SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  44
Télécharger pour lire hors ligne
Φωτιά
Το παρόν κείμενο υπόκειται σε άδεια πνευματικών δικαιωμάτων:
Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση
Παρόμοια Διανομή 3.0 Μη εισαγόμενο
Αυτό σημαίνει ότι...
Είναι ελεύθερη:
... για Διανομή: για αναπαραγωγή, διανομή, παρουσίαση στο κοινό του Έργου.
... για διασκευή ή για να τροποποιήσετε το έργο.
Υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
... Αναφορά Δημιουργού - Θα πρέπει να κάνετε την αναφορά στο έργο με τον τρόπο που έχει
οριστεί από το δημιουργό ή το χορηγούντο την άδεια (χωρίς όμως να εννοείται με
οποιονδήποτε τρόπο ότι εγκρίνουν εσάς ή τη χρήση του έργου από εσάς).
.... Μη Εμπορική Χρήση - Δε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το έργο αυτό για εμπορικούς
σκοπούς.
... Παρόμοια Διανομή - Εάν αλλοιώσετε, τροποποιήσετε ή δημιουργήσετε περαιτέρω
βασισμένοι στο έργο θα μπορείτε να διανέμετε το έργο που θα προκύψει μόνο με την ίδια ή
παρόμοια άδεια.
Με την κατανόηση ότι:
... Αποποίηση - Κάθε μία από τις παραπάνω συνθήκες μπορεί να παρακαμφθεί αν πάρετε
άδεια από τον κάτοχο των πνευματικών δικαιωμάτων.
... Δημόσιος Τομέας - Όταν ένα έργο ή κάποιο από τα μέρη του είναι διαθέσιμο στο Δημόσιο
Τομέα σύμφωνα με εφαρμοστέο Δίκαιο, αυτό το status δεν επηρεάζεται με κανένα τρόπο
από την άδεια.
... Άλλα δικαιώματα - Σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζονται από την άδεια οποιοδήποτε από
τα παρακάτω δικαιώματα:
- Η σωστή δοσοληψία σας ή εύλογη χρήση, ή άλλοι εφαρμοστέοι περιορισμοί
και εξαιρέσεις δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.
- Τα ηθικά δικαιώματα του δημιουργού *
- Μπορεί να υπάρχουν δικαιώματα άλλων ατόμων είτε στο έργο καθεαυτό είτε
στο πώς αυτό χρησιμοποιείται όπως δικαιώματα δημοσιότητας ή δικαιώματα
περί την ιδιωτικότητα.
*Σημείωση — Για κάθε νέα χρήση ή διανομή, πρέπει να καταστήσετε σαφείς στους άλλους τους
όρους της άδειας αυτού του Έργου.
Fugazigr.com 1
Φωτιά
Φωτιά
Γενικά
Το τρίγωνο της φωτιάς
Μονοξείδιο του άνθρακα, σιωπηλός εκτελεστής
• Πηγές Μονοξειδίου του Άνθρακα
• Δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα.
• Θεραπεία
• Πως δουλεύει
Ανακλαστήρας φωτιάς
Πριν ανάψουμε την φωτιά
• Πιο είναι το κατάλληλο σημείο
• Τα υλικά
• Η φωλιά
• Υλικά για πιάσιμο σπίθας
• Υλικά για την φωλιά
• Πως τοποθετούμε τα ξύλα
Επιτέλους φωτιά
Φωτιά χωρίς φωλιά
Πέτρες γύρω από την φωτιά
Κατάλληλα ξύλα
Τοποθέτηση ξύλων
• Φωτιά Άστρου
• Φωτιά Χαντακιού
• Φωτιά Κυνηγού
• Φωτιά Πυραμίδα
Πως σβήνουμε την φωτιά
Τρόποι παραγωγής σπινθήρων ή για καρβουνάκι
• Τρυπάνι
Fugazigr.com 2
Φωτιά
• Φωτιά με ατσάλι και τσακμακόπετρα
• Πιστόνι φωτιάς / Fire piston
• Σπινθηριστής / Firesteel
• Φωτιά με την βοήθεια του Ήλιου
• Σπινθήρας από μπαταρία
• Άλλοι τρόποι για να ανάψουμε φωτιά
Συλλέκτης σπινθήρα
• Ίσκα
• Charcloth / Καρβουνιασμένο ύφασμα
• Feather sticks / Σκατζοχοιράκια
• Βαμβάκι με βαζελίνη ή κερί
• Αυτοαναφλεγόμενο προσάναμμα
Το κιτ φωτιάς / fire kit
Άλλα κόλπα...
• Swedish torch / Σουηδικός δαυλός
• Μύτη για το τόξο φωτιάς
• Αλλάξτε την λαβή του firesteel
• Το μαχαίρι μας, ως λαβή για τόξο φωτιάς
Fugazigr.com 3
Φωτιά
Γενικά
Η φωτιά είναι το Α και το Ω της επιβίωσης και όχι μόνο.
Είναι το σημείο “κλειδί” ανάμεσα στην ζωή και στον θάνατο σε
δύσκολες καταστάσεις και για αυτό θα πρέπει να μάθουμε καλά τα
μυστικά της.
Η φωτιά σε περιπτώσεις επιβίωσης, εκτός από τα γνωστά
οφέλη που έχει, επηρεάζει πολύ, την ψυχική μας κατάσταση. Αν
έχουμε μια φωτιά, νιώθουμε ασφαλής, πιο σίγουροι, δεν φοβόμαστε
το σκοτάδι. Καθόμαστε την κοιτάμε και ο χρόνος περνάει πιο
γρήγορα. Αν όμως προσπαθούμε να ανάψουμε μια φωτιά και δεν τα
καταφέρουμε, τότε τα πράγματα αντιστρέφονται. Αν ήμασταν χάλια
ψυχολογικά πριν, όταν δεν καταφέρουμε να την ανάψουμε θα
γίνουμε χειρότερα. Θα μας πιάσει απελπισία και ίσως τα
παρατείσουμε όλα και αφήσουμε την ζωή μας, απλά στην τύχη.
Για να είμαστε σίγουροι λοιπόν, ότι αυτή η πρώτη μας
προσπάθεια να φτιάξουμε μια φωτιά, θα είναι επιτυχημένη, θα
πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι κατάλληλα. Όχι μόνο από άποψη
υλικών, αλλά και από άποψη γνώσεων, για το πως και τι χρειάζεται
για να φτιάξουμε την φωτιά μας. Καλό είναι, μέσα στο σακίδιο μας,
να έχουμε υλικά για προσάναμμα, τα οποία θα είναι ξερά και
εύφλεκτα. Αν βρέχει την ώρα που χρειαστεί να φτιάξουμε την φωτιά
μας, τα πράγματα είναι δύσκολα. Όχι ακατόρθωτα… αλλά δύσκολα.
Το τρίγωνο της φωτιάς
Η φωτιά χρειάζεται τρία πράγματα: οξυγόνο (αέρα),
καύσιμη ύλη (ξύλο) και θερμότητα για να ξεκινήσει (πχ
σπινθηριστής). Χωρίς ένα από αυτά δεν μπορούμε να ανάψουμε
φωτιά. Κατανοώντας το τρίγωνο της φωτιάς και σκεπτόμενοι με
ανοιχτό μυαλό, μπορούμε να βρούμε πολλούς τρόπους για να
ξεκινήσουμε μια φωτιά, αλλά και τι πρέπει να κάνουμε για να
σβήσουμε μια. Σαν καύσιμη ύλη, μην σκέπτεστε μόνο το ξύλο αλλά
πληθώρα άλλων υλικών που μπορείτε να βρείτε διάσπαρτα, σε μια
περίπτωση επιβίωσης. Σαν θερμότητα μπορεί να είναι ένας
αναπτήρας, ένας σπινθηριστής, ο ήλιος με την χρήση ενός
Fugazigr.com 4
Φωτιά
μεγεθυντικού φακού, ένα τόξο φωτιάς. Αέρας μπορεί να δοθεί
φυσώντας ελαφρά πάνω στην φωτιά ή ανακινώντας στον αέρα το
προσάναμμα μας.
Μονοξείδιο του άνθρακα, σιωπηλός εκτελεστής
Ανάβοντας μια φωτιά, με την καύση, παράγεται και
μονοξείδιο του άνθρακα, το οποίο αν δεν προσέξουμε είναι
θανατηφόρο. Το μονοξείδιο του Άνθρακα, είναι άοσμο και άχρωμο –
ένας αθόρυβος εκτελεστής. Είναι η πρώτη αιτία θανάτου, σε
περιπτώσεις, δηλητηριάσεις. Πως μπορείτε να βεβαιωθείτε ότι εσείς
και οι οικογένεια σας, δεν θα είναι τα επόμενα θύματα; Όταν
βρίσκεστε σε camping ή η κεντρική θέρμανση δεν δουλεύει, να
θυμάστε ότι αν δεν έχετε μια καλή καμινάδα/αερισμό, μια
αυτοσχέδια κατασκευή θέρμανσης, ίσως είναι ο μεγαλύτερος
κίνδυνος.
Πηγές Μονοξειδίου του Άνθρακα
Το μονοξείδιο του άνθρακα είναι υποπροϊόν της καύσης
ορυκτών καυσίμων. Όπως:
Fugazigr.com 5
Φωτιά
•Καύσιμο (αέριο, φωταέριο, βενζίνη, προπάνιο, κηροζίνη)
•Χαρτί
•Κεριά
•Κάρβουνο
•Ξύλο
Με οποιοδήποτε μέσο θέρμανσης, εκτός του ηλεκτρισμού,
θα πρέπει να εξαερίζεται τις αναθυμιάσεις, διαφορετικά κινδυνεύετε
από δηλητηρίαση με μονοξείδιο του άνθρακα.
Σημάδια και συμπτώματα της δηλητηρίασης από μονοξείδιο του
άνθρακα.
Σκεφτείτε τα συμπτώματα της γρίπης, χωρίς όμως τον
πυρετό – πονοκεφάλους, υπνηλία, αίσθημα παλμών της καρδιάς για
να αναφέρουμε μερικά. Προσθέστε, κατάθλιψη, ακόμη και
παραισθήσεις, για χαμηλή και μακροχρόνια έκθεση/δηλητηρίαση.
Fugazigr.com 6
Φωτιά
Μερικά δήθεν στοιχειωμένα σπίτια έχουν εξηγηθεί από χρόνια
δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα, των κατοίκων, με
ψευδαισθήσεις ως επακόλουθο.
Θεραπεία
Η θεραπεία είναι οξυγόνο – καθαρό οξυγόνο, εάν έχετε μια
φιάλη. Επειδή όμως ο περισσότερος κόσμος δεν έχει, βγείτε έξω για
καθαρό αέρα. Αν χρειαστεί καλέστε ασθενοφόρο.
Πως δουλεύει
Το μονοξείδιο του άνθρακα, σκοτώνει, αντικαθιστώντας το
οξυγόνο στα ερυθρά αιμοσφαίρια. Επικάθεται στα κύτταρα, εκεί που
κανονικά έπρεπε να βρίσκετε το οξυγόνο και δεν φεύγει. Εισπνέοντας
το μονοξείδιο, σιγά σιγά, στερεί το απαραίτητο οξυγόνο, χωρίς να το
καταλάβουμε, ούτε καν να χρειαστεί να πάρουμε μια βαθιά ανάσα.
Όπως περίπου με την γνωστή ιστορία με το βράσιμο του βατράχου.
Με το μονοξείδιο, πας για ύπνο και δεν ξυπνάς ποτέ.
Φωτιά χωρίς καπνό
Η βασική αρχή ώστε μια φωτιά να μην παράγει καπνό, είναι
να καίει πολύ. Να παράγει αρκετή θερμότητα και φλόγα ώστε ο ίδιος
ο καπνός που παράγει η φωτιά να καιγετε. Για να επιτευχθεί αυτό
υπάρχουν δυο τρόποι.
Ο πρώτος είναι να ρίχνετε στην φωτιά μικρά κομμάτια
ξύλου. Όσο πιο μικρά, τόσο πιο εύκολα θα καίγονται και θα
παράγουν φλόγα. Ο δευτερος είναι να ρίχνετε ευφλεκτα κομμάτια
ξύλου., εστω και πιο μεγαλο, οπως πχ. κομμάτια πευκου που
περιεχουν ρετσινι, τα οποια λογω της ρετσινης, που είναι πολύ.
ευφλεκτη, καίγονται γρηγορα. Επισης αν παρεχετε συνεχη ροη αερα
στην φωτια, τοτε αυτη θα καιει ακομα καλυτερα και χωρις καπνο,
αλλα και παλι θα πρεπει να εχετε το νου σας στο τι καυσιμη υλη
παρεχετε στην φωτια, γιατι αν ξεχαστειτε και ριξετε καποιο νωπο
κομματι ξυλου, οσο και αερα να παρεχετε η καυση δεν θα γινει
σωστα και θα παραχθει καπνος.
Fugazigr.com 7
Φωτιά
Αν ακολουθησετε την αντιθετη λογικη και ριξετε μεγαλα ή
νωπα ξυλα, ή ακομα και υλικα που δεν καιγονται ευκολα οπως πχ.
πρασινα φυλλα, θα εχετε ακριβως το αντιθετο αποτελεσμα. Δηλαδη
μια φωτια με πολυ καπνο. Ολα εξαρτονται απο την κατασταση που
βρισκεστε και τι θελετε να επιτυχετε. Αν θελετε να κανετε σημα σε
ενα διασωστικο μεσο, τοτε θα πρεπει να δημιουργησετε καπνο. Αν
θελετε να μαγειρεψετε πανω στην φωτια τοτε δεν θελετε καθολου
καπνο κτλ.
Ένας τρόπος στησίματος/ανάμματος φωτιάς είναι ένας
παλαιός τρόπος που χρησιμοποιούσαν οι ιθαγενείς της Αμερικής εξού
και το όνομα της Dakota fire hole. Ο συγκεκριμένος τρόπος παράγει
φωτιά που είναι συγκεντρωμένη σε ένα σημείο και επειδή καίει
δυνατά δεν παράγει καπνό. Αν δεν πάνω από την εστία σε ασφαλές
ύψος υπάρχουν κλαδιά, ο λιγοστός καπνός που απομένει διαλύεται
ανάμεσα τους.
Ανακλαστήρας φωτιάς
Κάτι που παραλείπουν οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, να
κάνουν όταν ανάβουν μια φωτιά, είναι να φτιάξουν έναν
ανακλαστήρα ή να χρησιμοποιήσουν το τοπίο ως ανακλαστήρα. Για
όσους δεν γνωρίζουν ο ανακλαστήρας φωτιάς δεν είναι τίποτα άλλο,
από ένα οποιοδήποτε σώμα/υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί, με
σκοπό να αντανακλάται η θερμότητα από την φωτιά, πίσω σε εμάς.
Fugazigr.com 8
Φωτιά
Ο ανακλαστήρας δεν χρειάζεται να είναι κάτι πολύπλοκο ή
hitech εξοπλισμός. Ένας βράχος ή κλαδιά/ξύλα σωστά τοποθετημένα
αρκούν. Στην περίπτωση του βράχου, εννοείτε ότι δεν θα
μετακινήσετε το βράχο… αλλά θα ανάψετε την φωτιά σε τέτοια
θέση, ώστε ο βράχος να λειτουργεί ως ανακλαστήρας. Όταν έχουμε
φτιάξει καταφύγιο ο ανακλαστήρας θα πρέπει να τοποθετείτε
μπροστά από την είσοδο του, ώστε να αντανακλάται περισσότερη
θερμότητα στο καταφύγιο μας. Όταν όμως ανάβουμε μια απλή
φωτιά χωρίς καταφύγιο, τότε ο ανακλαστήρας θα πρέπει να
τοποθετείτε πίσω από την θέση που θα καθόμαστε, ώστε η
θερμότητα να αντανακλάται στην πλάτη μας και να ζεσταινόμαστε
καλύτερα.
Με τον ανακλαστήρα, έχουμε άλλο ένα όφελος που λίγοι
γνωρίζουν. Σίγουρα θα έχετε παρατηρήσει ότι όταν κάθεστε
μπροστά στην φωτιά, ο καπνός έχει μια μανία να σας “κυνηγά” όπου
και αν κάθεστε. Αυτό συμβαίνει γιατί το σώμα σας δημιουργεί ένα
κενό στην ροή του αέρα από την μεριά σας και έτσι ο καπνός
“σπρώχνεται” προς το μέρος σας. Αν βάλουμε όμως έναν μεγάλο
ανακλαστήρα στην αντίθετη πλευρά από αυτή που καθόμαστε, τότε
σε εκείνη την μεριά θα εμποδίζετε ο αέρας και ο καπνός θα οδηγείτε
προς τα εκεί.
Fugazigr.com 9
Φωτιά
Πριν ανάψουμε την φωτιά
Πολύ πριν ανάψουμε μια φωτιά πρέπει να έχουμε κάνει την
απαραίτητη διεργασία, η οποία είναι να βρούμε το σωστό σημείο που
θα την φτιάξουμε και να μαζέψουμε τα κατάλληλα υλικά για να την
ανάψουμε και να την τροφοδοτήσουμε. Δεν ανάβουμε μια φωτιά και
μετά ψάχνουμε για καυσόξυλα, αφήνωντας την χωρίς επίβλεψη.
Επίσης πρέπει να έχουμε τον χρόνο για να ανάψουμε την φωτιά. Είναι
πολύ πιο δύσκολο να ανάψουμε μια φωτιά και να μαζέψουμε
καυσόξυλα στο σκοτάδι, από ότι στο φως της ημέρας. Συνεπώς
πρέπει να σχεδιάσουμε από πριν τον τρόπο, τον τόπο και το πότε.
Πιο είναι το κατάλληλο σημείο
Το μέρος που θα ανάψουμε την φωτιά θα πρέπει να είναι
καθαρό από ξερόχορτα και κλαδιά, αν δεν είναι το καθαρίζουμε.
Προσέχουμε να μην είμαστε κάτω από δέντρα με χαμηλά κλαδιά που
μπορεί να αρπάξουν φωτιά από την φλόγα. Το έδαφος θα πρέπει να
είναι στεγνό διαφορετικά φτιάχνουμε μια πλατφόρμα. Δεν ανάβουμε
την φωτιά πολύ κοντά στην σκηνή μας ή την τέντα μας, ώστε να μην
πάρει φωτιά και βρίσκουμε ένα σημείο που να είναι προστατευμένο
από δυνατό αέρα. Το σημείο της φωτιάς, θα πρέπει να είναι σωστά
τοποθετημένο ώστε η ζέστη να έρχεται προς το καταφύγιο μας. Αν
είναι δυνατόν να είναι ανάμεσα σε κάποιο μέσο που θα μας
χρησιμεύσει σαν ανακλαστήρας. Αν δεν θέλουμε η φωτιά να γίνει
αντιληπτή από άλλους, τότε θα πρέπει να λάβουμε και άλλους
παράγοντες υπόψιν.
Fugazigr.com 10
Φωτιά
Τα υλικά
Αφού βρούμε το κατάλληλο σημείο, πρέπει να μαζέψουμε
τα σωστά υλικά για την φωτιά μας. Θα χρειαστούμε ένα υλικό/μέσο
για να πιάσει σπινθήρα (spark catcher), ένα υλικό/μέσο για να
μετατρέψει τον σπινθήρα σε φλόγα και να την κρατήσει για μικρό
χρονικό διάστημα (fire extender) και από κει και πέρα, χρειαζόμαστε
καύσιμα ξύλα, που είναι ξερά από πολύ μικρό μέγεθος πχ
οδοντογλυφίδας, σταδιακά μέχρι το πάχος του χεριού μας. Έτσι θα
πρέπει να έχουμε και ξυλάκια στο πάχος ενός μολυβιού, στο πάχος
του μικρού μας δάκτυλου, στο πάχος του δείκτη, στο πάχος του
αντίχειρα κοκ. Δεν πρόκειτε να ανάψει μια φωτιά πετώντας της
κατευθείαν κούτσουρα. Μεγάλη σημασία δώστε στις ποσότητες που
θα συγκεντρώσετε. Δείτε την εικόνα δεξιά.
Η φωλιά
Ο βασικός τρόπος για να ανάψουμε την φωτιά, είναι να
φτιάξουμε μια φωλιά, η οποία σκοπό έχει να πιάσει τον σπινθήρα ή
το καρβουνάκι, που θα πάρουμε από έναν σπινθιριστή ή ένα τόξο
φωτιάς αντίστοιχα και να το μετατρέψει σε φλόγα η οποία θα μας
δώσει το έναυσμα για να πάρουν φωτιά τα καυσόξυλα μας. Στην
φωλιά μέσα τοποθετούμε το υλικό που θα “πιάσει” τον σπινθήρα
Fugazigr.com 11
Φωτιά
Fugazigr.com 12
Φωτιά
(spark catcher) και εξωτερικά το υλικό που θα κρατήσει την φλόγα
για αρκετό χρόνο (fire extender), ώστε να αρπάξει το προσάνναμα
μας φωτιά.
Υλικά για πιάσιμο σπίθας
Τα υλικά αυτά είναι πολύ έφλεκτα, για να αρπάξουν έστω
και με μια σπίθα, αλλά κρατούν πολύ λίγο χρόνο, όταν αρπάξουν
φλόγα. Τέτοια υλικά είναι τα παρακάτω:
• Ξερό άχυρο
• Πευκοβελόνες
• Βαμβάκι
• Φυτά που έχουν ίνες σαν το βαμβάκι
• Τυφή
• Ίσκα
• Ίνες από ξεραμένα φυτά
• Charcloth
• Πυρίτιδα
• Χνούδι από ρούχα
• Ξύσματα από ξύλο / σκόνη από ροκανίδια
• Ρετσίνι
• Ξερό γρασίδι
• Τριμμένος φλοιός δέντρων
• Ξύσμα φλυού δέντρου, με το μαχαίρι
• Καρβουνόσκονη
• Τρίμματα μαγνησίου
• Οινόπνευμα
• Βενζίνη
Ανάλογα με το σπινθιριστή που χρησιμοποιούμε, κάποια
είναι πιο κατάλληλα από άλλα. Ένας σπινθιριστής firesteel βγάζει
σπινθήρες με πολύ υψηλή θερμοκρασία που μπορούν να ανάψουν
σχετικά πιο χοντρά υλικά, σε σχέση με ένα σπινθήρα που προέρχεται
από μια τσακμακόπετρα.
Fugazigr.com 13
Φωτιά
Υλικά για την φωλιά
Τα υλικά της φωλιάς, δεν είναι τόσο εύφλεκτα για να
πιάσουν φωτιά με ένα σπινθήρα, αλλά σκοπό έχουν να κρατήσουν
την φλόγα αρκετά ώστε να ανάψει το προσάνναμα (fire extender).
Τέτοια υλικά είναι:
• Ξερόχορτα
• Χαρτί/Χαρτόνι
• Ξύσματα από στεγνό ξύλο
• Πραγματική φωλιά πουλιών
• Feathersticks
• Υφασμα εμποτισμένο με εύφλεκτο υλικό
Πρέπει να είναι τελείως στεγνά και τους δίνουμε ένα
σχήμα, όπως μια φωλιά πουλιών, γύρω από το υλικό που θα πιάσει
τον σπινθήρα, ώστε να αρπάξει φλόγα. Τα μετατρέπουμε σε λεπτές
λωρίδες/ίνες και τα “αφρατεύουμε” τραβώντας τα με τα δάχτυλα μας
προς τα έξω. Ένας τρόπος για να δούμε αν είναι ξερά ή χλωρά, είναι
να τα ακουμπήσουμε στο μάγουλο μας. Αν τα νιώσουμε κρύα, τότε
έχουν υγρασία και είναι ακατάλληλα.
Πως τοποθετούμε τα ξύλα
Πριν ξεκινήσουμε την διαδικασία και ανάψουμε την φωλιά,
πρέπει να έχουμε τοποθετήσει σωστά τα ξύλα μας. Ο συνιθέστερος
τρόπος είναι σε σχήμα πυραμίδας/tepee, όπου κάτω-κάτω
τοποθετούμε τα πιο ψηλά ξύλα και πιο πάνω προσθέτουμε τα πιο
χοντρά.
Στην βάση αφήνουμε ανοιχτό ένα σημείο, όπου θα
τοποθετήσουμε την φωλιά. Το σχήμα αυτό επιτρέπει την καλή ροή
αέρα και η φωτιά ανάβει γρήγορα. Επίσης τα ξύλα όταν καίγονται,
επειδή έχουν κλίση προς τα μέσα, δεν κυνδινεύουμε να πέσει κάποιο
προς τα έξω και να προκαλέσουμε κάποια φωτιά. Υπάρχουν πολλοί
τρόποι για να στήσουμε τα ξύλα και ο καθένας έχει τα δικά του
Fugazigr.com 14
Φωτιά
ωφέλη. Για το ξεκίνημα όμως της φωτιάς θα χρησιμοποιείσετε είτε
το σχήμα με κλίση (lean to) είτε την πυραμίδα (tepee). Οι άλλοι δύο
τύποι χρησιμοποιούνται για το κάψιμο μεγαλύτερο ξύλων και να
δώσουμε διάρκεια στο κάψιμο των χοντρών ξύλων.
Επιτέλους φωτιά
Εφόσον είμαστε έτοιμοι, δημιουργούμε τον
σπινθήρα/καρβουνάκι και το ρίχνουμε στην ήδη έτοιμη φωλιά μας.
Παίρνουμε την φωλιά στα χέρια μας, κρατώντας την ανάμεσα στις
παλάμες μας και φυσάμε ελαφριά, ώστε να παρέχουμε αέρα. Άλλος
τρόπος είναι να την ανακινούμε ελαφριά στον αέρα, ώστε με την
κίνηση να παίρνει τον απαραίτητο αέρα. Θα παρατηρείσετε ότι ο
καπνός αρχίζει και αυξάνεται συνεχώς. Φυσήξτε και άλλο και τελικά
θα δείτε την πολυπόθητη φλόγα. Τοποθετήστε την φωλιά κάτω από
το προσάνναμα και αρχίστε να τροφοδοτείτε την φωτιά με ξύλα, από
τα πιο ψηλά σιγά-σιγά προς τα πιο χοντρά. Μην ζορίζετε και
“μπουκώνετε” την φωτιά. Δώστε της τον χρόνο να κάψει τα ψηλά
ξύλα. Η φλόγα που θα παραχθεί είναι αυτή που θα επιτρέψει να καίτε
