2. INTERNATINONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM (leMBA)
Chirong trînh Cao hoc Quàn tri Kinh doanh Quôc tê
LUÂN VAN TÔT NGHIÊP
MOT SÔ GIÀI PHÀP XÂY D I T N G C O C Â U T Ô CHlTC NHÂN SU^
• • •
CÀC CO QUAN CHUYÊN MON THUÔC UBND CÂP HUYÊN
TINH BÂC NINH
NGUYEN VAN PHUC
IeMBA#3
THANG 5, 2007

3. INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM (leMBA)
Chirang trinh cao hoc Quàn trj Kinh doanh Quoc te
BÀN LUÀN VÀN NÀY Dl/OC NÔP CHO
TRLTOfNG DAI HOC IRVINE (MY)
VA
KHOA QUAN TRI KINH DOANH HSB
(DAI HOC QUÔC GIA HÀ NQI)
BAN LUÂN VAN LA MOT PHAN BÂT BUQC
m a « a « M j TRÎNH DÀOTAOTHACSYQUÀNTOKIW
THANG 05,2007

4. Phê duyêt cùa Chirong trinh Cao hoc quàn trj kinh doanh quôc tê
Chu nhiêm chuong trinh
Toi xâc nhân rang luân vàn này dà dâp ùrng duoc câc yêu câu cùa mot luân van tôt nghiêp
thuôc chuang trinh dào tao Thac sy Quàn tri kinh doanh.
TS. Vij Xuân Quang
Chu tich Hôi dông
Chùng toi, ky tên duâi dây xâc nhân rang chùng toi dâ doc toàn bô luân vân này va công
nhân bàn luân vàn hoàn toàn dâp ûmg câc tiêu chuân cùa mot luân vàn Thac sy quàn tri kinh
doanh.
^uyen
Giâo viên hué^ng dan
Câc thành viên Hôi dông
(Xêp thù" tu" tên theo bàng chû câi)
TS. TaNgpcCâu
TS. Nguyen Vàn Lan
NCS. Hà Nguyên

5. LOI CÀM CfN
Luân vàn tôt nghiêp này là kêt quà cùa quâ trinh phân dâu, hoc tâp, nghiên cuu, vai
tât cà no lue cùa bàn thân toi. Trong quâ trinh hoc tâp va nghiên cuu bàn thân toi dà nhân
dugc su quan tâm, tao dieu kiên cùa câc dông chi lânh dao UBND tinh; lành dao Sa Noi vu
tinh Bàc Ninh; su huong dân tân tinh cùa câc Giâng viên cùa Khoa quàn tri kinh doanh- Dai
hoc Quôc Gia Hà Nôi (HSB).
Trong suot quâ trinh hoc tâp va nghiên cûu hoàn thiên luân vàn này toi dà nhân duac
su ùng hô giùp dô cùa:
Lành dao UBND tinh Bàc Ninh; Lành dao Sa Nôi vu tinh Bàc Ninh dà cho phép va
tao moi dieu kiên thuân loi cho toi duçfc tham gia hoc tâp chuang trinh lien kêt dào tao Cao
hoc quàn tri Kinh doanh Quôc tê giûa Dai hoc Quôc Gia Hà Nôi vai truàng Dai hoc
IRVINE (Mt);
Tâp Thê Giâng viên, viên chue, nhân viên Khoa Quàn tri Kinh doanh - Dai hoc Quôc
Gia Hà Nôi (HSB), dàc biêt là Thày Hà Nguyên, Giàng viên truc tiêp huong dân toi trong
quâ trinh thuc hiên luân vàn tôt nghiêp;
Ban quàn ly Du an VIE/01/024B- Bô Nôi vu; Lành dao va công chue câc phông
chuyên mon cùa Sa Nôi vu tinh Bàc Ninh; Lành dao UBND huyên, Lành dao câc Phông
chuyên mon; Công chùfc câc phông chuyên mon cùa UBND huyên Gia Binh tinh Bàc Ninh
dà giùp dô toi trong viêc cung câp thông tin, kê khai công viêc; tham gia phông vân trong
quâ trinh nghiên cuu khào sât thuc tê tai dan vi;
Câc Thày, cô trong Hôi dông châm luân vàn tôt nghiêp cùa HSB dà cô nhûng y kiên
dông gôp, bô sung cho luân vàn;
Ngoài ra, luân vàn này con duçrc tham khào y kiên cùa mot sô Tien sy cô nhiêu kinh
nghiêm trên lînh vue quàn ly nhân su, dâ nhiêt tinh tham gia dông gôp y kiên.
Tuy nhiên, dây là mot nôi dung nghiên cuu hoàn toàn moi mè dôi vôi câc ca quan
hành chînh cùa Viêt Nam, pham vi nghiên cuu rông va da dang, câc hoat dông nghiên cmi
hêt suc phùc tap va nhay càm, lien quan dên con nguôi, ma nhûng nguài lien quan à dây
phân Ion là cô quyên lue trong xà hôi dang hoat dông công tac trong câc ca quan Nhà nuac
cùa dia phuang w . . . Do vây, luân vàn cô thê con nhiing khiêm khuyêt nhât dinh ma bân
thân chua nhân thây, vai tinh thân câu thi toi rât mong tiêp tue nhân dugc nhiêu y kiên tham
gia dông gôp cùa qui vi de toi tiêp tue bô sung, hoàn thiên câc nôi dung dà dugc trinh bây
trong luân vàn này, vôi mong muôn luân vàn này se cô tâe dung, ung dung thuc tien cao,
nhàm tùng buac câi eâch nên hành chinh nhà nuac, nâng cao hiêu lue, hiêu quà hoat dông
cùa câc ca quan hành chinh nhà nuac à dia phuang..
Xin trân trong càm an,/.

6. CAM KET
Toi xin cam kêt rang nôi dung cùa bàn Luân vàn này chua dugc nôp cho bât ky mot
chuang trinh câp bàng cao hoc nào cùng nhu bât ky mot chuang trinh dào tao câp bàng nào
khâe.
Toi cùng xin cam kêt rang bàn Luân vàn này là nô lue câ nhân cùa toi. Câc kêt quà
phân tich, kêt luân trong Luân vân này ( ngoài câc phân dugc trich dân) dêu là kêt quà làm
viêc cùa toi.
Hoc viên
Nguyên Vân Phûc

7. LOI CAM ON
Luân vàn tôt nghiêp này là kêt quâ cùa quâ trinh phân dâu, hoc tâp, nghiên cùu, vai
tât câ nô lue cùa bàn thân toi. Trong quâ trinh hoc tâp va nghiên cuu bân thân toi dà nhân
dugc su quan tâm, tao dieu kiên cùa câc dông chi lành dao UBND tinh; lành dao Sa Nôi vu
tinh Bàc Ninh; su huong dan tân tinh cùa câc Giàng viên cùa Khoa quàn tri kinh doanh- Dai
hoc Quôc Gia Hà Nôi (HSB).
Trong suôt quâ trinh hoc tâp va nghiên cuu hoàn thiên luân vân này toi dà nhân dugc
su ùng hô giùp da cùa:
Lành dao UBND tinh Bàc Ninh; Lành dao Sôf Nôi vu tinh Bàc Ninh dà cho phép va
tao moi dieu kiên thuân Igi cho toi dugc tham gia hoc tâp chuang trinh lien kêt dào tao Cao
hoc quàn tri Kinh doanh Quôc tê giûa Dai hoc Quôc Gia Hà Nôi vai truong Dai hoc
IRVINE (Mt);
Tâp Thê Giàng viên, viên chue, nhân viên Khoa Quàn tri Kinh doanh - Dai hoc Quôc
Gia Hà Nôi (HSB), dae biêt là Thày Hà Nguyên, Giàng viên truc tiêp huong dân toi trong
quâ trinh thuc hiên luân vàn tôt nghiêp;
Ban quàn ly Du an VIE/01/024B- Bô Nôi vu; Lành dao va công chue câc phông
chuyên mon cùa Sa Nôi vu tinh Bac Ninh; Lành dao UBND huyên, Lành dao câc Phông
chuyên mon; Công chue câc phông chuyên mon cùa UBND huyên Gia Binh tinh Bàc Ninh
dà giùp da toi trong viêc cung câp thông tin, kê khai công viêc; tham gia phông vân trong
quâ trinh nghiên cuu khào sât thuc tê tai dan vi;
Câc Thày, eô trong Hôi dông châm luân vàn tôt nghiêp cùa HSB dà c6 nhûng y kién
dông gôp, bô sung cho luân vàn;
Ngoài ra, luân vàn này con dugc tham khào y kiên cùa mot sô Tien sy eô nhiêu kinh
nghiêm trên lînh vue quàn ly nhân su, dà nhiêt tinh tham gia dông gôp y kiên.
Tuy nhiên, dây là mot nôi dung nghiên cuu hoàn toàn moi mé dôi vôi câc ca quan
hành chinh cùa Viêt Nam, pham vi nghiên cùu rông va da dang, câc hoat dông nghiên cùu
hêt suc phùe tap va nhay càm, lien quan dên con nguoi, ma nhûng nguôi lien quan à dây
phân lôm là cô quyên lue trong xà hôi dang hoat dông công tac trong câc ca quan Nhà nuac
cùa dia phuang w . . . Do vây, luân vàn cô thê con nhûng khiêm khuyêt nhât dinh ma bân
thân chua nhân thây, vôd tinh thân câu thi toi rât mong tiêp tue nhân dugc nhiêu y kiên tham
gia dông gôp cùa qui vi de toi tiêp tue bô sung, hoàn thiên câc nôi dung dà dugc trinh bây
trong luân vàn này, vôi mong muôn luân vàn này se eô tâe dung, ùng dung thuc tien cao,
nhâm tùng buac câi câeh nên hành chinh nhà nuac, nâng cao hiêu lue, hiêu quâ hoat dông
cùa câc ca quan hành chînh nhà nuac à dia phuang..
Xin trân trong càm an./.

8. 1.3.6- Vàn hoàtô chue 11
1.3.7-Môi truong cùa tô chùc 11
1.4- Quyên lue tô chùc H
1.5- Phân loai tô chùc 12
1.6-Thiêtkétôehùc 12
1.7- Dàc diêm cùa tô chùc hành chinh 13
1.7.1- Tô chùc hành chînh công quyin 13
1.7.2- Tô chùc hành chînh nghiipvu 13
1.7.3-Dàc diim cùa tô chùc hành chînh 14
1.7.4- Hoat dông cùa ca quan hành chînh công 16
1.7.5- Tô chùc îao dông ( nhân su) trong ca quan hành chînh 16
1.8- Mot sô càn bênh thuông thây trong mot tô chùc 18
1.8.1- Tô chùc luôn cô xu huông bành truong 19
1.8.2- Su gia tàngcùa câc chùc vu hành chînh 19
1.8.3- Tînh bào thù 19
1.8.4- Nhûng tàng bàng ngâm cùa tô chùc 20
1.9. Quàn ly nhân su 21
2. Nen công vu, quàn ly djch vu công va câi eâch nhân su* ô* mot so nvô'c phât triên trên
thegiôl 23
2.1. Kinh nghiêm quàn ly dich vu công cùa Công hoà Phâp va Italia 23
2.1.1. He thông tô chùc hành chînh nhà nuac 23
2.1.2. Vi tô chùc cung câp dich vu công 24
2.2. Câi câeh nhân su à Trung Quôc 25

9. MUC LUC
• •
PHÂN MO DÀU
1-Têndètài: 1
2- Ly do chon de tài 1
3- Mue dich cùa de tài 3
4- PhuoTig phâp nghiên cùu 3
4.1 Phuang phâp 3
4.2 Thu thâp, xùly vàphân tîch dûliiu 4
5- Ket câu cùa luân vàn 4
CHU'ONG 1
c a s ô LY LUÂN
1-Tochùc 5
1.1-Tô chùc là gi? 5
1.2- Tai sao tô chùc dugc hinh thành 7
1.2.1- Tô chùc ra dài di tgo ra sue mgnh 7
1.2.2- Tînh hieu quà 8
1.2.3- Di thoà mân nhu câu 8
1.3- Câc dàc tinh cùa tô chùc 9
1.3.1- Mue tiiu cùa tô chùc 9
1.3.2- Ca câu bô mây tô chùc 9
1.3.3- Càc thùbgc cùa tô chùc 10
1.3.4- Phân viec va hop tâe 10
1.3.5- Tînh liin tue cùa tô chùc 10

10. 1.3.6- Vàn hoà tô chùc 11
1.3.7-Mai truàng cùa tô chùc 11
1.4- Quyên lue tô chùc 11
1.5- Phân loai tô chùc 12
1.6-Thiétkêtôehùc 12
1.7- Dàc diêm cùa tô chùc hành chînh 13
1.7.1- Tô chùc hành chînh công quyin 13
1.7.2- Tô chùc hành chînh nghiip vu 13
1.7.3- Dàc diim cùa tô chùc hành chînh 14
1.7.4- Hogt dông cùa ca quan hành chînh công 16
1.7.5- Tô chùc Iao dông ( nhân su) trong ca quan hành chînh 16
1.8- Mot sô càn bênh thuông thây trong mot tô chùc 18
1.8.1- Tô chùc luôn cô xu huông bành truong 19
1.8.2- Su gia tàngcùa càc chùc vu hành chînh 19
1.8.3- Tînh bào thù 19
1.8.4- Nhitng tàng bàng ngâm cùa tô chùc 20
1.9. Quàn ly nhân su 21
2. Nen công vu, quan ly dich vu công va câi câeh nhân su ô* mot so nudc phât triên trên
thégiôi 23
2.1. Kinh nghiêm quàn ly dich vu công cùa Công hoà Phâp va Italia 23
2.1.1. Hi thông tô chùc hành chînh nhà nuac 23
2.1.2. Vi tô chùc cung câp dich vu công 24
2.2. Câi câeh nhân su à Trung Quôc 25

