามมาจากเหตุ ๕) ธรรมนิยาม กฏของธรรมชาติ การพิจารณานิยาม ๕ ด้วยธรรมคือ ไตรลักษณ์ ธรรมนิยาม ๕ ก็จะ ปรากฏเป็นหลักธรรมในนิมิตของ
- 14. ๓. หลักการและวิธีการปฏิบัติธัมมานุปัสสนาสติ ปัฏฐาน ๑) หลักการปฏิบัติธัมมานุปัสสนาสติ ปัฏฐาน (๑) หลักการพิจารณาธรรม ภายนอกกับธรรมภายในเชื่อมโยง กัน สาระ ขันธ์ ๕ คนอื่นกับขันธ์ ๕ ตัว เอง
- 15. (๒) การเห็นไตรลักษณ์ หลักไตรลักษณ์ ได้แก่ ก. สังขารทั้งหลายทั้งปวง ไม่เที่ยง ข. สังขารทั้งหลายทั้งปวง เป็นทุกข์ ค. ธรรมทั้งหลายทั้งปวง เป็น อนัตตา
- 16. ธรรมมีความหมายกว้างกว่าสังขาร ธรรมแยกออกเป็น ๒ ประเภท คือ สังขตธรรมและอสังขตธรรม สังขตธรรม คือสรรพสิ่งที่ถูกปรุง แต่ง
- 17. อสังขตธรรม คือสุ่ิงที่ไม่มีปัจจัย ปรุงแต่ง (๓) การเกิดวิราคะ ก. วิราคานุปัสสี พิจารณาเห็นขันธ์ ๕ เปลี่ยนแปลงไปตามกฏ ไตรลักษณ์
- 19. ๒) วิธีการปฏิบัติธัมมานุปัสสนาสติ ปัฏฐาน (๑) วิธีการพิจารณาหลักธรรม ภายนอกเข้าสู่ภายใน ก. พิจารณาขันธ์ ๕
- 20. ข. พิจารณาอุปาทานขันธ์ ๕ ค. พิจารณาอายตนะภายใน ๖ และ อายตนะภายนอก ๖ ง.
- 21. (๒) วิธีการพิจารณาหลักธรรม ภายในออกสู่หลักธรรมภายนอก สาระ : พิจารณาสภาวธรรมที่เกิด ขึ้นขณะปฏิบัติเชื่อมโยงกับ กาย เวทนา จิต ธรรม
- 22. (๓) การพิจารณาสภาวะที่เกิดขึ้น ด้วยหลักไตรลักษณ์ หลักไตรลักษณ์ ได้แก่ ก. สังขารทั้งหลายทั้งปวง ไม่เที่ยง ข. สังขารทั้งหลายทั้งปวง เป็นทุกข์
- 23. ค. ธรรมทั้งหลายทั้งปวง เป็น อนัตตา (๔) การพิจารณาเห็นความเบื่อ หน่าย (นิพพิทา)
- 24. ๔. อานิสงส์ของการปฏิบัติตามธัมมานุปัสสนา อานิสงส์ ๒ ระดับ คือ ๑) ระดับโลกิยะ ๒) ระดับโลกุตตระ
- 25. ๑) ระดับโลกิยะ แบ่งเป็น ๓ ประเภท (๑) ได้พัฒนาตนเองและสังคม ๓ ด้าน คือ ศีล สมาธิ ปัญญา
- 26. (๒) การบรรลุวิชชา ๘ ๑) วิปัสสนาวิชชา ๒) มโนมยิทธิ ๓) อิทธิวิธี ๔) ทิพพโสต
- 27. ๕) เจโตปริยญาณ ๖) ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ๗) ทิพพจักขุ ๘) อาสวักขยญาณ
- 28. (๓) ได้รักษาแก่นพระพุทธศาสนา ๒) ระดับโลกุตตระ (๑) สตฺตานํ วิสุทฺธิยา เพื่อความ บริสุทธิ์แห่งสัตว์ทั้งหลาย
- 29. (๒) โสกปริเทวานํ สมติกฺกมาย เพื่อ ข้ามพ้นความโศก และความรํา่่ไร (๓) ทุกฺขโทมนสฺสานํ อตฺถงฺคมาย เพื่อความดับสูญแห่งทุกข์และ โทมนัส
- 30. (๔) ญายสฺส อธิคมาย เพื่อบรรลุ ธรรมที่ควรรู้ (๕) นิพฺพานสฺส สจฺฉิกิ่ิริยาย เพื่อ ทํานิพพานให้แจ้ง
- 31. ระดับของพระอริยบุคคล ๔ ระดับ (๑) พระโสดาบัน (๒) พระสกทาคามี (๓) พระอนาคามี (๔) พระอรหันต์
- 32. ๕. การนําหลักธรรมไปประยุกต์ใช้ ๑) การนําหลักธรรมไปประยุกต์ใช้ ในชีวิตประจําวัน (๑) การแก้ปัญหาชีวิตส่วนบุคคล และสังคม ใน ๓ ระดับ คือ ก. ระดับศีล