ολοένα και πιο χοντρά ξύλα.
Fugazigr.com 15
Φωτιά
Φωτιά χωρίς φωλιά
Το φτιάξιμο της φωλιάς, είναι απαραίτητο εφόσον δεν
έχουμε κάποιο μέσο για να ανάψουμε φωτιά όπως πχ αναπτήρα που
μας παρέχει συνεχή φλόγα. Όταν θέλουμε να ξεκινήσουμε μια φωτιά
από σπινθήρα, η φωλιά είναι απαραίτητη. Αν όμως έχουμε αναπτήρα
μπορούμε να ανάψουμε φωτιά απλά καίγοντας ένα κομμάτι χαρτί ή
εφημερίδα και τοποθετώντας το κάτω από τα προσαννάματα.
Μπορείτε επίσης να ανάψετε ένα κουκουνάρι το οποίο, λόγω του
ρετσινιού, με τον αναπτήρα θα ανάψει εύκολα.
Πέτρες γύρω από την φωτιά
Μπορείτε να τοποθετήσετε πέτρες γύρω από την φωτιά,
ώστε είτε να αντανακλούν την θερμότητα, είτε να παρέχουν μια
προστασία για να μην καείτε. Οι πέτρες που θα διαλέξετε δεν πρέπει
να προέρχονται από ποτάμια/ρυάκια, καθώς αυτές περιέχουν
εσωτερικά νερό και με την θερμοκρασία της φωτιάς, αυτό θα βράσει
και θα σπάσει η πέτρα, πετάγωντας θραύσματα. Μπορεί να
τραυματιστείτε με αυτό τον τρόπο.
Αν δεν θέλετε να βάλετε πέτρες, μπορείτε πριν ανάψετε την
φωτιά, να ανοίξετε έναν λάκκο και εκεί να τοποθετήσετε την φωτιά.
Το χώμα που θα βγάλετε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να σβήσετε
και να καλύψετε την φωτιά.
Fugazigr.com 16
Φωτιά
Κατάλληλα ξύλα
Υπάρχουν ξύλα που κάνουν καλύτερη καύση, άλλα που δεν
κάνουν καλή καύση και άλλα που είναι ακατάλληλα. Ξύλα όπως η
ελιά, το πουρνάρι, βελανιδιά, καρυδιά, οξιά είναι πολύ καλά ξύλα και
κάνουν καλό κάρβουνο. Ξύλα όπως το πεύκο και το έλατο, επειδή
περιέχουν ρετσίνι που είναι εύφλεκτο, καίγονται γρήγορα και με
καπνό. Είναι προτιμότερα για το ξεκίνημα της φωτιάς και θα πρέπει
να αποφεύγονται στο μαγείρεμα / ψήσιμο, γιατί το κρέας παίρνει
μυρωδιά. Η ιτιά επίσης κάνει καλή καύση και το κάρβουνο της παλιά,
χρησιμοποιόταν για γραφή. Ξύλα όπως ο πλάτανος, η λεύκα, η συκιά
δεν κάνουν για καύση και για αυτό να τα αποφεύγεται.
Τοποθέτηση ξύλων
Αφού ανάψαμε την φωτιάς μας, πρέπει να την
τροφοδοτούμε με ξύλα. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους
μπορούμε να τοποθετήσουμε τα ξύλα, ώστε να μαγειρέψουμε, να
έχουμε περισσότερη θερμότητα ή να μην χρειάζετε να
τροφοδοτούμε συνεχώς την φωτιά με ξύλα. Ανάλογα με το τι
θέλουμε χρησιμοποιούμε έναν από τους παρακάτω τρόπους.
Φωτιά Άστρου
Κλασσικός τρόπος τοποθέτησης των ξύλων. Βάζουμε
σταυρωτά μεγάλα ξύλα και στην μέση κάρβουνα. Όσο καίγονται τα
χοντρά ξύλα, απλά τα σπρώχνουμε προς το εσωτερικό. Προσφέρει
αρκετή θερμότητα περιμετρικά και είναι κατάλληλη για ζεστασιά και
μαγείρεμα σε τρίποδο.
Fugazigr.com 17
Φωτιά
Φωτιά Χαντακιού
Ανοίγουμε ένα χαντάκι και στο εσωτερικό τοποθετούμε αν
θέλουμε πέτρες. Στο ένα σημείο κάνουμε το άνοιγμα πιο μεγάλο και
εκεί καίμε τα ξύλα μας. Στο πιο στενό σημείο τοποθετούμε χλωρά
κλαδιά για να φτιάξουμε ένα είδος σχάρας, όπου μπορούμε να
μαγειρέψουμε. Τράβαμε κάρβουνα από την φωτιά.
Φωτιά Κυνηγού
Τοποθετούμε δύο μεγάλα ξύλα παράλληλα και στην μέση
ανάβουμε την φωτιά μας. Μπορούμε σε ένα σημείο να φτιάχνουμε
κάρβουνο, το οποίο τραβάμε παρά δίπλα για να μαγειρέψουμε.
Fugazigr.com 18
Φωτιά
Φωτιά Πυραμίδα
Αυτός ο τύπος φωτιάς δημιουργήθηκε για να κρατάμε μια
φωτιά πολύ χρόνο, χωρίς να χρειάζεται να την τροφοδοτούμε
συνεχώς με ξύλα. Τοποθετούμε ξύλα σταυρωτά σε στρώσεις και στα
κενά ενδιάμεσα, σε κάθε στρώση, βάζουμε λάσπη. Σαν να χτίζουμε
ένα δάπεδο με ξύλα, το οποίο σιγά σιγά ανεβάζουμε σε ύψος και
μειώνουμε την επιφάνεια του. Ανάβουμε μια καλή φωτιά στο πάνω
σημείο και τα ξύλα αρχίζουν και καίγονται. Όταν καεί η πρώτη
στρώση η φωτιά συνεχίζει προς τα κάτω. Αν δεν υπήρχε η λάσπη
ενδιάμεσα, τα κάρβουνα που θα έπεφταν, θα άναβαν τα κάτω ξύλα
και τελικά θα καιγόντουσαν όλα μαζί σε μια πολύ δυνατή φωτιά. Αν
φτιαχτεί σωστά και με αρκετά ξύλα, μπορεί να καίει ακόμα και για
ένα 24ωρο.
Πως σβήνουμε την φωτιά
Σύμφωνα με το τρίγωνο της φωτιάς, για να διατηρηθεί
χρειάζεται οξυγόνο και καύσιμη ύλη. Συνεπώς για να σβήσουμε την
φωτιά μας μπορούμε να αφαιρέσουμε έναν ή και τους δύο αυτούς
παράγοντες. Τραβάμε τα ξύλα και τα ρίχνουμε κάτω, παράλληλα στο
έδαφος (τα ξύλα καίγονται καλύτερα όρθια) και τα αφήνουμε να
σιγοσβήσουν. Για πιο γρήγορα, ρίχνουμε στάχτη πάνω στην φλόγα
και τα κάρβουνα. Η στάχτη δεν αφήνει την φωτιά να πάρει αέρα.
Διαφορετικά ρίχνουμε χώμα. Για αυτό καλό είναι να σκάβουμε ένα
λάκκο και να τοποθετούμε μέσα την φωτιά. Έτσι έχουμε εύκαιρο
χώμα να σβήσουμε γρήγορα την φωτιά, σε περίπτωση που παραστεί
Fugazigr.com 19
Φωτιά
ανάγκη. Μέχρι στιγμής δεν χρησιμοποιήσαμε καθόλου νερό, το οποίο
ανάλογα την κατάσταση μας, μπορεί να είναι πολύτιμο. Συνεπώς δεν
πρέπει να το σπαταλήσουμε για να σβήσουμε την φωτιά. Αν παρόλα
αυτά έχουμε νερό διαθέσιμο, καταβρέχουμε την φωτιά σιγά – σιγά
και δεν ρίχνουμε όλο το νερό μονομιάς. Ανακατέψτε την φωτιά και
ξαναρίξτε νερό. Επαναλάβετε μέχρι να σιγουρευτείτε ότι η φωτιά
έσβησε.
Τρόποι παραγωγής σπινθήρων ή για καρβουνάκι
Μέχρι τώρα περιγράψαμε τον τρόπο με τον οποίο πιάνουμε
έναν σπινθήρα και τον μετατρέπουμε σε φλόγα. Πως όμως τον
δημιουργούμε; Υπάρχουν διάφοροι τρόποι, από πολύ παλιούς όπως
το τρυπάνι, μέχρι πιο μοντέρνους με τα firesteels ή με χρήση χημικών
ουσιών. Παρακάτω περιγράφονται ορισμένοι από τους πιο
διαδεδομένους τρόπους.
Τρυπάνι
Το τρυπάνι είναι ένας από τους πιο παλιούς τρόπους που
χρησιμοποίησε ο άνθρωπος για να παράγει φωτιά και έχει αρκετές
παραλλαγές. Η βασική του αρχή όμως είναι ότι στριφογυρνάμε ένα
κομμάτι ξύλο, πάνω σε ένα άλλο και λόγω της τριβής παράγεται
θερμότητα η οποία καίει το ξύλο και παράγει ένα μικρό καρβουνάκι.
Η περιστροφή μπορεί να γίνεται μόνο με τα χέρια, χρησιμοποιώντας
ένα κομμάτι ξύλο με σχοινί σαν τόξο, οπότε την μέθοδο την
Fugazigr.com 20
Φωτιά
ονομάζουμε τόξο φωτιάς ή με την χρήση σχοινιού και δύο ατόμων.
Η περιστροφή μόνο με τα χέρια είναι και η πιο δύσκολη και
απαιτεί πείρα και επιλογή σωστών ξύλων, οπότε συνήθως
επιλέγουμε το τόξο φωτιάς (bow drill), που μας δίνει ένα σαφές
πλεονέκτημα στη περιστροφή του τρυπανιού και φτιάχνεται εύκολα.
Fugazigr.com 21
Φωτιά
Για να φτιαξετε ενα τοξο φωτιας θα χρειαστειτε:
• Ενα ξυλο που θα χρησιμοποιηθει ως βαση. Η βαση αυτη θα
πρεπει να ειναι λιγο πιο φαρδια απο το κλαδι που θα
χρησιμοποιησουμε ως αξονα περιστροφης και καλο ειναι
να ειναι και απο πιο μαλακο ξυλο (πχ πευκο), απο οτι ο
αξονας.
• Ενα κλαδι που θα χρησιμοποιηθει ως αξονας περιστροφης.
Καλο ειναι, να ειναι απο πιο σκληρο ξυλο απο την βαση πχ.
οξυα. Στην μια ακρη του φτιαξτε μια μυτερη μυτη ενω στην
αλλη μια πιο χοντρη. Η χοντρη μυτη ειναι αυτη που θα
βαλουμε στην βαση μας, για να παραγουμε το καρβουνο.
Θελουμε να ειναι χοντρη, για να εχει πιο πολυ επαφη με το
ξυλο, να εχει μεγαλυτερη τριβη με αποτελεσμα να παραγει
περισσοτερη θερμοτητα.
• Ένα κομμάτι ξύλο που θα χρησιμοποιηθεί ως χερούλι.
• Λιγο σχοινι. Αν δεν εχετε μπορειτε να χρησιμοποιησετε
κορδονι παπουτσιων, μια λωριδα υφασματος απο τα ρουχα
σας ή να φτιαξετε σχοινι απο ριζες φυτων και φλοιο.
• Ενα μαχαιρι ή μια κοφτερη πετρα.
Για να φτιαχτεί ένα τόξο φωτιάς σωστά, πρέπει να γίνει και
σωστή επιλογή ξύλων. Τα ξύλα θα πρέπει να είναι στεγνά καταρχάς.
Το τρυπάνι να είναι από σκληρό ξύλο, ενώ η βάση από πιο μαλακό
ξύλο. Το χερούλι δεν μας ενδιαφέρει. Το ξύλο του τόξου δεν πρέπει
να είναι εύκαμπτο πολύ, καθώς με την κίνηση θα κλείνει και θα μας
δημιουργεί πρόβλημα. Θα πρέπει όμως να έχει μια μικρή έστω κλίση,
ώστε να δημιουργεί το γνωστό σχήμα τόξου.
Ξύνουμε τις μύτες του τρυπανιού όπως περιγράφεται
παραπάνω και δημιουργούμε μια μεγάλη εγκοπή στο ξύλο που
χρησιμοποιείτε ως χερούλι. Στην βάση μας κάνουμε μια μικρή εγκοπή
κοντά στην άκρη της, ώστε αρχικά να μπορεί να “χωνευτεί” το
τρυπάνι και να μην φεύγει από την θέση του. Αφού έχουμε έτοιμα τα
ξύλα μας, ξεκινάμε να περιστρέφουμε το τρυπάνι μέχρι να μαυρίσει η
βάση. Προς το παρόν δεν μας ενδιαφέρει να πάρουμε καρβουνάκι,
αλλά να ετοιμάσουμε το ξύλο. Αφού η βάση πάρει το χαρακτηριστικό
μαύρο χρώμα, με το μαχαίρι μας κάνουμε ένα σχήσιμο στο πλαϊ της
Fugazigr.com 22
Φωτιά
βάσης που να φτάνει ως την εγκοπή του τρυπανιού.
Αυτό το άνοιγμα χρησιμεύει σαν αεραγωγός και δίνει
περισσότερο ή λιγότερο οξυγόνο, ανάλογα τις καιρικές συνθήκες και
επιπλέον επιτρέπει στην καρβουνόσκονη που θα δημιουργηθεί να
πέσει και να την συλλέξουμε. Αφού φτιάξουμε και το άνοιγμα αυτό,
τότε είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε την διαδικασία.
Παίρνουμε ένα χλωρό φύλλο, όπου θα συλλέξουμε την
καρβουνόσκονη και το τοποθετούμε κάτω από την βάση, ακριβώς
κάτω από το άνοιγμα. Με το ένα μας πόδι πατάμε την βάση για να
είναι σταθερή και περιστρέφουμε το τρυπάνι, πρώτα σιγά και μετά
αυξάνουμε την ταχύτητα σε λογικά πλαίσια. Ταυτόχρονα ασκούμε
πίεση πάνω στο χερούλι. Αρχικά ελαφριά και μόλις ζεσταθεί η βάση,
πιο πολύ, αλλά χωρίς υπερβολές. Είναι όλα θέμα εμπειρίας και
παρατήρησεις. Ανάλογα με το ξύλο που χρησιμοποιείτε και τον καιρό
(θέμα υγρασίας) μαθαίνετε να προσαρμόζετε τον τρόπο.
Αν όλα πάνε καλά θα δείτε αρκετό καπνό, αλλά το
κυριότερο ένα μικρό καρβουνάκι να σιγοκαίει. Σταματήστε... αφήστε
το να πάρει αέρα και να ανάψει. Ρίξτε το, στο φύλλο συλλογής και
Fugazigr.com 23
Φωτιά
μεταφέρετε το μέσα στην φωλιά που πρέπει να έχετε έτοιμη και να
είναι δίπλα σας.
Φωτιά με ατσάλι και τσακμακόπετρα
Αρκετά παλιά, 17-18ο αιώνα, ο άνθρωπος επινόησε έναν
εύκολο τρόπο για να μπορεί να ανάβει φωτιά, σε οποιαδήποτε
συνθήκες. Τότε δεν υπήρχαν αναπτήρες, ούτε καν σπίρτα, με την
μορφή που υπάρχουν σήμερα. Έτσι, για να μπορούν να ανάψουν μια
φωτιά/φλόγα χρησιμοποιούσαν ένα κομμάτι ατσάλι και μια
τσακμακόπετρα. Το χτύπημα του ατσαλιού πάνω στην πέτρα,
προκαλούσε σπινθήρες, που με την σειρά τους “άναβαν” ένα πολύ
εύφλεκτο υλικό όπως το charcloth. Μάλιστα είχαν μέσα σε ένα
πουγγί αυτά τα τρία βασικά υλικά (ατσάλι, τσακμακόπετρα,
προσάναμα) το οποίο κουβαλούσαν πάντα μαζί τους.
Για ατσάλι ο πιο απλός τρόπος, είναι να βρείτε μια παλιά
λίμα, να την λειάνετε λίγο και αν θέλετε να τις δώστε ότι σχήμα
θέλετε. Ατσάλι σήμερα, βρίσκει εύκολα κανείς, αλλά η χρήση της
λίμας, είναι μια καλή λύση, αφού φθείρονται εύκολα και μετά είναι
για πέταμα. Για προσάναμα συνήθως χρησιμοποιούμε charcloth ή
ίσκα. Το δύσκολο κομμάτι είναι η τσακμακόπετρα. Η τσακμακόπετρα
είναι μια “ειδική” πέτρα, που θα πρέπει να πληρεί κάποιες
προϋποθέσεις. Καταρχάς να ξεκαθαρίσω ότι ο όρος τσακμακόπετρα,
αναφέρετε σε συγκεκριμένο είδος πετρώματος, αλλά επειδή και
Fugazigr.com 24
Φωτιά
άλλα είδη πετρωμάτων πληρούν τις ίδιες προϋποθέσεις, μπορούμε
να πούμε ότι ο όρος αυτός αναφέρεται σε όλα αυτά τα πετρώματα.
Καταρχάς η πέτρα αυτή θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα
σκληρή. Τι εννοούμε όμως, όταν λέμε σκληρή; Παραθέτω την
εξήγηση από την Βικιπαίδεια…
H σκληρότητα είναι η αντίσταση που εμφανίζουν τα ορυκτά σε
εγχάραξη. Τα ορυκτά είναι τόσο σκληρότερα όσο τα άτομά τους είναι
μικρότερα και πυκνότερα. Για τη μέτρηση της ιδιότητας αυτής
χρησιμοποιείται η δεκάβαθμη σκληρομετρική κλίμακα Μος (Mohs). Κατά
τη κλίμακα αυτή, ο τάλκης φέρεται ως το μαλακότερο ορυκτό
(σκληρότητα 1), ενώ το διαμάντι ως το σκληρότερο (σκληρότητα 10).
Αναλυτικότερα η κλίμακα αυτή, που επινοήθηκε από τον Μος (γι’ αυτό
και φέρει το όνομά του), αποτελείται από τα εξής δέκα ορυκτά, κατά
σειρά από το μαλακότερο προς το σκληρότερο:
1. Τάλκης,
2. Γύψος,
3. Ασβεστίτης,
4. Φθορίτης ή αργυροδάμας,
5. Απατίτης,
6. Άστριοι,
7. Χαλαζίας,
8. Τοπάζιο,
9. Κορούνδιο,
10. Αδάμας ή Διαμάντι.
Καθένα από αυτά τα ορυκτά χαράσσει τα προηγούμενά του.
Έτσι ο τάλκης δε χαράσσει κανένα και χαράσσεται από όλα, ενώ ο
αδάμας χαράζει όλα και δε χαράσσεται από κανένα.
Εμείς χρειαζόμαστε μια πέτρα που να έχει σκληρότητα από
6 και πάνω. Και επειδή οι πέτρες με σκληρότητα 10,9 και 8
θεωρούνται πολύτιμοι και ημιπολύτιμοι λίθοι, θα αρκεστούμε σε
πέτρες με σκληρότητα 6 και 7.
Fugazigr.com 25
Φωτιά
Για να καταλάβουμε ποια πέτρα
είναι κατάλληλη θα πρέπει να
την βρούμε στην Φύση, με βάση
κάποια χαρακτηριστικά, όπως
χρώμα και υφή και τελικά να την
δοκιμάσουμε πρακτικά αν όντως
παράγει σπίθες. Η
τσακμακόπετρα έχει χρώματα
όπως σκούρο γκρί, μπλέ, λευκό,
μαύρο ή βαθύ καφετί και
υαλώδες όψη. Για να δοκιμάσουμε την σκληρότητα της, ένας
πρακτικός τρόπος είναι να χαράξουμε ένα κομμάτι γυαλί. Θα πρέπει
το χάραγμα να είναι βαθύ, όχι σαν απλή γρατσουνιά. Για να την
βρούμε, συνήθως ψάχνουμε κοντά σε περιοχές με ρυάκια ή
ποταμούς. Η εύρεση της δεν είναι εύκολη διαδικασία και θα πρέπει
να έχετε μαζί σας ένα κομμάτι ατσάλι για να την δοκιμάζετε, καθώς
υπάρχουν πέτρες που μοιάζουν με την τσακμακόπετρα, αλλά δεν
είναι. Αφού βρούμε όλα τα απαραίτητα υλικά, έχουμε ένα κιτ για
άναμμα φωτιάς που θα διαρκέσει για πολύ καιρό.
Για το άνναμα, τοποθετούμε το charcloth πάνω στην πέτρα
και χτυπάμε το ατσάλι πάνω στην πέτρα. Οι σπινθήρες πέφτουν στο
charcloth και ανάβει. Αν το μαχαίρι μας έχει μεγάλη περιεκτικότητα
σε άνθρακα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτό αντί του
ατσαλιού.
Πιστόνι φωτιάς / Fire piston
Άλλη μια παλιά μέθοδος που όμως με την χρήση
μοντέρνων υλικών είναι πολύ πιο αποτελεσματική. Το πιστόνι φωτιάς
αποτελείτε από δύο τμήματα, το πιστόνι και τον θάλαμο. Ο θάλαμος
έχει μόνο μια είσοδο για το πιστόνι. Το πιστόνι είναι λίγο πιο στενό
από τον θάλαμο και μπροστά του τοποθετείτε ένα μικρό κομμάτι
charcloth. Για να μην υπάρχει διαφυγή αέρα, στο πιστόνι συνήθως
προσαρμόζεται ένα λαστιχένιο δαχτυλίδη που εφαρμόζει τέλεια
ανάμεσα στον θάλαμο και το πιστόνι. Πιο παλιά που δεν υπήρχαν τα
πλαστικά δαχτυλίδια τοποθετούσαν σχοινί. Για να δημιουργήσουμε
τον σπινθήρα και να αναφλεγεί το charcloth, τοποθετούμε το πιστόνι
Fugazigr.com 26
Φωτιά
στον θάλαμο και έπειτα πιέζουμε απότομα και με δύναμη.
Αν έχετε παρατηρήσει σε μια τρόμπα, όταν την
χρησιμοποιείτε για ώρα, ζεστένεται. Έτσι και με το πιστόνι, επειδή ο
αέρας δεν μπορεί να διαφύγει, ανεβάζει απότομα θερμοκρασία μέσα
στον θάλαμο και αναφλέγει το προσάνναμα μας. Είναι ένα φυσικό
φαινόμενο, που αξιοποίησε ο άνθρωπος προς ώφελος του. Για να
φτιαχτεί ένα πιστόνι, χρειάζεται χρόνος και δεξιοτεχνία, οπότε δεν
είναι κάτι που μπορεί να φτιαχτεί επί τόπου την στιγμή που το
θέλουμε. Άρα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν τρόπος ανάμματος
φωτιάς σε συνθήκες επιβίωσης, εκτός και αν έχουμε ένα έτοιμο μαζί
μας.
Σπινθιριστής / Firesteel
Όσοι έχετε δει κάποια επεισόδια του Survivorman και
αντίστοιχων εκπομπών, αναγνωρίζετε τι είναι το προϊόν της εικόνας.
Για όσους δεν γνωρίζουν, θα πούμε ότι πρόκειται για ένα προϊόν, με
το οποίο μπορούμε να προκαλέσουμε εύκολα σπινθήρες, με σκοπό
να ανάψουμε μια φωτιά, σε περίπτωση που βρεθούμε σε μια
κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Δεν πρόκειται για τον ευκολότερο
τρόπο, με τον οποίο μπορείς να ανάψεις μια φωτιά, καθώς απαιτεί
Fugazigr.com 27
Φωτιά
γνώσεις, εμπειρία και δεξιοτεχνία από τον χειριστή του. Προτιμάται
όμως και είναι απαραίτητο σε όλους τους survivalists, γιατί με ένα
firesteel και τις απαραίτητες γνώσεις, μπορείς να ανάψεις φωτιά
οπουδήποτε, οποτεδήποτε και σε οποιοδήποτες καιρικές συνθήκες.
Αυτό είναι που το κάνει μοναδικό και απαραίτητο.
Το firesteel, αποτελείτε από ένα κύλινδρο με προσαρτημένη λαβή και
ένα λαμάκι με δόντια, με το οποίο “γδέρνουμε” την μπάρα. Η
μπάρα/κύλινδρος, είναι φτιαγμένη από ένα κράμα σιδηροπυρίτη με
προσθήκη σιδήρου για αντοχή. Όταν μικρά κομμάτια αυτού του
υλικού, έρθουν σε επαφή με τον αέρα, αναφλέγονται σε υψηλές
θερμοκρασίες και έτσι προκαλούνται οι σπινθήρες που βλέπουμε.
Συνεπώς το λαμάκι με το οποίο γδέρνουμε την μπάρα,
χρησιμοποιείτε για να δημιουργήσουμε μικρά ρινίσματα. Και εκεί
βρίσκεται όλο το μυστικό για την σωστή/επιτυχημένη χρήση του
firesteel.
Η μπάρα, όταν παίρνουμε το προϊόν, έχει επάνω της μια
επικάλυψη για προστασία από την οξείδωση. Συνεπώς όταν θα
χρησιμοποιήσουμε για πρώτη φορά το firesteel, θα πρέπει να
βγάλουμε αυτή την επικάλυψη, με το λαμάκι/ξυστήρι. Δεν χρειάζεται
Fugazigr.com 28
Φωτιά
να βγάλουμε την επικάλυψη, από ολόκληρο το firesteel. Αρκεί ένα
σημείο μόνο, όπου εκεί θα ξύνουμε για να βγάλουμε τα
ρινίσματα/σπινθήρες. Αφού βγάλουμε την επικάλυψη στο σημείο
που θέλουμε και χρησιμοποιήσουμε το firesteel, θα πρέπει να
γνωρίζουμε, ότι σε εκείνο το σημείο, θα πιάσει σκουριά. Οπότε την
επόμενη φορά που θα ξαναχρησιμοποιήσουμε το firesteel, θα πρέπει
να ξύσουμε και πάλι μερικές φορές στην αρχή, για να αφαιρεθεί η
σκουριά. Διαφορετικά όσο και να προσπαθούμε, σπινθήρες δεν θα
δούμε.
Το λαμάκι/ξυστήρι που συνοδεύει το προϊόν, έχει στις
άκρες του δόντια, όπως ένα μικρό πριόνι και στην μια πλευρά
αναγράφει την λέξη “UP”. Όταν το κρατάμε, είτε με το δεξί είτε με το
αριστερό χέρι, θα πρέπει η πλευρά που έχει την λέξη “UP”, να είναι
προς τα επάνω, δηλαδή να μπορούμε να την διαβάσουμε και αυτή η