11. 2.2.1. Tàng cuùng chi dô công chùc va xây dung dôi ngû càn bô 26
2.2.2. Tàng cuùng xây dung àôi ngû nhân tài khoa hoc ky thugt vôi viic lây nhân tài cô
chuyin mon cao làm nàng côt 27
2.2.3. Thuc dây cài càch chi dô nhân su dan vi su nghiip 27
2.2.4. Nghiin cùu cài càch chi âô chùc danh 27
2.2.5. Kiin toàn, hoàn thiin hi thông thi truàng nhân tài 27
3. Nèn hành chinh cùa Viêt Nam 28
4. Ly thuyét vè tuyén dung va mot so kinh nghiêm vè tuyên dung a nuô*c ngoài ...30
4.1. Tuyên dung 30
4.1.1 Tuyin dung nôi bô 30
4.1.2. Tuyin dung tù bin ngoài tô chùc 31
4.1.3. Tuyin dung à câc chînh quyin dia phuang va câc tô chùc phi lai nhuân 32
5. Phân tich, do luôtig công viêc trong lînh vire hành chinh 34
5.1-Phân tich công viêc 34
5.1.1- Mue dîch cùa phân tîch công viic 34
5.1.2- Quà trinh phân tîch công viic 35
5.2-Do luÔTigcông viêc 39
5.2.1-Dinh nghïa 39
5.2.2- Ky thugt do luàng công viic 39
5.2.3- Moi quan hi giûa công viic vai dàc diim nguài thuc hiên 41
6. Công tac dinh bien trong to chùc 42
6.1. Mue tiêu cùa công tâe dinh bien 42
6.2- Xâc dinh bien chê 43

12. 4.12 Kit quà phân tîch do luàng công viic tai Uy ban Dân sô Gia dinh va trè em
74
CHlTONG 3
PHÂN TÎCH, DÂNH GIA, PHÂT HIËN VÂN DE TRÊN CO SÔ
KÉT QUÂ NGHIÊN ClTU Ù CHlTONG 2
1. Tong hop két quâ phân tich do luong công viêc tai 10 phông chuyên mon thuôc
UBND huyên Gia Binh, tînh Bàc Ninh 77
1.1. Tông hop kit quà phân tîch do luàng công viic theo lînh vue: 77
1.2. Tông hop kit quà phân tîch do luàng công viic theo mùc dô phùc tgp cùa công v/|c80
2. Nhûng ton tai trong công tac Tô chùc nhân su* dirac làm rô thông qua câc kêt quâ
nghiên cihi 81
2.1 .Trong viic sàpxêp Tô chùc bô mây 81
2.2. Thuc hiin chùc nàng, nhiim vu duac giao 83
2.3. Công tâe dinh biin, tuyin dung, bô trî, su dung, quàn ly càn bô, công chùc 84
2.4. Lînh vue xâc dinh ca câu nggch công chùc theo mùc dô phùc tgp cùa công viic: 87
2.5. Lînh vue xây dung ki hogch thuc hiin nhiim vu, cài tien qui trinh làm viic, cài càch thù
tue hành chînh 89
3. Mot so nguyên nhân co" bân dân dén ton tai trên 91
3.1. Cache quàn ly, phân bô biin chi: 91
3.2 .Công tâe tuyin dung va su dung nhân lue 92
3.3. Công tdc thuc hiin nhiim vu va dânh gia công chùc 93

13. CHU'ONG 4
DÉ XUÂT CÂC GIÂI PHÂP eu THÉ VA KÉT LUÂN
1. Tong quan 96
2. Nhûng de xuât eu the 97
2.1. Vi chùc nàng, nhiim vu, quyinhgn 97
2.2. Vi Tô chùc bô mây 97
2.3. Vi Công tàc dinh biin, bô trî, su dung, quàn ly càn bô, công chùc 98
3. Câc két quà mong dçri cùa luân vàn 99
3.1 Vi Tô chùc bô mây. 99
3.2. Công tàc biin chi va ca câu công chùc 100
3.3. Lînh vue bô trî, su dung càn bô, công chùc 100
4. Nhûng han ché cùa luân vàn va huông nghiên cùu tiep 101
4.1 Hgn chi cùa luân vân 101
4.2. Huàng nghiin cùu tiip cùa luân vàn 102
5. Két luân 104
Phuluc 106
Biêu mau 145

14. PHÂN MO DAU
1- Tên de tài: Mot so giài phâp xây dung ca câu tô chùc nhân su câc ca quan chuyên
mon thuôc UBND câp huyên tinh Bâc Ninh.
2- Ly do chon de tài
Tir ngày 7/11/2006, Viêt nam dà chinh thuc trô thành thành viên thu 150 cùa To chùc
Thuong mai Thé giai. Theo nhûng djnh chê cùa WTO va theo cam két eu thê giîïa Viêt
Nam va Tô chùc Thuang mai Thê giai, chùng ta phài công bô câc vàn bàn phâp luât,
nhûng qui djnh cùa câc ngành thuôc lînh vue thuang mai, djch vu, dâu tu va sa hùu tri
tue cho toàn thé công chùng toi thiêu 60 ngày truôc khi vàn bàn cô hiêu lue. Dieu dô
cûng cô nghîa là phài minh bach hôa chinh sâeh ngay tù khi soan thâo va câc quyêt dinh
cùa ea quan quàn ly nhà nuac ehju sir quàn ly giâm sât cùa quân chùng, cùa doanh
nghiêp, cùa công dông quôc té nhàm dâm bào chinh sâeh. Chi nôi riêng han mùc vê thài
gian thôi cùng da dôi hôi thay dôi câeh hành xù cùa câc công chùc nhà nuac trong viêc
thuc thi nhiêm vu. Nêu xét tai eâ yèu câu không trâi vôi qui djnh WTO nùa lai eàng dôi
hôi tàm hiéu biêt cùng nhu bàn lînh cùa dôi ngû công chùc cùa chùng ta à mot tâm cao
han rât nhiêu. De ngang tâm vai dôi hôi cùa thài euôc, nhà nuac dang eô ehù truong sàp
xêp lai ca quan quân ly nhà nuac theo huông mot bô, mot sa quàn ly da ngành, da lînh
vue, phông ban thuc hiên nhùng nhiêm vu chi tiét eu thê theo huong phân câp, dông thài
tao ra mot hê thông thông suôt tù trung uong dén câc tinh, thành pho, huyên, thi xâ. Dây
là mot viêc làm cân thiêt va dôi hôi cùa thire tien trong giai doan hôi nhâp sâu vê kinh tê
vào nên kinh tê thê giài va khu vue.
Han lue nào hêt cuôc sông dôi hôi câc ca quan nhà nuac phài cài câeh, dôi mai de làm
trôn chùc trâch cùa minh trong viêc ma duàng cho công cuôc hôi nhâp kinh té quôc té
cung nhu tao ra hành lang phâp ly cho hoat dông kinh doanh cùa doanh nghiêp. Dây

15. cùng chinh là yêu câu dàt ra cho viêc cài eâch, dôi mai câc ca quan quàn ly nhà nuac
trong thài dai toàn câu hoà.
Trong nhûng nàm gân dây, nên hành chinh cùa chùng ta tuy dâ cô chuyên bien tich eue
nhung con tut hâu va eô nguy ca tut hâu hon nûa so vài tôc dô cài câeh cùa mot nên hành
chinh hiên dai, dieu dô duac thê hiên:
• Chùc nàng cùa tùng ca quan hành chînh nhà nuàc chua duac phân dinh rô va phù
hop; con chông chéo vê thâm quyên va nhiêm vu quàn ly nhà nuàc.
• Chat luong dôi ngû cân bô, công chùc vân eôn yêu, chua dâp ùng duac yêu câu
quàn ly nhà nuàc trong ca ché mai.
• Tê cùa quyèn, quan lieu, tham nhûng vân eôn là vân nan, tinh công khai minh
bach cùa nên hành chinh eôn nhiêu thâeh thùe, mot bô phân cân bô, công chùc suy giâm
ly tuông, loi sông, vi pham dao duc công vu gây bât binh trong nhân dân.
• Mùc dô chuyên nghiêp, tinh chuyên sâu, ky nàng hành chinh cùa cân bô, công
chùc thâp. Trînh dô hiêu biêt va ky nâng cùa cân bô, công chùc vài hàm luong khoa hoc
dé thông qua dô eô dû trînh do xù ly câc vân de quàn ly à tâm vî mô, vi mô thâp, chua
dâp ùng yêu câu cùa mot nên hành chinh hiên dai. Viêc âp dung công nghê thông tin vào
ca quan hành chinh, trang thiét bi công sa chua khàc phuc dugc thuc trang nên hành
chinh cùa chùng ta eôn lac hâu so vài mat bàng trong khu vue va thê giài.
Tù nhùng ly do trên cho thây su cân thiêt phài tao ra va âp dung mot công eu khoa hoc,
dû sue manh trong viêc câi tô lai hê thông câc ca quan trong bô mây nhà nuàc va dôi ngû
công chùc phuc vu trong bô mây này. Trên tinh thân dô, trong khuôn khô luân vàn tôt
nghiêp cùa minh toi dâ lira chon de tài: ''Mot sô giài phâp xây dung co câu Tô chùc
nhân su câc ccf quan chuyên mon thuôc UBND câp huyên tînh Bàc Ninh"àm luân
vàn tôt nghiêp cùa minh. Dây là nôi dung cô pham vi nghiên cùu rông va phùe tap.
-2

16. nhung do thài gian va nguôn lue cô han, luân vàn ehi di sâu làm rô mot sô vân de ea bàn
trong viêc xâc djnh bien chê, ea câu ngach công chùc, chùc nâng nhiêm vu va tô chùc bô
mây cùa mot don vj mang tinh chat làm mâu, diên hînh dô là UBND huyên Gia Binh tinh
Bàc Ninh.
3- Mue dich cùa de tài
3.1. Tîm ra hê thông ly luân dàm bào tinh khoa hoc, làm công eu dàc lue cho viêc xây
dung ea câu tô chùc nhân su câc ea quan hành chinh nhà nuàc.
3.2. Di sâu dânh giâ phân tich Tô chùc bô mây va cân bô công chùc cùa UBND huyên
Gia Binh, trên ea sa làm rô câc vân de eu thé nhu sau:
• v è mô hinh Tô chùc bô mây câc ca quan chuyên mon thuôc UBND câp huyên.
• Vê chùc nàng nhiêm vu cùa tùng ea quan chuyên mon va tùng cân bô công chùc
thuôc UBND huyên Gia Binh.
• Xâc djnh lai bien chê (dâm bào dû vê sô luong) cho tùng ea quan chuyên mon
thuôc UBND huyên Gia Binh.
• Xâc dinh lai ea câu ngach công chùc (dàm bào dùng vè chat luong) theo ngach
công chùc va tùng chùc danh vài nhûng tiêu chi rô rang, eu thê.
• Tao tien de cho viêc xây dung qui trînh, trînh tu, câeh thùe, câc buàc thuc hiên
công viêc tai câc ca quan, don vj, làm ca sa cho hoat dông câp chùng nhân dat tiêu chuân
ISO 9001: 2000 trong câc ea quan hành chinh Nhà nuàc.
3.3. Lira chon mô hînh tô chùc va ea câu hop ly dôi vài UBND cap huyên.
4- Phirong phàp nghiên cùu
4.1 Phuang phàp
• Su dung phuang phâp dieu tra chon mâu (01 don vj UBND huyên Gia Binh tinh
Bàc Ninh), tù két quà nghiên cùu dieu tra mâu làm ca sa nhân rông mô hînh.
-3-

17. • Su dung phuang phâp chuyên gia va dieu tra bàng phiêu dieu tra va phông vân
truc tiêp.
i) Chuyên gia: Phông vân, trao dôi truc tiép vài công chùc là Lânh dao, Truong phông,
Phô Truàng phông cùa Sa Nôi vu, Lành dao UBND huyên, Truong phông, Phô Truàng
phông chuyên mon thuôc UBND huyên Gia Bînh va mot sô công chùc eô nhiêu kinh
nghiêm trên tùng lînh vue eu thê.
ii) Phiiu dieu tra: 75 phiêu dieu tra va 30 cuôc phông vân.
4.2 Thu thâp, xù ly vàphân tîch dît lieu
- Phuang phâp thu thâp: Dieu tra bàng phiêu kê khai công viêc va phông vân truc tiép.
- Công eu xù ly: Phân tich công viêc, do luong thài gian va tông hgp tinh toân dira trên
công thùe khoa hoc.
5- Ket eau cùa luân vân
Luân vàn bao gôm 4 chuong; phân ma dâu va phân kêt luân, dugc kêt câu nhu sau:
• Phân ma dâu
• Chuong 1- Ca sa ly luân.
• Chuang 2- Câc kêt quà dieu tra nghiên cùu tai UBND huyên Gia Bînh - Bâc Ninh
• Chuang 3- Phân tich, dânh giâ, phât hiên vân de trên ea sa két quâ nghiên cùu
• Chuang 4- De xuât giài phâp eu thé
• Két luân.

