2. WAT IS EEN GEDICHT ?
Een gedicht is meestal een korte tekst die
anders gedrukt is dan ‘gewone’ teksten.
Je leest een gedicht om zijn uitdrukkingskracht
en creativiteit
Menselijke ervaringen,observaties en gevoelens
zijn er op een pakkende manier in verwoord
en/of er wordt op een originele manier met taal
omgesprongen
3. Wat de dichter zeggen wil, brengt hij terug tot
de kern van de zaak:
hij ver-dicht zijn taal tot een suggestief en
expressief middel.
Suggestief : beeldend, evocatief, figuratief, plastisch
Expressief: waar gevoelens duidelijk uit blijken
4. GEDICHTEN BEGRIJPEN
Gedichten moet je ondergaan vooraleer je
probeert ze goed te begrijpen.
Dat komt omdat klank en beeldspraak zo’n
grote rol spelen.
Bij echte poëzie gaat het om expressie van
gevoelens en virtuoos taalgebruik.
virtuoos: Bedreven, bekwaam, geniaal, ….
5. INHOUD
Wat ?
Thema
=> waarover handelt het gedicht ?
(welke gevoelens? Problemen?)
Hoe?
Dichterlijke taal
=> compact: met zo weinig mogelijk woorden
zoveel mogelijk zeggen = uitdrukkingskracht
Aparte zinsbouw
onvolledige zinnen, maar toch een volledige
boodschap
6. HOE HERKENNEN WE GEDICHTEN ?
Een gedicht is ingedeeld in verzen en strofen
vb. 5 strofen van 4/3/4/2/1 versregels
Het doorbreken van gewone
spellingvoorschriften: leestekens worden vaak
weggelaten; soms beginnen alle versregels met
een hoofdletter.
Het al dan niet gebruiken van leestekens.
7. Het enjambement
de zin gaat plot op een nieuwe versregel
verder: een woordgroep die samen hoort,
wordt gescheiden, staat op verschillende
versregels.
8. Vergelijking
twee dingen worden vergeleken met vermelding van het
punt van overeenkomst en met het verbindingswoord(als,
alsof,zoals)
Bv:
1) Als een danseres op het smalle koord
balanceerde je op ‘t wateroppervlak
2)Dracula was als een schichtige raaf die om zich heen
keek.
9. Metafoor
Verkorte vergelijking, waarbij de vergelijkende
woorden zijn weggelaten. Het object wordt
helemaal vervangen door het beeld.
Bv:
Het is hier een zwijnenstal!
(uitroep van een moeder nadat zij de slaapkamer van
haar dochter ziet; zwijnenstal wordt hier gebruikt in de
zin van 'onbewoonbaar', 'vies', enzovoorts).
10. Personificatie
Levenloze zaken of dingen worden als
mensen voorgesteld.
Bv.:
1) Straten worstelen zich verwoed
een uitweg naar de buitenwijken.
2) De stilte knaagt zich een weg doorheen de
kamer
11. RIJMSCHEMA’S
Eindrijm:
gelijkheid van beklemtoonde eindlettergrepen.
Bv.:
Zoals de lauwe nacht
zoals de wollen vacht
van schapen
12. Gepaard rijm = aabb
Komt hier het eerst woord te staan (a)
Dan loopt het rijm er achteraan (a)
En daarna komt een ander woord (b)
Waar ook meteen een rijm bij hoort (b)
13. Gekruist rijm = abab
ze kruisen zich niet echt (a)
ze lopen in de rij (b)
Toch wordt dat zo gezegd (a)
En niet alleen door mij (b)
14. Omarmend rijm = abba
Twee zinnen in nog twee ertussen, (a)
zin twee en drie die zich hier warmen (b)
aan één en vier die hen omarmen. (b)
Alleen omarmen hoor, niet kussen (a)
15. Gerbroken rijm: alleen de tweede en de
vierde versregel rijmen
Ze noemt dit gebroken
Het heeft wat minder rijm
De derde regel gaat zijn gang,
de vierde brengt de lijm
16. Slagrijm: alle regels rijmen op elkaar
Misschien heeft iemand op een dag
terwijl hij in een strandstoel lag
en wapperende vlaggen zag,
gedacht: ‘hij zag’ rijmt op ‘die vlag’.
Ik maak een rijm en noem het een slag.
17. Denk niet meer aan mij. Zie me
over het hoofd. Ik ga gebukt. Er is
in mij geen houden van te vinden.
18. WAARDEREN
Altijd wat te genieten
Nooit een onvertogen woord
Alles in mooie vormen gieten
Steevast graag gehoord
Talent om te boeien
Absoluut geen plaag
Composities groeien
Ik lees ze maar wat graag
Ach ,ik zou wat vaker mogen reageren..
19. HET NUT VAN LEREN
Hoe meer ik leer,
hoe meer ik weet,
hoe meer ik weet,
hoe meer ik vergeet,
hoe meer ik vergeet,
hoe minder ik weet,
dus waarom zou ik nog leren??
20. LIEFDE
liefde
Verlies je zelf niet in dit leven
Je hoeft alleen maar je liefde te geven
21. KEN JE DAT GEVOEL
Ken je dat gevoel?
Je voelt je door iedereen verlaten,
maar je kan ze toch niet haten.
Het is alsof niemand om je geeft,
ze weten niet dat je leeft.
Je staat in de kou,
en het knaagt aan jou.
Ken je dat gevoel ?