Contenu connexe
Similaire à 9789740331414
Similaire à 9789740331414 (15)
9789740331414
- 2. 2 … การเป็นผู้ประกอบการยุคโลกาภิวัตน์
โลกการค้าและการลงทุนในปัจจุบันส่งผลให้ผู้ประกอบการได้สร้างความมั่งคั่งให้กับ
เศรษฐกิจในหลาย ๆ ประเทศเพราะเป็นกลุ่มบุคคลที่ขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจด้วยการสร้างฐาน
การผลิตสินค้าและบริการให้สอดคล้องกับวิถีชีวิต ความต้องการ จินตนาการ วัฒนธรรม
และจิตวิญญาณของผู้บริโภคในโลกยุคใหม่ได้อย่างลงตัวเพราะการเป็นผู้ประกอบการ
คือ สัญลักษณ์ของธุรกิจที่มีการแปรเปลี่ยนและบูรณาการทรัพยากรให้เกิดมูลค่าเพิ่ม
โดยมีความมุ่งมั่นให้เกิดการบรรลุวัตถุประสงค์เชิงพาณิชย์ (Frederick, Kuratko
and Hodgetts, 2006: 5) ผนวกกับการเป็นยุคของการเติบโตในระบบทุนนิยม
โดยเฉพาะภาคอุตสาหกรรมที่มนุษย์กลายเป็นแรงงานที่ต้องมีการควบคุมด้วยเครื่องจักรกล
เพื่อสนองตอบความอยู่รอดของตนเอง และเร่งสร้างความมั่งคั่งให้กับกลุ่มนักลงทุนที่
ไม่หยุดนิ่ง ผสมผสานกับเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่ถูกต่อยอดหรือประดิษฐ์คิดอย่าง
สร้างสรรค์และก้าวหน้ามากขึ้น (Bygrave and Zacharakis, 2008) เพื่อช่วยผ่อนปรน
ปรับเปลี่ยนแบบแผนชีวิตและการท�ำงานขึ้นมา ส่งผลท�ำให้คุณภาพชีวิตและหรือรูปแบบ
พฤติกรรมในการบริโภคของผู้คนเปลี่ยนแปลงไปอย่างมากมาย
การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นนี้สอดรับกับสินค้าและบริการในกลุ่มเศรษฐกิจสร้างสรรค์
ได้อย่างเหมาะสม ในการสนองตอบความต้องการและช่วยเติมเต็มสิ่งที่ขาดหายไปของ
ผู้คนในสังคมยุคโลกาภิวัตน์ อันเป็นเรื่องของส�ำนึกและความรู้สึกที่เชื่อมโยงกับ “จินตนาการ”
และ “ชีวิต” ของบุคคล สภาวะเช่นนี้เองที่ท�ำให้ระบบเศรษฐกิจสร้างสรรค์เติบโตขึ้น
อย่างน่าอัศจรรย์ สินค้าและบริการที่เกิดขึ้นได้สร้างมูลค่าเพิ่มและการเปลี่ยนแปลงคุณภาพ
ชีวิตมนุษย์ในยุคปัจจุบันไปพร้อม ๆ กัน
ดังนั้น ในบทนี้จึงน�ำเสนอความหมายและแนวทางในการสร้างแรงบันดาลใจ
ในการประกอบการ พร้อมทั้งยกตัวอย่างการแสวงหาโอกาสจากแรงบันดาลใจ รูปแบบ
แรงบันดาลใจ โครงสร้างกระบวนการประกอบการและกลยุทธ์การเข้าสู่อุตสาหกรรมใหม่ใน
ยุคโลกาภิวัตน์ดังรายละเอียดต่อไปนี้
ความหมายของแรงบันดาลใจ
แรงบันดาลใจมีความหมายที่คล้ายคลึงกันไปตามทัศนะของนักวิชาการที่เชี่ยวชาญ
ในด้านการบริหารธุรกิจและขอน�ำเสนอพอสังเขปดังต่อไปนี้
พจนานุกรมราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 (ราชบัณฑิตยสถาน, 2530 : 158) ได้ให้
ความหมายของแรงบันดาลใจว่าเป็นการท�ำให้อยาก ท�ำให้เกิด กระตุ้น ก�ำลังใจและก่อให้เกิด
_13-05(001-054)P3.indd 2 7/27/13 9:24 PM
- 3. แรงบันดาลใจในการประกอบการ …3