18. CHU'ONG 1
CO SÔ LY LUÀN
1- Tô chùc
Ll-Tôchùclàgi?
Trong cuôc sông cûng nhu trong công viêc, hàng ngày, nguài ta thuông hay nôi tài tô
chue, cô thê nôi tô chùc dugc dùng trong tât eà câc lînh vue cùa dài song xâ hôi tù trong
moi gia dinh cho dên mot tô chùc hay mot quôc gia, hay cà toàn câu, hâu nhu tô chùc
dêu dugc nhàe dên. Trong moi gia dînh, tô chùc cùng thuong dugc nhàe dên nhu: Tô
chùc mot bùa tiêc, mot dâm hiêu, dâm hy vv...Sinh vât hoc coi ca thê sông là mot tô
chùc tinh vi, thông nhât gôm nhiêu bô phân tao thành nhu hê thân kinh, hê tuân hoàn, hê
tiêu hoâ vv...Trong xâ hôi hinh thành rât nhiêu tô chùc, mot ca quan thuông hînh thành
câc tô chùc là câc phông, ban vv...Hay tô chùc dugc nhàe dên là mot don vj eu thê
phông Tô chùc cân bô, hay nôi dên hành vi chi nguài làm công tâe Tô chùc nhà nuàc
vv...
Cô thê nôi, bât ky ai, trong lînh vue nào tù nhûng nguài dân bînh thuong, cho dén nhà
khoa hge dêu nôi dên Tô chùc, tô chùc vô cùng da dang, eô tô chùc mang tinh Quôc gia,
xuyên quôc gia, eô tô chùc theo lânh thô, tô chùc theo nhiêm vu, theo hê thông vv....
Nhung nêu dàt câu hôi Tô chùc là gî? Thê nào là Tô chùc? Tô chùc dugc hînh thành nhu
thê nào va de làm gî? hay Tô chùc eô qui luât không va qui luât cùa nô là gî vv...? Khi
dô ehàe chàn moi nguài se cô mot suy nghî va eâch trà lài khâe nhau.
Trong ngôn ngù tiêng Viêt tù "Tô ehùc"cô 4 dang:
i) Tô chùc là mot danh tù de ehi mot thuc thê thiên nhiên, xâ hôi.
ii) Tô chùc là mot dông tù de chi câc thao tàc, câc buàc tien hành va thuc hiên mot công
viêc nào dô;
iii) Tô chùc là tinh tù chi tinh chat (công tâe tô chùc);

19. iv) TÔ chùc cûng cô thé làm mot trang tù. Chinh vî vây, à moi gôe dô, tuy thuôc vào
câeh nhîn nhân va mue dich cùa moi nguài ma tô chùc cûng dugc quan niêm khâe nhau.
Trong nôi dung nghiên cùu này chùng ta tâp trung trao dôi khâi niêm "Tô chùc là mot
thuc thé xâ hôi".
Cô thê khàng dinh mot dieu, Tô chùc dâ ton tai tù khi con nguài làm viêc cùng nhau.
Nhûng cung diên dô sô tù nàm 3.500 truàe Công nguyên dâ dugc xây dung thông qua
mot to chùc cùa nhiêu nguài. Nhûng nguài thg thù công va nhûng thuong nhân à thành
Rome co dai dâ lâp nên câc phuang hôi, vài nhùng nguài dùng dâu dugc bâu ra. Va han
1000 nàm truàe, câc nhà mây Trung Quoc dâ tao ra 125.000 tân sàt mot nàm. Chùng ta
cô câc vi du an tugng tuong duong nhau vê câc tô chùc duong thài, tù Wal-Mart, nhà
bân lé thành công nhât, tài Google, vài công eu tîm kiêm thông tin hàng dâu thê giài.
Steven Jobs, Giâm dôc dieu hành cùa Apple Computer and Pixar Animation Studios nôi:
"Công ty (mot loai hînh tô chùc) là mot trong nhûng phât minh kinh ngae nhât cùa loài
nguài". "Nô vùa hoàn toàn trùu tugng. Hiên nhiên là ban cân phài xây dung nhà à bàng
gach va vùa, nhung vê ea bàn mot công ty là mot công trînh trùu tugng ma chùng ta dà
sang tao nên, va no eô quyên lue la thuông. (Trich tù: Tài lieu hoc tâp mon Tô chùc va
Hành vi nhân su, chuong trinh dào tgo Thac sy HSB)
Vây "Tô chùc"là gî? Cô thê nôi: Tô chùc là su lien kit cùa sô dông nguoi (Tù 2 nguài
trà lin) ma trong dô moi nguài âiu cô mot vi trî nhât dinh, hoat dông phu thuôc vào
nhau, theo mot quy tàc nhât dinh de dat duoc nhîtng mue tiêu chung dâ de ra mot
câeh cô hiêu quà nhât (Trich tù: Tài lieu tâp hudn vi Tô chùc va phuang phàp phân
tîch công viic "Dudn VN/SIDA.99. Bô Nôi vu.)
Mot To chùc eô thé cô tô chùc bô mây, cô thê cô tu câeh phâp nhân hoac không cô; Chù
thé cùa mot Tô chùc bao già cûng là con nguài, trong do cô nguài chi huy va nguài bi
chi huy; Dôi tugng tâe dông cùa Tô chùc là Nguài hoac vât, pham vi tâe dông va ành
-6-

20. huàng cùa tô chùc dôi vài xâ hôi rông hay hep tùy thuôc vào moi tô chùc eu thê; Moi Tô
chùc dêu cô nhùng qui djnh, qui ché, nguyên tàc va mue tiêu hoat dông riêng, do con
nguài dat ra; Tô chùc dieu chinh hành vi cùa con nguài hoat dông trong tô chùc khi thuc
hiên câc mue tiêu, thông qua câc qui chê, nguyên tâe do con nguài dàt ra; Mot tô chùc
thông thuông gôm eô: Con nguài; bô mây; ea sa vât chat; moi truàng hoat dông va mot
sô yêu tô khâe.
1.2- Tai sao tô chùc dirgc hinh thành
To chùc ra dài va phât triên cùng vài su phât triên cùa lich su nhân loai, ngày nay câc
loai hînh tô chùc hêt sue phong phù, da dang, moi tô chùc khâe nhau, dugc ra dài vài
nhûng ly do khâe nhau.
7.2.7- Tô chùc ra dài di tgo ra sue mgnh
Ngay tù thài nguyên thùy, tô chùc cùa con nguài dâ sàm hînh thành, dô là tô chùc sa
khai, dan giàn nhàm chông lai thiên nhiên va thù dtt, cûng eô thê là bàn nàng thîch sông
theo bây doàn cùa con nguài. Thù lînh cùa tô chùc thuông do bâu, ton vinh nhûng nguài
khoé manh cô long thuong yêu dông loai, eô nhùng y kiên sac sâo khi gàp khô khàn. Khi
thù lînh dugc bâu chon, ton vinh thî cûng dugc trao nhûng quyên lue nhât djnh, câc qui
tàc xù su hâu hét theo "le". Su thuc là sue manh cùa nguài nguyên thuy Ion nên nhièu
khi hg nàm trong tô chùc.
Khi nhà nuàc xuât hiên, giai câp thông trj thiêt lâp bô mây nhà nuàc vài sue manh quân
dôi, nhà tù de bào vê quyèn lue cùa giai câp minh, dùng luât phâp dé công khai hoâ, thé
ché hoâ, dùng tô chùc truàng hge, ton giâo de truyên bâ, duy trî ehù thuyét, dé tâp trung
sue m^nh cùa cài tinh thân, ly tri chông lai giai câp dôi khâng. Cuôc dâu tranh giành
quyên lue, tranh giành dât dai giùa câc tâp doàn nguài dôi hôi câc thù lînh phài cô trong
tay nhûng to chùc manh.

21. Trong xâ hôi phât trién, câc câ nhân phài cô su lien ket vài nhau thành nhùng công ty,
nhùng tâp doàn Ion de eô dû sue manh vê vôn, thi truàng, khoa hge ky thuât va công
nghê de eô thê giành phân thàng trong canh tranh, câc Công ty xuyên Quôc gia, câc tô
chùc khu vue xuât hiên trong hoàn eành ây va dâ tao ra nhùng sue manh thân ky.
1.2.2- Tînh hiêu quà
Ngoài viêc tàng cuông sue manh câc nhà khoa hoc eôn thây viêc thành lâp tô chùc se
mang lai hiêu quâ cao hon cho câc hoat dông. Dieu dô ggi là thuyét hiêu quà cùa viêc
hînh thành tô chùc. Trong thuc tê cuôc sông moi câ nhân cô mot khâ nàng nôi trgi nhât
dinh; nguài thiên vê nghiên cùu ly thuyét, nguài giôi vê quân ly, dieu hành, cô nguài cô
bàn tay vàng. Nêu nhûng ky nàng Iao dông này phôi hgp vài nhau trong mot tô chùc thî
ehàe chàn se cô hiêu quà cao.
Cô công viêc cân nhiêu công doan, moi công doan eô nhûng yêu câu ky thuât riêng mot
nguài không thê dàm nhiêm dugc hoac nhiêu nguài nhung làm viêc riêng rè cûng không
cô két quà tôt nhât.
1.2.3- Di thoà mân nhu câu
Con nguài bâm sinh thich hôi hgp, trao dôi vài nguài khâe, nhât là nhûng nguài eô nhièu
diêm tuong dông. Câc câu lac bô, hiêp hôi dugc thành lâp trên ea sa dô, càc thành viên
tu nguyên gia nhâp, tu nguyên trao dôi qua lai nhùng dieu minh quan tâm, ua thich.
Nguài eô uy tin vê lînh vue dô dugc ton vinh làm thù lînh. Thù lînh dugc trao quyèn lue
va dieu hành công viêc.
Moi câ nhân khi gia nhâp tô chùc phài trung thành vài nhûng giâ trj cùa tô chùc, tuân thù
nhùng nguyên tàc chung cùa tô chùc. Nghîa là ho phài hy sinh mot câi gî dô va dî nhiên
hg cûng hy vgng, dôi hôi tô chùc mang lai cho ho nhûng dieu nhât djnh, viêc gia nhâp to
chùc trà thành mot phuang tien dé tao ra nhirng thành công cùa tùng eâ nhân. Tât nhiên
không hàn bao già cùng vây.

22. L3- Câc dâc tinh cùa to chùc
7.5.7- Mue tiiu cùa tô chùc
Moi tô chùc dieu eô mot hay nhiêu mue tiêu. Khi thiêt ké tô chùc thî viêc dâu tien là xâc
dinh mue tiêu cùa tô chùc, nghîa là phài trà lài câu hôi: Tô chùc này ra dài de làm gî? Vî
sao nô phài ra dài? Tuong lai se di dên dâu?
Khi tô chùc ra dài, câc thành viên trong tô chùc cùng nhau làm viêc dé dat dugc mue tiêu
chung dâ de ra. Nêu moi câ nhân chi cô gang làm viêc vî mue tiêu riêng cùa minh thi se
này sinh xung dôt va hon loan. Mue tiêu cùa tô chùc nhîn chung là lâu dài va khâ on
dinh. Dôi khi eô thê dieu chinh mue tiêu ea bàn nhung nêu thay dôi nhiêu quâ se làm mât
di su no lue bên bi cùa câc thành viên va su tin eây cùa khâch hàng, trong mot tô chùc
dôi khi cô su xung dôt vê mue tiêu.
1.3.2- Co câu bô mây tô chùc
Co câu là sô lugng câc don vj câu thành tô chùc cùng câc thù bâc va moi quan hê giùa
câc don vj. Ca câu tô chùc cô thê cô chiêu doc, nhiêu câp bâc, nhu (Thuê, hài quan),
chiêu ngang gôm nhiêu don vi cùng câp nhu (hê thông truong hge, bênh viên), hoàe ea
câu vùa doc vùa ngang nhu (Hê thông chinh quyèn câc câp tù TW dén dja phuang).
Co câu tô chùc thuông dugc thé hiên bàng sa do dô tô chùc. Sa dô tô chùc phài thé hiên
dugc:
i)Vi tri cùa câc câp khâe nhau, sô lugng don vj moi câp;
ii) Ai là nguài cô thâm quyèn vài ai;
iii) Moi quan hê giùa câc don vj câu thành.
Khi thiêt kê, dânh giâ ca câu tô chùc cân xem xét dên câc yéu tô sau:
i) Qui mô - pham vi kiêm soât;
ii) Tinh tâp trung quyèn lue;
iii)Tinh thê thùe (khuôn mâu);

23. iv) Tiêu chuân hoâ;
v) Chuyên mon hoâ.
Su hînh thành câc don vi trong mot tô chùc cân dugc xem xét trên câc yêu tô sau:
i) Ca câu tô chùc dira trên chùc nàng;
ii) Ca câu tô chùc theo lânh thô;
iii) Ca câu tô chùc theo sân phâm, dich vu.
1.3.3- Càc thù bâc cùa tô chùc
Câc thù bâc cùa tô chùc xâc djnh sô thành viên này cô thâm quyên hon so vài thành viên
khâe. Hg dugc giao thâm quyên mot eâch chînh thùe dé chi dao câp duài, nhûng mênh
lênh chi dao phài dugc câp duài châp hành theo mot nguyên tàc nhât quân mot chiêu.
1.3.4- Phân viic vd hop tdc
Câc tô chùc dèu eô nhûng nhiêm vu eu thê, nhiêm vu này dugc phân công cho tùng bô
phân (don vj) trong tô chùc, trong nôi bô don vj câc nhiêm vu eu thé này tiêp tue dugc
chia nhô phân công cho tùng eâ nhân dàm nhiêm. Câc don vj trong tô chùc thuc hiên
nhiêm vu theo phuang thùe bân tu quân, nhung vân phài ehju su kiêm soât, chi dao cùa
câp quàn ly cao nhât cùa tô chùc. Giùa câc nhân viên va câc don vj dông câp phài cô su
phôi hgp vài nhau trong quâ trînh thuc thi công viêc vî mue tiêu chung cùa to chùc. Dâm
bào su phôi hgp này là ca ché hoat dông cùa tô chùc, là su tâe dông truc tiép cùa nguài
lânh dao.
1.3.5- Tînh liin tue cùa tô chùc
Tinh lien tue cùa tô chùc thê hiên à su ton tai lâu dài, à mue tiêu cùa to chùc, nhûng
nguyên tàc va phuang thùe hoat dông it thay dôi, nhùng cam két cùa nguài tien nhiêm
dugc ké tue va bào dàm thuc thi. Tinh lien tue, ké thùa kieh thich su cô gang lien tue cùa
câc thành viên trong tô chùc, cùng co long tin cùa khâch hàng, Dây là yéu tô bào dàm
thành công cùa tô chùc.
10-

