SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  138
Télécharger pour lire hors ligne
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp


Chæång 1
             KHAÏI NIÃÛM CHUNG VÃÖ NHAÌ MAÏY ÂIÃÛN
           TRAÛM BIÃÚN AÏP & HÃÛ THÄÚNG NÀNG LÆÅÜNG

1.1 KHAÏI NIÃÛM PHÁN LOAÛI NHAÌ MAÏY ÂIÃÛN VAÌ TRAÛM BIÃÚN AÏP
    1.1.1- Phán loaûi nhaì maïy âiãûn ( NMÂ )
         Nhaì maïy âiãûn laì mäüt Xê nghiãûp âàûc biãût coï nhiãûm vuû biãún âäøi caïc daûng
nàng læåüng khaïc nhau nhæ nàng læåüng cuía nhiãn liãûu (than, dáöu, khê âäút, nguyãn
tæí v.v. . . ) nàng læåüng cuía doìng næåïc, gioï, màût tråìi v.v ... thaình âiãûn nàng âãø
cung cáúp cho caïc häü tiãu thuû.
         Càn cæï vaìo caïc loaûi nhiãn liãûu sæí duûng cho nhaì maïy âiãûn ngæåìi ta chia ra:
Nhaì maïy nhiãût âiãûn , thuíy âiãûn , phong âiãûn , nhaì maïy âiãûn nguyãn tæí , nhaì maïy
âiãûn duìng nàng læåüng màût tråìi v.v...
         a- Nhaì maïy nhiãût âiãûn (NÂ)
        Trong nhaì maïy nhiãût âiãûn ngæåìi ta duìng nhiãn liãûu laì than âaï , dáöu hoàûc
khê âäút , trong âoï than âaï âæåüc sæí duûng räüng raîi nháút.
        Âãø quay maïy phaït âiãûn, trong nhaì maïy nhiãût âiãûn duìng tuabin håi næåïc ,
maïy håi næåïc ( lä cä mä bin ), âäüng cå âäút trong vaì tua bin khê, tuabin håi næåïc
coï khaí nàng cho cäng suáút cao vaì váûn haình kinh tãú nãn âæåüc sæí duûng räüng raîi
nháút.
        Nhaì maïy nhiãût âiãûn coìn âæåüc chia laìm 2 loaûi: Nhiãût âiãûn ngæng håi vaì
nhiãût âiãûn trêch håi:
        + Nhaì maïy nhiãût âiãûn ngæng håi toaìn bäü håi duìng saín xuáút âiãûn nàng.
        + Nhaì maïy nhiãût âiãûn trêch håi mäüt pháön nàng læåüng cuía håi âæåüc sæí
duûng vaìo muûc âêch cäng nghiãûp vaì sinh hoaût cuía nhán dán vuìng lán cáûn.
        b. Nhaì maïy thuíy âiãûn : ( TÂ )
         Nhaì maïy thuíy âiãûn duìng nàng læåüng cuía doìng næåïc âãø saín xuáút ra âiãûn
nàng . Âäüng cå så cáúp âãø quay maïy phaït thuíy âiãûn laì caïc tua bin næåïc truûc
ngang hay truûc âæïng .
         So våïi nhiãût âiãûn nhaì maïy thuíy âiãûn coï mäüüt säú æu âiãøm quan troüng sau :
         * Giaï thaình âiãûn nàng tháúp chè bàòng 1/5 - 1/10 nhiãût âiãûn .
         *Khåíi âäüng nhanh chè cáön mäüt phuït laì coï thãø khåíi âäüng xong vaì cho
mang cäng suáút , trong khi âoï âãø khåíi âäüng mäüt täø maïy nhiãût âiãûn ( kãø caí loì vaì
tuabin ) phaíi máút haìng ngaìy .
        * Coï khaí nàng tæû âäüng hoïa cao nãn säú ngæåìi phuûc vuû tênh cho mäüt âån vë
cäng suáút chè bàòng 1/10 ÷ 1/15 cuía nhiãût âiãûn .
        * Kãút håüp caïc váún âãö khaïc nhæ cäng trçnh thuíy låüi, chäúng luî luût, haûn haïn,
giao thäng váûn taíi, häö thaí caï v.v...
  Tuy nhiãn nhaì maïy TÂ cuîng coï mäüt säú nhæåüc âiãøm âaïng chuï yï:

                                          Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 1
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp


         * Väún âáöu tæ xáy dæûng mäüt nhaì maïy ráút låïn.
         * Thåìi gian xáy dæûng daìi.
         * Cäng suáút bë haûn chãú båíi læu læåüng vaì chiãöu cao cäüt næåïc .
         * Thæåìng åí xa häü tiãu thuû nãn phaíi xáy dæûng âæåìng dáy cao aïp ráút täún
keïm.
         c - Nhaì maïy âiãûn nguyãn tæí :
        Thæûc cháút nhaì maïy âiãûn nguyãn tæí laì mäüt nhaì maïy nhiãût âiãûn, trong âoï loì
âäút than âæåüc thay bàòng loì phaín æïng nguyãn tæí.
        Nhaì maïy âiãûn nguyãn tæí tiãu thuû nguyãn liãûu ( Torium vaì Uranium ) ráút
êt, vç nàng læåüng 1kg Uranium tæång âæång våïi nàng læåüng cuía 2700 táún than âaï
tiãu chuáøn. Vç váûy åí nhæîng vuìng nuïi khäng thuáûn tiãûn cho viãûc váûn chuyãøn
nguyãn liãûu thç viãûc xáy dæûng nhaì maïy âiãûn nguyãn tæí coï yï nghéa quan troüng.
        Nàm 1954, Liãn Xä xáy dæûng nhaì maïy âiãûn nguyãn tæí âáöu tiãn coï cäng
suáút 5.000KW, tiãu thuû ngaìy âãm khoaíng 30g Uranium, trong khi âoï NÂ coï
cuìng cäng suáút tiãu thuû khoaíng (100 ÷ 110) táún than xáúu.
         d- Nhaì maïy âiãûn duìng sæïc gioï :
         Trong nhaì maïy âiãûn naìy, ngæåìi ta låüi duûng sæïc gioï âãø quay mäüt hãû thäúng
caïnh quaût vaì truyãön âäüng âãø quay maïy phaït âiãûn. Khoï khàn cuía nhaì maïy âiãûn
naìy laì do täúc âäü vaì hæåïng gioï luän luän thay âäøi, nãn âiãöu chènh táön säú vaì âiãûn
aïp gàûp nhiãöu khoï khàn.
         e- Nhaì maïy âiãûn duìng nàng læåüng màût tråìi :
        Thæûc cháút cuîng laì nhaì maïy nhiãût âiãûn, trong âoï loì than âæåüc thay thãú
bàòng hãû thäúng kênh thu nháûn nhiãût nàng cuía màût tråìi. Nhaì maïy âiãûn duìng nàng
læåüng cuía màût tråìi âáöu tiãn trãn thãú giåïi âaî âæåüc xáy dæûng åí Liãn Xä våïi cäng
suáút 1.200 KW. Ngoaìi ra coìn coï nhaì maïy âiãûn duìng sæïc næåïc thuíy triãöu laì mäüt
nhaì maïy thuíy âiãûn sæí duûng nàng læåüng thuíy triãöu.
         1.1.2/ Phán loaûi traûm biãún aïp
             a- Traûm tàng aïp :
            Traûm tàng aïp thæåìng âàût åí caïc nhaì maïy âiãûn coï nhiãûm vuû tàng âiãûn aïp
tæì âiãûn aïp maïy phaït âãún âiãûn aïp cao hån âãø truyãön taíi âãún caïc häü tiãu thuû åí xa.
                b- Traûm haû aïp :
                 Traûm haû aïp âàût åí caïc häü tiãu thuû, âãø biãún âäøi âiãûn aïp tæì âaûi læåüng
cao hån âãún âaûi læåüng tháúp hån thêch håüp cho caïc häü tiãu thuû âiãûn.
             c.Traûm biãún âäøi âiãûn xoay chiãöu thaình mäüt chiãöu vaì ngæåüc laûi.
            d- Traûm phán phäúi âiãûn:
        Gäöm mäüt säú âæåìng dáy cung cáúp vaì mäüt säú âæåìng dáy phán phäúi âãún caïc
häü tiãu thuû. Caïc âæåìng dáy naìy coï cuìng âiãûn aïp nhæ nhau, nãn trong traûm phán
phäúi khäng cáön maïy biãún aïp, åí âáy chè âàût thanh goïp, khê cuû âiãûn âoïng càõt, âiãöu
khiãøn.

                                          Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 2
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp




1.2. HÃÛ THÄÚNG NÀNG LÆÅÜNG
         Hãû thäúng nàng læåüng laì táûp håüp nhæîng nhaì maïy âiãûn, traûm biãún aïp, caïc häü
tiãu thuû âiãûn vaì nhiãût nàng, chuïng âæåüc näúi laûi våïi nhau bàòng caïc maûng âiãûn vaì
nhiãût.
         Hãû thäúng âiãûn laì mäüt bäü pháûn cuía hãû thäúng nàng læåüng gäöm coï caïc maïy
phaït âiãûn, thiãút bë phán phäúi âiãûn, maûng âiãûn vaì caïc häüi tiãu thuû âiãûn.
         Ngæåìi ta chia hãû thäúng nàng læåüng thaình 3 bäü pháûn chênh:
         1- Nguäön phaït nàng læåüng: Nhaì maïy âiãûn saín xuáút nhiãût nàng vaì âiãûn
nàng.
         2- Bäü pháûn truyãön taíi: Maûng âiãûn vaì maûng nhiãût.
         3- Caïc häü tiãu thuû: Biãún âäøi âiãûn nàng vaì nhiãût nàng thaình caïc daûng
nàng læåüng khaïc.
         Âàûc âiãøm cuía hãû thäúng nàng læåüng:
         a- Saín xuáút vaì tiãu thuû phaíi âäöng thåìi , caïc sæû cäú cuía báút cæï bäü pháûn naìo
laìm máút sæû cán bàòng giæîa saín xuáút vaì tiãu thuû âãöu coï thãø dáùn âãún ngæìng laìm viãûc
mäüt pháön hay toaìn bäü hãû thäúng .
         b- Caïc quaï trçnh quaï âäü trong hãû thäúng nàng læåüng xaîy ra ráút nhanh, nãn
ngæåìi ta phaíi sæí duûng caïc thiãút bë råle tæû âäüng âãø loaûi træì sæû cäú nhanh choïng.
         c- Sæû phaït triãøn cuía hãû thäúng nàng læåüng phuû thuäüc vaìo sæû phaït triãøn cuía
nãön kinh tãú quäúc dán vaì phaíi âæåüc phaït triãøn træåïc mäüt bæåïc.
         Æu âiãøm cuía hãû thäúng nàng læåüng:
         a- Âaím baío phán phäúi cäng suáút håüp lyï vaì kinh tãú nháút , táûn duûng caïc
thiãút bë vaì nguyãn liãûu âëa phæång mäüt caïc håüp lyï, do âoï giaím giaï thaình âiãûn
nàng.
         b- Náng cao tênh cháút âaím baío cung cáúp âiãûn liãn tuûc cho caïc häü tiãu thuû.
         c- Giaím âæåüc pháön tràm cäng suáút dæû træî vaì tàng âæåüc cäng suáút âån vë
caïc täø maïy.
         Nhæåüc âiãøm cuía hãû thäúng nàng læåüng:
         Xáy dæûng hãû thäúng nàng læåüng âoìi hoíi phaíi täún thãm väún âáöu tæ xáy dæûng
caïc traûm biãún aïp vaì âæåìng dáy liãn laûc. Tuy nhiãn noï seî âæåüc buì laûi nhanh choïng
bàòng viãûc haû giaï thaình âiãûn nàng vaì tàng âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn vaì nhiãût.
1.3. ÂÄÖ THË PHUÛ TAÍI :
         1.3.1/ Âënh nghéa vaì phán loaûi :
              Âàûc âiãøm cuía saín xuáút âiãûn nàng laì saín xuáút vaì tiãu thuû phaíi thæûc
hiãûn âäöng thåìi. Taûi mäùi thåìi âiãøm, häü tiãu thuû (kãø caí täøn tháút) tiãu thuû bao nhiãu
âiãûn nàng thç nhaì maïy âiãûn phaíi saín xuáút ra ngáön áúy âiãûn nàng. Trong thæûc tãú,
tiãu thuû âiãûn nàng qua mäüt ngaìy âãm thay âäøi ráút nhiãöu. Âãø váûn haình kinh tãú vaì

                                          Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 3
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp


âaím baío, cáön phaíi biãút âæåüc quy luáût biãún thiãn cuía phuû taíi, âãø chuáøn bë chaûy
thãm caïc täø maïy khi phuû taíi giaím. Qui luáût biãún thiãn cuía phuû taíi âæåüc biãún diãùn
trãn hçnh veî, goüi laì âäö thë phuû taíi. Trãn truûc tung cuía âäö thë, biãøu diãùn cäng suáút
taïc duûng, phaín khaïng hay cäng suáút toaìn pháön bàòng âån vë coï tãn hay âån vë
tæång âäúi våïi læåüng cå baín laì cäng suáút cæûc âaûi, trãn truûc hoaình cuía âäö thë biãøu
diãùn thåìi gian bàòng giåì hay ngaìy.
        Coï thãø phán loaûi âäö thë phuû taíi theo nhiãöu caïch:
        + Theo cäng suáút : Âäö thë phuû taíi taïc duûng, phaín khaïng, toaìn pháön.
        + Theo thåìi gian : Haìng ngaìy, haìng nàm, muìa.
        + Theo vë trê trong hãû thäúng : Âäö thë phuû taíi cuía hãû thäúng, cuía nhaì maïy
âiãûn, cuía traûm biãún aïp, cuía häü tiãu thuû v.v...
        1.3.2/ Caïch veî âäö thë phuû taíi :
             a- Âäö thë phuû taíi haìng ngaìy :
                  Âãø veî âäö thë phuû taíi haìng ngaìy coï thãø duìng watt meït tæû ghi laì
chênh xaïc nháút.
         Cuîng coï thãø veî theo phæång
phaïp tæìng âiãøm, nghéa laì cæï sau mäüt
khoaíng thåìi gian nháút âënh ghi laûi trë
säú phuû taíi räöi biãøu diãùn tæìng âiãøm trãn
hãû truûc tooüa âäü. Näúi caïc âiãøm laûi seî
âæåìng gaîy khuïc biãøu diãùn phuû taíi mäüt
caïch gáön âuïng. ( H.1.1) .
                                                                      Hçnh 1.1
         Phæång phaïp veî naìy tuy khäng chênh xaïc, nhæng trong thuûc tãú laûi duìng ráút
phäø biãún. Âãø cho viãûc tênh täøn tháút âiãûn nàng âæåüc thuáûn tiãûn, thæûc tãú ngæåìi ta
biãún âæåìng gaîy khuïc thaình âæåìng báûc thang . Khi biãún âäøi phaíi âaím baío hai
âiãöu kiãûn :
         1- Diãûn têch giåïi haûn båíi âæåìng måïi vaì âæåìng cuî våïi truûc toüa âäü phaíi
bàòng nhau.
         2- Caïc âiãøm cæûc âaûi vaì cæûc tiãøu cuía âæåìng cuî phaíi nàòm trãn âæåìng måïi.
         Âãø veî âäö thë phuû taíi cuía Nhaì maïy âiãûn, ngæåìi ta duìng phæång phaïp cäüng
âäö thë. Âäö thë phuû taíi haìng ngaìy cuía nhaì maïy âiãûn bàòng täøng caïc âäö thë phuû taíi
cuía caïc häü tiãu thuû, cäüng våïi täøn tháút qua maïy biãún aïp vaì tæû duìng.
         Täøn tháút trong maïy biãún aïp gäöm hai pháön :
         1- Täøn tháút trong theïp, khäng phuû thuäüc vaìo sæû biãún thiãn phuû taíi vaì bàòng
1-3% phuû taíi cæûc âaûi.
         2- Täøn tháút âäöng, phuû thuäüc vaìo sæû biãún thiãn phuû taíi vaì bàòng 6-15% phuû
taíi qua maïy biãún aïp.
         Phuû taíi tæû duìng cuía nhaì maïy cuîng gäöm 2 pháön :


                                          Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 4
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp


          1- Pháön cäú âënh khäng phuû thuäüc vaìo phuû taíi nhaì maïy vaì bàòng 40% phuû
taíi tæû duìng täøng. (max).
          2- Pháön thay âäøi theo âäö thë phuû taíi theo nhaì maïy vaì bàòng khoaíng 60%
phuû taíi tæû duìng (phuû thuäüc vaìo cäng suáút phaït).
                                    ⎛           S ⎞
                    S td = S td max ⎜ 0,4 + 0,6 t ⎟
                                    ⎜
                                    ⎝          S Fdm ⎟
                                                     ⎠
         Trong âoï :         Stdmax: Phuû taíi tæû duìng cæûc âaûi
                             St : Cäng suáút phaït cuía nhaì maïy taûi thåìi âiãøm t
                             SFâm : Cäng suáút âënh mæïc cuía nhaì maïy.
         b. Âäö thë phuû taíi haìng nàm:
           Âãø veî âäö thë phuû taíi haìng nàm phaíi càn cæï vaìo âäö thë phuû taíi haìng
ngaìy, thæåìng ngæåìi ta láúy mäüt säú ngaìy âiãøn hçnh âaûi diãûn cho caïc ngaìy trong
nàm.




                                            Hçnh 1.2
      Giaí thiãút mäüt nàm coï 2 muìa, ta choün mäüt âäö thë phuû taíi haìng ngaìy âiãøn hçnh
cho 180 ngaìy muìa heì ( hçnh a) vaì mäüt âäö thë âiãøn hçnh cho 180 ngaìy muìa âäng
(hçnh b).
         Trãn âäö thë phuû taíi haìng nàm ( hçnh c ) ta coï:
                 T1       =       180t1 + 185t'1
                 T2       =       180t2 + 185t'2
                 T3       =       180t3 + 185t'3 = 180 x 24 + 185 x 24 = 8760 h
         Cáön chuï yï ràòng âäö thë phuû taíi haìng nàm veî nhæ trãn khäng cho biãút biãún
thiãn phuû taíi theo thæï tæû caïc giåì trong nàm maì chè cho biãút täøng säú giåì trong nàm
coï phuû taíi nháút âënh laì bao nhiãu. Âäö thë naìy duìng âãø xaïc âënh chi phê nhiãn liãûu
haìng nàm, hiãûu suáút cuía nhaì maïy, mæïc âäü sæí duûng maïy phaït v.v . . .
         Ngæåìi ta coìn veî âäö thë phuû taíi
haìng nàm theo phuû taíi cæûc âaûi haìng
thaïng. Càn cæï vaìo âäö thë phuû taíi naìy láûp
kãú hoaûch tu sæía thiãút bë cho thêch håüp.
Vê duû theo âäö thë bãn ta coï thãø tiãún haình
tu sæía thiãút bë vaìo caïc thaïng 4, 5, 6, laì
håüp lyï.
                                                                    Hçnh 1.3

                                          Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 5
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp


     1.3.3/ Caïc âaûi læåüng âàûc træng cuía âäö thë phuû taíi:
        a) Cäng suáút trung bçnh : Goüi A laì âiãûn nàng saín xuáút ra trong thåìi gian
T, thç cäng suáút trung bçnh Ptb trong thåìi gian T xaïc âënh nhæ sau:
                                                A
                                        Ptb =
                                                T

         b) Hãû säú âiãön kên phuû taíi laì tyí säú:
                                  Ptb   P .T   A
                   K dk = α =         = tb   =
                                 Pmax Pmax .T Amax
ÅÍ âáy :           Pmax laì cäng suáút cæûc âaûi trong thåìi gian T.
                   α biãøu thë mæïc âäü khäng âäöng âãöu cuía âäö thë phuû taíi
Khi :              Ptb = Pmax thç α = 1
                   Thæûc tãú α < 1, α caìng låïn caìng täút.

         c) Hãû säú sæí duûng cäng suáút âàût laì tè säú:
                                  Ptb
                    K sd = n =
                                  Pd
       ÅÍ âáy: Pâ Täøng cäng suáút âàût cuía táút caí caïc täø maïy kãø caí dæû phoìng, n noïi
lãn mæïc âäü sæí duûng cäng suáút âàût, n caìng låïn chæïng toí táûn duûng cäng suáút âàût
caìng nhiãöu vaì nhæ thãú laì täút.
       Do Pmax < Pâ ⇒ n < α

         d) Thåìi gian sæí duûng cäng suáút cæûc âaûi bàòng
                              A   P .T
                    Tmax =       = tb = α .T
                             Pmax Pmax
          Nhæ váûy, nãúu luïc naìo phuû taíi cuîng laì Pmax, thç chè sau thåìi gian Tmax, phuû
taíi âaî tiãu thuû âiãûn nàng âuïng bàòng âiãûn nàng tiãu thuû thæûc tãú våïi cäng suáút thay
âäøi. Âæïng vãö quan âiãøm kinh tãú Tmax caìng låïn caìng täút.

         â) Thåìi gian sæí duûng cäng suáút âàût xaïc âënh nhæ sau:
                           A Ptb .T
                    Td =      =     = n.T
                           Pd   Pd
         Cuîng nhæ Tmax, Tâ caìng låïn caìng täút.

1.3.4/ Phán phäúi phuû taíi haìng ngaìy cho caïc NMÂ trong hãû thäúng:
         Khi caïc nhaì maïy âaî âæåüc näúi laûi thaình hãû thäúng thç viãûc phán phäúi âäö thë
phuû taíi cho caïc nhaì maïy coï aính hæåíng ráút låïn âãún giaï thaình âiãûn nàng. Âãø váûn
haình kinh tãú, chuïng ta seî phán phäúi âäö thë phuû taíi cho caïc nhaì maïy trong hãû
thäúng theo caïc nguyãn tàõc sau âáy:


                                          Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 6
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp


       a) Træåïc hãút æu tiãn phán phäúi phuû taíi cho
caïc nhaì maïy coï âäö thë phuû taíi bàõt buäüc toaìn
pháön hay bàõt buäüc tæìng pháön âaím nháûn pháön
phuû taíi gäúc.
     Nhaì maïy coï âäö thë phuû taíi bàõt buäüc toaìn
pháön laì nhæîng nhaì maïy thuíy âiãûn khäng coï häö
chæïa vaì laìm viãûc trong muìa mæa luî.
     Nhaì maïy coï âäö thë phuû taíi bàõt buäüc tæìng pháön
laì nhæîng nhaì maïy nhiãût âiãûn trêch håi . Âäúi våïi
nhæîng nhaì maïy naìy âãø cho hiãûu suáút cao æïng
våïi mäüt phuû taíi nhiãût nháút âënh âoìi hoíi phaíi coï                Hçnh 1.4
phuû taíi âiãûn nháút âënh.
     Giaí thiãút våïi phuû taíi nhiãût âaî cho âãø coï hiãûu suáút cao nháút, thç pháön âäö thë phuû
taíi âiãûn cuía noï nhæ pháön NÂR trãn hçnh 1.4 .
          b) Pháön coìn laûi cuía âäö thë phuû taíi, seî giao cho caïc nhaì maïy nhiãût âiãûn
ngæng håi, nhæng træåïc hãút æu tiãn cho nhæîng nhaì maïy ngæng håi gáön nguäön
nhiãn liãûu vaì coï âàûc tênh suáút hao håi kinh tãú nháút.
          c) Pháön muîi nhoün cuía âäö thë phuû taíi seî giao cho caïc nhaì maïy thuíy âiãûn coï
häö chæïa næåïc, vç noï måí vaì ngæìng maïy nhanh choïng, êt täún keïm. Trong hãû thäúng
âiãûn khäng coï nhaì maïy thuíy âiãûn thç pháön muîi nhoün seî giao cho caïc nhaì maïy
nhiãût âiãûn ngæng håi cuí keïm kinh tãú.
          1.3.5/ Âiãöu chènh âäö thë phuû taíi :
          Âãø náng cao tênh kinh tãú cuía nhaì maïy âiãûn phaíi tiãún haình âiãöu chènh âäö
thë phuû taíi nhàòm tàng thåìi gian sæí duûng cäng suáút âàût Tâ, cuîng nhæ thåìi gian sæí
duûng cäng suáút cæûc âaûi Tmax laìm cho âäö thë phuû taíi bàòng phàóng hån sao cho âiãûn
nàng cuía nhaì maïy phaït ra låïn nháút. Ngæåìi ta duìng caïc biãûn phaïp âiãöu chènh âäö
thë phuû taíi chuí yãúu sau âáy:
          a) Phaït triãøn caïc häü duìng âiãûn theo muìa, mäùi muìa coï nhiãûm vuû khaïc nhau
nhàòm tiãu thuû âiãûn nàng caí nàm.
          b) Nhæîng häü chè duìng âiãûn vaìi giåì trong mäüt ngaìy chè cho pheïp laìm viãûc
trong nhæîng giåì tháúp âiãøm.
          c) Tàng säú ca laìm viãûc trong xê nghiãûp.
          d) Bäú trê ngaìy nghè trong mäüt tuáön cuía caïc xê nghiãûp lãûch nhau.
          â) Âiãöu chènh giåì bàõt âáöu laìm viãûc cuía caïc täø khaïc nhau.