πλευρά θα έχει επαφή με τον αντίχειρα μας. Διαφορετικά δεν θα
καταφέρουμε να προκαλέσουμε σπινθήρες. Επίσης κατά το ξύσιμο,
θα πρέπει το λαμάκι να σχηματίζει με την μπάρα, μια γωνία περίπου
45 μοιρών. Δεν πρέπει να το έχετε ούτε πολύ όρθιο, ούτε πολύ
ξάπλα. Το εφαρμόζουμε στην εσωτερική εγκοπή που έχει (όπως στην
φωτογραφία) κρατώντας το υπό γωνία και πιέζουμε προς τα κάτω,
με μια κοφτή κίνηση προς τα έξω.
Επειδή το συγκεκριμένο λαμάκι είναι “περίεργο” στην
Fugazigr.com 29
Φωτιά
χρήση του, αντί για αυτό, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε άλλα
αντικέιμενα όπως το μαχαίρι επιβίωσης μας (την πίσω πλευρά) ή το
πριόνι από το πολυεργαλείο μας. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε
και ένα κομμάτι γυαλί ή κάποιο κομμάτι απλού μέταλλου, στην
απόλυτη ανάγκη, αλλά θα δυσκολευτούμε πολύ. Όσο
χρησιμοποιούμε το firesteel με ένα συγκεκριμένο λαμάκι/ξυστήρι,
θα παρατηρήσουμε με τον καιρό, ότι αυτό φθείρετε σιγά-σιγά, λόγω
του ξυσίματος, αλλά κυρίως λόγω της υψηλής θερμοκρασίας που
δημιουργείτε κατά την ανάφλεξη των ρινισμάτων. Οπότε καλό θα
ήταν, να μην χρησιμοποιείτε ένα βασικό εργαλείο, όπως το μαχαίρι
επιβίωσης, για συνεχή χρήση με το firesteel. Το firesteel, αν και είναι
παντός καιρού, όπως αναφέραμε και παραπάνω, δεν είναι εύκολο
στην χρήση και απαιτεί πολύ εξάσκηση και πρακτική σε πραγματικές
συνθήκες. Δεν είναι ένα εργαλέιο για αρχάριους στην επιβίωση και
μην περιμένετε να μάθετε να το χρησιμοποιείτε εν μια νυκτί. Το
κλειδί στην επιτυχημένη χρήση του, δεν είναι μόνο να καταφέρετε να
προκαλείτε σπινθήρες, αλλά να βρίσκετε το κατάλληλο προσάναμμα,
στο μέρος που βρίσκεστε. Και αυτό απαιτεί γνώσεις, που έρχονται
μόνο με την εμπειρία.
Tips για την χρήση του firesteel
• Αντί να κινείτε το λαμάκι κατά μήκος της μπάρας, μπορείτε
να κρατήσετε σταθερό το λαμάκι και να τραβήξετε την
μπάρα προς τα πίσω. Με τον τρόπο αυτό, αποφεύγετε να
Fugazigr.com 30
Φωτιά
ρίξετε/μετακινείσετε το προσάναμμα σας.
• Ενώ μπορείτε για πιο εύκολη χρήση να ξύνετε την μπάρα
από πάνω ως κάτω, να προτιμάται να την ξύνεται όσο
χαμηλά (μακριά από την λαβή) μπορείτε. Με την μέθοδο
αυτή, θα διατηρήσετε το firesteel για περισσότερες
χρήσεις και αποφεύγετε την περίπτωση να “αδυνατίσει” η
μπάρα ψηλά και σε μια βίαιη κίνηση να σπάσει.
• Ξείστε ελαφρά την μπάρα, ώστε να πέσουν μερικά
ρινίσμάτα στο προσάναμμα, χωρίς να προκαλέσετε
σπινθήρες. Μετά προκαλέστε σπινθήρες πάνω στα αρχικά
ρινίσματα. Έτσι θα έχετε σίγουρη επιτυχία με την πρώτη
προσπάθεια
Φωτιά με την βοήθεια του Ήλιου
Αν προσέξατε στο τρίγωνο της φωτιάς, είπαμε ότι
χρειάζεται θερμότητα. Θερμότητα δεν παίρνουμε μόνο από ένα
σπινθήρα ή ένα καρβουνάκι, αλλά και από τον ήλιο. Έτσι με την
χρήση ενός φακού μπορούμε να εστιάσουμε τις ακτίνες του ήλιου
πάνω στο προσάνναμα μας και αυτό να αναφλεγεί.
Ο τρόπος αυτός είναι ιδιαίτερα χρήσιμος για δύο λόγους.
Καταρχάς γιατί με τον τρόπο αυτό, μπορούμε να έχουμε φωτιά, όσο
έχουμε φως/ήλιο, χωρίς να καταναλώνουμε υλικά όπως πχ ένα
firesteel ή τα σπίρτα μας. Κατά δεύτερον γιατί σαν φακός, εκτός από
Fugazigr.com 31
Φωτιά
μεγεθυντικό φακό και ένα φακό fresnel, μπορεί να χρησιμοποιηθεί
ένα μπουκάλι με νερό, ένα προφυλακτικό με νερό, τα γυαλία της
μυωπίας μας, το γυαλί ενός φακού και γενικά ότι υλικό μπορεί να
επικεντρώσει τις ακτίνες του ήλιου σε ένα συγκεκριμένο σημείο.
Σπινθήρας από μπαταρία
Ένας πιο σύγχρονος τρόπος, είναι να δημιουργήσουμε ένα
βραχυκύκλωμα, με μια μπαταρία, ώστε να πεταχτούν σπίθες. Όλο και
κάπου θα έχετε δει στο Διαδύκτιο, το “διάσημο” τρόπο με την
μπαταρία και το σύρμα κατσαρόλας.
Σπινθήρα μπορούμε να πάρουμε και από μια μπαταρία
αυτοκινήτου, αν και είναι επικύνδινο και όποιος το επιχειρήσει θα
πρέπει να ξέρει τι κάνει.
Άλλοι τρόποι για να ανάψουμε φωτιά
Εκτός από την χρήση σπινθήρων, με διάφορα μέσα,
μπορούμε να ανάψουμε φωτιά και με την χρήση φλόγας. Από τους
πιο γνωστούς τρόπους είναι ο αναπτήρας Bic και τα σπίρτα. Και οι
αναπτήρες, αλλά και τα σπίρτα έχουν πολλά είδη (θυέλλης, zippo,
αδιάβροχα) που μπορούμε να προμηθευτούμε εύκολα. Επειδή το να
ανάψεις φωτιά με φλόγα είναι πιο εύκολος τρόπος, πρέπει πάντα να
έχουμε μαζί μας αναπτήρα ή σπίρτα. Επειδή ξέρουμε να ανάβουμε
φωτιά με σπινθήρα δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποκλείσουμε τις
άλλες μεθόδους, καθώς σε μια περίπτωση τραυματισμού, μπορεί να
Fugazigr.com 32
Φωτιά
μην είμαστε ικανοί να χρησιμοποιήσουμε τον σπινθιριστή μας, ενώ
με έναν αναπτήρα που απαιτεί ένα μόνο χέρι να μπορούμε. Για αυτό
πρέπει να ξέρουμε και να μπορούμε να ανάβουμε φωτιά τουλάχιστον
με δύο τρόπους, ώστε ανάλογα την κατάσταση να έχουμε επιλογή.
Φωτιά μπορούμε να ανάψουμε και με άλλους τρόπους πχ
με χρήση χημικών ουσιών ή με την χρήση κάποια φωτοβολίδας.
Επειδή όμως ξεφεύγουν από τον σκοπό αυτού του βοηθήματος, τους
αφήνουμε απ' έξω.
Συλλέκτης σπινθήρα
Εκτός από τον σπινθιριστή σημαντικός παράγοντας στο
επιτυχημένο άναμμα φωτιάς, είναι και ο συλλέκτης σπινθήρα (spark
catcher). Ειδικά αν έχουμε υγρό περιβάλλον, τότε θα πρέπει να
έχουμε μεριμνήσει και να έχουμε μαζί μας κάποιο έτοιμο υλικό, παρά
να ψάχνουμε να βρούμε εκείνη την ώρα στεγνό υλικό. Το να ανάψεις
φωτιά σε υγρό περιβάλλον δεν είναι αδύνατο, αλλά είναι πολύ
δύσκολο και απαιτεί πείρα, υπομονή, χρόνο, που ανάλογα την
περίπτωση / κατάσταση, μπορεί να μην τα έχουμε. Για αυτό πρέπει να
είμαστε προετοιμασμένοι.
Ίσκα
Τα παλιά τα χρόνια όταν δεν είχαν ανακαλυφθεί τα
σημερινά μέσα ανάμματος φωτιάς, όπως τα σπίρτα, οι αναπτήρες, ο
άνθρωπος άναβε την φωτιά με την βοήθεια της ίσκας. Η ίσκα είναι
ένας μύκητας φυτό που αναπτύσσεται στους ξερούς και σαπισμένους
κορμούς των δένδρων, ή σε σωρούς από φύλλα. Επιστημονικά
λέγεται Αγαρικόν, το Έναυσμα, ή Πολύπορο, ο Πυρφόρος
(Αγκάρικουμ Χιρουργιόρουμ ή Πολύπορους Ιγκνιάτιους). Οι μύκητες
αυτοί συνήθως αποτελούνται από δισεκατομμύρια νεκρών ζωικών ή
φυτικών μικροβίων, επάνω στο φυτικό υλικό στο οποίο
αναπτύσσεται η αποικία των μικροβίων μεταλλάσσεται σαν ξερή
φυτική ύλη μεγάλης περιεκτικότητας σε άνθρακα φαρφατιασμένο.
Συνήθως αυτοί οι μύκητες αναπτύσσονται στα δένδρα της
Αμυγδαλιάς, Μουριάς, Αμπέλου, Ελιάς, Οξιάς, Πεύκου,
Εσπεριδοειδών, και ιδίως της Δρυς (Βελανιδιάς). Χρησιμεύει και σαν
Fugazigr.com 33
Φωτιά
αιμοστατικό, επί των εγκαυμάτων και για την θεραπεία των κάλων.
Οι μύκητες της Βελανιδιάς είναι πολλών ειδών, από την
βελανιδοφόρο δρυς, την αγρία δρυς, ή το πρινάρι του οποίου η
θαμνώδης ποικιλία λέγεται και κατσοπρίνι. Η βελανιδοφόρος δρυς
είναι η γνωστή βελανιδιά. Ένα μεγάλο δάσος από βελανιδιά
βρίσκεται στην Φολόη της Ηλείας.
Η ίσκα εξωτερικά έχει χρώμα σταχτί προς το λευκό, ενώ
εσωτερικά έχει καφέ χρώμα. Μοιάζει με το μανιτάρι, με την διαφορά
όμως ότι αυτή είναι πολύ σκληρή, ενώ το μανιτάρι πάρα πολύ
μαλακό.
Fugazigr.com 34
Φωτιά
Κατά την ανάπτυξή της είναι νωπή και μαλακή σαν πολτός.
Όταν πεθαίνει το μικρόβιο ξεραίνεται και σκληραίνει. Την ίσκα την
μάζευαν κατά τους θερινούς μήνες και την τοποθετούσαν μέσα σε
αλισίβα επί σαράντα (40) ημέρες περίπου. Κατά διαστήματα την
έβγαζαν και την στούμπιζαν για να μαλακώσει. Αφού μαλάκωνε
κάπως, την έβγαζαν από την αλισίβα και την έβαζαν στον ήλιο για να
στεγνώσει, οπότε και ήταν έτοιμη προς χρήση.
Στην συνέχεια την ξεφλούδιζαν την έκοβαν σε
μικρούτσικες σκλήθρες, λεπτές σαν το φυτιλάκι του καντηλιού ή σε
λεπτές ταινίες ή σε μακρόϊνους σπάγκους. Το υλικό της ίσκας είναι
εύφλεκτο στους σπινθήρες της φωτιάς. Αυτοί οι σπινθήρες
παράγονται όταν τεμάχιο από στουρνάρι (τσακμακόπετρα) χτυπηθεί
απότομα και δυνατά με ατσαλένιο τεμάχιο. Συνήθως τα άλογα όταν
έτρεχαν τ’ ατσαλένια πέταλα των όταν έρχονταν σ’ επαφή με
στουρναρόπετρες ξεπηδούσαν σπινθήρες φωτιάς.Σήμερα ακόμη σε
μερικά μοναστήρια του Αγίου όρους χρησιμοποιούν την ίσκα στα
καντήλια τους αντί για φυτίλι.
Για χρήση σαν προσάνναμα θα πρέπει πρώτα να την έχουμε
αποξυράνει. Δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί απ' ευθείας όπως την
συλλέγουμε από το δέντρο. Αρκεί να την αφήσουμε για κάποιο
διάστημα στον ήλιο ή για πιο γρήγορα, κοντά στην φωτιά μας, μέχρι
να ξεραθεί.
Charcloth / Καρβουνισμένο ύφασμα
Το charcloth, είναι ένα κομμάτι βαμβακερού υφάσματος το
οποίο έχουμε υποβάλει στην ίδια διαδικασία, με την οποία
φτιάχνουμε κάρβουνο. Δηλαδή μια ατελή καύση, χωρίς αέρα. Για να
φτιάξουμε charcloth θα χρειαστούμε μικρά κομμάτια βαμβακερού
υφάσματος, όχι συνθετικού, και ένα μεταλλικό δοχείο που να κλείνει
καλά (πχ από συσκευασία μελιού).
Στο μεταλλικό δοχείο, κάνουμε μια τρύπα στο επάνω μέρος.
Τοποθετούμε στο εσωτερικό λίγο ύφασμα σε στρώσεις και
κλείνουμε καλά το δοχείο. Το τοποθετούμε δίπλα στην φωτιά και το
αφήνουμε. Σε λίγο θα παρατηρήσουμε ότι από την τρύπα που είχαμε
Fugazigr.com 35
Φωτιά
κάνει, ότι βγαίνουν καπνοί. To charcloth, θα είναι έτοιμο, όταν οι
καπνοί σταματήσουν να βγαίνουν. Αφού παρατηρήσουμε ότι δεν
βγαίνουν άλλοι καπνοί, τραβάμε το δοχείο μακριά από την φωτιά,
αλλά δεν το ανοίγουμε. Πρέπει να το αφήσουμε να κρυώσει, καθώς
εκείνη την στιγμή το charcloth είναι πολύ εύφλεκτο και αν πάρει
αέρα, θα αναφλεγεί.
Το charcloth θα πρέπει να είναι τελείως μαύρο, σε όλη του
την επιφάνεια. Αν έχει κάποια σημεία που είναι καφέ, όπως στην
φωτογραφία, τότε εκείνα τα σημέια δεν έγιναν καλά. Τα κόβουμε με
το ψαλίδι μας και μπορούμε να επαναλάβουμε την διαδικασία ή να τα
βάλουμε σε επόμενη παρτίδα, που θα φτιάξουμε.
Θεωρείτε από τους καλύτερους συλλέκτες σπινθήρα και
ανάβει ακόμα και με σπινθήρα από τσακμακόπετρα. Δεν θα πρέπει να
λύπει από κάποιο κιτ φωτιάς.
Feather sticks / Σκατζοχοιράκια
Τα feather sticks ή σκατζοχοιράκια, είναι άλλος ένας παλιός
τρόπος για να ανάβουμε φωτιά, πολύ χρήσιμος σε υγρό περιβάλλον.
Ακόμα και αν βρέχει και τα ξύλα είναι βρεγμένα εξωτερικά, στο
εσωτερικό τους συνήθως είναι στεγνά. Οπότε μπορούμε να τα
εκμεταλλευτούμε.
Fugazigr.com 36
Φωτιά
Παίρνουμε ένα κομμάτι ξύλο στο πάχος του αντίχειρα μας
και αφαιρούμε τον εξωτερικό φλοιό. Αν το ξύλο είναι από κάποιο
δέντρο που περιέχει ρετσίνι, ακόμα καλύτερα, καθώς θα είναι πιο
εύφλεκτο. Με το μαχαίρι μας και με κινήσεις από πάνω προς τα κάτω,
δημιουργούμε “κορδελίτσες” σε διάφορα μεγέθη. Δεν μας
ενδιαφέρει η ομοιομορφία, αλλά να έχουμε ποικιλία μεγεθών. Αν
κάποια κομμάτια πέσουν από το ξύλο επειδή κόψαμε ρηχά, δεν
πειράζει, τα συλλέγουμε και τα χρησιμοποιούμε και αυτά στο άναμα
της φωτιάς.
Για ακόμα πιο στεγνό ξύλο και καλύτερο αποτέλεσμα,
παίρνουμε ένα μεγαλύτερο κομμάτι ξύλο πχ στο μέγεθος του καρπού
μας και με την τεχνική του battoning το χωρίζουμε / σχίζουμε σε
μικρότερα κομμάτια, συνήθως 4 ή 8. Με αυτά τα ξύλα δημιουργούμε
τις “κορδελίτσες” του feather stick, στην πλευρά που ήταν στο
εσωτερικό του μεγάλου ξύλου που σχίσαμε. Το ξύλο στην “καρδιά”
του, είναι ακόμα πιο στεγνό, από ότι το τμήμα κάτω από τον φλοιό,
ιδιαίτερα αν βρέχει για αρκετές ημέρες.
Fugazigr.com 37
Φωτιά
Βαμβάκι με βαζελίνη ή κερί
Ένα πιο σύγχρονο υλικό, είναι βαμβάκι βουτηγμένο σε
βαζελίνη. Απλά βουτάμε ένα κομμάτι βαμβάκι μέσα σε βαζελίνη και
το προσάναμμα μας, είναι έτοιμο. Με το κερί, θα χρειαστεί να
λιώσουμε πρώτα το κερί σε μπεν-μαρί και να ρίξουμε στο λιωμένο
κερί τα κομμάτια από βαμβάκι. Τα βγάζουμε, τα αφήνουμε να
κρυώσουν και είναι έτοιμα.
Πριν τα χρησιμοποιήσουμε, παίρνουμε ένα κομμάτι και
αρχίζουμε να το τραβάμε με τα δάχτυλα μας για να ξεφτύσει και να
βγάλει το βαμβάκι τις ίνες του. Αυτό το κάνουμε γιατί εξωτερικά έχει
Fugazigr.com 38
Φωτιά
μείνει η βαζελίνη ή το κερί και δεν θα πιάσει ο σπινθήρας. Οπότε
ανοίγουμε το βαμβάκι στην μέση που δεν έχει βαζελίνη και
χρησιμεύει για να πιάσουμε τον σπινθήρα. Η βαζελίνη / κερί
χρησιμεύει σαν καύσιμο και κρατά για αρκετό διάστημα φλόγα, ώστε
να αρπάξουν με την σειρά τους τα ξύλα, φωτιά.
Αυτό-αναφλεγόμενο προσάναμμα
Μια παραπλήσια μέθοδος με το βαμβάκι και την βαζελίνη
είναι το αυτό-αναφλεγόμενο προσάναμμα. Θα χρειαστούμε, σπίρτα
από αυτά που ανάβουν παντού, σχεδόν δηλαδή, καθώς χρειάζονται
λίγο τραχιά επιφάνεια. Λίγο λιωμένο κερί και μερικά κομμάτια από
χαρτί υγείας ή ρολό κουζίνας.
Κόβουμε το χαρτί σε λωρίδες, με πλάτος λίγο μικρότερο
από το μέγεθος του σπίρτου και με τις λωρίδες αυτές τυλίγουμε τα
σπίρτα. Βουτάμε το κερί με το χαρτί μέσα στο κερί, πρώτα από την
μια πλευρά και μετά από την άλλη και το προσάναμμα μας είναι
έτοιμο. Λόγω του κεριού, είναι τελείως αδιάβροχο και για να το
ανάψετε θα χρειαστεί να ξύσετε ελαφρώς το κερί από το κεφάλι του
σπίρτου.
Το κιτ φωτιάς / fire kit
Αναφερθήκαμε στους σπινθηριστές και στους συλλέκτες
σπινθήρων, όμως αυτά τα δύο πράγματα είναι αναπόσπαστα. Το ένα
δεν κάνει χωρίς το άλλο. Για αυτό και όταν μιλάμε για εξοπλισμό
αννάματος φωτιάς, το αναφέρουμε με έναν όρο, ως κιτ φωτιάς / fire
kit, καθώς είναι ένα σύνολο από υλικά που θα μας βοηθήσει να
ανάψουμε φωτιά.
Όπως είπαμε, θα πρέπει να γνωρίζουμε τουλάχιστον δύο
τρόπους να αννάβουμε φωτιά. Συνεπώς θα πρέπει να έχουμε μαζί
μας και τα ανάλογα υλικά. Αυτά μπορούμε να τα βάλουμε σε ένα
πρακτικό μεταλλικό κουτί, σε ένα πουγκί ή όπου αλλού νομίζουμε και
να τα έχουμε οργανωμένα, αλλά κυρίως προστατευμένα, μιας και
μπορεί να βραχούν ή να μας πέσουν.
Fugazigr.com 39
Φωτιά
Συνήθως προτιμάμαι το κιτ να το έχουμε σε ένα μεταλλικό
δοχείο, γιατί με το ίδιο δοχείο μπορούμε να παρασκευάσουμε
charcloth σε περίπτωση που χρειαστεί. Έτσι ακόμα και το δοχείο, έχει
διπλή χρήση.
Άλλα κόλπα...
Μέσα από την εμπειρία και την επαφή με την Φύση ο
άνθρωπος ανακαλύπτει νέους τρόπους και λύσεις στα προβλήματα
του. Παρακάτω θα δούμε μερικά, που έχουν άμεση σχέση με την
φωτιά.
Σουηδικός Δαυλός / Swedish Torch
Ο Σουηδικός δαυλός, είναι μια λύση στο πρόβλημα να
ανάψεις φωτιά χωρίς πολλά ξύλα και πάνω σε υγρό ή χιονισμένο
έδαφος. Λογικά πήρε το όνομα του, από αυτούς που τον ανάκάλυψαν
και αυτό γιατί η ανάγκη τους έκανε να σκεφτούν και να πράξουν, έξω
από τα καθιερωμένα.
Fugazigr.com 40
Φωτιά
Σχίζουμε ένα κορμό στα τέσσερα και πάνω του, ανάβουμε
κανονικά μια φωτιά. Επειδή ο κορμός είναι πιο ξερός στο εσωτερικό
του, θα καίγεται από μέσα προς τα έξω. Πάνω στον κορμό, όπως
καίγεται, μπορούμε να τοποθετήσουμε κάποιο δοχείο για να
μαγειρέψουμε ή να βράσουμε νερό.
Μύτη για το τρυπάνι φωτιάς
Το ξύλο που χρησιμοποιείτε σαν τρυπάνι, όπως αναφέραμε
πρέπει να είναι από σκληρό ξύλο. Επειδή δεν έχουμε πάντα γύρω
μας, δέντρα με σκληρό ξύλο και να κουβαλάς ένα κομμάτι ξύλο στο
μέγεθος του τρυπανιού, είναι κάπως άβολο, υπάρχει μια ενδιάμεση
λύση. Έχουμε μαζί μας ένα κομμάτι από σκληρό ξύλο, κανονικά στο
πάχος του τρυπανιού, αλλά μπορεί να είναι πολύ πιο μικρό. Εμείς θα
βρούμε ένα άλλο, οποιοδήποτε, κομμάτι ξύλου, στο πάχος του
Fugazigr.com 41
Φωτιά
τρυπανιού για να το χρησιμοποιήσουμε, αλλά θα του
προσαρμόσουμε μπροστά του, την μύτη από το σκληρό ξύλο που
έχουμε. Έτσι μπορούμε να έχουμε μαζί μας ένα μικρό κομμάτι
σκληρό ξύλο πχ στο fire kit μας και προσαρμόζωντας το σε
οποιοδήποτε κομμάτι ξύλου, να φτιάχνουμε στα γρήγορα ένα τόξο
φωτιάς.
Αλλάξτε την λαβή του firesteel
Όλα τα firesteels, έρχονται με πλαστική λαβή. Παρόλο που
είναι ανθεκτική και δεν γλιστρά εύκολα, ίσως είναι καλύτερο να την
αλλάξουμε με μια ξύλινη λαβή, που μπορούμε να φτιάξουμε μόνοι
μας. Εκτός από την εμφάνιση, η οποία σίγουρα προσδίδει έναν άλλο
χαρακτήρα, έχουμε και τα εξής πλεονεκτήματα. Καταρχάς, όταν
αφαιρέσετε την πλαστική λαβή, θα διαπιστώσετε ότι βγαίνει αρκετά
εύκολα. Στην ουσία η ράβδος είναι απλά σφηνωμένη, χωρίς κόλλα τις
περισσότερες φορές. Έτσι όταν βάλετε την δική σας ξύλινη λαβή, θα
είστε σίγουρος ότι την έχετε εφαρμόσει με τον καλύτερο δυνατό
τρόπο και δεν πρόκειται να σας δημιουργήσει πρόβλημα όταν
χρειαστεί να το χρησιμοποιήσετε.
Ένας πιο σημαντικός λόγος όμως, είναι ότι με την ξύλινη
λαβή που θα προσαρμόσετε, θα έχετε πάντα μαζί σας ένα στεγνό
προσάναμμα, για να ξεκινήσετε την φωτιά σας. Στην χειρότερη
περίπτωση που δεν βρίσκετε κάποιο στεγνό προσάναμμα ή δεν
Fugazigr.com 42
Φωτιά
μπορείτε επειδή πχ είστε τραυματισμένος, ξύνεται την λαβή με το
μαχαίρι σας και το πριονίδι που θα πέσει είναι κατάλληλο για να
πιάσει σπίθες από το firesteel.
Το μαχαίρι μας, ως λαβή για τόξο φωτιάς
Ένα από τα δύσκολα και χρονοβόρα μέρη για ένα τόξο
φωτιάς, είναι η χειρολαβή του, καθώς πρέπει να βρούμε ένα κομμάτι
ξύλο, στο σωστό μέγεθος για το χέρι μας και να κάνουμε το γνωστό
βαθούλωμα στο ξύλο, το όποιο προσθέτει επιπλέον χρόνο στην όλη
κατασκευή του τόξου φωτιάς και δυστυχώς όταν υπάρχει ανάγκη, ο
χρόνος είναι πολύτιμος.
Έτσι λοιπόν, μπορούμε να μετατρέψουμε το bushcraft
μαχαίρι μας, ώστε να έχει επάνω του μια υποδοχή για το τρυπάνι του
τόξου φωτιάς. Μπορούμε και να κολλήσουμε κάποιο κέρμα ή άλλο
μέταλλο ώστε η τρύπα και το ξύλο της λαβής, να μην φθείρονται απο
την τριβή.
Fugazigr.com 43

