Soumettre la recherche
Mettre en ligne
9789740329237
•
0 j'aime
•
795 vues
CUPress
Suivre
สุนทรียศาสตร์ หลักปรัชญาศิลปะ ทฤษฎีทัศนศิลป์ ศิลปะวิจารณ์
Lire moins
Lire la suite
Formation
Signaler
Partager
Signaler
Partager
1 sur 9
Télécharger maintenant
Télécharger pour lire hors ligne
Recommandé
ความหมายและความสำคัญของสุนทรียะ
ความหมายและความสำคัญของสุนทรียะ
Pop Punkum
ปรัชญาอัตถิภาวนิยม Existentialism ตอน ทัศนะต่อโลกของปรัชญาอัตถิภาวนิยม
ปรัชญาอัตถิภาวนิยม Existentialism ตอน ทัศนะต่อโลกของปรัชญาอัตถิภาวนิยม
Padvee Academy
ความหมายของสุนทรียศาสตร์-สุนทรียภาพ
ความหมายของสุนทรียศาสตร์-สุนทรียภาพ
sirikase
แนวคิดสำคัญของนักปรัชญาอัตถิภาวนิยม Soren kierkegaard
แนวคิดสำคัญของนักปรัชญาอัตถิภาวนิยม Soren kierkegaard
Padvee Academy
อภิปรัชญา ความจริงของโลก และ มนุษย์
อภิปรัชญา ความจริงของโลก และ มนุษย์
Padvee Academy
ปรัชญาอัตถิภาวนิยมของ ฌอง ปอล ซาร์ต (Jean paul sartre)
ปรัชญาอัตถิภาวนิยมของ ฌอง ปอล ซาร์ต (Jean paul sartre)
Padvee Academy
ความหมายของศิลปะและขอบข่ายงามศิลปะ
ความหมายของศิลปะและขอบข่ายงามศิลปะ
ครูหนุ่ม สอนศิลปะ
พุทธศาสนามหายาน ตอน นิกายมาธยมิกะ
พุทธศาสนามหายาน ตอน นิกายมาธยมิกะ
Padvee Academy
Recommandé
ความหมายและความสำคัญของสุนทรียะ
ความหมายและความสำคัญของสุนทรียะ
Pop Punkum
ปรัชญาอัตถิภาวนิยม Existentialism ตอน ทัศนะต่อโลกของปรัชญาอัตถิภาวนิยม
ปรัชญาอัตถิภาวนิยม Existentialism ตอน ทัศนะต่อโลกของปรัชญาอัตถิภาวนิยม
Padvee Academy
ความหมายของสุนทรียศาสตร์-สุนทรียภาพ
ความหมายของสุนทรียศาสตร์-สุนทรียภาพ
sirikase
แนวคิดสำคัญของนักปรัชญาอัตถิภาวนิยม Soren kierkegaard
แนวคิดสำคัญของนักปรัชญาอัตถิภาวนิยม Soren kierkegaard
Padvee Academy
อภิปรัชญา ความจริงของโลก และ มนุษย์
อภิปรัชญา ความจริงของโลก และ มนุษย์
Padvee Academy
ปรัชญาอัตถิภาวนิยมของ ฌอง ปอล ซาร์ต (Jean paul sartre)
ปรัชญาอัตถิภาวนิยมของ ฌอง ปอล ซาร์ต (Jean paul sartre)
Padvee Academy
ความหมายของศิลปะและขอบข่ายงามศิลปะ
ความหมายของศิลปะและขอบข่ายงามศิลปะ
ครูหนุ่ม สอนศิลปะ
พุทธศาสนามหายาน ตอน นิกายมาธยมิกะ
พุทธศาสนามหายาน ตอน นิกายมาธยมิกะ
Padvee Academy
วิชาพระพุทธศาสนามหายาน ตอน นิกายโยคาจาร
วิชาพระพุทธศาสนามหายาน ตอน นิกายโยคาจาร
Padvee Academy
ความฉลาดทางอารมณ์และการพัฒนาจิตใจ
ความฉลาดทางอารมณ์และการพัฒนาจิตใจ
Padvee Academy
พุทธอภิปรัชญา ความจริงเกี่ยวกับจักรวาล โลก มนุษย์และสังสารวัฏ
พุทธอภิปรัชญา ความจริงเกี่ยวกับจักรวาล โลก มนุษย์และสังสารวัฏ
CUPress
ประวัติและวิวัฒนาการแนวความคิดทางปรัชญา
ประวัติและวิวัฒนาการแนวความคิดทางปรัชญา
Padvee Academy
วิชาพุทธปรัชญา : ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาและปรัชญา
วิชาพุทธปรัชญา : ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาและปรัชญา
Padvee Academy
ความรู้ทั่วไปของปรัชญาอัตถิภาวนิยม Existentialism
ความรู้ทั่วไปของปรัชญาอัตถิภาวนิยม Existentialism
Padvee Academy
ปรัชญาทั่วไป ตอนทฤษฎีความรู้ (ญาณวิทยา)
ปรัชญาทั่วไป ตอนทฤษฎีความรู้ (ญาณวิทยา)
Padvee Academy
จักรวาลในพุทธปรัชญาเถรวาท
จักรวาลในพุทธปรัชญาเถรวาท
Padvee Academy
ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๕ ปรัชญากรีกสมัยรุ่งเรื่อง
ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๕ ปรัชญากรีกสมัยรุ่งเรื่อง
Padvee Academy
Personality r1
Personality r1
isamare-hesheit
บทเรียนพระพุทธศาสนา ป.๕
บทเรียนพระพุทธศาสนา ป.๕
Napakan Srionlar
Part 31
Part 31
Aaesah
9789740329640
9789740329640
CUPress
ทัศนศิลป์
ทัศนศิลป์
พิพัฒน์ ตะภา
ปรัชญาทั่วไป บทที่1
ปรัชญาทั่วไป บทที่1
Padvee Academy
ปรัชญาตะวันตก ตะวันออก
ปรัชญาตะวันตก ตะวันออก
รมณ รมณ
ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับศิลปะ
ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับศิลปะ
Bordin Sirikase
จิตวิทยาแห่งนิพพาน
จิตวิทยาแห่งนิพพาน
Padvee Academy
ศิลปะ
ศิลปะ
Janjira Majai
Content06
Content06