                                          Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 7
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

Chæång 2
   CAÏC CHÃÚ ÂÄÜ LAÌM VIÃÛC CUÍA ÂIÃØM TRUNG TÊNH

       Trong hãû thäúng âiãûn ba pha, âiãøm trung tênh laì âiãøm chung ba cuäün
dáy näúi hçnh sao cuía maïy phaït âiãûn hay maïy biãún aïp coï trong hãû thäúng.
Âiãøm trung tênh cuía hãû thäúng âiãûn coï thãø caïch âiãûn âäúi våïi âáút, näúi âáút qua
cuäün dáûp häö quang hay näúi âáút træûc tiãúp. Tçnh traûng laìm viãûc cuía âiãøm trung
tênh coï aính hæåíng âãún viãûc choün caïc thäng säú cuía baío vãû rå le, choün mæïc
caïch âiãûn cho caïc maïy âiãûn vaì khê cuû âiãûn , choün caïc biãûn phaïp näúi âáút
v.v...
2.1/ Maûng âiãûn ba pha trung tênh caïch âiãûn âäúi våïi âáút:
         2.1.1/ Tçnh trang laìm viãûc bçnh thæåìng:




                                 a/




                                 b/

                                           Hçnh 2.1

       Hçnh 2.1a : Så âäö maûng âiãûn âån giaín gäöm mäüt maïy phaït âiãûn,
                     âæåìng dáy vaì phuû taíi.
       Hçnh 2.1b : Âäö thë veïctå âiãûn aïp vaì doìng âiãûn:
       Mäùi mäüt pha cuía maûng âiãûn, âäúi våïi âáút coï mäüt âiãûn dung naìo âoï,
phán bäú âãöu doüc theo âæåìng dáy. Âãø âån giaín, chuïng ta coi ràòng âiãûn dung
cuía 3 pha âäúi våïi âáút, âäúi xæïng vaì táûp trung åí giæîa âæåìng dáy. Giæîa caïc dáy
dáùn caïc pha khaïc nhau, cuîng coï caïc âiãûn dung, nhæng âaûi læåüng cuía noï,
khäng coï aính hæåíng âãún sæû phán têch tçnh traûng laìm viãûc cuía âiãøm trung
tênh, nãn khäng cáön chuï yï âãún vaì khäng biãøu diãøn chuïng trãn hçnh veî.

                                  Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   8
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

        Trong tçnh traûng laìm viãûc bçnh thæåìng, âiãûn aïp cuía 3 pha âäúi våïi âáút
Ua, Ub, Uc âäúi xæïng bàòng âiãûn aïp pha cuía thiãút bë. Do âoï doìng âiãûn dung
cuía caïc pha IC0A, IC0B, IC0C cuîng âäúi xæïng våïi nhau vaì täøng cuía chuïng bàòng
khäng, cho nãn khäng coï doìng naìo chaûy trong âáút.
                                     *         *         *
                                     I C 0 A + I C 0 B + I C 0C = 0
                                     I C 0 A = I C 0 B = I C 0C = U f .ϖ .C
         Doìng âiãûn trong caïc pha cuía maïy phaït âiãûn IFA, IFB, IFC bàòng:
                                     *         *     *
                                     I FA = I ptA + I C 0 A
                                     *         *     *
                                     I FB = I ptB + I C 0 B
                                     *         *     *
                                     I FC = I ptC + I C 0C
        Tæì âäö thë Veïctå tháúy ràòng doìng âiãûn dung coï aính hæåíng laìm giaím goïc
lãûch pha cuía doìng âiãûn trong caïc maïy phaït, tæïc laì noï coï khaí nàng laìm tàng
hãû sä cäng suáút .

        2.1.2/ Khi coï mäüt pha chaûm âáút:
        Giaí thiãút ràòng pha C cuía maûng âiãûn chaûm âáút træûc tiãúp, khi âoï âiãûn aïp
âäúi våïi âáút cuía pha C bàòng khäng. Âiãûn aïp cuía pha C bàòng khäng coï thãø coi
nhæ taûi chäø chaûm âáút, âæåüc âàût thãm vaìo mäüt âiãûn aïp thæï tæû khäng bàòng -Uc.
Nhæ váûy, âiãûn aïp måïi cuía caïc pha âäúi våïi âáút U'A , U'B , U'C bàòng täøng hçnh
hoüc âiãûn aïp caïc pha âäúi våïi âáút træåïc khi chaûm âáút vaì âiãûn aïp thæï tæû khäng.




Hçnh 2.2                                  a/




                                                             b/

                                  Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   9
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

                                            * ,       *        *
                                        U A = U A−U C
                                            * ,       *        *
                                        U B = U B −U C
                                            * ,       *        *
                                        U C = U C −U C = 0


         Tæì âäö thë veïctå hçnh b dãù daìng tênh âæåüc:
                                            * ,            *
                                        U A = 3U A

                                            * ,            *
                                        U B = 3U B

                                            * ,
                                        UC = 0

       Tæïc laì âiãûn aïp cuía pha bë chaûm âáút bàòng khäng, coìn 2 pha kia tàng
lãn 3 láön ( bàòng âiãûn aïp dáy ). Do âoï, doìng âiãûn dung qua âiãûn dung cuía
pha bë chaûm âáút bàòng khäng, coìn doìng âiãûn dung qua âiãûn dung cuía hai pha
kia tàng lãn 3 láön so våïi doìng âiãûn dung luïc bçnh thæåìng.
         I CC = 0;               I CA = 3I C 0 ;                       I CB = 3I C 0
      Chuïng ta quy æåïc chiãöu doìng âiãûn tênh tæì dáy dáùn vaìo âáút, tæì hçnh veî
tênh âæåüc doìng âiãûn chaûy trong âáút (cuîng laì doìng âiãûn chaûy trong pha bë
chaûm âáút nhæ sau).
                             *      *             *
                            I C = I CA + I CB = 3I CA = 3I C 0 = I C

        Tæïc laì doìng âiãûn dung trong pha bë chaûm âáút tàng lãn gáúp 3 láön doìng
 âiãûn dung bçnh thæåìng. Âaûi læåüng tuyãût âäúi cuía IC coï thãø xaïc âënh nhæ sau:
                                                  3U f
                            I C = 3I C 0 =                 = 3U f ϖC
                                                      XC
         Trong âoï Uf laì âiãûn aïp thiãút bë .
         Tæì âoï ta tháúy ràòng doìng âiãûn âiãûn dung phuû thuäüc vaìo âiãûn aïp , táön
säú vaì âiãûn dung cuía pha âäúi våïi âáút . Âiãûn dung cuía pha âäúi våïi âáút laûi phuû
thuäüc vaìo cáúu taûo vaì chiãöu daìi âæåìng dáy. Våïi táön säú cäng nghiãûp , doìng
âiãûn dung Ic coï thãø xaïc âënh theo cäng thæïc kinh nghiãûm sau âáy :
         Âäúi våïi âæåìng dáy trãn khäng :                                 IC =
                                                                               U d .LΣ
                                                                                       [A]
                                                                                350
                                                                          I C = d Σ [A]
                                                                               U .L
         Âäúi våïi âæåìng dáy caïp:
                                                                                10
         ÅÍ âáy:           Ud           :
                                      Âiãûn aïp dáy cuía thiãút bë [ KV].
                           LΣ           :
                                      Chiãöu daìi täøng cäüng caïc âæåìng dáy coï
                                       näúi âiãûn våïi nhau [Km ] .
         Tæì âäö thë veïctå ( H.2.2b) ta tháúy ràòng :

                                  Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   10
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

                                      * ,      * ,   * ,     *
                                     U AB = U A − U B = U AB
                                      * ,      * ,   * ,     *
                                     U BC = U B − U C = U BC
                                      * ,     * ,    * ,     *
                                     U CA = U C − U A = U CA
Nhæ váûy âiãûn aïp dáy træåïc vaì sau khi chaûm âáút mäüt pha khäng thay âäøi.
        Toïm laûi khi chaûm âáút træûc tiãúp 1 pha, thç tçnh hçnh maûng âiãûn coï
nhæîng thay âäøi sau:
        a) Âiãûn aïp cuía pha chaûm âáút bàòng khäng, coìn hai pha kia tàng lãn
bàòng âiãûn aïp dáy.
        b) Doìng âiãûn âiãûn dung trong pha chaûm âáút tàng lãn 3 láön, coìn hai pha
kia tàng Ö3 láön.
        c) Âiãûn aïp dáy cuía thiãút bë træåïc vaì sau khi chaûm âáút khäng thay âäøi.
        d) Âiãûn aïp cuía âiãøm trung tênh tàng tæì khäng âãún âiãûn aïp pha.
        Do doìng âiãûn dung sau khi chaûm âáút ráút nhoí so våïi doìng phuû taíi vaì
âiãûn aïp dáy khäng thay âäøi, nãn caïc phuû taíi váùn laìm viãûc bçnh thæåìng. Tuy
váûy, âäúi våïi maûng âiãûn naìy ngæåìi ta cuîng khäng cho pheïp laìm viãûc láu daìi
våïi mäüt âiãøm chaûm âáút, vç nhæîng nguyãn nhán sau âáy:
        a) Sau khi chaûm âáút, âiãûn aïp cuía caïc pha coìn laûi tàng lãn 3 láön so
våïi âiãûn aïp pha, do âoï nhæîng chäù caïch âiãûn yãúu seî bë choüc thuíng vaì gáy ra
ngàõn maûch giæîa caïc pha. Âãø khàõc phuûc phaíi thiãút kãú caïch âiãûn chëu âæåüc
âiãøn aïp dáy dáùn tåïi tàng giaï thaình thiãút bë.
        b) Doìng âiãûn dung seî sinh häö quang, coï thãø âäút chaïy caïch âiãûn taûi chäø
chaûm âáút vaì dáùn âãún ngàõn maûch giæîa caïc pha. Våïi mäüt trë säú nháút âënh cuía
doìng âiãûn dung, häö quang seî chaïy cháûüp chåìn nghéa laì chaïy âi tàõc laûi mäüt
caïch chu kyì. Vç maûng âiãûn laì mäüt maûch voìng dao âäüng nãn hiãûn tæåüng naìy
seî dáùn âãún qua âiãûn aïp, laìm cho âiãûn aïp caïc pha tàng lãn âãún (2,5 - 3)láön
âiãûn aïp pha âënh mæïc. Do âoï caïch âiãûn cuía caïc pha khäng bë chaûm âáút dãù
daìng bë choüc thuíng vaì dáùn âãún ngàõn maûch giæîa caïc pha, màûc duì noï âaî âæåüc
thiãút kãú bàòng caïch âiãûn âiãûn aïp dáy .
        Quy trçnh kyî thuáût váûn haình quy âënh maûng âiãûn coï thãø laìm viãûc våïi
trung tênh caïch âiãûn âäúi våïi âáút - nãúu doìng âiãûn chaûm âáút mäüt pha laì:
        - Khäng låïn hån 20 ÷ 30A                      Âäúi våïi maûng 6 ÷ 10KV
        - Khäng låïn hån 15A                    Âäúi våïi maûng 15 ÷ 20KV
        - Khäng låïn hån 10A                    Âäúi våïi maûng 35KV
        Våïi maûng låïn hån 110KV noïi chung khäng laìm viãûc våïi trung tênh
caïch âiãûn våïi âáút vç trong caïc maûng náöy dæû træî caïch âiãûn ráút beï.
          Trong maûng trung tênh caïch âiãûn våïi âáút nháút thiãút phaíi coï thiãút bë
baïo tên hiãûu chaûm âáút 1 pha âãø nhán viãn váûn haình biãút, tçm caïch sæía chæîa
hay tháûm chê càõt luän pháön tæí hæ hoíng.

                                  Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   11
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

        Cuäúi cuìng, cáön noïi thãm ràòng nãúu chaûm âáút 1 pha qua 1 täøng tråí trung
gian naìo âoï, thç âiãûn aïp pha bë chaûm âáút låïn hån 0 nhæng nhoí hån Uf , coìn
âiãûn aïp 2 pha kia låïn hån Uf nhæng nhoí hån Ud vaì âiãûn aïp trung tênh låïn hån
0 nhæng nhoí hån Uf.
2.2 /Maûng âiãûn ba pha trung tênh näúi âáút qua cuäün dáûp häö quang :
        Nhæ âaî noïi åí trãn, caïc maûng âiãûn 35KV tråí laûi, khi chaûm âáút 1 pha chè
cho laìm viãûc våïi doìng âiãûn âiãûn dung nháút âënh. Vç váûy, trong nhæîng maûng
âiãûn naìy khi doìng âiãûn dung låïn hån, trung tênh cuía maûng âiãûn phaíi âæåüc
näúi qua cuäün dáûp häö quang, âãø giaím doìng âiãûn âiãûn dung taûi chäø chaûm âáút.
Cuäün dáy dáûp tàõt häö quang laì mäüt cuäün dáy âiãûn caím coï loîi theïp âàût trong 1
thuìng chæïa âáöy dáöu maïy biãún aïp. Träng bãö ngoaìi ráút giäúng maïy biãún aïp âiãûn
læûc 1 pha. Âiãûn khaïng cuía cuäün dáy dáûp tàõt häö quang ráút låïn, coìn âiãûn tråí
cuía noï khäng âaïng kãø. Âiãûn khaïng coï thãø thay âäøi âæåüc bàòng caïch thay âäøi
säú voìng dáy hoàûc khe håí cuía loîi theïp




                                         Hçnh 2 - 3
        Trong âiãöu kiãûn laìm viãûc bçnh thæåìng, âiãûn aïp âàût lãn cuäün dáûp häö
quang coi nhæ bàòng 0, vç âiãûn aïp cuía âiãøm trung tênh gáön bàòng 0, do âoï trong
cuäün dáy dáûp tàõt häö quang khäng coï doìng âiãûn.Khi 1 pha chaûm âáút træûc tiãúp,
âiãûn aïp âiãøm trung tênh tàng lãn bàòng âiãûn aïp pha, do âoï cuäün dáy dáûp tàõt häö
quang âàût dæåïi âiãûn aïp pha vaì trong noï seî coï doìng âiãûn âiãûn caím IL cháûm
pha so våïi âiãûn aïp âiãøm trung tênh 1 goïc 90o. Kãút quaí laì taûi chäø chaûm âáút, seî
coï doìng âiãûn IL vaì Ic ngæåüc pha nhau. Nãúu âiãöu chènh IL thêch håüp thç doìng
âiãûn taûi chäø chaûm âáút bàòng 0, häö quang khäng thãø xuáút hiãûn.
        Trong thæûc tãú váûn haình, phaíi âoïng càõt caïc âæåìng dáy nãn doìng Ic thay
âäøi do âoï khäng thãø thæûc hiãûn âæåüc IL = Ic . Màût khaïc, ngæåìi ta muäún ràòng
doìng âiãûn taûi chäø chaûm âáút sau khi buì coìn coï 1 trë säú naìo âoï, âãø cho baío vãû
rå le taïc âäüng cho tên hiãûu baïo cho nhán viãn træûc nháût biãút âãø këp thåìi sæía

                                  Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   12
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

chæîa nãn ngæåìi ta thæåìng âiãöu chènh IL > Ic tæïc laì ∆I = IL - Ic > 0 . Maûng
âiãûn âæåüc âiãöu chènh nhæ váûy goüi laì maûng quaï buì.
         Cáön chuï yï ràòng trong maûng âiãûn trung tênh näúi âáút qua cuäün dáy dáûp
tàõt häö quang, caïch âiãûn pha cuîng phaíi âæåüc thiãút kãú bàòng caïch âiãûn dáy.
Maûng âiãûn 3 pha trung tênh caïch âiãûn hay näúi âáút qua cuäün dáûp häö quang,
goüi laì maûng coï doìng âiãûn chaûm âáút beï vaì cáön phaíi coï thiãút bë kiãøm tra tçnh
traûng caïch âiãûn.

2.3/ Maûng âiãûn ba pha trung tênh træûc tiãúp näúi âáút :




      a/ Näúi âáút træûc tiãúp                           b/ Näúi âáút qua âiãûn khaïng nhoí .
                               Hçnh 2.4
        Caïc maûng 110KV vaì cao hån, âãöu coï trung tênh træûc tiãúp näúi âáút vç
nguyãn nhán sau âáy.
        - Doìng âiãûn dung cuía caïc maûng naìy ráút låïn do âiãûn aïp cao vaì chiãöu
daìi âæåìng dáy låïn.
        - Duì coï duìng cuäün dáûp häö quang cuîng khäng giaíi quyãút âæåüc nhæåüc
âiãøm cuía maûng âiãûn coï doìng chaûm âáút beï laì khi chaûm âáút 1 pha âiãûn aïp caïc
pha coìn laûi tàng lãn bàòng âiãûn aïp dáy, trong khi âoï dæû træî caïch âiãûn cuía caïc
maûng âiãûn aïp låïn hån 110KV ráút beï, nãn caïch âiãûn âãø dãù daìng bë choüc thuíng
dáùn âãún ngàõn maûch giæîa caïc pha, tàng cæåìng dæû træî caïch âiãûn trong caïc
maûng naìy ráút täún keïm.
        Æu âiãøm cå baín cuía maûng âiãûn trung tênh træûc tiãúp näúi âáút laì laìm cho
giaï thaình khê cuû âiãûn vaì caïch âiãûn âæåìng dáy reí hån vç chè cáön chãú taûo våïi
âiãûn aïp pha. Tuy váûy maûng âiãûn trung tênh näúi âáút cuîng coï nhæåüc âiãøm sau :
        - Trung tênh træûc tiãúp näúi âáút thç khi chaûm âáút 1 pha laì ngàõn maûch thiãút
bë baío vãû seî càõt maûch âiãûn laìm cho viãûc cung cáúp âiãûn bë ngæng trãû. Tuy
nhiãn, thæûc tãú váûn haình chæïng toí ràòng pháön låïn træåìng håüp chaûm âáút 1 pha
cuía âæåìng dáy trãn khäng âiãûn aïp låïn hån 1000V chè laì taûm thåìi. Nãn åí

                                  Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   13
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

maûng naìy thæåìng duìng thiãút bë tæû âäüng âoïng laûi âãø giaím thåìi gian máút âiãûn
cuía caïc häü tiãu thuû âãún mæïc tháúp nháút.
         - Do doìng âiãûn chaûm âáút 1 pha ráút låïn nãn thiãút bë näúi âáút phæïc taûp vaì
âàõt tiãön.
         - Doìng âiãûn ngàõn maûch 1 pha coï thãø låïn hån doìng âiãûn ngàõn maûch 3
pha. Âãø haûn chãú doìng âiãûn ngàõn maûch 1 pha phaíi tàng âiãûn khaïng thæï tæû
khäng bàòng caïch giaím båït säú âiãøm näúi âáút trung tênh trong hãû thäúng âiãûn
hoàûc näúi âáút trung tênh qua mäüt âiãûn khaïng nhoí.
         Læåïi âiãûn trung tênh træûc tiãúp näúi âáút hay näúi âáút qua âiãûn khaïng nhoí
(coï âiãûn aïp låïn hån 1000V ) âãöu goüi laì læåïi âiãûn coï doìng âiãûn chaûm âáút låïn
(> 500A ).
         Cáön chuï yï thãm ràòng âäúi våïi caïc maûng âiãûn beï hån 500V âãöu laìm viãûc
våïi trung tênh træûc tiãúp näúi âáút khäng phaíi vç nguyãn nhán tiãút kiãûm caïch
âiãûn maì âãø âaím baío an toaìn cho ngæåìi. Ngoaìi ra åí maûng âiãûn naìy ngæåìi ta
coìn duìng dáy trung tênh âãø láúy âiãûn aïp pha.




                                  Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   14
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

Chæång 3
  SÅ ÂÄÖ NÄÚI ÂIÃÛN CUÍA NHAÌ MAÏY ÂIÃÛN VAÌ TRAÛM BIÃÚN AÏP
3. 1. Caïc yãu cáöu cå baín cuía så âäö näúi âiãûn trong Nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp.
        1. Khaïi niãûm chung:
      Så âäö näúi âiãûn laì táûp håüp táút caí nhæîng thiãút bë âiãûn chênh nhæ maïy phaït, maïy biãún
aïp, âæåìng dáy, maïy càõt, thanh goïp, thiãút bë thao taïc, v.v . . . âæåüc näúi våïi nhau theo mäüt
thæï tæû nháút âënh.
        Så âäö näúi âiãûn ráút âa daûng nhæng khi thiãút kãú cáön thoía maîn caïc yãu cáöu cå baín sau:
      a. Vai troì, vë trê cuía nhaì maïy âiãûn hay traûm biãún aïp:
      Caïc nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp trong hãû thäúng âiãûn coï vai troì, vë trê khaïc nhau
hoaìn toaìn, vê duû mäüt säú nhaì maïy seî laìm viãûc åí âènh phuû taíi, mäüt säú nhaì maïy laìm viãûc
phuû thuäüc âäö thë phuû taíi nhiãût,.... nãn så âäö näúi âiãûn cuía caïc nhaì maïy naìy seî khaïc nhau.
Âäúi våïi traûm biãún aïp cuîng váûy: Coï traûm chè coï mäüt phuû taíi, coï traûm cung cáúp cho mäüt säú
häü tiãu thuû riãng leí, hay mäüt cuûm phuû taíi cuía mäüt vuìng räüng låïn vaì cuîng coï khi duìng âãø
liãn laûc våïi hãû thäúng cho nãn så âäö näúi âiãûn cuîng khaïc nhau.
      b. Âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn:
      Yãu cáöu âaím baío cung cáúp âiãûn tuìy thuäüc mæïc âäü quan troüng cuía häü tiãu thuû quyãút
âënh.
      - Häü loaûi I: Laì táút caí nhæîng häü maì khi ngæìng cung cáúp âiãûn seî gáy nguy hiãøm cho
tênh maûng con ngæåìi, aính hæåíng låïn âãún an ninh, tráût tæû, chênh trë laìm hoíng thiãút bë - saín
pháøm haìng loaût gáy thiãût haûi låïn cho nãön kinh tãú quäúc dán.
        Vç váûy âäúi våïi caïc häü naìy yãu cáöu cung cáúp âiãûn liãn tuûc ngay caí khi sæû cäú, thåìi
gian máút âiãûn täúi âa cho pheïp bàòng thåìi gian tæû âäüng âoïng nguäön dæû phoìng khoaíng (0,5
÷ 0,7) giáy cho nãn häü loaûi I phaíi âæåüc cung cáúp âiãûn bàòng hai âæåìng dáy tæì hai nguäön
âäüc láûp.
        - Häüü loaûi II: Laì nhæîng häü tiãu thuû maì khi ngæìng cung cáúp âiãûn chè laìm ngæng trãû
saín xuáút, laìm caín tråí giao thäng váûn taíi, aính hæåíng sinh hoaût khu dán cæ låïn, thaình phäú.
        Thåìi gian cho pheïp máút âiãûn daìi hån häü loaûi I âãø caïc nhán viãn váûn haình thæûc hiãûn
thao taïc (sæía chæîa hay) âoïng nguäön dæû phoìng bàòng tay. Häü loaûi naìy coï thãø cung cáúp âiãûn
bàòng 1 âæåìng dáy nhæng phaíi coï nguäön dæû phoìng.
      - Häü loaûi III : Laì táút caí nhæîng häü coìn laûi, âáy laì nhæîng häü keïm quan troüng vi váûy
thåìi gian máút âiãûn cho pheïp daìi hån nhæng khäng quaï mäüt ngaìy âãm.
      Caïc så âäö näúi âiãûn phaíi âaím baío tênh tin cáûy khi hæ hoíng báút cæï bäü pháûn naìo trãn så
âäö thç nhæîng bäü pháûn coìn laûi váùn âaím baío cung cáúp âiãûn theo mæïc âä yãu cáöu.
       - Yãu cáöu âån giaín, linh hoaût, thuáûn tiãûn thao taïc, an toaìn phuûc vuû:
                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   15
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

         Så âäö näúi âiãûn caìng âån giaín, caìng roî raìng thç tênh âaím baío laìm viãûc caìng täút vaì
caìng an toaìn cho ngæåìi phuûc vuû. Så âäö linh hoaût phaíi cho pheïp váûn haình nhiãöu tçnh
traûng khaïc nhau, do âoï så âäö phaíi coï nhiãöu thiãút bë, nhæng khi âoï xaïc xuáút sæû cäú seî tàng
lãn nghéa laì tênh âån giaín vaì tênh linh hoaût thæåìng máu thuáøn nhau. Vç váûy cáön xeït chênh
xaïc tæìng træåìng håüp cuû thãø. Tênh an toaìn quyãút âënh chuí yãúu båíi caïch bäú trê caïc thiãút bë
trong så âäö.
      - Tênh kinh tãú cuía så âäö :
      Quyãút âënh chuí yãúu båíi sæû täön taûi cuía caïc thiãút bë vaì hçnh thæïc thanh goïp. Yãu cáöu
chi phê váûn haình haìng nàm beï nháút : Zmin .