Contenu connexe

Plus de Theodoros Vavouras

Jean prost pierre - μελισσοκομία
Jean prost pierre - μελισσοκομίαJean prost pierre - μελισσοκομία
Jean prost pierre - μελισσοκομίαTheodoros Vavouras
 
λουκυ λουκ τεύχος 39 - το κορακι
λουκυ λουκ   τεύχος 39  - το κορακιλουκυ λουκ   τεύχος 39  - το κορακι
λουκυ λουκ τεύχος 39 - το κορακιTheodoros Vavouras
 
λουκυ λουκ τεύχος 38 - νιτρογλυκερινη
λουκυ λουκ   τεύχος 38 - νιτρογλυκερινη λουκυ λουκ   τεύχος 38 - νιτρογλυκερινη
λουκυ λουκ τεύχος 38 - νιτρογλυκερινη Theodoros Vavouras
 
λουκυ λουκ τεύχος 37 - ο μεγάλος δούκας
λουκυ λουκ   τεύχος 37 - ο μεγάλος δούκαςλουκυ λουκ   τεύχος 37 - ο μεγάλος δούκας
λουκυ λουκ τεύχος 37 - ο μεγάλος δούκαςTheodoros Vavouras
 
λουκυ λουκ τεύχος 36 - η κληρονομια του ραν - ταν -πλαν
λουκυ λουκ   τεύχος 36 - η κληρονομια του ραν - ταν -πλανλουκυ λουκ   τεύχος 36 - η κληρονομια του ραν - ταν -πλαν
λουκυ λουκ τεύχος 36 - η κληρονομια του ραν - ταν -πλανTheodoros Vavouras
 
λουκυ λουκ τεύχος 35 - ο αυτοκτάτορας σμιθ
λουκυ λουκ   τεύχος 35 - ο αυτοκτάτορας σμιθλουκυ λουκ   τεύχος 35 - ο αυτοκτάτορας σμιθ
λουκυ λουκ τεύχος 35 - ο αυτοκτάτορας σμιθTheodoros Vavouras
 
λουκυ λουκ τεύχος 34 - το 20ο συνταγμα ιππικου
λουκυ λουκ   τεύχος 34 - το 20ο συνταγμα ιππικουλουκυ λουκ   τεύχος 34 - το 20ο συνταγμα ιππικου
λουκυ λουκ τεύχος 34 - το 20ο συνταγμα ιππικουTheodoros Vavouras
 
λουκυ λουκ τεύχος 33 - η εξαγορά των ντάλτον
λουκυ λουκ   τεύχος 33 - η εξαγορά των ντάλτονλουκυ λουκ   τεύχος 33 - η εξαγορά των ντάλτον
λουκυ λουκ τεύχος 33 - η εξαγορά των ντάλτονTheodoros Vavouras
 
λουκυ λουκ τεύχος 32 - αντιμέτωπος με τον πατ πόκερ
λουκυ λουκ   τεύχος 32 - αντιμέτωπος με τον πατ πόκερλουκυ λουκ   τεύχος 32 - αντιμέτωπος με τον πατ πόκερ
λουκυ λουκ τεύχος 32 - αντιμέτωπος με τον πατ πόκερTheodoros Vavouras
 