24. 7.3.6- Vàn hoà tô chùc
Là nhùng qui uàc ea bân (thành vàn hoàe không thành vàn) ma mot nhôm nguài nghî ra
hoac xây dung lên dé giài quyét nhûng vân de vè su thich ùng vài bên ngoài va su hoâ
nhâp bên trong cùa tô chùc. Nhùng quy uàc này phài eô hiêu lue va là chuân mue dé eâe
thành viên thâm nhuàn va tuân thù. Vân hoâ tô chùc bao gôm:
i) Câe giâ trj va chuân mue;
ii)Không khi làm viêc;
iii)Khung eành nai làm viêc;
iv)Phong câeh lânh dao vv...
1.3.7- Moi truàng cùa tô chùc
Moi tô chùc khi ra dài dèu hoat dông trong mot moi truong nhât djnh, dô là moi truàng
kinh té, vàn hoâ, ky thuât, moi truàng canh tranh, moi truàng phâp luât vv...Tô chùc
cûng cô thê dieu chinh lai moi truàng à mot chùng mue nào dô nhung nhîn chung tô
chùc phài thîch ùng vài moi truàng bên ngoài. Viêc thich ùng vài moi truong bên ngoài
là mot trong nhûng dieu kiên tîên quyêt de tô chùc ton tai va phât triên.
1,4- Quyên lue tô chùc
Quyên lue tô chùc là sue manh cùa tô chùc chi phôi eâ nhân, tô chùc khâe cô lien quan.
Quyên lue dugc tao ra bài:
i) Do luât qui dinh;
ii) Do uy tin mang lai;
iii) Do sue manh vè vât chat, tri tue tao nên. Quyèn lue cô thé dugc phân bô theo chièu
doc hoàe chiêu ngang va cô nhûng moi quan hê nhât djnh.
Tô chùc nào cûng cô quyên lue:
i) thù nhât là quyèn lue dôi vài câe thành viên trong tô chùc;
11

25. ii) Thù hai là quyên lue dôi vài tô chùc, eâ nhân bên ngoài. Loai thù nhât bào dàm trât
tu, sue sông cho tô chùc, loai thù hai bào dàm moi truàng tuong quan vài bên ngoài.
Quyèn lue tô chùc là tài sân công nhung dugc giao cho mot nguài hoàe mot nhôm nguài
nàm giù mot chùc vu nào dô cùa tô chùc. Chùc vu eàng cao, quyèn lue eàng Ion. Quyên
lue toi cao cùa tô chùc thuôc vê nguài lânh dao cao nhât.
Mot dieu dâng ghi nhà là: Khi quyên lue dugc thuc thi mot eâch nghiêm tùe lai làm tàng
thêm quyên lue cùa chù thé.
L5- Phân loai to chùc
Tuy theo tùng mue dîch su dung ma eô eâch phân loai tô chùc khâe nhau. Sau dây là mot
sô câeh phân loai khi thiêt ké, sàp xêp, co câu lai tô chùc:
• Theo câp quân ly;
• Theo câeh dieu hành;
• Theo chù thê;
• Theo chùc nàng;
• Theo phuang thùe làm viêc;
• Tô chùc vî Igi nhuân, tô chùc phi Igi nhuân;
• Tô chùc chinh thùe, tô chùc phi chinh thùe.
L6-Thiet ké to chùc
Thiêt kê to chùc là viêc xâc djnh tông thé câc bô phân hgp thành cùa tô chùc, vài vj tri,
nhiêm vu cùa tùng bô phân va moi quan hê cùa chùng trong quâ trînh hoat dông; xâc
djnh so lugng va co câu bien ché, câc dieu kiên ban dàu cho to chùc. Thông thuong gôm
câe buàc sau:
• Xâc dinh mue dich cùa to chùc;
• Xâc djnh nhiêm vu cùa tô chùc va tùng don vi eau thành;
• Nhôm câc hoat dông giong nhau dé xâc djnh co eau to chùc;
12-

26. • Xâc djnh câe moi quan hê cùa tô chùc;
• Vè sa dô tô chùc;
• Xâc djnh bien ché va câc nguôn lue cho tô chùc;
• Hoat dông thù va hiêu chinh.
Câeh tô chùc theo kiéu hành chinh này rât phô bien à hâu hét eâe nuàc trên thé giài ngày
nay. Không nhât thiét mot tô chùc buôc phài eô dây dû eâe dàc trung ké trên. Tuy nhiên,
néu mot tô chùc eô thêm mot sô dàc diém quan trong khâe nùa thî nô cùng eô thé dugc
dua vào nhôm loai tô chùc này.
L7- Dàc dièm cùa to chùc hành chinh
"Hành chinh"là thuât ngù dé chi nhùng hoat dông cùa eâe bô mây (ca quan hay tô chùc)
làm chùc nàng soan thâo, ban hành câe quyét dinh (mênh lênh) quàn ly, thông qua công
tàc bân giây va to chùc chi dao thuc hiên, kiém tra viêc thuc hiên eâe quyét dinh quàn ly
ây. Cô hai loai tô chùc hành chinh, dô là:
7.7.1- Tô chùc hành chînh công quyin
Thuc hiên chùc nàng soan thâo, ban hành câc vân bàn phâp qui va huàng dan thi hành,
kiêm tra viec thi hành vài tu câeh dai diên Nhà nuàc theo thâm quyên vî Igi ieh công,
nhàm dieu chinh hành vi cùa công dân.
7.7.2- Tô chùc hành chînh nghiip vu
Thuc hiên chùc nàng soan thâo, ban hành va huông dân thi hành eâe quyêt djnh ma pham
vi va hiêu lue cùa nô chi là dieu chinh câc hành vi hoat dông cùa nhân viên trong nôi bô
ca quan dô. Câe bô phân hành chinh nghiêp vu không dugc làm chùc nàng hành chinh
công va là dôi tugng quàn ly cùa hành chinh công.
13-

27. 7.1.3- Dàc diim cùa tô chùc hành chînh
Hành chinh công quyèn hay hành chinh nghiêp vu là ca câu bô mây tô chùc dâu tien, eâe
loai hînh to chùc khâe dèu bat nguôn tù mô hînh tô chùc kiêu hành chinh, vài eâe dàc
trung sau:
• Câc hoat dông dugc phân nhôm de hînh thành câc don vi theo chùc nàng: Nguài
quàn ly quyét djnh chùc nàng nào là càn thiêt de dat dugc nhùng mue dich, mue tiêu de
ra. Rôi don vi nào dugc hînh thành dé thuc hiên chùc nàng dô.
• Thâm quyèn dugc tâp trung à câc câp cao nhât cùa tô chùc: Nguài quàn ly cao
nhât ban hành hâu hét eâe quyêt djnh quan trong va dua ra nhùng nhiêm vu, mênh lênh
cho câp quàn ly trung gian, câp trung gian ra mênh lênh cho câp thâp han. Nghîa là thâm
quyên cân bô quàn ly câp trung gian va eâe giâm sât rât han chê. Hg phài dugc su cho
phép cùa câp quàn ly cao nhât.
• Ca câu tô chùc phùe tap: Câc tô chùc kiéu này dugc ca câu theo nhiêu tâng nâc
vài nhiêu phông, ban, don vi. Trên sa dô tô chùc eô rât nhiêu duong ké chi ra câe thâm
quyên va trâch nhiêm, câc moi quan hê.
• Chuoi mênh lênh rô rang: Nô dugc ton tai khi moi nhân viên phài chiu su giâm
sât va kiêm soât cùa câc bô câp trên. Nhân viên chi tuân thù mênh lênh cùa nguài truc
tiêp quàn ly minh, không phài tuân thù mênh lênh cùa nguài nào khâe.
• Câc eâ nhân dugc tuyên dung phài eô nàng lue va khâ nàng thuc hiên câe công
viec: Câc nhân viên dugc phép giù câc vi tri vî hg cô dû khâ nàng, nàng lue thuc hiên
nhùng công viêc dugc giao. Hg không dugc tuyén dung bàng moi quan hê ban bè, bàng
âp lue chinh tri hay quan hê gia dînh.
• Câe luât le, quyét djnh, chinh sâeh va thù tue dèu dugc thé hiên bàng vàn bàn:
Dieu này cho phép tô chùc theo dôi hàng loat câe hoat dông cô tinh chat kéo dài thài
diém này sang thài diém khâe. Néu cô su chat vân hay su kiên eâo nào vè eâe hoat dông.
14

28. thî se dugc trà lài bàng câeh tra lai câe vàn bân chinh sâeh dà ban hành hay su mô ta
công viec vv...
• Câc tô chùc kiéu hành chînh dugc chuyên mon hoâ cao: Cà nhân viên va don vj
dèu ehju trâch nhiêm vè mot sô hoat dông nhât dinh.
• Nhiêm vu dugc làp di lâp lai: Câe hoat dông dugc lâp di làp lai theo cùng mot
kiéu, ngày này qua ngày khâe.
• Phuang phâp ky thuât dugc thé thùe hoâ: Cô nhièu eâch thùe luôn dugc su dung
trong trong viêc sân xuât câc vàn bân va cung câp dich vu.
• Cô rât nhièu qui tàc va luât le: Dây là mot trong nhùng phuang tien chinh trong
viêc dinh huông, chi dao va dieu phôi tô chùc. Nhùng luât lé qui tàc quy dinh ai làm câi
gî, ai se giao tiép vài ai va khi nào thî su dung nhûng hành dông eu thê va su dung nhu
thé nào?
• Su dung loai hînh giao tiép/trao dôi theo thé thùe: Mgi giao tiêp trao dôi vài nhau
dèu dugc thông qua giây ta, vàn bàn va nhùng phuang tien thông tin khâe. Giao tiêp
thông thuong (không theo thé thùe), mot loai giao tiép không dugc lên kê hoach truàe va
nàm ngoài trât tu mênh lênh se không dugc khuyên khieh.
Loai tô chùc theo kiéu hành chinh này rât phô bien à hâu hêt eâe nuàc trên thê giài ngày
nay. Dén tân nàm 1960, rât nhiêu nguài cho rang loai tô chùc kiéu hành chinh này là mot
loai hînh tô chùc ly tuông. Tuy nhiên eâe công trînh nghiên cùu dâ chi ra rang nhùng tô
chùc này eô thê châm thay dôi, ton kém va cùng nhàe. Nhiêu nguài thich loai tô chùc
khâe. Tuy nhiên, loai hînh tô chùc này vân con ton tai rât nhiêu va nô se van eôn ton tai.
Hon nùa, hâu hêt eâe loai tô chùc su dung loai to chùc này nhu là diém xuât phât, va dây
cùng là loai hînh tô chùc chùc dugc dàt vân dé nghiên cùu trong luân vàn này.
15

29. 7.7.4- Hogt dông cùa ca quan hành chînh công
Chùc nàng hành chinh công dugc thé hiên thông qua câc quyét dinh hay mênh lênh ma
trong dô moi quyét djnh, mênh lênh dugc ban hành dèu thé hiên câc yéu tô sau:
• Mue dich: Phuc vu Igi ich công;
• Quyèn lue phâp ly theo Luât djnh;
• Phuang thùe thé hiên: Thông qua câe hînh thùe vàn bân nhu Nghi dinh, Quyét
dinh, Công vàn, qui ché, thé le, thông tu huông dân;
• Nôi dung: Gôm câc mênh lênh hành chinh qui djnh: "dugc"phép "không dugc
"phép va phài;
• Pham vi hiêu lue dugc xâc dinh rô vè thài gian, không gian va pham vi ành
huông gôm câe dôi tugng quàn ly; dôi tugng tac dông.
• Trâch nhiêm thi hành: Chi dinh rô nguài thi hành công vu là eâe tô chùc, câ nhân,
truc tiép va lien quan. Viêc hînh thành tô chùc hành chinh công quyên dêu do luât djnh.
7.7.5- Tô chùc Iao dông (nhân su) trong co quan hành chînh
Trong co quan hành chinh, truàe hêt moi công chùc phài dira vào vj tri làm viêc, thông
qua chue danh va tiêu chuân eu thê dang dàm nhiêm, de xâc dinh trâch nhiêm eâ nhân
dôi vài sân phâm phài tao ra. Muôn làm trôn trâch nhiêm câ nhân va dé bô mây hoat
dông cô hiêu lue, hiêu quà, mgi công chùc phài tuân thù "qui trînh Iao dgng"trong quàn
ly hành chinh va tu chiu trâch nhiêm, châm lo công viêc cùa minh. Chu trinh quàn ly
hành chinh gôm 2 giai doan. Giai doan 1: Hînh thành quyét dinh, giai doan này dugc
thuc hiên theo 3 buàc, gôm:
i) Thông tin: Thu thâp tinh hînh, so lieu, eâe hoat dông cùa câc doi tugng quàn ly; nhùng
khô khàn, thuân Igi; nhu eau càn thiét va câe yéu tô càn dieu chinh; nghiên cùu phân tîch
va lira chon phuang an.
16-

