SlideShare a Scribd company logo
1 of 53
Download to read offline
T.C.
       MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI




      MEGEP
(MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN
      GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)




  GRAFİK VE FOTOĞRAF



   SULU BOYA TEKNİĞİ




            ANKARA 2007
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
     Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı
       Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında
       kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim
       programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik
       geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır).
     Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye
      rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış,
      denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve
      Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır.
     Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği
      kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve
      yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.
     Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki
       yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden
       ulaşılabilirler.
     Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.
     Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında
      satılamaz.
İÇİNDEKİLER

AÇIKLAMALAR ....................................................................................................................ii
GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1
ÖĞRENME FAALİYETİ– 1 ................................................................................................... 3
1. İLLÜSTRASYON................................................................................................................ 3
   1.1. İllüstrasyon Tanımı ve Türleri ...................................................................................... 3
   1.2. Sulu Boya Tekniği ........................................................................................................ 5
      1.2.1. Sulu Boyanın Tarihçesi.......................................................................................... 5
      1.2.2. Sulu Boya Tekniğinde Kullanılan Araç ve Gereçler ............................................. 9
      1.2.3. Sulu Boya Tekniğinin de Boyama Yöntemleri.................................................... 12
      1.2.4. Sulu Boya Tekniğinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar................................. 18
      1.2.5. Örnek Sulu Boya Çalışmaları .............................................................................. 19
   UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 25
   UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 31
   ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 36
ÖĞRENME FAALİYETİ– 2 ................................................................................................. 39
2. KİTAP RESİMLEME (İLLÜSTRASYON) ...................................................................... 39
   2.1. Çocuk Hikâye Kitapları İllüstrasyonları ..................................................................... 39
   UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 44
   UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 46
MODÜL DEĞERLENDİRME .............................................................................................. 47
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 48
KAYNAKLAR....................................................................................................................... 49




                                                                       i
AÇIKLAMALAR

                 AÇIKLAMALAR
MODÜLÜN KODU      211GS0088
ALAN              Grafik ve Fotoğraf
DAL/MESLEK        Ortak Alan
MODÜLÜN ADI       Sulu Boya Tekniği
MODÜLÜN TANIMI    Sulu Boya Tekniği ile ilgili temel kavramların ve
                  uygulamaların yapıldığı öğrenme materyalidir.
SÜRE              40/32
ÖNKOŞUL           Temel Sanat Eğitimi ve Temel Desen ders modüllerini
                  almış olmak
YETERLİK          Kompozisyonu sulu boya tekniği ile renklendirmek
MODÜLÜN AMACI     Genel Amaç
                  Öğrenci bu modül ile, gerekli ortam sağlandığında çeşitli
                  grafik ve illüstrasyon tasarımı çalışmalarında sulu boya
                  tekniğini hatasız olarak kullanabileceksiniz.
                  Amaçlar
                   Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun ortam
                   sağlandığında;
                   1. Sulu boya tekniğini, kullanım alanlarını ve araç
                         gereçlerin özelliklerini inceleyerek kompozisyonu
                         sulu boya ile renklendirebileceksiniz.
                   2. Seçilen bir konuda (kitap resimleme vb.) eskiz ve
                         taslakları hazırlayabilecek ve seçilen taslağı tekniğe
                         uygun renklendirebileceksiniz.
EĞİTİM ÖĞRETİM    Ortam: Grafik atölye ve laboratuvarları, sınıf, işletme,
ORTAMLARI VE      kütüphane, ev, bilgi teknolojileri ortamı vb.
DONANIMLARI       Donanım: Şövale, resim altlığı, resim kâğıdı, doğal ve
                  yapay objeler , sulu boya, kuru-sulu kalemler, ekolin, palet,
                  fırçalar, kâğıt havlu, su kabı, ışıklı atölye ortamı, konu ile
                  ilgili görsel yayınlar
ÖLÇME VE          Modülün içinde yer alan her faaliyetten sonra, verilen
DEĞERLENDİRME     ölçme araçlarıyla kazandığınız bilgileri ölçerek kendi
                  kendinizi değerlendireceksiniz.
                  Öğretmen, modül sonunda size ölçme aracı ( test, çoktan
                  seçmeli, doğru yanlış vb.) uygulayarak modül uygulamaları
                  ile kazandığınız bilgileri ölçerek değerlendirecektir.




                                ii
GİRİŞ

                                         GİRİŞ
      Sevgili Öğrenci,

       Sulu boya tekniği ile resim çalışmak, ilk başlayanlar için zor gelebilir; çünkü bu teknik
sabır ve titizlik isteyen bir tekniktir.

        Bu modülde sizlere ilk öğrenme faaliyetinde; sulu boya malzemeleri, teknikleri
hakkında bilgiler verilmektedir. Uygulamaları belirlenen uyarılar doğrultusunda takip
etmeniz ve bunun yanında boş zamanlarınızda çalışmalar yapmanız sulu boya tekniğinde
kendinizi geliştirmenize büyük ölçüde yardımcı olacaktır. Ayrıca modül içinde sulu boya
tekniği ile birlikte sulu boya etkisi verecek kuru-sulu kalemlerle ve ekolin boya kullanımı ile
ilgili bilgiler verilmektedir. İkinci öğrenme faaliyetinde, çocuk kitapları resimleme
(illüstrasyon ) çalışmaları ile ilgili bilgiler ve uygulamalar yer almaktadır.

       Modül sonunda, öğrendiğiniz becerileri sanatla ilgili tüm alanlarda kullanabilir ve
farklı bir teknik olan sulu boya ile kendi tasarımlarınızı renklendirebilirsiniz.




                                               1
2
ÖĞRENME FAALİYETİ– 1
                  ÖĞRENME FAALİYETİ– 1
     AMAÇ

       Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun ortam sağlandığında obje etütleri
ve tasarladığınız kompozisyonları sulu boya tekniğine uygun renklendirebileceksiniz.


   ARAŞTIRMA

           Görsel kaynaklardan sulu boya tekniği ile yapılmış çalışmaları inceleyiniz.
           Gramajı farklı kâğıtlar üzerinde sulu boya ile denemeler yapınız.




                               Resim 1.1: Sulu boya denemeleri


                          1. İLLÜSTRASYON
1.1. İllüstrasyon Tanımı ve Türleri
       Grafik sanatının bir alanı olan illüstrasyon; yüzeylerin resimlenmesi, sözel unsurların
çeşitli çizim ve boyama tekniklerini kullanarak görsel hale getirilmesidir. İllüstrasyon bir
durumu dramatik veya eğlenceli bir şekilde anlatır. İllüstrasyonun en belirgin özelliği; bir
öyküyü, olayı, temayı çizgilerle fantezi bir anlatımla daha ilgi çekici hale getirmesidir.

       Resim kalemleri, renkli kuru boyalar, mürekkep, keçeli kalemler, sulu boya, ekolin
(anilin), guaj, akrilik, airbrush ve karışık teknik illüstrasyonda kullanılan tekniklerdir.

      Kullanım alanlarına göre üç grupta toplanabilir:

      Reklam illüstrasyonları; bir ürün ya da bir hizmeti tanıtmak amacıyla yapılan
çalışmalardır. Afiş, ilan, ambalaj, takvim, broşür tasarımları reklam illüstrasyon
çalışmalarındandır.



                                              3
Resim 1. 2: Afiş çalışmaları

      Yayın illüstrasyonları; kitap, gazete, dergi, ansiklopedi vb. basılı yayınlarda sözel
unsurları görsel bir dille anlatmak yayın illüstrasyonları alanını kapsamaktadır.




                           Resim 1. 3:Çocuk kitabı illüstrasyonu

      Bilimsel ve teknik illüstrasyonlar; Tıp, zooloji, botanik, jeoloji, mekanik vb. gibi
uzmanlık alanlarında öğretici, tanımlayıcı, vurgulayıcı amaçlarla bir konuyu veya konunun
detayını ön plana çıkarabilecek şekilde resimlemek bu alanı kapsamaktadır( Ayrıntılı bilgi
için Kitap Kapağı modülüne inceleyiniz.).




                                             4
Resim 1. 4: Bilimsel amaçlı illüstrasyonlar

1.2. Sulu Boya Tekniği
       Sulu boya, içeriğinde renk pigmentleri ve zamk (arapzamkı) olan ve adından
anlaşıldığı gibi su esaslı boyadır.

       Saydam veya örtücü olarak kullanılabilir. Sulu boya tekniğinin en belirgin özelliği
renklerin saydam ve canlı kullanılmasıdır. Sulu boya tekniğinde resim yapmak için çok fazla
malzemeye ihtiyaç olmamasına karşın malzemelerin tekniğin özelliklerini ortaya çıkaracak
kalitede olması önemlidir. Piyasada sulu boyalar tüpte ve kavanozda, sıvı ve küçük tabletler
halinde katı olarak bulunmaktadır.

1.2.1. Sulu Boyanın Tarihçesi
      Bilinen en eski boyama tekniklerinden biri olan sulu boya kullanımı Eski Mısırlılara
kadar dayanır. O dönemde kullanılan boyalar su ile inceltilmiştir. Ortaçağ döneminde dinsel
konulu resimlerde ve el yazmalarında sulu boya tekniği kullanılmıştır.




                                Resim 1. 5: Albertch Dürer

       Avrupa’da XV. yüzyılda Dürer, Brugel gibi saray ressamları bu teknikten
yararlanmışlardır.

                                             5
İngiltere’de Victorian döneminde büyük rağbet görmüş John Everett Millais gibi
sanatçılar yağlı boya çalışmalarının sulu boyalarını yapmışlar ve halk tarafından büyük
rağbet görmüştür.

      Van Dyck, Gainsborougn, Constable gibi sanatçılar yağlı boya çalışmalarının ön eskiz
çalışmalarını sulu boya ile yapmışlardır.




                          Resim 1. 6: Sir Anthony Van Dyck, 1618

      Fransa’da izlenimciler- geçici anı yakalamak için elverişli olduğundan- Gericault,
Delacroiz, Decamp gibi sanatçılar sulu boya tekniğinden yararlanmışlardır.




                         Resim 1. 7: Decamps, Alexandre-Gabriel




                                            6
Daha sonraları Cezanne, Seurat, Signac gibi izlenimciler bu teknikle çalışmışlardır.




                                 Resim 1. 8: Poul Cezanne

       Soyut ressamlardan Kandınsky ve Klee sulu boyanın rastlantısal leke oluşturma
özelliğinden yararlanmışlardır.




                                   Resim 1. 9: Paul Klee


                                            7
Osmanlı döneminde kitap resimlemede bu teknikten yararlanmışlardır. Tanzimat
dönemi sanatçılarından Hüseyin Zekai Paşa, Osman Hamdi Bey, Hoca Ali rıza ve Malik
Aksel. sulu boya tekniğinde eserler vermişlerdir.




              Resim 1.10: Hoca Ali Rıza Türbe   Resim 1.11: D. Çıracıyan




            Resim 1.12:Fikret Mualla             Resim 1.13:Fikret Mualla




                                Resim 1.14:Turan Erol




                                          8
Resim 1.15: Nejat Melih Devrim

1.2.2. Sulu Boya Tekniğinde Kullanılan Araç ve Gereçler

           Kâğıtlar: Sulu boya kâğıtları hassas yüzeylere sahip olduklarından dikkatlice
            korunmalıdır. Tozlu ortamlar kâğıdın rengini bozabilir veya terlemiş elle
            dokunmak o bölgeye boya sürüldüğü zaman kâğıdın boyayı emmemesine yol
            açar. Bu nedenle kâğıtların kapalı bir alanda veya dosya içinde rutubet almayan
            yerlerde saklanması uygun olur. Kağıdın kalınlığı, kâğıdın yüzeyi kadar
            önemlidir. İnce kâğıtlar suyu emdiğinde çabuk kırışır.




                                Resim 1.16:Sulu boya kâğıtları

       İnce kâğıtların kırışmasını önlemek için germe işlemi uygulanabilir. Kâğıt önce su
dolu bir küvetin içinde ıslatılır, ıslanan kâğıt suyu süzüldükten sonra çizim tahtasının üzerine
yerleştirilip kenarlarından bantlarla tutturularak kurumaya bırakılır. Başka bir yöntem ise
kâğıt resim altlığına sabitlendikten sonra bir sünger yardımıyla nemlendirilir ve kuruması
beklendikten sonra çalışmaya hazır hale gelir.




                                               9
Resim 1.17:Sulu boya kâğıdını sabitleme

         Sıcak preslenmiş kâğıtlar: Yüzeyi pürüzsüz, üzerinde doku olmayan
          kâğıtlardır. Daha çok sulu boya, mürekkep ve kalemlerle birlikte
          çalışmaya uygundur.
         Soğuk preslenmiş kâğıtlar: Yüzeyi pürüzlü, üzerinde dokusu olan
          kâğıtlardır. Sulu boyaya yeni başlayanlar için uygundur. Üzerinde çok
          amaçlı çalışma yapıldığı için sulu boya ustaları tarafından da çok tercih
          edilir. Sulu boyanın renkleri, kâğıdın dokusu üzerinde yumuşak bir
          dağılım oluşturur, fırça izleri çok belirgin olarak görülmez. Geniş homojen
          alanlar oluşturmak için uygun çalışma olanağı sağlar.
         Kalın ve dokusu belirgin kâğıtlar: Yüzeyi çok dokulu, kalın kâğıtlardır.
          Sulu boya çalışmalarında güçlü ve etkili fırça darbeleri oluşturmak için
          uygundur. Boya, kâğıda fırça darbesiyle çekilir, bu durum kâğıdın
          üzerinde beyaz boşluklar bırakarak dokusallık oluşturur. Diğer kâğıtlara
          göre daha pahalıdır.