λουκυ λουκ τεύχος 31 - οι νταλτον στους ινδιανους
λουκυ λουκ   τεύχος 31 - οι νταλτον στους ινδιανουςλουκυ λουκ   τεύχος 31 - οι νταλτον στους ινδιανους
λουκυ λουκ τεύχος 31 - οι νταλτον στους ινδιανουςTheodoros Vavouras
 
λουκυ λουκ τεύχος 30 - η κούρσα του μισισιπή
λουκυ λουκ   τεύχος 30 - η κούρσα του μισισιπήλουκυ λουκ   τεύχος 30 - η κούρσα του μισισιπή
λουκυ λουκ τεύχος 30 - η κούρσα του μισισιπήTheodoros Vavouras
 

Plus de Theodoros Vavouras (20)

Au th full_presentation_en
Au th full_presentation_enAu th full_presentation_en
Au th full_presentation_en
 
Auth full_presentation_en
Auth full_presentation_enAuth full_presentation_en
Auth full_presentation_en
 
Auth short_presentation_el
Auth short_presentation_elAuth short_presentation_el
Auth short_presentation_el
 
Auth short_presentation_en
Auth short_presentation_enAuth short_presentation_en
Auth short_presentation_en
 
Jean prost pierre - μελισσοκομία
Jean prost pierre - μελισσοκομίαJean prost pierre - μελισσοκομία
Jean prost pierre - μελισσοκομία
 
Introduction beekeeping
Introduction beekeepingIntroduction beekeeping
Introduction beekeeping
 
Hmerologio melissokomias
Hmerologio melissokomiasHmerologio melissokomias
Hmerologio melissokomias
 
Beginners guide
Beginners guideBeginners guide
Beginners guide
 
Beekeeping basics
Beekeeping basicsBeekeeping basics
Beekeeping basics
 
Grammatical organization
Grammatical organizationGrammatical organization
Grammatical organization
 
λουκυ λουκ τεύχος 39 - το κορακι
λουκυ λουκ   τεύχος 39  - το κορακιλουκυ λουκ   τεύχος 39  - το κορακι
λουκυ λουκ τεύχος 39 - το κορακι
 
λουκυ λουκ τεύχος 38 - νιτρογλυκερινη
λουκυ λουκ   τεύχος 38 - νιτρογλυκερινη λουκυ λουκ   τεύχος 38 - νιτρογλυκερινη
λουκυ λουκ τεύχος 38 - νιτρογλυκερινη
 
λουκυ λουκ τεύχος 37 - ο μεγάλος δούκας
λουκυ λουκ   τεύχος 37 - ο μεγάλος δούκαςλουκυ λουκ   τεύχος 37 - ο μεγάλος δούκας
λουκυ λουκ τεύχος 37 - ο μεγάλος δούκας
 
λουκυ λουκ τεύχος 36 - η κληρονομια του ραν - ταν -πλαν
λουκυ λουκ   τεύχος 36 - η κληρονομια του ραν - ταν -πλανλουκυ λουκ   τεύχος 36 - η κληρονομια του ραν - ταν -πλαν
λουκυ λουκ τεύχος 36 - η κληρονομια του ραν - ταν -πλαν
 
λουκυ λουκ τεύχος 35 - ο αυτοκτάτορας σμιθ
λουκυ λουκ   τεύχος 35 - ο αυτοκτάτορας σμιθλουκυ λουκ   τεύχος 35 - ο αυτοκτάτορας σμιθ
λουκυ λουκ τεύχος 35 - ο αυτοκτάτορας σμιθ
 
λουκυ λουκ τεύχος 34 - το 20ο συνταγμα ιππικου
λουκυ λουκ   τεύχος 34 - το 20ο συνταγμα ιππικουλουκυ λουκ   τεύχος 34 - το 20ο συνταγμα ιππικου
λουκυ λουκ τεύχος 34 - το 20ο συνταγμα ιππικου
 
λουκυ λουκ τεύχος 33 - η εξαγορά των ντάλτον
λουκυ λουκ   τεύχος 33 - η εξαγορά των ντάλτονλουκυ λουκ   τεύχος 33 - η εξαγορά των ντάλτον
λουκυ λουκ τεύχος 33 - η εξαγορά των ντάλτον
 
λουκυ λουκ τεύχος 32 - αντιμέτωπος με τον πατ πόκερ
λουκυ λουκ   τεύχος 32 - αντιμέτωπος με τον πατ πόκερλουκυ λουκ   τεύχος 32 - αντιμέτωπος με τον πατ πόκερ
λουκυ λουκ τεύχος 32 - αντιμέτωπος με τον πατ πόκερ
 
λουκυ λουκ τεύχος 31 - οι νταλτον στους ινδιανους
λουκυ λουκ   τεύχος 31 - οι νταλτον στους ινδιανουςλουκυ λουκ   τεύχος 31 - οι νταλτον στους ινδιανους
λουκυ λουκ τεύχος 31 - οι νταλτον στους ινδιανους
 
λουκυ λουκ τεύχος 30 - η κούρσα του μισισιπή
λουκυ λουκ   τεύχος 30 - η κούρσα του μισισιπήλουκυ λουκ   τεύχος 30 - η κούρσα του μισισιπή
λουκυ λουκ τεύχος 30 - η κούρσα του μισισιπή
 

