1. DE
NEDERLANDSE
OPSTAND
Herman Kaptein

2. tijdvak 5
• Het conflict in de Nederlanden
dat resulteerde in de stichting
van een Nederlandse staat
Verschijnsel: opstand / revolutie
Ontwikkeling: ontstaan van een
federale calvinistische
republiek

3. Hoofdvraag:
Wat waren de oorzaken en de
gevolgen van de Beeldenstorm ?

4. Bourgondische Nederlanden
1369 - 1477

5. Habsburgse Nederlanden
1477 - 1581

7. Karel V
Heer der
Nederlanden
1515 - 1555
Veroverde de
noordoostelijke
gewesten
Nederlanden =
personele unie

9. inquisitie
Reeds in 1522 in de
Nederlanden door
Karel V ingevoerd

10. Ketters & boeken
op de brandstapel

11. Filips II 1555 - 1598
Zet het beleid van
Karel voort t.o.v:
kettervervolging
Centralisatiepolitiek:
•T.g.v Spaanse belangen
•T.n.v. hoge adel

12. Het centraal gezag
Landvoogdes
Margaretha van
Parma
Granvelle
Filips II

13. Willem van Oranje
1533 - 1584
Dillenburg

14. Particularisme versus
centralisatie
Filips wil
onafhankelijk
zijn van Staten-
Generaal en
centrale
belasting
invoeren
Friezen buigen niet voor een landsheer

15. Filips II &
de Nederlandse Reformatie

17. “Spaanse tirannie”

18. Het centraal gezag
Landvoogdes
Margaretha van
Parma
Granvelle
Filips II

19. Aanbieding van het
Smeekschrift 1566
Aan
Margaretha
van Parma
te Brussel

21. Hagepreken 1566

22. De magere keuken
Pieter Bruegel
1563

23. Beeldenstorm
1566
Zuivering van de
kerken van
‘afgodsbeelden’ om
er de calvinistische
kerkdienst te
kunnen houden

25. Het centraal gezag
Landvoogdes
Margaretha van
Parma
Granvelle
Filips II

26. Alva,
de ‘ijzeren hertog’:
“Ik heb mensen van
ijzer getemd; zou ik dan
dit volk van boter niet
kneden?”

28. Raad der beroerte
1000 dood-
vonnissen
10.000 bij
verstek
veroordeeld

29. Tiende penning 1572
Centrale belasting van
10% op de verkoop
van roerende goederen

31. Den Briel 1 april 1572

32. Martelaren van Gorcum

33. Alva’s slachtoffers
Overgave van
Haarlem 1573
ca 1500 van
het geuzen-
leger werden
vermoord

34. Kenau behoorde niet tot de slachtoffers

36. De Alteratie van Amsterdam 1578

37. Unie van Utrecht 1579

38. Moord op Oranje
1584
door Balthasar Gérard

39. De nieuwe leiders
Raadpensionaris
Oldenbarnevelt
Stadhouder Maurits

40. De macht van de
burgerij

41. einde
Herman Kaptein
24 september 2002