SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  7
Télécharger pour lire hors ligne
ken en direct aangenomen.
Het jaarlijks laten terugke-
ren van de werkgroepavond
was er een van. De komen-
de maanden zullen de an-
dere voorstellen nader uit-
gewerkt worden. Als voorzit-
ter wil ik graag alle deelne-
mers voor hun bijdragen op
deze vruchtbare avond be-
danken. Op de agenda van
de najaarsvergadering komt
deze werkgroepavond te-
rug.
De natuurwerkdag op 6
november, die we samen
met Staatsbosbeheer orga-
niseren, was weer eengroot
succes. Met ruim 100 deel-
nemers waren we waar-
schijnlijk wederom de groot-
ste actieve groep in Neder-
land.
Op 10 november hebben
we weer onze najaarsverga-
dering. Frans Hagenaars
gaat ons daar over zijn mo-
lenproject vertellen. Het zal
een prachtige avond wor-
den die u niet mag missen!
Uw voorzitter,
Janus van Hooff
Beste leden van Hei, Heg
en Hoogeind,
De zomer hebben we weer
achter ons liggen. Er is volop
geoogst. Dat geldt ook voor
onze vereniging. We waren
betrokken bij het samenstel-
len van een Structuurvisie.
Vanaf 2009 zijn enkele van
onze agrarische leden daar
nauw bij betrokken geweest.
De weerslag daarvan kunt u
vinden op
www.onsplatteland.nl. Zeker
eens kijken.
Op maandag 13 september
kwamen bestuur en werk-
groepleden van onze vereni-
ging bijeen in de Hospes. Doel
van de bijeenkomst was het
bespreken van de activiteiten
van de werkgroepen en de
relatie tussen de werkgroepen
onderling en met het bestuur.
Op dit moment heeft onze
vereniging 6 actieve werkgroe-
pen. Het zijn de
werkgroepen
Inventarisatie,
Jaarprogramma,
Natuurwerk,
PR&C, Steen en
Kerkuilen en
Weidevogels
Paaldijk. Door
21 personen
werden in drie
groepjes, onder
het genot van
een natje en een
droogje, ideeën
en wensen aangedragen en
bespoken.
Uiteindelijk werden de priori-
teiten van de ingebrachte
ideeën door de deelnemers
vertaald in voorstellen. Iedere
groep bracht zo twee voorstel-
len in zodat het resultaat van
de avond uit 6 voorstellen
bestond. Enkele voorstellen
werden in de daarop volgende
bestuursvergadering bespro-
V A N D E V O O R Z I T T E R
NIEUWSBRIEF
N O V E M B E R 2 0 1 0
J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4
N I E U W S B R I E F H E I
H E G & H O O G E I N D
I N D I T N U M M E R :
V A N D E V O O R -
Z I T T E R
1
S T A N D V A N Z A K E N
V R I E N D E N V A N D E
P A T R I J S
2
T H E M A - A V O N D
W I L D E Z W I J N E N
2
G R O N D – E N
O P P E R V L A K T E
W A T E R B E H E E R O P
D E R E N H E I D E
3
K A V E L R U I L 4
P L A T T E L A N D S
V E R N I E U W I N G B E -
T E K E N T V O O R
W A R M E L T S W A R T
5
B I O D I V E R S I T E I T 6
N I E U W E K E R K -
U I L E N K A S T I N
L E E N D S E K E R K
7
A G E N D A 7
Molenbouwer Frans Hagenaars
Deelnemers Natuurwerkdag op 6 november jl.(foto Erik van Asten)
Geboren:
Ondertussen kunnen we
onze derde juniorlid
welkom heten. Zijn naam is
Stan Verduijn.
Hij is geboren op
1 augustus. Wij feliciteren
zijn ouders Arno Verduijn
en Jannie Lamers
met hun zoon.
Najaarsvergadering
Op woensdag 10 november
zal de najaarsvergadering
plaatsvinden. Aanvang 20.30
bij Café de Hospes te Leen-
derstrijp. Na de pauze zal ons
lid Frans Hagenaars vertellen
over de in aanbouw zijnde
standaardmolen te Leender-
strijp. Een verhaal dat u niet
mag missen!