φωτιά

  • 1.
  • 2. Φωτιά Το παρόν κείμενο υπόκειται σε άδεια πνευματικών δικαιωμάτων: Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 3.0 Μη εισαγόμενο Αυτό σημαίνει ότι... Είναι ελεύθερη: ... για Διανομή: για αναπαραγωγή, διανομή, παρουσίαση στο κοινό του Έργου. ... για διασκευή ή για να τροποποιήσετε το έργο. Υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: ... Αναφορά Δημιουργού - Θα πρέπει να κάνετε την αναφορά στο έργο με τον τρόπο που έχει οριστεί από το δημιουργό ή το χορηγούντο την άδεια (χωρίς όμως να εννοείται με οποιονδήποτε τρόπο ότι εγκρίνουν εσάς ή τη χρήση του έργου από εσάς). .... Μη Εμπορική Χρήση - Δε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το έργο αυτό για εμπορικούς σκοπούς. ... Παρόμοια Διανομή - Εάν αλλοιώσετε, τροποποιήσετε ή δημιουργήσετε περαιτέρω βασισμένοι στο έργο θα μπορείτε να διανέμετε το έργο που θα προκύψει μόνο με την ίδια ή παρόμοια άδεια. Με την κατανόηση ότι: ... Αποποίηση - Κάθε μία από τις παραπάνω συνθήκες μπορεί να παρακαμφθεί αν πάρετε άδεια από τον κάτοχο των πνευματικών δικαιωμάτων. ... Δημόσιος Τομέας - Όταν ένα έργο ή κάποιο από τα μέρη του είναι διαθέσιμο στο Δημόσιο Τομέα σύμφωνα με εφαρμοστέο Δίκαιο, αυτό το status δεν επηρεάζεται με κανένα τρόπο από την άδεια. ... Άλλα δικαιώματα - Σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζονται από την άδεια οποιοδήποτε από τα παρακάτω δικαιώματα: - Η σωστή δοσοληψία σας ή εύλογη χρήση, ή άλλοι εφαρμοστέοι περιορισμοί και εξαιρέσεις δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. - Τα ηθικά δικαιώματα του δημιουργού * - Μπορεί να υπάρχουν δικαιώματα άλλων ατόμων είτε στο έργο καθεαυτό είτε στο πώς αυτό χρησιμοποιείται όπως δικαιώματα δημοσιότητας ή δικαιώματα περί την ιδιωτικότητα. *Σημείωση — Για κάθε νέα χρήση ή διανομή, πρέπει να καταστήσετε σαφείς στους άλλους τους όρους της άδειας αυτού του Έργου. Fugazigr.com 1
  • 3. Φωτιά Φωτιά Γενικά Το τρίγωνο της φωτιάς Μονοξείδιο του άνθρακα, σιωπηλός εκτελεστής • Πηγές Μονοξειδίου του Άνθρακα • Δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα. • Θεραπεία • Πως δουλεύει Ανακλαστήρας φωτιάς Πριν ανάψουμε την φωτιά • Πιο είναι το κατάλληλο σημείο • Τα υλικά • Η φωλιά • Υλικά για πιάσιμο σπίθας • Υλικά για την φωλιά • Πως τοποθετούμε τα ξύλα Επιτέλους φωτιά Φωτιά χωρίς φωλιά Πέτρες γύρω από την φωτιά Κατάλληλα ξύλα Τοποθέτηση ξύλων • Φωτιά Άστρου • Φωτιά Χαντακιού • Φωτιά Κυνηγού • Φωτιά Πυραμίδα Πως σβήνουμε την φωτιά Τρόποι παραγωγής σπινθήρων ή για καρβουνάκι • Τρυπάνι Fugazigr.com 2
  • 4. Φωτιά • Φωτιά με ατσάλι και τσακμακόπετρα • Πιστόνι φωτιάς / Fire piston • Σπινθηριστής / Firesteel • Φωτιά με την βοήθεια του Ήλιου • Σπινθήρας από μπαταρία • Άλλοι τρόποι για να ανάψουμε φωτιά Συλλέκτης σπινθήρα • Ίσκα • Charcloth / Καρβουνιασμένο ύφασμα • Feather sticks / Σκατζοχοιράκια • Βαμβάκι με βαζελίνη ή κερί • Αυτοαναφλεγόμενο προσάναμμα Το κιτ φωτιάς / fire kit Άλλα κόλπα... • Swedish torch / Σουηδικός δαυλός • Μύτη για το τόξο φωτιάς • Αλλάξτε την λαβή του firesteel • Το μαχαίρι μας, ως λαβή για τόξο φωτιάς Fugazigr.com 3
  • 5. Φωτιά Γενικά Η φωτιά είναι το Α και το Ω της επιβίωσης και όχι μόνο. Είναι το σημείο “κλειδί” ανάμεσα στην ζωή και στον θάνατο σε δύσκολες καταστάσεις και για αυτό θα πρέπει να μάθουμε καλά τα μυστικά της. Η φωτιά σε περιπτώσεις επιβίωσης, εκτός από τα γνωστά οφέλη που έχει, επηρεάζει πολύ, την ψυχική μας κατάσταση. Αν έχουμε μια φωτιά, νιώθουμε ασφαλής, πιο σίγουροι, δεν φοβόμαστε το σκοτάδι. Καθόμαστε την κοιτάμε και ο χρόνος περνάει πιο γρήγορα. Αν όμως προσπαθούμε να ανάψουμε μια φωτιά και δεν τα καταφέρουμε, τότε τα πράγματα αντιστρέφονται. Αν ήμασταν χάλια ψυχολογικά πριν, όταν δεν καταφέρουμε να την ανάψουμε θα γίνουμε χειρότερα. Θα μας πιάσει απελπισία και ίσως τα παρατείσουμε όλα και αφήσουμε την ζωή μας, απλά στην τύχη. Για να είμαστε σίγουροι λοιπόν, ότι αυτή η πρώτη μας προσπάθεια να φτιάξουμε μια φωτιά, θα είναι επιτυχημένη, θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι κατάλληλα. Όχι μόνο από άποψη υλικών, αλλά και από άποψη γνώσεων, για το πως και τι χρειάζεται για να φτιάξουμε την φωτιά μας. Καλό είναι, μέσα στο σακίδιο μας, να έχουμε υλικά για προσάναμμα, τα οποία θα είναι ξερά και εύφλεκτα. Αν βρέχει την ώρα που χρειαστεί να φτιάξουμε την φωτιά μας, τα πράγματα είναι δύσκολα. Όχι ακατόρθωτα… αλλά δύσκολα. Το τρίγωνο της φωτιάς Η φωτιά χρειάζεται τρία πράγματα: οξυγόνο (αέρα), καύσιμη ύλη (ξύλο) και θερμότητα για να ξεκινήσει (πχ σπινθηριστής). Χωρίς ένα από αυτά δεν μπορούμε να ανάψουμε φωτιά. Κατανοώντας το τρίγωνο της φωτιάς και σκεπτόμενοι με ανοιχτό μυαλό, μπορούμε να βρούμε πολλούς τρόπους για να ξεκινήσουμε μια φωτιά, αλλά και τι πρέπει να κάνουμε για να σβήσουμε μια. Σαν καύσιμη ύλη, μην σκέπτεστε μόνο το ξύλο αλλά πληθώρα άλλων υλικών που μπορείτε να βρείτε διάσπαρτα, σε μια περίπτωση επιβίωσης. Σαν θερμότητα μπορεί να είναι ένας αναπτήρας, ένας σπινθηριστής, ο ήλιος με την χρήση ενός Fugazigr.com 4
  • 6. Φωτιά μεγεθυντικού φακού, ένα τόξο φωτιάς. Αέρας μπορεί να δοθεί φυσώντας ελαφρά πάνω στην φωτιά ή ανακινώντας στον αέρα το προσάναμμα μας. Μονοξείδιο του άνθρακα, σιωπηλός εκτελεστής Ανάβοντας μια φωτιά, με την καύση, παράγεται και μονοξείδιο του άνθρακα, το οποίο αν δεν προσέξουμε είναι θανατηφόρο. Το μονοξείδιο του Άνθρακα, είναι άοσμο και άχρωμο – ένας αθόρυβος εκτελεστής. Είναι η πρώτη αιτία θανάτου, σε περιπτώσεις, δηλητηριάσεις. Πως μπορείτε να βεβαιωθείτε ότι εσείς και οι οικογένεια σας, δεν θα είναι τα επόμενα θύματα; Όταν βρίσκεστε σε camping ή η κεντρική θέρμανση δεν δουλεύει, να θυμάστε ότι αν δεν έχετε μια καλή καμινάδα/αερισμό, μια αυτοσχέδια κατασκευή θέρμανσης, ίσως είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος. Πηγές Μονοξειδίου του Άνθρακα Το μονοξείδιο του άνθρακα είναι υποπροϊόν της καύσης ορυκτών καυσίμων. Όπως: Fugazigr.com 5
  • 7. Φωτιά •Καύσιμο (αέριο, φωταέριο, βενζίνη, προπάνιο, κηροζίνη) •Χαρτί •Κεριά •Κάρβουνο •Ξύλο Με οποιοδήποτε μέσο θέρμανσης, εκτός του ηλεκτρισμού, θα πρέπει να εξαερίζεται τις αναθυμιάσεις, διαφορετικά κινδυνεύετε από δηλητηρίαση με μονοξείδιο του άνθρακα. Σημάδια και συμπτώματα της δηλητηρίασης από μονοξείδιο του άνθρακα. Σκεφτείτε τα συμπτώματα της γρίπης, χωρίς όμως τον πυρετό – πονοκεφάλους, υπνηλία, αίσθημα παλμών της καρδιάς για να αναφέρουμε μερικά. Προσθέστε, κατάθλιψη, ακόμη και παραισθήσεις, για χαμηλή και μακροχρόνια έκθεση/δηλητηρίαση. Fugazigr.com 6
  • 8. Φωτιά Μερικά δήθεν στοιχειωμένα σπίτια έχουν εξηγηθεί από χρόνια δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα, των κατοίκων, με ψευδαισθήσεις ως επακόλουθο. Θεραπεία Η θεραπεία είναι οξυγόνο – καθαρό οξυγόνο, εάν έχετε μια φιάλη. Επειδή όμως ο περισσότερος κόσμος δεν έχει, βγείτε έξω για καθαρό αέρα. Αν χρειαστεί καλέστε ασθενοφόρο. Πως δουλεύει Το μονοξείδιο του άνθρακα, σκοτώνει, αντικαθιστώντας το οξυγόνο στα ερυθρά αιμοσφαίρια. Επικάθεται στα κύτταρα, εκεί που κανονικά έπρεπε να βρίσκετε το οξυγόνο και δεν φεύγει. Εισπνέοντας το μονοξείδιο, σιγά σιγά, στερεί το απαραίτητο οξυγόνο, χωρίς να το καταλάβουμε, ούτε καν να χρειαστεί να πάρουμε μια βαθιά ανάσα. Όπως περίπου με την γνωστή ιστορία με το βράσιμο του βατράχου. Με το μονοξείδιο, πας για ύπνο και δεν ξυπνάς ποτέ. Φωτιά χωρίς καπνό Η βασική αρχή ώστε μια φωτιά να μην παράγει καπνό, είναι να καίει πολύ. Να παράγει αρκετή θερμότητα και φλόγα ώστε ο ίδιος ο καπνός που παράγει η φωτιά να καιγετε. Για να επιτευχθεί αυτό υπάρχουν δυο τρόποι. Ο πρώτος είναι να ρίχνετε στην φωτιά μικρά κομμάτια ξύλου. Όσο πιο μικρά, τόσο πιο εύκολα θα καίγονται και θα παράγουν φλόγα. Ο δευτερος είναι να ρίχνετε ευφλεκτα κομμάτια ξύλου., εστω και πιο μεγαλο, οπως πχ. κομμάτια πευκου που περιεχουν ρετσινι, τα οποια λογω της ρετσινης, που είναι πολύ. ευφλεκτη, καίγονται γρηγορα. Επισης αν παρεχετε συνεχη ροη αερα στην φωτια, τοτε αυτη θα καιει ακομα καλυτερα και χωρις καπνο, αλλα και παλι θα πρεπει να εχετε το νου σας στο τι καυσιμη υλη παρεχετε στην φωτια, γιατι αν ξεχαστειτε και ριξετε καποιο νωπο κομματι ξυλου, οσο και αερα να παρεχετε η καυση δεν θα γινει σωστα και θα παραχθει καπνος. Fugazigr.com 7
  • 9. Φωτιά Αν ακολουθησετε την αντιθετη λογικη και ριξετε μεγαλα ή νωπα ξυλα, ή ακομα και υλικα που δεν καιγονται ευκολα οπως πχ. πρασινα φυλλα, θα εχετε ακριβως το αντιθετο αποτελεσμα. Δηλαδη μια φωτια με πολυ καπνο. Ολα εξαρτονται απο την κατασταση που βρισκεστε και τι θελετε να επιτυχετε. Αν θελετε να κανετε σημα σε ενα διασωστικο μεσο, τοτε θα πρεπει να δημιουργησετε καπνο. Αν θελετε να μαγειρεψετε πανω στην φωτια τοτε δεν θελετε καθολου καπνο κτλ. Ένας τρόπος στησίματος/ανάμματος φωτιάς είναι ένας παλαιός τρόπος που χρησιμοποιούσαν οι ιθαγενείς της Αμερικής εξού και το όνομα της Dakota fire hole. Ο συγκεκριμένος τρόπος παράγει φωτιά που είναι συγκεντρωμένη σε ένα σημείο και επειδή καίει δυνατά δεν παράγει καπνό. Αν δεν πάνω από την εστία σε ασφαλές ύψος υπάρχουν κλαδιά, ο λιγοστός καπνός που απομένει διαλύεται ανάμεσα τους. Ανακλαστήρας φωτιάς Κάτι που παραλείπουν οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, να κάνουν όταν ανάβουν μια φωτιά, είναι να φτιάξουν έναν ανακλαστήρα ή να χρησιμοποιήσουν το τοπίο ως ανακλαστήρα. Για όσους δεν γνωρίζουν ο ανακλαστήρας φωτιάς δεν είναι τίποτα άλλο, από ένα οποιοδήποτε σώμα/υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί, με σκοπό να αντανακλάται η θερμότητα από την φωτιά, πίσω σε εμάς. Fugazigr.com 8
  • 10. Φωτιά Ο ανακλαστήρας δεν χρειάζεται να είναι κάτι πολύπλοκο ή hitech εξοπλισμός. Ένας βράχος ή κλαδιά/ξύλα σωστά τοποθετημένα αρκούν. Στην περίπτωση του βράχου, εννοείτε ότι δεν θα μετακινήσετε το βράχο… αλλά θα ανάψετε την φωτιά σε τέτοια θέση, ώστε ο βράχος να λειτουργεί ως ανακλαστήρας. Όταν έχουμε φτιάξει καταφύγιο ο ανακλαστήρας θα πρέπει να τοποθετείτε μπροστά από την είσοδο του, ώστε να αντανακλάται περισσότερη θερμότητα στο καταφύγιο μας. Όταν όμως ανάβουμε μια απλή φωτιά χωρίς καταφύγιο, τότε ο ανακλαστήρας θα πρέπει να τοποθετείτε πίσω από την θέση που θα καθόμαστε, ώστε η θερμότητα να αντανακλάται στην πλάτη μας και να ζεσταινόμαστε καλύτερα. Με τον ανακλαστήρα, έχουμε άλλο ένα όφελος που λίγοι γνωρίζουν. Σίγουρα θα έχετε παρατηρήσει ότι όταν κάθεστε μπροστά στην φωτιά, ο καπνός έχει μια μανία να σας “κυνηγά” όπου και αν κάθεστε. Αυτό συμβαίνει γιατί το σώμα σας δημιουργεί ένα κενό στην ροή του αέρα από την μεριά σας και έτσι ο καπνός “σπρώχνεται” προς το μέρος σας. Αν βάλουμε όμως έναν μεγάλο ανακλαστήρα στην αντίθετη πλευρά από αυτή που καθόμαστε, τότε σε εκείνη την μεριά θα εμποδίζετε ο αέρας και ο καπνός θα οδηγείτε προς τα εκεί. Fugazigr.com 9
  • 11. Φωτιά Πριν ανάψουμε την φωτιά Πολύ πριν ανάψουμε μια φωτιά πρέπει να έχουμε κάνει την απαραίτητη διεργασία, η οποία είναι να βρούμε το σωστό σημείο που θα την φτιάξουμε και να μαζέψουμε τα κατάλληλα υλικά για να την ανάψουμε και να την τροφοδοτήσουμε. Δεν ανάβουμε μια φωτιά και μετά ψάχνουμε για καυσόξυλα, αφήνωντας την χωρίς επίβλεψη. Επίσης πρέπει να έχουμε τον χρόνο για να ανάψουμε την φωτιά. Είναι πολύ πιο δύσκολο να ανάψουμε μια φωτιά και να μαζέψουμε καυσόξυλα στο σκοτάδι, από ότι στο φως της ημέρας. Συνεπώς πρέπει να σχεδιάσουμε από πριν τον τρόπο, τον τόπο και το πότε. Πιο είναι το κατάλληλο σημείο Το μέρος που θα ανάψουμε την φωτιά θα πρέπει να είναι καθαρό από ξερόχορτα και κλαδιά, αν δεν είναι το καθαρίζουμε. Προσέχουμε να μην είμαστε κάτω από δέντρα με χαμηλά κλαδιά που μπορεί να αρπάξουν φωτιά από την φλόγα. Το έδαφος θα πρέπει να είναι στεγνό διαφορετικά φτιάχνουμε μια πλατφόρμα. Δεν ανάβουμε την φωτιά πολύ κοντά στην σκηνή μας ή την τέντα μας, ώστε να μην πάρει φωτιά και βρίσκουμε ένα σημείο που να είναι προστατευμένο από δυνατό αέρα. Το σημείο της φωτιάς, θα πρέπει να είναι σωστά τοποθετημένο ώστε η ζέστη να έρχεται προς το καταφύγιο μας. Αν είναι δυνατόν να είναι ανάμεσα σε κάποιο μέσο που θα μας χρησιμεύσει σαν ανακλαστήρας. Αν δεν θέλουμε η φωτιά να γίνει αντιληπτή από άλλους, τότε θα πρέπει να λάβουμε και άλλους παράγοντες υπόψιν. Fugazigr.com 10
  • 12. Φωτιά Τα υλικά Αφού βρούμε το κατάλληλο σημείο, πρέπει να μαζέψουμε τα σωστά υλικά για την φωτιά μας. Θα χρειαστούμε ένα υλικό/μέσο για να πιάσει σπινθήρα (spark catcher), ένα υλικό/μέσο για να μετατρέψει τον σπινθήρα σε φλόγα και να την κρατήσει για μικρό χρονικό διάστημα (fire extender) και από κει και πέρα, χρειαζόμαστε καύσιμα ξύλα, που είναι ξερά από πολύ μικρό μέγεθος πχ οδοντογλυφίδας, σταδιακά μέχρι το πάχος του χεριού μας. Έτσι θα πρέπει να έχουμε και ξυλάκια στο πάχος ενός μολυβιού, στο πάχος του μικρού μας δάκτυλου, στο πάχος του δείκτη, στο πάχος του αντίχειρα κοκ. Δεν πρόκειτε να ανάψει μια φωτιά πετώντας της κατευθείαν κούτσουρα. Μεγάλη σημασία δώστε στις ποσότητες που θα συγκεντρώσετε. Δείτε την εικόνα δεξιά. Η φωλιά Ο βασικός τρόπος για να ανάψουμε την φωτιά, είναι να φτιάξουμε μια φωλιά, η οποία σκοπό έχει να πιάσει τον σπινθήρα ή το καρβουνάκι, που θα πάρουμε από έναν σπινθιριστή ή ένα τόξο φωτιάς αντίστοιχα και να το μετατρέψει σε φλόγα η οποία θα μας δώσει το έναυσμα για να πάρουν φωτιά τα καυσόξυλα μας. Στην φωλιά μέσα τοποθετούμε το υλικό που θα “πιάσει” τον σπινθήρα Fugazigr.com 11
  • 14. Φωτιά (spark catcher) και εξωτερικά το υλικό που θα κρατήσει την φλόγα για αρκετό χρόνο (fire extender), ώστε να αρπάξει το προσάνναμα μας φωτιά. Υλικά για πιάσιμο σπίθας Τα υλικά αυτά είναι πολύ έφλεκτα, για να αρπάξουν έστω και με μια σπίθα, αλλά κρατούν πολύ λίγο χρόνο, όταν αρπάξουν φλόγα. Τέτοια υλικά είναι τα παρακάτω: • Ξερό άχυρο • Πευκοβελόνες • Βαμβάκι • Φυτά που έχουν ίνες σαν το βαμβάκι • Τυφή • Ίσκα • Ίνες από ξεραμένα φυτά • Charcloth • Πυρίτιδα • Χνούδι από ρούχα • Ξύσματα από ξύλο / σκόνη από ροκανίδια • Ρετσίνι • Ξερό γρασίδι • Τριμμένος φλοιός δέντρων • Ξύσμα φλυού δέντρου, με το μαχαίρι • Καρβουνόσκονη • Τρίμματα μαγνησίου • Οινόπνευμα • Βενζίνη Ανάλογα με το σπινθιριστή που χρησιμοποιούμε, κάποια είναι πιο κατάλληλα από άλλα. Ένας σπινθιριστής firesteel βγάζει σπινθήρες με πολύ υψηλή θερμοκρασία που μπορούν να ανάψουν σχετικά πιο χοντρά υλικά, σε σχέση με ένα σπινθήρα που προέρχεται από μια τσακμακόπετρα. Fugazigr.com 13
  • 15. Φωτιά Υλικά για την φωλιά Τα υλικά της φωλιάς, δεν είναι τόσο εύφλεκτα για να πιάσουν φωτιά με ένα σπινθήρα, αλλά σκοπό έχουν να κρατήσουν την φλόγα αρκετά ώστε να ανάψει το προσάνναμα (fire extender). Τέτοια υλικά είναι: • Ξερόχορτα • Χαρτί/Χαρτόνι • Ξύσματα από στεγνό ξύλο • Πραγματική φωλιά πουλιών • Feathersticks • Υφασμα εμποτισμένο με εύφλεκτο υλικό Πρέπει να είναι τελείως στεγνά και τους δίνουμε ένα σχήμα, όπως μια φωλιά πουλιών, γύρω από το υλικό που θα πιάσει τον σπινθήρα, ώστε να αρπάξει φλόγα. Τα μετατρέπουμε σε λεπτές λωρίδες/ίνες και τα “αφρατεύουμε” τραβώντας τα με τα δάχτυλα μας προς τα έξω. Ένας τρόπος για να δούμε αν είναι ξερά ή χλωρά, είναι να τα ακουμπήσουμε στο μάγουλο μας. Αν τα νιώσουμε κρύα, τότε έχουν υγρασία και είναι ακατάλληλα. Πως τοποθετούμε τα ξύλα Πριν ξεκινήσουμε την διαδικασία και ανάψουμε την φωλιά, πρέπει να έχουμε τοποθετήσει σωστά τα ξύλα μας. Ο συνιθέστερος τρόπος είναι σε σχήμα πυραμίδας/tepee, όπου κάτω-κάτω τοποθετούμε τα πιο ψηλά ξύλα και πιο πάνω προσθέτουμε τα πιο χοντρά. Στην βάση αφήνουμε ανοιχτό ένα σημείο, όπου θα τοποθετήσουμε την φωλιά. Το σχήμα αυτό επιτρέπει την καλή ροή αέρα και η φωτιά ανάβει γρήγορα. Επίσης τα ξύλα όταν καίγονται, επειδή έχουν κλίση προς τα μέσα, δεν κυνδινεύουμε να πέσει κάποιο προς τα έξω και να προκαλέσουμε κάποια φωτιά. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να στήσουμε τα ξύλα και ο καθένας έχει τα δικά του Fugazigr.com 14
  • 16. Φωτιά ωφέλη. Για το ξεκίνημα όμως της φωτιάς θα χρησιμοποιείσετε είτε το σχήμα με κλίση (lean to) είτε την πυραμίδα (tepee). Οι άλλοι δύο τύποι χρησιμοποιούνται για το κάψιμο μεγαλύτερο ξύλων και να δώσουμε διάρκεια στο κάψιμο των χοντρών ξύλων. Επιτέλους φωτιά Εφόσον είμαστε έτοιμοι, δημιουργούμε τον σπινθήρα/καρβουνάκι και το ρίχνουμε στην ήδη έτοιμη φωλιά μας. Παίρνουμε την φωλιά στα χέρια μας, κρατώντας την ανάμεσα στις παλάμες μας και φυσάμε ελαφριά, ώστε να παρέχουμε αέρα. Άλλος τρόπος είναι να την ανακινούμε ελαφριά στον αέρα, ώστε με την κίνηση να παίρνει τον απαραίτητο αέρα. Θα παρατηρείσετε ότι ο καπνός αρχίζει και αυξάνεται συνεχώς. Φυσήξτε και άλλο και τελικά θα δείτε την πολυπόθητη φλόγα. Τοποθετήστε την φωλιά κάτω από το προσάνναμα και αρχίστε να τροφοδοτείτε την φωτιά με ξύλα, από τα πιο ψηλά σιγά-σιγά προς τα πιο χοντρά. Μην ζορίζετε και “μπουκώνετε” την φωτιά. Δώστε της τον χρόνο να κάψει τα ψηλά ξύλα. Η φλόγα που θα παραχθεί είναι αυτή που θα επιτρέψει να καίτε ολοένα και πιο χοντρά ξύλα. Fugazigr.com 15