ปัจจุบันนิยมใช้แบบอย่างหรือคนดังที่คลั่งไคล้ เรียกกันว่าไอดอล (idol) เป็นแรงบันดาลใจ
กันมากขึ้น
เฟรดเดอร์ริค คูรัตโกะและฮอดเกตส์ (Frederick, Kuratko and Hodgetts, 2006)
ได้สรุปว่าแรงบันดาลใจ (inspiration) หมายถึง พลังอ�ำนาจในตนเองชนิดหนึ่งที่ใช้ใน
การขับเคลื่อนการคิดและการกระท�ำใด ๆ ที่พึงประสงค์ เพื่อให้บรรลุผลส�ำเร็จได้ตามต้องการ
แนวคิดของบาร์รินเจอร์และไอร์แลนด์ (Barringer and Ireland, 2008) ได้สนับสนุน
ว่าแรงบันดาลใจโดยไม่ต้องอาศัยสิ่งจูงใจภายนอก แต่ก่อให้เกิดแรงจูงใจขึ้นภายในจิตใจก่อน
เพื่อที่จะกระตุ้นให้เกิดการคิดและการกระท�ำในสิ่งที่พึงประสงค์เหมือนเช่นปกติวิสัยของ
มนุษย์ส่วนใหญ่ ไม่ว่าสิ่งที่ตนกระท�ำนั้นจะยากสักเพียงใดตนก็พร้อมที่จะฝ่าฟันอุปสรรค
ทั้งหลายสู่ความส�ำเร็จที่ต้องการให้ได้ แม้ว่าจะต้องเสียสละบางสิ่งของตนเองไปบ้าง แต่ก็
พร้อมที่จะเสียสละได้เสมอถ้าจะช่วยน�ำมาซึ่งผลส�ำเร็จที่ต้องการนั้นได้จริง ๆ
โรเบิร์ตส สตีเวนสัน ชาฮล์แมนและฮาเมอร์เมส (Roberts, Stevenson, Sahlman,
Marshall and Hamermesh, 2007) ได้กล่าวถึงแรงบันดาลใจว่าเป็นอ�ำนาจอันเกิดจาก
จิตวิญญาณ ซึ่งเป็นแก่นแท้ของแต่ละบุคคล โดยใช้เงื่อนไขภายในจิตใจของตนด้วยตัวเอง
ซึ่งเรียกว่า “การส�ำนึกรู้” เพื่อด�ำเนินการบางสิ่งบางอย่างให้บรรลุเป้าประสงค์
ผู้เขียนสรุปได้ว่า แรงบันดาลใจ คือ ความใฝ่ฝัน จินตนาการ ฐานการคิดความมีทิฐิ
ความมุ่งมั่นและความกระตือรือร้นที่ส่งผลให้เกิดแรงขับที่มีอยู่ในใจ หรือพลังใจในการ
ขับเคลื่อนและการกระท�ำบางสิ่ง บางอย่างเพื่อให้บรรลุความต้องการ ความคาดหวังและ
เป้าหมายในชีวิต ถึงแม้ว่าจะยากหรือประสบกับอุปสรรคเพียงใดก็ตามเพราะธรรมชาติ
ได้สร้างมนุษย์ให้มีขาทั้งสองข้าง พร้อมมือสวย ๆ อีกคู่หนึ่ง โดยเฉพาะคนส่วนมาก
ถนัดขวา ดังนั้น จึงใช้มือขวามากกว่ามือซ้าย เพราะมือซ้ายคือมือแห่งโชคชะตา มือขวา
คือมือที่สร้างและลงมือปฏิบัติ แต่เท่าที่ผ่านมาพบว่าคนหลายคนกลับปล่อยให้โชคชะตา
มาก�ำหนดชีวิต โชคชะตาซึ่งเป็นสิ่งที่เรียกว่า “นามธรรม” ที่มนุษย์คิดขึ้นมานั้นจะไม่มีทาง
มีอิทธิพลเหนือกว่าจิตใจและการกระท�ำของมนุษย์ได้เลย เพราะสิ่งดี ๆ ในชีวิตมักไม่เกิดขึ้น
เพราะความบังเอิญเช่นเดียวกัน แต่เกิดมาจากการลงมือปฏิบัติเพื่อให้เป็นรูปธรรม ตามแนวทาง
ในการสร้างแรงบันดาลใจของแต่ละบุคคล
_13-05(001-054)P3.indd 3 7/27/13 9:24 PM
- 4. 4 … การเป็นผู้ประกอบการยุคโลกาภิวัตน์
แนวทางในการสร้างแรงบันดาลใจ
แรงบันดาลใจไม่ได้เกิดกับทุก ๆ คนเสมอไป แต่เป็นสิ่งที่ซ่อนอยู่ภายในตัวบุคคล
บางคนที่มีความเป็นผู้ประกอบการเท่านั้น โดยที่บุคคลเหล่านั้นจะมีคุณลักษณะที่แตกต่าง
จากบุคคลอื่น ๆ สามารถจ�ำแนกแนวทางในการสร้างแรงบันดาลใจได้ 6 รูปแบบดังนี้ (Ryan