       2. Phán loaûi så âäö näúi âiãûn chênh :
         a.Theo säú pha:
               - Så âäö 1 såüi (tæïc 1 pha)

                      MF      ~
                                                     MBA
               - Så âäö 2 såüi
               - Så âäö 3 såüi (ba pha)

                        MF        ~
                                                        MBA

                                                                                   Duûng cuû âo

       Så âäö 3 såüi ræåìm raì nhæng biãøu diãùn âæåüc cho caí 3 pha, coìn så âäö 1 såüi thç âån
giaín duìng 1 såüi âaûi diãûn cho caí 3 pha vaì noï âæåüc sæí duûng räüng raîi nháút. Taûi nhæîng nåi
âäúi xæïng ta duìng så âäö 1 såüi, nhæng nhæîng chäù báút âäúi xæïng ta phaíi duìng så âäö 3 såüi.
      b. Theo phæång phaïp sæí duûng maïy càõt, dao caïch ly:
      Ngæåìi ta chia thaình 2 nhoïm :
      - Mäùi maûch âæåüc baío vãû bàòng 1 maïy càõt. (Så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp)
      - Mäùi maûch âæåüc baío vãû bàòng 2 maïy càõt (Så âäö tam giaïc). Säú læåüng maïy càõt bàòng
(1÷ 2) láön säú maûch.
       Caí hai loaûi så âäö thuäüc nhoïm thæï I hoàûc thæï II coï thãø coï hoàûc khäng coï hãû thäúng
thanh goïp.




                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   16
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

      3. 2. Så âäö cáúu truïc
      1. Nhaì maïy coï mäüt cáúp âiãûn aïp cao:

                             HT                                                         HT


                         TBPP UC                                                     TBPP UC




              B1                          B2                            B1                          B2



                           TBPP UH
                                                                                 ∼             ∼
                                                                  Std + SUF                         Std + SUF
                                                                                 F1            F2
            F1 ∼           Std + SUF      ∼      F2
              Så âäö xáy dæûng TBPP UF                                      Så âäö bäü MF-MBA

2. Nhaì maïy coï hai cáúp âiãûn aïp cao:
           HT                                                                 HT


      TBPP UC                               TBPP UT                      TBPP UC                         TBPP UT


         B1                B2                                               B1
                                                                                               B2

                                                   B3                                                      B3


                TBPP UH

                                                                            Std + SUF        Std + SUF Std + SUF
                                                Std
     ∼ Std + SUF ∼                   ∼                   ∼              ∼               ∼                          ∼
    F1                F2             F3                  F4            F1               F2                          F3

            Så âäö xáy dæûng TBPP UF                                                  Så âäö bäü MF-MBA




                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   17
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

3.3. Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp

1. Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp khäng phán âoaûn :

                                                 D1             D2            D3

                                         CL12            CL22                      CL32

                                         MC1             MC2            MC3
                                          CL11            CL21                     CL31


                                                 CL41                CL51
                                                 MC4              MC5
                                                 CL42                CL52
                                                   N1                       N2

                                                            Hçnh 3-1

       a. Mä taí så âäö: Trong så âäö naìy caïc nguäön cung cáúp vaì caïc âæåìng dáy âãöu näúi
vaìo thanh goïp qua mäüt maïy càõt vaì hai dao caïch ly.
        (Trãn mäùi maûch âãöu cáön phaíi âàût mäüt maïy càõt âiãûn âãø càõt maûch âiãûn åí chãú âäü laìm
viãûc bçnh thæåìng cuîng nhæ sæû cäú.)
       - Dao caïch ly CL11, CL21, CL31, CL41, CL51 åí giæîa maïy càõt vaì thanh goïp goüi laì dao
caïch ly thanh goïp.
       - Dao caïch ly CL12, CL22, CL32, CL42, CL52 åí vãö phêa âæåìng dáy goüi laì dao caïch ly
âæåìng dáy.
       (Caïc dao caïch ly naìy âæåüc duìng âãø taûo khoaíng caïch an toaìn träng tháúy khi sæía
chæîa caïc pháön tæí trong maûch) .
      Nguäön N1(N2) coï thãø laì maïy phaït âiãûn, maïy biãún aïp hoàûc âæåìng dáy taíi âiãûn. Nãúu
nguäön cung cáúp laì maïy phaït âiãûn (hoàûc maïy biãún aïp) thç khäng cáön âàût dao caïch ly giæîa
maïy phaït (maïy biãún aïp) vaì maïy càõt vç khi sæía chæîa maïy càõt thç maïy phaït seî nghè. Bçnh
thæåìng táút caí caïc maïy càõt vaì dao caïch ly âãöu åí vë trê âoïng, hai nguäön N1 vaì N2 cung cáúp
âiãûn cho caïc phuû taíi.
       b. Thao taïc så âäö:
       • Sæía chæîa maïy càõt: Vê duû sæía chæîa MC1
           - Càõt maïy càõt MC1.
           - Càõt caïc dao caïch ly CL12, CL11.
           - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø âæa maïy càõt MC1 ra sæía chæîa (Näúi âáút an
toaìn, âàût biãøn baïo, raìo chàõn, ...).

                                                      Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   18
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

      Khi sæía chæîa xong MC1 ta tiãún haình âoïng âiãûn laûi cho âæåìng dáy D1 nhæ sau:
           - Måí näúi âáút an toaìn.
           - Âoïng caïc dao caïch ly CL11, CL12.
           - Âoïng maïy càõt MC1.
                Nhæ váûy âæåìng dáy D1 bë máút âiãûn trong suäút quaï trçnh sæía chæîa MC1.
       • Khi cáön sæía chæîa, kiãøm tra âæåìng dáy: Vê duû sæía chæîa âæåìng dáy D2
           - Càõt maïy càõt MC2 (Thao taïc bàòng tay)
           - Càõt dao caïch ly CL22.
           - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa âæåìng dáy D2.
      Sau khi sæía chæîa xong âoïng âiãûn laûi cho âæåìng dáy D2 theo trçnh tæû ngæåüc laûi.
       • Khi coï ngàõn maûch xaíy ra trãn âæåìng dáy: Vê duû ngàõn maûch trãn âæåìng dáy D2
           - Baío vãû råle seî âæa tên hiãûu âãún càõt maïy càõt MC2.
           - Càõt dao caïch ly CL22.
           - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa âæåìng dáy D2.
       • Thao taïc sæía chæîa thanh goïp:
           - Càõt táút caí caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy näúi vaìo thanh goïp theo thæï tæû âæåìng
           dáy keïm quan troüng càõt træåïc: MC1, MC2, MC3.
           - Càõt táút caí caïc maïy càõt nguäön näúi vaìo thanh goïp: MC4, MC5.
           - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp: CL11, CL21, CL31, CL41, CL51.
           - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa thanh goïp: Näúi âáút an toaìn ...
                Khi sæía chæîa thanh goïp thç toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn.
       • Khi coï ngàõn maûch trãn thanh goïp:
           - Baío vãû råle âæa tên hiãûu âi càõt caïc maïy càõt nguäön (MC4, MC5) vaì maïy càõt cuía
       nhæîng âæåìng dáy coï nguäön cung cáúp tæì hai phêa hoàûc coï nguäön dæû træî (MC2, MC3).
                Toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn.
           - Càõt táút caí caïc maïy càõt maì baío vãû råle chæa âæa tên hiãûu càõt (MC1).
           - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp: CL11, CL21, CL31, CL41, CL51.
           - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa thanh goïp: Näúi âáút an toaìn ...
       Sau khi sæía chæîa TG xong ta khäi phuûc laûi sæû laìm viãûc cuía så âäö nhæ sau:
           - Måí näúi âáút an toaìn.
           -Âoïng táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp: CL11, CL21, CL31, CL41, CL51.
           - Âoïng táút caí caïc maïy càõt nguäön näúi vaìo thanh goïp: MC4, MC5.
           - Âoïng caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy näúi vaìo thanh goïp theo thæï tæû âæåìng dáy
           quan troüng âoïng træåïc : MC3, MC2, MC1.
        (Sæía chæîa dao caïch ly TG : sinh viãn tæû thæûc hiãûn)

                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   19
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

       Chuï yï: Dao caïch ly phaíi âàût âuïng chiãöu nhæ trong hçnh âãø âaím baío sau khi dao
caïch ly càõt ra thç âáöu læåîi khäng coï âiãûn.
       c. Æu - nhæåüc âiãøm vaì phaûm vi sæí duûng:
       * Æu âiãøm: - Så âäö âån giaín, giaï thaình khäng låïn, DCL chè laìm nhiãûm vuû taûo
khoaíng caïch an toaìn khi sæía chæîa, âoïng càõt luïc khäng coï doìng âiãûn nghéa laì laìm âuïng
chæïc nàng cuía noï. Âãø âaím baío an toaìn ngæåìi ta duìng caïc bäü khoaï liãûn âäüng âãø dao caïch
ly chè âæåüc âoïng càõt sau khi MC âaî càõt.
       - Så âäö naìy cho pheïp xáy dæûng caïc thiãút bë phán phäúi troün bäü (KPY) thi cäng làõp
raïp âån giaín, nhanh choïng vaì váûn haình chàõc chàõn.
      * Nhæåüc âiãøm: Âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn tháúp
      - Âãø sæía chæîa thanh goïp hoàûc dao caïch ly thanh goïp cuía báút cæï maûch naìo cuîng âãöu
phaíi càõt táút caí caïc nguäön näúi vaìo thanh goïp dáùn âãún máút âiãûn toaìn bäü.
      - Khi sæía chæîa maïy càõt cuía báút kyì maûch naìo thç maûch áúy phaíi ngæìng cung cáúp âiãûn
trong suäút thåìi gian sæía chæîa (coï thãø vaìi ngaìy).
      - Khi ngàõn maûch trãn thanh goïp hay dao caïch ly thanh goïp táút caí caïc nguäön âãöu bë
càõt ra vaì nhæ váûy toaìn bäü phuû taíi âãöu bë ngæìng cung cáúp âiãûn .
      - Khi ngàõn maûch trãn âæåìng dáy maì maïy càõt trãn maûch áúy khäng càõt, thç toaìn bäü caïc
maïy càõt cuía nguäön seî càõt vaì cuîng dáùn âãún máút âiãûn toaìn bäü .
      * Phaûm vi sæí duûng: Vç nhæåüc âiãøm trãn nãn så âäö hãû thäúng mäüt thanh goïp khäng
phán âoaûn chuí yãúu duìng trong caïc thiãút bë âiãûn cäng suáút nhoí, khäng quan troüng, coï mäüt
nguäön cung cáúp vaì noï coìn duìng trong caïc så âäö âiãûn tæû duìng cuía nhaì maïy âiãûn hoàûc
traûm biãún aïp, nhæng trong træåìng håüp naìy phaíi duìng nguäön dæû træî.

2. Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp coï phán âoaûn :
      a. Phán âoaûn bàònd dao caïch ly:
     Thanh goïp âæåüc phán thaình nhiãöu âoaûn nhoí goüi laì nhæîng phán âoaûn vaì caïc phán
âoaûn naìy âæåüc näúi våïi nhau bàòng dao caïch ly phán âoaûn.
    Thæåìng säú phán âoaûn bàòng säú nguäön cung cáúp vaì mäùi mäüt nguäön seî âæåüc
näúi vaìo mäüt phán âoaûn, caïc âæåìng dáy âæåüc phán bäú âãöu trãn caïc phán âoaûn.
   • Så âäö phán âoaûn bàòng mäüt dao caïch ly nhæ hçnh 3-3a.
        Bçnh thæåìng dao caïch ly phán âoaûn CLpâ coï thãø âoïng hoàûc måí, mäùi tçnh traûng váûn
haình coï æu - nhæåüc âiãøm riãng.
       - Váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn âoïng:
         + Æu âiãøm: Nguäön vaì phuû taíi phán bäú âãöu, caí hai phán âoaûn laìm viãûc song song
âaím baío váûn haình kinh tãú.



                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   20
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

          + Nhæåüc âiãøm: Khi coï ngàõn maûch trãn mäüt phán âoaûn báút kyì thç táút caí caïc maïy
càõt nguäön âãöu càõt ra, toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn. Khi ngàõn maûch trãn caïc âæåìng dáy thç
doìng ngàõn maûch seî låïn.
            Thæåìng chãú âäü váûn haình naìy âæåüc aïp duûng åí caïc nhaì maïy âiãûn.

                               D1                   D2                   D3               D4
                           CL12              CL22                 CL32             CL42

                            MC1              MC2                  MC3              MC4
                            CL11              CL21                CL31             CL41

                         PÂI         CL51                  Clpâ          CL61                   PÂII

                                      MC5                                MC6
                                      CL52                               CL62

                                        N1             Hçnh 3.3a              N2

       - Váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn måí:
       + Æu âiãøm: Khi coï ngàõn maûch trãn mäüt phán âoaûn naìo thç chi coï phán âoaûn âoï bë
máút âiãûn, phán âoaûn coìn laûi váùn laìm viãûc bçnh thæåìng. Hån næîa khi ngàõn maûch trãn
âæåìng dáy thç doìng ngàõn maûch seî beï hån nãn ta coï thãø choün khê cuû âiãûn haûng nheû.
       + Nhæåüc âiãøm: Caïc nguäön vaì phuû taíi laìm viãûc riãng reî nãn váûn haình khäng kinh tãú.
            Thæåìng chãú âäü váûn haình naìy âæåüc aïp duûng åí caïc traûm biãún aïp.
          Khi phán âoaûn bàòng mäüt dao caïch ly (hçnh 3-3a) thç ta coï thãø sæía chæîa tæìng phán
âoaûn hay dao caïch ly thanh goïp cuía phán âoaûn maì chè coï phán âoaûn âoï bë máút âiãûn.
       Vê duû: Sæía chæîa phán âoaûn I
       Giaí thiãút dao caïch ly phán âoaûn âang âoïng, khi âoï âãø sæía chæîa phán âoaûn I thç ta
thæûc hiãûn caïc bæåïc thao taïc sau:
      -     Càõt táút caí caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy vaì maïy càõt nguäön näúi vaìo phán âoaûn I.
      -     Càõt caïc dao caïch ly thanh goïp näúi vaìo phán âoaûn I.
      -     Càõt dao caïch ly phán âoaûn CLpâ (Càõt luïc coï doìng âiãûn khäng taíi ráút nhoí )
      -     Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø âæa phán âoaûn I vaìo sæía chæîa.
           Luïc naìy chè coï phán âoaûn I máút âiãûn coìn caïc maûch näúi vaìo phán âoaûn II váùn laìm
      viãûc bçnh thæåìng.
      * Giaí sæí âang váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn âoïng thç xuáút hiãûn ngàõn maûch
trãn thanh goïp, khi âoï baío vãû råle seî âæa tên hiãûu âãún càõt táút caí caïc maïy càõt nguäön (MC3
vaì MC4)         Toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn. Luïc naìy nhán viãn váûn haình phaíi xæí lyï nhæ sau:
            - Càõt táút caí maïy càõt cuía caïc maûch maì baío vãû råle chæa càõt.

                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   21
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

             - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch âæåìng dáy näúi vaìo thanh
       goïp.
             - Måí dao caïch ly phán âoaûn CLpâ.
             - Chènh âënh thåìi gian taïc âäüng cuía baío vãû råle cho caïc maïy càõt nguäön vãö giaï trë
             nhoí nháút.
             - Âoïng maïy càõt MC1 âãø xem ngàõn maûch coï phaíi trãn phán âoaûn I khäng (âuïng).
             Khäi phuûc sæû laìm viãûc cuía phán âoaûn II:
         - Âoïng laûi maïy càõt nguäön näúi vaìo phán âoaûn II (phaíi chènh âënh laûi thäng säú baío vãû
råle nhæ træåìng håüp laìm viãûc bçnh thæåìng)
         - Âoïng laûi caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy theo thæï tæû æu tiãn.
      Chuï yï: Sau khi sæía chæîa phán âoaûn I xong âãø khäi phuûc sæû laìm viãûc cuía phán âoaûn
I ta thæåìng càõt táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn II räöi måïi âoïng laûi dao caïch ly phán
âoaûn.
         Tuy nhiãn khi sæía chæîa dao caïch ly phán âoaûn thç toaìn bäü hai phán âoaûn âãöu máút
âiãûn. Âãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy ta phán âoaûn thanh goïp bàòng 2 dao caïch ly (hçnh 3-
3b). Khi âoï, ta coï thãø sæía chæîa tæìng dao caïch ly phán âoaûn maì chè coï mäüt phán âoaûn máút
âiãûn. Vê duû muäún kiãøm tra, sæía chæîa dao caïch ly phán âoaûn I chuïng ta thæûc hiãûn caïc
bæåïc thao taïc sau:
         -   Càõt táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn I (MC1, MC2, MC3).
         -   Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp näúi vaìo phán âoaûn I (CL11, CL21, CL51)
         -   Càõt CLpâ1 (CLpâ1 càõt doìng khäng taíi cuía phán âoaûn I).
         -   Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa.
                               D1                   D2                         D3                 D4
                            CL12             CL22                       CL32              CL42

                            MC1              MC2                        MC3                MC4
                            CL11              CL21                      CL31               CL41

                           PÂI       CL51                  Clpâ1 Clpâ2         CL61                    PÂII

                                      MC5                                      MC6
                                      CL52                                     CL62

                                        N1             Hçnh 3.3b                    N2




                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   22
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

      Nhæåüc âiãøm låïn nháút cuía viãûc phán âoaûn bàòng dao caïch ly laì caïc dao caïch ly phaíi
thao taïc coï âiãûn maì åí thanh goïp khäng phán âoaûn chuïng chè laìm nhiãûm vuû caïch ly. Hån
næîa trong chãú âäü váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn âoïng, nãúu xaíy ra ngàõn maûch trãn
báút kyì phán âoaûn naìo âãöu xaíy ra máút âiãûn toaìn bäü. Âãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy ta
phán âoaûn thanh goïp bàòng maïy càõt phán âoaûn (hçnh 3-4).

                         D1                   D2                         D3                  D4
                      CL12             CL22                       CL32               CL42

                      MC1               MC2                        MC3               MC4
                      CL11              CL21            MCpâ       CL31               CL41

                    PÂI                                                                           PÂII
                               CL51                  Clpâ1 Clpâ2          CL61

                                MC5                                       MC6
                                CL52                                      CL62

                                  N1             Hçnh 3-4                     N2

       Maïy càõt phán âoaûn bçnh thæåìng coï thãø âoïng hoàûc måí, âäúi våïi thiãút bë phán phäúi åí
nhaì maïy âiãûn thç thæåìng âoïng, coìn âäúi våïi traûm giaím aïp thç thæåìng måí. Nãúu maïy càõt
phán âoaûn thæåìng måí thç phaíi trang bë thãm thiãút bë TÂD (tæû âäüng âoïng nguäön dæû træî)
âãø tæû âäüng âoïng tråí laûi maïy càõt phán âoaûn MCpâ khi maïy càõt cuía mäüt nguäön naìo âoï bë
måí ra.
      Khi ngàõn maûch trãn báút kyì phán âoaûn naìo (giaí sæí phán âoaûn I) thç maïy càõt phán
âoaûn vaì táút caí caïc maïy càõt cuía nguäön coï liãn quan træûc tiãúp våïi phán âoaûn bë sæû cäú seî bë
càõt ra (MC5 càõt)           Phán âoaûn I bë máút âiãûn, coìn phán âoaûn II váùn laìm viãûc bçnh thæåìng,
caïc häü quan troüng âæåüc cung cáúp bàòng 2 âæåìng dáy tæì 2 phán âoaûn khaïc nhau váùn âæåüc
cung cáúp âiãûn coìn nhæîng âæåìng dáy âån näúi vaìo phán âoaûn I bë máút âiãûn.
      Sau khi sæía chæîa phán âoaûn I xong, âoïng caïc dao caïch ly CLpâ1, CLpâ2, MCpâ, âoïng
hai dao caïch ly hai âáöu maïy càõt MC5 räöi âoïng maïy càõt MC5. Cuäúi cuìng âoïng táút caí caïc
âæåìng dáy näúi vaìo phán âoaûn I theo thæï tæû æu tiãn.
      Chuï yï: TCàõt MC5 = Tcàõt MC6 > Tcàõt MCpâ ( khi coï ngàõn maûch trãn phán âoaûn I thç baío vãû
råle cuía 2 maïy càõt MCpâ vaì MC6 âãöu khåíi âäüng nhæng maïy càõt phán âoaûn càõt træåïc nãn
baío vãû råle MC6 ngæìng khåíi âäüng (chæa âæa tên hiãûu âi càõt maïy càõt MC4 vç váûy phán
âoaûn II khäng bë máút âiãûn)
       Sau âáy xeït mäüt så âäö cung cáúp âiãûn coï dæû phoìng cho caïc häü tiãu thuû quan troüng
(hçnh 3-5).



                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   23
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

        ÅÍ nhaì maïy vaì phuû taíi âãöu duìng så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán âoaûn
 bàòng maïy càõt . Maïy càõt MCpâ1 thæåìng âoïng, maïy càõt MCpâ2 thæåìng måí.

     - Khi ngàõn maûch taûi N2 thç maïy càõt MC1 vaì
     MC3 càõt           PÂ1 cuía thanh goïp TG2 bë máút
     âiãûn hoaìn toaìn.                                                                    MCpâ2
             Âãø tàng âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn åí maûch                                                        TG2
     maïy càõt phán âoaûn PÂ2 ngæåìi ta thæåìng trang                                MC3           MC4

     bë thãm thiãút bë tæû âäüng âoïng nguäön dæû træî
                                                                             D1                       D2
     (TÂD), luïc naìy dæåïi taïc duûng cuía thiãút bë
     TÂD maïy càõt phán âoaûn Mcpâ2 âoïng laûi                                       N2

     PÂ1 âæåüc cung cáúp âiãûn tæì âæåìng dáy D2.                                    MC1           MC2
             - Khi ngàõn maûch taûi N1 thç maïy càõt                                        MCpâ1
     MCpâ1 vaì caïc maïy càõt coï liãn quan âãún                                                                         TG1
                                                                           N1        PÂ1                     PÂ2
     phán âoaûn I (PÂI) cuía thanh goïp TG1 bë càõt
     ra, luïc naìy maïy càõt phán âoaûn hai MCpâ2û tæû                                 Hçnh 3-5
     âäüng âoïng laûi.                                                       N1                      N2


       Tuy coï nhæîng æu âiãøm trãn nhæng så âäö hãû thäúng mäüt thanh goïp phán âoaûn bàòng
 mäüt maïy càõt váùn coìn nhæîng nhæåüc âiãøm sau :
       - Khi sæía chæîa mäüt phán âoaûn naìo âoï thç caïc häü tiãu thuû quan troüng seî bë máút nguäön
 dæû træî, coìn caïc häü cung cáúp bàòng 1 âæåìng dáy seî máút âiãûn hoaìn toaìn trong suäút thåìi gian
 sæía chæîa.
                                                                                                           Hçnh 3-6
       - Khi sæía chæîa 1 phán âoaûn seî máút båït nguäön
cung cáúp. Coï thãø khàõc phuûc bàòng caïch näúi mäüt
nguäön cung cáúp vaìo caí hai phán âoaûn bàòng hai maïy
càõt nhæ hçnh 3-6 , nhæ váûy seî dáùn âãún thiãút bë phán                                                  MCpâ
phäúi cäöng kãönh, âàõt tiãön. Trong så âäö naìy khi coï sæû
cäú trãn nguäön thç caí hai maïy càõt cuía nguäön âoï näúi
                                                                                N1                    N2
vaìo 2 phán âoaûn âãöu bë càõt.
        Khi ngàõn maûch trãn 1 phán âoaûn thç caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn âoï càõt ra
 nhæng táút caí caïc nguäön váùn coìn tiãúp tuûc cung cáúp cho phán âoaûn kia. Så âäö hçnh 3-6
 âæåüc sæí duûng räüng raîi åí cáúp (6 - 10) KV cuía caïc traûm biãún aïp cåî låïn âæåìng dáy nhiãöu vaì
 thiãút bë phán phäúi åí nhaì maïy thuíy âiãûn nhoí.
 3. Så âäö hãû thäúng mäüt thanh goïp phán âoaûn näúi maûch voìng:
       Trong thiãút bë phán phäúi cáúp âiãûn aïp maïy phaït cuía caïc nhaì maïy nhiãût âiãûn trung tám
 thæåìng sæí duûng så âäö nhæ hçnh 3-7.

                                                     Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   24
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

       - Så âäö naìy laì så âäö 1 hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt, trong âoï
säú phán âoaûn bàòng säú nguäön cung cáúp vaì caïc phán âoaûn âæåüc näúi våïi nhau qua khaïng
âiãûn phán âoaûn nhàòm haûn chãú doìng ngàõn maûch, coìn caïc âæåìng dáy åí cáúp âiãûn aïp maïy
phaït thæåìng âæåüc láúy qua khaïng âiãûn âæåìng dáy.