H
et FaunafondsFaunafondsFaunafondsFaunafonds is een zelfstan-
dig bestuursorgaan, dat onder-
meer is belast met het toeken-
nen van tegemoetkomingen in door
beschermde diersoorten aangerichte
schade.
De FaunabeheereenheidFaunabeheereenheidFaunabeheereenheidFaunabeheereenheid is een door
Gedeputeerde Staten erkend samen-
werkingsverband van jachthouders.
Jachthouders zijn personen of organi-
saties die op basis van eigendom,
pacht of huur beschikking hebben
over de jachtrechten. Landelijk zijn er
14 Faunabeheereenheden actief. Fau-
nabeheereenheden geven invulling
aan beheer en schadebestrijding con-
form het provinciaal opgestelde beleid.
De ZoogdierverenigingZoogdierverenigingZoogdierverenigingZoogdiervereniging is in 1952 op-
gericht als een platform voor iedereen
met belangstelling voor zoogdierkunde
en zoogdierbescherming. Geleidelijk
heeft de Zoogdiervereniging zich ont-
S T A N D V A N Z A K E N ‘ V R I E N D E N V A N D E P A T R I J S ’
T H E M A - A V O N D W I L D E Z W I J N E N
Pagina 2J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4
Rectificatie
In de vorige nieuwsbrief is,
bij de opsomming van onze
bestuursleden, de naam
van ons bestuurslid
Peter van de Kruis
weggevallen.
Hij hoort er,
zoals u begrijpt,
toch echt bij!
wikkeld tot een professionele
organisatie die mensen bij-
eenbrengt die actief kennis
verzamelen, ontwikkelen en
uitdragen, met als doel de
actieve bescherming van
zoogdieren en hun leefgebie-
den, zowel nationaal als inter-
nationaal.
Wilde zwijnen op de Strijperheg (foto Erik van Asten)
O
ndertussen kunnen
we de balans opma-
ken van het biodiver-
siteitsproject dat onze vereni-
ging, samen met nog 8 ande-
re partijen, van 2010 tot en
met 2012 onderneemt. Bij
aanvang van het project wa-
ren we nog bang dat we de
opgegeven oppervlakte ak-
kerranden niet zouden halen.
Ondertussen hebben we de-
ze toch ingezaaid. De randen
die teveel geleden hadden
van de droogte zijn afgelo-
pen tijd een keer extra inge-
zaaid. Ook mochten we de
patrijs met jongen aanschou-
wen die uit de akkerranden
kwamen. Ook de fazant weet
de randen te waarderen. De
komende weken zal ook de
informatiefolder uitkomen.
Hetzelfde geldt voor een
lesbrief over biodiversi-
teit en meer speciaal
over de Patrijs. Deze les-
brief wordt verspreid on-
der de basisscholen van
onze gemeente Heeze-
Leende. Mocht u ook
interesse hebben om
volgend jaar een rand
aan te leggen? Kijk op
de website!
Het project “Vrienden van de patrijs” wordt mede mogelijk gemaakt door IVN Heeze-
Leende, Plattelandsvereniging Hei, Heg & Hoogeind, Brabants Landschap, Gemeente
Heeze-Leende, Provincie Noord-Brabant, Reconstructie Boven-Dommel, Waterschap de
Dommel, Wildbeheerseenheid “De Baronie van Cranendonck’” en ZLTO Kempen Zuid-
Oost.
Onze werkgroep Jaarprogramma heeft op donderdag 16 december een thema avond
belegd die u niet mag missen. In een breder perspectief wordt de toekomst van- en de
problematiek rond het wilde varken in onze omgeving belicht. Het Faunafonds, Fauna-
beheereenheid Noord-Brabant en de Zoogdiervereniging hebben voor deze avond hun
medewerking toegezegd. U ontvangt nog een definitieve uitnodiging.
Waterschap De Dommel doet
een proef om de stand van
grond- en oppervlaktewater zo
goed mogelijk af te stemmen op de
functie van het gebied. Zodat er ener-
zijds voldoende water is voor de natuur
en anderzijds agrariërs niet te veel,
maar ook niet te weinig water hebben
voor hun gewassen. Deze proef doen
we op de Renheide. Dat is bij de Buul-
der Aa, in de gemeente Heeze-Leende.