ครุศิลปะสร้างสรรค์งานศิลป์ กับศิลป
9789740330905
9789740330905
CUPress
ปรัชญาเบื้องต้น
ปรัชญาเบื้องต้น
วัดดอนทอง กาฬสินธุ์
Contenu connexe
Tendances
วิชาพระพุทธศาสนามหายาน ตอน นิกายโยคาจาร
วิชาพระพุทธศาสนามหายาน ตอน นิกายโยคาจาร
Padvee Academy
ความฉลาดทางอารมณ์และการพัฒนาจิตใจ
ความฉลาดทางอารมณ์และการพัฒนาจิตใจ
Padvee Academy
พุทธอภิปรัชญา ความจริงเกี่ยวกับจักรวาล โลก มนุษย์และสังสารวัฏ
พุทธอภิปรัชญา ความจริงเกี่ยวกับจักรวาล โลก มนุษย์และสังสารวัฏ
CUPress
ประวัติและวิวัฒนาการแนวความคิดทางปรัชญา
ประวัติและวิวัฒนาการแนวความคิดทางปรัชญา
Padvee Academy
วิชาพุทธปรัชญา : ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาและปรัชญา
วิชาพุทธปรัชญา : ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาและปรัชญา
Padvee Academy
ความรู้ทั่วไปของปรัชญาอัตถิภาวนิยม Existentialism
ความรู้ทั่วไปของปรัชญาอัตถิภาวนิยม Existentialism
Padvee Academy
ปรัชญาทั่วไป ตอนทฤษฎีความรู้ (ญาณวิทยา)
ปรัชญาทั่วไป ตอนทฤษฎีความรู้ (ญาณวิทยา)
Padvee Academy
จักรวาลในพุทธปรัชญาเถรวาท
จักรวาลในพุทธปรัชญาเถรวาท
Padvee Academy
ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๕ ปรัชญากรีกสมัยรุ่งเรื่อง
ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๕ ปรัชญากรีกสมัยรุ่งเรื่อง
Padvee Academy
Personality r1
Personality r1
isamare-hesheit
บทเรียนพระพุทธศาสนา ป.๕
บทเรียนพระพุทธศาสนา ป.๕
Napakan Srionlar
Part 31
Part 31
Aaesah
9789740329640
9789740329640
CUPress
ทัศนศิลป์
ทัศนศิลป์
พิพัฒน์ ตะภา
ปรัชญาทั่วไป บทที่1
ปรัชญาทั่วไป บทที่1
Padvee Academy
ปรัชญาตะวันตก ตะวันออก
ปรัชญาตะวันตก ตะวันออก
รมณ รมณ
ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับศิลปะ
ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับศิลปะ
Bordin Sirikase
จิตวิทยาแห่งนิพพาน
จิตวิทยาแห่งนิพพาน
Padvee Academy
ศิลปะ
ศิลปะ
Janjira Majai
Content06
Content06
ครุศิลปะสร้างสรรค์งานศิลป์ กับศิลป
Tendances
(20)
วิชาพระพุทธศาสนามหายาน ตอน นิกายโยคาจาร
วิชาพระพุทธศาสนามหายาน ตอน นิกายโยคาจาร
ความฉลาดทางอารมณ์และการพัฒนาจิตใจ
ความฉลาดทางอารมณ์และการพัฒนาจิตใจ
พุทธอภิปรัชญา ความจริงเกี่ยวกับจักรวาล โลก มนุษย์และสังสารวัฏ
พุทธอภิปรัชญา ความจริงเกี่ยวกับจักรวาล โลก มนุษย์และสังสารวัฏ
ประวัติและวิวัฒนาการแนวความคิดทางปรัชญา
ประวัติและวิวัฒนาการแนวความคิดทางปรัชญา
วิชาพุทธปรัชญา : ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาและปรัชญา
วิชาพุทธปรัชญา : ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาและปรัชญา
ความรู้ทั่วไปของปรัชญาอัตถิภาวนิยม Existentialism
ความรู้ทั่วไปของปรัชญาอัตถิภาวนิยม Existentialism
ปรัชญาทั่วไป ตอนทฤษฎีความรู้ (ญาณวิทยา)
ปรัชญาทั่วไป ตอนทฤษฎีความรู้ (ญาณวิทยา)
จักรวาลในพุทธปรัชญาเถรวาท
จักรวาลในพุทธปรัชญาเถรวาท
ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๕ ปรัชญากรีกสมัยรุ่งเรื่อง
ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๕ ปรัชญากรีกสมัยรุ่งเรื่อง
Personality r1
Personality r1
บทเรียนพระพุทธศาสนา ป.๕
บทเรียนพระพุทธศาสนา ป.๕
Part 31
Part 31
9789740329640
9789740329640
ทัศนศิลป์
ทัศนศิลป์
ปรัชญาทั่วไป บทที่1
ปรัชญาทั่วไป บทที่1
ปรัชญาตะวันตก ตะวันออก
ปรัชญาตะวันตก ตะวันออก
ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับศิลปะ
ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับศิลปะ
จิตวิทยาแห่งนิพพาน
จิตวิทยาแห่งนิพพาน
ศิลปะ
ศิลปะ
Content06
Content06
Similaire à 9789740329237
9789740330905
9789740330905
CUPress
ปรัชญาเบื้องต้น
ปรัชญาเบื้องต้น
วัดดอนทอง กาฬสินธุ์
02life
02life
etcenterrbru
What is life
What is life
changnoi2518
Intro sciproject
Intro sciproject
Taweesak Poochai
บทที่ 2
บทที่ 2
สุพรรณ์ ลำโขง
ปรัชญาและปรัชญาการศึกษา 29 ต.ค.52
ปรัชญาและปรัชญาการศึกษา 29 ต.ค.52
juriporn chuchanakij
Content01
Content01
ครุศิลปะสร้างสรรค์งานศิลป์ กับศิลป
Content01
Content01
ครุศิลปะสร้างสรรค์งานศิลป์ กับศิลป