                                  B1                                              N1
                                                                                           B2

                                                                             CLK1


                   PÂI                            PÂII                       PÂIII                    PÂIV
                   CL11     CL12
                            CL1                           CL2                        CL3                       CL4


               %                       %                                %                       %
     Td                                         Td                          Td                          Td
              F1                      F2                               F3                      F4
                                                       Hçnh 3 - 7
       - Taïc duûng cuía khaïng âiãûn âæåìng dáy: Nhåì coï khaïng âiãûn âæåìng dáy laìm giaím
doìng ngàõn maûch khi xaíy ra ngàõn maûch sau khaïng maì ta coï thãø choün âæåüc caïc khê cuû âiãûn
haûng nheû (Maïy càõt håüp bäü) sau khaïng. Âäöng thåìi taûo âiãûn aïp dæ trãn thanh goïp khi coï
ngàõn maûch trãn âæåìng dáy sau maïy càõt håüp bäü.
       Âãø âån giaín så âäö vaì tàng cao âäü tin cáûy ngæåìi ta thæåìng duìng khaïng âiãûn nhoïm
hay khaïng âiãûn keïp. Æu âiãøm cuía khaïng âiãûn keïp laì coï thãø cung cáúp cho nhiãöu âæåìng
dáy maì âáöu näúi vaìo thanh goïp âiãûn aïp maïy phaït chè coï mäüt .
      - Maûch tæû duìng âæåüc láúy qua biãún aïp tæû duìng (hoàûc qua khaïng âiãûn nãúu âiãûn aïp tæû
duìng cuìng cáúp våïi âiãûn aïp maïy phaït Utd = Uf). Khi säú phán âoaûn bàòng bäún tråí lãn
thæåìng näúi caïc phán âoüan thanh goïp thaình maûch voìng kên (hçnh 3-7). Taïc duûng cuía viãûc
näúi maûch voìng:
      - Nhåì näúi maûch voìng maì laìm giaím sæû chãnh lãûch âiãûn aïp giæîa caïc phán âoaûn.
      Vê duû khi maïy phaït åí mäüt phán âoaûn báút kyì nghè thç phuû taíi åí phán âoaûn âoï seî âæåüc
cung cáúp tæì hai phêa, do âoï täøn tháút âiãûn aïp qua khaïng âiãûn seî beï vaì cho pheïp choün
khaïng âiãûn phán âoüan coï doìng âënh mæïc beï hån træåìng håüp khäng näúi maûch voìng.
      - Nhåì näúi maûch voìng maì khi coï sæû cäú trãn báút kyì phán âoaûn naìo thç caïc maïy phaït
näúi vaìo caïc phán âoaûn coìn laûi váùn laìm viãûc song song.
       Trong så âäö näúi maûch voìng doìng âënh mæïc cuía khaïng âiãn phán âoüan thæåìng choün
bàòng (50-60)% doìng âënh mæïc cuía maïy phaït, coìn âiãûn khaïng bàòng (8-12)%.



                                                     Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   25
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

       + Thao taïc sæía chæîa dao caïch ly phán âoaûn CL12:
            - Càõt táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 2.
            - Càõt táút caí caïc dao caïch ly näúi vaìo phán âoaûn 2.
            - Càõt dao caïch ly CL11.
            - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa dao caïch ly CL12.
       + Sau khi sæía chæîa dao caïch ly CL12 xong ta khäi phuûc laûi sæû laìm viãûc cuía phán
âoaûn 2 nhæ sau:
       - Måí näúi âáút an toaìn
       - Âoïng táút caí caïc dao caïch ly âang måí.
       - Âoïng táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 2 ( træì maïy càõt maûch maïy phaït).
       - Âoïng maïy càõt maûch maïy phaït cáön chuï yï âãún hoaì âäöng bäü.
       + Khi coï ngàõn maûch taûi N1: Baío vãû råle âæa tên hiãûu càõt caïc maïy càõt näúi vaìo phán
âoaûn 3 (Maïy càõt âáöu âæåìng dáy âån thæåìng khäng càõt). Luïc naìy nhán viãn váûn haình
phaíi xæí lyï nhæ sau:
       - Càõt caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy maì baío vãû råle chæa âæa tên hiãûu càõt.
       - Càõt dao caïch ly CLK1.
       - Âoïng caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 3.
       - Âoïng maïy càõt maûch maïy phaït F3 (chuï yï âãún hoaì âäöng bäü)
       - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa sæû cäú.
      Nhæåüc âiãøm cuía så âäö: Vç coï maûch voìng nãn thiãút bë phán phäúi cäöng kãönh, phæïc
taûp, âàõt tiãön vaì khoï khàn trong váûn haình.




                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   26
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

3.4. Så âäö Hãû thäúng hai thanh goïp
     1. Âàût váún âãö:
     Sau khi phán têch sæû váûn haình cuía så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp ta nháûn tháúy så âäö
naìy coï nhæîng nhæåüc âiãøm cå baín nhæ sau:
     - Khi sæía chæîa thanh goïp hoàûc dao caïch ly thanh goïp cuía mäüt maûch naìo âoï thç táút caí
caïc maûch näúi vaìo thanh goïp (hay phán âoaûn) âãöu phaíi ngæìng laìm viãûc trong suäút thåìi
gian sæía chæîa.
     - Khi xaíy ra ngàõn maûch trãn thanh goïp thç toaìn bäü caïc maûch âang laìm viãûc seî bë máút
âiãûn.
     - Khi sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch báút kyì thç máûch âoï bë máút âiãûn trong suäút thåìi
gian sæía chæîa.
         Âãø khàõc phuûc nhæîng nhæåüc âiãøm naìy ta duìng så âäö hai hãû thäúng thanh goïp nhæ
     hçnh sau.
                                                 D1                D2              D3               D4



                                        CL3


          MCN                         MC1


                CLN1       CLN2       CL2       CL1
        TG2
                                            •                                 •
                                                   •                                 •
        TG1




                                       B1                                  B2




    2. Mä taí så âäö:
    • Så âäö gäöm hai hãû thäúng thanh goïp TG1 vaì TG2, coï nhiãûm vuû dæû træî qua laûi cho
       nhau vaì âæåüc näúi våïi nhau qua maûch maïy càõt näúi MCN.
    • Mäùi maûch âæåüc näúi vaìo hai HTTG qua mäüt maïy càõt vaì ba dao caïch ly (2 dao
       caïch ly thanh goïp vaì 1 dao caïch ly nàòm vãö phêa âæåìng dáy goüi laì dao caïch ly
       âæåìng dáy)
  Vê duû : âæåìng dáy D1 âæåüc baío vãû bàòng MC1; CL1 vaì CL2 laì caïc dao caïch ly thanh
goïp, CL3 laì dao caïch ly âæåìng dáy.
                                                      Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   27
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

      3. Caïc chãú âäü váûn haình:
       • Bçnh thæåìng thæåìng så âäö váûn haình song song trãn hai thanh goïp: Maïy càõt näúi
âoïng, caí hai thanh goïp âãöu coï âiãûn vaì laìm viãûc song song våïi nhau giäúng nhæ så âäö mäüt
hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt. Caïc maûch nguäön vaì âæåìng dáy âæåüc
phán bäø âãöu trãn hai HTTG. Vê duû: D1, D3 vaì nguäön B1 laìm viãûc trãn TG1 (caïc dao
caïch ly näúi vaìo thanh goïp 1 âoïng coìn caïc dao caïch ly näúi vaìo thanh goïp 2 måí) coìn
D2,D4 vaì B2 laìm viãûc trãn TG2 (caïc dao caïch ly näúi vaìo thanh goïp 2 âoïng coìn caïc dao
caïch ly näúi vaìo thanh goïp 1 måí).
     (khi âoï MC1 âoïng, CL1 vaì CL3 âoïng coìn CL2 càõt, .....)
       • Trong mäüt säú træåìng håüp coï thãø váûn haình trãn mäüt thanh goïp vaì thanh goïp naìy
goüi laì thanh goïp laìm viãûc (TGLV), thanh goïp coìn laûi goüi laì thanh goïp dæû træî ( TGDT).
Trong chãú âäü váûn haình naìy thç maïy càõt näúi måí, hai dao caïch ly maûch maïy càõt näúi coï êt
nháút mäüt dao måí, caïc dao caïch ly näúi våïi TGLV âoïng coìn caïc dao caïch ly näúi våïi
TGDT måí. Luïc naìy så âäö váûn haình nhæ så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp khäng phán âoaûn.
    4. Caïc thao taïc cå baín: Giaí thiãút bçnh thæåìng så âäö váûn haình song song trãn hai
thanh goïp: Maïy càõt näúi âoïng, âæåìng dáy D1, D3 vaì nguäön B1 laìm viãûc trãn TG1 coìn
âæåìng dáy D2, D4 vaì B2 laìm viãûc trãn TG2.
    a. Thao taïc sæía chæîa thanh goïp TG1: Âãø sæía chæîa hãû thäúng thanh goïp laìm viãûc ta
cáön thao taïc chuyãøn táút caí caïc maûch âang laìm viãûc trãn thanh goïp naìy vãö laìm viãûc trãn
thanh goïp coìn laûi.
      (Chuyãøn toaìn bäü caïc maûch vãö laìm viãûc trãn mäüt thanh goïp TG2)
    - Khoaï nguäön thao taïc cuía MCN âãø traïnh càõt nháöm
    - Âoïng caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch âang laìm viãûc trãn TG1 vaìo TG2
    - Càõt táút caí caïc DCL caïc maûch näúi vaìo TG1
    - Càõt MCN vaì hai DCL hai bãn
    - Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa TG1
    b. Thao taïc sæîa chæîa dao caïch ly thanh goïp CL1: Âãø sæía chæîa dao caïch ly thç yãu
cáöu hai âáöu dao caïch ly phaíi khäng coï nghéa laì dao caïch ly näúi våïi thanh goïp naìo thç
thanh goïp âoï phaíi máút âiãûn.
    (Chuyãøn toaìn bäü caïc maûch vãö laìm viãûc trãn mäüt thanh goïp TG2)
    - Khoaï nguäön thao taïc cuía MCN âãø traïnh càõt nháöm
    - Âoïng caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch âang laìm viãûc trãn TG1 vaìo TG2
         (træì dao caïch ly maûch âæåìng dáy D1)
    - Càõt táút caí caïc DCL caïc maûch näúi vaìo TG1
    - Càõt maïy càõt MC1 vaì dao caïch ly CL3
    - Càõt MCN vaì hai DCL hai bãn
    - Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa TG1
    c. Thao taïc khäi phuûc sæû laìm viãûc cuía caïc maûch khi sæû cäú trãn mäüt thanh goïp:



                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   28
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

    Giaí sæí thanh goïp TG1 bë sæû cäú. Caïc MC cuía caïc maûch näúi vaìo TG1 càõt, MCN càõt,
TG1 máút âiãûn. Phaíi thao taïc chuyãøn toaìn bäü caïc maûch træåïc âáy laìm viãûc trãn TG1 vãö
laìm viãûc trãn TG2 theo trçnh tæû sau:
    - Càõt táút caí caïc maïy càõt cuía caïc maûch âang laìm viãûc trãn thanh goïp mäüt maì baío vãû
        råle chæa âæa tên hiãûu càõt.
    - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp näúi vaìo TG1
    - Âoïng caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch vaìo TG2
    - Âoïng caïc MCÂ cuía caïc maûch vaìo TG2 theo thæï tæû nguäön træåïc, âæåìng dáy sau
    - Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn sæía chæîa TG1
    Nhæ váûy caïc âæåìng dáy laìm viãûc trãn TG1 chè máút âiãûn trong mäüt khoaíng thåìi gian
thao taïc âãø chuyãøn noï sang laìm viãûc trãn TG2.
    Nãúu nhæ ta cho váûn haình trãn mäüt thanh goïp thç khi ngàõn maûch trãn thanh goïp naìy
toaìn bäü så âäö seî bë máút âiãûn. Âãø traïnh âiãöu naìy xaíy ra ngæåìi ta thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp:
- Váûn haình song song trãn hai thanh goïp (åí TBPP âiãûn aïp ≥ 35KV)
- Phán âoaûn thanh goïp laìm viãûc nhæ hçnh dæåïi (så âäö naìy thæåìng gàûp åí caïc nhaì maïy
    âiãûn)
                                          D1              D2                      D3               D4



                                CL3

                               MC1                                                                       MCN2
        MCN1


                               CL2       CL1
     TGDT
                  •                  •              •                       •                •                  •
                           •               •                •                       •                •                  •
    TGLV              PÂ1                                                                                             PÂ2




                                                           KÂpâ      MCpâ

                                               F1                                         F2



       • TGLV âæåüc phán thaình 2 phán âoaûn laì PÂ1 vaì PÂ2. Hai phán âoaûn näúi våïi
TGDT bàòng MCN1 vaì MCN2 åí vë trê thæåìng càõt.
       • Bçnh thæåìng caïc maûch âæåüc phán bäø laìm viãûc trãn hai phán âoaûn, giäúng nhæ så
âäö mäüt HTTG coï phán âoaûn. TGDT bçnh thæåìng khäng coï âiãûn, noï âæåüc duìng âãø coï thãø
thay thãú tæìng phán âoaûn mäüt cuía TGLV khi cánö sæîa chæîa.
      • Khi ngàõn maûch trãn mäüt phán âoaûn, thç phán âoaûn âoï seî máút âiãûn. Sau âoï ta thao
taïc chuyãøn caïc maûch træåïc dáy laìm viãûc trãn PÂ naìy vãö laìm viãûc trãn TGDT.

                                                        Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   29
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

     d. Sæîa chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch:

                                                                              D1


                                                                        CL3


                                              CLS                       MC1              CN
                                                             MCN


                                                                        CL2        CL1
        TGDT
                                    •                               •         •
                                              •        •                             •
       TGLV
                              CL5       CL4




                                                  F1

     Giaí sæí så âäö âang váûn haình trãn mäüt thanh goïp laìm viãûc TGLV. Khi sæîa chæîa maïy
càõt MC1, coï thãø thao taïc âãø duìng MCN kãút håüp våïiTGDT taûm thåìi thay thãú cho MC1
theo trçnh tæû sau:
− Kiãøm tra thanh goïp dæû træî
− Thæí thanh goïp dæû træî bàòng âiãûn (âoïng hai CL hai bãn MCN vaì âoïng MCN)
− Nãúu TGDT täút thç càõt MCN ra
− Càõt MC1 vaì hai caïch ly CL1 vaì CL3
− Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø thaïo âáöu näúi cuía MC1 vaì làõp cáöu näúi CN (nhæ hçnh
     veî)
− Âoïng hai dao caïch ly CL3 vaì CL2
− Âoïng maïy càõt näúi MCN
− Chènh âënh thäng säú BVRL cuía MCN cho phuì håüp våïi baío vãû cuía âæåìng dáy D1.
    Nhæ váûy khi sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch naìo thç maûch âoï phaíi máút âiãûn trong
thåìi gian khaï láu âãø thao taïc så âäö, ta coï thãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy bàòng caïch làõp
thãm dao caïch ly CLS. Khi âoï trçnh tæû thao taïc sæía chæîa MC1 nhæ sau:
− Kiãøm tra thanh goïp dæû træî
− Thæí thanh goïp dæû træî bàòng âiãûn (âoïng hai CL hai bãn MCN vaì âoïng MCN)
− Nãúu TGDT täút thç âoïng dao caïch ly CLS
− Càõt MC1 vaì hai caïch ly CL1 vaì CL3
− Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø thaïo âáöu näúi cuía MC1
− Chènh âënh thäng säú BVRL cuía MCN cho phuì håüp våïi baío vãû cuía âæåìng dáy D1.

                                                       Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   30
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

 Roî raìng trong quaï trçnh sæía chæîa maïy càõt âæåìng dáy khäng bë máút âiãûn. Tuy nhiãn phaíi
làõp thãm dao caïch ly CLS cho táút caí caïc maûch laìm cho thiãút bë phán phäúi cäöng kãönh
âäöng thåìi khi sæía chæîa maïy càõt så âäö phaíi váûn haình trãn mäüt thanh goïp nãúu luïc naìy xaíy
ra ngàõn maûch trãn thanh goïp naìy          máút âiãûn toaìn bäü. Khàõc phuûc ta duìng så âäö hai hãû
thäúng thanh goïp coï thanh goïp voìng.
    5. Æu - nhæåüc âiãøm: Qua phán têch caïc thao taïc cå baín cuía så âäö ta ruït ra âæåüc caïc
æu nhæåüc âiãøm cuía så âäö nhæ sau:
    a. Æu âiãøm:
       • Coï thãø láön læåüt sæîa chæîa tæìng thanh goïp mäüt maì váùn âaím baío cung cáúp âiãûn cho
          cho phuû taíi.
       • Coï thãø láön læåüt sæía chæîa tæìng dao caïch ly thanh goïp cuía mäüt maûch báút kyì thç chè
          coï maûch naìy bë máút âiãûn.
       • Khäi phuûc nhanh choïng sæû laìm viãûc cuía så âäö khi coï ngàõn maûch trãn thanh goïp.
       • Khi sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch báút kyì thç maûch âoï chè ngæìng laìm viãûc
          trong thåìi gian thao taïc så âäö.
     b. Nhæåüc âiãøm: Dao caïch ly phaíi thao taïc luïc coï âiãûn.




                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   31
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

3.5. Caïc daûng så âäö näúi âiãûn âån giaín
     Khi säú maûch näúi våïi cáúp âiãûn aïp U = (35 ÷ 220) KV êt thç ngæåìi ta thæåìng sæí duûng
så âäö âån giaín. Âàûc âiãøm cuía caïc daûng så âäö naìy laì khäng xáy dæûng hãû thäúng thanh goïp
cáúp âiãûn aïp cao, säú læåüng maïy càõt êt tháûm chê coï khi khäng cáön âàût maïy càõt åí cáúp âiãûn aïp
cao cho nãn giaím nhiãöu chi phê vãö thiãút bë âiãûn, váût liãûu xáy dæûng vaì giaï thaình thiãút bë
phán phäúi, âäöng thåìi thåìi gian thi cäng cuîng nhanh choïng.
      1. Daûng så âäö bäü maïy biãún aïp - âæåìng dáy: Så âäö bäü maïy biãún aïp-âæåìng dáy laì
mäüt trong nhæîng daûng så âäö âån giaín hoaï âæåüc sæí duûng phäø biãún åí caïc traûm biãún aïp.
Trong så âäö naìy caïc pháön tæí cuía bäü âæåüc màõc näúi tiãúp våïi nhau, khäng coï liãn hãû ngang
våïi caïc bäü khaïc. Khi coï hæ hoíng åí mäüt pháön tæí báút kyì cuía bäü thç caí bäü âoï ngæìng cung
cáúp âiãûn.
     Xeït så âäö bäü MBA-ÂD
cuía caïc traûm biãún aïp näúi vaìo
âæåìng dáy chênh nhæ trãn
hçnh 3-14.
- Âæåìng dáy D1 vaì maïy biãún
aïp B1 taûo thaình mäüt bäü ( coï
âàût maïy càõt MC2)ü: Khi ngàõn
maûch trãn âæåìng dáy taûi âiãøm
N1 thç caïc maïy càõt MC1 vaì
MC2 seî càõt dáùn âãún máút âiãûn
toaìn bäü så âäö. Khi sæû cäú maïy                             Hçnh 3 - 14
biãún aïp thç MC2 , MC3 seî càõt.

      Âãø giaím giaï thaình chi phê cuía traûm coï thãø thay thãú maïy càõt MC2 phêa cao aïp cuía
maïy biãún aïp bàòng dao caïch ly tæû âäüng CLtâ (hçnh b). Trong træåìng håüp naìy muäún sæía
chæîa maïy biãún aïp thç càõt maïy càõt MC3 sau âoï càõt dao caïch ly tæû âäüng Cltâ luïc naìy
CLtâ chè càõt doìng âiãûn khäng taíi cuía maïy biãún aïp, thao taïc naìy cho pheïp tuìy thuäüc vaìo
cäng suáút maïy biãún aïp vaì cáúp âiãûn aïp. Hiãûn nay våïi maïy biãún aïp duìng theïp caïn nguäüi, åí
cáúp âiãûn aïp 35KV thç doìng khäng taíi Ikt ≤ 1% Iâm , coìn åí cáúp âiãûn aïp 110KV thç Ikt ≤
2,5% Iâm Do âoï dao caïch ly tæû âäüng coï thãø cho pheïp càõt doìng khäng taíi cuía caïc maïy
biãún aïp cäng suáút låïn. Vê duû våïi cáúp âiãûn aïp (20 ÷ 35)KV khi khoaíng caïch hai cæcû cuía
dao caïch ly tæû âäüng Cltâ d=(1,3÷1,5)m thç cho pheïp càõt doìng tæì hoaï cuía maïy biãún aïp co ï
cäng suáút nhoí hån 40MVA ( maïy biãún aïp TD-40.000/35 coï Io=0.65% Iâm=4.3A). ÅÍ
cáúp âiãûn aïp 110KV khi d=2,5 m , quy trçnh cho pheïp càõt doìng khäng taíi cuía MBA âãún
80MVA ( TDH-80.000/110 coï Ikt =1,5%Iâm=6.3A) .
     Khi ngàõn maûch trong maïy biãún aïp thç baío vãû rå le seî taïc âäüng càõt MC3 sau âoï âæa
tên hiãûu âãún càõt MC1 ( Tên hiãûu naìy coï thãø truyãön bàòng caïp riãng theo âæåìng dáy thäng
tin hay âæåìng kãnh cao táön cuía caïp cao aïp) . Sau khi MC1 càõt ra thçï dao caïch ly tæû âäüng
CLtâ tæû âäüng måí ra. Dæåïi taïc duûng cuía thiãút bë tæû âäüng âoïng làûp laûi âæåìng dáy (TÂL)
                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   32
Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp

maïy càõt MC1 âáöu âæoìng dáy chênh seî âæåüc tæû âäüng âoïng laûi âãø cung cáúp cho caïc traûm
biãún aïp khaïc.
      Viãûc càõt maïy càõt MC1 coï thãø thæûc hiãûn bàòng caïch khaïc maì khäng cáön phaíi coï xung
âi càõt MC1 nhæ åí trãn. Khi naìy phaíi duìng dao ngàõn maûch NM âàût åí âáöu cæûc cuía maïy
biãún aïp. Khi ngàõn maûch trong maïy biãún aïp thç baío vãû rå le taïc âäüng càõt MC3 vaì âæa tên
hiãûu âoïng dao ngàõn maûch NM taûo ngàõn maûch nhán taûo giæîa âæåìng dáy våïi âáút, luïc naìy
doìng ngàõn maûch låïn laìm cho MC1 seî càõt tin cáûy. Sau âoï dao caïch ly tæû âäüng CLtâ måí ra
vaì thiãút bë TÂL tæû âäüng âoïng tråí laûi MC1 âãø cung cáúp cho caïc bäü khaïc.
      Viãûc bäú trê dao ngàõn maûch tuìy theo maûng âiãûn : Trong maûng trung tênh caïch âiãûn
thç phaíi âàût dao ngàõn maûch trãn caí hai pha âãø taûo ngàõn maûch hai pha chaûm âáút, coìn trong
maûng trung tênh træûc tiãúp näúi âáút thç chè cáön âàût åí mäüt pha âãø taûo ra daûng ngàõn maûch mäüt
pha.
       Muäún âoïng maïy biãún aïp tråí laûi ta thao taïc nhæ sau :
      - Âoïng dao CL1 åí phêa cao aïp vaì âoïng dao caïch ly CL2 phêa haû aïp.
      - Âoïng dao caïch ly tæû âäüng CLtâ.
       - Âoïng maïy càõt MC3 .
       Dao caïch ly CL1 duìng âãø sæía chæîa dao caïch ly tæû âäüng Cltâ .
      Cáön læu yï laì dao caïch ly tæû âäüng khäng cáön âàût nãúu traûm biãún aïp laì traûm cuût.
            2. Så âäö cáöu:
                                                                       D1                                  D2
           Så âäö naìy coï säú maïy càõt êt hån soï
      maûch nhæng âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn                     CL7                                     CL8
      váùn cao, âæåüc sæí duûng taûi caïc traûm coï
                                                                                  CL5           CL6
      hai âæåìng dáy vaì hai maïy biãún aïp, thæûc
      cháút laì hai bäü âæåìng dáy - maïy biãún aïp                                    MC5
      coï liãn hãû ngang bàòng cáöu näúi duìng
                                                                  MC3                                      MC4
      maïy càõt âiãûn.
           Trong så âäö cáöu maïy càõt coï thãø âàût
      vãö phêa âæåìng dáy hoàûc vãö phêa maïy                     B1                                            B2
      biãún aïp, tuyì thuäüc vaìo vë trê maïy càõt
      maì ta coï hai loaûi så âäö cáöu: Så âäö cáöu
      trong vaì så âäö cáöu ngoaìi.                               MC1                                       MC2
           a. Så âäö cáöu ngoaìi: Laì så âäö cáöu
      coï âàût maïy càõt vãö phêa maïy biãún aïp.                 CL1                                       CL2
      Trong så âäö naìy åí phêa maïy biãún aïp                                SÅ ÂÄÖ CÁÖU NGOAÌI
      B1, B2 âæåüc bäú trê hai maïy càõt MC3 vaì
                                                                       N1                                   N2
      MC4, coìn åí caïc maûch âæåìng dáy chè




                                                    Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông   33
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap
tram-bien-ap

Contenu connexe

Tendances

hoccokhi.vn Thủy Khí Kỹ Thuật Ứng Dụng - Huỳnh Văn Hoàng, 109 Trang
hoccokhi.vn Thủy Khí Kỹ Thuật Ứng Dụng - Huỳnh Văn Hoàng, 109 Tranghoccokhi.vn Thủy Khí Kỹ Thuật Ứng Dụng - Huỳnh Văn Hoàng, 109 Trang
hoccokhi.vn Thủy Khí Kỹ Thuật Ứng Dụng - Huỳnh Văn Hoàng, 109 TrangHọc Cơ Khí
 
Tam ly nguoi nghien ma tuy
Tam ly nguoi nghien ma tuyTam ly nguoi nghien ma tuy
Tam ly nguoi nghien ma tuyforeman
 
Quan Tri Hoc -Ch3 Moi Truong
Quan Tri Hoc -Ch3 Moi TruongQuan Tri Hoc -Ch3 Moi Truong
Quan Tri Hoc -Ch3 Moi TruongChuong Nguyen
 
Chu De 4 Ng Van Phu
Chu De 4   Ng Van PhuChu De 4   Ng Van Phu
Chu De 4 Ng Van Phunhxp2001
 
mô thân kinh
mô thân kinh mô thân kinh
mô thân kinh Ng VThien
 

Tendances (6)

hoccokhi.vn Thủy Khí Kỹ Thuật Ứng Dụng - Huỳnh Văn Hoàng, 109 Trang
hoccokhi.vn Thủy Khí Kỹ Thuật Ứng Dụng - Huỳnh Văn Hoàng, 109 Tranghoccokhi.vn Thủy Khí Kỹ Thuật Ứng Dụng - Huỳnh Văn Hoàng, 109 Trang
hoccokhi.vn Thủy Khí Kỹ Thuật Ứng Dụng - Huỳnh Văn Hoàng, 109 Trang
 
Tam ly nguoi nghien ma tuy
Tam ly nguoi nghien ma tuyTam ly nguoi nghien ma tuy
Tam ly nguoi nghien ma tuy
 
Quan Tri Hoc -Ch3 Moi Truong
Quan Tri Hoc -Ch3 Moi TruongQuan Tri Hoc -Ch3 Moi Truong
Quan Tri Hoc -Ch3 Moi Truong
 
Chu De 4 Ng Van Phu
Chu De 4   Ng Van PhuChu De 4   Ng Van Phu
Chu De 4 Ng Van Phu
 
mô thân kinh
mô thân kinh mô thân kinh
mô thân kinh
 
Vô thừa chơn giáo.
Vô thừa chơn giáo.Vô thừa chơn giáo.
Vô thừa chơn giáo.
 