   Fırçalar: Sulu boya çalışmalarında kullanılan fırçalar genelde samur fırçalardır.
    Kaliteli fırçalar suya batırıldığında suyu emerek uçları sivrileşir. Kâğıdın
    dokusuna zarar vermez. Çalışılacak konuya göre tek tip yerine farklı kalınlıkta
    ve şekilde fırçalar kullanmak doğru olur. Bunun yanı sıra tek tip fırçayla da
    çalışma yapılabilir.

         İnce uçlu fırçalar: Islandığı zaman uçları sivrileşen fırçalardır. Detaylar
          oluşturmaya uygundur.
         Yassı uçlu fırçalar: Islandıklarında uçları daralan karemsi şeklindeki
          fırçalardır. Geniş alanları, eğri hatlardan oluşan biçimleri boyamak ve
          keskin düz hatlar oluşturmak için uygundur.
         Yuvarlak fırçalar: Geniş alanları boyamak için uygundur.




                                    10
Resim 1.18:Sulu boya fırçaları

   Fırçaların korunması: Sulu boya fırçaları hassastır. Fırçanızı ilk
    aldığınızda ucu zarar görmemesi için tutkallı ve şeffaf kılıf içindedir.
    Kullanmadan önce fırçayı suyla ıslatıp yumuşatmak gerekir. Çalışmadan
    sonra fırçayı temizlemek için musluk altında veya istenirse sabunlu suda
    yıkayıp duruladıktan sonra fazla suyu akıtılmalıdır. Şeffaf kılıf içine
    konmadan önce fırçanın kurumuş olmasından emin olmak gerekir.




               Resim 1.19:Fırçaların korunması




                             11
    Palet: Sulu boya; seramik, plastik veya cam paletler içinde hazırlanır.




                                   Resim 1. 20:Palet

1.2.3. Sulu Boya Tekniğinin de Boyama Yöntemleri

        Islak kâğıt üzerine çalışma: Bu tarz çalışmalarda çalışılacak alan fırça veya
         sünger ile önceden ıslatılır. Kâğıdı ıslatırken net ışık alan yerler ıslatılmaz
         buralarda kâğıdın kendi beyazlığından faydalanılır. Piyasada beyaz alanların
         boya almaması için maskeleme sıvıları satılmaktadır. Maskeleme sıvıları fırça
         ile istenilen bölgelere sürülür, çalışma bitince kâğıt üzerinden kolayca
         temizlenir. Renklerin arasında keskin sınırlama olmadan birbirine karıştığı,
         özgün ve rahat çalışma yöntemidir. Bu yöntemde renklerin yumuşak geçişler
         sağladığı, belli belirsiz gölgeler oluştuğu görülür. Bir rengin kâğıtta nereye kadar
         dağılacağı çalışmayı yapan kişinin hakimiyeti ile sağlanır. Eğer iki rengin
         birbirine karışması istenmiyorsa önceki sürülen boyanın kurumasını beklemek
         gerekir. Islak kâğıt üzerine çalışma yönteminde genelde geniş alanları boyarken
         homojen bir renk dağılımı oluşturmada yararlı olur.




                    Resim 1. 21:Kâğıdı ıslatarak çalışma aşamaları




                                           12
   Kuru kâğıt üzerine çalışma: Bu tarz çalışmalarda kâğıt ıslatılmaz, sadece fırça
    sulu boyaya batırılır kâğıt üzerine sürülür. Bu yöntemde boya kâğıtta istenmeyen
    kısımlara yayılmaz. Bu yöntemle ayrıntılı çalışmalar yapılır, renkler arasında
    kesin sınırlamalar sağlanmış olur.




            Resim 1. 22: Kuru zemin üzerinde çalışma aşamaları

   Kuru ve ıslak yöntemleri birlikte kullanarak çalışma: Resim yaparken
    sadece ıslak veya sadece kuru zeminde çalışmak zordur. Islak zeminle renklerin
    birbirine kaynaşması, kuru zemin üzerinde fırça ile daha net ve ayrıntılı
    çalışmalar yapmak resme zenginlik katacaktır. Her ikisinin sağladığı etkiden
    dolayı genelde birlikte kullanılır. Tek sorun her iki çalışma yönteminde de
    boyanın kuruma zamanlarının farklılıklarına dikkat etmek gerekir. Aşağıdaki
    çalışmada gökyüzü ve dağlar önce kâğıt nemlendirilip boyanarak homojen bir
    dağılım sağlanmıştır. Daha sonraki aşamalarda kâğıdın kuruması beklenmiş ve
    dağların detayları boyanmıştır. Böylelikle boyanın zemin üzerinde dağılımı yani
    önceden sürülen renkle karışması önlenmiştir.




                                    13
Resim 1. 23: Islak ve kuru yöntemle çalışma aşamaları

          Tek renk ile çalışma (Lavi tekniği): Lavi, resmi sulandırılmış tek rengin
           tonlarıyla boyamadır. Sulu boya tekniğinde çalışmaya başlarken lavi tekniği ile
           çalışmak faydalı olacaktır. Lavi tekniği ile yapılan çalışmalarda koyudan açığa
           veya açıktan koyuya boyama yöntemleri uygulanabilir. Koyudan açığa
           yönteminde tek renk boya (genelde koyu bir renk tercih edilir) palette fazla
           sulandırmadan hazırlanır. Gölgeli kısımlardan boyamaya başlanır ve açık
           bölgelere doğru fırça sulandırılarak boya yayılır.

      Bir rengin geçişi sağlanmış olur ve boya sulandıkça rengin açıldığı ve saydamlaştığı
görülür. Çalışmada kullanılacak renkler bir deneme kâğıdı üzerine fırçayla sürülerek doğru
renkleri kullanacağımızdan emin olmakta fayda vardır.




                                            14
Resim 1. 24:Lavi tekniği ile obje çalışmaları




                        Resim 1. 25:Lavi tekniği ile kompozisyon

      Koyudan açığa doğru boyamada yapılan yanlışlıkları düzeltmek zor olduğu için
açıktan koyuya doğru boyama tercih edilir.

         Ekolin (Anilin) boya ile çalışma: Sıvı şeklinde yüksek yoğunlukta sulu
          boyalardır. Su ile karıştırılarak renklerin tonları ayarlanır. Sulu boya tekniğinde
          olduğu gibi aynı yöntemle çalışılır.




                                            15
Resim 1. 26: Ekolin tekniği ile obje etüdü aşamaları

Ekolin boyalar piyasada cam şişeler içinde satılmaktadır.




                            Resim 1. 27: Ekolin boya

    Kuru sulu kalemlerle sulu boya etkisi veren çalışmalar yapma: Suda
     çözünen kalemler renkli veya grafit kalemlerdir.




                        Resim 1. 28: Kuru sulu kalemler



                                       16
Grafit kalemler, suyla temas etmediğinde kurşun kalem etkisi verir. Eğer çalışma
sadece siyah beyaz olarak çalışılacaksa grafit kalemler kullanılır. Önce model kâğıda fazla
bastırmadan grafit kalemle çizilir. Daha sonra aynen desen tekniğindeki gibi hacimlendirme
yöntemi uygulanır, sonra sulu boya fırçası sulandırılarak çizgilerin üzerinden geçilerek
çizgiler çözünerek sulu boya etkisi verecek hale dönüştürülür. Daha sonra istenirse kâğıt
kuruduktan sonra kalemle üzerinden çizgisel gölgeleme yapılabilir. Aşağıdaki birinci
çalışmada kalemin ucu ıslatılarak diğerinde ise kalem ucu kuru olarak gölgeleme yapılmıştır.




                       Resim 1. 29: Kuru sulu kalemle obje çalışması

      Aynı çalışma farklı renkte kalemlerle de uygulanır. Modelin renkleri aynen kuru
boyama yöntemine uygun olarak hacim verilerek uygulanır. Daha sonra sulu boya etsinde
olması istenilen bölgeler fırça ile sulandırılarak sulu boya etkisi verilir.




                    Resim 1.30: Kuru sulu kalemle kompozisyon çalışması

      Kuru- sulu kalemler sulu boya ile birlikte kullanılabilir. Çalışma sulu boya ile
renklendirildikten sonra kuru sulu kalemlerle sulu boyada kullanılan alanın aynı renginde
çalışmanın üzerine çizgisel gölgelendirmeler yapılır.



                                            17
Daha sonra koyu alanlar oluşturmak için çizgiler, istenilen bölgelerde sulandırılarak
kontrastlık ön plana çıkartılabilir.




               Resim 1. 31: Kuru sulu kalemler ve sulu boya ile obje çalışmaları

1.2.4. Sulu Boya Tekniğinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

        Çalışmaya başlamadan önce sulu boya kâğıdı resim altlığı üzerine bant veya raptiyeler
ile sabitlenir. Eğer sadece sulu zemin üzerine çalışılacaksa bir fırça veya sünger yardımıyla
kâğıdın nemlendirilmesi sağlanır. Konu resim kâğıdına ana hatları ile çizilir. Çizerken
kalemi bastırmamalı ve zorunlu olmadıkça silgi kullanılmamadır. Koyu renkteki kurşun
kalem izleri şeffaf olan sulu boyanın altından gözükebilir. Ayrıca silgi ile yıpranan yerlere
sürülen renkler parlaklığını kaybeder ve kirlenir. Çalışma sırasında renkleri üst üste
sürmekten kaçınmalı, kâğıdın yıpranmaması için fırçayla boyalı alan üzerinde sürekli
düzeltme amaçlı çalışılmalıdır. Yanlış sürülen renkleri düzeltmek için önce o kısmı temiz su
ile ıslatıp, sonra sünger ya da kuru bir fırça ile silinmelidir. Resimde genelde geniş alanlar
önce boyanır, daha sonra ayrıntıların boyanmasına geçilir. Açıktan koyuya doğru boyama
yöntemi tercih edilmelidir. Koyudan açığa doğru bir yöntem izlemek, hatalar yapıldığında
düzeltme şansını ortadan kaldırır. Çünkü açık alanı koyulaştırmak, koyu alanı açmaktan
kolaydır. Resim yapılan konu ne olursa olsun gölgeli kısımları boyarken siyahtan
yararlanmayı düşünmeyip amaca uygun sıcak soğuk renklerin yardımı ile çalışmalıdır. Kâğıt
üzerinde çok sulandırılmış boya kâğıt havlu ile fazla bastırmadan alınabilir.




                                              18
1.2.5. Örnek Sulu Boya Çalışmaları




                         Resim 1.32: Sulu boya ile aşamalı portre

       Sulu boya çalışmalarında farklı kalemler ve malzemeleri birlikte kullanım olanağı
vardır. Aşağıdaki portre çalışmalarında sulu boya mürekkepli kalemlerle birlikte
kullanılmıştır.




                                           19
Resim 1. 33: Sulu boya ve mürekkepli kalemle portre


                        20
Aşağıda peyzaj sulu boya çalışması aşamalı olarak verilmiştir.

                  1.                                        2.




            Resim 1. 34: Sulu boya ile peyzaj çalışmasının aşamaları


                                      21
22
23
Resim 1. 35: Sulu boya ile yapılmış örnek çalışmalar


                        24
UYGULAMA FAALİYETİ
  UYGULAMA FAALİYETİ

      Aşağıdaki işlemleri tamamladığınızda objeleri kuru sulu kalemlerle ve sulu boya ile
tekniği uygun olarak renklendirebileceksiniz.

Kullanılacak Araç Gereçler
          Sulu boya kâğıdı (gramajı yüksek)
          Resim altlığı
          Resim kalemi
          Silgi
          Bant
          Doğal obje
          Sulu boya
          Kuru- sulu kalemler
          Fırçalar
          Palet
          Su kabı
          Kâğıt havlu

      Atölye önlüğünüzü giymeyi unutmayınız.
1.   Malzemelerinizi hazırlayınız.
2.   Modelden çalışmaya başlamadan önce sulu boya kâğıt üzerine denemeler yapmak için
     önce kâğıdın bir kısmını fırça ile nemlendiriniz. Paletinizde hazırladığınız boyayı
     fırçanızla ıslattığınız alan üzerine yukarıdan aşağıya (koyudan açığa) boyayınız.
     Aşağılara indikçe fırçanızı sulandırarak rengin farklı tonlarının kâğıt üzerinde etkisini
     görünüz.




                        Resim 1. 36: Sulu boya ile degrade çalışması



                                            25
    Su kabındaki suyunuzu sıklıkla değiştiriniz.
         Fırçanızı başka bir renk için kullanırken suyla iyice yıkayıp temiz olduğundan
          emin olunuz.

3.   Kâğıdınızı ıslatmadan renginizi alıp koyudan açığa doğru fırçanızı sulandırarak
     sürünüz.




                       Resim 1.37: Sulu boya ile degrade çalışması

         Kâğıdın başka bir bölümünü nemlendiriniz. Islattığınız alanı boyayınız. Biraz
          kurumasını bekledikten sonra farklı bir renk için hemen alt kısmını nemlendirip
          renginizi uygulayınız. Kuruduktan sonra o rengin altındaki bölümü nemlendirip
          başka bir renk uygulayınız. Böylelikle renklerin birbirine karışmadığını
          uygulama yaparak görmüş oldunuz.