and Hiduke, 2006: 78-80)
1. แรงบันดาลใจในตนเอง
บุคคลซึ่งมีความฝันและความคาดหวังในการด�ำเนินชีวิต เพราะ “ทุกอย่างใน
ชีวิต สามารถเก็บเป็นแรงบันดาลใจได้ทั้งหมด” มนุษย์ทุกวันที่ต่างมีวิวัฒนาการต่างกัน
ตั้งแต่วัยเด็ก วัยรุ่น วัยผู้ใหญ่และวัยชรา ซึ่งความชอบของแต่ละบุคคลไม่เหมือนกัน
ส่งผลให้แรงบันดาลใจแตกต่างกันออกไป บางคนมีมาก บางคนมีน้อย โดยขึ้นอยู่กับ
สภาพแวดล้อมที่เกี่ยวข้องของเอกบุคคล เช่น บางคนชอบพูดหรือน�ำเสนอ แต่พอให้
ลงมือปฏิบัติอาจจะรู้สึกท้อแท้ ท�ำอะไรก็ไม่ส�ำเร็จตามเป้าหมาย หรือต้องใช้เวลาในการ
ท�ำงานมากกว่าคนอื่น ๆ ดังนั้น ต้องคิดเสมอว่าการจะกระท�ำอะไรก็ตามต้องมีพื้นฐานมาจาก
ความคาดหวังของตนเอง หรือเป็นสิ่งที่ตัดสินใจเอง แม้จะยากล�ำบากก็ต้องต่อสู้อดทน
พยายามผลักดันตัวเองให้ประสบความส�ำเร็จ อะไรที่ยังไม่รู้หรือไม่ถนัดก็จ�ำเป็นต้องอาศัย
การเรียนรู้ ประสบการณ์ที่สะสมมาอย่างต่อเนื่อง วัน เวลาในการฝึกฝน แสวงหาในการเรียน
เพิ่มเติมไปเรื่อย ๆ (Wickham, 2006: 20-21)
ตัวอย่างเช่น แนวคิดของสตีฟ จ๊อบส์ (Steve Jobs) ที่น�ำเสนอว่าบุคคลควร
กระท�ำในสิ่งที่มีความได้เปรียบและเป็นจุดแข็งของตนเองผนวกกับแรงบันดาลใจภายใต้
การด�ำเนินงานตามสัญชาตญาณและแรงบัลดาลใจของตนเอง ดังเช่น กรณีการประกอบการ
ของบริษัทแอปเปิล (Apple) ที่มีการสร้างปฏิสัมพันธ์ที่เหมาะสมและสอดคล้องระหว่าง
ระบบปฏิบัติการของซอฟต์แวร์กับส่วนที่เป็นฮาร์ดแวร์ ซึ่งบริษัทมีอยู่แล้ว โดยมีการ
ผลักดันและเอื้ออ�ำนวยให้สามารถปรับปรุง ตลอดจนหามุมมองที่เป็นนวัตกรรม เน้นการคิด
นอกกรอบ ส่งผลให้บริษัทแอปเปิลเป็นธุรกิจที่มีความสามารถในการแข่งขันระดับโลก
ยุคโลกาภิวัตน์
นอกจากนี้ยังมีปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับแรงบันดาลใจที่อาจจะคาดไม่ถึง เช่น สภาวะ
เศรษฐกิจ ภาวะโลกร้อน ปัญหาพลังงานและสิ่งแวดล้อม ปัญหาความยากจน ความล�ำบาก
และความแตกต่างของฐานะหรือวัฒนธรรม เนื่องจากประเด็นที่กล่าวมานี้อาจจะมีผลกระทบ
_13-05(001-054)P3.indd 4 7/27/13 9:24 PM
- 5. แรงบันดาลใจในการประกอบการ …5
เป็นอย่างมาก แต่เป็นปัจจัยที่มีความโดดเด่นและมีผลต่อกระบวนการหรือฐานการคิดของ
บุคคล ต่อวิธีการด�ำเนินชีวิตซึ่งแต่ละบุคคลก็สามารถเอามาประยุกต์ใช้เป็นแรงบันดาลใจ
ในการเป็นผู้ประกอบการเพื่อด�ำเนินธุรกิจได้เช่นกัน เพราะความคิดคือรูปแบบหรือ
แนวทางที่น�ำไปใช้ตอบสนองความต้องการของลูกค้าโดยน�ำมาจับคู่กับศักยภาพและ
โอกาสที่อาจจะเกิดขึ้นอย่างคาดไม่ถึง เพราะโอกาสคือความต้องการของลูกค้าที่ยัง
ไม่ได้รับการตอบสนอง ตลอดจนต้องติดตามข้อมูลข่าวสารของธุรกิจในระดับท้องถิ่น