En vedette (20)

Tthoa12
Tthoa12Tthoa12
Tthoa12
 
Baigiangvecad
BaigiangvecadBaigiangvecad
Baigiangvecad
 
Ke hoach 1
Ke hoach 1Ke hoach 1
Ke hoach 1
 
Sửa máy chiếu Tp,HCM
Sửa máy chiếu Tp,HCMSửa máy chiếu Tp,HCM
Sửa máy chiếu Tp,HCM
 
Hoahuuco12
Hoahuuco12Hoahuuco12
Hoahuuco12
 
Hinh11
Hinh11Hinh11
Hinh11
 
Kien thuc trong tam va gbt hoa 12
Kien thuc trong tam va gbt hoa 12 Kien thuc trong tam va gbt hoa 12
Kien thuc trong tam va gbt hoa 12
 
Tieu chuan chong set
Tieu chuan chong setTieu chuan chong set
Tieu chuan chong set
 
Phan 1
Phan 1Phan 1
Phan 1
 
Quạt điện 1
Quạt điện 1Quạt điện 1
Quạt điện 1
 
Tài liệu hướng dẫn lập trình gia công trên Mastercam X9
Tài liệu hướng dẫn lập trình gia công trên Mastercam X9Tài liệu hướng dẫn lập trình gia công trên Mastercam X9
Tài liệu hướng dẫn lập trình gia công trên Mastercam X9
 
Giao trinh-động-cơ-điện
Giao trinh-động-cơ-điệnGiao trinh-động-cơ-điện
Giao trinh-động-cơ-điện
 
Bai giang may dien
Bai giang may dienBai giang may dien
Bai giang may dien
 
Plcs7300
Plcs7300Plcs7300
Plcs7300
 
Quan day may_dien_04
Quan day may_dien_04Quan day may_dien_04
Quan day may_dien_04
 
Dong co 1_pha_2933
Dong co 1_pha_2933Dong co 1_pha_2933
Dong co 1_pha_2933
 
Bao ve dong co kđb 3 pha
Bao ve dong co kđb 3 phaBao ve dong co kđb 3 pha
Bao ve dong co kđb 3 pha
 
Tài liệu thiết kế khuôn ép phun
Tài liệu thiết kế khuôn ép phunTài liệu thiết kế khuôn ép phun
Tài liệu thiết kế khuôn ép phun
 