  • 17. Φωτιά Φωτιά χωρίς φωλιά Το φτιάξιμο της φωλιάς, είναι απαραίτητο εφόσον δεν έχουμε κάποιο μέσο για να ανάψουμε φωτιά όπως πχ αναπτήρα που μας παρέχει συνεχή φλόγα. Όταν θέλουμε να ξεκινήσουμε μια φωτιά από σπινθήρα, η φωλιά είναι απαραίτητη. Αν όμως έχουμε αναπτήρα μπορούμε να ανάψουμε φωτιά απλά καίγοντας ένα κομμάτι χαρτί ή εφημερίδα και τοποθετώντας το κάτω από τα προσαννάματα. Μπορείτε επίσης να ανάψετε ένα κουκουνάρι το οποίο, λόγω του ρετσινιού, με τον αναπτήρα θα ανάψει εύκολα. Πέτρες γύρω από την φωτιά Μπορείτε να τοποθετήσετε πέτρες γύρω από την φωτιά, ώστε είτε να αντανακλούν την θερμότητα, είτε να παρέχουν μια προστασία για να μην καείτε. Οι πέτρες που θα διαλέξετε δεν πρέπει να προέρχονται από ποτάμια/ρυάκια, καθώς αυτές περιέχουν εσωτερικά νερό και με την θερμοκρασία της φωτιάς, αυτό θα βράσει και θα σπάσει η πέτρα, πετάγωντας θραύσματα. Μπορεί να τραυματιστείτε με αυτό τον τρόπο. Αν δεν θέλετε να βάλετε πέτρες, μπορείτε πριν ανάψετε την φωτιά, να ανοίξετε έναν λάκκο και εκεί να τοποθετήσετε την φωτιά. Το χώμα που θα βγάλετε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να σβήσετε και να καλύψετε την φωτιά. Fugazigr.com 16
  • 18. Φωτιά Κατάλληλα ξύλα Υπάρχουν ξύλα που κάνουν καλύτερη καύση, άλλα που δεν κάνουν καλή καύση και άλλα που είναι ακατάλληλα. Ξύλα όπως η ελιά, το πουρνάρι, βελανιδιά, καρυδιά, οξιά είναι πολύ καλά ξύλα και κάνουν καλό κάρβουνο. Ξύλα όπως το πεύκο και το έλατο, επειδή περιέχουν ρετσίνι που είναι εύφλεκτο, καίγονται γρήγορα και με καπνό. Είναι προτιμότερα για το ξεκίνημα της φωτιάς και θα πρέπει να αποφεύγονται στο μαγείρεμα / ψήσιμο, γιατί το κρέας παίρνει μυρωδιά. Η ιτιά επίσης κάνει καλή καύση και το κάρβουνο της παλιά, χρησιμοποιόταν για γραφή. Ξύλα όπως ο πλάτανος, η λεύκα, η συκιά δεν κάνουν για καύση και για αυτό να τα αποφεύγεται. Τοποθέτηση ξύλων Αφού ανάψαμε την φωτιάς μας, πρέπει να την τροφοδοτούμε με ξύλα. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους μπορούμε να τοποθετήσουμε τα ξύλα, ώστε να μαγειρέψουμε, να έχουμε περισσότερη θερμότητα ή να μην χρειάζετε να τροφοδοτούμε συνεχώς την φωτιά με ξύλα. Ανάλογα με το τι θέλουμε χρησιμοποιούμε έναν από τους παρακάτω τρόπους. Φωτιά Άστρου Κλασσικός τρόπος τοποθέτησης των ξύλων. Βάζουμε σταυρωτά μεγάλα ξύλα και στην μέση κάρβουνα. Όσο καίγονται τα χοντρά ξύλα, απλά τα σπρώχνουμε προς το εσωτερικό. Προσφέρει αρκετή θερμότητα περιμετρικά και είναι κατάλληλη για ζεστασιά και μαγείρεμα σε τρίποδο. Fugazigr.com 17
  • 19. Φωτιά Φωτιά Χαντακιού Ανοίγουμε ένα χαντάκι και στο εσωτερικό τοποθετούμε αν θέλουμε πέτρες. Στο ένα σημείο κάνουμε το άνοιγμα πιο μεγάλο και εκεί καίμε τα ξύλα μας. Στο πιο στενό σημείο τοποθετούμε χλωρά κλαδιά για να φτιάξουμε ένα είδος σχάρας, όπου μπορούμε να μαγειρέψουμε. Τράβαμε κάρβουνα από την φωτιά. Φωτιά Κυνηγού Τοποθετούμε δύο μεγάλα ξύλα παράλληλα και στην μέση ανάβουμε την φωτιά μας. Μπορούμε σε ένα σημείο να φτιάχνουμε κάρβουνο, το οποίο τραβάμε παρά δίπλα για να μαγειρέψουμε. Fugazigr.com 18
  • 20. Φωτιά Φωτιά Πυραμίδα Αυτός ο τύπος φωτιάς δημιουργήθηκε για να κρατάμε μια φωτιά πολύ χρόνο, χωρίς να χρειάζεται να την τροφοδοτούμε συνεχώς με ξύλα. Τοποθετούμε ξύλα σταυρωτά σε στρώσεις και στα κενά ενδιάμεσα, σε κάθε στρώση, βάζουμε λάσπη. Σαν να χτίζουμε ένα δάπεδο με ξύλα, το οποίο σιγά σιγά ανεβάζουμε σε ύψος και μειώνουμε την επιφάνεια του. Ανάβουμε μια καλή φωτιά στο πάνω σημείο και τα ξύλα αρχίζουν και καίγονται. Όταν καεί η πρώτη στρώση η φωτιά συνεχίζει προς τα κάτω. Αν δεν υπήρχε η λάσπη ενδιάμεσα, τα κάρβουνα που θα έπεφταν, θα άναβαν τα κάτω ξύλα και τελικά θα καιγόντουσαν όλα μαζί σε μια πολύ δυνατή φωτιά. Αν φτιαχτεί σωστά και με αρκετά ξύλα, μπορεί να καίει ακόμα και για ένα 24ωρο. Πως σβήνουμε την φωτιά Σύμφωνα με το τρίγωνο της φωτιάς, για να διατηρηθεί χρειάζεται οξυγόνο και καύσιμη ύλη. Συνεπώς για να σβήσουμε την φωτιά μας μπορούμε να αφαιρέσουμε έναν ή και τους δύο αυτούς παράγοντες. Τραβάμε τα ξύλα και τα ρίχνουμε κάτω, παράλληλα στο έδαφος (τα ξύλα καίγονται καλύτερα όρθια) και τα αφήνουμε να σιγοσβήσουν. Για πιο γρήγορα, ρίχνουμε στάχτη πάνω στην φλόγα και τα κάρβουνα. Η στάχτη δεν αφήνει την φωτιά να πάρει αέρα. Διαφορετικά ρίχνουμε χώμα. Για αυτό καλό είναι να σκάβουμε ένα λάκκο και να τοποθετούμε μέσα την φωτιά. Έτσι έχουμε εύκαιρο χώμα να σβήσουμε γρήγορα την φωτιά, σε περίπτωση που παραστεί Fugazigr.com 19
  • 21. Φωτιά ανάγκη. Μέχρι στιγμής δεν χρησιμοποιήσαμε καθόλου νερό, το οποίο ανάλογα την κατάσταση μας, μπορεί να είναι πολύτιμο. Συνεπώς δεν πρέπει να το σπαταλήσουμε για να σβήσουμε την φωτιά. Αν παρόλα αυτά έχουμε νερό διαθέσιμο, καταβρέχουμε την φωτιά σιγά – σιγά και δεν ρίχνουμε όλο το νερό μονομιάς. Ανακατέψτε την φωτιά και ξαναρίξτε νερό. Επαναλάβετε μέχρι να σιγουρευτείτε ότι η φωτιά έσβησε. Τρόποι παραγωγής σπινθήρων ή για καρβουνάκι Μέχρι τώρα περιγράψαμε τον τρόπο με τον οποίο πιάνουμε έναν σπινθήρα και τον μετατρέπουμε σε φλόγα. Πως όμως τον δημιουργούμε; Υπάρχουν διάφοροι τρόποι, από πολύ παλιούς όπως το τρυπάνι, μέχρι πιο μοντέρνους με τα firesteels ή με χρήση χημικών ουσιών. Παρακάτω περιγράφονται ορισμένοι από τους πιο διαδεδομένους τρόπους. Τρυπάνι Το τρυπάνι είναι ένας από τους πιο παλιούς τρόπους που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος για να παράγει φωτιά και έχει αρκετές παραλλαγές. Η βασική του αρχή όμως είναι ότι στριφογυρνάμε ένα κομμάτι ξύλο, πάνω σε ένα άλλο και λόγω της τριβής παράγεται θερμότητα η οποία καίει το ξύλο και παράγει ένα μικρό καρβουνάκι. Η περιστροφή μπορεί να γίνεται μόνο με τα χέρια, χρησιμοποιώντας ένα κομμάτι ξύλο με σχοινί σαν τόξο, οπότε την μέθοδο την Fugazigr.com 20
  • 22. Φωτιά ονομάζουμε τόξο φωτιάς ή με την χρήση σχοινιού και δύο ατόμων. Η περιστροφή μόνο με τα χέρια είναι και η πιο δύσκολη και απαιτεί πείρα και επιλογή σωστών ξύλων, οπότε συνήθως επιλέγουμε το τόξο φωτιάς (bow drill), που μας δίνει ένα σαφές πλεονέκτημα στη περιστροφή του τρυπανιού και φτιάχνεται εύκολα. Fugazigr.com 21
  • 23. Φωτιά Για να φτιαξετε ενα τοξο φωτιας θα χρειαστειτε: • Ενα ξυλο που θα χρησιμοποιηθει ως βαση. Η βαση αυτη θα πρεπει να ειναι λιγο πιο φαρδια απο το κλαδι που θα χρησιμοποιησουμε ως αξονα περιστροφης και καλο ειναι να ειναι και απο πιο μαλακο ξυλο (πχ πευκο), απο οτι ο αξονας. • Ενα κλαδι που θα χρησιμοποιηθει ως αξονας περιστροφης. Καλο ειναι, να ειναι απο πιο σκληρο ξυλο απο την βαση πχ. οξυα. Στην μια ακρη του φτιαξτε μια μυτερη μυτη ενω στην αλλη μια πιο χοντρη. Η χοντρη μυτη ειναι αυτη που θα βαλουμε στην βαση μας, για να παραγουμε το καρβουνο. Θελουμε να ειναι χοντρη, για να εχει πιο πολυ επαφη με το ξυλο, να εχει μεγαλυτερη τριβη με αποτελεσμα να παραγει περισσοτερη θερμοτητα. • Ένα κομμάτι ξύλο που θα χρησιμοποιηθεί ως χερούλι. • Λιγο σχοινι. Αν δεν εχετε μπορειτε να χρησιμοποιησετε κορδονι παπουτσιων, μια λωριδα υφασματος απο τα ρουχα σας ή να φτιαξετε σχοινι απο ριζες φυτων και φλοιο. • Ενα μαχαιρι ή μια κοφτερη πετρα. Για να φτιαχτεί ένα τόξο φωτιάς σωστά, πρέπει να γίνει και σωστή επιλογή ξύλων. Τα ξύλα θα πρέπει να είναι στεγνά καταρχάς. Το τρυπάνι να είναι από σκληρό ξύλο, ενώ η βάση από πιο μαλακό ξύλο. Το χερούλι δεν μας ενδιαφέρει. Το ξύλο του τόξου δεν πρέπει να είναι εύκαμπτο πολύ, καθώς με την κίνηση θα κλείνει και θα μας δημιουργεί πρόβλημα. Θα πρέπει όμως να έχει μια μικρή έστω κλίση, ώστε να δημιουργεί το γνωστό σχήμα τόξου. Ξύνουμε τις μύτες του τρυπανιού όπως περιγράφεται παραπάνω και δημιουργούμε μια μεγάλη εγκοπή στο ξύλο που χρησιμοποιείτε ως χερούλι. Στην βάση μας κάνουμε μια μικρή εγκοπή κοντά στην άκρη της, ώστε αρχικά να μπορεί να “χωνευτεί” το τρυπάνι και να μην φεύγει από την θέση του. Αφού έχουμε έτοιμα τα ξύλα μας, ξεκινάμε να περιστρέφουμε το τρυπάνι μέχρι να μαυρίσει η βάση. Προς το παρόν δεν μας ενδιαφέρει να πάρουμε καρβουνάκι, αλλά να ετοιμάσουμε το ξύλο. Αφού η βάση πάρει το χαρακτηριστικό μαύρο χρώμα, με το μαχαίρι μας κάνουμε ένα σχήσιμο στο πλαϊ της Fugazigr.com 22
  • 24. Φωτιά βάσης που να φτάνει ως την εγκοπή του τρυπανιού. Αυτό το άνοιγμα χρησιμεύει σαν αεραγωγός και δίνει περισσότερο ή λιγότερο οξυγόνο, ανάλογα τις καιρικές συνθήκες και επιπλέον επιτρέπει στην καρβουνόσκονη που θα δημιουργηθεί να πέσει και να την συλλέξουμε. Αφού φτιάξουμε και το άνοιγμα αυτό, τότε είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε την διαδικασία. Παίρνουμε ένα χλωρό φύλλο, όπου θα συλλέξουμε την καρβουνόσκονη και το τοποθετούμε κάτω από την βάση, ακριβώς κάτω από το άνοιγμα. Με το ένα μας πόδι πατάμε την βάση για να είναι σταθερή και περιστρέφουμε το τρυπάνι, πρώτα σιγά και μετά αυξάνουμε την ταχύτητα σε λογικά πλαίσια. Ταυτόχρονα ασκούμε πίεση πάνω στο χερούλι. Αρχικά ελαφριά και μόλις ζεσταθεί η βάση, πιο πολύ, αλλά χωρίς υπερβολές. Είναι όλα θέμα εμπειρίας και παρατήρησεις. Ανάλογα με το ξύλο που χρησιμοποιείτε και τον καιρό (θέμα υγρασίας) μαθαίνετε να προσαρμόζετε τον τρόπο. Αν όλα πάνε καλά θα δείτε αρκετό καπνό, αλλά το κυριότερο ένα μικρό καρβουνάκι να σιγοκαίει. Σταματήστε... αφήστε το να πάρει αέρα και να ανάψει. Ρίξτε το, στο φύλλο συλλογής και Fugazigr.com 23
  • 25. Φωτιά μεταφέρετε το μέσα στην φωλιά που πρέπει να έχετε έτοιμη και να είναι δίπλα σας. Φωτιά με ατσάλι και τσακμακόπετρα Αρκετά παλιά, 17-18ο αιώνα, ο άνθρωπος επινόησε έναν εύκολο τρόπο για να μπορεί να ανάβει φωτιά, σε οποιαδήποτε συνθήκες. Τότε δεν υπήρχαν αναπτήρες, ούτε καν σπίρτα, με την μορφή που υπάρχουν σήμερα. Έτσι, για να μπορούν να ανάψουν μια φωτιά/φλόγα χρησιμοποιούσαν ένα κομμάτι ατσάλι και μια τσακμακόπετρα. Το χτύπημα του ατσαλιού πάνω στην πέτρα, προκαλούσε σπινθήρες, που με την σειρά τους “άναβαν” ένα πολύ εύφλεκτο υλικό όπως το charcloth. Μάλιστα είχαν μέσα σε ένα πουγγί αυτά τα τρία βασικά υλικά (ατσάλι, τσακμακόπετρα, προσάναμα) το οποίο κουβαλούσαν πάντα μαζί τους. Για ατσάλι ο πιο απλός τρόπος, είναι να βρείτε μια παλιά λίμα, να την λειάνετε λίγο και αν θέλετε να τις δώστε ότι σχήμα θέλετε. Ατσάλι σήμερα, βρίσκει εύκολα κανείς, αλλά η χρήση της λίμας, είναι μια καλή λύση, αφού φθείρονται εύκολα και μετά είναι για πέταμα. Για προσάναμα συνήθως χρησιμοποιούμε charcloth ή ίσκα. Το δύσκολο κομμάτι είναι η τσακμακόπετρα. Η τσακμακόπετρα είναι μια “ειδική” πέτρα, που θα πρέπει να πληρεί κάποιες προϋποθέσεις. Καταρχάς να ξεκαθαρίσω ότι ο όρος τσακμακόπετρα, αναφέρετε σε συγκεκριμένο είδος πετρώματος, αλλά επειδή και Fugazigr.com 24
  • 26. Φωτιά άλλα είδη πετρωμάτων πληρούν τις ίδιες προϋποθέσεις, μπορούμε να πούμε ότι ο όρος αυτός αναφέρεται σε όλα αυτά τα πετρώματα. Καταρχάς η πέτρα αυτή θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα σκληρή. Τι εννοούμε όμως, όταν λέμε σκληρή; Παραθέτω την εξήγηση από την Βικιπαίδεια… H σκληρότητα είναι η αντίσταση που εμφανίζουν τα ορυκτά σε εγχάραξη. Τα ορυκτά είναι τόσο σκληρότερα όσο τα άτομά τους είναι μικρότερα και πυκνότερα. Για τη μέτρηση της ιδιότητας αυτής χρησιμοποιείται η δεκάβαθμη σκληρομετρική κλίμακα Μος (Mohs). Κατά τη κλίμακα αυτή, ο τάλκης φέρεται ως το μαλακότερο ορυκτό (σκληρότητα 1), ενώ το διαμάντι ως το σκληρότερο (σκληρότητα 10). Αναλυτικότερα η κλίμακα αυτή, που επινοήθηκε από τον Μος (γι’ αυτό και φέρει το όνομά του), αποτελείται από τα εξής δέκα ορυκτά, κατά σειρά από το μαλακότερο προς το σκληρότερο: 1. Τάλκης, 2. Γύψος, 3. Ασβεστίτης, 4. Φθορίτης ή αργυροδάμας, 5. Απατίτης, 6. Άστριοι, 7. Χαλαζίας, 8. Τοπάζιο, 9. Κορούνδιο, 10. Αδάμας ή Διαμάντι. Καθένα από αυτά τα ορυκτά χαράσσει τα προηγούμενά του. Έτσι ο τάλκης δε χαράσσει κανένα και χαράσσεται από όλα, ενώ ο αδάμας χαράζει όλα και δε χαράσσεται από κανένα. Εμείς χρειαζόμαστε μια πέτρα που να έχει σκληρότητα από 6 και πάνω. Και επειδή οι πέτρες με σκληρότητα 10,9 και 8 θεωρούνται πολύτιμοι και ημιπολύτιμοι λίθοι, θα αρκεστούμε σε πέτρες με σκληρότητα 6 και 7. Fugazigr.com 25
  • 27. Φωτιά Για να καταλάβουμε ποια πέτρα είναι κατάλληλη θα πρέπει να την βρούμε στην Φύση, με βάση κάποια χαρακτηριστικά, όπως χρώμα και υφή και τελικά να την δοκιμάσουμε πρακτικά αν όντως παράγει σπίθες. Η τσακμακόπετρα έχει χρώματα όπως σκούρο γκρί, μπλέ, λευκό, μαύρο ή βαθύ καφετί και υαλώδες όψη. Για να δοκιμάσουμε την σκληρότητα της, ένας πρακτικός τρόπος είναι να χαράξουμε ένα κομμάτι γυαλί. Θα πρέπει το χάραγμα να είναι βαθύ, όχι σαν απλή γρατσουνιά. Για να την βρούμε, συνήθως ψάχνουμε κοντά σε περιοχές με ρυάκια ή ποταμούς. Η εύρεση της δεν είναι εύκολη διαδικασία και θα πρέπει να έχετε μαζί σας ένα κομμάτι ατσάλι για να την δοκιμάζετε, καθώς υπάρχουν πέτρες που μοιάζουν με την τσακμακόπετρα, αλλά δεν είναι. Αφού βρούμε όλα τα απαραίτητα υλικά, έχουμε ένα κιτ για άναμμα φωτιάς που θα διαρκέσει για πολύ καιρό. Για το άνναμα, τοποθετούμε το charcloth πάνω στην πέτρα και χτυπάμε το ατσάλι πάνω στην πέτρα. Οι σπινθήρες πέφτουν στο charcloth και ανάβει. Αν το μαχαίρι μας έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε άνθρακα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτό αντί του ατσαλιού. Πιστόνι φωτιάς / Fire piston Άλλη μια παλιά μέθοδος που όμως με την χρήση μοντέρνων υλικών είναι πολύ πιο αποτελεσματική. Το πιστόνι φωτιάς αποτελείτε από δύο τμήματα, το πιστόνι και τον θάλαμο. Ο θάλαμος έχει μόνο μια είσοδο για το πιστόνι. Το πιστόνι είναι λίγο πιο στενό από τον θάλαμο και μπροστά του τοποθετείτε ένα μικρό κομμάτι charcloth. Για να μην υπάρχει διαφυγή αέρα, στο πιστόνι συνήθως προσαρμόζεται ένα λαστιχένιο δαχτυλίδη που εφαρμόζει τέλεια ανάμεσα στον θάλαμο και το πιστόνι. Πιο παλιά που δεν υπήρχαν τα πλαστικά δαχτυλίδια τοποθετούσαν σχοινί. Για να δημιουργήσουμε τον σπινθήρα και να αναφλεγεί το charcloth, τοποθετούμε το πιστόνι Fugazigr.com 26
  • 28. Φωτιά στον θάλαμο και έπειτα πιέζουμε απότομα και με δύναμη. Αν έχετε παρατηρήσει σε μια τρόμπα, όταν την χρησιμοποιείτε για ώρα, ζεστένεται. Έτσι και με το πιστόνι, επειδή ο αέρας δεν μπορεί να διαφύγει, ανεβάζει απότομα θερμοκρασία μέσα στον θάλαμο και αναφλέγει το προσάνναμα μας. Είναι ένα φυσικό φαινόμενο, που αξιοποίησε ο άνθρωπος προς ώφελος του. Για να φτιαχτεί ένα πιστόνι, χρειάζεται χρόνος και δεξιοτεχνία, οπότε δεν είναι κάτι που μπορεί να φτιαχτεί επί τόπου την στιγμή που το θέλουμε. Άρα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν τρόπος ανάμματος φωτιάς σε συνθήκες επιβίωσης, εκτός και αν έχουμε ένα έτοιμο μαζί μας. Σπινθιριστής / Firesteel Όσοι έχετε δει κάποια επεισόδια του Survivorman και αντίστοιχων εκπομπών, αναγνωρίζετε τι είναι το προϊόν της εικόνας. Για όσους δεν γνωρίζουν, θα πούμε ότι πρόκειται για ένα προϊόν, με το οποίο μπορούμε να προκαλέσουμε εύκολα σπινθήρες, με σκοπό να ανάψουμε μια φωτιά, σε περίπτωση που βρεθούμε σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Δεν πρόκειται για τον ευκολότερο τρόπο, με τον οποίο μπορείς να ανάψεις μια φωτιά, καθώς απαιτεί Fugazigr.com 27
  • 29. Φωτιά γνώσεις, εμπειρία και δεξιοτεχνία από τον χειριστή του. Προτιμάται όμως και είναι απαραίτητο σε όλους τους survivalists, γιατί με ένα firesteel και τις απαραίτητες γνώσεις, μπορείς να ανάψεις φωτιά οπουδήποτε, οποτεδήποτε και σε οποιοδήποτες καιρικές συνθήκες. Αυτό είναι που το κάνει μοναδικό και απαραίτητο. Το firesteel, αποτελείτε από ένα κύλινδρο με προσαρτημένη λαβή και ένα λαμάκι με δόντια, με το οποίο “γδέρνουμε” την μπάρα. Η μπάρα/κύλινδρος, είναι φτιαγμένη από ένα κράμα σιδηροπυρίτη με προσθήκη σιδήρου για αντοχή. Όταν μικρά κομμάτια αυτού του υλικού, έρθουν σε επαφή με τον αέρα, αναφλέγονται σε υψηλές θερμοκρασίες και έτσι προκαλούνται οι σπινθήρες που βλέπουμε. Συνεπώς το λαμάκι με το οποίο γδέρνουμε την μπάρα, χρησιμοποιείτε για να δημιουργήσουμε μικρά ρινίσματα. Και εκεί βρίσκεται όλο το μυστικό για την σωστή/επιτυχημένη χρήση του firesteel. Η μπάρα, όταν παίρνουμε το προϊόν, έχει επάνω της μια επικάλυψη για προστασία από την οξείδωση. Συνεπώς όταν θα χρησιμοποιήσουμε για πρώτη φορά το firesteel, θα πρέπει να βγάλουμε αυτή την επικάλυψη, με το λαμάκι/ξυστήρι. Δεν χρειάζεται Fugazigr.com 28
  • 30. Φωτιά να βγάλουμε την επικάλυψη, από ολόκληρο το firesteel. Αρκεί ένα σημείο μόνο, όπου εκεί θα ξύνουμε για να βγάλουμε τα ρινίσματα/σπινθήρες. Αφού βγάλουμε την επικάλυψη στο σημείο που θέλουμε και χρησιμοποιήσουμε το firesteel, θα πρέπει να γνωρίζουμε, ότι σε εκείνο το σημείο, θα πιάσει σκουριά. Οπότε την επόμενη φορά που θα ξαναχρησιμοποιήσουμε το firesteel, θα πρέπει να ξύσουμε και πάλι μερικές φορές στην αρχή, για να αφαιρεθεί η σκουριά. Διαφορετικά όσο και να προσπαθούμε, σπινθήρες δεν θα δούμε. Το λαμάκι/ξυστήρι που συνοδεύει το προϊόν, έχει στις άκρες του δόντια, όπως ένα μικρό πριόνι και στην μια πλευρά αναγράφει την λέξη “UP”. Όταν το κρατάμε, είτε με το δεξί είτε με το αριστερό χέρι, θα πρέπει η πλευρά που έχει την λέξη “UP”, να είναι προς τα επάνω, δηλαδή να μπορούμε να την διαβάσουμε και αυτή η πλευρά θα έχει επαφή με τον αντίχειρα μας. Διαφορετικά δεν θα καταφέρουμε να προκαλέσουμε σπινθήρες. Επίσης κατά το ξύσιμο, θα πρέπει το λαμάκι να σχηματίζει με την μπάρα, μια γωνία περίπου 45 μοιρών. Δεν πρέπει να το έχετε ούτε πολύ όρθιο, ούτε πολύ ξάπλα. Το εφαρμόζουμε στην εσωτερική εγκοπή που έχει (όπως στην φωτογραφία) κρατώντας το υπό γωνία και πιέζουμε προς τα κάτω, με μια κοφτή κίνηση προς τα έξω. Επειδή το συγκεκριμένο λαμάκι είναι “περίεργο” στην Fugazigr.com 29