กลุ่มน้องเต่าชิกูเมะ --มนุษยกับการแสวงหาความจริงและความหมายของชีวิต
กลุ่มน้องเต่าชิกูเมะ --มนุษยกับการแสวงหาความจริงและความหมายของชีวิต
freelance
ศึกษาเปรียบเทียบแนวความคิด
ศึกษาเปรียบเทียบแนวความคิด
pentanino
หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ม.2 ภาคเรียนที่ 1
หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ม.2 ภาคเรียนที่ 1
เพ็ญลักษณ์ สุวรรณาโชติ
หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ม.๒
หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ม.๒
เพ็ญลักษณ์ สุวรรณาโชติ
สายธารปรัชญาคือที่มาของสรรพศาสตร์
สายธารปรัชญาคือที่มาของสรรพศาสตร์
pentanino
ศาสนาเปรียบเทียบ 1
ศาสนาเปรียบเทียบ 1
thnaporn999
บทที่ 2
บทที่ 2
Chidchanok Puy
ความรู้เรื่องศาสนาแผ่นพับ
ความรู้เรื่องศาสนาแผ่นพับ
niralai
จิตปัญญาศึกษา จำเรียง
จิตปัญญาศึกษา จำเรียง
chamriang
สรุปเนื้อหา ติว
สรุปเนื้อหา ติว
Ruangrat Watthanasaowalak
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 เรื่องสิ่งแวดล้อมกับสิ่งมีชีวิต
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 เรื่องสิ่งแวดล้อมกับสิ่งมีชีวิต
Mam Chongruk
Similaire à 9789740329237
(20)
9789740330905
9789740330905
ปรัชญาเบื้องต้น
ปรัชญาเบื้องต้น
02life
02life
What is life
What is life
Intro sciproject
Intro sciproject
บทที่ 2
บทที่ 2
ปรัชญาและปรัชญาการศึกษา 29 ต.ค.52
ปรัชญาและปรัชญาการศึกษา 29 ต.ค.52
Content01
Content01
Content01
Content01
กลุ่มน้องเต่าชิกูเมะ --มนุษยกับการแสวงหาความจริงและความหมายของชีวิต
กลุ่มน้องเต่าชิกูเมะ --มนุษยกับการแสวงหาความจริงและความหมายของชีวิต
ศึกษาเปรียบเทียบแนวความคิด
ศึกษาเปรียบเทียบแนวความคิด
หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ม.2 ภาคเรียนที่ 1
หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ม.2 ภาคเรียนที่ 1
หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ม.๒
หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ม.๒
สายธารปรัชญาคือที่มาของสรรพศาสตร์
สายธารปรัชญาคือที่มาของสรรพศาสตร์
ศาสนาเปรียบเทียบ 1
ศาสนาเปรียบเทียบ 1
บทที่ 2
บทที่ 2
ความรู้เรื่องศาสนาแผ่นพับ
ความรู้เรื่องศาสนาแผ่นพับ
จิตปัญญาศึกษา จำเรียง
จิตปัญญาศึกษา จำเรียง
สรุปเนื้อหา ติว
สรุปเนื้อหา ติว
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 เรื่องสิ่งแวดล้อมกับสิ่งมีชีวิต
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 เรื่องสิ่งแวดล้อมกับสิ่งมีชีวิต
Plus de CUPress
9789740337737
9789740337737
CUPress
9789740337560
9789740337560
CUPress
9789740337478
9789740337478
CUPress
9789740337270
9789740337270
CUPress
9789740337102
9789740337102
CUPress
9789740337096
9789740337096
CUPress
9789740337072
9789740337072
CUPress
9789740337027
9789740337027
CUPress
9789740336914
9789740336914
CUPress
9789740336907
9789740336907
CUPress
9789740336686
9789740336686
CUPress
9789740336457
9789740336457
CUPress
9789740336440
9789740336440
CUPress
9789740336389
9789740336389
CUPress
9789740336280
9789740336280
CUPress
9789740336365
9789740336365
CUPress
9789740336303
9789740336303
CUPress
9789740336242
9789740336242
CUPress
9789740336235
9789740336235
CUPress
9789740336099
9789740336099
CUPress
Plus de CUPress
(20)
9789740337737
9789740337737
9789740337560
9789740337560
9789740337478
9789740337478
9789740337270
9789740337270
9789740337102
9789740337102
9789740337096
9789740337096
9789740337072
9789740337072
9789740337027
9789740337027
9789740336914
9789740336914
9789740336907
9789740336907
9789740336686
9789740336686
9789740336457
9789740336457
9789740336440
9789740336440
9789740336389
9789740336389
9789740336280
9789740336280
9789740336365
9789740336365
9789740336303
9789740336303
9789740336242
9789740336242
9789740336235
9789740336235
9789740336099
9789740336099
9789740329237
1.