Tegelijkertijd zijn we bezig met de voor-
bereidingen voor de herinrichting van
de Buulder Aa in dat gebied. Detail
hierbij is dat we na goedkeuring van de
grondeigenaren beekherstel gaan uit-
voeren in het bosgebied Renheide.
Beekherstel in het agrarisch gebied
blijft voorlopig achterwege. Wel gaan
we in de hele beek het peilbeheer zo in
stellen dat het beter past bij de beek
en omgeving.
Op dit moment zijn op basis van wen-
seninventarisaties en gebiedsbijeen-
komsten maatregelen bedacht om het
peilbeheer in het agrarisch gebied te
verbeteren. Een grote rol was wegge-
legd voor Peter Liebregts, Johan Ke-
ijsers en Leo van Velthoven die deel uit
maken van de werkgroep. De effecten
van deze maatregelen worden nu door-
gerekend door Royal Haskoning. Zijn
de uitkomsten positief dan gaan we
hier mee verder.
De komende maand willen we nog 1
maal met de werkgroep bijeen komen.
Vervolgens willen we 2e helft november
de laatste gebiedsbijeenkomst houden
waarin we een definitieve keuze maken
wat we gaan uitvoeren. We proberen
alles zo in te plannen dat we 2e helft
volgend jaar tot uitvoering kunnen ko-
men.
Jacco de Hoog
Waterschap de Dommel
Pagina 3J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4
G R O N D E N O P P E R V L A K T E W A T E R B E H E E R O P D E R E N H E I D E
J. de Hoog, Waterschap de Dommel
De Buulder Aa op de Renheide (foto Peter Kerkhofs)
Koeienkop ( (foto Erik van Asten)
Parende libellen (foto Erik van Asten)
In de zomer heeft in de gemeente Heeze-
Leende in opdracht van de Provincie
Noord Brabant een inventariserend onder-
zoek plaatsgevonden naar de bruikbaarheid
van het inzetten van kavelruil als instru-
ment voor de realisatie van overheidsdoe-
len. Hierbij is een onderzoek van het Kadas-
ter naar de verkavelingssituatie in de diver-
se deelgebieden als basis genomen. Daar-
naast is gebruik gemaakt van gegevens van
de ZLTO.
De te realiseren doelstellingen
van de overheid zijn divers. Zo
staat de overheid een sterke
agrarische sector voor ogen,
die in de toekomst ook het
landelijk gebied kan beheren.
Het doel is een gezonde agrari-
sche sector in combinatie met
het op juiste wijze herbestem-
men van vrijkomende locaties,
zodat deze bijdragen aan een
vitaal platteland. Daarnaast
zijn er doelstellingen voor het
realiseren van de ecologische
hoofdstructuur (EHS) alsmede
het creëren van gestuurde
waterberging. Voor een aantal
doelen kunnen ook agrariërs
invulling geven aan de realisa-
tie, door particulier natuurbe-
heer of kunnen zij zorgen voor
het eindbeheer met inscharing
van vee.
Om naast de onderzoeken van
het Kadaster en de informatie
van de ZLTO een integraal
beeld van de problematiek te
krijgen, zijn er gesprekken
gevoerd met de ZLTO, de plat-
telandsvereniging Hei, Heg en
Hoogeind, Waterschap de
Dommel, de gemeente Heeze
K A V E L R U I L D E O P L O S S I N G V O O R I N T E G R A L E R E A L I S A T I E V A N
O V E R H E I D S D O E L E N I N L E E N D E R S T R I J P ?
Willem Schuur
Pagina 4J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4
voorbeeld door recreatie. Deze
situatie is deels terug te voe-
ren op de activiteiten van de
plattelandsvereniging. Zo zijn
er al 5-6 bedrijven actief met
het integreren van natuurdoel-
stellingen op hun bedrijf.
In het gebied is de verkaveling
al goed te noemen op basis
van de criteria van het Kadas-
ter. Er zijn echter nog een aan-
tal grotere bedrijven met ver-
spreid liggende veldkavels.
Daar is nog winst te behalen.