30. ii) Du thào phuang dn: Hînh thành câc phuang an, du thâo va phân tîch eâe uu, nhugc
diém cùa tùng phuang an dé lânh dao lira chon; thu thâp câc y kién cùa công chùc va bô
phân lien quan (ly do dông y, phàn dôi); tiép thu hoàn thiên du thào; chuân bj thù tue
trînh.
iii) Ra quyét dinh: Công doan này ehù yéu thuôc vè câc cân bô lânh dao (tù nguài chi
huy bô phân dén lânh dao cao nhât) làm eâe thù tue thâm tra, hgp lây y kién va phé
duyêt. Giai doan 2: Tô chùc thuc hiên, giai doan này dugc thuc hiên theo 2 buàc, gom:
i) To chùc thuc hiên: Phô bien, huông dân, chi dao theo dôi, kiém tra.
ii) Tong hgp, dieu chinh va phàn hôi trong dô eô viêc tong hgp thông tin vè quâ trînh
thuc hiên; dânh giâ tînh hînh két quà, hiêu quà va de xuât eâe bien phâp uôn nàn dieu
chinh (tâi ca câu) sùa dôi dé hoàn thiên công viêc, thiét lâp chu trînh quàn ly mai. Viêc
tô chùc Iao dông khoa hoc trong câe ea quan hành chinh eâe câp; tù trên xuông duài, tù
nguài lânh dao dén công chùc chuyên mon, công chùc thùa hành là công viêc eô y nghîa
lôn; phài tien hành lâu dài, dông bô va kiên quyét, kêt hgp vài viêc xây dung câc qui ché,
thé le công vu cùa timg ngành, tùng câp. Làm dugc nhu vây thî bô mây se ggn, manh va
hoat dông eô hiêu lue, hiêu quà; dô cûng là nhûng mue tiêu cùa cài câeh hành chinh;
chông thôi tuy tien, cùa quyên, công viêc quàn ly cùa Nhà nuàc se di dân vào né nêp on
dinh, trânh dugc nhûng sa hà trong quàn ly. Trong moi ca quan hành chînh dêu eô câc
nôi dung công viêc cân quàn ly (chînh là tên loai quyêt dinh), câc nôi dung này dugc
thuc hiên theo chu trinh quân ly nhât dinh, chu trînh quân ly hành chinh trong câc ca
quan hành chinh dugc thê hiên qua hînh 1- 1 duài dây:
-17

31. Hînh 1-1.Chu trînh quàn ly hành chinh trong câc ea quan hành chinh
Giai doan hînh thành Giai doan thé hiên
1
Thông tin _ Du thào
/
Ra quyét Tô chùc
• Phàn hôi
dinh thuc h en
i
i
1 ; 2 3 i 4 5 i ^ Y
*Thu thâp *Luachon *Thâm tra *Tô chùc *Tônghgp
thông tin phuang an ra quyêt hiràngdân. , tông kêt
lien quan *Dir thào dinh *Chi dao *Dânh giâ
dên mue kê hoach. *Qui trînh thuc hiên. két quà.
tiêu. bien phâp. ra quyêt *Làm thi hiêu quà.
*Nghiên *Chuân bi dinh.(hgp diêm, làm *Luu giù
cùu, phân dieu kiên ly hay thù; chon câc hô sa.
tîch câc (tài chinh, không hgp trongdiêm *Dê xuât
yêu tô vê vât chat. ly, vôi ai) *Theo dôi bien phâp
chînh tri. *Tao su *Nguài don dôc. diêuchinh.
kinh tê, xà dông bô dùng dâu *Kiêm tra *Tâi lâp.
hôi. lien quan ra quyêt *Xù!y hoàn thiên
*Xem xét phôi hgp. dinh. vuàngmâc
mue tiêu, *Thu thâp *Ban hành *Uôn nàn.
dôi tugng y kiên. dieu chinh
quàn ly; *Hoàn phô bien
dieu kiên. thiên du rut kinh
khà nàng. thào. nghiêm
*Lua chon *Thù tue
thông tin chuân bi
va xù ly. ra quyêt
*Liru giù dinh
thons tin
Nguôn: Tù tài lieu tgp hudn vi Tô chùc va phuang phâp phân tîch công viic "Du dn
VN/SIDA.99.BôNôivu.
L8- Mot so càn bênh thirùng thây trong mot tô chùc
Nêu coi tô chùc nhu mot ca thê sông, thî trong quâ trînh ton tai va hoat dông cùa nô bao
già cûng kèm theo nhùng tât bênh. Cô nhùng bênh bâm sinh, vôn cô, eô nhûng bênh do
nguài su dung hay do tac nhân bên ngoài tao ra. Mot ea thé khoé se lân luàt dugc bênh
tât, biét dugc bênh se biét dugc eâch dé phông ngùa va chùa trj. Sau dây xin dé câp dén
mot vài bênh thuong gap cùa tô chùc.
-18

32. 1.8.1-To chùc luôn cô xu huàng bành truàng
Tô chùc này thuông xuât hiên à câc tô chùc hành chînh, su nghiêp. Khi bât dàu thành
lâp, sô bien ché dugc cân nhàe theo nhiêm vu rôi vî ne nang, vî câc moi quan hê sô lugng
nguài eu tàng dân theo thài gian, dàc biêt là câc don vi cô "dô an toàn eao"thuong là nai
gùi gàm con châu cùa nhûng nguài eô thé lue. Thêm nguài thî thêm chùc vu, thêm
phông ban. Nguyên tàc tù viêc ma cô tô chùc, tù công viêc de bô trî nguài bj mât dân.
Mat khâe tù nhân thùe sai lâm cùa nguài dùng dâu cho rang: Tô chùc eàng to, eàng
nhièu nguài duài quyên thî quyên lue eàng lôn, ît khi hg nghî dên hiêu quà kinh tê vî mgi
chi phi hoat dông dâ cô Nhà nuàc chu câp. Dieu này khâe hàn vài viêc ma rông tô chùc
cùa eâe don vi sân xuât kinh doanh.
1.8.2- Su gia tàng cùa càc chùc vu hành chînh
Nguài ta de coi viêc de bat vào chùc vu là mot su trà công, su giài quyêt ché dô dôi vài
nhân viên thuôc quyên hoac de bat de eô cuong vi khi giao dich chù không xuât phât tù
ea câu cân thiét cùa bô mây. Thuc té, cô tô chùc ty le cân bô quàn ly rât cao, thâm chî eô
noi không eô nguài bj chi huy. Nhièu chùc vu chi huy dan dén bô mây thêm câp trung
gian, tînh quan lieu hành chînh tàng lên, hiêu quâ giâm. Viêc dé thêm câp trung gian
nhiêu khi thê hiên su yêu kém vê nàng lue hoàe tînh luài nhâc cùa nguài chi huy. Mât
khâe khi công viêc thuc thi không tuong xùng vài chùc vu se lâm mât di su hào hùng
nhiêt tînh, long tu hào cùa bàn thân nhûng nguài giù chùc vu, gôe dô nào dô nô ha thâp
uy tin cùa tô chùc.
1.8.3- Tînh bào thù
Tô chùc sinh ra, ton tai, lôn lên trong moi quan hê chat che vài moi truàng bên ngoài va
phài luôn thay dôi dé phù hgp vài moi truàng. Nhung trong thuc té, nhièu tô chùc sau
khi ra dài, sau khi dugc trao quyèn lue, nô dùng ngay quyèn lue ây dé tao dung mot bùc
tuông ngàn eâch, khô cùng vài khâch hàng cùa nô. Ngai mgi su thay dôi, ca quan eàng
19-

33. cô nhièu quyèn lue, quyèn lue eàng cao tinh bào thù eàng lôn. Két quà là, khi xung
quanh eô nhûng buàc tien xa vè mgi mat thi nô vân dùng yen, giù nguyên nhûng lé thôi
dâ quâ lac hâu.
î.8.4- Nhîtng tàng bàng ngâm cùa tô chùc
Mot tô chùc chinh thùe ton tai bao già cûng hînh thành mot hoac nhièu to chùc phi chinh
thùe bên trong. Tô chùc phi chînh thùe eô thé là tâp hgp cùa nhùng nguài eô cùng sô
thich, cùng phong câeh, cùng trinh dô, cùng mot moi quan tâm, cùng mot hoàn eành ...
cûng eô thé là eâe thành viên không eô câi gi chung bèn vùng nhung rât mau chông hînh
thành nhôm dé chông do vài mot loai âp lue nào dô mai xuât hiên. Nhôm này cûng mau
chông mât di nhu khi nô xuât hiên khi âp lue không eôn nùa. Nguài ta ggi chung là
"Nhùng tàng bàng ngâm cùa tô chùc".
Mot dàc diém de nhân thây cùa câc tô chùc phi chinh thùe là câc thành viên tuân thù
nhûng qui dinh cùa nhôm rât tu giâc va khâ nghiêm tùc, câc tô chùc phi chinh thùe phân
ânh mot câeh chàn thuc bàn chat cùa tô chùc chinh thùe, nô cho biêt eâe thành viên nhân
thùe nhu thé nào vè mue tiêu cùa tô chùc. Thuc chat quyên lue thuôc vè ai? Câe quyét
dinh dugc ra dài nhu thé nao? Thài dô cùa eâe thành viên dôi vài câc quyêt dinh ây ra
sao? Cô thê tîm hiêu dugc rât nhiêu dieu vè tô chùc chînh thùe thông qua tô chùc phi
chinh thùe. Viêc ra dài va ton tai câe tô chùc phi chînh thùe trong tô chùc chînh thùe là
mot qui luât. Nô se rât Igi nêu nguài chi huy nam bât dugc chiêu huong vân dông cùa eâe
nhôm dé huông dân tâm ly, hành vi càc thành viên huàng vê mue tiêu chung. Ngugc lai,
nô de làm tô chùc bi chia rê, nhiêu khi làm vô hiêu hôa uy lue, hiêu lue câe mênh lênh
quân ly, thâm chi làm tan râ tô chùc. Truàe dây, trong chien tranh câc chien sy hoat dông
trong long dich rât quan tâm va tân dung dugc nhièu Igi thé à "câc tàng bàng ngâm
này'Và dâ mang lai cho Câeh mang nhiêu kêt quà hét sue bât ngà. Ngày nay, câc nhà
quàn ly duong nhu ît quan tâm dé y tài nô.
20

34. L9. Quân ly nhân su
Tiéng Anh: Employées management hoac Personal management.
Tiéng Phâp: Gestion personelle hoac Gestion des fonctionnaires
Thuât ngù "quàn ly nhân su"dâ dugc su dung khâ phô bien à câe nuàc trên thê giài. O
Viêt Nam, trong nèn hành chînh nhà nuàc, chùng ta hay su dung khâi niêm quàn ly cân
bô, công chùc ... Thuc chat hai khâi niêm này cô nhièu diém giông nhau, chùng chi khâe
nhau à pham vi. Theo eâe hoc già trong va ngoài nuàc nuàc thî "quân ly nhân su"dugc
hiéu va giài thich duài nhiêu gôe dô khâe nhau:
Trong tù diên, "Quân ly nhân su"dugc nêu nhu sau: "Quàn ly nhân su Iao dông là bien
phàp quàn ly lâu dài eô tô chùc dé dat dugc mue tiêu cùa xi nghiêp là thu dugc Igi nhuân
va tao ra giâ tri xâ hôi cùng vài viêc không ngùng dâp ùng nhu câu cùa nhân viên, hînh
thành thé ché hgp tàc cùa nhân viên va to chùc phân xuông dé phât huy tâe dung cùa sue
Iao dông, nâng cao hiêu suât Iao dông". (Dai tù diên kinh tê thi truàng, 1998). Nhà xuât
bdn Hà nôi mai nàm 1998.
Mot quan niêm khâe cho rang: "Quàn ly nhân su là tô chùc thu dung va huân luyên nhân
viên dé moi nguài cô thê dông gôp toi da vào su thành công cùa don vi"Dai tù diên tiêng
Viêt, 1999. Nhà xudt bdn vàn hoà Thông tin nàm 1999.
Quàn ly nhân su trong nên công vu dugc hiêu: "Quàn ly nhân su là nhûng chînh sâeh
quàn ly va phât triên dôi vài moi eà nhân trong ea quan nhà nuàc. Quàn ly nhân su công
giài quyêt vân dé tuyên dung, bô nhiêm, thâng tien cùa Chînh phù vài cà nhân trong tô
chùc trên ca sa nàng lue, hge vân, kinh nghiêm va kêt quà hoàn thành công viêc cùa
nguài dô". The Public Adminnistration dictionary. tr 299.
"Quàn ly nhân su là viêc lâp kê hoach, tô chùc lânh dao va kiêm tra câc hoat dông cùa
tùng câ nhân trong mot tô chùc, ca quan, doanh nghiêp nhàm mue tiêu nâng cao nàng lue
-21

35. cùa câ nhân va hiêu lue, hiêu quà hoat dông cùa tô chùc dô.Thông tin khoa hge hành
chinh, sô 9/ 2005, tr 48.
Quàn ly nhân su eô nhùng dae diêm ca bàn sau:
• Làm viêc va phât huy khà nâng tièm an cùa con nguài, giùp cho nhùng eà nhân
co tièm nàng sàm nàm dugc trién vgng vè con duong su nghiêp cùa hg. Tao dieu kiên
cho tât cà mgi nguài cô trong tô chùc không ngiing hge hôi va phât trién ky nàng chuyên
mon, nghiêp vu;
• Là viêc quàn ly moi quan hê giùa câc nhân viên, giùa tâp thé va câ nhân, duy tri
nhûng cam kêt trong don vi, tô chùc;
• Là quàn ly chat lugng công tâe, thùe dây tô chùc, nhôm công tâe va eà nhân dat
két quà tôt hon bàng câeh giâm sàt va kiém dinh chat lugng cùa hg;
• Là su thiét ké, thuc hiên càc hê thông dânh giâ công viêc thông qua viêc xây dung
va quàn ly càc hê thông co câu trà luong; khen thuông theo sô lugng va chat lugng công
viêc;
• Mue dîch cùa viêc quàn ly nhân su là duy tri va nâng cao dài sông vât chat tinh
thân cùa càc eà nhân trong tô chùc bàng câeh tao ra câc dieu kiên làm viêc phù hgp, dàm
bào vê y tê va sue khoé, cung câp eâe djch vu phùc Igi va giùp dà câc nhân viên khi ho
gap khô khàn;
• Là hoat dông nhàm tao nguôn va phât triên nhân su thông qua viêc lâp kê hoach
nguon nhân su vê sô lugng, trinh dô va nàng lue thuc hiên ké hoach dé dâp ùng eâe nhu
câu ma thông qua tuyên dung, dào tao, phât triên hoac tinh giàn bien ché dé to chùc cô
mot dôi ngù cân bô, nhân viên phù hgp vài hoat dông cùa tô chùc;
• Là su quân ly vê hô sa nhân su va eâe loai giây ta khâe cùa câ nhân trong tô chùc
hay eôn ggi là hê thông thông tin nhân su dugc vi tînh hoâ nhàm cung câp ca sa du lieu
22-