Ky thuat
Ky thuatKy thuat
Ky thuat
 
Dong co ba pha
Dong co ba phaDong co ba pha
Dong co ba pha
 

tram-bien-ap

  • 1. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Chæång 1 KHAÏI NIÃÛM CHUNG VÃÖ NHAÌ MAÏY ÂIÃÛN TRAÛM BIÃÚN AÏP & HÃÛ THÄÚNG NÀNG LÆÅÜNG 1.1 KHAÏI NIÃÛM PHÁN LOAÛI NHAÌ MAÏY ÂIÃÛN VAÌ TRAÛM BIÃÚN AÏP 1.1.1- Phán loaûi nhaì maïy âiãûn ( NMÂ ) Nhaì maïy âiãûn laì mäüt Xê nghiãûp âàûc biãût coï nhiãûm vuû biãún âäøi caïc daûng nàng læåüng khaïc nhau nhæ nàng læåüng cuía nhiãn liãûu (than, dáöu, khê âäút, nguyãn tæí v.v. . . ) nàng læåüng cuía doìng næåïc, gioï, màût tråìi v.v ... thaình âiãûn nàng âãø cung cáúp cho caïc häü tiãu thuû. Càn cæï vaìo caïc loaûi nhiãn liãûu sæí duûng cho nhaì maïy âiãûn ngæåìi ta chia ra: Nhaì maïy nhiãût âiãûn , thuíy âiãûn , phong âiãûn , nhaì maïy âiãûn nguyãn tæí , nhaì maïy âiãûn duìng nàng læåüng màût tråìi v.v... a- Nhaì maïy nhiãût âiãûn (NÂ) Trong nhaì maïy nhiãût âiãûn ngæåìi ta duìng nhiãn liãûu laì than âaï , dáöu hoàûc khê âäút , trong âoï than âaï âæåüc sæí duûng räüng raîi nháút. Âãø quay maïy phaït âiãûn, trong nhaì maïy nhiãût âiãûn duìng tuabin håi næåïc , maïy håi næåïc ( lä cä mä bin ), âäüng cå âäút trong vaì tua bin khê, tuabin håi næåïc coï khaí nàng cho cäng suáút cao vaì váûn haình kinh tãú nãn âæåüc sæí duûng räüng raîi nháút. Nhaì maïy nhiãût âiãûn coìn âæåüc chia laìm 2 loaûi: Nhiãût âiãûn ngæng håi vaì nhiãût âiãûn trêch håi: + Nhaì maïy nhiãût âiãûn ngæng håi toaìn bäü håi duìng saín xuáút âiãûn nàng. + Nhaì maïy nhiãût âiãûn trêch håi mäüt pháön nàng læåüng cuía håi âæåüc sæí duûng vaìo muûc âêch cäng nghiãûp vaì sinh hoaût cuía nhán dán vuìng lán cáûn. b. Nhaì maïy thuíy âiãûn : ( TÂ ) Nhaì maïy thuíy âiãûn duìng nàng læåüng cuía doìng næåïc âãø saín xuáút ra âiãûn nàng . Âäüng cå så cáúp âãø quay maïy phaït thuíy âiãûn laì caïc tua bin næåïc truûc ngang hay truûc âæïng . So våïi nhiãût âiãûn nhaì maïy thuíy âiãûn coï mäüüt säú æu âiãøm quan troüng sau : * Giaï thaình âiãûn nàng tháúp chè bàòng 1/5 - 1/10 nhiãût âiãûn . *Khåíi âäüng nhanh chè cáön mäüt phuït laì coï thãø khåíi âäüng xong vaì cho mang cäng suáút , trong khi âoï âãø khåíi âäüng mäüt täø maïy nhiãût âiãûn ( kãø caí loì vaì tuabin ) phaíi máút haìng ngaìy . * Coï khaí nàng tæû âäüng hoïa cao nãn säú ngæåìi phuûc vuû tênh cho mäüt âån vë cäng suáút chè bàòng 1/10 ÷ 1/15 cuía nhiãût âiãûn . * Kãút håüp caïc váún âãö khaïc nhæ cäng trçnh thuíy låüi, chäúng luî luût, haûn haïn, giao thäng váûn taíi, häö thaí caï v.v... Tuy nhiãn nhaì maïy TÂ cuîng coï mäüt säú nhæåüc âiãøm âaïng chuï yï: Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 1
  • 2. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp * Väún âáöu tæ xáy dæûng mäüt nhaì maïy ráút låïn. * Thåìi gian xáy dæûng daìi. * Cäng suáút bë haûn chãú båíi læu læåüng vaì chiãöu cao cäüt næåïc . * Thæåìng åí xa häü tiãu thuû nãn phaíi xáy dæûng âæåìng dáy cao aïp ráút täún keïm. c - Nhaì maïy âiãûn nguyãn tæí : Thæûc cháút nhaì maïy âiãûn nguyãn tæí laì mäüt nhaì maïy nhiãût âiãûn, trong âoï loì âäút than âæåüc thay bàòng loì phaín æïng nguyãn tæí. Nhaì maïy âiãûn nguyãn tæí tiãu thuû nguyãn liãûu ( Torium vaì Uranium ) ráút êt, vç nàng læåüng 1kg Uranium tæång âæång våïi nàng læåüng cuía 2700 táún than âaï tiãu chuáøn. Vç váûy åí nhæîng vuìng nuïi khäng thuáûn tiãûn cho viãûc váûn chuyãøn nguyãn liãûu thç viãûc xáy dæûng nhaì maïy âiãûn nguyãn tæí coï yï nghéa quan troüng. Nàm 1954, Liãn Xä xáy dæûng nhaì maïy âiãûn nguyãn tæí âáöu tiãn coï cäng suáút 5.000KW, tiãu thuû ngaìy âãm khoaíng 30g Uranium, trong khi âoï NÂ coï cuìng cäng suáút tiãu thuû khoaíng (100 ÷ 110) táún than xáúu. d- Nhaì maïy âiãûn duìng sæïc gioï : Trong nhaì maïy âiãûn naìy, ngæåìi ta låüi duûng sæïc gioï âãø quay mäüt hãû thäúng caïnh quaût vaì truyãön âäüng âãø quay maïy phaït âiãûn. Khoï khàn cuía nhaì maïy âiãûn naìy laì do täúc âäü vaì hæåïng gioï luän luän thay âäøi, nãn âiãöu chènh táön säú vaì âiãûn aïp gàûp nhiãöu khoï khàn. e- Nhaì maïy âiãûn duìng nàng læåüng màût tråìi : Thæûc cháút cuîng laì nhaì maïy nhiãût âiãûn, trong âoï loì than âæåüc thay thãú bàòng hãû thäúng kênh thu nháûn nhiãût nàng cuía màût tråìi. Nhaì maïy âiãûn duìng nàng læåüng cuía màût tråìi âáöu tiãn trãn thãú giåïi âaî âæåüc xáy dæûng åí Liãn Xä våïi cäng suáút 1.200 KW. Ngoaìi ra coìn coï nhaì maïy âiãûn duìng sæïc næåïc thuíy triãöu laì mäüt nhaì maïy thuíy âiãûn sæí duûng nàng læåüng thuíy triãöu. 1.1.2/ Phán loaûi traûm biãún aïp a- Traûm tàng aïp : Traûm tàng aïp thæåìng âàût åí caïc nhaì maïy âiãûn coï nhiãûm vuû tàng âiãûn aïp tæì âiãûn aïp maïy phaït âãún âiãûn aïp cao hån âãø truyãön taíi âãún caïc häü tiãu thuû åí xa. b- Traûm haû aïp : Traûm haû aïp âàût åí caïc häü tiãu thuû, âãø biãún âäøi âiãûn aïp tæì âaûi læåüng cao hån âãún âaûi læåüng tháúp hån thêch håüp cho caïc häü tiãu thuû âiãûn. c.Traûm biãún âäøi âiãûn xoay chiãöu thaình mäüt chiãöu vaì ngæåüc laûi. d- Traûm phán phäúi âiãûn: Gäöm mäüt säú âæåìng dáy cung cáúp vaì mäüt säú âæåìng dáy phán phäúi âãún caïc häü tiãu thuû. Caïc âæåìng dáy naìy coï cuìng âiãûn aïp nhæ nhau, nãn trong traûm phán phäúi khäng cáön maïy biãún aïp, åí âáy chè âàût thanh goïp, khê cuû âiãûn âoïng càõt, âiãöu khiãøn. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 2
  • 3. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp 1.2. HÃÛ THÄÚNG NÀNG LÆÅÜNG Hãû thäúng nàng læåüng laì táûp håüp nhæîng nhaì maïy âiãûn, traûm biãún aïp, caïc häü tiãu thuû âiãûn vaì nhiãût nàng, chuïng âæåüc näúi laûi våïi nhau bàòng caïc maûng âiãûn vaì nhiãût. Hãû thäúng âiãûn laì mäüt bäü pháûn cuía hãû thäúng nàng læåüng gäöm coï caïc maïy phaït âiãûn, thiãút bë phán phäúi âiãûn, maûng âiãûn vaì caïc häüi tiãu thuû âiãûn. Ngæåìi ta chia hãû thäúng nàng læåüng thaình 3 bäü pháûn chênh: 1- Nguäön phaït nàng læåüng: Nhaì maïy âiãûn saín xuáút nhiãût nàng vaì âiãûn nàng. 2- Bäü pháûn truyãön taíi: Maûng âiãûn vaì maûng nhiãût. 3- Caïc häü tiãu thuû: Biãún âäøi âiãûn nàng vaì nhiãût nàng thaình caïc daûng nàng læåüng khaïc. Âàûc âiãøm cuía hãû thäúng nàng læåüng: a- Saín xuáút vaì tiãu thuû phaíi âäöng thåìi , caïc sæû cäú cuía báút cæï bäü pháûn naìo laìm máút sæû cán bàòng giæîa saín xuáút vaì tiãu thuû âãöu coï thãø dáùn âãún ngæìng laìm viãûc mäüt pháön hay toaìn bäü hãû thäúng . b- Caïc quaï trçnh quaï âäü trong hãû thäúng nàng læåüng xaîy ra ráút nhanh, nãn ngæåìi ta phaíi sæí duûng caïc thiãút bë råle tæû âäüng âãø loaûi træì sæû cäú nhanh choïng. c- Sæû phaït triãøn cuía hãû thäúng nàng læåüng phuû thuäüc vaìo sæû phaït triãøn cuía nãön kinh tãú quäúc dán vaì phaíi âæåüc phaït triãøn træåïc mäüt bæåïc. Æu âiãøm cuía hãû thäúng nàng læåüng: a- Âaím baío phán phäúi cäng suáút håüp lyï vaì kinh tãú nháút , táûn duûng caïc thiãút bë vaì nguyãn liãûu âëa phæång mäüt caïc håüp lyï, do âoï giaím giaï thaình âiãûn nàng. b- Náng cao tênh cháút âaím baío cung cáúp âiãûn liãn tuûc cho caïc häü tiãu thuû. c- Giaím âæåüc pháön tràm cäng suáút dæû træî vaì tàng âæåüc cäng suáút âån vë caïc täø maïy. Nhæåüc âiãøm cuía hãû thäúng nàng læåüng: Xáy dæûng hãû thäúng nàng læåüng âoìi hoíi phaíi täún thãm väún âáöu tæ xáy dæûng caïc traûm biãún aïp vaì âæåìng dáy liãn laûc. Tuy nhiãn noï seî âæåüc buì laûi nhanh choïng bàòng viãûc haû giaï thaình âiãûn nàng vaì tàng âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn vaì nhiãût. 1.3. ÂÄÖ THË PHUÛ TAÍI : 1.3.1/ Âënh nghéa vaì phán loaûi : Âàûc âiãøm cuía saín xuáút âiãûn nàng laì saín xuáút vaì tiãu thuû phaíi thæûc hiãûn âäöng thåìi. Taûi mäùi thåìi âiãøm, häü tiãu thuû (kãø caí täøn tháút) tiãu thuû bao nhiãu âiãûn nàng thç nhaì maïy âiãûn phaíi saín xuáút ra ngáön áúy âiãûn nàng. Trong thæûc tãú, tiãu thuû âiãûn nàng qua mäüt ngaìy âãm thay âäøi ráút nhiãöu. Âãø váûn haình kinh tãú vaì Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 3
  • 4. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp âaím baío, cáön phaíi biãút âæåüc quy luáût biãún thiãn cuía phuû taíi, âãø chuáøn bë chaûy thãm caïc täø maïy khi phuû taíi giaím. Qui luáût biãún thiãn cuía phuû taíi âæåüc biãún diãùn trãn hçnh veî, goüi laì âäö thë phuû taíi. Trãn truûc tung cuía âäö thë, biãøu diãùn cäng suáút taïc duûng, phaín khaïng hay cäng suáút toaìn pháön bàòng âån vë coï tãn hay âån vë tæång âäúi våïi læåüng cå baín laì cäng suáút cæûc âaûi, trãn truûc hoaình cuía âäö thë biãøu diãùn thåìi gian bàòng giåì hay ngaìy. Coï thãø phán loaûi âäö thë phuû taíi theo nhiãöu caïch: + Theo cäng suáút : Âäö thë phuû taíi taïc duûng, phaín khaïng, toaìn pháön. + Theo thåìi gian : Haìng ngaìy, haìng nàm, muìa. + Theo vë trê trong hãû thäúng : Âäö thë phuû taíi cuía hãû thäúng, cuía nhaì maïy âiãûn, cuía traûm biãún aïp, cuía häü tiãu thuû v.v... 1.3.2/ Caïch veî âäö thë phuû taíi : a- Âäö thë phuû taíi haìng ngaìy : Âãø veî âäö thë phuû taíi haìng ngaìy coï thãø duìng watt meït tæû ghi laì chênh xaïc nháút. Cuîng coï thãø veî theo phæång phaïp tæìng âiãøm, nghéa laì cæï sau mäüt khoaíng thåìi gian nháút âënh ghi laûi trë säú phuû taíi räöi biãøu diãùn tæìng âiãøm trãn hãû truûc tooüa âäü. Näúi caïc âiãøm laûi seî âæåìng gaîy khuïc biãøu diãùn phuû taíi mäüt caïch gáön âuïng. ( H.1.1) . Hçnh 1.1 Phæång phaïp veî naìy tuy khäng chênh xaïc, nhæng trong thuûc tãú laûi duìng ráút phäø biãún. Âãø cho viãûc tênh täøn tháút âiãûn nàng âæåüc thuáûn tiãûn, thæûc tãú ngæåìi ta biãún âæåìng gaîy khuïc thaình âæåìng báûc thang . Khi biãún âäøi phaíi âaím baío hai âiãöu kiãûn : 1- Diãûn têch giåïi haûn båíi âæåìng måïi vaì âæåìng cuî våïi truûc toüa âäü phaíi bàòng nhau. 2- Caïc âiãøm cæûc âaûi vaì cæûc tiãøu cuía âæåìng cuî phaíi nàòm trãn âæåìng måïi. Âãø veî âäö thë phuû taíi cuía Nhaì maïy âiãûn, ngæåìi ta duìng phæång phaïp cäüng âäö thë. Âäö thë phuû taíi haìng ngaìy cuía nhaì maïy âiãûn bàòng täøng caïc âäö thë phuû taíi cuía caïc häü tiãu thuû, cäüng våïi täøn tháút qua maïy biãún aïp vaì tæû duìng. Täøn tháút trong maïy biãún aïp gäöm hai pháön : 1- Täøn tháút trong theïp, khäng phuû thuäüc vaìo sæû biãún thiãn phuû taíi vaì bàòng 1-3% phuû taíi cæûc âaûi. 2- Täøn tháút âäöng, phuû thuäüc vaìo sæû biãún thiãn phuû taíi vaì bàòng 6-15% phuû taíi qua maïy biãún aïp. Phuû taíi tæû duìng cuía nhaì maïy cuîng gäöm 2 pháön : Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 4
  • 5. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp 1- Pháön cäú âënh khäng phuû thuäüc vaìo phuû taíi nhaì maïy vaì bàòng 40% phuû taíi tæû duìng täøng. (max). 2- Pháön thay âäøi theo âäö thë phuû taíi theo nhaì maïy vaì bàòng khoaíng 60% phuû taíi tæû duìng (phuû thuäüc vaìo cäng suáút phaït). ⎛ S ⎞ S td = S td max ⎜ 0,4 + 0,6 t ⎟ ⎜ ⎝ S Fdm ⎟ ⎠ Trong âoï : Stdmax: Phuû taíi tæû duìng cæûc âaûi St : Cäng suáút phaït cuía nhaì maïy taûi thåìi âiãøm t SFâm : Cäng suáút âënh mæïc cuía nhaì maïy. b. Âäö thë phuû taíi haìng nàm: Âãø veî âäö thë phuû taíi haìng nàm phaíi càn cæï vaìo âäö thë phuû taíi haìng ngaìy, thæåìng ngæåìi ta láúy mäüt säú ngaìy âiãøn hçnh âaûi diãûn cho caïc ngaìy trong nàm. Hçnh 1.2 Giaí thiãút mäüt nàm coï 2 muìa, ta choün mäüt âäö thë phuû taíi haìng ngaìy âiãøn hçnh cho 180 ngaìy muìa heì ( hçnh a) vaì mäüt âäö thë âiãøn hçnh cho 180 ngaìy muìa âäng (hçnh b). Trãn âäö thë phuû taíi haìng nàm ( hçnh c ) ta coï: T1 = 180t1 + 185t'1 T2 = 180t2 + 185t'2 T3 = 180t3 + 185t'3 = 180 x 24 + 185 x 24 = 8760 h Cáön chuï yï ràòng âäö thë phuû taíi haìng nàm veî nhæ trãn khäng cho biãút biãún thiãn phuû taíi theo thæï tæû caïc giåì trong nàm maì chè cho biãút täøng säú giåì trong nàm coï phuû taíi nháút âënh laì bao nhiãu. Âäö thë naìy duìng âãø xaïc âënh chi phê nhiãn liãûu haìng nàm, hiãûu suáút cuía nhaì maïy, mæïc âäü sæí duûng maïy phaït v.v . . . Ngæåìi ta coìn veî âäö thë phuû taíi haìng nàm theo phuû taíi cæûc âaûi haìng thaïng. Càn cæï vaìo âäö thë phuû taíi naìy láûp kãú hoaûch tu sæía thiãút bë cho thêch håüp. Vê duû theo âäö thë bãn ta coï thãø tiãún haình tu sæía thiãút bë vaìo caïc thaïng 4, 5, 6, laì håüp lyï. Hçnh 1.3 Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 5
  • 6. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp 1.3.3/ Caïc âaûi læåüng âàûc træng cuía âäö thë phuû taíi: a) Cäng suáút trung bçnh : Goüi A laì âiãûn nàng saín xuáút ra trong thåìi gian T, thç cäng suáút trung bçnh Ptb trong thåìi gian T xaïc âënh nhæ sau: A Ptb = T b) Hãû säú âiãön kên phuû taíi laì tyí säú: Ptb P .T A K dk = α = = tb = Pmax Pmax .T Amax ÅÍ âáy : Pmax laì cäng suáút cæûc âaûi trong thåìi gian T. α biãøu thë mæïc âäü khäng âäöng âãöu cuía âäö thë phuû taíi Khi : Ptb = Pmax thç α = 1 Thæûc tãú α < 1, α caìng låïn caìng täút. c) Hãû säú sæí duûng cäng suáút âàût laì tè säú: Ptb K sd = n = Pd ÅÍ âáy: Pâ Täøng cäng suáút âàût cuía táút caí caïc täø maïy kãø caí dæû phoìng, n noïi lãn mæïc âäü sæí duûng cäng suáút âàût, n caìng låïn chæïng toí táûn duûng cäng suáút âàût caìng nhiãöu vaì nhæ thãú laì täút. Do Pmax < Pâ ⇒ n < α d) Thåìi gian sæí duûng cäng suáút cæûc âaûi bàòng A P .T Tmax = = tb = α .T Pmax Pmax Nhæ váûy, nãúu luïc naìo phuû taíi cuîng laì Pmax, thç chè sau thåìi gian Tmax, phuû taíi âaî tiãu thuû âiãûn nàng âuïng bàòng âiãûn nàng tiãu thuû thæûc tãú våïi cäng suáút thay âäøi. Âæïng vãö quan âiãøm kinh tãú Tmax caìng låïn caìng täút. â) Thåìi gian sæí duûng cäng suáút âàût xaïc âënh nhæ sau: A Ptb .T Td = = = n.T Pd Pd Cuîng nhæ Tmax, Tâ caìng låïn caìng täút. 1.3.4/ Phán phäúi phuû taíi haìng ngaìy cho caïc NMÂ trong hãû thäúng: Khi caïc nhaì maïy âaî âæåüc näúi laûi thaình hãû thäúng thç viãûc phán phäúi âäö thë phuû taíi cho caïc nhaì maïy coï aính hæåíng ráút låïn âãún giaï thaình âiãûn nàng. Âãø váûn haình kinh tãú, chuïng ta seî phán phäúi âäö thë phuû taíi cho caïc nhaì maïy trong hãû thäúng theo caïc nguyãn tàõc sau âáy: Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 6
  • 7. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp a) Træåïc hãút æu tiãn phán phäúi phuû taíi cho caïc nhaì maïy coï âäö thë phuû taíi bàõt buäüc toaìn pháön hay bàõt buäüc tæìng pháön âaím nháûn pháön phuû taíi gäúc. Nhaì maïy coï âäö thë phuû taíi bàõt buäüc toaìn pháön laì nhæîng nhaì maïy thuíy âiãûn khäng coï häö chæïa vaì laìm viãûc trong muìa mæa luî. Nhaì maïy coï âäö thë phuû taíi bàõt buäüc tæìng pháön laì nhæîng nhaì maïy nhiãût âiãûn trêch håi . Âäúi våïi nhæîng nhaì maïy naìy âãø cho hiãûu suáút cao æïng våïi mäüt phuû taíi nhiãût nháút âënh âoìi hoíi phaíi coï Hçnh 1.4 phuû taíi âiãûn nháút âënh. Giaí thiãút våïi phuû taíi nhiãût âaî cho âãø coï hiãûu suáút cao nháút, thç pháön âäö thë phuû taíi âiãûn cuía noï nhæ pháön NÂR trãn hçnh 1.4 . b) Pháön coìn laûi cuía âäö thë phuû taíi, seî giao cho caïc nhaì maïy nhiãût âiãûn ngæng håi, nhæng træåïc hãút æu tiãn cho nhæîng nhaì maïy ngæng håi gáön nguäön nhiãn liãûu vaì coï âàûc tênh suáút hao håi kinh tãú nháút. c) Pháön muîi nhoün cuía âäö thë phuû taíi seî giao cho caïc nhaì maïy thuíy âiãûn coï häö chæïa næåïc, vç noï måí vaì ngæìng maïy nhanh choïng, êt täún keïm. Trong hãû thäúng âiãûn khäng coï nhaì maïy thuíy âiãûn thç pháön muîi nhoün seî giao cho caïc nhaì maïy nhiãût âiãûn ngæng håi cuí keïm kinh tãú. 1.3.5/ Âiãöu chènh âäö thë phuû taíi : Âãø náng cao tênh kinh tãú cuía nhaì maïy âiãûn phaíi tiãún haình âiãöu chènh âäö thë phuû taíi nhàòm tàng thåìi gian sæí duûng cäng suáút âàût Tâ, cuîng nhæ thåìi gian sæí duûng cäng suáút cæûc âaûi Tmax laìm cho âäö thë phuû taíi bàòng phàóng hån sao cho âiãûn nàng cuía nhaì maïy phaït ra låïn nháút. Ngæåìi ta duìng caïc biãûn phaïp âiãöu chènh âäö thë phuû taíi chuí yãúu sau âáy: a) Phaït triãøn caïc häü duìng âiãûn theo muìa, mäùi muìa coï nhiãûm vuû khaïc nhau nhàòm tiãu thuû âiãûn nàng caí nàm. b) Nhæîng häü chè duìng âiãûn vaìi giåì trong mäüt ngaìy chè cho pheïp laìm viãûc trong nhæîng giåì tháúp âiãøm. c) Tàng säú ca laìm viãûc trong xê nghiãûp. d) Bäú trê ngaìy nghè trong mäüt tuáön cuía caïc xê nghiãûp lãûch nhau. â) Âiãöu chènh giåì bàõt âáöu laìm viãûc cuía caïc täø khaïc nhau. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 7
  • 8. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Chæång 2 CAÏC CHÃÚ ÂÄÜ LAÌM VIÃÛC CUÍA ÂIÃØM TRUNG TÊNH Trong hãû thäúng âiãûn ba pha, âiãøm trung tênh laì âiãøm chung ba cuäün dáy näúi hçnh sao cuía maïy phaït âiãûn hay maïy biãún aïp coï trong hãû thäúng. Âiãøm trung tênh cuía hãû thäúng âiãûn coï thãø caïch âiãûn âäúi våïi âáút, näúi âáút qua cuäün dáûp häö quang hay näúi âáút træûc tiãúp. Tçnh traûng laìm viãûc cuía âiãøm trung tênh coï aính hæåíng âãún viãûc choün caïc thäng säú cuía baío vãû rå le, choün mæïc caïch âiãûn cho caïc maïy âiãûn vaì khê cuû âiãûn , choün caïc biãûn phaïp näúi âáút v.v... 2.1/ Maûng âiãûn ba pha trung tênh caïch âiãûn âäúi våïi âáút: 2.1.1/ Tçnh trang laìm viãûc bçnh thæåìng: a/ b/ Hçnh 2.1 Hçnh 2.1a : Så âäö maûng âiãûn âån giaín gäöm mäüt maïy phaït âiãûn, âæåìng dáy vaì phuû taíi. Hçnh 2.1b : Âäö thë veïctå âiãûn aïp vaì doìng âiãûn: Mäùi mäüt pha cuía maûng âiãûn, âäúi våïi âáút coï mäüt âiãûn dung naìo âoï, phán bäú âãöu doüc theo âæåìng dáy. Âãø âån giaín, chuïng ta coi ràòng âiãûn dung cuía 3 pha âäúi våïi âáút, âäúi xæïng vaì táûp trung åí giæîa âæåìng dáy. Giæîa caïc dáy dáùn caïc pha khaïc nhau, cuîng coï caïc âiãûn dung, nhæng âaûi læåüng cuía noï, khäng coï aính hæåíng âãún sæû phán têch tçnh traûng laìm viãûc cuía âiãøm trung tênh, nãn khäng cáön chuï yï âãún vaì khäng biãøu diãøn chuïng trãn hçnh veî. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 8
  • 9. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Trong tçnh traûng laìm viãûc bçnh thæåìng, âiãûn aïp cuía 3 pha âäúi våïi âáút Ua, Ub, Uc âäúi xæïng bàòng âiãûn aïp pha cuía thiãút bë. Do âoï doìng âiãûn dung cuía caïc pha IC0A, IC0B, IC0C cuîng âäúi xæïng våïi nhau vaì täøng cuía chuïng bàòng khäng, cho nãn khäng coï doìng naìo chaûy trong âáút. * * * I C 0 A + I C 0 B + I C 0C = 0 I C 0 A = I C 0 B = I C 0C = U f .ϖ .C Doìng âiãûn trong caïc pha cuía maïy phaït âiãûn IFA, IFB, IFC bàòng: * * * I FA = I ptA + I C 0 A * * * I FB = I ptB + I C 0 B * * * I FC = I ptC + I C 0C Tæì âäö thë Veïctå tháúy ràòng doìng âiãûn dung coï aính hæåíng laìm giaím goïc lãûch pha cuía doìng âiãûn trong caïc maïy phaït, tæïc laì noï coï khaí nàng laìm tàng hãû sä cäng suáút . 2.1.2/ Khi coï mäüt pha chaûm âáút: Giaí thiãút ràòng pha C cuía maûng âiãûn chaûm âáút træûc tiãúp, khi âoï âiãûn aïp âäúi våïi âáút cuía pha C bàòng khäng. Âiãûn aïp cuía pha C bàòng khäng coï thãø coi nhæ taûi chäø chaûm âáút, âæåüc âàût thãm vaìo mäüt âiãûn aïp thæï tæû khäng bàòng -Uc. Nhæ váûy, âiãûn aïp måïi cuía caïc pha âäúi våïi âáút U'A , U'B , U'C bàòng täøng hçnh hoüc âiãûn aïp caïc pha âäúi våïi âáút træåïc khi chaûm âáút vaì âiãûn aïp thæï tæû khäng. Hçnh 2.2 a/ b/ Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 9
  • 10. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp * , * * U A = U A−U C * , * * U B = U B −U C * , * * U C = U C −U C = 0 Tæì âäö thë veïctå hçnh b dãù daìng tênh âæåüc: * , * U A = 3U A * , * U B = 3U B * , UC = 0 Tæïc laì âiãûn aïp cuía pha bë chaûm âáút bàòng khäng, coìn 2 pha kia tàng lãn 3 láön ( bàòng âiãûn aïp dáy ). Do âoï, doìng âiãûn dung qua âiãûn dung cuía pha bë chaûm âáút bàòng khäng, coìn doìng âiãûn dung qua âiãûn dung cuía hai pha kia tàng lãn 3 láön so våïi doìng âiãûn dung luïc bçnh thæåìng. I CC = 0; I CA = 3I C 0 ; I CB = 3I C 0 Chuïng ta quy æåïc chiãöu doìng âiãûn tênh tæì dáy dáùn vaìo âáút, tæì hçnh veî tênh âæåüc doìng âiãûn chaûy trong âáút (cuîng laì doìng âiãûn chaûy trong pha bë chaûm âáút nhæ sau). * * * I C = I CA + I CB = 3I CA = 3I C 0 = I C Tæïc laì doìng âiãûn dung trong pha bë chaûm âáút tàng lãn gáúp 3 láön doìng âiãûn dung bçnh thæåìng. Âaûi læåüng tuyãût âäúi cuía IC coï thãø xaïc âënh nhæ sau: 3U f I C = 3I C 0 = = 3U f ϖC XC Trong âoï Uf laì âiãûn aïp thiãút bë . Tæì âoï ta tháúy ràòng doìng âiãûn âiãûn dung phuû thuäüc vaìo âiãûn aïp , táön säú vaì âiãûn dung cuía pha âäúi våïi âáút . Âiãûn dung cuía pha âäúi våïi âáút laûi phuû thuäüc vaìo cáúu taûo vaì chiãöu daìi âæåìng dáy. Våïi táön säú cäng nghiãûp , doìng âiãûn dung Ic coï thãø xaïc âënh theo cäng thæïc kinh nghiãûm sau âáy : Âäúi våïi âæåìng dáy trãn khäng : IC = U d .LΣ [A] 350 I C = d Σ [A] U .L Âäúi våïi âæåìng dáy caïp: 10 ÅÍ âáy: Ud : Âiãûn aïp dáy cuía thiãút bë [ KV]. LΣ : Chiãöu daìi täøng cäüng caïc âæåìng dáy coï näúi âiãûn våïi nhau [Km ] . Tæì âäö thë veïctå ( H.2.2b) ta tháúy ràòng : Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 10
  • 11. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp * , * , * , * U AB = U A − U B = U AB * , * , * , * U BC = U B − U C = U BC * , * , * , * U CA = U C − U A = U CA Nhæ váûy âiãûn aïp dáy træåïc vaì sau khi chaûm âáút mäüt pha khäng thay âäøi. Toïm laûi khi chaûm âáút træûc tiãúp 1 pha, thç tçnh hçnh maûng âiãûn coï nhæîng thay âäøi sau: a) Âiãûn aïp cuía pha chaûm âáút bàòng khäng, coìn hai pha kia tàng lãn bàòng âiãûn aïp dáy. b) Doìng âiãûn âiãûn dung trong pha chaûm âáút tàng lãn 3 láön, coìn hai pha kia tàng Ö3 láön. c) Âiãûn aïp dáy cuía thiãút bë træåïc vaì sau khi chaûm âáút khäng thay âäøi. d) Âiãûn aïp cuía âiãøm trung tênh tàng tæì khäng âãún âiãûn aïp pha. Do doìng âiãûn dung sau khi chaûm âáút ráút nhoí so våïi doìng phuû taíi vaì âiãûn aïp dáy khäng thay âäøi, nãn caïc phuû taíi váùn laìm viãûc bçnh thæåìng. Tuy váûy, âäúi våïi maûng âiãûn naìy ngæåìi ta cuîng khäng cho pheïp laìm viãûc láu daìi våïi mäüt âiãøm chaûm âáút, vç nhæîng nguyãn nhán sau âáy: a) Sau khi chaûm âáút, âiãûn aïp cuía caïc pha coìn laûi tàng lãn 3 láön so våïi âiãûn aïp pha, do âoï nhæîng chäù caïch âiãûn yãúu seî bë choüc thuíng vaì gáy ra ngàõn maûch giæîa caïc pha. Âãø khàõc phuûc phaíi thiãút kãú caïch âiãûn chëu âæåüc âiãøn aïp dáy dáùn tåïi tàng giaï thaình thiãút bë. b) Doìng âiãûn dung seî sinh häö quang, coï thãø âäút chaïy caïch âiãûn taûi chäø chaûm âáút vaì dáùn âãún ngàõn maûch giæîa caïc pha. Våïi mäüt trë säú nháút âënh cuía doìng âiãûn dung, häö quang seî chaïy cháûüp chåìn nghéa laì chaïy âi tàõc laûi mäüt caïch chu kyì. Vç maûng âiãûn laì mäüt maûch voìng dao âäüng nãn hiãûn tæåüng naìy seî dáùn âãún qua âiãûn aïp, laìm cho âiãûn aïp caïc pha tàng lãn âãún (2,5 - 3)láön âiãûn aïp pha âënh mæïc. Do âoï caïch âiãûn cuía caïc pha khäng bë chaûm âáút dãù daìng bë choüc thuíng vaì dáùn âãún ngàõn maûch giæîa caïc pha, màûc duì noï âaî âæåüc thiãút kãú bàòng caïch âiãûn âiãûn aïp dáy . Quy trçnh kyî thuáût váûn haình quy âënh maûng âiãûn coï thãø laìm viãûc våïi trung tênh caïch âiãûn âäúi våïi âáút - nãúu doìng âiãûn chaûm âáút mäüt pha laì: - Khäng låïn hån 20 ÷ 30A Âäúi våïi maûng 6 ÷ 10KV - Khäng låïn hån 15A Âäúi våïi maûng 15 ÷ 20KV - Khäng låïn hån 10A Âäúi våïi maûng 35KV Våïi maûng låïn hån 110KV noïi chung khäng laìm viãûc våïi trung tênh caïch âiãûn våïi âáút vç trong caïc maûng náöy dæû træî caïch âiãûn ráút beï. Trong maûng trung tênh caïch âiãûn våïi âáút nháút thiãút phaíi coï thiãút bë baïo tên hiãûu chaûm âáút 1 pha âãø nhán viãn váûn haình biãút, tçm caïch sæía chæîa hay tháûm chê càõt luän pháön tæí hæ hoíng. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 11