สภาพเศรษฐกิจระดับท้องถิ่น ประเทศ และระดับสากลเพราะใครก็ตามที่มีการรับรู้ข้อมูล
หรือข่าวสารมากก็ย่อมได้เปรียบกว่าคนอื่น
ตัวอย่างหนึ่งของเรื่องแรงบันดาลใจ คือ แรงบันดาลใจของอาจารย์เฉลิมชัย
โฆษิตพิพัฒน์ที่ได้ท�ำการออกแบบและก่อสร้างวัดร่องขุ่น โดยอาจารย์เฉลิมชัยได้รับ
แรงบันดาลใจในการสร้างวัดมาจาก 3 สิ่งต่อไปนี้ (1) ชาติ หมายถึง ความรักบ้านเมือง
รักงานศิลป์ จึงหวังสร้างงานศิลปะที่ยิ่งใหญ่ไว้เป็นสมบัติของแผ่นดิน (2) ศาสนา หมายถึง
ธรรมะได้เปลี่ยนชีวิตของอาจารย์เอง จากจิตที่ร้อนกลายเป็นเย็น ดังนั้น จึงขออุทิศตน
ให้แก่พระพุทธศาสนา และ (3) พระมหากษัตริย์ หมายถึง ความรักในองค์พระมหากษัตริย์
จากการเข้าเฝ้าฯ ถวายงานพระองค์ท่านหลายครั้ง จากการพบเห็นพระอัจฉริยภาพทาง
ศิลปะและพระเมตตาของพระองค์ท่าน จนบังเกิดความตื้นตันและส�ำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ
จึงปรารถนาที่จะสร้างงานพุทธศิลป์ถวายเป็น “งานศิลปะประจ�ำรัชกาลพระองค์ท่าน”
เพราะที่ผ่านมาวัดวาอารามที่สร้างกันใหม่ ๆ ก็ยังยึดอิทธิพลศิลปะเก่า ๆ (เฉลิมชัย
โฆษิตพิพัฒน์, 2551 : 2) ดังนั้น จากเรื่องราวที่ได้กล่าวมาข้างต้น จึงเป็นแรงบันดาลใจและ
จุดปรารถนาจะสร้างวัดให้เหมือนเมืองสวรรค์ที่มนุษย์สัมผัสได้ โดยใช้ภาพวาดหรือ
สถาปัตยกรรมด้านศิลปวัฒนธรรมสื่อความหมาย โดยได้เริ่มสร้างตั้งแต่ พ.ศ. 2540 จากเดิม
มีเนื้อที่ 3 ไร่ ได้ซื้อที่ดินเพิ่มและมีผู้บริจาค คือ คุณวันชัย วิชญชาคร จนปัจจุบัน
มีเนื้อที่ประมาณ 9 ไร่ และมีพระกิตติพงษ์ กัลยาโณ รักษาการเจ้าอาวาสองค์ปัจจุบัน
และเป็นสถานที่ท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงรายที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักของคนในระดับโลก
ผลพลอยได้จากการสร้างวัดร่องขุ่น คือ มีจ�ำนวนผู้ประกอบการเข้ามาอ�ำนวยความสะดวก
ให้กับนักท่องเที่ยวด้วยการจ�ำหน่ายสินค้าและบริการ อีกทั้งอาจารย์ไม่ได้หวังผลก�ำไร
จากผลงานที่สร้างขึ้นมาเพราะอาจารย์ต้องการสื่อศิลปะในยุคปัจจุบันที่เป็นอัตลักษณ์
เฉพาะเท่านั้น ดังภาพที่ 1-1
_13-05(001-054)P3.indd 5 7/27/13 9:24 PM
- 6. 6 … การเป็นผู้ประกอบการยุคโลกาภิวัตน์
ภาพที่ 1-1 บรรยากาศวัดร่องขุ่นและภาพอาจารย์เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์
ที่มา : http://www.abhakara.com (2554)
2. แรงบันดาลใจจากครอบครัว
“ครอบครัว” จัดได้ว่าเป็นปัจจัยที่หนุนเสริมให้แต่ละบุคคลเกิดความส�ำเร็จ
หากทุกคนสามารถสร้างครอบครัวที่อบอุ่นและมีความสุขร่วมกันได้ นับว่าเป็นความส�ำเร็จ
สูงสุดในชีวิต เนื่องจากเงินทอง ลาภยศ บารมี ความเจริญก้าวหน้าในอาชีพใด ๆ เป็นเพียง
ความส�ำเร็จที่เป็นแบบเปลือกหรือภายนอกที่มิอาจยั่งยืนได้ ส่วนความส�ำเร็จภายในที่ได้รับ
