2. น.ส. อารีย ์ บุญแสง เลขที46 ่
น.ส. สุภาพร บูชาพันธ ์ เลขที37 ่
น.ส. ณัฏฐรุจา
์ เพิมพร เลขที40
่ ่
น.ส. วัชรมณี ทองพันชัง เลขที38
่ ่
ชันมัธยมศึ กษาปี ท4/4
้ ี่
โรงเรียนบานสวน(จันอนุ สรณ)
้ ่ ์

3. อาจารย์ฉวีวรรณ นาคบุตร
กลุ่มสาระการเรียนรูวชา วิทยาศาสตร์
้ิ

4. เยื่อหุ้มปอดอักเสบ (pleurisy) มีลกษณะเป็ นเยื่อบุสองชัน ชันในบุเนื้ อปอด ส่วน
ั ้ ้
ชันนอกบุผนังทรวงอก ระหว่างเยื่อหุ้มปอดทังสองชันเป็ นสารน้าหล่อลื่นปริมาณ 10-
้ ้ ้
20 มิลลิลิตร โดยปกติสารน้าในเยื่อหุ้มปอด จะมีการดูดซึมและทดแทนตลอดเวลา
โดยเซลล์บเยื่อหุ้มปอดชันนอกเป็ นหลัก...
ุ ้

5. เวลาที่เกิดการอักเสบ จะพบว่ามีการสะสมของสารน้ าในโพรงเยือหุมปอดทีผดปกติ พบการ
่ ้ ่ ิ
เปลียนแปลงชนิดปฏิกรยาการอักเสบซึงอาจมีเซลล์ต่างๆ เข้ามาเกียวข้องด้วยเป็ นจานวน
่ ิิ ่ ่
มาก เกิดการกระตุนประสาทรับความรูสกซึงมีอยูทวทังเยือหุมปอด ทาให้เกิดอาการเจ็บ
้ ้ ึ ่ ่ ั่ ้ ่ ้
หน้าอกโดยเฉพาะอย่างยิงเวลาหายใจเข้า นอกจากนี้ยงเกิดการเปลียนแปลงความดันภายใน
่ ั ่
เยือหุมปอดอีกด้วย
่ ้

6. เยื่อหุ้มปอดอักเสบ
สาเหตุ
1.เกิดจากการติดเชือ ไม่วาจะเป็ นเชือ
้ ่ ้
แบคทีเรีย เชือไวรัส เชือรา หรือเชือปรสิต
้ ้ ้
ต่างๆ ในกรณีทเี่ กิดจากการติดเชือไวรัส
้
เช่น กลุ่มเชือไวรัสทีทาให้เกิดโรคติดเชือ
้ ่ ้
ของทางเดินหายใจ มักพบในคนหนุ่มสาวที่
สุขภาพทัวไปแข็งแรงดี อาการมักไม่
่
รุนแรงและหายได้เองภายใน 3-5 วัน ส่วน
การติดเชือค็อกแซกกีไวรัสชนิดบี ผูป่วยจะ
้ ้
มีอาการไข้สง เจ็บหน้าอกนานครังละ 15-
ู ้
30 นาที อาจมีอาการหายใจเร็ว มักเป็ นอยู่
นาน 2-4 วัน ในประเทศไทยพบว่าเชือวัณ ้
โรคเป็ นสาเหตุทสาคัญอีกชนิดหนึ่ง
่ี