36. mot câeh khoa hge va nhanh nhât, trg giùp cho viêc ra quyét djnh dôi vài eâ nhân dô khi
eô nhûng thay dôi vè luong bông, thàng tien, ky luât, khen thuông...
• Tôm lai, vê thuc chat quàn ly nhân su là viêc quàn ly con nguài eu thé vè mgi
mât hoat dông cùa hg trong mot tô chùc
2. Nèn công vu, quàn ly dich vu công va cài eâch nhân su à mot so nuàc phât triên
trên thé giôi
2.1. Kinh nghiêm quàn ly djch vu công cùa Công hoà Phâp va Italia
Công hoà Phàp va Italia là hai quôc gia eô nèn công vu va hê thông djch vu công phât
triên va hoat dông hiêu quà, trong nôi dung luân vàn này xin trinh bây mot sô kinh
nghiêm quàn ly dich vu công cùa Công hoà Phâp va Italia.
2.1.1. Hi thong tô chùc hành chinh nhà nuàc
Cà Công hoà Phâp va Italia hiên dang ton tai mô hînh tô chùc hành chînh 4 câp:
Trung uong - Vùng - Tinh - Xâ. Cu thê là:
Ô Italia chia ra 20 vùng (trong dô eô 5 vùng tu tri) 103 tinh (cô 2 tinh tu tn), 8.102 xâ.
Ô Phàp chia ra 22 vùng (trong dô cô 2 vùng à Hài ngoai), 100 tinh va 36.700 xâ.
Ô hai quôc gia này, xâ là câp chînh quyên thâp nhât, bao gôm tù câe thành phô lôn hàng
triêu dân, dên eâe xâ chi eô vài chue dân. Xâ dugc hinh thành tù xa xua (công xâ) eô câe
yéu tô truyèn thông, Ijch su bên vùng va nguài dân à moi xâ dêu muôn ton tai dôc lâp.
Ô câ Phâp va Italia, tù khi hînh thành câp vùng, vai trô, thâm quyên cùa câp tinh eô phân
han ché hon, chù yéu là thuc thi hành chînh trên dja bàn. Ô câp tinh, bên canh bô mây
chinh quyên tinh eôn cô ca quan tinh truàng vài tu càch là dai diên cùa Chînh phù trung
uong tai dja phuong. Tinh truàng do Thù tuông Chînh phù bô nhiêm, bai mien, eô bô
mây riêng (câc phông, ban chuyên mon), thuc thi 2 loai nhiêm vu chù yéu là:
i) Giâm sât tînh hgp phâp cùa vàn bàn do chinh quyên dia phuong (tinh, xà) ban hành.
-23

37. ii) Tu vân cho chinh quyèn dja phuang (nhiêm vu này ngày eàng eô vi trî quan trong
hon).
câp vùng à hai quôc gia này dèu mai dugc hînh thành dâu nhûng nàm 80 cùa thé ky XX
va ngày eàng dugc khâng djnh vai trô, tâm quan trgng cùa nô trong viêc giài quyêt eâe
vân dé cùa dja phuong; chinh quyèn câp vùng ngày eàng dugc chuyên giao nhièu quyèn
lue hon tù Nhà nuàc Trung uong.
2.1.2. Vi tô chùc cung câp dich vu công
Hiên nay, à eà hai nuàc Phâp va Italia, viêc cung câp djch vu công dêu do eà hai loai chù
thé là tô chùc nhà nuàc va tô chùc tu nhân dàm nhiêm.
i) v è dich vu su nghiêp (Giâo duc, y tê, vàn hoâ vv...) bên canh càc truàng hge, bênh
viên cùa nhà nuàc (trung uong va dia phuong) dêu cô câc bênh viên tu, truàng hoc tu
nhân. Dôi vài eâe tô chùc su nghiêp công (cùa Nhà nuàc), noi chung dêu do chînh quyên
dia phuong truc tiêp dàm nhiêm. Chinh phù trung uong chi de ra chinh sâeh, tiêu chuân,
nguyên tàc ea bàn va kiêm tra giâm sât. Thâm quyên va trâch nhiêm cùa chînh quyên dia
phuong, kê eà câp ea sa (thành pho, xâ) rât lôn. Chàng han trong lînh vue giâo duc pho
thông à Italia ngày nay nôi dung, chuong trînh hge tâp, Nhà nuàc trung uong chi quyét
djnh cùng 85%, eôn 15% do chînh quyên tinh quyét dinh. Viêc ma truong, qui mô, trang
thiét bi dêu do chînh quyên dia phuong dâm nhiêm (do ngân sâeh dia phuong).
Tuy nhiên, vè quàn ly nhân lue cùa hai lînh vue này lai khâ tâp trung. Ô Phâp, lue lugng
giàng viên trong càc truàng công (1,3 triêu nguài) dèu là công chùc nhà nuàc do Chînh
phù trung uong quàn ly thông qua eâe ea quan dai diên cùa Chinh phù tai dja phuong (ea
quan tinh truàng). Hiêu truàng câc truong do Chînh phù bô nhiêm sau khi thi tuyén công
khai.
ii) Vê djch vu kinh té công îch, tô chùc theo mô hînh doanh nghiêp (cung câp diên sinh
hoat, nuàc sach, ga, giao thông công công, xù ly râc, nuàc thài vê sinh moi truàng vv...).
24-

38. ô cà Phàp va Italia dèu dugc thuc hiên à câe câp dia phuang, trong dô ehù yêu là câp xâ,
lien xâ; mot sô dugc thuc hiên à câp tinh. Chinh phù trung uong va chînh quyèn vùng chi
ban hành ea chê chînh sâeh, nguyên tàc ea bàn ma không truc tiêp tô chùc cung ùng (trù
mot sô dich vu dàc biêt, eô qui mô toân quôc, toàn vùng nhu duong sàt, buu chinh vien
thông ...)
iii) Vê djch vu hành ehinh, hâu hêt dêu do eâe co quan cùa chînh quyên dia phuong câp
thâp (tinh, xâ) thuc hiên. Nguài dân dugc phuc vu vài thù tue don giàn va không phài trà
tien cho càc dich vu này, vî theo hg, công chùc thuc thi nhiêm vu dâ dugc huông luong
tù ngân sâeh, nguài dân dâ trà phi qua thuê ma hg dông gôp cho Nhà nuàc. Ô Phâp mot
sô djch vu hành chînh dugc trao cho công ty tu nhân dàm nhiêm nhu: dang kiêm phuang
tien giao thông .. .Câc công ty tu nhân thuc hiên nhiêm vu này theo luât công va ehju
trâch nhiêm truàe phâp luât nhu mot phâp nhân công.
2.2. Câi càch nhân sy ù Trung Quoc
Trung Quôc là mot quôc gia tien hành cài eâch trong eâe lînh vue rât tâo bao va nàng
dông. Cài eâch nhân su là mot trong nhùng nôi dung quan trong dugc Chînh phù Trung
Quôc quan tâm vî con nguài là nhân tô quyét dinh su phât trién cùa mgi quôc gia, dân
tôc. Nàm 2004, trgng diêm cùa công tàc nhân su dâ dugc thào luân trong Hôi nghi Cue
truàng vê công tàc nhân su. Thuc hiên chien luge: Lây nhân tài xây dung dât nuàc, kiên
trî nguyên tàc quàn ly nhân tài cùa Dâng; kiên trî lây dân làm goe; tàng cuông ché dô
công chùc va xây dung dôi ngù cân bô; tàng cuong xây dung dôi ngù nhân tài khoa hoc
ky thuât vài viêc lây nhân tài eô chuyên mon cao làm nông côt; thùe dây cài càch ché dô
nhân su don vj su nghiêp; di sâu làm tôt công tàc câi câeh chê dô phân phôi tien luong
cho câc ca quan, don vj su nghiêp; nghiên cùu cài eâch ché dô chùc danh; kiên toàn,
hoàn thiên hê thong thi truong nhân tài; thùe dây su phât trién hài hoâ công tàc nhân su.
-25

39. dàm bào cung cap nhân tài cho mue dich xây dung toàn diên xâ hôi vàn minh hiên dai.
Nôi dung cài càch nhân su cùa Chînh phù Trung Quôc dugc thê hiên à nhiing diêm sau:
2.2.1. Tàng cuàng ché do công chùc vd xây dung dôi ngû càn bô
• Tien hành mot buàc công tàc kiém tra, sàt hach trong su dung công chùc, râ soât,
xù ly nhùng vu viêc vi pham trong quâ trînh tuyên chgn dâu vào à hai câp huyên va xâ;
• Hoàn thiên ché dô sàt hach tuyén chgn, nghiên cùu bien phàp kiém tra, xây dung
qui ché công chùc, dânh giâ chat lugng phuc vu cùa hg. Dông thài câc ngành hùu quan
dua ra eâe qui djnh vè chùc danh, dieu dông càn bô, xù phat hành chînh;
• Nghiên cùu dua ra càc qui ché, dieu le vè tuyên chgn công chùc dua di dào tao,
bôi duong à nuàc ngoài. Hoàn thiên ché dô bâo eâo thinh thj công chùc;
• Tien hành nghiên cùu, soan thào khung co bàn lâm càn eu phân loai, quàn ly
công chùc, thùe dây eâe ea quan thuc hiên diém ché dô su dung nhân viên ky thuât
chuyên nghiêp;
• Nghiên cùu soan thào eâe dieu le vè trao nhân danh hiêu danh du quôc gia va câe
bien phâp lien quan dén thuc hiên khen thuông; nghiên cùu dua ra y kién vè xây dung
ché dô tàng thuông huân chuong quôc gia. Dua ra eâe qui dinh vè tiêu chuân thành tich
cùa công chùc dé thuc thi cô hiêu quà, thùe dây thuc hiên ché dô tuyên thê khi su dung
công chùc. Lây nàng lue làm ehinh, dào tao công chùc vài qui mô lôn, tô chùc triên khai
hge tâp, bôi duông luât hành chînh cho công chùc;
• Nghiên cùu chùc nàng, nhiêm vu ngành, thuc hiên qui dinh vê chê dô tuyên dung,
tîm bien phâp tuyên dùng nguài, dùng viêc nhâm bô sung công chùc cho câc ea quan cô
nhu câu. Nâng cao trînh dô phuc vu cùa công chùc, tông kêt kinh nghiêm diên hînh phuc
vu quàn chùng. Trién khai hoat dông binh bâu "công chùc dugc quân chùng tin nhiêm"và
công tâe trù bj bînh bâu Iao dông tien tien toân quôc.
26-

40. 2.2.2. Tàng cuàng xây dung dôi ngû nhân tài khoa hoc ky thuât vài viêc lày nhân tài co
chuyên mon cao làm nông côt
Soan thâo "kê hoach chung vê tàng cuông xây dung dôi ngù nhân tài khoa hge ky thuât
chuyên nghiêp, lây cân bô eô trinh dô cao làm nông côt", nghiên cùu dua ra phuong an
câi câeh trg câp dae biêt cùa Chînh phù, làm tôt "Chuang trînh quy nhân tài", trg câp dàc
biêt cùa Chînh phù, thuc hiên công tâe tuyén chgn chuyên gia eô thành tîch dôt xuât tuôi
trung niên, thanh niên. Phât triên va hoàn thiên ché dô su dung cûng nhu bô tri nai làm
viêc nghiên cùu cho eâe càn bô cô trînh dô tien sî, sau tien sî, ban hành dieu lé giâo due
nhân viên khoa hge ky thuât chuyên nghiêp vv...
2.2.3. Thuc dây cài càch chê dô nhân su dan vi su nghiêp
Triên khai nghiên cùu dieu lé quàn ly nhân su don vi su nghiêp, dua ra câe qui djnh mot
eâch dông bô vê quàn ly cuong vi, công khai tuyên chgn, bô trî nhân viên. Tâng cuàng
cài eâch ché dô phân bô ngành nghê, thuc thi nhûng y kién cùa viêc câi câeh ché dô nhân
su trong câc don vj su nghiêp. Tâng cuông chi dao phân loai, xâc djnh don vi thî diêm
cài câeh ché dô nhân su trong câc don vi su nghiêp.
2.2.4. Nghiên cùu cài càch chê dô chùc danh
Tien hành râ soât dôi vài sô nhân viên khoa hge ky thuât chuyên nghiêp hiên cô, dua ra y
kiên va bien phâp thuc hiên viêc phân loai quàn ly; tîch eue nghiên cùu ea ché kiém soât,
tuyên chgn dông thài dua ra bien phàp dânh giâ. Hoàn thiên ca ché tuyén chgn nhân viên
khoa hge ky thuât chuyên nghiêp, tàng cuông quyèn tu ehù cùa don vi dùng nguài vv...
2.2.5. Kiên toàn, hoàn thiên hê thông thi truàng nhân tài
Ban hành "Dieu le quàn ly thi truong nhân tài"và "viêc luân chuyên nhân tài", tùng buàc
loai bô nhûng rào cân mang tînh tînh thé ché trong phât trién thi truàng nhân tài va luân
chuyên cân bô. Kiên toàn, hoàn thiên ché dô giàm bien ché nhân su, Trién khai kiém tra
thuc hiên quy ché vè thj truàng nhân tài, pham vi trât tu thj truong nhân tài. Kiên toàn
27-