จากครอบครัว พ่อ แม่ พี่ น้องและเครือญาติที่คอยให้ค�ำแนะน�ำ ชี้แนะ ช่วยเหลือ
ซึ่งกันและกันย่อมจะเป็นความส�ำเร็จที่มีคุณค่ามากกว่า ซึ่งคนส่วนมากต้องการเป็นบุคคล
ที่มีความส�ำคัญ อยากมีคุณค่าและอยากประสบความส�ำเร็จในชีวิต ซึ่งแรงบันดาลใจเหล่านี้
เป็นพื้นฐานที่ดีส�ำหรับเอกบุคคลในการประกอบการ
ดังนั้น หากเริ่มนับหนึ่งในครอบครัวของแต่ละคนแล้วในวันนี้ ครอบครัวคงจะ
เปรียบเสมือน “บ้านหลังแรก” ที่หัวหน้าและสมาชิกครอบครัวต้องพยายามสร้างบ้าน
ให้อบอุ่นมากที่สุดเท่าที่จะท�ำได้ โดยบ้านหลังต่อ ๆ ไปอาจเป็นบ้านในรูปแบบอื่น อาทิ
การสร้างองค์กรธุรกิจ สร้างสังคมแห่งความดีให้อยู่เต็มพื้นที่บ้านหลังใหญ่ในระดับ
ประเทศต่อไป อนึ่ง หากใครก็ตามได้รับการสนับสนุนจากครอบครัว สภาพแวดล้อม
จากครอบครัว ประสบการณ์จากสมาชิกภายในครอบครัว ความรู้และแนวคิด เงินทุน
ที่ดิน ทรัพย์สินหรือโรงงานที่มีพื้นฐานมาจากการสะสมความมั่งคั่งจากธุรกิจที่ตนเอง
หรือครอบครัวเป็นผู้ก่อตั้ง ซึ่งเป็นทรัพยากรในการด�ำเนินธุรกิจ สิ่งเหล่านี้เสมือนหนึ่ง
เป็นปัจจัยหนุนเสริมให้เกิดการเป็นผู้ประกอบการและส่งผลให้เห็นโอกาสที่จะประสบ
_13-05(001-054)P3.indd 6 7/27/13 9:24 PM
- 7. แรงบันดาลใจในการประกอบการ …7
ความส�ำเร็จมากยิ่งขึ้น ตัวอย่างเช่น คุณเฉลียว อยู่วิทยา ผู้ถือหุ้นร้อยละ 49 ในธุรกิจประเภท
เครื่องดื่มบ�ำรุงก�ำลังยี่ห้อ “กระทิงแดง (Red Bull)” หรือคุณเจริญ ศิริวัฒนภักดี เจ้าของ
อุตสาหกรรมเบียร์ช้างและธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ ล�ำดับสุดท้ายเป็นครอบครัวที่มีชื่อเสียง
อีกท่านหนึ่ง คือ ตระกูล “เจียรวนนท์” ผู้ครอบครองหุ้นใหญ่ในธุรกิจเครือเจริญโภคภัณฑ์หรือ
ซีพีกรุ๊ป เป็นต้น
3. แรงบันดาลใจจากเพื่อน
เกิดจากกลุ่มเพื่อนที่มีความใกล้ชิดหรือบุคคลที่เป็นผู้ให้ข้อมูล บอกแนวทาง
ที่เป็นโอกาสอันดีในการประกอบธุรกิจแบบใหม่ ๆ ซึ่งมีคนเป็นจ�ำนวนมากมีข้อมูลเกี่ยวกับ
โอกาสในการประกอบธุรกิจที่หลากหลาย ดังเช่นตัวอย่างต่อไปนี้ คือนายกิจเกษม
ทองค�ำกูล รู้ว่าที่ใกล้มหาวิทยาลัยราชภัฏล�ำปางมีห้องว่างอยู่เป็นจ�ำนวนมาก จึงได้บอก
นายณัฐ หาญชัยนิตยพันธุ์ ซึ่งเรียนจบมหาวิทยาลัยราชภัฏล�ำปางเช่นเดียวกันแต่ยัง
หางานท�ำไม่ได้ ทั้งคู่เกิดความสนใจมองเห็นเป็นโอกาสที่จะเริ่มต้นธุรกิจของตนเอง
โดยการเช่าห้องว่างนั้นเปิดเป็นร้านขายอุปกรณ์การศึกษา ซึ่งมีเครื่องเขียน ต�ำราเรียน
บริการถ่ายเอกสาร เข้าปก เย็บเล่มรายงานของนักศึกษาและอื่น ๆ แบบครบวงจร
เพื่อสนองความต้องการของนักศึกษาโดยเฉพาะ ดังนั้น แหล่งที่มาของโอกาสเช่นนี้
มีให้พบเห็นกันโดยทั่วไป ผนวกกับตนเองมีความทะเยอทะยานต่อผลส�ำเร็จที่มุ่งหวัง
ในอนาคต มีการมองเห็นผลลัพธ์ที่จะได้จากการกระท�ำที่มีคุณค่าสูงสุดและมีความรู้สึกว่า