บทนํา พอล เคล (Paul
Klee, ค.ศ. 1879-1940) ชือผลงาน Seneclo, 1922 ่ ผลงานจิตรกรรมสีนามัน ขนาด 40.6 x 38 ซม., อยูทพพธภัณฑเมืองบาเซิล สวิตเซอรแลนด ํ้ ี่ ิ ิ
2.
บทนํา
INTRODUCTION คุณสมบัตดงเดิมตามธรรมชาติของคน หรือเรียกวาสัญชาตญาณ เปนสิงทีธรรมชาติให ิ ั้ ่ ่ มาตังแตเกิด มีทงทีเ่ ปนความรูสกและพฤติกรรม โดยไมตองมีใครมาสังสอน เชน ความหวาด ้ ั้ ึ ่ กลัว ความโกรธ ความรัก ความหิว และอื่น ๆ อีกมาก ยิ่งกวานั้น มนุษยยงไดรูจักพัฒนาสิ่งตาง ๆ ั เหลานี้ใหเจริญกาวหนาขึ้นไปอีก พวกเขารูจักสังเกต จดจํา และมีจินตนาการ นํามาสราง เครื่องไมเครื่องมือเพื่อยังชีพ กอรางสรางบานเรือนสําหรับอยูอาศัย ทําทุกสิ่งทุกอยางเพื่อให ชีวตมีความสุข สะดวกสบาย สิ่งเหลานี้ไดทําใหพนสภาพจากสัตวมาเปนมนุษยอยางสมบูรณ ิ จากชีวิตที่เรียบงายตั้งแตครั้งบรรพกาล ผานยุคกอนประวัติศาสตร สูยุคสมัยโบราณใน สมัยราชอาณาจักรอียิปต สาธารณรัฐกรีซ จักรวรรดิโรมัน และเรื่อยมาจนถึงปจจุบัน มนุษย ไดสรรสรางสิ่งตาง ๆ ที่เกี่ยวของกับศิลปะไวมากมายเหลือคณา ทั้งเพื่อประโยชนทางกาย และบํารุงบําเรอจิตวิญญาณ โดยมีสิ่งหนึ่งที่ซอนเรนอยูในสิ่งตาง ๆ เหลานั้นเสมอ นั่นคือ ความงามที่หลากหลาย เปนภาษาพูด ภาษาเขียน ภาษาภาพ ภาษากาย และภาษาเสียง โดย สะทอนถึงความรักความพึงพอใจ ความศรัทธา ความกลัวเกรง และความระทมทุกข สิ่งเหลา นี้คอสิ่งที่เรียกวางานศิลปะ ภาษาพูด ภาษาเขียน ทําใหไดมีบทกวีนิพนธและวรรณกรรม ื ภาษาภาพคืองานจิตรกรรม ประติมากรรม และสถาปตยกรรม ภาษากายกอใหเกิดนาฏศิลป และภาษาเสียงคือดนตรี ซึ่งลวนเปนผลงานหลักของศิลปะและวัฒนธรรม อันเปนแกนสําคัญ แกนหนึ่งในโครงสรางของสังคม จากผลงานศิลปะที่สรางขึ้นอยางเรียบงายตั้งแตโบราณกาล ไดเพิ่มความสลับซับซอน ตามสภาพบริบทตาง ๆ ของสิ่งแวดลอมทางสังคม จึงทําใหเกิดคําถามมากมายเกี่ยวกับ ปญหาทางสุนทรียศาสตร เชน บอเกิดของสุนทรียศาสตรเกิดขึ้นที่ไหน อะไรเปนแรงดลใจ ใหเกิด ความงามกับความไมงาม ความงามกับความดี ความงามกับความจริง มีศาสตร อื่นใดบางที่เขามาเกี่ยวกับสุนทรียศาสตร ปญหาความงามในธรรมชาติกับสุนทรียศาสตร งานศิลปะกับสุนทรียศาสตร วิทยาศาสตรกับสุนทรียศาสตร ฯลฯ อยางไรก็ตาม บอเกิดแหง สุนทรียศาสตรหรือความรูสกในความงามของมนุษยนน พอสรุปไดวา มีแหลงกําเนิดมาจาก ึ ั้ ธรรมชาติกบผลงานศิลปะทุกสาขา ั ปญหาตาง ๆ ทางความงามหรือสุนทรียภาพ จึงกอประเด็นปญหาที่สลับซับซอนและ เปลี่ยนแปลงลึกซึ้งทางสุนทรียศาสตร ซึ่งลวนทาทายการคนหาคําตอบอยูตลอดมา บทนํา 3
3.