                           Resim 1. 38: Sulu boya ile alıştırma

4.   Aynı renk gurubunu, bu sefer her rengi uyguladıktan sonra kâğıdın fazla kurumasını
     beklemeden kâğıdınızı nemlendirerek boyayınız ve renklerin kâğıt tam kurumadan az
     da olsa birbirine kaynaştığını gözlemleyiniz.




                                           26
Resim 1. 39: Sulu boya ile alıştırma

5.   Başka bir alanı nemlendiriniz ve aynı üç renk grubunu arka arkaya beklemeden
     uygulayınız ve renklerin daha çok birbirine karıştığını gözlemleyiniz.




                            Resim 1.40: Sulu boya ile alıştırma

6.   Başka bir bölümü daha önceden nemlendirdiğiniz orandan daha çok su kullanarak
     nemlendirip renklerinizi bekletmeden uygulayınız ve renklerin birbirine kaynaşmasını
     gözlemleyiniz.




                            Resim 1.41: Sulu boya ile alıştırma

7.   Objenizi ışığın geliş yönünü göz önüne alarak beyaz bir zemin üzerine yerleştiriniz.

          Objenizin sizden uzaklığına dikkat ediniz. Sizden uzaklığı en fazla bir metre
           olacak şekilde objenizi yerleşiriniz.


                                            27
8.    Kağıdınızı resim altlığına bantla sabitleyiniz.
9.    Objenizi kalemle fazla bastırmadan kâğıt üzerine çiziniz.
10.   Çiziminizi lavi tekniğinde renklendireceğiniz için paletinize koyu bir sulu boya rengini
      hazırlayınız
11.   Objenizin net ışık alanların dokunmayıp diğer bölgelerini fırçanızla nemlendiriniz.
12.   Hazırladığınız boyayı paletin diğer kısmında sulandırarak açık bölgeye fırçanızla
      sürünüz.




                                  Resim 1. 42: Lavi 1.aşama

13.   Daha sonra daha koyu bölgelerde boyanızı daha az sulandırarak boyayınız.




                                 Resim 1. 43: Lavi 2. aşama

14.   Boyanızı fazla sulandırmadan koyulukları oluşturunuz. En son olarak objenin düşen
      gölgesinin oluşturduğu alanı nemlendirip boyayınız. Objenin gölgeyle birleştiği alanı
      koyulaştırarak çalışmanızı bitiriniz.




                                             28
Resim 1.44: Lavi 3.aşama

15.   Objenizin kendi renklerini paletiniz de hazırlayınız.
16.   İkinci çiziminizde objenizin net ışık alan bölgesine dokunmadan diğer yerleri
      fırçanızla nemlendiririniz.
17.   Lavi tekniği ile renklendirme aşamalarını bu sefer tek renkle değil objenizin renklerini
      kullanarak renklendiriniz.

           Objenin düşen gölgesini boyamak için kırmızı rengin içine mavi ve biraz da sarı
            renk katarak boyanızı kirletebilirsiniz. Siyah renk kullanmayınız.




                 Resim 1. 45: Lavi tekniği ile renkli obje etüdünün aşamaları



                                             29
18.   Üçüncü çalışmanızda objenizi kara kalem tekniğine uygun olarak grafit kalemle (siyah
      renkte kuru sulu kalem) açık bölgelerde fazla bastırmadan yumuşak bir gölgelendirme
      yapınız.
19.   Daha sonra net ışık alanlarına dokunmadan fırçanızı suya batırarak çalışmanızın
      üzerinden geçerek sulu boya etkisi veriniz.
20.   Çalışmanızda kontrastlıkları artırmak için kaleminizin ucunu ıslatarak koyuluklar
      oluşturacağınız yerlerin üzerinden geçiniz.




                  Resim 1.46: Kuru sulu kalem ile obje etüdünün aşamaları




                                            30
UYGULAMA FAALİYETİ
  UYGULAMA FAALİYETİ

      Aşağıdaki işlemleri tamamladığınızda kompozisyonu sulu boya tekniğine uygun
olarak renklendirebileceksiniz.

Kullanılacak Araç Gereçler

          Sulu boya kâğıdı (gramajı yüksek)
          Resim altlığı
          Resim kalemi
          Silgi
          Bant
          Doğal ve yapay objeler
          Sulu boya
          Fırçalar
          Palet
          Su kabı
          Kâğıt havlu

1.   Malzemelerinizi hazırlayınız.
         Atölye önlüğünüzü giymeyi unutmayınız.
         Su kabındaki suyunuzu sıklıkla değiştiriniz.
         Fırçanızı başka bir renk için kullanırken suyla iyice yıkayıp temiz olduğundan
          emin olunuz.

2.   Kompozisyonunuzu ışığın geliş yönünü dikkate alarak kompozisyon kurallarına uygun
     olarak hazırlayınız.
          Objenizin sizden uzaklığına dikkat ediniz. Sizden uzaklığı en fazla bir metre
           olacak şekilde objenizi yerleşiriniz.

3.   Kâğıdınızı resim altlığına bantla sabitleyiniz.

4.   Kompozisyonunuzu kalemle fazla bastırmadan kâğıt üzerine çiziniz.




                                             31
Resim 1. 47: 1.Aşama

5.   Boyamaya başlayacağınız objenizin net ışık alanların dokunmayıp diğer bölgelerini
     fırçanızla nemlendiriniz.
6.   Paletinizde biberlik rengi için kobalt mavi rengini hazırlayınız ve biraz daha
     sulandırınız. Net ışık alan yerlere dokunmayarak temiz fırçanızı suya batırarak
     biberliği ve fincanı nemlendiriniz.Biberliği açık tondaki kobalt mavisiyle
     renklendiriniz. Fincanı ise daha açık mavi ile renklendiriniz (6 veya 8 numaralı fırça).




                                   Resim 1.48: 2.Aşama

7.   Daha sonra bu bölgedeki boyanın kurumasını beklerken portakal ve mandalinanın
     rengini net ışık alan yerlere dokunmadan nemlendirip açık tonda boyayınız.


                                            32
Resim 1. 49: 3.Aşama

8.   Biberliğin ilk katı kuruduktan sonra ince fırça (1 veya 2 numara) ile kobalt mavi rengi
     daha az sulandırılıp gölgede kalan yerlerini boyayınız. Açık yerlere doğru geçiş
     oluştururken boyanızın rengini açmak için boyanıza biraz su ilave ediniz. Aynı mavi
     tonu ile fincanın şerit çizgilerini boyayınız.




                                   Resim 1. 50: 4.Aşama

9.   Fincanı boyamak için maviye biraz sarı ve kırmızı ekleyerek menekşe tonunu elde
     ediniz. Daha sonra fincanın iç kısmını nemlendirip boyayınız. Aynı renk ile fincanın
     geniş orta çizgisini de nemlendirip boyayınız. En son gölge kısımlarını koyu bir ton
     hazırlayıp ince şerit halinde boyayıp fırça ile boyayı dağıtınız.


                                            33
Resim 1. 51: 5.Aşama

10.   Portakalın üzerindeki dokusallığı dikkate alarak ince fırça ile alttaki açık ton
      görünecek şekilde dokusallık oluşturarak boyayınız. Portakalın gölgede kalan
      kısımlarında boyanıza biraz kırmızı katarak portakala hacim veriniz.




               Resim 1.52: 6.Aşama                  Resim 1.53: 7.Aşama




                                         34
11.   Portakalın biberlik ve biberliğin portakal üzerindeki yansımaları için mavi rengi
      portakal, turuncu rengi biberlik üzerindeki düşen gölgelerine uygulayınız.
12.   Kompozisyonun düşen gölgeleri için koyu menekşe rengi hazırlayınız ve bu bölgeleri
      fırçanızla nemlendirip boyayınız. Açık bölümlere doğru fırçanızı sulandırıp daha açık
      alanlar elde ediniz.
13.   Arka plan için temiz kalın bir fırça ile objelerinizin arka kısmını rastgele
      nemlendiriniz. Boyadığınızda boyanmış bölgelere yeni boyanın akmasını önlemek için
      resmini ters çevirip boyamaya devam ediniz.




                                   Resim 1.54: 8.Aşama




                                   Resim 1. 55: 9.Aşama




                                            35
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

      Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak ölçünüz.

Ölçme Soruları
      Aşağıdaki sorular çoktan seçmeli olarak hazırlanmıştır, soruların altındaki
seçeneklerden sadece bir tanesi doğrudur ve sadece birini işaretleyiniz.
1.    Aşağıdaki ifadelerden hangisi sulu boyanın en belirgin özelliğidir.?
      A) Saydam
      B) Opak (kapatıcı)
      C) Parlak
      D) Yağ ile çözünen
2.    Afiş, ilan, takvim vb. tanıtım amaçlı illüstrasyon çalışmaları aşağıdaki illüstrasyon
      türlerinden hangisini kapsamaktadır?
      A) Yayın illüstrasyonları
      B) Reklam illüstrasyonları
      C) Teknik illüstrasyonları
      D) Bilimsel illüstrasyonlar
3.    Kâğıdın dokusunu, dokusal bir zenginlik olarak kullanmak istendiğinde aşağıdaki
      kâğıt türlerinden hangisi seçilmelidir?
      A) Sıcak preslenmiş kâğıt
      B) Soğuk preslenmiş kâğıt
      C) Kalın- dokulu kâğıt
      D) Yüzeyi parlak kâğıt
4.    Sulu boya tekniğinde rengin tonunu açmak için ne yapmak gerekir?
      A) Boyanın su miktarını artırmak
      B) Renge beyaz katmak
      C) Rengin içine sarı renk katmak
      D) Rengi kâğıt üzerinde koyu bir rengin yanında kullanmak
5.    Resimde keskin düz hatları boyamak için aşağıdaki fırça çeşitlerinden hangisi
      seçilmelidir?
      A) Yassı uçlu fırça
      B) İnce uçlu fırça
      C) Yelpaze fırça
      D) Yuvarlak uçlu fırça

Değerlendirme

       Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek
kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevapladığınız sorularla ilgili öğrenme faaliyetlerini
tekrarlayınız.
                                             36
Değerlendirme Ölçeği

      Sulu boya kâğıdı üzerine 1.uygulama faaliyetinde sulu boya kullanımı ile ilgili
denemleri üç renk kullanarak yapınız. Ayrıca farklı doğal ya da yapay objeleri lavi-sulu boya
ve kuru-sulu kalem tekniğine uygun olarak renklendiriniz. Çalışmanızı aşağıdaki
değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz.

 Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız becerileri Evet ve
 Hayır kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrol ediniz.
 Değerlendirme Ölçütleri                                       Evet            Hayır

 1.   Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi?

 2.   Malzemeyi temin ettiniz mi?

 3.   Sulu boya kâğıdınızı resim altlığına sabitlediniz mi?
 4.   Islak ve kuru zemin üzerine degrade denemeleri
      yaptınız mı?
 5.   Üç rengi kullanarak kâğıdın kuruma zamanlarını farklı
      tutarak denemeler yaptınız mı?
 6.   Objenizi beyaz bir zemin üzerine yerleştirdiniz mi?

 7.   Modelin sizden uzaklığını ayarladınız mı?

 8.   Objenizi lavi tekniğine uygun çalıştınız mı?
 9.  Objenizi kendi rengi ile sulu boya tekniğine uygun
     çalıştınız mı?
 10. Objenizi kuru-sulu kalemlerle sulu boya etkisi vererek
     çalıştınız mı?
 11. Su kabınızdaki suyu sıklıkla değiştirdiniz mi?

 12. Çalışmanız bittikten sonra fırçanızı temizlediniz mi?

 13. Temizlik ve düzene dikkat ettiniz mi?

 14. Zamanı verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi?

 15. Çalışmanızdan memnun kaldınız mı?




                                              37
Değerlendirme Ölçeği

      Farklı doğal ve yapay objelerden bir kompozisyon hazırlayınız ve sulu boya kâğıdına
desen tekniğine uygun çiziminizi yaparak sulu boya tekniğine uygun olarak renklendiriniz..
Çalışmanızı aşağıdaki değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz.

 Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız becerileri Evet ve
 Hayır kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrol ediniz.

 Değerlendirme Ölçütleri                                        Evet            Hayır

 1.   Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi ?

 2.   Malzemeyi temin ettiniz mi?

 3.   Sulu boya kâğıdınızı resim altlığına sabitlediniz mi?

 4.   Modelin sizden uzaklığını ayarladınız mı?
 5.   Objelerinizi kompozisyon kurallarını dikkate alarak
      düzenlemesini yaptınız mı?
 6.   Desen tekniğine uygun çiziminizi fazla bastırmadan
      kurşun kalemle çizdiniz mi?
 7.   Objelerinizi kendi rengi ile sulu boya tekniğine uygun
      çalıştınız mı?
 8.   Renklerin birbirine karışmasını önlemek için kâğıdın
      kuruma zamanlarını dikkate aldınız mı?
 9.   Su kabınızdaki suyu sıklıkla değiştirdiniz mi?

 10. Çalışmanız bittikten sonra fırçanızı temizlediniz mi?

 11. Temizlik ve düzene dikkat ettiniz mi?

 12. Zamanı verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi?

 13. Çalışmanızdan memnun kaldınız mı?


Değerlendirme

      Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “Evet” ler
kazandığınız becerileri ortaya koyuyor.”Hayır” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız.
Tamamı Evet ise diğer öğrenme faaliyetine geçiniz.




                                              38
ÖĞRENME FAALİYETİ– 2
                   ÖĞRENME FAALİYETİ– 2
     AMAÇ
     Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun ortam sağlandığında seçilen bir
konuda (kitap resimleme vb) eskiz ve taslaklar hazırlayabilecek ve seçilen taslağı tekniğe
uygun renklendirebileceksiniz.