  • 12. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Cuäúi cuìng, cáön noïi thãm ràòng nãúu chaûm âáút 1 pha qua 1 täøng tråí trung gian naìo âoï, thç âiãûn aïp pha bë chaûm âáút låïn hån 0 nhæng nhoí hån Uf , coìn âiãûn aïp 2 pha kia låïn hån Uf nhæng nhoí hån Ud vaì âiãûn aïp trung tênh låïn hån 0 nhæng nhoí hån Uf. 2.2 /Maûng âiãûn ba pha trung tênh näúi âáút qua cuäün dáûp häö quang : Nhæ âaî noïi åí trãn, caïc maûng âiãûn 35KV tråí laûi, khi chaûm âáút 1 pha chè cho laìm viãûc våïi doìng âiãûn âiãûn dung nháút âënh. Vç váûy, trong nhæîng maûng âiãûn naìy khi doìng âiãûn dung låïn hån, trung tênh cuía maûng âiãûn phaíi âæåüc näúi qua cuäün dáûp häö quang, âãø giaím doìng âiãûn âiãûn dung taûi chäø chaûm âáút. Cuäün dáy dáûp tàõt häö quang laì mäüt cuäün dáy âiãûn caím coï loîi theïp âàût trong 1 thuìng chæïa âáöy dáöu maïy biãún aïp. Träng bãö ngoaìi ráút giäúng maïy biãún aïp âiãûn læûc 1 pha. Âiãûn khaïng cuía cuäün dáy dáûp tàõt häö quang ráút låïn, coìn âiãûn tråí cuía noï khäng âaïng kãø. Âiãûn khaïng coï thãø thay âäøi âæåüc bàòng caïch thay âäøi säú voìng dáy hoàûc khe håí cuía loîi theïp Hçnh 2 - 3 Trong âiãöu kiãûn laìm viãûc bçnh thæåìng, âiãûn aïp âàût lãn cuäün dáûp häö quang coi nhæ bàòng 0, vç âiãûn aïp cuía âiãøm trung tênh gáön bàòng 0, do âoï trong cuäün dáy dáûp tàõt häö quang khäng coï doìng âiãûn.Khi 1 pha chaûm âáút træûc tiãúp, âiãûn aïp âiãøm trung tênh tàng lãn bàòng âiãûn aïp pha, do âoï cuäün dáy dáûp tàõt häö quang âàût dæåïi âiãûn aïp pha vaì trong noï seî coï doìng âiãûn âiãûn caím IL cháûm pha so våïi âiãûn aïp âiãøm trung tênh 1 goïc 90o. Kãút quaí laì taûi chäø chaûm âáút, seî coï doìng âiãûn IL vaì Ic ngæåüc pha nhau. Nãúu âiãöu chènh IL thêch håüp thç doìng âiãûn taûi chäø chaûm âáút bàòng 0, häö quang khäng thãø xuáút hiãûn. Trong thæûc tãú váûn haình, phaíi âoïng càõt caïc âæåìng dáy nãn doìng Ic thay âäøi do âoï khäng thãø thæûc hiãûn âæåüc IL = Ic . Màût khaïc, ngæåìi ta muäún ràòng doìng âiãûn taûi chäø chaûm âáút sau khi buì coìn coï 1 trë säú naìo âoï, âãø cho baío vãû rå le taïc âäüng cho tên hiãûu baïo cho nhán viãn træûc nháût biãút âãø këp thåìi sæía Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 12
  • 13. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp chæîa nãn ngæåìi ta thæåìng âiãöu chènh IL > Ic tæïc laì ∆I = IL - Ic > 0 . Maûng âiãûn âæåüc âiãöu chènh nhæ váûy goüi laì maûng quaï buì. Cáön chuï yï ràòng trong maûng âiãûn trung tênh näúi âáút qua cuäün dáy dáûp tàõt häö quang, caïch âiãûn pha cuîng phaíi âæåüc thiãút kãú bàòng caïch âiãûn dáy. Maûng âiãûn 3 pha trung tênh caïch âiãûn hay näúi âáút qua cuäün dáûp häö quang, goüi laì maûng coï doìng âiãûn chaûm âáút beï vaì cáön phaíi coï thiãút bë kiãøm tra tçnh traûng caïch âiãûn. 2.3/ Maûng âiãûn ba pha trung tênh træûc tiãúp näúi âáút : a/ Näúi âáút træûc tiãúp b/ Näúi âáút qua âiãûn khaïng nhoí . Hçnh 2.4 Caïc maûng 110KV vaì cao hån, âãöu coï trung tênh træûc tiãúp näúi âáút vç nguyãn nhán sau âáy. - Doìng âiãûn dung cuía caïc maûng naìy ráút låïn do âiãûn aïp cao vaì chiãöu daìi âæåìng dáy låïn. - Duì coï duìng cuäün dáûp häö quang cuîng khäng giaíi quyãút âæåüc nhæåüc âiãøm cuía maûng âiãûn coï doìng chaûm âáút beï laì khi chaûm âáút 1 pha âiãûn aïp caïc pha coìn laûi tàng lãn bàòng âiãûn aïp dáy, trong khi âoï dæû træî caïch âiãûn cuía caïc maûng âiãûn aïp låïn hån 110KV ráút beï, nãn caïch âiãûn âãø dãù daìng bë choüc thuíng dáùn âãún ngàõn maûch giæîa caïc pha, tàng cæåìng dæû træî caïch âiãûn trong caïc maûng naìy ráút täún keïm. Æu âiãøm cå baín cuía maûng âiãûn trung tênh træûc tiãúp näúi âáút laì laìm cho giaï thaình khê cuû âiãûn vaì caïch âiãûn âæåìng dáy reí hån vç chè cáön chãú taûo våïi âiãûn aïp pha. Tuy váûy maûng âiãûn trung tênh näúi âáút cuîng coï nhæåüc âiãøm sau : - Trung tênh træûc tiãúp näúi âáút thç khi chaûm âáút 1 pha laì ngàõn maûch thiãút bë baío vãû seî càõt maûch âiãûn laìm cho viãûc cung cáúp âiãûn bë ngæng trãû. Tuy nhiãn, thæûc tãú váûn haình chæïng toí ràòng pháön låïn træåìng håüp chaûm âáút 1 pha cuía âæåìng dáy trãn khäng âiãûn aïp låïn hån 1000V chè laì taûm thåìi. Nãn åí Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 13
  • 14. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp maûng naìy thæåìng duìng thiãút bë tæû âäüng âoïng laûi âãø giaím thåìi gian máút âiãûn cuía caïc häü tiãu thuû âãún mæïc tháúp nháút. - Do doìng âiãûn chaûm âáút 1 pha ráút låïn nãn thiãút bë näúi âáút phæïc taûp vaì âàõt tiãön. - Doìng âiãûn ngàõn maûch 1 pha coï thãø låïn hån doìng âiãûn ngàõn maûch 3 pha. Âãø haûn chãú doìng âiãûn ngàõn maûch 1 pha phaíi tàng âiãûn khaïng thæï tæû khäng bàòng caïch giaím båït säú âiãøm näúi âáút trung tênh trong hãû thäúng âiãûn hoàûc näúi âáút trung tênh qua mäüt âiãûn khaïng nhoí. Læåïi âiãûn trung tênh træûc tiãúp näúi âáút hay näúi âáút qua âiãûn khaïng nhoí (coï âiãûn aïp låïn hån 1000V ) âãöu goüi laì læåïi âiãûn coï doìng âiãûn chaûm âáút låïn (> 500A ). Cáön chuï yï thãm ràòng âäúi våïi caïc maûng âiãûn beï hån 500V âãöu laìm viãûc våïi trung tênh træûc tiãúp näúi âáút khäng phaíi vç nguyãn nhán tiãút kiãûm caïch âiãûn maì âãø âaím baío an toaìn cho ngæåìi. Ngoaìi ra åí maûng âiãûn naìy ngæåìi ta coìn duìng dáy trung tênh âãø láúy âiãûn aïp pha. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 14
  • 15. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Chæång 3 SÅ ÂÄÖ NÄÚI ÂIÃÛN CUÍA NHAÌ MAÏY ÂIÃÛN VAÌ TRAÛM BIÃÚN AÏP 3. 1. Caïc yãu cáöu cå baín cuía så âäö näúi âiãûn trong Nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp. 1. Khaïi niãûm chung: Så âäö näúi âiãûn laì táûp håüp táút caí nhæîng thiãút bë âiãûn chênh nhæ maïy phaït, maïy biãún aïp, âæåìng dáy, maïy càõt, thanh goïp, thiãút bë thao taïc, v.v . . . âæåüc näúi våïi nhau theo mäüt thæï tæû nháút âënh. Så âäö näúi âiãûn ráút âa daûng nhæng khi thiãút kãú cáön thoía maîn caïc yãu cáöu cå baín sau: a. Vai troì, vë trê cuía nhaì maïy âiãûn hay traûm biãún aïp: Caïc nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp trong hãû thäúng âiãûn coï vai troì, vë trê khaïc nhau hoaìn toaìn, vê duû mäüt säú nhaì maïy seî laìm viãûc åí âènh phuû taíi, mäüt säú nhaì maïy laìm viãûc phuû thuäüc âäö thë phuû taíi nhiãût,.... nãn så âäö näúi âiãûn cuía caïc nhaì maïy naìy seî khaïc nhau. Âäúi våïi traûm biãún aïp cuîng váûy: Coï traûm chè coï mäüt phuû taíi, coï traûm cung cáúp cho mäüt säú häü tiãu thuû riãng leí, hay mäüt cuûm phuû taíi cuía mäüt vuìng räüng låïn vaì cuîng coï khi duìng âãø liãn laûc våïi hãû thäúng cho nãn så âäö näúi âiãûn cuîng khaïc nhau. b. Âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn: Yãu cáöu âaím baío cung cáúp âiãûn tuìy thuäüc mæïc âäü quan troüng cuía häü tiãu thuû quyãút âënh. - Häü loaûi I: Laì táút caí nhæîng häü maì khi ngæìng cung cáúp âiãûn seî gáy nguy hiãøm cho tênh maûng con ngæåìi, aính hæåíng låïn âãún an ninh, tráût tæû, chênh trë laìm hoíng thiãút bë - saín pháøm haìng loaût gáy thiãût haûi låïn cho nãön kinh tãú quäúc dán. Vç váûy âäúi våïi caïc häü naìy yãu cáöu cung cáúp âiãûn liãn tuûc ngay caí khi sæû cäú, thåìi gian máút âiãûn täúi âa cho pheïp bàòng thåìi gian tæû âäüng âoïng nguäön dæû phoìng khoaíng (0,5 ÷ 0,7) giáy cho nãn häü loaûi I phaíi âæåüc cung cáúp âiãûn bàòng hai âæåìng dáy tæì hai nguäön âäüc láûp. - Häüü loaûi II: Laì nhæîng häü tiãu thuû maì khi ngæìng cung cáúp âiãûn chè laìm ngæng trãû saín xuáút, laìm caín tråí giao thäng váûn taíi, aính hæåíng sinh hoaût khu dán cæ låïn, thaình phäú. Thåìi gian cho pheïp máút âiãûn daìi hån häü loaûi I âãø caïc nhán viãn váûn haình thæûc hiãûn thao taïc (sæía chæîa hay) âoïng nguäön dæû phoìng bàòng tay. Häü loaûi naìy coï thãø cung cáúp âiãûn bàòng 1 âæåìng dáy nhæng phaíi coï nguäön dæû phoìng. - Häü loaûi III : Laì táút caí nhæîng häü coìn laûi, âáy laì nhæîng häü keïm quan troüng vi váûy thåìi gian máút âiãûn cho pheïp daìi hån nhæng khäng quaï mäüt ngaìy âãm. Caïc så âäö näúi âiãûn phaíi âaím baío tênh tin cáûy khi hæ hoíng báút cæï bäü pháûn naìo trãn så âäö thç nhæîng bäü pháûn coìn laûi váùn âaím baío cung cáúp âiãûn theo mæïc âä yãu cáöu. - Yãu cáöu âån giaín, linh hoaût, thuáûn tiãûn thao taïc, an toaìn phuûc vuû: Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 15
  • 16. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Så âäö näúi âiãûn caìng âån giaín, caìng roî raìng thç tênh âaím baío laìm viãûc caìng täút vaì caìng an toaìn cho ngæåìi phuûc vuû. Så âäö linh hoaût phaíi cho pheïp váûn haình nhiãöu tçnh traûng khaïc nhau, do âoï så âäö phaíi coï nhiãöu thiãút bë, nhæng khi âoï xaïc xuáút sæû cäú seî tàng lãn nghéa laì tênh âån giaín vaì tênh linh hoaût thæåìng máu thuáøn nhau. Vç váûy cáön xeït chênh xaïc tæìng træåìng håüp cuû thãø. Tênh an toaìn quyãút âënh chuí yãúu båíi caïch bäú trê caïc thiãút bë trong så âäö. - Tênh kinh tãú cuía så âäö : Quyãút âënh chuí yãúu båíi sæû täön taûi cuía caïc thiãút bë vaì hçnh thæïc thanh goïp. Yãu cáöu chi phê váûn haình haìng nàm beï nháút : Zmin . 2. Phán loaûi så âäö näúi âiãûn chênh : a.Theo säú pha: - Så âäö 1 såüi (tæïc 1 pha) MF ~ MBA - Så âäö 2 såüi - Så âäö 3 såüi (ba pha) MF ~ MBA Duûng cuû âo Så âäö 3 såüi ræåìm raì nhæng biãøu diãùn âæåüc cho caí 3 pha, coìn så âäö 1 såüi thç âån giaín duìng 1 såüi âaûi diãûn cho caí 3 pha vaì noï âæåüc sæí duûng räüng raîi nháút. Taûi nhæîng nåi âäúi xæïng ta duìng så âäö 1 såüi, nhæng nhæîng chäù báút âäúi xæïng ta phaíi duìng så âäö 3 såüi. b. Theo phæång phaïp sæí duûng maïy càõt, dao caïch ly: Ngæåìi ta chia thaình 2 nhoïm : - Mäùi maûch âæåüc baío vãû bàòng 1 maïy càõt. (Så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp) - Mäùi maûch âæåüc baío vãû bàòng 2 maïy càõt (Så âäö tam giaïc). Säú læåüng maïy càõt bàòng (1÷ 2) láön säú maûch. Caí hai loaûi så âäö thuäüc nhoïm thæï I hoàûc thæï II coï thãø coï hoàûc khäng coï hãû thäúng thanh goïp. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 16
  • 17. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp 3. 2. Så âäö cáúu truïc 1. Nhaì maïy coï mäüt cáúp âiãûn aïp cao: HT HT TBPP UC TBPP UC B1 B2 B1 B2 TBPP UH ∼ ∼ Std + SUF Std + SUF F1 F2 F1 ∼ Std + SUF ∼ F2 Så âäö xáy dæûng TBPP UF Så âäö bäü MF-MBA 2. Nhaì maïy coï hai cáúp âiãûn aïp cao: HT HT TBPP UC TBPP UT TBPP UC TBPP UT B1 B2 B1 B2 B3 B3 TBPP UH Std + SUF Std + SUF Std + SUF Std ∼ Std + SUF ∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼ F1 F2 F3 F4 F1 F2 F3 Så âäö xáy dæûng TBPP UF Så âäö bäü MF-MBA Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 17
  • 18. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp 3.3. Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp 1. Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp khäng phán âoaûn : D1 D2 D3 CL12 CL22 CL32 MC1 MC2 MC3 CL11 CL21 CL31 CL41 CL51 MC4 MC5 CL42 CL52 N1 N2 Hçnh 3-1 a. Mä taí så âäö: Trong så âäö naìy caïc nguäön cung cáúp vaì caïc âæåìng dáy âãöu näúi vaìo thanh goïp qua mäüt maïy càõt vaì hai dao caïch ly. (Trãn mäùi maûch âãöu cáön phaíi âàût mäüt maïy càõt âiãûn âãø càõt maûch âiãûn åí chãú âäü laìm viãûc bçnh thæåìng cuîng nhæ sæû cäú.) - Dao caïch ly CL11, CL21, CL31, CL41, CL51 åí giæîa maïy càõt vaì thanh goïp goüi laì dao caïch ly thanh goïp. - Dao caïch ly CL12, CL22, CL32, CL42, CL52 åí vãö phêa âæåìng dáy goüi laì dao caïch ly âæåìng dáy. (Caïc dao caïch ly naìy âæåüc duìng âãø taûo khoaíng caïch an toaìn träng tháúy khi sæía chæîa caïc pháön tæí trong maûch) . Nguäön N1(N2) coï thãø laì maïy phaït âiãûn, maïy biãún aïp hoàûc âæåìng dáy taíi âiãûn. Nãúu nguäön cung cáúp laì maïy phaït âiãûn (hoàûc maïy biãún aïp) thç khäng cáön âàût dao caïch ly giæîa maïy phaït (maïy biãún aïp) vaì maïy càõt vç khi sæía chæîa maïy càõt thç maïy phaït seî nghè. Bçnh thæåìng táút caí caïc maïy càõt vaì dao caïch ly âãöu åí vë trê âoïng, hai nguäön N1 vaì N2 cung cáúp âiãûn cho caïc phuû taíi. b. Thao taïc så âäö: • Sæía chæîa maïy càõt: Vê duû sæía chæîa MC1 - Càõt maïy càõt MC1. - Càõt caïc dao caïch ly CL12, CL11. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø âæa maïy càõt MC1 ra sæía chæîa (Näúi âáút an toaìn, âàût biãøn baïo, raìo chàõn, ...). Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 18
  • 19. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Khi sæía chæîa xong MC1 ta tiãún haình âoïng âiãûn laûi cho âæåìng dáy D1 nhæ sau: - Måí näúi âáút an toaìn. - Âoïng caïc dao caïch ly CL11, CL12. - Âoïng maïy càõt MC1. Nhæ váûy âæåìng dáy D1 bë máút âiãûn trong suäút quaï trçnh sæía chæîa MC1. • Khi cáön sæía chæîa, kiãøm tra âæåìng dáy: Vê duû sæía chæîa âæåìng dáy D2 - Càõt maïy càõt MC2 (Thao taïc bàòng tay) - Càõt dao caïch ly CL22. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa âæåìng dáy D2. Sau khi sæía chæîa xong âoïng âiãûn laûi cho âæåìng dáy D2 theo trçnh tæû ngæåüc laûi. • Khi coï ngàõn maûch xaíy ra trãn âæåìng dáy: Vê duû ngàõn maûch trãn âæåìng dáy D2 - Baío vãû råle seî âæa tên hiãûu âãún càõt maïy càõt MC2. - Càõt dao caïch ly CL22. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa âæåìng dáy D2. • Thao taïc sæía chæîa thanh goïp: - Càõt táút caí caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy näúi vaìo thanh goïp theo thæï tæû âæåìng dáy keïm quan troüng càõt træåïc: MC1, MC2, MC3. - Càõt táút caí caïc maïy càõt nguäön näúi vaìo thanh goïp: MC4, MC5. - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp: CL11, CL21, CL31, CL41, CL51. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa thanh goïp: Näúi âáút an toaìn ... Khi sæía chæîa thanh goïp thç toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn. • Khi coï ngàõn maûch trãn thanh goïp: - Baío vãû råle âæa tên hiãûu âi càõt caïc maïy càõt nguäön (MC4, MC5) vaì maïy càõt cuía nhæîng âæåìng dáy coï nguäön cung cáúp tæì hai phêa hoàûc coï nguäön dæû træî (MC2, MC3). Toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn. - Càõt táút caí caïc maïy càõt maì baío vãû råle chæa âæa tên hiãûu càõt (MC1). - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp: CL11, CL21, CL31, CL41, CL51. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa thanh goïp: Näúi âáút an toaìn ... Sau khi sæía chæîa TG xong ta khäi phuûc laûi sæû laìm viãûc cuía så âäö nhæ sau: - Måí näúi âáút an toaìn. -Âoïng táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp: CL11, CL21, CL31, CL41, CL51. - Âoïng táút caí caïc maïy càõt nguäön näúi vaìo thanh goïp: MC4, MC5. - Âoïng caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy näúi vaìo thanh goïp theo thæï tæû âæåìng dáy quan troüng âoïng træåïc : MC3, MC2, MC1. (Sæía chæîa dao caïch ly TG : sinh viãn tæû thæûc hiãûn) Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 19
  • 20. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Chuï yï: Dao caïch ly phaíi âàût âuïng chiãöu nhæ trong hçnh âãø âaím baío sau khi dao caïch ly càõt ra thç âáöu læåîi khäng coï âiãûn. c. Æu - nhæåüc âiãøm vaì phaûm vi sæí duûng: * Æu âiãøm: - Så âäö âån giaín, giaï thaình khäng låïn, DCL chè laìm nhiãûm vuû taûo khoaíng caïch an toaìn khi sæía chæîa, âoïng càõt luïc khäng coï doìng âiãûn nghéa laì laìm âuïng chæïc nàng cuía noï. Âãø âaím baío an toaìn ngæåìi ta duìng caïc bäü khoaï liãûn âäüng âãø dao caïch ly chè âæåüc âoïng càõt sau khi MC âaî càõt. - Så âäö naìy cho pheïp xáy dæûng caïc thiãút bë phán phäúi troün bäü (KPY) thi cäng làõp raïp âån giaín, nhanh choïng vaì váûn haình chàõc chàõn. * Nhæåüc âiãøm: Âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn tháúp - Âãø sæía chæîa thanh goïp hoàûc dao caïch ly thanh goïp cuía báút cæï maûch naìo cuîng âãöu phaíi càõt táút caí caïc nguäön näúi vaìo thanh goïp dáùn âãún máút âiãûn toaìn bäü. - Khi sæía chæîa maïy càõt cuía báút kyì maûch naìo thç maûch áúy phaíi ngæìng cung cáúp âiãûn trong suäút thåìi gian sæía chæîa (coï thãø vaìi ngaìy). - Khi ngàõn maûch trãn thanh goïp hay dao caïch ly thanh goïp táút caí caïc nguäön âãöu bë càõt ra vaì nhæ váûy toaìn bäü phuû taíi âãöu bë ngæìng cung cáúp âiãûn . - Khi ngàõn maûch trãn âæåìng dáy maì maïy càõt trãn maûch áúy khäng càõt, thç toaìn bäü caïc maïy càõt cuía nguäön seî càõt vaì cuîng dáùn âãún máút âiãûn toaìn bäü . * Phaûm vi sæí duûng: Vç nhæåüc âiãøm trãn nãn så âäö hãû thäúng mäüt thanh goïp khäng phán âoaûn chuí yãúu duìng trong caïc thiãút bë âiãûn cäng suáút nhoí, khäng quan troüng, coï mäüt nguäön cung cáúp vaì noï coìn duìng trong caïc så âäö âiãûn tæû duìng cuía nhaì maïy âiãûn hoàûc traûm biãún aïp, nhæng trong træåìng håüp naìy phaíi duìng nguäön dæû træî. 2. Så âäö Hãû thäúng mäüt thanh goïp coï phán âoaûn : a. Phán âoaûn bàònd dao caïch ly: Thanh goïp âæåüc phán thaình nhiãöu âoaûn nhoí goüi laì nhæîng phán âoaûn vaì caïc phán âoaûn naìy âæåüc näúi våïi nhau bàòng dao caïch ly phán âoaûn. Thæåìng säú phán âoaûn bàòng säú nguäön cung cáúp vaì mäùi mäüt nguäön seî âæåüc näúi vaìo mäüt phán âoaûn, caïc âæåìng dáy âæåüc phán bäú âãöu trãn caïc phán âoaûn. • Så âäö phán âoaûn bàòng mäüt dao caïch ly nhæ hçnh 3-3a. Bçnh thæåìng dao caïch ly phán âoaûn CLpâ coï thãø âoïng hoàûc måí, mäùi tçnh traûng váûn haình coï æu - nhæåüc âiãøm riãng. - Váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn âoïng: + Æu âiãøm: Nguäön vaì phuû taíi phán bäú âãöu, caí hai phán âoaûn laìm viãûc song song âaím baío váûn haình kinh tãú. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 20
  • 21. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp + Nhæåüc âiãøm: Khi coï ngàõn maûch trãn mäüt phán âoaûn báút kyì thç táút caí caïc maïy càõt nguäön âãöu càõt ra, toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn. Khi ngàõn maûch trãn caïc âæåìng dáy thç doìng ngàõn maûch seî låïn. Thæåìng chãú âäü váûn haình naìy âæåüc aïp duûng åí caïc nhaì maïy âiãûn. D1 D2 D3 D4 CL12 CL22 CL32 CL42 MC1 MC2 MC3 MC4 CL11 CL21 CL31 CL41 PÂI CL51 Clpâ CL61 PÂII MC5 MC6 CL52 CL62 N1 Hçnh 3.3a N2 - Váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn måí: + Æu âiãøm: Khi coï ngàõn maûch trãn mäüt phán âoaûn naìo thç chi coï phán âoaûn âoï bë máút âiãûn, phán âoaûn coìn laûi váùn laìm viãûc bçnh thæåìng. Hån næîa khi ngàõn maûch trãn âæåìng dáy thç doìng ngàõn maûch seî beï hån nãn ta coï thãø choün khê cuû âiãûn haûng nheû. + Nhæåüc âiãøm: Caïc nguäön vaì phuû taíi laìm viãûc riãng reî nãn váûn haình khäng kinh tãú. Thæåìng chãú âäü váûn haình naìy âæåüc aïp duûng åí caïc traûm biãún aïp. Khi phán âoaûn bàòng mäüt dao caïch ly (hçnh 3-3a) thç ta coï thãø sæía chæîa tæìng phán âoaûn hay dao caïch ly thanh goïp cuía phán âoaûn maì chè coï phán âoaûn âoï bë máút âiãûn. Vê duû: Sæía chæîa phán âoaûn I Giaí thiãút dao caïch ly phán âoaûn âang âoïng, khi âoï âãø sæía chæîa phán âoaûn I thç ta thæûc hiãûn caïc bæåïc thao taïc sau: - Càõt táút caí caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy vaì maïy càõt nguäön näúi vaìo phán âoaûn I. - Càõt caïc dao caïch ly thanh goïp näúi vaìo phán âoaûn I. - Càõt dao caïch ly phán âoaûn CLpâ (Càõt luïc coï doìng âiãûn khäng taíi ráút nhoí ) - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø âæa phán âoaûn I vaìo sæía chæîa. Luïc naìy chè coï phán âoaûn I máút âiãûn coìn caïc maûch näúi vaìo phán âoaûn II váùn laìm viãûc bçnh thæåìng. * Giaí sæí âang váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn âoïng thç xuáút hiãûn ngàõn maûch trãn thanh goïp, khi âoï baío vãû råle seî âæa tên hiãûu âãún càõt táút caí caïc maïy càõt nguäön (MC3 vaì MC4) Toaìn bäü så âäö bë máút âiãûn. Luïc naìy nhán viãn váûn haình phaíi xæí lyï nhæ sau: - Càõt táút caí maïy càõt cuía caïc maûch maì baío vãû råle chæa càõt. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 21
  • 22. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch âæåìng dáy näúi vaìo thanh goïp. - Måí dao caïch ly phán âoaûn CLpâ. - Chènh âënh thåìi gian taïc âäüng cuía baío vãû råle cho caïc maïy càõt nguäön vãö giaï trë nhoí nháút. - Âoïng maïy càõt MC1 âãø xem ngàõn maûch coï phaíi trãn phán âoaûn I khäng (âuïng). Khäi phuûc sæû laìm viãûc cuía phán âoaûn II: - Âoïng laûi maïy càõt nguäön näúi vaìo phán âoaûn II (phaíi chènh âënh laûi thäng säú baío vãû råle nhæ træåìng håüp laìm viãûc bçnh thæåìng) - Âoïng laûi caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy theo thæï tæû æu tiãn. Chuï yï: Sau khi sæía chæîa phán âoaûn I xong âãø khäi phuûc sæû laìm viãûc cuía phán âoaûn I ta thæåìng càõt táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn II räöi måïi âoïng laûi dao caïch ly phán âoaûn. Tuy nhiãn khi sæía chæîa dao caïch ly phán âoaûn thç toaìn bäü hai phán âoaûn âãöu máút âiãûn. Âãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy ta phán âoaûn thanh goïp bàòng 2 dao caïch ly (hçnh 3- 3b). Khi âoï, ta coï thãø sæía chæîa tæìng dao caïch ly phán âoaûn maì chè coï mäüt phán âoaûn máút âiãûn. Vê duû muäún kiãøm tra, sæía chæîa dao caïch ly phán âoaûn I chuïng ta thæûc hiãûn caïc bæåïc thao taïc sau: - Càõt táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn I (MC1, MC2, MC3). - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp näúi vaìo phán âoaûn I (CL11, CL21, CL51) - Càõt CLpâ1 (CLpâ1 càõt doìng khäng taíi cuía phán âoaûn I). - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa. D1 D2 D3 D4 CL12 CL22 CL32 CL42 MC1 MC2 MC3 MC4 CL11 CL21 CL31 CL41 PÂI CL51 Clpâ1 Clpâ2 CL61 PÂII MC5 MC6 CL52 CL62 N1 Hçnh 3.3b N2 Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 22