สุ น ท
รี ย ศ า ส ต ร์ A E S T H E T I C S กอนทีจะกลาวถึงสุนทรียศาสตร ซึงมีผลจากศาสตรหลายศาสตรเขามาเกียวของดวย ดวย ่ ่ ่ เหตุนจงขอแนะนําศาสตรตาง ๆ ทีเ่ ขามามีความสัมพันธมาเสนอ เพือทําความเขาใจเบืองตน ี้ ึ ่ ้ กอน 1. วิิชาปรัชญา (Philosophy) คือวิชาที่วาดวยความจริง แบงออกเปน 4 สาขา คือ 1. อภิปรัชญา (Metaphysics) 2. ญาณวิทยา (Epistemology) 3. จริยปรัชญา (Ethic) 4. ตรรกวิทยา (Logics) ทัง 4 สาขาเรียกปรัชญาบริสทธิ์ (pure philosophy) สวนสุนทรียศาสตรเปนปรัชญาประยุกต ้ ุ (applied philosophy) มีสวนเกี่ยวของกับญาณวิทยา ซึ่งเปนปรัชญาสําคัญสาขาหนึ่งที่วา ดวยบอเกิด ลักษณะหนาที่ ประเภท ระเบียบวิธี และความสมเหตุสมผลของความรู หรือเรียก วาเปน ทฤษฎีความรู (theory of knowledge) เพื่อนํามาใชสอบสวน คนหา และตอบปญหา ถึงแหลงกําเนิดและอื่น ๆ ของสุนทรียภาพ สวนศาสตรแหงคุณคา (axiology) นํามาเพื่อใช เปนหลักเกณฑในการประเมินคุณคาทางสุนทรียภาพ คุณวิทยา, อรรฆวิทยา หรือศาสตรแหงคุณคา (axiology) เปนวิชาทีวาดวยเรืองของคุณคา (value) เปนสาขาหนึงของญาณวิทยา มีการพิจารณาถึง ่ ่ ่ ปญหาคุณคาของสิงตาง ๆ มีดวยกัน 4 ปญหาใหญดวยกัน คือ ่ 1. ลักษณะคุณคา 2. ประเภทคุณคา 3. บรรทัดฐานแหงคุณคา 4. สถานะทางอภิปรัชญาของคุณคา คุณวิทยามีสวนสําคัญโดยตรงกับสุนทรียศาสตรในการพิจารณาปญหาคุณคาทางสุนทรียะ วาดวยเรืองของความงาม ความดี และความจริงนันมีความสําคัญยิง ในการประเมินคุณคา ่ ้ ่ และการตัดสินเชิงสุนทรียภาพตอสุนทรียศาสตร โดยมีตรรกศาสตรและจริยศาสตรเขามา เกียวของดวย ่ 4 บทนํา
4.
คุณวิทยา สามารถแบงออกเปนลักษณะและประเภทได ดังนี้
1. ลักษณะคุณคา 1.1 คุณภาพ (quality) หมายถึง ลักษณะที่เปนคุณของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง หรือลักษณะ ประจําบุคคลหรือสิ่งของ แบงออกเปน 2 แบบ คือ ก. คุณภาพปฐมภูมิ (primary quality) เปนลักษณะคุณภาพหลัก เชน รูปราง รูปทรง การกินทีในอากาศ การเคลือนไหว การหยุดนิง สิงเหลานีพบไดใน ่ ่ ่ ่ ้ ธรรมชาติ และงานจิตรกรรม ประติมากรรม สถาปตยกรรม และอืน ๆ ตัวอยาง ่ เชน เสียงเปนคุณภาพปฐมภูมของดนตรี ิ ข. คุณภาพทุติยภูมิ (secondary quality) เปนลักษณะคุณภาพรอง ไมมีอยู ในสิ่งนั้น เกิดคุณภาพไดขนอยูกบการรับรูของผูหนึงผูใดรับรส เชน ไดยนเสียง ึ้ ั ่ ิ ไดเห็นสี ไดกลิน ไดรรส ไดสมผัส ซึงมีผลตอการเกิดอารมณสนทรียภาพ ่ ู ั ่ ุ 1.2 คุณลักษณะ (attribute) เปนลักษณะประจําที่เปนสวนสําคัญและจําเปนอัน ขาดมิไดของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ซึ่งทําใหสิ่งนั้นแตกตางไปจากสิ่งอื่น ๆ เชน ไมมีคุณ- ลักษณะแตกตางไปจากเหล็ก จิตรกรรมมีคุณลักษณะแตกตางไปจากดนตรี 1.3 คุณคา คา (value) เปนคําทีใชกนทัวไป หมายถึง สิงใดก็ตามทีเ่ ชือวามีคณคา ่ ั ่ ่ ่ ุ เพราะตอบสนองความปรารถนาของมนุษย หรือคุณคาที่เปนประโยชนนาสนใจ ตอบุคคล ความมีคาหรือมีคณคาสําหรับแตละคนไมเหมือนกัน หรืออาจคลายกัน ุ ก็ได โดยเฉพาะคุณคาทางนามธรรม เชน ความงามหรือสุนทรียภาพเปนคุณคา ของงานศิลปะ สวนความดีเปนคุณคาทางจริยศาสตร 1.4 คุณสมบัติ สมบัติ (property) หมายถึง คุณหรือคุณคาประจําตัวของบุคคล หรือสิ่งตาง ๆ ซึ่งมีอยูแลว กอนที่จะไดมาซึ่งสิทธิหรือตําแหนงหรือเปนอยู 1.5 คุณพิเศษ คุณวิเศษ ความดีที่แปลกกวาสามัญชนทั่วไป 1.6 คุณธรรม (virtue) สภาพคุณความดี 1.7 คานิยม (good will value) เปนคุณคาทีเ่ กิดจากบุคคลหรือกลุมบุคคลใหคานิยม สิงใดสิงหนึงรวมกัน ่ ่ ่ คําเหลานี้ลวนมีการนํามาใชในสุนทรียศาสตรกันมาก บทนํา 5
5.