    ARAŞTIRMA

           Çocuk kitaplarındaki yazı ile resim arasındaki ilişkiyi dikkatlice inceleyiniz.
           Seçtiğiniz bir çocuk hikaye kitabındaki hikayeleri okuyarak kitaptaki
            resimlerden farklı olarak hikayeyi kendi hayal gücünüzü kullanarak
            resimleyiniz.



  2. KİTAP RESİMLEME (İLLÜSTRASYON)
        Kitapla birlikte kitabın daha ilgi çekici hale gelmesi için kitap resimleme başlamıştır.
İlk olarak yazılar motiflerle başlamıştır. Eski Mısır da kitapçıklarda hiyeroglif yazılar ve
resimler ilk özgün eserlerdir. Ayrıca bu dönemde masal ve efsaneler de resimlerle
anlatılmıştır. Eski Yunan ve devamında Romalılar döneminde kitaplarda resimlerden çok
başlık veya kitabın bitim yerlerinde süsleyici unsurlar kullanılmıştır. Hıristiyanlığın
yayılması ile beraber kitap sanatçıları mukaddes kitapları daha hayranlık duyulacak hale
getirmek ve dini hikayeleri daha anlaşılır duruma getirmek için kitap resimleme geleneği
Bizanslılar döneminde başlamıştır. Her dönemde yapılan çalışmalar dönemin sanat
anlayışının izlerini de taşımaktadır. Önceleri çok renkli ve detaylı olarak yapılan resimler
kitabın satış fiyatını da yükselttiği için 13.yy.da tek renkli çalışmalar sadece dini kitaplarda
değil eğitici kitaplarda da görülmektedir. Baskı tekniklerinin (ağaç baskı, gravür baskı, taş
baskı) kullanılması ile kitapların daha da ucuzladığı, 19.yy.da fotografi tekniğinin bulunması
ile kitap resminde büyük değişiklikler yaşanmıştır. Böylece sanatçının yaptığı her türlü resim
-çok renkli veya renksiz- artık maliyeti yükseltmeyeceği için kitap resimleme sanatının
gelişmesine olanak sağlamıştır.

2.1. Çocuk Hikâye Kitapları İllüstrasyonları
     Çocuk kitapları az resimli veya çok resimli olabilir ama hiçbir zaman resimsiz
olmamalıdır.




                                              39
Resim 2. 1: İllüstrasyon


       Okuma çağına gelmeyen çocuklara, tamamı resimli; okuma çağındaki çocuklar için
ise çoğunluğu resimden oluşan, bir veya iki cümleden ibaret yazı bulunan hikâye kitapları
hazırlanır.




                                  Resim 2. 2: İllüstrasyon

       Yaş büyüdükçe kitaplarda daha az resme yer verilir. Eğitim için hazırlanan kitaplarda
anlatılmak istenen olduğu gibi resmedilir örneğin; dairenin resmi, dairedir.



                                            40
Resim 2. 3: İllüstrasyon


       Fakat masal kitaplarında yazılan hikâyenin resimli olarak ifadesi her sanatçı tarafından
farklı ifade edilebilir. Çocuk kitaplarının resmedilmesinde sanatçı bağımsız olmalıdır.
Çocuklar daha çok içinde fantezi unsurları içeren kitapları tercih etmektedir.

        Bu yüzden bir masal kitabı resmediliyorsa masalın içinde yer alan objeler çok daha
farklı, gerçek dışı olabilir.




                                   Resim 2. 4: İllüstrasyon




                                              41
Resim 2. 5: İllüstrasyon


      İllüstrasyon denemelerine; az sözlü çocuk öykülerini, çocuk tekerlemelerini ve
oyunlarını konu alarak başlanır. Amaç, öyküyü veya oyunu resimle ayrıca doğru olarak
anlatmak değildir. Sözlü anlatımı görsel anlatımla yorumlamak, ona görsel güzellik öğelerini
katmaktır. Tarihsel efsane ve masallar resmedilirken giysiler, evler, saraylar gibi motiflerin
gerçek yapı ve görsel özelliklerinin incelenmesi gerekebilir. Bu durumda bile resimlemede
sanatçının kişisel yaratma ve yorum özgürlüğü olmalıdır.

      Tüm bu özgünlüğün yanı sıra, kitap sayfalarında kullanılacak resimlerin birbirini takip
edecek tarzda olması, yazılı anlatımla görsel anlatımın birbirini tamamlayan iki unsur olarak
düşünülmesini ona göre bir düzenleme yapılmasını gerektirir.




                                Resim 2. 6: İllüstrasyon örneği

                                              42
Resim 2. 7: İllüstrasyon örnekleri




               43
UYGULAMA FAALİYETİ
  UYGULAMA FAALİYETİ

      Aşağıdaki işlemleri tamamladığınızda çocuk hikâye kitabı resimlemesini sulu boya
tekniğinde yapmış olacaksınız.

      Kullanılacak Araç Gereçler

          Sulu boya kâğıdı (gramajı yüksek)
          Resim altlığı
          Resim kalemi
          Silgi
          Bant
          Sulu boya
          Fırçalar
          Palet
          Su kabı
          Kâğıt havlu
          Resimlenecek hikâye

1.    Bir hikaye seçimi yaparak okuyunuz ve herhangi bir sahnesini resmetmek için karar
      veriniz.
2.    Malzemelerinizi hazırlayınız.
3.    Kompozisyonunuzda kullanacağınız görsel öğelere karar veriniz ve bununla ilgili
      araştırma yapınız.
4.    Kompozisyonunuza uygun ölçülendirmenizi belirleyerek eskiz çizimleri yapınız.
5.    Eskizlerden birini seçerek sulu boya kâğıdına kaleminizi fazla bastırmadan hafifçe
      çiziniz.
6.    Kağıdınızı resim altlığına bantla sabitleyiniz.
7.    Kompozisyonunuzda ışığın geliş yönünü belirleyiniz.
8.    Kompozisyonunuzda öncelikle boyamaya başlayacağınız alana karar veriniz.
9.    Boyamada açıktan koyuya boyama yöntemini uygulayınız.
10.   Kompozisyonunuzda belirginleştirmek istediğiniz alanlarda fırçayla, marker ya da
      rapido kalemlerle kontur çizgileri kullanabilirsiniz.
11.   Boyama işleminizde kuru sulu kalemler, ekolin boyalar da kullanabilirsiniz.
            Atölye önlüğünüzü giymeyi unutmayınız
            Öğrenme faaliyeti 1’ de sulu boya kullanma yöntemlerini dikkate alınız .
            Su kabındaki suyunuzu sıklıkla değiştiriniz.
            Fırçanızı başka bir renk için kullanırken suyla iyice yıkayıp temiz olduğundan
             emin olunuz.




                                            44
Resim 2. 8: İllüstrasyon




          45
UYGULAMA FAALİYETİ
  UYGULAMA FAALİYETİ

      Az sözlü çocuk masal kitabı için masalın bir bölümünün illüstrasyonunu sulu boya
kâğıdına çiziniz ve illüstrasyonu sulu boya tekniğine uygun renklendiriniz. Çalışmanızı
aşağıdaki değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz.

 Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız becerileri Evet ve
 Hayır kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrol ediniz.
 Değerlendirme Ölçütleri                                      Evet            Hayır

 Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi?

 Resmedeceğiniz hikâyeye karar verdiniz mi?
 Yaş grubunu dikkate alarak kullanacağınız görsel öğelere
 dikkat ettiniz mi?
 Malzemeyi temin ettiniz mi?

 Sulu boya kâğıdınızı resim altlığına sabitlediniz mi?

 Yeterince eskiz çizdiniz mi?

 Çiziminizde kompozisyon kurallarına dikkat ettiniz mi?
 Kompozisyonunuzu sulu boya kâğıdına fazla bastırmadan
 kurşun kalemle çizdiniz mi?
 Açıktan koyuya boyama yöntemini uyguladınız mı?
 Renklerin birbirine karışmasını önlemek için kâğıdın
 kuruma zamanlarını dikkate aldınız mı?
 Gerektiğinde kontur çizgileri kullandınız mı?

 Su kabınızdaki suyu sıklıkla değiştirdiniz mi?

 Çalışmanız bittikten sonra fırçanızı temizlediniz mi?
 Temizlik ve düzene dikkat ettiniz mi?
 Zamanı verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi?
 Çalışmanızdan memnun kaldınız mı?




                                             46
MODÜL DEĞERLENDİRME
                MODÜL DEĞERLENDİRME
      Modül sonunda kazandığınız yeterliği aşağıdaki uygulamayı yaparak değerlendiriniz

       Çocuk masal kitabı için kapakta kullanılacak illüstrasyon çalışmasının tasarımını
hazırlayıp sulu boya kâğıdına çiziniz ve sulu boya tekniğine uygun renklendiriniz.
Çalışmanızı aşağıdaki değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz.

 Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız becerileri Evet ve
 Hayır kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrol ediniz.
 Değerlendirme Ölçütleri                                        Evet            Hayır

 Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi?

 Resmedeceğiniz hikayeye karar verdiniz mi?
 Yaş grubunu dikkate alarak kullanacağınız görsel öğelere
 dikkat ettiniz mi?
 Malzemeyi temin ettiniz mi?

 Sulu boya kâğıdınızı resim altlığına sabitlediniz mi?
 Tasarlayacağınız resmin kitabı en iyi şekilde ifade etmesine
 dikkat ettiniz mi?
 Yeterince eskiz çizdiniz mi?

 Çiziminizde kompozisyon kurallarına dikkat ettiniz mi?
 Kompozisyonunuzu sulu boya kâğıdına fazla bastırmadan
 kurşun kalemle çizdiniz mi?
 Açıktan koyuya boyama yöntemini uyguladınız mı?
 Renklerin birbirine karışmasını önlemek için kâğıdın
 kuruma zamanlarını dikkate aldınız mı?
 Gerektiğinde kontur çizgileri kullandınız mı?
 Su kabınızdaki suyu sıklıkla değiştirdiniz mi?
 Çalışmanız bittikten sonra fırçanızı temizlediniz mi?
 Temizlik ve düzene dikkat ettiniz mi?
 Zamanı verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi?
 Çalışmanızdan memnun kaldınız mı?

Değerlendirme

      Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “Evet” ler
kazandığınız becerileri ortaya koyuyor.”Hayır” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız.
Tamamı Evet ise diğer modüle geçebilirsiniz.

                                             47
CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
 Öğrenme Faaliyeti- 1 Cevap Anahtarı

     Soru               Cevaplar
      1                   A
      2                   B
      3                   C
      4                   A
      5                   A




                 48
KAYNAKLAR

                     KAYNAKLAR

   Art Academy, Adım Adım Çizim ve Boyama Teknikleri, Boyut Yayın Grubu
   BECER, Emre, İletişim ve Grafik Tasarım, Dost Kitabevi, Ankara.
   BLAKE Wendon, Watercolor Painting, Watson-Guptıll Publıcations, New York.
   BRYNJOLSON Rhian, Art and İllüstration For The Classroom
   CERVER Francisco Asensio, Yeni Başlayanlar için Sulu Boya, Literatür
   EROĞLU, Kadriye, Yayımlanmamış İllüstrasyon Ders Notları, 2007, İstanbul.
   HEPGÜLDAL, Betül, Yayımlanmamış İllüstrasyon Ders Notları, 2007, İstanbul.
   KUNZ Jan, Watercolor Technıques, North Lıght Boks, Cıncınnatı, Ohıo
   Sabiha Gökçen Anadolu Kız Meslek ve Kız Meslek Lisesi, Grafik Bölümü
    Öğrenci İşleri, İstanbul.
   The Black Book Ilustratıon,, New York, 1997-1998.
   www.watercolorpainting.com
   www.graphic-studio.de
   www.matchstrike.de




                                  49

More Related Content

What's hot (20)

Tasari ilkeleri
Tasari ilkeleriTasari ilkeleri
Tasari ilkeleri
 
581 msp052
581 msp052581 msp052
581 msp052
 
Temel teknik resim
Temel teknik resimTemel teknik resim
Temel teknik resim
 
213 gim029
213 gim029213 gim029
213 gim029
 
Teknik Resim Ders Notu
Teknik Resim Ders NotuTeknik Resim Ders Notu
Teknik Resim Ders Notu
 
213 gim033
213 gim033213 gim033
213 gim033
 
Freehand brosur
Freehand brosurFreehand brosur
Freehand brosur
 
213 gim057
213 gim057213 gim057
213 gim057
 
Teknik resim ve çizim teknolojileri 520 tc0007 (1)
Teknik resim ve çizim teknolojileri 520 tc0007 (1)Teknik resim ve çizim teknolojileri 520 tc0007 (1)
Teknik resim ve çizim teknolojileri 520 tc0007 (1)
 
213 gim026
213 gim026213 gim026
213 gim026
 
213 gim027
213 gim027213 gim027
213 gim027
 
213 gim062
213 gim062213 gim062
213 gim062
 
Teknik resim ve çizim teknolojileri 520 tc0029 (1)
Teknik resim ve çizim teknolojileri 520 tc0029 (1)Teknik resim ve çizim teknolojileri 520 tc0029 (1)
Teknik resim ve çizim teknolojileri 520 tc0029 (1)
 
213 gim051
213 gim051213 gim051
213 gim051
 
Teknik resim 520 tc0014
Teknik resim 520 tc0014Teknik resim 520 tc0014
Teknik resim 520 tc0014
 