Door het actief inzetten op het
verplaatsen van één bedrijf
zouden ook de duurzame
grondgebonden bedrijven een
zekere bedrijfsvergroting kun-
nen bereiken. Door het toede-
len van ondernemers met inte-
resse in groen / blauwe dien-
sten in functiewijzigingsgebie-
den slaat men twee vliegen in
één klap: een versterking van
de agrarische structuur en
realisatie van de EHS en water-
berging. Daarom kan kavelruil
dankzij de verbreding van de
activiteiten een meerwaarde
geven in het gebied Leender-
strijp. Ook de NCB gronden
aan de westkant van het Leen-
derbos en de mogelijkheden
van gronden rondom Baronie-
Cranendonck kunnen kansen
bieden.
De eindconclusie is daarom
dat het inzetten van het instru-
ment kavelruil goede kansen
biedt voor het gebied Leender-
strijp. De kansen en mogelijk-
heden zullen hierbij versterkt
worden door een actieve parti-
cipatie van de plattelandsvere-
niging ! De provincie zal de
komende periode het inzetten
van het instrument kavelruil
overwegen, mede afhankelijk
van de ontwikkeling van finan-
ciële situatie en prioritering
binnen het provinciaal geld.
Willem Schuur
Senior adviseur grondzaken/
Rentmeester Grontmij
–Leende, Staatsbosbeheer, het Bra-
bants landschap en het IVN.
Uit de gesprekken met de partijen in
het gebied en uit de informatie van de
ZLTO komt naar voren dat er onder
ondernemers al een grote bereidwillig-
heid is om te participeren in particulier
natuurbeheer en om deel te nemen
aan groene en blauwe diensten. Daar-
naast is er ook interesse in het verbre-
den van activiteiten op het bedrijf bij-
Het onderzoeksgebied, dat bestaat uit de gemeente Heeze –
Leende, is hierboven weergegeven. Het werkgebied van de
plattelandsvereniging Hei, Heg en Hoogeind is gelegen in Hee-
ze-Leende Zuid, in het deelgebied Leenderstrijp.
Willem Schuur is senior adviseur Grondzaken en
rentmeester bij de Grontmij. Hij heeft 17 jaar werker-
varing met grond-verwervingen voor diverse organisa-
ties, was projectleider bij complexe verwervingen en
heeft diverse beleids-adviezen opgesteld voor de
provinciale en rijksoverheid.
Hij werkt op de grens van beleid en uitvoering voor
waterschappen, gemeentes,provincies en particulier
opdrachtgevers.
A
l jaren spreken we over
‘Plattelandsvernieuwing’, maar
wat bedoelen we hier nu con-
creet mee? Om aan te geven wat ík
daar onder versta, kijk ik naar de ge-
schiedenis van het platteland en trek
van daaruit de lijn door naar de nieu-
we ontwikkelingen in het landelijk ge-
bied. Welke kansen liggen er om het
landelijk gebied aantrekkelijk én duur-
zaam in te richten en te beheren voor
wonen, werken en (be)leven?
Vroeger had de landbouw een promi-
nente plaats in de samenleving op het
platteland. Het boek van Geert Mak,
’Hoe God verdween uit Jorwerd‘, geeft
dit prima weer. In de jaren zeventig is
door specialisatie, schaalvergroting en
modernisering van de landbouw het
aantal bedrijven fors afgenomen. Nog
maar drie procent van de beroepsbe-
volking werkt in de landbouw en zo
rond de tien procent in de gehele ke-
ten van toeleverende, verwerkende
industrie en dienstverlening. Het ge-
volg is dat burgers steeds minder be-
kend zijn met de landbouw. Boeren
hebben niet langer een prominente
plaats in maatschappelijke organisa-
ties, zoals kerk school en gemeente-
bestuur.
Tegen deze achtergrond probeer ik
inhoud te geven aan plattelandsver-
nieuwing.
De landbouw is fors in beweging en
verandert in een snel tempo. In de
eerste plaats door het autonome pro-
ces van modernisering en schaalver-
groting. Daarnaast zorgt het Gemeen-
schappelijk Landbouwbeleid (GLB)
met een terugtredende overheid voor
meer marktwerking. En tenslotte ver-
breden steeds meer ondernemers hun
landbouwbedrijf; de ‘multifunctionele
landbouw’ ‘produceert’ behalve voed-
sel ook recreatie, zorg en streekcul-
tuur..