41. chùc nàng phuc vu, xây dung mang luài thông tin chung vê thi truong nhân tài, tàng
cuàng công tâe phân bo thông tin vè nhân tài. Moi quan hê giùa câc ban ngành chinh
quyèn va ea câu phuc vu nhân tài truc thuôc không tàch rài nhau, không xa rài thông tin
chînh tri. Tîch eue làm tôt công tàc phuc vu hoc sinh tôt nghiêp trung hge phô thông tîm
viêc lâm vv...
3. Nên hành chinh cùa Viêt Nam
Chùng ta dang huông tài xây dung mot nèn hành ehinh dân ehù, chuyên nghiêp va hiên
dai, dé eô thê thuc hiên tôt mue tiêu này thî dieu hét sue quan trgng là phài dôi mai quan
niêm vè quyên va nghîa vu cùa câc ca quan quàn ly nhà nuàc, vê moi quan hê giùa ehinh
quyèn, càc co quan quân ly nhà nuàc va nhân dân. Chùng ta dâ mot thài quen vài suy
nghî rang Nhà nuàc lo tât cà cho dân, cho nên quan hê à dây (giùa Nhà nuàc vài câc
doanh nghiêp va nguài dân) luôn là quan hê giùa bên cho va bên nhân, hinh thành nên
tâm ly cùa nguài công chùc truc tiêp giài quyêt công viêc là mînh eô quyên ban cho
nguài dân câi gî thî hg dugc câi ây. Cô mot nhà kinh tê nuàc ngoài khi nghiên cùu vê
nhùng trà ngai trong moi truàng kinh doanh à Viêt Nam dâ nhân xét rât chî ly: mot trong
nhùng nhugc diêm cùa nguài Viêt Nam hiên nay là de dâng thôa hiêp truàe nhùng dôi
hôi cô tînh chat nhùng nhiêu cùa nhùng cân bô, nhân viên trong bô mây quân ly nhà
nuàc, cho nên viêc chông tham nhùng gap nhièu khô khàn. Hînh nhu trong lînh vue này,
moi nguài chùng ta dêu rai vào tînh thé "vùa là nan nhân, vùa là thù pham, vùa là quan
tôa". Sao lai thê? Là nan nhân vî, vài tu càch là mot công dân sông trong xà hôi, moi
chùng ta dèu bj "trôi buge"bàng vô vàn nhûng thù tue hành chînh hét sue nhiêu khê, râc
rôi, khién ai cûng dèu ngai, néu không nôi là sg phài "vào cùa quan", sg phài tiép xùc vài
câc viên chùc nhà nuàc, nhùng "dày ta cùa nhân dân". Là quan tôa, vî ai ai cûng cô thé
va ra sue lên an, két toi bô mây quân ly nhà nuàc quan lieu, nhûng cân bô hành ha, sâeh
28

42. nhieu dân. Thé nhung moi nguài cûng thuông de dâng bô qua, không dâu tranh, thâm chî
sân sang "lot tay"dé cho viêc cùa mînh dugc giài quyét nhanh chông.
Chînh quyên là chînh quyên cùa dân. Dân chù vê bân chat là mue tiêu phân dâu cùa Câeh
mang Viêt Nam. Dân ehù là nhu eau toi thiêu cùa con nguài. Chùng ta xây dung xâ hôi
công bàng, dân ehù, vàn minh, thî truàe hêt bô mây hành chînh phài thuc su dân chù vân
minh.
Nèn hành chînh dân chù phài rât thiét thuc trong Tô chùc va bô trî cân bô, công chùc.
Nguyên tàc tâp trung dân ehù là nguyên tâe tô chùc chung cùa Dâng, Nhà nuàc ta, nhung
âp dung vào tùng hê thông lai cô su khàc nhau, cho nên cân eô su nàng dông va sang tao
trong van dung va phài dàm bào:
i) Tînh chuyên nghiêp cùa bô mây hành ehinh: Dôi vài Viêt Nam chùng ta, bô mây hành
chinh chuyên nghiêp van eôn mai. Càn bô Dâng, doàn thê, càn bô, công chùc hành
chînh, viên chùc su nghiêp vân eôn dang lân lôn. Công chùc là mot nghê, ma là mot nghè
cao câp. Vây, dâ là mot nghê thî cân phài dugc dào tao nhu dào tao nghê. Hiên nay, dôi
ngù công chùc cùa chùng ta không on dinh, luôn cô su dieu dông, luân chuyên tù noi này
sang nai khàc, tù lînh vue chuyên mon này, sang lînh vue chuyên mon khàc, mang tînh
châp va, tuy tien, không theo qui khoaeh, kê hoach; nhu vây thî khô ma chuyên nghiêp
dugc. Mot Cân bô, công chùc chuyên nghiêp phài dat tiêu chuân vê chînh trj, trînh dô
vân dung công nghê hiên dai va cô ky nàng nghê nghiêp. Làm Giâm dôc mot sa thî phài
eô kiên thùe hiêu biêt vê ngành mînh, dông thài phài cô nàng lue quàn ly. Giâm dôc
doang nghiêp dâ là mot nghê, tai sao giâm dôc sa lai không phài là mot nghè? Càn bô,
công chùc hành chînh cân phài dugc day làm Giâm doc hay Chù tjch thî phài làm nhùng
gî, thâm dinh va ky nhu thê nào vv.. .Chù không thî chi biét ngoi doc chînh sâeh.
ii) Hiên dai hoâ là nhu câu câp bâch doi vài nèn hành chînh cùa chùng ta.
-29

43. Hiên dai hoâ không phài chi là viêc trang bj nhiêu mây môe thiêt bi, phuang tien hiên
daj, hiên dai hoà truàe hét phài tù dôi ngù cân bô, công chùc. Công chùc hiên dai thi mai
eô dugc mot nên hành chinh hiên dai.
Hiên dai hoâ trong tô chùc co quan hành chînh không gî bàng dùng phuang phàp canh
tranh thông qua thi tuyên, cùng vài dô là viêc âp dung câc phuang phâp quàn ly khoa
hge, nhùng kinh nghiêm qui bâu cùa nhûng nuàc phât triên vv...
Cô thé nôi mot tô chùc dugc coi là chuyên nghiêp va hiên dai chî khi tô chùc dô dugc ca
câu mot câeh hgp ly va khoa hge. Phân tîch công viêc va do luong công viêc là mot trong
nhùng công eu không thê thiêu khi ta xâc dinh ea câu cho mot tô chùc.
4. Ly thuyét vè tuyên dung va mot so kinh nghiêm vè tuyen dung à nuàc ngoài
4.1. Tuyên dung
Tuyên dung là mot quà trînh thu hùt nhùng ùng cù viên du dieu kiên de cung câp cho
nhùng vj trî eôn thiéu nguài trong tô chùc. Dé cung câp nhân lue cho câe vi trî, càc tô
chùc cô rât nhiêu su lira chgn. Viêc lira chgn dé nhân ai vào làm viêc là giai doan euôi
cùng cùa quâ trînh tuyên dung. Tô chùc phài xâc dinh mue tiêu truàe mât cùng nhu lâu
dài cùa mînh va du doàn dugc nhu câu vê nhân lire de cô thê vach ra nhu câu này trong
quâ trînh phât triên cùa tô chùc. Tuyén dung là quâ trînh diên ra lien tue va phù hgp vài
nhu câu, nhiêm vu cùa tô chùc. Trong mot moi truàng eô tinh canh tranh cao thî viêc lâp
kê hoach tuyên dung va vô cùng cân thiêt. Câe tô chùc cân du doàn truàe nhu câu trong
tuong lai va phài xùc tien mot càch sang tao, ehù dông nhâm nàm bat kjp thài ea hôi eô
sân.
4.1.1 Tuyên dung nôi bô
Trên thuc té, nhièu to chùc nhà nuàc thuang uu tien cho nhùng nguài dang làm viêc
trong ca quan (vê diêm sô va chi sô tin nhiêm). Trong càc tô chùc phi Igi nhuân cùng ton
tao ché dô uu tien cho nhùng nguài dang duong chùc vî su on djnh cùa câc chuang trînh
30

44. hành dông, vî su lien két vài công dông va nguôn kinh phi. Trong truàng hgp này, lânh
dao tô chùc nên xem xét lai nguôn Iao dông cho ca quan mînh truàe tien.
Dé tuyên dung trong nôi bô, câe tô chùc nên gàn viêc lâp kê hoach chien luge vài kê
hoach vê nguôn nhân lue cùa mînh. Nhûng nguài eô lien quan dén viêc quàn ly nguôn
nhân lue càn phài làm viêc cùng nhau dé lâp du an nguôn nhân lue dira trên trinh dô ky
nàng hiên tai cùa nhân viên. Hg nên xem lai càc vân de lien quan dên luân chuyên, huu
trî, thàng chùc va thôi viêc. Hg cân phài lâp nên câc kê hoach tiêp theo va phài chi ra
nhùng câ nhân cô thê thay thé vào nhùng vi trî dang khuyêt nguài.
Công viêc này dôi hôi nguài quân ly nguôn nhân lue phài theo dôi lien tue, câp nhât
thuông xuyên nhùng thành tîch va ky nàng cùa moi nhân viên, dông thài cûng phài theo
dôi nhûng yêu câu, dôi hôi cùa moi vi tri dô.
Viêc tuyên dung trong nôi bô dugc nhiêu tô chùc âp dung, vi quâ trînh này tao dieu kiên
cho nguài quân ly ca hôi xem xét va dânh giâ trînh dô, ky nàng, khà nàng va nhùng dàc
diêm khâe cùa ùng cù viên truàe khi lira chgn.
Tuy nhiên, tô chùc cùng cân nên xem xét dên câc yêu tô khâe khi tien hành tuyén dung
trong nôi bô. Cô mot sô vj trî dôi hôi nhùng ky nàng dàc thù ma trong nôi bô không dâp
ùng dugc, do dô cân phài tuyên dung hoac thuê nguài tù bên ngoài vào. Dieu này cûng
dông thài tàng tînh canh tranh trong dôi ngû nhân viên cùa tô chùc. Viêc tuyên dung tù
bên ngoài vào cùng eô mot ly do quan trgng khâe, dô là dé thay dôi vàn hoâ nôi bô dang
ton tai trong tô chùc.
4.1.2. Tuyin dung tù bin ngoài tô chùc
Tuyên dung tù bên ngoài là dé tîm nhûng ùng cù viên thîch hgp trên thj truàng Iao dông.
Thj truàng Iao dông phù hgp là thi truàng dugc xâc djnh bài ky nàng cho cho câc vi tri
công viêc. Thj truàng Iao dông dia phuong là càc khu vue nhô.
-31

45. Câc vj trî công viêc nhu Iao dông phô thông, nhân viên vàn phông, nhân viên ky thuât va
nguài cung câp dich vu truc tiép thuong do thj truàng dja phuong cung câp.
So vài thi truàng dja phuong, thj truong Iao dông khu vue là thi truàng lôn bao gôm mot
quân, thâm chî vài khu vue cùa mot bang. Phu thuôc vào nguôn cung câp eâe ky nàng tai
khu vue, câe nhân viên ky thuât, quàn ly va nhà chuyên mon cûng nhu câc nhà khoa hoc,
ky su thuông dugc tuyên tù thj truàng Iao dông khu vue này.
Câc ca quan trung uong, dia phuang va càc tô chùc thuông nhà dén thj truàng Iao dông
toân quôc khi thj truàng Iao dông dja phuong không dâp ùng dugc nhùng nguài cho câe
vj tri chuyên mon dôi hôi vê mot ky nàng quan trgng: eâe nhà khoa hoc, ky su, nguài
quàn ly, câc nhà chuyên mon, càc giâm dôc dieu hành...
Hiên nay, vài su ho trg vô cùng dàc lue cùa hê thông mây tînh thuông xuyên, lien tue eô
nhùng thông tin câp nhât, hiêu quâ cùa công tâe tuyên dung cûng dà dugc nâng lên rât
nhiêu, nô tao thuân Igi cho eâ nguài tuyên dung va nguài di tîm viêc muôn dugc tuyên
dung.
4.1.3. Tuyin dung à càc chînh quyin dia phuong va càc tô chùc phi lai nhuân
Viêc truàe tien là tô chùc phài xem xét lai de xâc dinh nhûng yêu câu vê khà nâng cûng
nhu ky nàng ma vj tri cân tuyên dung thêm nguài dôi hôi. Sau dô, se cô ké hoach tuyén
chgn: tai thj truong dja phuong hay khu vue quoc gia. Thu ky vân phông, nhân viên
thuong mai va ky thuât thuông do thj truàng dja phuong cung câp.
Câc vi trî quân ly (Giâm dôc dieu hành, giâm dôc vê phât triên, nhà quàn ly thành phô,
eành sàt truong, giâm dôc nhùng phông lôn nhu phông nhân su phât trién công dong,
phông tài chînh ...), câe nhà khoa hge, bâc sy eô thé do thj truàng quoc gia cung câp.
Viêc tuyên dung cô thê thông qua tap chî va bân tin chuyên ngành tâp trung vào nhûng
ngành, nghè tâp trung va nhuùng ngành nghè dàc biêe (Vi du: Lînh vue nghê thuât, giài
32-