สุ น ท
รี ย ศ า ส ต ร์ A E S T H E T I C S 2. ประเภทคุณคา แบงออกเปน 2 ประเภท คือ 2.1 คุณคานอกตัว (extrinsic value) หมายถึง คุณคาของสิ่งใดสิ่งหนึ่งที่มีคา อยูนอกตัว หมายความวา ถาเราตองการสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ไมใชจากสิ่งนั้น ๆ หากแต เปนความตองการเพราะสิ่งนั้นมีคานอกตัวสําหรับไปไดสิ่งอื่น เชน ตองการซื้อ งานจิตรกรรมภาพนั้น ไมใชเกิดจากเห็นคุณคาในงาน แตเปนเพราะผลงานภาพ นั้นมีคุณคานอกตัว สามารถนําไปขายไดเงินมากกวาที่ซื้อมา เงินเปนคุณคา นอกตัว สําหรับใชจายซื้อสิ่งของตาง ๆ เพื่อบํารุงบําเรอความสุข 2.2 คุณคาในตัว (intrinsic value) การที่สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีคาในตัวเอง หมายความ วา เราตองการสิ่งนั้นเพราะตัวสิ่งนั้นมีคณคาอยูในตัวเอง คุณคาตรงนี้ตรงขาม ุ กับคุณคานอกตัว เชน เห็นคุณคาในตัวของงานศิลปะ 3. บรรทัดฐานแหงคุณคา แบงออกเปน 2 ประเภทใหญดวยกัน คือ 3.1 คุณคาเชิงวัตถุวสัย (objective value) เปนมาตรฐานการชีขาดของการ ิ ้ ตัดสินขึนอยูกบคุณคาทางวัตถุวสยหรือปรนัยวิสยทีเ่ คยยึดถือ และยอมรับกัน ้ ั ิ ั ั ในกลุมสังคม เชน คุณคาของศิลปวัตถุตาง ๆ มีอยูแลวในตัวของมันเอง นอกจาก นี้ นักสุนทรียศาสตรแนววัตถุนยมยังถือเปนคุณคาทีสาคัญ เพราะเชือวามีวตถุ ิ ่ํ ่ ั จึงทําใหมสนทรียภาพเกิดขึน ีุ ้ 3.2 คุณคาเชิงจิตวิสัย (subjective value) เปนมาตรฐานการตัดสินที่ขึ้นอยูกับ การประเมินของบุคคลหรือของกลุม ยึดถือตามสถานการณทางสังคม กําหนด และยึดถือกันมา มีการใชความรูสึกเปนตัวกําหนด คุณคาเชิงจิตวิสัยนี้ถือเอา ความรูสึกที่เปนนามธรรมมีความสําคัญสูงสุด เปนทรรศนะตรงกันขามกับ คุณคาเชิงวัตถุวสย เชื่อวาเพราะมีจิตกําหนดจึงทําใหเกิดสุนทรียภาพ ิ ั นอกจากนี้ บรรทัดฐานแหงคุณคายังมีทรรศนะและการนําไปใชทแตกตางออกไปอีก เชน ี่ คุณคาทางจริยธรรม คุณคาทางประเพณี เปนตน อีกทั้งยังแบงคุณคาออกไปอีกเปนคุณคา ทางเศรษฐกิจ คุณคาทางสุนทรียศาสตร คุณคาทางจริยศาสตร คุณคาทางตรรกศาสตร คุณคาทางวิทยาศาสตร คุณคาทางญาณวิทยา คุณคาทางอภิปรัชญา และอื่น ๆ 6 บทนํา
6.
ปญหาเรื่องคุณคาจึงเปนประเด็นปญหาใหญ โดยเฉพาะเรื่องบรรทัดฐานแหงคุณคานั้น ยังแบงออกเปน มีความเชื่อวาคุณคามีความคงที่ถาวรไมเปลี่ยนแปลง
หรือไมมีมาตรฐาน ของบรรทัดฐานที่แนนอน เปลี่ยนแปลงได นอกจากนี้ ปญหาเรื่องของคุณคายังมีคุณคาที่เปด เผยเห็นไดชัดเจน ไมตองการคําอธิบาย กับคุณคาที่แฝงเรน สามารถรูไดดวยการสํานึก ความ ซาบซึ้ง และการอรรถาธิบาย ดังเชน คุณคาทางสุนทรียศาสตรที่มีคุณคาทั้งสองประการ ตรรกศาสตร ตรรกวิทยา (logic, logics) เปนศาสตรหนึ่งในวิชาปรัชญาวาดวยเรื่อง วิธีของการวิเคราะหและการตัดสินตามสมเหตุสมผลในการอางเหตุผล คําที่ใชในตรรกะ (logical term) สําหรับขอเสนอหรือขอความ มีทั้งที่เปนประโยคบอกเลาและประโยคปฏิเสธ มีเนื้อหาเปนขอเท็จจริงหรือความจริงอยางใดอยางหนึ่งเทานั้น จะมีความหมายกํากวมไมได หรือสรางประพจน (proposition) หรือขอเสนอใหม คําตรรกะที่ใชกันมากไดแก และ หรือ ไม ถา-ก็ ทุก บาง เปนตน ตรรกศาสตร เปนศาสตรที่ละเอียดออนซับซอน มีทั้งการใชคณิตศาสตร เชน คณิต ตรรกศาสตร (mathematic logic) ตรรกศาสตรสัญลักษณ (symbolic logic) ที่ใชภาษา สัญลักษณแทนภาษาถอยคํา วิชานี้ใชกันมากในศาสตรอื่น ๆ สวนในสุนทรียศาสตรนั้นนํามา ใชบาง เพราะเปนเรื่องของความรูสกคอนขางมาก ึ บทนํา 7
7.