Ahşap, taş oyma
Ahşap, taş oymaAhşap, taş oyma
Ahşap, taş oyma
 
213 gim196
213 gim196213 gim196
213 gim196
 
213 gim025
213 gim025213 gim025
213 gim025
 
211 gs0118
211 gs0118211 gs0118
211 gs0118
 
Nesne tabanlı programlama 2
Nesne tabanlı programlama 2Nesne tabanlı programlama 2
Nesne tabanlı programlama 2
 

Similar to 211 gs0088 (17)

213 gim012
213 gim012213 gim012
213 gim012
 
213 gim044
213 gim044213 gim044
213 gim044
 
213 gim044
213 gim044213 gim044
213 gim044
 
213 gim039
213 gim039213 gim039
213 gim039
 
213 gim068
213 gim068213 gim068
213 gim068
 
Diksiyon ve hitabet ders notlari 2
Diksiyon ve hitabet ders notlari 2Diksiyon ve hitabet ders notlari 2
Diksiyon ve hitabet ders notlari 2
 
211 gs0107
211 gs0107211 gs0107
211 gs0107
 
Corel antetli zarfkagıt
Corel antetli zarfkagıtCorel antetli zarfkagıt
Corel antetli zarfkagıt
 
211 gs0108
211 gs0108211 gs0108
211 gs0108
 
İleti̇şi̇m süreci̇ ve türleri̇
İleti̇şi̇m süreci̇ ve türleri̇İleti̇şi̇m süreci̇ ve türleri̇
İleti̇şi̇m süreci̇ ve türleri̇
 
90 kg00013
90 kg0001390 kg00013
90 kg00013
 
Ahsap merdiven
Ahsap merdivenAhsap merdiven
Ahsap merdiven
 
213 gim058
213 gim058213 gim058
213 gim058
 
Tipografik düzenlemeler
Tipografik düzenlemelerTipografik düzenlemeler
Tipografik düzenlemeler
 
213 gim065
213 gim065213 gim065
213 gim065
 
Megep Veritabani Dersi Modul 2 Veritabaninda Tablolar
Megep  Veritabani Dersi Modul 2  Veritabaninda TablolarMegep  Veritabani Dersi Modul 2  Veritabaninda Tablolar
Megep Veritabani Dersi Modul 2 Veritabaninda Tablolar
 
213 gim054
213 gim054213 gim054
213 gim054
 

More from Serdar Kılıçaslan (20)

Coreldraw x5_x6_Menüler
Coreldraw x5_x6_MenülerCoreldraw x5_x6_Menüler
Coreldraw x5_x6_Menüler
 
Coreldraw Ders Notları
Coreldraw Ders NotlarıCoreldraw Ders Notları
Coreldraw Ders Notları
 
Photoshop ders notları
Photoshop ders notlarıPhotoshop ders notları
Photoshop ders notları
 
3D Studio_Max_part2
3D Studio_Max_part23D Studio_Max_part2
3D Studio_Max_part2
 
3 d studio_max_part1
3 d studio_max_part13 d studio_max_part1
3 d studio_max_part1
 
Palandoken belediyesi-sartname
Palandoken belediyesi-sartnamePalandoken belediyesi-sartname
Palandoken belediyesi-sartname
 
Tablo 6b-3
Tablo 6b-3Tablo 6b-3
Tablo 6b-3
 
Tablo 5
Tablo 5Tablo 5
Tablo 5
 
Ekrantemizleyici
EkrantemizleyiciEkrantemizleyici
Ekrantemizleyici
 
Easy gif animator
Easy gif animatorEasy gif animator
Easy gif animator
 
Cdgsx6 reviewers guide
Cdgsx6 reviewers guideCdgsx6 reviewers guide
Cdgsx6 reviewers guide
 
Photoshop cs6 yenilikler
Photoshop cs6 yeniliklerPhotoshop cs6 yenilikler
Photoshop cs6 yenilikler
 
2005 in en_iyileri
2005 in en_iyileri2005 in en_iyileri
2005 in en_iyileri
 
300mt den trkiyeyusuf
300mt den trkiyeyusuf300mt den trkiyeyusuf
300mt den trkiyeyusuf
 
038 susuz_ev
038  susuz_ev038  susuz_ev
038 susuz_ev
 
10emir
10emir10emir
10emir
 
7 kursunlaistiklalmarsi
7 kursunlaistiklalmarsi7 kursunlaistiklalmarsi
7 kursunlaistiklalmarsi
 