ถ้าเข้าถึงโอกาสเหล่านั้นได้จะเป็นสิ่งที่น่าท้าทายที่สุดในชีวิต
4. แรงบันดาลใจจากองค์กรหรือการสัมมนาผู้ประกอบการยุคใหม่
บุคคลผู้ที่มีลักษณะที่จะประสบความส�ำเร็จและพบความสุข คือ ผู้ที่กล้าที่จะ
เปลี่ยนแปลงตัวเอง และถือได้ว่าเป็นผู้ที่กล้าหาญที่จะรับฟังค�ำติมากกว่าค�ำชม คือ
มีความกล้า ในทางตรงกันข้าม บุคคลผู้ที่มีลักษณะที่จะล้มเหลวและมีแต่ความทุกข์ใจ
คือผู้ที่ยึดตัวเองเป็นหลัก ไม่ยอมรับฟังผู้อื่น ผู้ที่ยึดตัวเองเป็นหลักคือผู้ที่หมดโอกาส
ในการเรียนรู้โดยแท้จริง แม้ใจอยากได้แต่สิ่งดี ๆ แต่สิ่งดี ๆ ก็เข้าไม่ถึงใจเพราะความกลัว
ใจจึงปิดความคิด จึงไม่ก้าวเดินต่อไป
การก้าวเดินผนวกกับการแสวงหาประสบการณ์ องค์ความรู้หรือความต้องการ
บรรลุความส�ำเร็จ สามารถท�ำได้ด้วยการเข้าร่วมสัมมนาด้านการจัดการธุรกิจหรือ
ผู้ประกอบการยุคใหม่ซึ่งจะได้รับความรู้ด้านวิชาการและวิชาชีพที่เป็นปัจจุบันจากวิทยากร
_13-05(001-054)P3.indd 7 7/27/13 9:24 PM
- 8. 8 … การเป็นผู้ประกอบการยุคโลกาภิวัตน์
ที่มาจากหน่วยงานภาครัฐและเอกชน ด้วยเทคนิคการบรรยาย การประชุมเชิงปฏิบัติการ
การสาธิตและการศึกษาดูงาน เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน
5. แรงบันดาลใจจากสถานการณ์บีบบังคับ
บางครั้งบุคคลอาจเจอสถานการณ์ที่ไม่คาดฝัน เช่น ความกดดันในการท�ำงาน
ความขัดแย้งอย่างรุนแรงในการท�ำงาน การให้ออกจากงานภายใต้สภาวะวิกฤตเศรษฐกิจ
และการหลีกหนีสถานการณ์บางอย่างที่ตนเองไม่ต้องการ สิ่งเหล่านี้เป็นการอพยพลี้ภัย
จากเหตุและปัจจัยที่มีความแตกต่างกัน แต่ก็ได้สร้างแรงกดดันให้เกิดการเอาตัวรอด ส่งผล
ให้เกิดความมุ่งมั่นที่จะปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต มีความเชื่อมั่นในตนเองเพื่อให้เกิดความมุ่งมั่น
ในการท�ำงาน ความตั้งใจล้นเปี่ยมในอันที่จะท�ำสิ่งใด ๆ ให้บรรลุผลส�ำเร็จให้จงได้ ไม่ว่า
จะต้องทุ่มเทแรงกาย แรงใจและก�ำลังสติปัญญามากน้อยแค่ไหน ไม่ว่าจะต้องเปลืองเวลา
เนิ่นนานสักเท่าใด และไม่ว่าจะยากสักปานใดก็จะไม่ย่อท้อโดยเด็ดขาด อันเป็นผลมาจาก
สาเหตุต่อไปนี้ (Frederick, Kuratko and Hodgetts, 2006)
5.1 ผู้ลี้ภัยจากต่างประเทศ (the foreign refugee) หมายถึง การที่บุคคลเป็น
จ�ำนวนมากที่ต้องหลบหนีปัญหาทางการเมือง ศาสนาหรือสภาวการณ์ทางเศรษฐกิจตกต�่ำ
ในประเทศของตนเอง ดังนั้นจึงไปอาศัยอยู่ในประเทศอื่นและประกอบธุรกิจในประเทศ
ที่ตนเองไปลี้ภัย
5.2 ผู้ลี้ภัยจากบริษัท (the corporate refugee) หมายถึง การที่บุคคลอีกส่วนหนึ่ง
ไม่สามารถทนสู้กับสภาพแวดล้อมการท�ำงานในบริษัทที่ตนเองท�ำงานอยู่ มีความขัดแย้งกับ
เจ้านายหรือเพื่อนร่วมงานอย่างรุนแรง ซึ่งอาจเกิดจากข้อบังคับ กฎ กติกาหรือการไม่ได้รับ