Kenmerkend voor het platteland in
Nederland is de overwegend klein-
schalige structuur, met veel economi-
sche activiteiten. Het aantal landbouw-
bedrijven daalt. Hun plaats en soms
P L A T T E L A N D S V E R N I E U W I N G B E T E K E N T V O O R W A R M E L T S W A R T :
K A N S E N V E R B I N D E N
Pagina 5
J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4
ook hun gebouwen worden ingeno-
men door andere bedrijven en bewo-
ners. Mensen trekken weer graag
vanuit de stad naar het platteland
om daar te genieten van rust, ruimte
en groen. Plattelandsvernieuwing
staat ook voor een andere kijk op
voedsel produceren. Vanuit de vraag
van de consument of een meer idea-
listisch gemotiveerde visie op dieren-
welzijn en milieu.
In mijn optiek liggen er veel kansen
om deze ontwikkelingen te verbin-
den. Bijvoorbeeld door verder te kij-
ken dan alleen het huidige aanbod
van producten en de verbrede vraag
als uitgangspunt nemen. Een onder-
nemer in de landbouw kan besluiten
zich niet langer te beperken tot voed-
sel produceren en afzetten via de
gangbare kanalen. Die kan een sca-
la aan mogelijkheden benutten om
als ondernemer de markt op te zoe-
ken. Zolang dat maar een bijdrage
levert aan zijn inkomen. Ander werk
er ‘even bijdoen’, zoals veel bedrijven
eerder deden met nevenactiviteiten,
biedt naar mijn mening geen per-
spectief. Klein beginnen? Ja, maar dit
dan al snel professioneel opzetten;
met kwaliteit en kennis van zaken.
Dit betekent dat het gezinsbedrijf uit
meerdere medewerkers gaat be-
staan. Of dat agrarische bedrijven
gaan samenwerken om voldoende
hoogwaardig aanbod te kunnen ge-
nereren.
Interessant daarbij is de vraag met
welke regelgeving – bijvoorbeeld in
het Gemeenschappelijk Landbouw-
beleid vanaf 2013 – de overheid
landbouwondernemers kan helpen
hun rol te vervullen in maatschappe-
lijke doelen in het landelijke gebied.
Dan denk ik aan natuur en land-
schapsbeheer, maar ook aan veilig-
heid en leefbaarheid op het platte-
land. De ontwikkeling van milieutech-
nologie en aanpassingen voor kli-
maatveranderingen bieden kansen:
de ‘biobased economy’ voor het Ne-
derlandse platteland.
Uitgangspunt moet zijn het gebied
waarin gewerkt, gewoond en ge-
leefd wordt. Dat gebied willen we
(be)leefbaar houden, aantrekke-
lijk maar zeker duurzaam inrich-
ten en beheren. Elk gebied biedt
weer eigen kansen; een blauw-
druk vanuit Den Haag of Brussel
werkt daar niet bij. De onderne-
mer die innoveert en vasthoudt
aan een heldere visie, heeft de
toekomst. Voorbeelden te over: zo
laat het netwerk Waardewerken
zien wat plattelandsvernieuwing
voor ondernemers kan beteke-
nen. Aan de landbouwonderne-
mer de uitdaging naar marktge-
richt vernieuwen.
Warmelt Swart
DLG Centrale eenheid Utrecht.
Wie is Warmelt Swart
Als boerenzoon geboren in Drente
getrouwd twee dochters en drie
kleindochters en ik werk al 40
jaar bij LNV. 20 jaar bij de land-
bouwvoorlichtingsdienst in ver-
schillende functies en sinds 1992
bij DLG als landbouw econoom. Ik
houd mij bezig met de relatie
landbouw en natuur/landschap.
Maar dan vanuit de economische
invalshoek. Mijn taak is o.a. het
berekenen van vergoedingen
Agrarisch natuurbeheer en pro-
beer zo ecologie en economie te
verbinden.