5 maymun
5 maymun5 maymun
5 maymun
 
4parast
4parast4parast
4parast
 
4 kare sinavi_1_
4 kare sinavi_1_4 kare sinavi_1_
4 kare sinavi_1_
 

211 gs0088

  • 1. T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) GRAFİK VE FOTOĞRAF SULU BOYA TEKNİĞİ ANKARA 2007
  • 2. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;  Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır).  Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır.  Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.  Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşılabilirler.  Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.  Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında satılamaz.
  • 3. İÇİNDEKİLER AÇIKLAMALAR ....................................................................................................................ii GİRİŞ ....................................................................................................................................... 1 ÖĞRENME FAALİYETİ– 1 ................................................................................................... 3 1. İLLÜSTRASYON................................................................................................................ 3 1.1. İllüstrasyon Tanımı ve Türleri ...................................................................................... 3 1.2. Sulu Boya Tekniği ........................................................................................................ 5 1.2.1. Sulu Boyanın Tarihçesi.......................................................................................... 5 1.2.2. Sulu Boya Tekniğinde Kullanılan Araç ve Gereçler ............................................. 9 1.2.3. Sulu Boya Tekniğinin de Boyama Yöntemleri.................................................... 12 1.2.4. Sulu Boya Tekniğinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar................................. 18 1.2.5. Örnek Sulu Boya Çalışmaları .............................................................................. 19 UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 25 UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 31 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 36 ÖĞRENME FAALİYETİ– 2 ................................................................................................. 39 2. KİTAP RESİMLEME (İLLÜSTRASYON) ...................................................................... 39 2.1. Çocuk Hikâye Kitapları İllüstrasyonları ..................................................................... 39 UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 44 UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 46 MODÜL DEĞERLENDİRME .............................................................................................. 47 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 48 KAYNAKLAR....................................................................................................................... 49 i
  • 4. AÇIKLAMALAR AÇIKLAMALAR MODÜLÜN KODU 211GS0088 ALAN Grafik ve Fotoğraf DAL/MESLEK Ortak Alan MODÜLÜN ADI Sulu Boya Tekniği MODÜLÜN TANIMI Sulu Boya Tekniği ile ilgili temel kavramların ve uygulamaların yapıldığı öğrenme materyalidir. SÜRE 40/32 ÖNKOŞUL Temel Sanat Eğitimi ve Temel Desen ders modüllerini almış olmak YETERLİK Kompozisyonu sulu boya tekniği ile renklendirmek MODÜLÜN AMACI Genel Amaç Öğrenci bu modül ile, gerekli ortam sağlandığında çeşitli grafik ve illüstrasyon tasarımı çalışmalarında sulu boya tekniğini hatasız olarak kullanabileceksiniz. Amaçlar Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun ortam sağlandığında; 1. Sulu boya tekniğini, kullanım alanlarını ve araç gereçlerin özelliklerini inceleyerek kompozisyonu sulu boya ile renklendirebileceksiniz. 2. Seçilen bir konuda (kitap resimleme vb.) eskiz ve taslakları hazırlayabilecek ve seçilen taslağı tekniğe uygun renklendirebileceksiniz. EĞİTİM ÖĞRETİM Ortam: Grafik atölye ve laboratuvarları, sınıf, işletme, ORTAMLARI VE kütüphane, ev, bilgi teknolojileri ortamı vb. DONANIMLARI Donanım: Şövale, resim altlığı, resim kâğıdı, doğal ve yapay objeler , sulu boya, kuru-sulu kalemler, ekolin, palet, fırçalar, kâğıt havlu, su kabı, ışıklı atölye ortamı, konu ile ilgili görsel yayınlar ÖLÇME VE Modülün içinde yer alan her faaliyetten sonra, verilen DEĞERLENDİRME ölçme araçlarıyla kazandığınız bilgileri ölçerek kendi kendinizi değerlendireceksiniz. Öğretmen, modül sonunda size ölçme aracı ( test, çoktan seçmeli, doğru yanlış vb.) uygulayarak modül uygulamaları ile kazandığınız bilgileri ölçerek değerlendirecektir. ii
  • 5. GİRİŞ GİRİŞ Sevgili Öğrenci, Sulu boya tekniği ile resim çalışmak, ilk başlayanlar için zor gelebilir; çünkü bu teknik sabır ve titizlik isteyen bir tekniktir. Bu modülde sizlere ilk öğrenme faaliyetinde; sulu boya malzemeleri, teknikleri hakkında bilgiler verilmektedir. Uygulamaları belirlenen uyarılar doğrultusunda takip etmeniz ve bunun yanında boş zamanlarınızda çalışmalar yapmanız sulu boya tekniğinde kendinizi geliştirmenize büyük ölçüde yardımcı olacaktır. Ayrıca modül içinde sulu boya tekniği ile birlikte sulu boya etkisi verecek kuru-sulu kalemlerle ve ekolin boya kullanımı ile ilgili bilgiler verilmektedir. İkinci öğrenme faaliyetinde, çocuk kitapları resimleme (illüstrasyon ) çalışmaları ile ilgili bilgiler ve uygulamalar yer almaktadır. Modül sonunda, öğrendiğiniz becerileri sanatla ilgili tüm alanlarda kullanabilir ve farklı bir teknik olan sulu boya ile kendi tasarımlarınızı renklendirebilirsiniz. 1
  • 6. 2
  • 7. ÖĞRENME FAALİYETİ– 1 ÖĞRENME FAALİYETİ– 1 AMAÇ Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun ortam sağlandığında obje etütleri ve tasarladığınız kompozisyonları sulu boya tekniğine uygun renklendirebileceksiniz. ARAŞTIRMA  Görsel kaynaklardan sulu boya tekniği ile yapılmış çalışmaları inceleyiniz.  Gramajı farklı kâğıtlar üzerinde sulu boya ile denemeler yapınız. Resim 1.1: Sulu boya denemeleri 1. İLLÜSTRASYON 1.1. İllüstrasyon Tanımı ve Türleri Grafik sanatının bir alanı olan illüstrasyon; yüzeylerin resimlenmesi, sözel unsurların çeşitli çizim ve boyama tekniklerini kullanarak görsel hale getirilmesidir. İllüstrasyon bir durumu dramatik veya eğlenceli bir şekilde anlatır. İllüstrasyonun en belirgin özelliği; bir öyküyü, olayı, temayı çizgilerle fantezi bir anlatımla daha ilgi çekici hale getirmesidir. Resim kalemleri, renkli kuru boyalar, mürekkep, keçeli kalemler, sulu boya, ekolin (anilin), guaj, akrilik, airbrush ve karışık teknik illüstrasyonda kullanılan tekniklerdir. Kullanım alanlarına göre üç grupta toplanabilir: Reklam illüstrasyonları; bir ürün ya da bir hizmeti tanıtmak amacıyla yapılan çalışmalardır. Afiş, ilan, ambalaj, takvim, broşür tasarımları reklam illüstrasyon çalışmalarındandır. 3
  • 8. Resim 1. 2: Afiş çalışmaları Yayın illüstrasyonları; kitap, gazete, dergi, ansiklopedi vb. basılı yayınlarda sözel unsurları görsel bir dille anlatmak yayın illüstrasyonları alanını kapsamaktadır. Resim 1. 3:Çocuk kitabı illüstrasyonu Bilimsel ve teknik illüstrasyonlar; Tıp, zooloji, botanik, jeoloji, mekanik vb. gibi uzmanlık alanlarında öğretici, tanımlayıcı, vurgulayıcı amaçlarla bir konuyu veya konunun detayını ön plana çıkarabilecek şekilde resimlemek bu alanı kapsamaktadır( Ayrıntılı bilgi için Kitap Kapağı modülüne inceleyiniz.). 4
  • 9. Resim 1. 4: Bilimsel amaçlı illüstrasyonlar 1.2. Sulu Boya Tekniği Sulu boya, içeriğinde renk pigmentleri ve zamk (arapzamkı) olan ve adından anlaşıldığı gibi su esaslı boyadır. Saydam veya örtücü olarak kullanılabilir. Sulu boya tekniğinin en belirgin özelliği renklerin saydam ve canlı kullanılmasıdır. Sulu boya tekniğinde resim yapmak için çok fazla malzemeye ihtiyaç olmamasına karşın malzemelerin tekniğin özelliklerini ortaya çıkaracak kalitede olması önemlidir. Piyasada sulu boyalar tüpte ve kavanozda, sıvı ve küçük tabletler halinde katı olarak bulunmaktadır. 1.2.1. Sulu Boyanın Tarihçesi Bilinen en eski boyama tekniklerinden biri olan sulu boya kullanımı Eski Mısırlılara kadar dayanır. O dönemde kullanılan boyalar su ile inceltilmiştir. Ortaçağ döneminde dinsel konulu resimlerde ve el yazmalarında sulu boya tekniği kullanılmıştır. Resim 1. 5: Albertch Dürer Avrupa’da XV. yüzyılda Dürer, Brugel gibi saray ressamları bu teknikten yararlanmışlardır. 5
  • 10. İngiltere’de Victorian döneminde büyük rağbet görmüş John Everett Millais gibi sanatçılar yağlı boya çalışmalarının sulu boyalarını yapmışlar ve halk tarafından büyük rağbet görmüştür. Van Dyck, Gainsborougn, Constable gibi sanatçılar yağlı boya çalışmalarının ön eskiz çalışmalarını sulu boya ile yapmışlardır. Resim 1. 6: Sir Anthony Van Dyck, 1618 Fransa’da izlenimciler- geçici anı yakalamak için elverişli olduğundan- Gericault, Delacroiz, Decamp gibi sanatçılar sulu boya tekniğinden yararlanmışlardır. Resim 1. 7: Decamps, Alexandre-Gabriel 6
  • 11. Daha sonraları Cezanne, Seurat, Signac gibi izlenimciler bu teknikle çalışmışlardır. Resim 1. 8: Poul Cezanne Soyut ressamlardan Kandınsky ve Klee sulu boyanın rastlantısal leke oluşturma özelliğinden yararlanmışlardır. Resim 1. 9: Paul Klee 7
  • 12. Osmanlı döneminde kitap resimlemede bu teknikten yararlanmışlardır. Tanzimat dönemi sanatçılarından Hüseyin Zekai Paşa, Osman Hamdi Bey, Hoca Ali rıza ve Malik Aksel. sulu boya tekniğinde eserler vermişlerdir. Resim 1.10: Hoca Ali Rıza Türbe Resim 1.11: D. Çıracıyan Resim 1.12:Fikret Mualla Resim 1.13:Fikret Mualla Resim 1.14:Turan Erol 8
  • 13. Resim 1.15: Nejat Melih Devrim 1.2.2. Sulu Boya Tekniğinde Kullanılan Araç ve Gereçler  Kâğıtlar: Sulu boya kâğıtları hassas yüzeylere sahip olduklarından dikkatlice korunmalıdır. Tozlu ortamlar kâğıdın rengini bozabilir veya terlemiş elle dokunmak o bölgeye boya sürüldüğü zaman kâğıdın boyayı emmemesine yol açar. Bu nedenle kâğıtların kapalı bir alanda veya dosya içinde rutubet almayan yerlerde saklanması uygun olur. Kağıdın kalınlığı, kâğıdın yüzeyi kadar önemlidir. İnce kâğıtlar suyu emdiğinde çabuk kırışır. Resim 1.16:Sulu boya kâğıtları İnce kâğıtların kırışmasını önlemek için germe işlemi uygulanabilir. Kâğıt önce su dolu bir küvetin içinde ıslatılır, ıslanan kâğıt suyu süzüldükten sonra çizim tahtasının üzerine yerleştirilip kenarlarından bantlarla tutturularak kurumaya bırakılır. Başka bir yöntem ise kâğıt resim altlığına sabitlendikten sonra bir sünger yardımıyla nemlendirilir ve kuruması beklendikten sonra çalışmaya hazır hale gelir. 9
  • 14. Resim 1.17:Sulu boya kâğıdını sabitleme  Sıcak preslenmiş kâğıtlar: Yüzeyi pürüzsüz, üzerinde doku olmayan kâğıtlardır. Daha çok sulu boya, mürekkep ve kalemlerle birlikte çalışmaya uygundur.  Soğuk preslenmiş kâğıtlar: Yüzeyi pürüzlü, üzerinde dokusu olan kâğıtlardır. Sulu boyaya yeni başlayanlar için uygundur. Üzerinde çok amaçlı çalışma yapıldığı için sulu boya ustaları tarafından da çok tercih edilir. Sulu boyanın renkleri, kâğıdın dokusu üzerinde yumuşak bir dağılım oluşturur, fırça izleri çok belirgin olarak görülmez. Geniş homojen alanlar oluşturmak için uygun çalışma olanağı sağlar.  Kalın ve dokusu belirgin kâğıtlar: Yüzeyi çok dokulu, kalın kâğıtlardır. Sulu boya çalışmalarında güçlü ve etkili fırça darbeleri oluşturmak için uygundur. Boya, kâğıda fırça darbesiyle çekilir, bu durum kâğıdın üzerinde beyaz boşluklar bırakarak dokusallık oluşturur. Diğer kâğıtlara göre daha pahalıdır.  Fırçalar: Sulu boya çalışmalarında kullanılan fırçalar genelde samur fırçalardır. Kaliteli fırçalar suya batırıldığında suyu emerek uçları sivrileşir. Kâğıdın dokusuna zarar vermez. Çalışılacak konuya göre tek tip yerine farklı kalınlıkta ve şekilde fırçalar kullanmak doğru olur. Bunun yanı sıra tek tip fırçayla da çalışma yapılabilir.  İnce uçlu fırçalar: Islandığı zaman uçları sivrileşen fırçalardır. Detaylar oluşturmaya uygundur.  Yassı uçlu fırçalar: Islandıklarında uçları daralan karemsi şeklindeki fırçalardır. Geniş alanları, eğri hatlardan oluşan biçimleri boyamak ve keskin düz hatlar oluşturmak için uygundur.  Yuvarlak fırçalar: Geniş alanları boyamak için uygundur. 10
  • 15. Resim 1.18:Sulu boya fırçaları  Fırçaların korunması: Sulu boya fırçaları hassastır. Fırçanızı ilk aldığınızda ucu zarar görmemesi için tutkallı ve şeffaf kılıf içindedir. Kullanmadan önce fırçayı suyla ıslatıp yumuşatmak gerekir. Çalışmadan sonra fırçayı temizlemek için musluk altında veya istenirse sabunlu suda yıkayıp duruladıktan sonra fazla suyu akıtılmalıdır. Şeffaf kılıf içine konmadan önce fırçanın kurumuş olmasından emin olmak gerekir. Resim 1.19:Fırçaların korunması 11
  • 16. Palet: Sulu boya; seramik, plastik veya cam paletler içinde hazırlanır. Resim 1. 20:Palet 1.2.3. Sulu Boya Tekniğinin de Boyama Yöntemleri  Islak kâğıt üzerine çalışma: Bu tarz çalışmalarda çalışılacak alan fırça veya sünger ile önceden ıslatılır. Kâğıdı ıslatırken net ışık alan yerler ıslatılmaz buralarda kâğıdın kendi beyazlığından faydalanılır. Piyasada beyaz alanların boya almaması için maskeleme sıvıları satılmaktadır. Maskeleme sıvıları fırça ile istenilen bölgelere sürülür, çalışma bitince kâğıt üzerinden kolayca temizlenir. Renklerin arasında keskin sınırlama olmadan birbirine karıştığı, özgün ve rahat çalışma yöntemidir. Bu yöntemde renklerin yumuşak geçişler sağladığı, belli belirsiz gölgeler oluştuğu görülür. Bir rengin kâğıtta nereye kadar dağılacağı çalışmayı yapan kişinin hakimiyeti ile sağlanır. Eğer iki rengin birbirine karışması istenmiyorsa önceki sürülen boyanın kurumasını beklemek gerekir. Islak kâğıt üzerine çalışma yönteminde genelde geniş alanları boyarken homojen bir renk dağılımı oluşturmada yararlı olur. Resim 1. 21:Kâğıdı ıslatarak çalışma aşamaları 12