การยอมรับจากบุคคลอื่น ๆ ดังนั้น ทางออกส่วนหนึ่งของบุคคลกลุ่มนี้คือ การประกอบธุรกิจ
ของตนเอง
5.3 ผู้ลี้ภัยจากพ่อแม่ (the parental refugee) หมายถึง การที่บุคคลออกจาก
ธุรกิจครอบครัวเพื่อแสดงความสามารถของตนเองว่ามีความสามารถประกอบธุรกิจได้
โดยล�ำพังและด้วยความมุมานะของตนเองในการสร้างฐานะด้วยการประกอบธุรกิจ
5.4 ผู้ลี้ภัยที่ต้องการความเสมอภาคของสตรี (the feminist refugee) หมายถึง
การที่บุคคลซึ่งเป็นเพศหญิงที่ได้รับประสบการณ์ไม่ดี หรือจากการถูกเลือกปฏิบัติอย่าง
ขาดความเท่าเทียม อันเกิดจากความแตกต่างทางเพศและเลือกที่จะเริ่มธุรกิจของตนเองเพื่อ
พิสูจน์ความสามารถของตนเอง
_13-05(001-054)P3.indd 8 7/27/13 9:24 PM
- 9. แรงบันดาลใจในการประกอบการ …9
5.5 ผู้ลี้ภัยที่เป็นแม่บ้าน (the housewife refugee) หมายถึง บุคคลที่เริ่มธุรกิจ
ของตนเอง เมื่อลูก ๆ โตแล้วและมีงานท�ำที่มั่นคงหรืออาจเกิดจากไม่ต้องรับผิดชอบงานบ้าน
ที่เคยท�ำอยู่ จึงหาแนวทางในการประกอบการธุรกิจ
5.6 ผู้ลี้ภัยทางสังคม (the social refugee) หมายถึง การที่บุคคลอีกกลุ่มหนึ่ง
ไม่ยอมรับระเบียบ แบบแผนของสังคมและแสดงออกโดยอาศัยกิจกรรมในการประกอบการ
เช่น การด�ำเนินธุรกิจแบบพอเพียง “เกษตรอินทรีย์” เป็นต้น
5.7 ผู้ลี้ภัยทางการศึกษา (the education refugee) หมายถึง การที่กลุ่มคน
ที่ถูกตัดชื่อออกจากสถาบันการศึกษา หรือมีเหตุจ�ำเป็นที่เรียนไม่จบและตัดสินใจในการ
ประกอบการของตนเอง ดังตัวอย่างเช่น นายลี กาชิง นักธุรกิจชาวจีนที่ประสบความส�ำเร็จ
ในระดับโลกและเป็นผู้ประกอบการ 1 ใน 10 ที่เป็นมหาเศรษฐีซึ่งมีความร�่ำรวยระดับโลก
ดังภาพที่ 1-2
ภาพที่ 1-2 นายลี กาชิง นักธุรกิจชาวจีนที่ประสบความส�ำเร็จในระดับโลก
ที่มา : http://www.google.co.th (2553)
จากภาพที่ 1-2 นายลี กาชิง นักธุรกิจชาวจีนเจ้าของสมญานามค�ำว่า “ซูเปอร์
แมน” คือ อีกหนึ่งต�ำนานเดินดินนักธุรกิจ ผู้ประสบความส�ำเร็จบนเวทีระดับโลกอย่างแท้จริง
นายลี กาชิงเกิดที่ประเทศจีน ก่อนที่จะเดินทางเข้ามาในเขตการปกครองพิเศษฮ่องกง
ในยุคที่ยังอยู่ภายใต้การปกครองของสหราชอาณาจักรในฐานะผู้ลี้ภัย เรื่องราวชีวิตของ
นายลี กาชิงมีความน่าสนใจมากและมีส่วนในการสร้างแรงบันดาลใจให้นักธุรกิจสายเลือดใหม่
หลายต่อหลายคน ซึ่งในอดีตต้องออกจากโรงเรียนเมื่อตอนอายุ 15 ปี เพื่อรับหน้าที่เสาหลัก
ในการดูแลแม่และน้อง ๆ แทนที่ผู้เป็นพ่อที่เสียชีวิต นายลี กาชิง คือต้นแบบของผู้ที่
ท�ำงานหนักตั้งแต่ยังเป็นหนุ่ม ได้เริ่มจัดตั้งบริษัทแห่งแรกที่ด�ำเนินธุรกิจเกี่ยวกับอุตสาหกรรม
พลาสติกตั้งแต่อายุยังไม่ทันจะครบ 30 ปี จากนั้นจึงเริ่มขยับขยายธุรกิจไปยังสาขาอื่น ๆ
_13-05(001-054)P3.indd 9 7/27/13 9:24 PM