สุ น ท
รี ย ศ า ส ต ร์ A E S T H E T I C S จริยศาสตร (ethics) เปนสาขาหนึงในวิชาปรัชญา จึงมีอกชือหนึงวา จริยปรัชญา มีสวนเกียวของกับกฎเกณฑ ่ ี ่ ่ ่ ขอบังคับในทางศาสนา และความเชือในลัทธิตาง ๆ อยูบาง แตจริยศาสตรหรือจริยปรัชญา ่ ตางจากหลักศาสนาไปบางตรงทีมงเนนถึงเนือหาสาระหรือแกน(substance)เนือหา(content) ่ ุ ้ ้ เนือเรือง (subject matter) สาระหรือแกนสาร (essence) ทีวาดวยเรืองของการแสวงหาความดี ้ ่ ่ ่ สูงสุดของชีวิตมนุษย คนหาเกณฑในการพิจารณาตัดสินความประพฤติของมนุษยวาอยาง ไหนผิดไมผด ถูกไมถก ดีไมดี ควรไมควร และพิจารณาปญหาเรืองสถานภาพของคุณคาทาง ิ ู ่ ศีลธรรม ซึ่งสุนทรียศาสตรบางสํานักยึดถือเปนมาตรฐานสําคัญสําหรับเกณฑการตัดสินเชิง สุนทรียภาพ สํานักจริยศาสตรมทรรศนะตางกันอยูหลายสํานัก เชน พวกอาเวค (อารมณ) นิยม (Emotiv- ี ism) มีหลักทฤษฎีอาเวคนิยม (Emotion Theory Ethics) เชือในการตัดสินดวยอารมณ ความ ่ รูสกเกียวกับศีลธรรมสําคัญมากกวาอาศัยขอเท็จจริง สวนพวกจริยศาสตรแบบธรรมชาตินยม ึ ่ ิ (Natural Ethics) มีทรรศนะวาควรหาวิธขอเท็จจริงเชิงประจักษ (empirical fact) มีกรอบการ ี ศึกษายึดถือมนุษยในสังคม เกียวของกับอะไรถูกอะไรผิดอะไรดีไมดี สํานักนีไมนยมคนหา ่ ้ ิ เกณฑการตัดสินตายตัว หากเชือในสิงหรือประสบการณทเี่ ปนอยูทเี่ กิดขึนตามธรรมชาติเปน ่ ่ ้ ขอเท็จจริงทางธรรมชาติ จริยศาสตรแนวประโยชนนยม (Utilitarianism) ของจอหน สจวต ิ มิลล (ค.ศ. 1806-1873) ทีเ่ ชือวาการมีศลธรรมดีหรือไมดขนอยูกบการนําความสุขสูมหาชน ่ ี ี ึ้ ั เชน ดุรยางคศิลปเปนสิงทีดี ดวยเหตุผลเพราะทําใหเกิดความรืนรมย ิ ่ ่ ่ จริยศาสตรมสวนเขามาสัมพันธกบสุนทรียศาสตรคอนขางแนบแนน โดยเปนหนึงในปญหา ี ั ่ หลักของสุนทรียภาพในเรืองของความดีหรือจริยธรรม ความสุนทรียหรือความงาม และความ ่ จริงหรือสัจธรรม ซึงจําเปนตอการสอบสวน วิเคราะห และวิจยในงานศิลปะทุกสาขา เชน ยุค ่ ั กอนประวัตศาสตร และยุคประวัตศาสตร มีสวนผูกพันกับสุนทรียศาสตรคอนขางมาก โดยมี ิ ิ ศาสนาเปนหลัก สวนยุคสมัยใหมแมจะลดบทบาทลงบางจากลัทธิศลปะบางลัทธิทมทรรศนะ ิ ี่ ี วา การสรางสรรคงานไมจาเปนตองคํานึงถึงเพราะไมใชหนาที่ แตกยงมีความสําคัญอยูไมนอย ํ ็ั เนืองจากยังมีผเู ห็นดวยอยูเ ชนกัน ่ 8 บทนํา
8.