7. เยื่อหุ้มปอดอักเสบ
2.เกิดจากการสูดดมสารเคมีทเี่ ป็ นพิษ เช่น แอมโมเนีย
ั
3.โรคของเนื้อเยือเกียวพัน เช่น โรคลูปส โรครูมาตอยด์
่ ่
4.มะเร็งปอด หรือมะเร็งเต้านม แพร่กระจายไปทีเยื่อหุมปอด
่ ้
5.เกิดจากเนื้องอกของเยื่อหุมปอด
้
6.เกิดจากภาวะหัวใจล้มเหลว
7.โรคก้อนเลือดอุดตันเส้นเลือดไปปอด มักเกิดในผูสงอายุ คนอ้วน หญิงตังครรภ์ หรือหลังคลอดบุตร หญิง
ู้ ้
้ ่ ้ ่ ้ ่ ่
ทีกนยาคุมกาเนิด ผูปวยหลังผ่าตัด ผูปวยกระดูกสะโพกหรือต้นขาหัก ผูปวยทีนอนบนเตียงนานๆ และ
่ ิ
ไม่คอยได้เคลือนไหว บางรายอาจเกิดจากน้ าคร่า ไขกระดูก หรือฟองอากาศ
่ ่
8.เกิดจากต่อมน้ าเหลืองอุดตัน ภาวะมีน้ าหรือหนองในโพรงเยือหุมปอด
่ ้
9.เกิดจากการกระแทก อุบตเหตุททรวงอก กระดูกซีโครงหักตาถูกเยือหุมปอด
ั ิ ่ี ่ ่ ้
10.สาเหตุจากยาบางชนิด เช่น hydralazine, procan และ dilantin
11.เกิดจากโรคในช่องท้อง เช่น ตับแข็ง ฝีในตับ ตับอ่อนอักเสบ
12.โรคเนื้อปอดขาดเลือดไปเลียงบางส่วน
้

8. เยื่อหุ้มปอดอักเสบ
อาการ
ผูป่วยจะมีลกษณะอาการที่เด่นชัดคือเจ็บแปลบที่
้ ั
บริเวณหน้าอก ตรงตาแหน่งทีเยือหุมปอดอักเสบ
่ ่ ้
คล้ายเข็มแทง เฉพาะเวลาหายใจเข้าลึกๆ ไอหรือ
จาม ทังนี้เนื่องจากมีการยืดตัวของเยื่อหุมปอดทีกาลัง
้ ้ ่
อักเสบ เราเรียกว่าอาการเจ็บหน้าอกในลักษณะนี้
เรียกว่า อาการเจ็บหน้าอกจากเยื่อหุมปอด ซึงมักมี
้ ่
อาการเจ็บแปลบเพียงชัวไม่กวนาทีตรงหน้าอกซีกใด
่ ่ี ิ
ซีกหนึ่ง เป็ นบางครังบางคราวเฉพาะเวลาหายใจเข้า
้
ลึกๆ เวลาไอหรือจาม ถ้ากลันลมหายใจหรือหายใจ
้
ค่อยๆ จะไม่มอาการแต่อย่างใด
ี

9. เยื่อหุ้มปอดอักเสบ
การวินิจฉัย
ลักษณะอาการเจ็บหน้ าอกจากเยือหุมปอดค่อนข้างจาเพาะเจาะจง การตรวจ
่ ้
ร่างกายระบบทางเดินหายใจ และการตรวจร่างกายทัวไปโดยละเอียดจะช่วยในการ
่
วิเคราะห์หาสาเหตุของเยื่อหุมปอดอักเสบได้หลายกรณี
้
1.การถ่ายภาพรังสีทรวงอกในท่ายืนตรง และท่านอนตะแคง ช่วยในการวินิจฉัยสาร
น้ าในเยือหุมปอด และประเมินปริมาณของสารน้ าในเยื่อหุมปอดได้จากภาพเอ็กซเรย์
่ ้ ้
2.การตรวจอัลตราซาวด์เป็ นวิธทมความไวสูงในการตรวจสารน้ าใน
ี ่ี ี
เยือหุมปอด
่ ้
3.การตรวจเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์ นอกจากช่วยวินิจฉัยสารน้ าใน
เยือหุมปอดแล้ว ยังช่วยให้เห็นความผิดปกติของเนื้อเยือทีอยูรอบๆ อีกด้วย
่ ้ ่ ่ ่
4.การเจาะเอาสารน้ าในเยือหุมปอดออกมาตรวจ ถือว่ามีความสาคัญอย่างยิงในการ
่ ้ ่
วินิจฉัยหาสาเหตุ สารน้ าอาจเป็ นชนิดทีมโปรตีนสูง น้ าตาลต่า เอ็นไซม์สง ตรวจพบ
่ ี ู
เซลล์เม็ดเลือดขาว หรือสารน้ าอาจเป็ นชนิดทีมระดับของสารเคมีในเกณฑ์ปกติกได้
่ ี ็
ลักษณะของสารน้ าในเยือหุมปอดช่วยบ่งบอกสาเหตุได้ตามสมควร
่ ้
นอกจากนี้ การตรวจหาเชื้อแบคทีเรีย ตรวจหาเชือวัณโรค หรือตรวจพบ
้
เซลล์มะเร็ง