  • 23. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Nhæåüc âiãøm låïn nháút cuía viãûc phán âoaûn bàòng dao caïch ly laì caïc dao caïch ly phaíi thao taïc coï âiãûn maì åí thanh goïp khäng phán âoaûn chuïng chè laìm nhiãûm vuû caïch ly. Hån næîa trong chãú âäü váûn haình våïi dao caïch ly phán âoaûn âoïng, nãúu xaíy ra ngàõn maûch trãn báút kyì phán âoaûn naìo âãöu xaíy ra máút âiãûn toaìn bäü. Âãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy ta phán âoaûn thanh goïp bàòng maïy càõt phán âoaûn (hçnh 3-4). D1 D2 D3 D4 CL12 CL22 CL32 CL42 MC1 MC2 MC3 MC4 CL11 CL21 MCpâ CL31 CL41 PÂI PÂII CL51 Clpâ1 Clpâ2 CL61 MC5 MC6 CL52 CL62 N1 Hçnh 3-4 N2 Maïy càõt phán âoaûn bçnh thæåìng coï thãø âoïng hoàûc måí, âäúi våïi thiãút bë phán phäúi åí nhaì maïy âiãûn thç thæåìng âoïng, coìn âäúi våïi traûm giaím aïp thç thæåìng måí. Nãúu maïy càõt phán âoaûn thæåìng måí thç phaíi trang bë thãm thiãút bë TÂD (tæû âäüng âoïng nguäön dæû træî) âãø tæû âäüng âoïng tråí laûi maïy càõt phán âoaûn MCpâ khi maïy càõt cuía mäüt nguäön naìo âoï bë måí ra. Khi ngàõn maûch trãn báút kyì phán âoaûn naìo (giaí sæí phán âoaûn I) thç maïy càõt phán âoaûn vaì táút caí caïc maïy càõt cuía nguäön coï liãn quan træûc tiãúp våïi phán âoaûn bë sæû cäú seî bë càõt ra (MC5 càõt) Phán âoaûn I bë máút âiãûn, coìn phán âoaûn II váùn laìm viãûc bçnh thæåìng, caïc häü quan troüng âæåüc cung cáúp bàòng 2 âæåìng dáy tæì 2 phán âoaûn khaïc nhau váùn âæåüc cung cáúp âiãûn coìn nhæîng âæåìng dáy âån näúi vaìo phán âoaûn I bë máút âiãûn. Sau khi sæía chæîa phán âoaûn I xong, âoïng caïc dao caïch ly CLpâ1, CLpâ2, MCpâ, âoïng hai dao caïch ly hai âáöu maïy càõt MC5 räöi âoïng maïy càõt MC5. Cuäúi cuìng âoïng táút caí caïc âæåìng dáy näúi vaìo phán âoaûn I theo thæï tæû æu tiãn. Chuï yï: TCàõt MC5 = Tcàõt MC6 > Tcàõt MCpâ ( khi coï ngàõn maûch trãn phán âoaûn I thç baío vãû råle cuía 2 maïy càõt MCpâ vaì MC6 âãöu khåíi âäüng nhæng maïy càõt phán âoaûn càõt træåïc nãn baío vãû råle MC6 ngæìng khåíi âäüng (chæa âæa tên hiãûu âi càõt maïy càõt MC4 vç váûy phán âoaûn II khäng bë máút âiãûn) Sau âáy xeït mäüt så âäö cung cáúp âiãûn coï dæû phoìng cho caïc häü tiãu thuû quan troüng (hçnh 3-5). Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 23
  • 24. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp ÅÍ nhaì maïy vaì phuû taíi âãöu duìng så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt . Maïy càõt MCpâ1 thæåìng âoïng, maïy càõt MCpâ2 thæåìng måí. - Khi ngàõn maûch taûi N2 thç maïy càõt MC1 vaì MC3 càõt PÂ1 cuía thanh goïp TG2 bë máút âiãûn hoaìn toaìn. MCpâ2 Âãø tàng âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn åí maûch TG2 maïy càõt phán âoaûn PÂ2 ngæåìi ta thæåìng trang MC3 MC4 bë thãm thiãút bë tæû âäüng âoïng nguäön dæû træî D1 D2 (TÂD), luïc naìy dæåïi taïc duûng cuía thiãút bë TÂD maïy càõt phán âoaûn Mcpâ2 âoïng laûi N2 PÂ1 âæåüc cung cáúp âiãûn tæì âæåìng dáy D2. MC1 MC2 - Khi ngàõn maûch taûi N1 thç maïy càõt MCpâ1 MCpâ1 vaì caïc maïy càõt coï liãn quan âãún TG1 N1 PÂ1 PÂ2 phán âoaûn I (PÂI) cuía thanh goïp TG1 bë càõt ra, luïc naìy maïy càõt phán âoaûn hai MCpâ2û tæû Hçnh 3-5 âäüng âoïng laûi. N1 N2 Tuy coï nhæîng æu âiãøm trãn nhæng så âäö hãû thäúng mäüt thanh goïp phán âoaûn bàòng mäüt maïy càõt váùn coìn nhæîng nhæåüc âiãøm sau : - Khi sæía chæîa mäüt phán âoaûn naìo âoï thç caïc häü tiãu thuû quan troüng seî bë máút nguäön dæû træî, coìn caïc häü cung cáúp bàòng 1 âæåìng dáy seî máút âiãûn hoaìn toaìn trong suäút thåìi gian sæía chæîa. Hçnh 3-6 - Khi sæía chæîa 1 phán âoaûn seî máút båït nguäön cung cáúp. Coï thãø khàõc phuûc bàòng caïch näúi mäüt nguäön cung cáúp vaìo caí hai phán âoaûn bàòng hai maïy càõt nhæ hçnh 3-6 , nhæ váûy seî dáùn âãún thiãút bë phán MCpâ phäúi cäöng kãönh, âàõt tiãön. Trong så âäö naìy khi coï sæû cäú trãn nguäön thç caí hai maïy càõt cuía nguäön âoï näúi N1 N2 vaìo 2 phán âoaûn âãöu bë càõt. Khi ngàõn maûch trãn 1 phán âoaûn thç caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn âoï càõt ra nhæng táút caí caïc nguäön váùn coìn tiãúp tuûc cung cáúp cho phán âoaûn kia. Så âäö hçnh 3-6 âæåüc sæí duûng räüng raîi åí cáúp (6 - 10) KV cuía caïc traûm biãún aïp cåî låïn âæåìng dáy nhiãöu vaì thiãút bë phán phäúi åí nhaì maïy thuíy âiãûn nhoí. 3. Så âäö hãû thäúng mäüt thanh goïp phán âoaûn näúi maûch voìng: Trong thiãút bë phán phäúi cáúp âiãûn aïp maïy phaït cuía caïc nhaì maïy nhiãût âiãûn trung tám thæåìng sæí duûng så âäö nhæ hçnh 3-7. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 24
  • 25. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp - Så âäö naìy laì så âäö 1 hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt, trong âoï säú phán âoaûn bàòng säú nguäön cung cáúp vaì caïc phán âoaûn âæåüc näúi våïi nhau qua khaïng âiãûn phán âoaûn nhàòm haûn chãú doìng ngàõn maûch, coìn caïc âæåìng dáy åí cáúp âiãûn aïp maïy phaït thæåìng âæåüc láúy qua khaïng âiãûn âæåìng dáy. B1 N1 B2 CLK1 PÂI PÂII PÂIII PÂIV CL11 CL12 CL1 CL2 CL3 CL4 % % % % Td Td Td Td F1 F2 F3 F4 Hçnh 3 - 7 - Taïc duûng cuía khaïng âiãûn âæåìng dáy: Nhåì coï khaïng âiãûn âæåìng dáy laìm giaím doìng ngàõn maûch khi xaíy ra ngàõn maûch sau khaïng maì ta coï thãø choün âæåüc caïc khê cuû âiãûn haûng nheû (Maïy càõt håüp bäü) sau khaïng. Âäöng thåìi taûo âiãûn aïp dæ trãn thanh goïp khi coï ngàõn maûch trãn âæåìng dáy sau maïy càõt håüp bäü. Âãø âån giaín så âäö vaì tàng cao âäü tin cáûy ngæåìi ta thæåìng duìng khaïng âiãûn nhoïm hay khaïng âiãûn keïp. Æu âiãøm cuía khaïng âiãûn keïp laì coï thãø cung cáúp cho nhiãöu âæåìng dáy maì âáöu näúi vaìo thanh goïp âiãûn aïp maïy phaït chè coï mäüt . - Maûch tæû duìng âæåüc láúy qua biãún aïp tæû duìng (hoàûc qua khaïng âiãûn nãúu âiãûn aïp tæû duìng cuìng cáúp våïi âiãûn aïp maïy phaït Utd = Uf). Khi säú phán âoaûn bàòng bäún tråí lãn thæåìng näúi caïc phán âoüan thanh goïp thaình maûch voìng kên (hçnh 3-7). Taïc duûng cuía viãûc näúi maûch voìng: - Nhåì näúi maûch voìng maì laìm giaím sæû chãnh lãûch âiãûn aïp giæîa caïc phán âoaûn. Vê duû khi maïy phaït åí mäüt phán âoaûn báút kyì nghè thç phuû taíi åí phán âoaûn âoï seî âæåüc cung cáúp tæì hai phêa, do âoï täøn tháút âiãûn aïp qua khaïng âiãûn seî beï vaì cho pheïp choün khaïng âiãûn phán âoüan coï doìng âënh mæïc beï hån træåìng håüp khäng näúi maûch voìng. - Nhåì näúi maûch voìng maì khi coï sæû cäú trãn báút kyì phán âoaûn naìo thç caïc maïy phaït näúi vaìo caïc phán âoaûn coìn laûi váùn laìm viãûc song song. Trong så âäö näúi maûch voìng doìng âënh mæïc cuía khaïng âiãn phán âoüan thæåìng choün bàòng (50-60)% doìng âënh mæïc cuía maïy phaït, coìn âiãûn khaïng bàòng (8-12)%. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 25
  • 26. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp + Thao taïc sæía chæîa dao caïch ly phán âoaûn CL12: - Càõt táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 2. - Càõt táút caí caïc dao caïch ly näúi vaìo phán âoaûn 2. - Càõt dao caïch ly CL11. - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø tiãún haình sæía chæîa dao caïch ly CL12. + Sau khi sæía chæîa dao caïch ly CL12 xong ta khäi phuûc laûi sæû laìm viãûc cuía phán âoaûn 2 nhæ sau: - Måí näúi âáút an toaìn - Âoïng táút caí caïc dao caïch ly âang måí. - Âoïng táút caí caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 2 ( træì maïy càõt maûch maïy phaït). - Âoïng maïy càõt maûch maïy phaït cáön chuï yï âãún hoaì âäöng bäü. + Khi coï ngàõn maûch taûi N1: Baío vãû råle âæa tên hiãûu càõt caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 3 (Maïy càõt âáöu âæåìng dáy âån thæåìng khäng càõt). Luïc naìy nhán viãn váûn haình phaíi xæí lyï nhæ sau: - Càõt caïc maïy càõt maûch âæåìng dáy maì baío vãû råle chæa âæa tên hiãûu càõt. - Càõt dao caïch ly CLK1. - Âoïng caïc maïy càõt näúi vaìo phán âoaûn 3. - Âoïng maïy càõt maûch maïy phaït F3 (chuï yï âãún hoaì âäöng bäü) - Thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa sæû cäú. Nhæåüc âiãøm cuía så âäö: Vç coï maûch voìng nãn thiãút bë phán phäúi cäöng kãönh, phæïc taûp, âàõt tiãön vaì khoï khàn trong váûn haình. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 26
  • 27. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp 3.4. Så âäö Hãû thäúng hai thanh goïp 1. Âàût váún âãö: Sau khi phán têch sæû váûn haình cuía så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp ta nháûn tháúy så âäö naìy coï nhæîng nhæåüc âiãøm cå baín nhæ sau: - Khi sæía chæîa thanh goïp hoàûc dao caïch ly thanh goïp cuía mäüt maûch naìo âoï thç táút caí caïc maûch näúi vaìo thanh goïp (hay phán âoaûn) âãöu phaíi ngæìng laìm viãûc trong suäút thåìi gian sæía chæîa. - Khi xaíy ra ngàõn maûch trãn thanh goïp thç toaìn bäü caïc maûch âang laìm viãûc seî bë máút âiãûn. - Khi sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch báút kyì thç máûch âoï bë máút âiãûn trong suäút thåìi gian sæía chæîa. Âãø khàõc phuûc nhæîng nhæåüc âiãøm naìy ta duìng så âäö hai hãû thäúng thanh goïp nhæ hçnh sau. D1 D2 D3 D4 CL3 MCN MC1 CLN1 CLN2 CL2 CL1 TG2 • • • • TG1 B1 B2 2. Mä taí så âäö: • Så âäö gäöm hai hãû thäúng thanh goïp TG1 vaì TG2, coï nhiãûm vuû dæû træî qua laûi cho nhau vaì âæåüc näúi våïi nhau qua maûch maïy càõt näúi MCN. • Mäùi maûch âæåüc näúi vaìo hai HTTG qua mäüt maïy càõt vaì ba dao caïch ly (2 dao caïch ly thanh goïp vaì 1 dao caïch ly nàòm vãö phêa âæåìng dáy goüi laì dao caïch ly âæåìng dáy) Vê duû : âæåìng dáy D1 âæåüc baío vãû bàòng MC1; CL1 vaì CL2 laì caïc dao caïch ly thanh goïp, CL3 laì dao caïch ly âæåìng dáy. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 27
  • 28. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp 3. Caïc chãú âäü váûn haình: • Bçnh thæåìng thæåìng så âäö váûn haình song song trãn hai thanh goïp: Maïy càõt näúi âoïng, caí hai thanh goïp âãöu coï âiãûn vaì laìm viãûc song song våïi nhau giäúng nhæ så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp âæåüc phán âoaûn bàòng maïy càõt. Caïc maûch nguäön vaì âæåìng dáy âæåüc phán bäø âãöu trãn hai HTTG. Vê duû: D1, D3 vaì nguäön B1 laìm viãûc trãn TG1 (caïc dao caïch ly näúi vaìo thanh goïp 1 âoïng coìn caïc dao caïch ly näúi vaìo thanh goïp 2 måí) coìn D2,D4 vaì B2 laìm viãûc trãn TG2 (caïc dao caïch ly näúi vaìo thanh goïp 2 âoïng coìn caïc dao caïch ly näúi vaìo thanh goïp 1 måí). (khi âoï MC1 âoïng, CL1 vaì CL3 âoïng coìn CL2 càõt, .....) • Trong mäüt säú træåìng håüp coï thãø váûn haình trãn mäüt thanh goïp vaì thanh goïp naìy goüi laì thanh goïp laìm viãûc (TGLV), thanh goïp coìn laûi goüi laì thanh goïp dæû træî ( TGDT). Trong chãú âäü váûn haình naìy thç maïy càõt näúi måí, hai dao caïch ly maûch maïy càõt näúi coï êt nháút mäüt dao måí, caïc dao caïch ly näúi våïi TGLV âoïng coìn caïc dao caïch ly näúi våïi TGDT måí. Luïc naìy så âäö váûn haình nhæ så âäö mäüt hãû thäúng thanh goïp khäng phán âoaûn. 4. Caïc thao taïc cå baín: Giaí thiãút bçnh thæåìng så âäö váûn haình song song trãn hai thanh goïp: Maïy càõt näúi âoïng, âæåìng dáy D1, D3 vaì nguäön B1 laìm viãûc trãn TG1 coìn âæåìng dáy D2, D4 vaì B2 laìm viãûc trãn TG2. a. Thao taïc sæía chæîa thanh goïp TG1: Âãø sæía chæîa hãû thäúng thanh goïp laìm viãûc ta cáön thao taïc chuyãøn táút caí caïc maûch âang laìm viãûc trãn thanh goïp naìy vãö laìm viãûc trãn thanh goïp coìn laûi. (Chuyãøn toaìn bäü caïc maûch vãö laìm viãûc trãn mäüt thanh goïp TG2) - Khoaï nguäön thao taïc cuía MCN âãø traïnh càõt nháöm - Âoïng caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch âang laìm viãûc trãn TG1 vaìo TG2 - Càõt táút caí caïc DCL caïc maûch näúi vaìo TG1 - Càõt MCN vaì hai DCL hai bãn - Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa TG1 b. Thao taïc sæîa chæîa dao caïch ly thanh goïp CL1: Âãø sæía chæîa dao caïch ly thç yãu cáöu hai âáöu dao caïch ly phaíi khäng coï nghéa laì dao caïch ly näúi våïi thanh goïp naìo thç thanh goïp âoï phaíi máút âiãûn. (Chuyãøn toaìn bäü caïc maûch vãö laìm viãûc trãn mäüt thanh goïp TG2) - Khoaï nguäön thao taïc cuía MCN âãø traïnh càõt nháöm - Âoïng caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch âang laìm viãûc trãn TG1 vaìo TG2 (træì dao caïch ly maûch âæåìng dáy D1) - Càõt táút caí caïc DCL caïc maûch näúi vaìo TG1 - Càõt maïy càõt MC1 vaì dao caïch ly CL3 - Càõt MCN vaì hai DCL hai bãn - Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø sæía chæîa TG1 c. Thao taïc khäi phuûc sæû laìm viãûc cuía caïc maûch khi sæû cäú trãn mäüt thanh goïp: Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 28
  • 29. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Giaí sæí thanh goïp TG1 bë sæû cäú. Caïc MC cuía caïc maûch näúi vaìo TG1 càõt, MCN càõt, TG1 máút âiãûn. Phaíi thao taïc chuyãøn toaìn bäü caïc maûch træåïc âáy laìm viãûc trãn TG1 vãö laìm viãûc trãn TG2 theo trçnh tæû sau: - Càõt táút caí caïc maïy càõt cuía caïc maûch âang laìm viãûc trãn thanh goïp mäüt maì baío vãû råle chæa âæa tên hiãûu càõt. - Càõt táút caí caïc dao caïch ly thanh goïp näúi vaìo TG1 - Âoïng caïc dao caïch ly thanh goïp cuía caïc maûch vaìo TG2 - Âoïng caïc MCÂ cuía caïc maûch vaìo TG2 theo thæï tæû nguäön træåïc, âæåìng dáy sau - Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn sæía chæîa TG1 Nhæ váûy caïc âæåìng dáy laìm viãûc trãn TG1 chè máút âiãûn trong mäüt khoaíng thåìi gian thao taïc âãø chuyãøn noï sang laìm viãûc trãn TG2. Nãúu nhæ ta cho váûn haình trãn mäüt thanh goïp thç khi ngàõn maûch trãn thanh goïp naìy toaìn bäü så âäö seî bë máút âiãûn. Âãø traïnh âiãöu naìy xaíy ra ngæåìi ta thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp: - Váûn haình song song trãn hai thanh goïp (åí TBPP âiãûn aïp ≥ 35KV) - Phán âoaûn thanh goïp laìm viãûc nhæ hçnh dæåïi (så âäö naìy thæåìng gàûp åí caïc nhaì maïy âiãûn) D1 D2 D3 D4 CL3 MC1 MCN2 MCN1 CL2 CL1 TGDT • • • • • • • • • • • • TGLV PÂ1 PÂ2 KÂpâ MCpâ F1 F2 • TGLV âæåüc phán thaình 2 phán âoaûn laì PÂ1 vaì PÂ2. Hai phán âoaûn näúi våïi TGDT bàòng MCN1 vaì MCN2 åí vë trê thæåìng càõt. • Bçnh thæåìng caïc maûch âæåüc phán bäø laìm viãûc trãn hai phán âoaûn, giäúng nhæ så âäö mäüt HTTG coï phán âoaûn. TGDT bçnh thæåìng khäng coï âiãûn, noï âæåüc duìng âãø coï thãø thay thãú tæìng phán âoaûn mäüt cuía TGLV khi cánö sæîa chæîa. • Khi ngàõn maûch trãn mäüt phán âoaûn, thç phán âoaûn âoï seî máút âiãûn. Sau âoï ta thao taïc chuyãøn caïc maûch træåïc dáy laìm viãûc trãn PÂ naìy vãö laìm viãûc trãn TGDT. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 29
  • 30. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp d. Sæîa chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch: D1 CL3 CLS MC1 CN MCN CL2 CL1 TGDT • • • • • • TGLV CL5 CL4 F1 Giaí sæí så âäö âang váûn haình trãn mäüt thanh goïp laìm viãûc TGLV. Khi sæîa chæîa maïy càõt MC1, coï thãø thao taïc âãø duìng MCN kãút håüp våïiTGDT taûm thåìi thay thãú cho MC1 theo trçnh tæû sau: − Kiãøm tra thanh goïp dæû træî − Thæí thanh goïp dæû træî bàòng âiãûn (âoïng hai CL hai bãn MCN vaì âoïng MCN) − Nãúu TGDT täút thç càõt MCN ra − Càõt MC1 vaì hai caïch ly CL1 vaì CL3 − Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø thaïo âáöu näúi cuía MC1 vaì làõp cáöu näúi CN (nhæ hçnh veî) − Âoïng hai dao caïch ly CL3 vaì CL2 − Âoïng maïy càõt näúi MCN − Chènh âënh thäng säú BVRL cuía MCN cho phuì håüp våïi baío vãû cuía âæåìng dáy D1. Nhæ váûy khi sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch naìo thç maûch âoï phaíi máút âiãûn trong thåìi gian khaï láu âãø thao taïc så âäö, ta coï thãø khàõc phuûc nhæåüc âiãøm naìy bàòng caïch làõp thãm dao caïch ly CLS. Khi âoï trçnh tæû thao taïc sæía chæîa MC1 nhæ sau: − Kiãøm tra thanh goïp dæû træî − Thæí thanh goïp dæû træî bàòng âiãûn (âoïng hai CL hai bãn MCN vaì âoïng MCN) − Nãúu TGDT täút thç âoïng dao caïch ly CLS − Càõt MC1 vaì hai caïch ly CL1 vaì CL3 − Thæûc hiãûn biãûn phaïp an toaìn âãø thaïo âáöu näúi cuía MC1 − Chènh âënh thäng säú BVRL cuía MCN cho phuì håüp våïi baío vãû cuía âæåìng dáy D1. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 30
  • 31. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp Roî raìng trong quaï trçnh sæía chæîa maïy càõt âæåìng dáy khäng bë máút âiãûn. Tuy nhiãn phaíi làõp thãm dao caïch ly CLS cho táút caí caïc maûch laìm cho thiãút bë phán phäúi cäöng kãönh âäöng thåìi khi sæía chæîa maïy càõt så âäö phaíi váûn haình trãn mäüt thanh goïp nãúu luïc naìy xaíy ra ngàõn maûch trãn thanh goïp naìy máút âiãûn toaìn bäü. Khàõc phuûc ta duìng så âäö hai hãû thäúng thanh goïp coï thanh goïp voìng. 5. Æu - nhæåüc âiãøm: Qua phán têch caïc thao taïc cå baín cuía så âäö ta ruït ra âæåüc caïc æu nhæåüc âiãøm cuía så âäö nhæ sau: a. Æu âiãøm: • Coï thãø láön læåüt sæîa chæîa tæìng thanh goïp mäüt maì váùn âaím baío cung cáúp âiãûn cho cho phuû taíi. • Coï thãø láön læåüt sæía chæîa tæìng dao caïch ly thanh goïp cuía mäüt maûch báút kyì thç chè coï maûch naìy bë máút âiãûn. • Khäi phuûc nhanh choïng sæû laìm viãûc cuía så âäö khi coï ngàõn maûch trãn thanh goïp. • Khi sæía chæîa maïy càõt cuía mäüt maûch báút kyì thç maûch âoï chè ngæìng laìm viãûc trong thåìi gian thao taïc så âäö. b. Nhæåüc âiãøm: Dao caïch ly phaíi thao taïc luïc coï âiãûn. Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 31
  • 32. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp 3.5. Caïc daûng så âäö näúi âiãûn âån giaín Khi säú maûch näúi våïi cáúp âiãûn aïp U = (35 ÷ 220) KV êt thç ngæåìi ta thæåìng sæí duûng så âäö âån giaín. Âàûc âiãøm cuía caïc daûng så âäö naìy laì khäng xáy dæûng hãû thäúng thanh goïp cáúp âiãûn aïp cao, säú læåüng maïy càõt êt tháûm chê coï khi khäng cáön âàût maïy càõt åí cáúp âiãûn aïp cao cho nãn giaím nhiãöu chi phê vãö thiãút bë âiãûn, váût liãûu xáy dæûng vaì giaï thaình thiãút bë phán phäúi, âäöng thåìi thåìi gian thi cäng cuîng nhanh choïng. 1. Daûng så âäö bäü maïy biãún aïp - âæåìng dáy: Så âäö bäü maïy biãún aïp-âæåìng dáy laì mäüt trong nhæîng daûng så âäö âån giaín hoaï âæåüc sæí duûng phäø biãún åí caïc traûm biãún aïp. Trong så âäö naìy caïc pháön tæí cuía bäü âæåüc màõc näúi tiãúp våïi nhau, khäng coï liãn hãû ngang våïi caïc bäü khaïc. Khi coï hæ hoíng åí mäüt pháön tæí báút kyì cuía bäü thç caí bäü âoï ngæìng cung cáúp âiãûn. Xeït så âäö bäü MBA-ÂD cuía caïc traûm biãún aïp näúi vaìo âæåìng dáy chênh nhæ trãn hçnh 3-14. - Âæåìng dáy D1 vaì maïy biãún aïp B1 taûo thaình mäüt bäü ( coï âàût maïy càõt MC2)ü: Khi ngàõn maûch trãn âæåìng dáy taûi âiãøm N1 thç caïc maïy càõt MC1 vaì MC2 seî càõt dáùn âãún máút âiãûn toaìn bäü så âäö. Khi sæû cäú maïy Hçnh 3 - 14 biãún aïp thç MC2 , MC3 seî càõt. Âãø giaím giaï thaình chi phê cuía traûm coï thãø thay thãú maïy càõt MC2 phêa cao aïp cuía maïy biãún aïp bàòng dao caïch ly tæû âäüng CLtâ (hçnh b). Trong træåìng håüp naìy muäún sæía chæîa maïy biãún aïp thç càõt maïy càõt MC3 sau âoï càõt dao caïch ly tæû âäüng Cltâ luïc naìy CLtâ chè càõt doìng âiãûn khäng taíi cuía maïy biãún aïp, thao taïc naìy cho pheïp tuìy thuäüc vaìo cäng suáút maïy biãún aïp vaì cáúp âiãûn aïp. Hiãûn nay våïi maïy biãún aïp duìng theïp caïn nguäüi, åí cáúp âiãûn aïp 35KV thç doìng khäng taíi Ikt ≤ 1% Iâm , coìn åí cáúp âiãûn aïp 110KV thç Ikt ≤ 2,5% Iâm Do âoï dao caïch ly tæû âäüng coï thãø cho pheïp càõt doìng khäng taíi cuía caïc maïy biãún aïp cäng suáút låïn. Vê duû våïi cáúp âiãûn aïp (20 ÷ 35)KV khi khoaíng caïch hai cæcû cuía dao caïch ly tæû âäüng Cltâ d=(1,3÷1,5)m thç cho pheïp càõt doìng tæì hoaï cuía maïy biãún aïp co ï cäng suáút nhoí hån 40MVA ( maïy biãún aïp TD-40.000/35 coï Io=0.65% Iâm=4.3A). ÅÍ cáúp âiãûn aïp 110KV khi d=2,5 m , quy trçnh cho pheïp càõt doìng khäng taíi cuía MBA âãún 80MVA ( TDH-80.000/110 coï Ikt =1,5%Iâm=6.3A) . Khi ngàõn maûch trong maïy biãún aïp thç baío vãû rå le seî taïc âäüng càõt MC3 sau âoï âæa tên hiãûu âãún càõt MC1 ( Tên hiãûu naìy coï thãø truyãön bàòng caïp riãng theo âæåìng dáy thäng tin hay âæåìng kãnh cao táön cuía caïp cao aïp) . Sau khi MC1 càõt ra thçï dao caïch ly tæû âäüng CLtâ tæû âäüng måí ra. Dæåïi taïc duûng cuía thiãút bë tæû âäüng âoïng làûp laûi âæåìng dáy (TÂL) Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 32
  • 33. Män hoüc: Pháön âiãûn trong nhaì maïy âiãûn vaì traûm biãún aïp maïy càõt MC1 âáöu âæoìng dáy chênh seî âæåüc tæû âäüng âoïng laûi âãø cung cáúp cho caïc traûm biãún aïp khaïc. Viãûc càõt maïy càõt MC1 coï thãø thæûc hiãûn bàòng caïch khaïc maì khäng cáön phaíi coï xung âi càõt MC1 nhæ åí trãn. Khi naìy phaíi duìng dao ngàõn maûch NM âàût åí âáöu cæûc cuía maïy biãún aïp. Khi ngàõn maûch trong maïy biãún aïp thç baío vãû rå le taïc âäüng càõt MC3 vaì âæa tên hiãûu âoïng dao ngàõn maûch NM taûo ngàõn maûch nhán taûo giæîa âæåìng dáy våïi âáút, luïc naìy doìng ngàõn maûch låïn laìm cho MC1 seî càõt tin cáûy. Sau âoï dao caïch ly tæû âäüng CLtâ måí ra vaì thiãút bë TÂL tæû âäüng âoïng tråí laûi MC1 âãø cung cáúp cho caïc bäü khaïc. Viãûc bäú trê dao ngàõn maûch tuìy theo maûng âiãûn : Trong maûng trung tênh caïch âiãûn thç phaíi âàût dao ngàõn maûch trãn caí hai pha âãø taûo ngàõn maûch hai pha chaûm âáút, coìn trong maûng trung tênh træûc tiãúp näúi âáút thç chè cáön âàût åí mäüt pha âãø taûo ra daûng ngàõn maûch mäüt pha. Muäún âoïng maïy biãún aïp tråí laûi ta thao taïc nhæ sau : - Âoïng dao CL1 åí phêa cao aïp vaì âoïng dao caïch ly CL2 phêa haû aïp. - Âoïng dao caïch ly tæû âäüng CLtâ. - Âoïng maïy càõt MC3 . Dao caïch ly CL1 duìng âãø sæía chæîa dao caïch ly tæû âäüng Cltâ . Cáön læu yï laì dao caïch ly tæû âäüng khäng cáön âàût nãúu traûm biãún aïp laì traûm cuût. 2. Så âäö cáöu: D1 D2 Så âäö naìy coï säú maïy càõt êt hån soï maûch nhæng âäü tin cáûy cung cáúp âiãûn CL7 CL8 váùn cao, âæåüc sæí duûng taûi caïc traûm coï CL5 CL6 hai âæåìng dáy vaì hai maïy biãún aïp, thæûc cháút laì hai bäü âæåìng dáy - maïy biãún aïp MC5 coï liãn hãû ngang bàòng cáöu näúi duìng MC3 MC4 maïy càõt âiãûn. Trong så âäö cáöu maïy càõt coï thãø âàût vãö phêa âæåìng dáy hoàûc vãö phêa maïy B1 B2 biãún aïp, tuyì thuäüc vaìo vë trê maïy càõt maì ta coï hai loaûi så âäö cáöu: Så âäö cáöu trong vaì så âäö cáöu ngoaìi. MC1 MC2 a. Så âäö cáöu ngoaìi: Laì så âäö cáöu coï âàût maïy càõt vãö phêa maïy biãún aïp. CL1 CL2 Trong så âäö naìy åí phêa maïy biãún aïp SÅ ÂÄÖ CÁÖU NGOAÌI B1, B2 âæåüc bäú trê hai maïy càõt MC3 vaì N1 N2 MC4, coìn åí caïc maûch âæåìng dáy chè Nhoïm Nhaì maïy âiãûn - Bäü män Hãû thäúng âiãûn - ÂHBK Âaì Nàông 33