I
n een kas in Wageningen staat
een groot aantal wilde tarwe- en
gerstsoorten. Om de halmen
van de planten zijn plastic zakken
gebonden teneinde het zaad op te
vangen. Op een ander deel van het
kassencomplex staan rijen toma-
tenplanten, met ongewone kleuren
en vormen. Buiten, in een tunnel,
bloeien koolplanten uitbundig. Zoe-
mende hommels bestuiven de
bloemen. Even verderop
staat een gebouw met diep-
vriescellen. Hier wordt het
zaad bewaard van duizenden
monsters van allerlei gewas-
sen: sla, ui, prei, granen,
vruchtgroenten, peulvruch-
ten, voedergewassen en wil-
de aardappel. En al die activi-
teiten hebben slechts één
doel: het verkrijgen en bewa-
ren van zaad. Want dat is het
doel van de genenbank.
Een genenbank bewaakt en
bewaart agrobiodiversiteit:
uiteenlopende eigenschap-
pen die liggen opgeslagen in
de genen van rassen en wilde
soorten van (voedsel)
gewassen. De zaden waarin
de genen zich bevinden, zijn
lang geleden tot zeer recent
verzameld in alle delen van de
wereld. Veel van die diversiteit
is nu verdwenen maar geluk-
kig is in het verleden ook veel -
vaak net op tijd - gered door vere-
delaars en ‘genenbankers’. Dat
gaat nog steeds door: diversiteit nu
die dreigt te verdwijnen uit land- en
tuinbouw of uit de natuurlijke om-
geving wordt zorgvuldig behouden.
Doen we dit uit nostalgie?
Het behoud van cultuurhistorisch
erfgoed is zeker een reden om
landrassen als Terschellings 2-
rijige gerst of Hilversumse eetraap-
jes in de collectie te hebben. Maar
B I O D I V E R S I T E I T
Noortje Bas
Pagina 6J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4
de belangrijkste reden is de eenzijdig-
heid van vele moderne rassen: de plan-
ten die op een zeker moment worden
geteeld, zijn zo veredeld zijn dat ze pre-
cies over die eigenschappen beschik-
ken die onder bepaalde teelt- en kli-
maatomstandigheden nodig zijn. Ze
gedijen optimaal, de heersende ziekten
en plagen kunnen onder controle ge-
houden worden door resistenties of
gewasbeschermingsmiddelen en ze
voldoen aan de eisen van de verwer-
kers en de consument.
Echter, de wereld verandert voortdu-
rend. Er liggen steeds nieuwe ziekten
en plagen op de loer, het klimaat ver-
andert en de leefwijze van mensen
ontwikkelt zich steeds verder. Daarom
zullen ook de voedselgewassen mee
moeten veranderen om de wereldbe-
volking de benodigde calorieën en voe-
dingsstoffen te kunnen verschaffen.
Een voorbeeld van zo'n recente ziekte
is de een nieuwe soort tarweroest,
Ug99. De epidemie begon plotseling in
1999 in Oeganda (vandaar de naam
Ug99) en verspreidde zich snel over
Afrika, Azië en het Midden-Oosten. De
huidige tarwerassen hebben er geen
verweer tegen. Vanzelfsprekend is dat
een groot probleem voor de voedselze-
kerheid. Een grote, internationale
groep wetenschappers is bezig met
het zoeken naar resistenties te-
gen deze roest. Dat gebeurt on-
der andere door de diversiteit in
tarwe, die in genenbanken ligt
opgeslagen, te inventariseren.
Misschien vinden we de juiste
resistentie in een wilde tarwe-
soort, een voorloper van onze
huidige tarwe. Dat kan bijvoor-
beeld in één van de vele mon-
sters die zijn verzameld halverwe-
ge de vorige eeuw in de regio
waar tarwe is ontstaan. Deze re-
gio, de “Fertile Crescent” (de
'Vruchtbare Halvemaan', een
boogvormige strook die zich uit-
strekt van de Middellandse Zee,
Egypte en Israel, tot aan de Perzi-
sche Golf), is het centrum van
diversiteit voor tarwe. Hier is de
grootste variatie in eigenschap-
pen te vinden. In het verleden zijn
uit deze tarwesoorten ook resis-
tenties gehaald tegen andere
ziektes. En zo heeft de diversiteit
van voorheen het voortbestaan
van een van onze belangrijkste voed-
selgewassen gered.
Laten we hopen dat het nu ook lukt
Noortje Bas
Centrum voor Genetische Bronnen.