10. เยื่อหุ้มปอดอักเสบ
การรักษา
1.เยื่อหุมปอดอักเสบมีสาเหตุ และความรุนแรงต่างๆ กัน จึงควร
้
ซักถามอาการและตรวจร่างกายอย่างถีถวน ก่อนจะวินิจฉัยว่าเป็ นภาวะ
่ ้
ทีไม่รุนแรง และให้การรักษาตามอาการ ทีสาคัญต้องติดตามอาการของ
่ ่
้ ่
ผูปวยอย่างใกล้ชด ถ้าไม่ดขน หรือสงสัยมีความผิดปกติ ก็ควรจะส่ง
ิ ี ้ึ
ตรวจพิเศษเพิมเติม
่
2.ถ้าเจ็บแปลบเพียงไม่กวนาทีเป็ นครังคราวไม่มอาการไข้ และหายใจ
่ี ิ ่ ้ ี
เป็ นปกติ ให้ยาต้านอักเสบทีไม่ใช่ ่
สเตอรอยด์, ถ้าไอมากและทาให้เจ็บหน้าอก ให้กนยาระงับการไอ-โคเด
ิ
อิน 30 มิลลิกรัม ทุก 8 ชัวโมง, ถ้าไม่ดขนภายใน 7 วัน ควรส่ง
่ ี ้ึ
เอกซเรย์ และตรวจพิเศษเพิมเติมอืนๆ ่ ่

11. เยื่อหุ้มปอดอักเสบ
้ ่
3.ถ้าอาการเจ็บหน้าอกรุนแรง ผูปวยอยูในภาวะช็อก หรือมีไข้สง ไอเป็ นเลือด หายใจหอบเหนื่อยมาก ควร
่ ู
ตรวจหาสาเหตุให้แน่ชด และให้การรักษาไปตามสาเหตุทพบ
ั ่ี
4.การใช้ยาแก้ปวดช่วยบรรเทาอาการได้เป็ นอย่างดี โดยพิจารณาความรุนแรงของอาการปวดเป็ นหลัก ไม่
ควรใช้ยาหลายขนานพร้อมๆ กัน
5.ในกรณีทมสารน้ าในเยือหุมปอดจานวนมาก อาจพิจารณาเจาะดูดออกตามสมควร แต่ตองพิจารณาเป็ น
่ี ี ่ ้ ้
รายๆ ไป และต้องทาการตรวจสารน้ าในเยือหุมปอดเพื่อหาสาเหตุดวยเสมอ
่ ้ ้
6.ในกรณีทเี่ กิดจากการติดเชือ พิจารณาให้ยาต้านจุลชีพทีเหมาะสม โดยทัวไปยาต้านจุลชีพจะถูกดูดซึม
้ ่ ่
เข้าสูเยือหุมปอดได้เป็ นอย่างดี รวมทังยาต้านวัณโรคด้วยเช่นกัน
่ ่ ้ ้
7.ถ้าพบว่ามีหนองในโพรงเยือหุมปอด แพทย์อาจพิจารณาใส่ทอระบายหนอง หรือทาการผ่าตัดรักษา
่ ้ ่
8.ในรายทีเกิดจากการกระจายของเซลล์มะเร็ง อาจพิจารณาฉีดยาบางชนิดเข้าไปในโพรงเยือหุมปอด
่ ่ ้
เพือให้เกิดการระคายเคืองและกระตุนให้เกิดเนื้อเยือพังผืด จึงเป็ นการปิดโพรงเยือหุมปอดไปโดย
่ ้ ่ ่ ้
ปริยาย