แนวคิดในเรื่องมาตรการในจริยศาสตร แบงออกเปน 2
แนวทาง คือ 1. อัตนัยนิยม หรือจิตวิสย (Subjectivism) เชือวาจริยศาสตรไมมมาตรการตายตัว ั ่ ี สามารถเปลียนแปลงได เพราะเกิดจากมนุษยกาหนดขึนเอง มาตรการตาง ๆ ทีสราง ่ ํ ้ ่ มานั้น จะประสบผลขึ้นอยูกับมีคนเชื่อมากนอยเพียงไร ถาตองการใหมีความเชื่อ มาก ก็ขนอยูกบการสรางวิธการตาง ๆ เพือใหเกิดศรัทธา ึ้ ั ี ่ 2. ปรนัยนิยม หรือวัตถุวสัย (Objectivism) มีทรรศนะวามาตรการทางจริยศาสตรนั้น ิ มีความแนนอนตายตัวในระดับสูงสุด หรือขันสากล ดังนัน มนุษยจงมีหนาทีคนควา ้ ้ ึ ่ ศึกษาใหรมาตรการนัน เทาทียงไมรูก็เปนเพราะยังไมสามารถเขาถึงได ู ้ ่ั จริยศาสตรในยุคโบราณ และยุคกลางของชาวตะวันตกและชาวตะวันออก มีความเขม งวดมาก ทั้งนี้ขึ้นอยูกับมาตรการควบคุมความประพฤติของทางศาสนา และลัทธิความเชื่อ ในเวลานั้นกําหนดขึ้น ซึ่งมีผลสะทอนปรากฏในผลงานศิลปะทุกสาขาดวย นั่นยอมหมายถึง มีสวนสงผลตอสุนทรียศาสตรโดยตรง เพื่อใหเกิดความกระจางในจริยศาสตร จึงขอนําเสนอคําศัพทที่มักพบเห็นเสมอ ดังนี้ • จริยธรรม (ethic) มาจากคํา จริย + ธรรม มีแนวในการใชอยู 2 แนวทาง คือ ก. เปนความประพฤติทดงาม ทังเพือประโยชนแกตนและสังคม เชน ปฏิบตตามหลัก ่ี ี ้ ่ ั ิ ศีลธรรมทางศาสนา ทางวัฒนธรรมประเพณี หลักกฎหมาย และจรรยาบรรณใน วิชาชีพ ข. เปนเรื่องของความรูสึกนึกคิด และสติปญญาของบุคคล ใชไตรตรอง อะไรควร ไมควร • จรรยา (eliquette) คือความประพฤติ หมายความวา เปนพฤติกรรมทีควรปฏิบติ ่ ั เปนมารยาททางสังคม และเปนจรรยาบรรณทีบคคลในอาชีพตาง ๆ ควรปฏิบติ เชน ครู ่ ุ ั แพทย ชางหรือศิลปน เปนจรรยาบรรณวิชาชีพ (professional code) อาจมีการเขียน กําหนดหรือไมมการเขียนไวกได ี ็ • ศีลธรรม (moral) คําวา moral นันนํามาจากภาษาละติน moralis หมายถึง หลักของ ้ การประพฤติทดี สวนคําวาศีลธรรม นํามาจากคําในพระพุทธศาสนา หมายถึง หลักของ ี่ ความประพฤติทดทงาม มีศลมีธรรม ี่ ี ี่ ี บทนํา 9
9.
สุ น ท
รี ย ศ า ส ต ร์ A E S T H E T I C S • มโนธรรม (conscience) เปนความรูสึกทางใจ ในเรื่องของความผิดชอบชั่วดี อะไร ควรทํา ไมควรทํา • คุณธรรม (virtue) เปนสภาพของคุณงามความดี ทั้งในดานความประพฤติ และจิตใจ เชน ซื่อสัตยสุจริต อุทิศเสียสละ ความอดกลั้นอดทน ความรับผิดชอบ • คตินิยม (ideology) ความคิดหรือความเชื่อ อันมีจุดมุงหมายรวมกันของกลุมชน เชน กลุมวิชาชีพ นิกายศาสนา พรรคการเมือง • คติชาวบาน เปนเรืองราวความเชือของชาวบานเกียวกับอดีต เลากันปากตอปากและ ่ ่ ่ ประพฤติสบตอกันมาหลายชัวอายุคน สวนมากมักเปนเรืองของคติความเชือ ประเพณี ื ่ ่ ่ นิยาย นิทาน เพลง ภาษิตปริศนา บทเสียงทาย งานศิลปกรรม การละเลน ปจจุบน ่ ั มีการศึกษากันอยางลึกซึงในมนุษยศาสตร สังคมศาสตร และสุนทรียศาสตร ้ • คติธรรม เปนคํานาม หมายถึง ธรรมที่เปนแบบอยาง นอกจากนี้ คําวา คติ ยังนําไปใชเพื่อแสดงถึงความคิด ความเชื่อ และประพฤติปฏิบติ ั กันอีกมาก เชน คติโลกวิสัย (secularism) ใชในจริยศาสตร สุนทรียศาสตร และปรัชญาทาง ศิลปะอยูมาก เพราะเกี่ยวของกับทางโลกวิสัยโดยตรง ปรากฏในงานศิลปะจํานวนมาก เชน คติสขารมณ (hedoism) มีทรรศนะที่เชื่อวาความพึงพอใจในความสุข (pleasure) นั้น เปน ุ สิ่งประเสริฐสูงสุด และเปนคุณความดีที่แทจริง หลักการของคตินี้แนะนําใหบุคคลมุงแสวงหา ความสุขจากรสสัมผัส เปนความสุขทางโลกียสุข ปญหานี้เปนปญหาโลกแตก หรือปญหาที่ ยังคงเปนปญหามาตั้งแตโบราณกาลจนถึงปจจุบัน ตัวอยางที่ชัดเจน ไดแก แนวคิดในการ สรางงานศิลปะในสมัยโรโกโก ในฝรั่งเศส เมื่อคริสตศตวรรษที่ 17 ที่เห็นวางานศิลปะตอง ตอบสนองเรื่องของความสุขเทานั้น เปนตน คตินิยมตน หรือ อัตตานิยม (egoism) นับเปน คติที่สาคัญ มักพบเห็นเสมอในผูสรางสรรคงานศิลปะ คตินิยมสิทธิสตรี (feminism) ซึ่งเริ่มมี ํ บทบาทในคริสตศตวรรษที่ 20 เรื่อยมา เมื่อสตรีมีบทบาทตอการสรางสรรคงานศิลปะและ หนาที่การงานอยางมากในปจจุบัน คติอณาธิปไตย (anarchism) ที่เกิดจากคติมองโลกใน แงราย หรือทุนิยมตอสังคม แนวคิดนี้เชื่อวาอํานาจใด ๆ ที่มนุษยกําหนดขึ้นไมสําคัญ เพราะ มนุษยสามารถบริหารและกําหนดตัวเองไดโดยไมจําเปนตองบังคับ แนวคิดทางจริยศาสตรเหลานี้ ลวนเขาไปอยูในประเด็นปญหาทางสุนทรียศาสตร ทั้งสิ้น 10 บทนํา
Télécharger maintenant