  • 17. Kuru kâğıt üzerine çalışma: Bu tarz çalışmalarda kâğıt ıslatılmaz, sadece fırça sulu boyaya batırılır kâğıt üzerine sürülür. Bu yöntemde boya kâğıtta istenmeyen kısımlara yayılmaz. Bu yöntemle ayrıntılı çalışmalar yapılır, renkler arasında kesin sınırlamalar sağlanmış olur. Resim 1. 22: Kuru zemin üzerinde çalışma aşamaları  Kuru ve ıslak yöntemleri birlikte kullanarak çalışma: Resim yaparken sadece ıslak veya sadece kuru zeminde çalışmak zordur. Islak zeminle renklerin birbirine kaynaşması, kuru zemin üzerinde fırça ile daha net ve ayrıntılı çalışmalar yapmak resme zenginlik katacaktır. Her ikisinin sağladığı etkiden dolayı genelde birlikte kullanılır. Tek sorun her iki çalışma yönteminde de boyanın kuruma zamanlarının farklılıklarına dikkat etmek gerekir. Aşağıdaki çalışmada gökyüzü ve dağlar önce kâğıt nemlendirilip boyanarak homojen bir dağılım sağlanmıştır. Daha sonraki aşamalarda kâğıdın kuruması beklenmiş ve dağların detayları boyanmıştır. Böylelikle boyanın zemin üzerinde dağılımı yani önceden sürülen renkle karışması önlenmiştir. 13
  • 18. Resim 1. 23: Islak ve kuru yöntemle çalışma aşamaları  Tek renk ile çalışma (Lavi tekniği): Lavi, resmi sulandırılmış tek rengin tonlarıyla boyamadır. Sulu boya tekniğinde çalışmaya başlarken lavi tekniği ile çalışmak faydalı olacaktır. Lavi tekniği ile yapılan çalışmalarda koyudan açığa veya açıktan koyuya boyama yöntemleri uygulanabilir. Koyudan açığa yönteminde tek renk boya (genelde koyu bir renk tercih edilir) palette fazla sulandırmadan hazırlanır. Gölgeli kısımlardan boyamaya başlanır ve açık bölgelere doğru fırça sulandırılarak boya yayılır. Bir rengin geçişi sağlanmış olur ve boya sulandıkça rengin açıldığı ve saydamlaştığı görülür. Çalışmada kullanılacak renkler bir deneme kâğıdı üzerine fırçayla sürülerek doğru renkleri kullanacağımızdan emin olmakta fayda vardır. 14
  • 19. Resim 1. 24:Lavi tekniği ile obje çalışmaları Resim 1. 25:Lavi tekniği ile kompozisyon Koyudan açığa doğru boyamada yapılan yanlışlıkları düzeltmek zor olduğu için açıktan koyuya doğru boyama tercih edilir.  Ekolin (Anilin) boya ile çalışma: Sıvı şeklinde yüksek yoğunlukta sulu boyalardır. Su ile karıştırılarak renklerin tonları ayarlanır. Sulu boya tekniğinde olduğu gibi aynı yöntemle çalışılır. 15
  • 20. Resim 1. 26: Ekolin tekniği ile obje etüdü aşamaları Ekolin boyalar piyasada cam şişeler içinde satılmaktadır. Resim 1. 27: Ekolin boya  Kuru sulu kalemlerle sulu boya etkisi veren çalışmalar yapma: Suda çözünen kalemler renkli veya grafit kalemlerdir. Resim 1. 28: Kuru sulu kalemler 16
  • 21. Grafit kalemler, suyla temas etmediğinde kurşun kalem etkisi verir. Eğer çalışma sadece siyah beyaz olarak çalışılacaksa grafit kalemler kullanılır. Önce model kâğıda fazla bastırmadan grafit kalemle çizilir. Daha sonra aynen desen tekniğindeki gibi hacimlendirme yöntemi uygulanır, sonra sulu boya fırçası sulandırılarak çizgilerin üzerinden geçilerek çizgiler çözünerek sulu boya etkisi verecek hale dönüştürülür. Daha sonra istenirse kâğıt kuruduktan sonra kalemle üzerinden çizgisel gölgeleme yapılabilir. Aşağıdaki birinci çalışmada kalemin ucu ıslatılarak diğerinde ise kalem ucu kuru olarak gölgeleme yapılmıştır. Resim 1. 29: Kuru sulu kalemle obje çalışması Aynı çalışma farklı renkte kalemlerle de uygulanır. Modelin renkleri aynen kuru boyama yöntemine uygun olarak hacim verilerek uygulanır. Daha sonra sulu boya etsinde olması istenilen bölgeler fırça ile sulandırılarak sulu boya etkisi verilir. Resim 1.30: Kuru sulu kalemle kompozisyon çalışması Kuru- sulu kalemler sulu boya ile birlikte kullanılabilir. Çalışma sulu boya ile renklendirildikten sonra kuru sulu kalemlerle sulu boyada kullanılan alanın aynı renginde çalışmanın üzerine çizgisel gölgelendirmeler yapılır. 17
  • 22. Daha sonra koyu alanlar oluşturmak için çizgiler, istenilen bölgelerde sulandırılarak kontrastlık ön plana çıkartılabilir. Resim 1. 31: Kuru sulu kalemler ve sulu boya ile obje çalışmaları 1.2.4. Sulu Boya Tekniğinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Çalışmaya başlamadan önce sulu boya kâğıdı resim altlığı üzerine bant veya raptiyeler ile sabitlenir. Eğer sadece sulu zemin üzerine çalışılacaksa bir fırça veya sünger yardımıyla kâğıdın nemlendirilmesi sağlanır. Konu resim kâğıdına ana hatları ile çizilir. Çizerken kalemi bastırmamalı ve zorunlu olmadıkça silgi kullanılmamadır. Koyu renkteki kurşun kalem izleri şeffaf olan sulu boyanın altından gözükebilir. Ayrıca silgi ile yıpranan yerlere sürülen renkler parlaklığını kaybeder ve kirlenir. Çalışma sırasında renkleri üst üste sürmekten kaçınmalı, kâğıdın yıpranmaması için fırçayla boyalı alan üzerinde sürekli düzeltme amaçlı çalışılmalıdır. Yanlış sürülen renkleri düzeltmek için önce o kısmı temiz su ile ıslatıp, sonra sünger ya da kuru bir fırça ile silinmelidir. Resimde genelde geniş alanlar önce boyanır, daha sonra ayrıntıların boyanmasına geçilir. Açıktan koyuya doğru boyama yöntemi tercih edilmelidir. Koyudan açığa doğru bir yöntem izlemek, hatalar yapıldığında düzeltme şansını ortadan kaldırır. Çünkü açık alanı koyulaştırmak, koyu alanı açmaktan kolaydır. Resim yapılan konu ne olursa olsun gölgeli kısımları boyarken siyahtan yararlanmayı düşünmeyip amaca uygun sıcak soğuk renklerin yardımı ile çalışmalıdır. Kâğıt üzerinde çok sulandırılmış boya kâğıt havlu ile fazla bastırmadan alınabilir. 18
  • 23. 1.2.5. Örnek Sulu Boya Çalışmaları Resim 1.32: Sulu boya ile aşamalı portre Sulu boya çalışmalarında farklı kalemler ve malzemeleri birlikte kullanım olanağı vardır. Aşağıdaki portre çalışmalarında sulu boya mürekkepli kalemlerle birlikte kullanılmıştır. 19
  • 24. Resim 1. 33: Sulu boya ve mürekkepli kalemle portre 20
  • 25. Aşağıda peyzaj sulu boya çalışması aşamalı olarak verilmiştir. 1. 2. Resim 1. 34: Sulu boya ile peyzaj çalışmasının aşamaları 21
  • 26. 22
  • 27. 23
  • 28. Resim 1. 35: Sulu boya ile yapılmış örnek çalışmalar 24
  • 29. UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki işlemleri tamamladığınızda objeleri kuru sulu kalemlerle ve sulu boya ile tekniği uygun olarak renklendirebileceksiniz. Kullanılacak Araç Gereçler  Sulu boya kâğıdı (gramajı yüksek)  Resim altlığı  Resim kalemi  Silgi  Bant  Doğal obje  Sulu boya  Kuru- sulu kalemler  Fırçalar  Palet  Su kabı  Kâğıt havlu Atölye önlüğünüzü giymeyi unutmayınız. 1. Malzemelerinizi hazırlayınız. 2. Modelden çalışmaya başlamadan önce sulu boya kâğıt üzerine denemeler yapmak için önce kâğıdın bir kısmını fırça ile nemlendiriniz. Paletinizde hazırladığınız boyayı fırçanızla ıslattığınız alan üzerine yukarıdan aşağıya (koyudan açığa) boyayınız. Aşağılara indikçe fırçanızı sulandırarak rengin farklı tonlarının kâğıt üzerinde etkisini görünüz. Resim 1. 36: Sulu boya ile degrade çalışması 25
  • 30. Su kabındaki suyunuzu sıklıkla değiştiriniz.  Fırçanızı başka bir renk için kullanırken suyla iyice yıkayıp temiz olduğundan emin olunuz. 3. Kâğıdınızı ıslatmadan renginizi alıp koyudan açığa doğru fırçanızı sulandırarak sürünüz. Resim 1.37: Sulu boya ile degrade çalışması  Kâğıdın başka bir bölümünü nemlendiriniz. Islattığınız alanı boyayınız. Biraz kurumasını bekledikten sonra farklı bir renk için hemen alt kısmını nemlendirip renginizi uygulayınız. Kuruduktan sonra o rengin altındaki bölümü nemlendirip başka bir renk uygulayınız. Böylelikle renklerin birbirine karışmadığını uygulama yaparak görmüş oldunuz. Resim 1. 38: Sulu boya ile alıştırma 4. Aynı renk gurubunu, bu sefer her rengi uyguladıktan sonra kâğıdın fazla kurumasını beklemeden kâğıdınızı nemlendirerek boyayınız ve renklerin kâğıt tam kurumadan az da olsa birbirine kaynaştığını gözlemleyiniz. 26
  • 31. Resim 1. 39: Sulu boya ile alıştırma 5. Başka bir alanı nemlendiriniz ve aynı üç renk grubunu arka arkaya beklemeden uygulayınız ve renklerin daha çok birbirine karıştığını gözlemleyiniz. Resim 1.40: Sulu boya ile alıştırma 6. Başka bir bölümü daha önceden nemlendirdiğiniz orandan daha çok su kullanarak nemlendirip renklerinizi bekletmeden uygulayınız ve renklerin birbirine kaynaşmasını gözlemleyiniz. Resim 1.41: Sulu boya ile alıştırma 7. Objenizi ışığın geliş yönünü göz önüne alarak beyaz bir zemin üzerine yerleştiriniz.  Objenizin sizden uzaklığına dikkat ediniz. Sizden uzaklığı en fazla bir metre olacak şekilde objenizi yerleşiriniz. 27
  • 32. 8. Kağıdınızı resim altlığına bantla sabitleyiniz. 9. Objenizi kalemle fazla bastırmadan kâğıt üzerine çiziniz. 10. Çiziminizi lavi tekniğinde renklendireceğiniz için paletinize koyu bir sulu boya rengini hazırlayınız 11. Objenizin net ışık alanların dokunmayıp diğer bölgelerini fırçanızla nemlendiriniz. 12. Hazırladığınız boyayı paletin diğer kısmında sulandırarak açık bölgeye fırçanızla sürünüz. Resim 1. 42: Lavi 1.aşama 13. Daha sonra daha koyu bölgelerde boyanızı daha az sulandırarak boyayınız. Resim 1. 43: Lavi 2. aşama 14. Boyanızı fazla sulandırmadan koyulukları oluşturunuz. En son olarak objenin düşen gölgesinin oluşturduğu alanı nemlendirip boyayınız. Objenin gölgeyle birleştiği alanı koyulaştırarak çalışmanızı bitiriniz. 28
  • 33. Resim 1.44: Lavi 3.aşama 15. Objenizin kendi renklerini paletiniz de hazırlayınız. 16. İkinci çiziminizde objenizin net ışık alan bölgesine dokunmadan diğer yerleri fırçanızla nemlendiririniz. 17. Lavi tekniği ile renklendirme aşamalarını bu sefer tek renkle değil objenizin renklerini kullanarak renklendiriniz.  Objenin düşen gölgesini boyamak için kırmızı rengin içine mavi ve biraz da sarı renk katarak boyanızı kirletebilirsiniz. Siyah renk kullanmayınız. Resim 1. 45: Lavi tekniği ile renkli obje etüdünün aşamaları 29
  • 34. 18. Üçüncü çalışmanızda objenizi kara kalem tekniğine uygun olarak grafit kalemle (siyah renkte kuru sulu kalem) açık bölgelerde fazla bastırmadan yumuşak bir gölgelendirme yapınız. 19. Daha sonra net ışık alanlarına dokunmadan fırçanızı suya batırarak çalışmanızın üzerinden geçerek sulu boya etkisi veriniz. 20. Çalışmanızda kontrastlıkları artırmak için kaleminizin ucunu ıslatarak koyuluklar oluşturacağınız yerlerin üzerinden geçiniz. Resim 1.46: Kuru sulu kalem ile obje etüdünün aşamaları 30
  • 35. UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki işlemleri tamamladığınızda kompozisyonu sulu boya tekniğine uygun olarak renklendirebileceksiniz. Kullanılacak Araç Gereçler  Sulu boya kâğıdı (gramajı yüksek)  Resim altlığı  Resim kalemi  Silgi  Bant  Doğal ve yapay objeler  Sulu boya  Fırçalar  Palet  Su kabı  Kâğıt havlu 1. Malzemelerinizi hazırlayınız.  Atölye önlüğünüzü giymeyi unutmayınız.  Su kabındaki suyunuzu sıklıkla değiştiriniz.  Fırçanızı başka bir renk için kullanırken suyla iyice yıkayıp temiz olduğundan emin olunuz. 2. Kompozisyonunuzu ışığın geliş yönünü dikkate alarak kompozisyon kurallarına uygun olarak hazırlayınız.  Objenizin sizden uzaklığına dikkat ediniz. Sizden uzaklığı en fazla bir metre olacak şekilde objenizi yerleşiriniz. 3. Kâğıdınızı resim altlığına bantla sabitleyiniz. 4. Kompozisyonunuzu kalemle fazla bastırmadan kâğıt üzerine çiziniz. 31
  • 36. Resim 1. 47: 1.Aşama 5. Boyamaya başlayacağınız objenizin net ışık alanların dokunmayıp diğer bölgelerini fırçanızla nemlendiriniz. 6. Paletinizde biberlik rengi için kobalt mavi rengini hazırlayınız ve biraz daha sulandırınız. Net ışık alan yerlere dokunmayarak temiz fırçanızı suya batırarak biberliği ve fincanı nemlendiriniz.Biberliği açık tondaki kobalt mavisiyle renklendiriniz. Fincanı ise daha açık mavi ile renklendiriniz (6 veya 8 numaralı fırça). Resim 1.48: 2.Aşama 7. Daha sonra bu bölgedeki boyanın kurumasını beklerken portakal ve mandalinanın rengini net ışık alan yerlere dokunmadan nemlendirip açık tonda boyayınız. 32
  • 37. Resim 1. 49: 3.Aşama 8. Biberliğin ilk katı kuruduktan sonra ince fırça (1 veya 2 numara) ile kobalt mavi rengi daha az sulandırılıp gölgede kalan yerlerini boyayınız. Açık yerlere doğru geçiş oluştururken boyanızın rengini açmak için boyanıza biraz su ilave ediniz. Aynı mavi tonu ile fincanın şerit çizgilerini boyayınız. Resim 1. 50: 4.Aşama 9. Fincanı boyamak için maviye biraz sarı ve kırmızı ekleyerek menekşe tonunu elde ediniz. Daha sonra fincanın iç kısmını nemlendirip boyayınız. Aynı renk ile fincanın geniş orta çizgisini de nemlendirip boyayınız. En son gölge kısımlarını koyu bir ton hazırlayıp ince şerit halinde boyayıp fırça ile boyayı dağıtınız. 33
  • 38. Resim 1. 51: 5.Aşama 10. Portakalın üzerindeki dokusallığı dikkate alarak ince fırça ile alttaki açık ton görünecek şekilde dokusallık oluşturarak boyayınız. Portakalın gölgede kalan kısımlarında boyanıza biraz kırmızı katarak portakala hacim veriniz. Resim 1.52: 6.Aşama Resim 1.53: 7.Aşama 34
  • 39. 11. Portakalın biberlik ve biberliğin portakal üzerindeki yansımaları için mavi rengi portakal, turuncu rengi biberlik üzerindeki düşen gölgelerine uygulayınız. 12. Kompozisyonun düşen gölgeleri için koyu menekşe rengi hazırlayınız ve bu bölgeleri fırçanızla nemlendirip boyayınız. Açık bölümlere doğru fırçanızı sulandırıp daha açık alanlar elde ediniz. 13. Arka plan için temiz kalın bir fırça ile objelerinizin arka kısmını rastgele nemlendiriniz. Boyadığınızda boyanmış bölgelere yeni boyanın akmasını önlemek için resmini ters çevirip boyamaya devam ediniz. Resim 1.54: 8.Aşama Resim 1. 55: 9.Aşama 35