46. tri, hoat dông xâ hôi...), dô là chua ké tài nhùng trang Web eô dich vu phuc vu cho viêc
tuyén dung nhân viên va nguài dang tîm viêc.
Câc chinh quyèn dai phuong, eâe tô chùc phi chînh phù cûng bât dâu su dung phuang
phâp tuyén nhân viên qua mang, va hon thé nùa thông qua mang eô thé kiém tra trinh dô
cùa hg bàng nhùng câu hôi bô sung, tu dông cho diêm va thông bâo kêt quâ cho ùng cù
viên biêt.
Càc ùng viên eô thé phài trà lài mot sô câu hôi bô sung nêu vi tri công viêc dôi hôi: Sô an
ninh xâ hôi, sô bàng lài xe, dia chi email va nhà riêng... Càc thông tin này se dugc bào
mât. Khi dâ dâng ky dia chi email, nguài xin viêc se nhân dugc thu thông bâo tu dông
rang, don xin viêc cùa hg dâ dugc nhân va dâ tu dông chuyên cho nhân viên quàn ly
nguôn nhân lue cùa tô chùc. Viêc tuyén dung qua mang dâ làm tàng sô nguài xin viêc lên
rât nhièu lân, dong thài nô cûng giùp loai bôt nhhùng nguài không phù hgp. Quâng eâo
là mot phàn cùa quâ trinh tuyén dung, nên nô phài tâp trung vào chuyên mon cùa công
viêc dôi hôi dé hâp dân nhùng ùng viên eô chuyên mon phù hgp. Vî du: Bài kiêm tra viêt
dé chùng tô khâ nàng làm viêc nhu dânh mây, tu giài thiêu, bien tâp mot bâo eâo hoac
mot cuôc hgp phông vân.
Dé dâm bào su công bàng, tô chùc nên xem xét ky luông thù tue tuyên dung dé trânh cho
nguài du tuyén không bj phân biêt dôi xù. Vi du nhu trong câe chien luge tuyên dung,
không nên loai trù bât cù mot nhôm dôi tugng nào eà. Ùy ban ea hôi viêc làm bînh dâng
(EEOC) câm su uu tien dira trên eâe tiêu chî: tuôi tâe, giài tînh, quôc tich, ton giâo,
chùng tôc trong tuyên dung. Tuy nhiên, mot sô tô chùc vân thuc hiên viêc tuyên dung
nhàm vào mot sô dôi tugng eu thê dang thiêu trong tô chùc. Vi du: chinh quyên lien bang
dâ dua ra mot chuong trînh tuyén dung nhàm tàng sô nguài Bô Dào Nha, Tây Ban Nha
trong lue lugng Iao dông lien bang dông thài cùng cô gang tuyên chgn càc sinh viên tôt
nghiêp tai câe truong dai hge dành cho nguài da den va mang lai cho hg nhiêu ca hôi de
-33

47. tiép xùc vài càc thông tin tuyén dung lien bang. Viêc tuyén dung nhàm vào câe dich eu
thé này nên dugc thuc hiên phù hgp vài kê hoach hành dông hoàe theo thoà thuân dà
dugc ky két
5. Phân tich, do Ivàng công viêc trong lînh vire hành chinh
Khi tô chùc dâ ra dài, eô tô chùc bô mây, eô con nguài vv..., làm thê nào dé tô chùc hoat
dông eô hiêu quâ nhât, dé moi eâ nhân trong tô chùc dèu eô mot vi trî dùng trong bô mây
dé cô thê phât huy hêt nàng lue, trî tue, khà nâng cùa mînh cho tô chùc? Mot trong nhùng
công viêc cân phài dugc tien hành dô là ''Phân tich, do luàng công viêc ".
5.L Phân tich công viêc
Mot công viêc thuong là tâp hgp cùa nhiêu phân viêc nhô gom lai, cô phân viêc eô thê
tien hành riêng rê rôi gôp lai, tao ra su hoàn thành cùa công viêc lôn, cô phân viêc cô lien
quan chat ché vài càc phân viêc khàc nhau, nô chi dugc thuc hiên khi mot phân viêc khàc
dâ hoàn thành va su hoàn thành cùa nô là tien dé de thuc hiên phân viêc dâng sau (Tao
mot chu trinh công viêc). Cô phân viêc don giàn, cô phân viêc phùc tap, nô chi dugc thuc
hiên trong dieu kiên nhât dinh va dôi hôi nguài thuc hiên phài cô nàng lue.
Phân tich công viêc là mot phuong phàp, mot quâ trînh thu thâp mot eâch cô hê thông
càc thông tin lien quan dên công viêc, xâc djnh câc ky nàng, nàng lue va trâch nhiêm cân
phài cô dé thuc hiên công viêc.
5.7.7. Mue dîch cùa phân tîch công viêc?
Tuy thuôc vào pham vi, mue dîch cùa nhà quân ly, chùng ta eô thé khai thâc két quà cùa
hoat dông phân tîch công viêc dugc thê hiên duài câc gôe dô sau:
* Tîm mue dîch tông thê cùa công viêc: Se trà lài cho ta câu hôi tai sao eô công viêc
này?, nguài thuc thi công viêc dô se gôp phân gî cho tô chùc?.
* Tîm hiêu vê nôi dung công viêc: Xâc dinh cho ta bàn chat va pham vi cùa công viêc
theo chùc nàng, nhiêm vu se dugc thuc thi.
34-

48. * Xâc dinh trâch nhiêm eâ nhân: Trà lài dugc kêt quà dâu ra là gî va nguài nàm giù vj trî
phài chiu trâch nhiêm gî?.
* Xâc dinh tiêu chuân hoàn thành: Tiêu chî, bien phàp hoac câe chi sô dugc su dung dé
dânh giâ mùc dô thoà mân cùa công viêc dâ dugc thuc hiên.
* Xâc djnh trâch nhiêm vê mat tô chùc: Mùc dô va pham vi trâch nhiêm viêc ra quyêt
dinh, giài quyét vân de, quan hê qua lai, kiém tra khôi lugng va chat lugng câc nguôn
lue.
* Xâc djnh vj tri tô chùc: Vi trî công viêc trong tông thê cùa tô chùc.
* Nhân tô dông ea: Ca ché khuyên khieh âp dung dôi vài nguài giù vj trî công viêc.
* Nhân tô phât triên: Ca hôi nguài giù công viêc dugc thàng tien va dat dugc nhùng ky
nàng mai.
* Nhân tô moi truong: Câe dieu kiên làm viêc, sue khoé va an tôan.
Tôm lai, phân tich công viêc là mot bô phân cùa quâ trînh thiét ké ca câu, tô chùc hoac tô
chùc lai mot tô chùc hiên cô. Là mot công eu cùa quàn ly nhân lue. Két quâ eu thé cùa
phân tîch công viêc là su mô ta eâe nhiêm vu va chùc nàng nguài thuc thi, xâc dinh chùc
nàng cân cô dé thuc hiên công viêc, xâc djnh ea câu công chùc. Phân tich công viêc là
nèn tàng cho viêc tuyên chgn công chùc, thi nâng ngach, dânh giâ nàng lue công chùc
w...
5.1.2 Quâ trînh phân tîch công viic
Buàcl: Thu thâp du lieu công viêc
Cô rât nhiêu phuong phâp dé thu thâp thông tin, tù viêc phân tich câc chùc nàng, nhiêm
vu cùa tô chùc, bao gôm:
• Phông vân: Phông vân là phuong phâp dugc dùng phô bien nhât. Nô dôi hôi ky
nàng cùa nguài phân tîch va tiét kiêm thài gian.
-35

49. • Bàng câu hôi de kiém tra: Dây là phuang phâp hùu îch giùp cho công chùc mô ta
công viêc cùa mînh.
• Quan sât: Phuong phâp này eô thê dùng dôi vài càc công viêc tay chân va hành
chînh làp di lâp lai.
• Tu mô ta: Dây là phuang phâp kinh té nhât. Tuy nhiên, chat lugng phu thuôc vào
khà nâng va kiên thùe cùa nguài giù vi trî công viêc.
• Nhât ky: Là phuong phàp hùu îch dôi vài công viêc quàn ly nhung dôi hôi nguài
giù vj trî công viêc phài quan tâm.
• Hôi dông chuyên gia.
• Phôi hgp câc phuong phâp trên.
Trong pham vi nôi dung nghiên cùu cùa luân vàn này, tâe già lira chgn phuong phàp tu
mô ta, dây là phuong phàp nhanh nhât va kinh tê nhât. Tuy nhiên, chat lugng phu thuôc
vào khà nàng va kién thùe cùa nguài giù vj tri công viêc. Khi kê khai, dôi hôi phài liêt kê
tât eâ công viêc nàm trong, ngoài chùc nàng. Công viêc thuong xuyên, không thuông
xuyên, công viêc dôt xuât vv..,
Evàc 2. Chia tdch công viêc vàphân tîch
Sau khi kiêm tra tînh hgp ly cùa dû lieu, thuc hiên viêc chia tàch công viêc. Chia tàch
công viêc là quà trînh chia nhô công viêc dé xâc dinh càc thành phân câu thành công
viêc. Viêc chia nhô này eàng chi tiêt eàng tôt cho dên khi thành phân công viêc don giàn
nhât, Tuy nhiên, dieu dô eôn tuy thuôc vào mue dîch, vj trî cùa tô chùc ma viêc chia nhô
theo mùc dô khàc nhau. Sau khi chia tàch công viêc, thuc hiên viêc phân tîch, mô ta công
viêc theo câc yêu tô sau dây:
• Tên công viêc,
• Trâch nhiêm: Xét pham vi va mùc dô ành huông cùa công viêc,
• Moi quan hê dôi vài câc công viêc khâe.
36-

50. • Giâm sât: Kiêm tra ai, chiu kiêm soât cùa ai?
• Su dung eâe giâc quan dé thuc hiên công viêc,
• Dôi hôi hoat dông thê chat,
• Nhûng dôi hôi vè giao tiêp nôi bô va giao tiép bên ngoài,
• Ngôn ngù su dung,
• Mây môe thiêt bj phuc vu cho công viêc,
• Ky nâng, ky xào cùa nguài thuc thi công viêc,
• Dôi hôi vê càc dàc diêm câ nhân,
• Dôi hôi vê dieu kiên làm viêc: Luu y dén eâe yéu tô công viêc hay phài di nhiêu
nai, làm viêc biêt lâp, làm viêc vê dêm, làm viêc kéo dài trong nhiêu già vv...
Tôm lai, nôi dung cùa viêc phân tîch công viêc phu thuôc vào mue tiêu phân tich. Néu
mue dîch chînh là xâc dinh nôi dung công viêc thî tâp trung vào câe chùc nàng, nhiêm vu
va trâch nhiêm. Nêu mue dîch chinh là phân tîch vai trô thî tiêu diêm se là càc khîa canh
xù su ma công viêc dôi hôi. Nêu mue dich là phân tîch thâm quyên, thî nhùng ky nàng va
khà nàng tai nai làm viêc se là moi quan tâm chînh vv...
Buàc 3. Dành già vàphân logi công viêc
Dira vào kêt quà phân tîch công viêc à buàc 2 de phân loai công viêc tuy theo mue dîch
su dung. Cô nhiêu phuong phâp dânh già, phân loai công viêc, eu thê là:
Phuong phâp phân loai công viêc theo tâm quan trgng dôi vài tô chùc.
Phuong phàp phân loai công viêc bàng câeh so sânh vài eâe yêu tô trong co câu ly tuông
dugc thiêt lâp tù dâu.
Phuong phâp dânh giâ dô phùc tap công viêc bàng thang diêm; theo dô công viêc dugc
xem xét theo câc yêu tô, moi yêu tô dugc cho mot thang diêm nhât dinh, sau dô công sô
diém cùa câc yêu tô lai.
Phuong phâp dành giâ dô phùc tap công viêc, dugc dua vào 3 yéu tô ca bàn sau:
37

51. • Yêu tô vê phâm chat nghê nghiêp: Bao gôm nhùng nôi dung côt loi, trong dô thé
hiên: nàng lue tu duy (kién thùe, tri thùe nghè nghiêp); nàng lue hành dông (ky nàng Iao
dông, hay khà nàng tô chùc thuc hiên, thé hiên thi hành... va su tinh thông, dieu luyên
cùa nghê nghiêp, hay là ky xào).
• Vê yêu tô trâch nhiêm dôi vài công viêc: Bao gom nhûng nôi dung chù yéu vè vj
trî trâch nhiêm doi vài công viêc ma trong quâ trinh Iao dông nguài dô phài quan tâm dé
eô thé hoàn thành tôt công viêc dugc trao, eu thé: i) Trâch nhiêm cao hay thâp do tînh
ehât công viêc cô pham vi ành huông rông hay hep. ii) Trâch nhiêm vè eâe quyét dinh,
lira chgn cô ânh huông dên nhûng nguài khàc. iii)Trâeh nhiêm dôi vài phuang tien tài
sân, trang bi Iao dông. iv)Trâeh nhiêm dôi vài su an toàn, tînh mang con nguài. v)Tràeh
nhiêm dôi vài eâe moi lien hê, dôi ngoai,
• Yêu tô vê mùc dô eàng thàng va tînh hâp dan, tînh don dieu cùa công viêc, dugc
thê hiên: i) Dành giâ mùc dô phài su dung cuông dô ca bàp vè thé lue (hao phi sue lue)
trong quâ trînh Iao dông. ii) Mùc dô phài tâp trung thân kinh, su eàng thàng châm ehù,
theo dôi lien tue dôi vài công viêc. iii) Mùc dô phài tâp trung trî nâo, cuông dô hoat dông
trî nâo phài phân tîch, tînh toân lira chgn va xù ly câe khôi lugng thông tin. iv) Mùc dô
cùa su thay dôi trang thâi Iao dông, su di chuyên, thay dôi câe dông tâe tu thê Iao dông
nhiêu hay ît. v) Mùc dô hâp dân, don dieu té nhat va tâm ly xâ hôi vài công viêc.
Tôm lai: Trong quâ trînh Iao dông, dû à vi tri nào cùng dêu bao gôm câc yêu tô ca bàn
trên, tùng yéu tô trên se dugc lugng hoà thành càc mùc dô khâe nhau. Moi loai công viêc
ùng vài mot thang diêm. Tông hgp câc diêm se thây mùc dô phùe tap cùa tùng công
viêc, kêt hgp vài tiêu chuân ngach công chùc dé xêp công chùc vào câc vi trî làm viêc
cùa tô chùc cho phù hgp.
-38