Noortje Bas
Het jaar 2010 is het jaar van de biodiversiteit. In deze nieuwsbrief de laatste bijdrage in de reeks over biodiver-
siteit. Noortje Bas vertelt over haar werkzaamheden bij het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland
(CGN), de nationale genenbank. Zij is verantwoordelijk voor een aantal collecties, waaronder granen en kool.
Meer informatie over het CGN vindt u op: www.cgn.wur.nl
Onze uilen-
werkgroep
heeft, met
behulp van HHH-lid
Johan van Dijk, in de
gewelven van de kerk-
toren een nieuwe
nestkast opgehangen.
De oude kast, stammend uit
het begin van de jaren 90, was
versleten. De kerkuilenkast op
de zolder van het middenschip
heeft zijn ingang aan de straat-
zijde (Dorpstraat). De laatste
jaren is er geen kerkuil aange-
troffen in de kast, hopelijk ziet
de kerkuil het weer helemaal
zitten in een nieuw onderko-
men.
Onze vereniging heeft het
plaatsen en de controle van
deze kerkuilkasten op zich ge-
nomen. We hebben in ons
werkgebied, Heeze-Leende,
Woensdag 10 novemberWoensdag 10 novemberWoensdag 10 novemberWoensdag 10 november
Najaarsvergadering
Donderdag 16 decemberDonderdag 16 decemberDonderdag 16 decemberDonderdag 16 december
Thema-avond wilde zwijnen
De uitgebreide agenda waar-
op ook de activiteiten van de
werkgroepen zijn weergege-
ven vindt u op onze website
A G E N D A :
Plattelandsvereniging
Hei, Heg & Hoogeind
streeft naar een mooi
buitengebied waar
natuur, landschap en
gezonde
boerenbedrijven naast
elkaar kunnen bestaan
Informatie over onze
activiteiten vindt u op
www.hei-heg-hoogeind.dse.nl
Redactie NieuwsbriefRedactie NieuwsbriefRedactie NieuwsbriefRedactie Nieuwsbrief:
Erik van Asten
Ton van Dijk
Krijn van den Hoven
Peter Kerkhofs
Contactadres:Contactadres:Contactadres:Contactadres:
hei-heg-hoogeind@dse.nl
N I E U W E K E R K U I L E N K A S T I N L E E N D S E K E R K
nog meer kasten hangen waarvan
enkele bezet zijn door kerkuilen. De
kasten worden jaarlijks gecontro-
leerd en schoongemaakt. De even-
tueel aanwezige uilen worden ge-
ringd en alle gegevens worden door-
geven aan het Brabants Landschap,
die de kasten gratis ter beschikking
stelt.
Voor meer informatie: coördinator
uilenwerkgroep Adrie Staals, email:
a.staals@online.nl
Pagina 7J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4
Adrie Staals en Johan van Dijk plaatsen de nieuwe kast

Contenu connexe

En vedette

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

En vedette (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

Nieuwsbrief Nov2010

  • 1. ken en direct aangenomen. Het jaarlijks laten terugke- ren van de werkgroepavond was er een van. De komen- de maanden zullen de an- dere voorstellen nader uit- gewerkt worden. Als voorzit- ter wil ik graag alle deelne- mers voor hun bijdragen op deze vruchtbare avond be- danken. Op de agenda van de najaarsvergadering komt deze werkgroepavond te- rug. De natuurwerkdag op 6 november, die we samen met Staatsbosbeheer orga- niseren, was weer eengroot succes. Met ruim 100 deel- nemers waren we waar- schijnlijk wederom de groot- ste actieve groep in Neder- land. Op 10 november hebben we weer onze najaarsverga- dering. Frans Hagenaars gaat ons daar over zijn mo- lenproject vertellen. Het zal een prachtige avond wor- den die u niet mag missen! Uw voorzitter, Janus van Hooff Beste leden van Hei, Heg en Hoogeind, De zomer hebben we weer achter ons liggen. Er is volop geoogst. Dat geldt ook voor onze vereniging. We waren betrokken bij het samenstel- len van een Structuurvisie. Vanaf 2009 zijn enkele van onze agrarische leden daar nauw bij betrokken geweest. De weerslag daarvan kunt u vinden op www.onsplatteland.nl. Zeker eens kijken. Op