- 10. 10 … การเป็นผู้ประกอบการยุคโลกาภิวัตน์
โดยมีบริษัท Cheung Kong (Holdings) เป็นบริษัทแม่และยังเป็นเจ้าของบริษัท Hutchison
Whampoa Ltd. และบริษัทอื่น ๆ ที่อยู่ในเครืออีกเป็นจ�ำนวนมาก ซึ่งกลุ่มธุรกิจสื่อสาร
ทั้งในประเทศฮ่องกง จีนและยุโรป
ฉะนั้น จึงกล่าวได้ว่า นายลี กาชิง คือผู้ทรงอิทธิพลอย่างแท้จริงเกี่ยวกับธุรกิจ
ด้านการสื่อสาร โดยมีทรัพย์สินมากกว่าสามหมื่นสี่พันล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ ลักษณะ
ที่โดดเด่นของนายลี กาชิงในการด�ำเนินธุรกิจก็คือ มีความกล้าได้กล้าเสียพร้อมที่จะ
ลงทุนท�ำในสิ่งใหม่ ๆ ตลอดเวลา นอกจากนี้อุปนิสัยส่วนตัวยังชอบอ่านหนังสือเพื่อ
ศึกษาหาความรู้อยู่เป็นประจ�ำอีกด้วย เรียกได้ว่าเป็นหนอนหนังสือเลยทีเดียว ซึ่งปัจจุบัน
บริษัทของนายลี กาชิง คือผู้ให้บริการโทรศัพท์ในระบบ 3G ที่ใหญ่ที่สุดในโลก โดยใน
รอบปีที่ผ่านมาบริษัทฮัทชินสันได้มีผลการประกอบการดีมาก โดยมีก�ำไรต่อหุ้นเพิ่มขึ้น
ถึงร้อยละ 40 แต่มีอยู่สองสิ่งเท่านั้นที่ผู้ประกอบการหน้าใหม่มีเหมือนกันและเท่าเทียม
กับบุคคลอื่น ๆ ที่เป็นผู้สร้างแรงบันดาลใจในการท�ำธุรกิจ นั่นคือ (1) การสร้างสรรค์สิ่งต่าง ๆ
ให้เกิดขึ้นด้วยตนเอง และ (2) การใช้เวลาในการท�ำความฝันสิ่งที่นึกคิดอยากจะท�ำให้
เป็นความจริง ทั้งสองสิ่งนี้คือหัวใจและองค์ประกอบส�ำคัญที่มีให้กับผู้ประกอบการทุกคน
ซึ่งอยู่ที่ว่าผู้ประกอบการจะสามารถน�ำทั้งสองอย่างนี้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ได้มากที่สุด
ขนาดไหนนั่นเอง
จากที่ผู้เขียนได้กล่าวมาแล้วข้างต้น พบว่าสาเหตุของการประกอบการใหม่ใน
สถานการณ์บีบบังคับหรือคับขันนั้นมีหลายรูปแบบ แต่ไม่ว่าจะรูปแบบใดก็ตาม ทุกคนต่างก็
มีแรงบันดาลใจและมีความมุ่งมั่นที่จะประกอบการให้ประสบความส�ำเร็จเช่นเดียวกัน
6. แรงบันดาลใจจากการเรียนรู้จากการท�ำงาน
แรงบันดาลใจที่เป็นผลมาจากการเรียนรู้ในการท�ำงานและประสบการณ์ของผู้อื่น
หรือเห็นบุคคลอื่นท�ำงานแล้วประสบความส�ำเร็จ ได้รับการยอมรับจากสังคมหรือเห็นจุดอ่อน
ของผู้ประกอบการรายอื่น ๆ และน�ำมาปรับปรุงหรือพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ดีกว่าเดิม ตัวอย่าง
กรณีศึกษา “ธุรกิจข้าวแต๋นทวีพรรณ” (อ�ำเภอเกาะคา จังหวัดล�ำปาง) ต่อไปนี้
กรณีศึกษาผู้ประกอบการที่เรียนรู้จากการท�ำงาน “ข้าวแต๋นทวีพรรณ” ซึ่งเป็น
ผู้ประกอบการในระดับท้องถิ่นของจังหวัดล�ำปาง เจ้าของคือ นางพรรณี อินทร์พรหม ได้ท�ำ
ธุรกิจค้าขายของช�ำและท�ำธุรกิจโรงภาพยนตร์ในอ�ำเภอเกาะคา หลังจากนั้นมองเห็นว่า
ธุรกิจข้าวแต๋น บ้านศาลาของอาจารย์สุมล อ�ำเภอเกาะคา ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากจึง
_13-05(001-054)P3.indd 10 7/27/13 9:24 PM