  • 40. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak ölçünüz. Ölçme Soruları Aşağıdaki sorular çoktan seçmeli olarak hazırlanmıştır, soruların altındaki seçeneklerden sadece bir tanesi doğrudur ve sadece birini işaretleyiniz. 1. Aşağıdaki ifadelerden hangisi sulu boyanın en belirgin özelliğidir.? A) Saydam B) Opak (kapatıcı) C) Parlak D) Yağ ile çözünen 2. Afiş, ilan, takvim vb. tanıtım amaçlı illüstrasyon çalışmaları aşağıdaki illüstrasyon türlerinden hangisini kapsamaktadır? A) Yayın illüstrasyonları B) Reklam illüstrasyonları C) Teknik illüstrasyonları D) Bilimsel illüstrasyonlar 3. Kâğıdın dokusunu, dokusal bir zenginlik olarak kullanmak istendiğinde aşağıdaki kâğıt türlerinden hangisi seçilmelidir? A) Sıcak preslenmiş kâğıt B) Soğuk preslenmiş kâğıt C) Kalın- dokulu kâğıt D) Yüzeyi parlak kâğıt 4. Sulu boya tekniğinde rengin tonunu açmak için ne yapmak gerekir? A) Boyanın su miktarını artırmak B) Renge beyaz katmak C) Rengin içine sarı renk katmak D) Rengi kâğıt üzerinde koyu bir rengin yanında kullanmak 5. Resimde keskin düz hatları boyamak için aşağıdaki fırça çeşitlerinden hangisi seçilmelidir? A) Yassı uçlu fırça B) İnce uçlu fırça C) Yelpaze fırça D) Yuvarlak uçlu fırça Değerlendirme Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevapladığınız sorularla ilgili öğrenme faaliyetlerini tekrarlayınız. 36
  • 41. Değerlendirme Ölçeği Sulu boya kâğıdı üzerine 1.uygulama faaliyetinde sulu boya kullanımı ile ilgili denemleri üç renk kullanarak yapınız. Ayrıca farklı doğal ya da yapay objeleri lavi-sulu boya ve kuru-sulu kalem tekniğine uygun olarak renklendiriniz. Çalışmanızı aşağıdaki değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz. Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız becerileri Evet ve Hayır kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrol ediniz. Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır 1. Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi? 2. Malzemeyi temin ettiniz mi? 3. Sulu boya kâğıdınızı resim altlığına sabitlediniz mi? 4. Islak ve kuru zemin üzerine degrade denemeleri yaptınız mı? 5. Üç rengi kullanarak kâğıdın kuruma zamanlarını farklı tutarak denemeler yaptınız mı? 6. Objenizi beyaz bir zemin üzerine yerleştirdiniz mi? 7. Modelin sizden uzaklığını ayarladınız mı? 8. Objenizi lavi tekniğine uygun çalıştınız mı? 9. Objenizi kendi rengi ile sulu boya tekniğine uygun çalıştınız mı? 10. Objenizi kuru-sulu kalemlerle sulu boya etkisi vererek çalıştınız mı? 11. Su kabınızdaki suyu sıklıkla değiştirdiniz mi? 12. Çalışmanız bittikten sonra fırçanızı temizlediniz mi? 13. Temizlik ve düzene dikkat ettiniz mi? 14. Zamanı verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi? 15. Çalışmanızdan memnun kaldınız mı? 37
  • 42. Değerlendirme Ölçeği Farklı doğal ve yapay objelerden bir kompozisyon hazırlayınız ve sulu boya kâğıdına desen tekniğine uygun çiziminizi yaparak sulu boya tekniğine uygun olarak renklendiriniz.. Çalışmanızı aşağıdaki değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz. Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız becerileri Evet ve Hayır kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrol ediniz. Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır 1. Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi ? 2. Malzemeyi temin ettiniz mi? 3. Sulu boya kâğıdınızı resim altlığına sabitlediniz mi? 4. Modelin sizden uzaklığını ayarladınız mı? 5. Objelerinizi kompozisyon kurallarını dikkate alarak düzenlemesini yaptınız mı? 6. Desen tekniğine uygun çiziminizi fazla bastırmadan kurşun kalemle çizdiniz mi? 7. Objelerinizi kendi rengi ile sulu boya tekniğine uygun çalıştınız mı? 8. Renklerin birbirine karışmasını önlemek için kâğıdın kuruma zamanlarını dikkate aldınız mı? 9. Su kabınızdaki suyu sıklıkla değiştirdiniz mi? 10. Çalışmanız bittikten sonra fırçanızı temizlediniz mi? 11. Temizlik ve düzene dikkat ettiniz mi? 12. Zamanı verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi? 13. Çalışmanızdan memnun kaldınız mı? Değerlendirme Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “Evet” ler kazandığınız becerileri ortaya koyuyor.”Hayır” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız. Tamamı Evet ise diğer öğrenme faaliyetine geçiniz. 38
  • 43. ÖĞRENME FAALİYETİ– 2 ÖĞRENME FAALİYETİ– 2 AMAÇ Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun ortam sağlandığında seçilen bir konuda (kitap resimleme vb) eskiz ve taslaklar hazırlayabilecek ve seçilen taslağı tekniğe uygun renklendirebileceksiniz. ARAŞTIRMA  Çocuk kitaplarındaki yazı ile resim arasındaki ilişkiyi dikkatlice inceleyiniz.  Seçtiğiniz bir çocuk hikaye kitabındaki hikayeleri okuyarak kitaptaki resimlerden farklı olarak hikayeyi kendi hayal gücünüzü kullanarak resimleyiniz. 2. KİTAP RESİMLEME (İLLÜSTRASYON) Kitapla birlikte kitabın daha ilgi çekici hale gelmesi için kitap resimleme başlamıştır. İlk olarak yazılar motiflerle başlamıştır. Eski Mısır da kitapçıklarda hiyeroglif yazılar ve resimler ilk özgün eserlerdir. Ayrıca bu dönemde masal ve efsaneler de resimlerle anlatılmıştır. Eski Yunan ve devamında Romalılar döneminde kitaplarda resimlerden çok başlık veya kitabın bitim yerlerinde süsleyici unsurlar kullanılmıştır. Hıristiyanlığın yayılması ile beraber kitap sanatçıları mukaddes kitapları daha hayranlık duyulacak hale getirmek ve dini hikayeleri daha anlaşılır duruma getirmek için kitap resimleme geleneği Bizanslılar döneminde başlamıştır. Her dönemde yapılan çalışmalar dönemin sanat anlayışının izlerini de taşımaktadır. Önceleri çok renkli ve detaylı olarak yapılan resimler kitabın satış fiyatını da yükselttiği için 13.yy.da tek renkli çalışmalar sadece dini kitaplarda değil eğitici kitaplarda da görülmektedir. Baskı tekniklerinin (ağaç baskı, gravür baskı, taş baskı) kullanılması ile kitapların daha da ucuzladığı, 19.yy.da fotografi tekniğinin bulunması ile kitap resminde büyük değişiklikler yaşanmıştır. Böylece sanatçının yaptığı her türlü resim -çok renkli veya renksiz- artık maliyeti yükseltmeyeceği için kitap resimleme sanatının gelişmesine olanak sağlamıştır. 2.1. Çocuk Hikâye Kitapları İllüstrasyonları Çocuk kitapları az resimli veya çok resimli olabilir ama hiçbir zaman resimsiz olmamalıdır. 39
  • 44. Resim 2. 1: İllüstrasyon Okuma çağına gelmeyen çocuklara, tamamı resimli; okuma çağındaki çocuklar için ise çoğunluğu resimden oluşan, bir veya iki cümleden ibaret yazı bulunan hikâye kitapları hazırlanır. Resim 2. 2: İllüstrasyon Yaş büyüdükçe kitaplarda daha az resme yer verilir. Eğitim için hazırlanan kitaplarda anlatılmak istenen olduğu gibi resmedilir örneğin; dairenin resmi, dairedir. 40
  • 45. Resim 2. 3: İllüstrasyon Fakat masal kitaplarında yazılan hikâyenin resimli olarak ifadesi her sanatçı tarafından farklı ifade edilebilir. Çocuk kitaplarının resmedilmesinde sanatçı bağımsız olmalıdır. Çocuklar daha çok içinde fantezi unsurları içeren kitapları tercih etmektedir. Bu yüzden bir masal kitabı resmediliyorsa masalın içinde yer alan objeler çok daha farklı, gerçek dışı olabilir. Resim 2. 4: İllüstrasyon 41
  • 46. Resim 2. 5: İllüstrasyon İllüstrasyon denemelerine; az sözlü çocuk öykülerini, çocuk tekerlemelerini ve oyunlarını konu alarak başlanır. Amaç, öyküyü veya oyunu resimle ayrıca doğru olarak anlatmak değildir. Sözlü anlatımı görsel anlatımla yorumlamak, ona görsel güzellik öğelerini katmaktır. Tarihsel efsane ve masallar resmedilirken giysiler, evler, saraylar gibi motiflerin gerçek yapı ve görsel özelliklerinin incelenmesi gerekebilir. Bu durumda bile resimlemede sanatçının kişisel yaratma ve yorum özgürlüğü olmalıdır. Tüm bu özgünlüğün yanı sıra, kitap sayfalarında kullanılacak resimlerin birbirini takip edecek tarzda olması, yazılı anlatımla görsel anlatımın birbirini tamamlayan iki unsur olarak düşünülmesini ona göre bir düzenleme yapılmasını gerektirir. Resim 2. 6: İllüstrasyon örneği 42
  • 47. Resim 2. 7: İllüstrasyon örnekleri 43
  • 48. UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki işlemleri tamamladığınızda çocuk hikâye kitabı resimlemesini sulu boya tekniğinde yapmış olacaksınız. Kullanılacak Araç Gereçler  Sulu boya kâğıdı (gramajı yüksek)  Resim altlığı  Resim kalemi  Silgi  Bant  Sulu boya  Fırçalar  Palet  Su kabı  Kâğıt havlu  Resimlenecek hikâye 1. Bir hikaye seçimi yaparak okuyunuz ve herhangi bir sahnesini resmetmek için karar veriniz. 2. Malzemelerinizi hazırlayınız. 3. Kompozisyonunuzda kullanacağınız görsel öğelere karar veriniz ve bununla ilgili araştırma yapınız. 4. Kompozisyonunuza uygun ölçülendirmenizi belirleyerek eskiz çizimleri yapınız. 5. Eskizlerden birini seçerek sulu boya kâğıdına kaleminizi fazla bastırmadan hafifçe çiziniz. 6. Kağıdınızı resim altlığına bantla sabitleyiniz. 7. Kompozisyonunuzda ışığın geliş yönünü belirleyiniz. 8. Kompozisyonunuzda öncelikle boyamaya başlayacağınız alana karar veriniz. 9. Boyamada açıktan koyuya boyama yöntemini uygulayınız. 10. Kompozisyonunuzda belirginleştirmek istediğiniz alanlarda fırçayla, marker ya da rapido kalemlerle kontur çizgileri kullanabilirsiniz. 11. Boyama işleminizde kuru sulu kalemler, ekolin boyalar da kullanabilirsiniz.  Atölye önlüğünüzü giymeyi unutmayınız  Öğrenme faaliyeti 1’ de sulu boya kullanma yöntemlerini dikkate alınız .  Su kabındaki suyunuzu sıklıkla değiştiriniz.  Fırçanızı başka bir renk için kullanırken suyla iyice yıkayıp temiz olduğundan emin olunuz. 44
  • 49. Resim 2. 8: İllüstrasyon 45
  • 50. UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ Az sözlü çocuk masal kitabı için masalın bir bölümünün illüstrasyonunu sulu boya kâğıdına çiziniz ve illüstrasyonu sulu boya tekniğine uygun renklendiriniz. Çalışmanızı aşağıdaki değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz. Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız becerileri Evet ve Hayır kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrol ediniz. Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi? Resmedeceğiniz hikâyeye karar verdiniz mi? Yaş grubunu dikkate alarak kullanacağınız görsel öğelere dikkat ettiniz mi? Malzemeyi temin ettiniz mi? Sulu boya kâğıdınızı resim altlığına sabitlediniz mi? Yeterince eskiz çizdiniz mi? Çiziminizde kompozisyon kurallarına dikkat ettiniz mi? Kompozisyonunuzu sulu boya kâğıdına fazla bastırmadan kurşun kalemle çizdiniz mi? Açıktan koyuya boyama yöntemini uyguladınız mı? Renklerin birbirine karışmasını önlemek için kâğıdın kuruma zamanlarını dikkate aldınız mı? Gerektiğinde kontur çizgileri kullandınız mı? Su kabınızdaki suyu sıklıkla değiştirdiniz mi? Çalışmanız bittikten sonra fırçanızı temizlediniz mi? Temizlik ve düzene dikkat ettiniz mi? Zamanı verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi? Çalışmanızdan memnun kaldınız mı? 46
  • 51. MODÜL DEĞERLENDİRME MODÜL DEĞERLENDİRME Modül sonunda kazandığınız yeterliği aşağıdaki uygulamayı yaparak değerlendiriniz Çocuk masal kitabı için kapakta kullanılacak illüstrasyon çalışmasının tasarımını hazırlayıp sulu boya kâğıdına çiziniz ve sulu boya tekniğine uygun renklendiriniz. Çalışmanızı aşağıdaki değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz. Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız becerileri Evet ve Hayır kutucuklarına (X) işareti koyarak kontrol ediniz. Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi? Resmedeceğiniz hikayeye karar verdiniz mi? Yaş grubunu dikkate alarak kullanacağınız görsel öğelere dikkat ettiniz mi? Malzemeyi temin ettiniz mi? Sulu boya kâğıdınızı resim altlığına sabitlediniz mi? Tasarlayacağınız resmin kitabı en iyi şekilde ifade etmesine dikkat ettiniz mi? Yeterince eskiz çizdiniz mi? Çiziminizde kompozisyon kurallarına dikkat ettiniz mi? Kompozisyonunuzu sulu boya kâğıdına fazla bastırmadan kurşun kalemle çizdiniz mi? Açıktan koyuya boyama yöntemini uyguladınız mı? Renklerin birbirine karışmasını önlemek için kâğıdın kuruma zamanlarını dikkate aldınız mı? Gerektiğinde kontur çizgileri kullandınız mı? Su kabınızdaki suyu sıklıkla değiştirdiniz mi? Çalışmanız bittikten sonra fırçanızı temizlediniz mi? Temizlik ve düzene dikkat ettiniz mi? Zamanı verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi? Çalışmanızdan memnun kaldınız mı? Değerlendirme Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “Evet” ler kazandığınız becerileri ortaya koyuyor.”Hayır” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız. Tamamı Evet ise diğer modüle geçebilirsiniz. 47
  • 52. CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI Öğrenme Faaliyeti- 1 Cevap Anahtarı Soru Cevaplar 1 A 2 B 3 C 4 A 5 A 48
  • 53. KAYNAKLAR KAYNAKLAR  Art Academy, Adım Adım Çizim ve Boyama Teknikleri, Boyut Yayın Grubu  BECER, Emre, İletişim ve Grafik Tasarım, Dost Kitabevi, Ankara.  BLAKE Wendon, Watercolor Painting, Watson-Guptıll Publıcations, New York.  BRYNJOLSON Rhian, Art and İllüstration For The Classroom  CERVER Francisco Asensio, Yeni Başlayanlar için Sulu Boya, Literatür  EROĞLU, Kadriye, Yayımlanmamış İllüstrasyon Ders Notları, 2007, İstanbul.  HEPGÜLDAL, Betül, Yayımlanmamış İllüstrasyon Ders Notları, 2007, İstanbul.  KUNZ Jan, Watercolor Technıques, North Lıght Boks, Cıncınnatı, Ohıo  Sabiha Gökçen Anadolu Kız Meslek ve Kız Meslek Lisesi, Grafik Bölümü Öğrenci İşleri, İstanbul.  The Black Book Ilustratıon,, New York, 1997-1998.  www.watercolorpainting.com  www.graphic-studio.de  www.matchstrike.de 49