  • 31. Φωτιά χρήση του, αντί για αυτό, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε άλλα αντικέιμενα όπως το μαχαίρι επιβίωσης μας (την πίσω πλευρά) ή το πριόνι από το πολυεργαλείο μας. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και ένα κομμάτι γυαλί ή κάποιο κομμάτι απλού μέταλλου, στην απόλυτη ανάγκη, αλλά θα δυσκολευτούμε πολύ. Όσο χρησιμοποιούμε το firesteel με ένα συγκεκριμένο λαμάκι/ξυστήρι, θα παρατηρήσουμε με τον καιρό, ότι αυτό φθείρετε σιγά-σιγά, λόγω του ξυσίματος, αλλά κυρίως λόγω της υψηλής θερμοκρασίας που δημιουργείτε κατά την ανάφλεξη των ρινισμάτων. Οπότε καλό θα ήταν, να μην χρησιμοποιείτε ένα βασικό εργαλείο, όπως το μαχαίρι επιβίωσης, για συνεχή χρήση με το firesteel. Το firesteel, αν και είναι παντός καιρού, όπως αναφέραμε και παραπάνω, δεν είναι εύκολο στην χρήση και απαιτεί πολύ εξάσκηση και πρακτική σε πραγματικές συνθήκες. Δεν είναι ένα εργαλέιο για αρχάριους στην επιβίωση και μην περιμένετε να μάθετε να το χρησιμοποιείτε εν μια νυκτί. Το κλειδί στην επιτυχημένη χρήση του, δεν είναι μόνο να καταφέρετε να προκαλείτε σπινθήρες, αλλά να βρίσκετε το κατάλληλο προσάναμμα, στο μέρος που βρίσκεστε. Και αυτό απαιτεί γνώσεις, που έρχονται μόνο με την εμπειρία. Tips για την χρήση του firesteel • Αντί να κινείτε το λαμάκι κατά μήκος της μπάρας, μπορείτε να κρατήσετε σταθερό το λαμάκι και να τραβήξετε την μπάρα προς τα πίσω. Με τον τρόπο αυτό, αποφεύγετε να Fugazigr.com 30
  • 32. Φωτιά ρίξετε/μετακινείσετε το προσάναμμα σας. • Ενώ μπορείτε για πιο εύκολη χρήση να ξύνετε την μπάρα από πάνω ως κάτω, να προτιμάται να την ξύνεται όσο χαμηλά (μακριά από την λαβή) μπορείτε. Με την μέθοδο αυτή, θα διατηρήσετε το firesteel για περισσότερες χρήσεις και αποφεύγετε την περίπτωση να “αδυνατίσει” η μπάρα ψηλά και σε μια βίαιη κίνηση να σπάσει. • Ξείστε ελαφρά την μπάρα, ώστε να πέσουν μερικά ρινίσμάτα στο προσάναμμα, χωρίς να προκαλέσετε σπινθήρες. Μετά προκαλέστε σπινθήρες πάνω στα αρχικά ρινίσματα. Έτσι θα έχετε σίγουρη επιτυχία με την πρώτη προσπάθεια Φωτιά με την βοήθεια του Ήλιου Αν προσέξατε στο τρίγωνο της φωτιάς, είπαμε ότι χρειάζεται θερμότητα. Θερμότητα δεν παίρνουμε μόνο από ένα σπινθήρα ή ένα καρβουνάκι, αλλά και από τον ήλιο. Έτσι με την χρήση ενός φακού μπορούμε να εστιάσουμε τις ακτίνες του ήλιου πάνω στο προσάνναμα μας και αυτό να αναφλεγεί. Ο τρόπος αυτός είναι ιδιαίτερα χρήσιμος για δύο λόγους. Καταρχάς γιατί με τον τρόπο αυτό, μπορούμε να έχουμε φωτιά, όσο έχουμε φως/ήλιο, χωρίς να καταναλώνουμε υλικά όπως πχ ένα firesteel ή τα σπίρτα μας. Κατά δεύτερον γιατί σαν φακός, εκτός από Fugazigr.com 31
  • 33. Φωτιά μεγεθυντικό φακό και ένα φακό fresnel, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα μπουκάλι με νερό, ένα προφυλακτικό με νερό, τα γυαλία της μυωπίας μας, το γυαλί ενός φακού και γενικά ότι υλικό μπορεί να επικεντρώσει τις ακτίνες του ήλιου σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Σπινθήρας από μπαταρία Ένας πιο σύγχρονος τρόπος, είναι να δημιουργήσουμε ένα βραχυκύκλωμα, με μια μπαταρία, ώστε να πεταχτούν σπίθες. Όλο και κάπου θα έχετε δει στο Διαδύκτιο, το “διάσημο” τρόπο με την μπαταρία και το σύρμα κατσαρόλας. Σπινθήρα μπορούμε να πάρουμε και από μια μπαταρία αυτοκινήτου, αν και είναι επικύνδινο και όποιος το επιχειρήσει θα πρέπει να ξέρει τι κάνει. Άλλοι τρόποι για να ανάψουμε φωτιά Εκτός από την χρήση σπινθήρων, με διάφορα μέσα, μπορούμε να ανάψουμε φωτιά και με την χρήση φλόγας. Από τους πιο γνωστούς τρόπους είναι ο αναπτήρας Bic και τα σπίρτα. Και οι αναπτήρες, αλλά και τα σπίρτα έχουν πολλά είδη (θυέλλης, zippo, αδιάβροχα) που μπορούμε να προμηθευτούμε εύκολα. Επειδή το να ανάψεις φωτιά με φλόγα είναι πιο εύκολος τρόπος, πρέπει πάντα να έχουμε μαζί μας αναπτήρα ή σπίρτα. Επειδή ξέρουμε να ανάβουμε φωτιά με σπινθήρα δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποκλείσουμε τις άλλες μεθόδους, καθώς σε μια περίπτωση τραυματισμού, μπορεί να Fugazigr.com 32
  • 34. Φωτιά μην είμαστε ικανοί να χρησιμοποιήσουμε τον σπινθιριστή μας, ενώ με έναν αναπτήρα που απαιτεί ένα μόνο χέρι να μπορούμε. Για αυτό πρέπει να ξέρουμε και να μπορούμε να ανάβουμε φωτιά τουλάχιστον με δύο τρόπους, ώστε ανάλογα την κατάσταση να έχουμε επιλογή. Φωτιά μπορούμε να ανάψουμε και με άλλους τρόπους πχ με χρήση χημικών ουσιών ή με την χρήση κάποια φωτοβολίδας. Επειδή όμως ξεφεύγουν από τον σκοπό αυτού του βοηθήματος, τους αφήνουμε απ' έξω. Συλλέκτης σπινθήρα Εκτός από τον σπινθιριστή σημαντικός παράγοντας στο επιτυχημένο άναμμα φωτιάς, είναι και ο συλλέκτης σπινθήρα (spark catcher). Ειδικά αν έχουμε υγρό περιβάλλον, τότε θα πρέπει να έχουμε μεριμνήσει και να έχουμε μαζί μας κάποιο έτοιμο υλικό, παρά να ψάχνουμε να βρούμε εκείνη την ώρα στεγνό υλικό. Το να ανάψεις φωτιά σε υγρό περιβάλλον δεν είναι αδύνατο, αλλά είναι πολύ δύσκολο και απαιτεί πείρα, υπομονή, χρόνο, που ανάλογα την περίπτωση / κατάσταση, μπορεί να μην τα έχουμε. Για αυτό πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι. Ίσκα Τα παλιά τα χρόνια όταν δεν είχαν ανακαλυφθεί τα σημερινά μέσα ανάμματος φωτιάς, όπως τα σπίρτα, οι αναπτήρες, ο άνθρωπος άναβε την φωτιά με την βοήθεια της ίσκας. Η ίσκα είναι ένας μύκητας φυτό που αναπτύσσεται στους ξερούς και σαπισμένους κορμούς των δένδρων, ή σε σωρούς από φύλλα. Επιστημονικά λέγεται Αγαρικόν, το Έναυσμα, ή Πολύπορο, ο Πυρφόρος (Αγκάρικουμ Χιρουργιόρουμ ή Πολύπορους Ιγκνιάτιους). Οι μύκητες αυτοί συνήθως αποτελούνται από δισεκατομμύρια νεκρών ζωικών ή φυτικών μικροβίων, επάνω στο φυτικό υλικό στο οποίο αναπτύσσεται η αποικία των μικροβίων μεταλλάσσεται σαν ξερή φυτική ύλη μεγάλης περιεκτικότητας σε άνθρακα φαρφατιασμένο. Συνήθως αυτοί οι μύκητες αναπτύσσονται στα δένδρα της Αμυγδαλιάς, Μουριάς, Αμπέλου, Ελιάς, Οξιάς, Πεύκου, Εσπεριδοειδών, και ιδίως της Δρυς (Βελανιδιάς). Χρησιμεύει και σαν Fugazigr.com 33
  • 35. Φωτιά αιμοστατικό, επί των εγκαυμάτων και για την θεραπεία των κάλων. Οι μύκητες της Βελανιδιάς είναι πολλών ειδών, από την βελανιδοφόρο δρυς, την αγρία δρυς, ή το πρινάρι του οποίου η θαμνώδης ποικιλία λέγεται και κατσοπρίνι. Η βελανιδοφόρος δρυς είναι η γνωστή βελανιδιά. Ένα μεγάλο δάσος από βελανιδιά βρίσκεται στην Φολόη της Ηλείας. Η ίσκα εξωτερικά έχει χρώμα σταχτί προς το λευκό, ενώ εσωτερικά έχει καφέ χρώμα. Μοιάζει με το μανιτάρι, με την διαφορά όμως ότι αυτή είναι πολύ σκληρή, ενώ το μανιτάρι πάρα πολύ μαλακό. Fugazigr.com 34
  • 36. Φωτιά Κατά την ανάπτυξή της είναι νωπή και μαλακή σαν πολτός. Όταν πεθαίνει το μικρόβιο ξεραίνεται και σκληραίνει. Την ίσκα την μάζευαν κατά τους θερινούς μήνες και την τοποθετούσαν μέσα σε αλισίβα επί σαράντα (40) ημέρες περίπου. Κατά διαστήματα την έβγαζαν και την στούμπιζαν για να μαλακώσει. Αφού μαλάκωνε κάπως, την έβγαζαν από την αλισίβα και την έβαζαν στον ήλιο για να στεγνώσει, οπότε και ήταν έτοιμη προς χρήση. Στην συνέχεια την ξεφλούδιζαν την έκοβαν σε μικρούτσικες σκλήθρες, λεπτές σαν το φυτιλάκι του καντηλιού ή σε λεπτές ταινίες ή σε μακρόϊνους σπάγκους. Το υλικό της ίσκας είναι εύφλεκτο στους σπινθήρες της φωτιάς. Αυτοί οι σπινθήρες παράγονται όταν τεμάχιο από στουρνάρι (τσακμακόπετρα) χτυπηθεί απότομα και δυνατά με ατσαλένιο τεμάχιο. Συνήθως τα άλογα όταν έτρεχαν τ’ ατσαλένια πέταλα των όταν έρχονταν σ’ επαφή με στουρναρόπετρες ξεπηδούσαν σπινθήρες φωτιάς.Σήμερα ακόμη σε μερικά μοναστήρια του Αγίου όρους χρησιμοποιούν την ίσκα στα καντήλια τους αντί για φυτίλι. Για χρήση σαν προσάνναμα θα πρέπει πρώτα να την έχουμε αποξυράνει. Δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί απ' ευθείας όπως την συλλέγουμε από το δέντρο. Αρκεί να την αφήσουμε για κάποιο διάστημα στον ήλιο ή για πιο γρήγορα, κοντά στην φωτιά μας, μέχρι να ξεραθεί. Charcloth / Καρβουνισμένο ύφασμα Το charcloth, είναι ένα κομμάτι βαμβακερού υφάσματος το οποίο έχουμε υποβάλει στην ίδια διαδικασία, με την οποία φτιάχνουμε κάρβουνο. Δηλαδή μια ατελή καύση, χωρίς αέρα. Για να φτιάξουμε charcloth θα χρειαστούμε μικρά κομμάτια βαμβακερού υφάσματος, όχι συνθετικού, και ένα μεταλλικό δοχείο που να κλείνει καλά (πχ από συσκευασία μελιού). Στο μεταλλικό δοχείο, κάνουμε μια τρύπα στο επάνω μέρος. Τοποθετούμε στο εσωτερικό λίγο ύφασμα σε στρώσεις και κλείνουμε καλά το δοχείο. Το τοποθετούμε δίπλα στην φωτιά και το αφήνουμε. Σε λίγο θα παρατηρήσουμε ότι από την τρύπα που είχαμε Fugazigr.com 35
  • 37. Φωτιά κάνει, ότι βγαίνουν καπνοί. To charcloth, θα είναι έτοιμο, όταν οι καπνοί σταματήσουν να βγαίνουν. Αφού παρατηρήσουμε ότι δεν βγαίνουν άλλοι καπνοί, τραβάμε το δοχείο μακριά από την φωτιά, αλλά δεν το ανοίγουμε. Πρέπει να το αφήσουμε να κρυώσει, καθώς εκείνη την στιγμή το charcloth είναι πολύ εύφλεκτο και αν πάρει αέρα, θα αναφλεγεί. Το charcloth θα πρέπει να είναι τελείως μαύρο, σε όλη του την επιφάνεια. Αν έχει κάποια σημεία που είναι καφέ, όπως στην φωτογραφία, τότε εκείνα τα σημέια δεν έγιναν καλά. Τα κόβουμε με το ψαλίδι μας και μπορούμε να επαναλάβουμε την διαδικασία ή να τα βάλουμε σε επόμενη παρτίδα, που θα φτιάξουμε. Θεωρείτε από τους καλύτερους συλλέκτες σπινθήρα και ανάβει ακόμα και με σπινθήρα από τσακμακόπετρα. Δεν θα πρέπει να λύπει από κάποιο κιτ φωτιάς. Feather sticks / Σκατζοχοιράκια Τα feather sticks ή σκατζοχοιράκια, είναι άλλος ένας παλιός τρόπος για να ανάβουμε φωτιά, πολύ χρήσιμος σε υγρό περιβάλλον. Ακόμα και αν βρέχει και τα ξύλα είναι βρεγμένα εξωτερικά, στο εσωτερικό τους συνήθως είναι στεγνά. Οπότε μπορούμε να τα εκμεταλλευτούμε. Fugazigr.com 36
  • 38. Φωτιά Παίρνουμε ένα κομμάτι ξύλο στο πάχος του αντίχειρα μας και αφαιρούμε τον εξωτερικό φλοιό. Αν το ξύλο είναι από κάποιο δέντρο που περιέχει ρετσίνι, ακόμα καλύτερα, καθώς θα είναι πιο εύφλεκτο. Με το μαχαίρι μας και με κινήσεις από πάνω προς τα κάτω, δημιουργούμε “κορδελίτσες” σε διάφορα μεγέθη. Δεν μας ενδιαφέρει η ομοιομορφία, αλλά να έχουμε ποικιλία μεγεθών. Αν κάποια κομμάτια πέσουν από το ξύλο επειδή κόψαμε ρηχά, δεν πειράζει, τα συλλέγουμε και τα χρησιμοποιούμε και αυτά στο άναμα της φωτιάς. Για ακόμα πιο στεγνό ξύλο και καλύτερο αποτέλεσμα, παίρνουμε ένα μεγαλύτερο κομμάτι ξύλο πχ στο μέγεθος του καρπού μας και με την τεχνική του battoning το χωρίζουμε / σχίζουμε σε μικρότερα κομμάτια, συνήθως 4 ή 8. Με αυτά τα ξύλα δημιουργούμε τις “κορδελίτσες” του feather stick, στην πλευρά που ήταν στο εσωτερικό του μεγάλου ξύλου που σχίσαμε. Το ξύλο στην “καρδιά” του, είναι ακόμα πιο στεγνό, από ότι το τμήμα κάτω από τον φλοιό, ιδιαίτερα αν βρέχει για αρκετές ημέρες. Fugazigr.com 37
  • 39. Φωτιά Βαμβάκι με βαζελίνη ή κερί Ένα πιο σύγχρονο υλικό, είναι βαμβάκι βουτηγμένο σε βαζελίνη. Απλά βουτάμε ένα κομμάτι βαμβάκι μέσα σε βαζελίνη και το προσάναμμα μας, είναι έτοιμο. Με το κερί, θα χρειαστεί να λιώσουμε πρώτα το κερί σε μπεν-μαρί και να ρίξουμε στο λιωμένο κερί τα κομμάτια από βαμβάκι. Τα βγάζουμε, τα αφήνουμε να κρυώσουν και είναι έτοιμα. Πριν τα χρησιμοποιήσουμε, παίρνουμε ένα κομμάτι και αρχίζουμε να το τραβάμε με τα δάχτυλα μας για να ξεφτύσει και να βγάλει το βαμβάκι τις ίνες του. Αυτό το κάνουμε γιατί εξωτερικά έχει Fugazigr.com 38
  • 40. Φωτιά μείνει η βαζελίνη ή το κερί και δεν θα πιάσει ο σπινθήρας. Οπότε ανοίγουμε το βαμβάκι στην μέση που δεν έχει βαζελίνη και χρησιμεύει για να πιάσουμε τον σπινθήρα. Η βαζελίνη / κερί χρησιμεύει σαν καύσιμο και κρατά για αρκετό διάστημα φλόγα, ώστε να αρπάξουν με την σειρά τους τα ξύλα, φωτιά. Αυτό-αναφλεγόμενο προσάναμμα Μια παραπλήσια μέθοδος με το βαμβάκι και την βαζελίνη είναι το αυτό-αναφλεγόμενο προσάναμμα. Θα χρειαστούμε, σπίρτα από αυτά που ανάβουν παντού, σχεδόν δηλαδή, καθώς χρειάζονται λίγο τραχιά επιφάνεια. Λίγο λιωμένο κερί και μερικά κομμάτια από χαρτί υγείας ή ρολό κουζίνας. Κόβουμε το χαρτί σε λωρίδες, με πλάτος λίγο μικρότερο από το μέγεθος του σπίρτου και με τις λωρίδες αυτές τυλίγουμε τα σπίρτα. Βουτάμε το κερί με το χαρτί μέσα στο κερί, πρώτα από την μια πλευρά και μετά από την άλλη και το προσάναμμα μας είναι έτοιμο. Λόγω του κεριού, είναι τελείως αδιάβροχο και για να το ανάψετε θα χρειαστεί να ξύσετε ελαφρώς το κερί από το κεφάλι του σπίρτου. Το κιτ φωτιάς / fire kit Αναφερθήκαμε στους σπινθηριστές και στους συλλέκτες σπινθήρων, όμως αυτά τα δύο πράγματα είναι αναπόσπαστα. Το ένα δεν κάνει χωρίς το άλλο. Για αυτό και όταν μιλάμε για εξοπλισμό αννάματος φωτιάς, το αναφέρουμε με έναν όρο, ως κιτ φωτιάς / fire kit, καθώς είναι ένα σύνολο από υλικά που θα μας βοηθήσει να ανάψουμε φωτιά. Όπως είπαμε, θα πρέπει να γνωρίζουμε τουλάχιστον δύο τρόπους να αννάβουμε φωτιά. Συνεπώς θα πρέπει να έχουμε μαζί μας και τα ανάλογα υλικά. Αυτά μπορούμε να τα βάλουμε σε ένα πρακτικό μεταλλικό κουτί, σε ένα πουγκί ή όπου αλλού νομίζουμε και να τα έχουμε οργανωμένα, αλλά κυρίως προστατευμένα, μιας και μπορεί να βραχούν ή να μας πέσουν. Fugazigr.com 39
  • 41. Φωτιά Συνήθως προτιμάμαι το κιτ να το έχουμε σε ένα μεταλλικό δοχείο, γιατί με το ίδιο δοχείο μπορούμε να παρασκευάσουμε charcloth σε περίπτωση που χρειαστεί. Έτσι ακόμα και το δοχείο, έχει διπλή χρήση. Άλλα κόλπα... Μέσα από την εμπειρία και την επαφή με την Φύση ο άνθρωπος ανακαλύπτει νέους τρόπους και λύσεις στα προβλήματα του. Παρακάτω θα δούμε μερικά, που έχουν άμεση σχέση με την φωτιά. Σουηδικός Δαυλός / Swedish Torch Ο Σουηδικός δαυλός, είναι μια λύση στο πρόβλημα να ανάψεις φωτιά χωρίς πολλά ξύλα και πάνω σε υγρό ή χιονισμένο έδαφος. Λογικά πήρε το όνομα του, από αυτούς που τον ανάκάλυψαν και αυτό γιατί η ανάγκη τους έκανε να σκεφτούν και να πράξουν, έξω από τα καθιερωμένα. Fugazigr.com 40
  • 42. Φωτιά Σχίζουμε ένα κορμό στα τέσσερα και πάνω του, ανάβουμε κανονικά μια φωτιά. Επειδή ο κορμός είναι πιο ξερός στο εσωτερικό του, θα καίγεται από μέσα προς τα έξω. Πάνω στον κορμό, όπως καίγεται, μπορούμε να τοποθετήσουμε κάποιο δοχείο για να μαγειρέψουμε ή να βράσουμε νερό. Μύτη για το τρυπάνι φωτιάς Το ξύλο που χρησιμοποιείτε σαν τρυπάνι, όπως αναφέραμε πρέπει να είναι από σκληρό ξύλο. Επειδή δεν έχουμε πάντα γύρω μας, δέντρα με σκληρό ξύλο και να κουβαλάς ένα κομμάτι ξύλο στο μέγεθος του τρυπανιού, είναι κάπως άβολο, υπάρχει μια ενδιάμεση λύση. Έχουμε μαζί μας ένα κομμάτι από σκληρό ξύλο, κανονικά στο πάχος του τρυπανιού, αλλά μπορεί να είναι πολύ πιο μικρό. Εμείς θα βρούμε ένα άλλο, οποιοδήποτε, κομμάτι ξύλου, στο πάχος του Fugazigr.com 41
  • 43. Φωτιά τρυπανιού για να το χρησιμοποιήσουμε, αλλά θα του προσαρμόσουμε μπροστά του, την μύτη από το σκληρό ξύλο που έχουμε. Έτσι μπορούμε να έχουμε μαζί μας ένα μικρό κομμάτι σκληρό ξύλο πχ στο fire kit μας και προσαρμόζωντας το σε οποιοδήποτε κομμάτι ξύλου, να φτιάχνουμε στα γρήγορα ένα τόξο φωτιάς. Αλλάξτε την λαβή του firesteel Όλα τα firesteels, έρχονται με πλαστική λαβή. Παρόλο που είναι ανθεκτική και δεν γλιστρά εύκολα, ίσως είναι καλύτερο να την αλλάξουμε με μια ξύλινη λαβή, που μπορούμε να φτιάξουμε μόνοι μας. Εκτός από την εμφάνιση, η οποία σίγουρα προσδίδει έναν άλλο χαρακτήρα, έχουμε και τα εξής πλεονεκτήματα. Καταρχάς, όταν αφαιρέσετε την πλαστική λαβή, θα διαπιστώσετε ότι βγαίνει αρκετά εύκολα. Στην ουσία η ράβδος είναι απλά σφηνωμένη, χωρίς κόλλα τις περισσότερες φορές. Έτσι όταν βάλετε την δική σας ξύλινη λαβή, θα είστε σίγουρος ότι την έχετε εφαρμόσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και δεν πρόκειται να σας δημιουργήσει πρόβλημα όταν χρειαστεί να το χρησιμοποιήσετε. Ένας πιο σημαντικός λόγος όμως, είναι ότι με την ξύλινη λαβή που θα προσαρμόσετε, θα έχετε πάντα μαζί σας ένα στεγνό προσάναμμα, για να ξεκινήσετε την φωτιά σας. Στην χειρότερη περίπτωση που δεν βρίσκετε κάποιο στεγνό προσάναμμα ή δεν Fugazigr.com 42
  • 44. Φωτιά μπορείτε επειδή πχ είστε τραυματισμένος, ξύνεται την λαβή με το μαχαίρι σας και το πριονίδι που θα πέσει είναι κατάλληλο για να πιάσει σπίθες από το firesteel. Το μαχαίρι μας, ως λαβή για τόξο φωτιάς Ένα από τα δύσκολα και χρονοβόρα μέρη για ένα τόξο φωτιάς, είναι η χειρολαβή του, καθώς πρέπει να βρούμε ένα κομμάτι ξύλο, στο σωστό μέγεθος για το χέρι μας και να κάνουμε το γνωστό βαθούλωμα στο ξύλο, το όποιο προσθέτει επιπλέον χρόνο στην όλη κατασκευή του τόξου φωτιάς και δυστυχώς όταν υπάρχει ανάγκη, ο χρόνος είναι πολύτιμος. Έτσι λοιπόν, μπορούμε να μετατρέψουμε το bushcraft μαχαίρι μας, ώστε να έχει επάνω του μια υποδοχή για το τρυπάνι του τόξου φωτιάς. Μπορούμε και να κολλήσουμε κάποιο κέρμα ή άλλο μέταλλο ώστε η τρύπα και το ξύλο της λαβής, να μην φθείρονται απο την τριβή. Fugazigr.com 43