maandag 13 september kwamen bestuur en werk- groepleden van onze vereni- ging bijeen in de Hospes. Doel van de bijeenkomst was het bespreken van de activiteiten van de werkgroepen en de relatie tussen de werkgroepen onderling en met het bestuur. Op dit moment heeft onze vereniging 6 actieve werkgroe- pen. Het zijn de werkgroepen Inventarisatie, Jaarprogramma, Natuurwerk, PR&C, Steen en Kerkuilen en Weidevogels Paaldijk. Door 21 personen werden in drie groepjes, onder het genot van een natje en een droogje, ideeën en wensen aangedragen en bespoken. Uiteindelijk werden de priori- teiten van de ingebrachte ideeën door de deelnemers vertaald in voorstellen. Iedere groep bracht zo twee voorstel- len in zodat het resultaat van de avond uit 6 voorstellen bestond. Enkele voorstellen werden in de daarop volgende bestuursvergadering bespro- V A N D E V O O R Z I T T E R NIEUWSBRIEF N O V E M B E R 2 0 1 0 J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4 N I E U W S B R I E F H E I H E G & H O O G E I N D I N D I T N U M M E R : V A N D E V O O R - Z I T T E R 1 S T A N D V A N Z A K E N V R I E N D E N V A N D E P A T R I J S 2 T H E M A - A V O N D W I L D E Z W I J N E N 2 G R O N D – E N O P P E R V L A K T E W A T E R B E H E E R O P D E R E N H E I D E 3 K A V E L R U I L 4 P L A T T E L A N D S V E R N I E U W I N G B E - T E K E N T V O O R W A R M E L T S W A R T 5 B I O D I V E R S I T E I T 6 N I E U W E K E R K - U I L E N K A S T I N L E E N D S E K E R K 7 A G E N D A 7 Molenbouwer Frans Hagenaars Deelnemers Natuurwerkdag op 6 november jl.(foto Erik van Asten)
  • 2. Geboren: Ondertussen kunnen we onze derde juniorlid welkom heten. Zijn naam is Stan Verduijn. Hij is geboren op 1 augustus. Wij feliciteren zijn ouders Arno Verduijn en Jannie Lamers met hun zoon. Najaarsvergadering Op woensdag 10 november zal de najaarsvergadering plaatsvinden. Aanvang 20.30 bij Café de Hospes te Leen- derstrijp. Na de pauze zal ons lid Frans Hagenaars vertellen over de in aanbouw zijnde standaardmolen te Leender- strijp. Een verhaal dat u niet mag missen! H et FaunafondsFaunafondsFaunafondsFaunafonds is een zelfstan- dig bestuursorgaan, dat onder- meer is belast met het toeken- nen van tegemoetkomingen in door beschermde diersoorten aangerichte schade. De FaunabeheereenheidFaunabeheereenheidFaunabeheereenheidFaunabeheereenheid is een door Gedeputeerde Staten erkend samen- werkingsverband van jachthouders. Jachthouders zijn personen of organi- saties die op basis van eigendom, pacht of huur beschikking hebben over de jachtrechten. Landelijk zijn er 14 Faunabeheereenheden actief. Fau- nabeheereenheden geven invulling aan beheer en schadebestrijding con- form het provinciaal opgestelde beleid. De ZoogdierverenigingZoogdierverenigingZoogdierverenigingZoogdiervereniging is in 1952 op- gericht als een platform voor iedereen met belangstelling voor zoogdierkunde en zoogdierbescherming. Geleidelijk heeft de Zoogdiervereniging zich ont- S T A N D V A N Z A K E N ‘ V R I E N D E N V A N D E P A T R I J S ’ T H E M A - A V O N D W I L D E Z W I J N E N Pagina 2J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4 Rectificatie In de vorige nieuwsbrief is, bij de opsomming van onze bestuursleden, de naam van ons bestuurslid Peter van de Kruis weggevallen. Hij hoort er, zoals u begrijpt, toch echt bij! wikkeld tot een professionele organisatie die mensen bij- eenbrengt die actief kennis verzamelen, ontwikkelen en uitdragen, met als doel de actieve bescherming van zoogdieren en hun leefgebie- den, zowel nationaal als inter- nationaal. Wilde zwijnen op de Strijperheg (foto Erik van Asten) O ndertussen kunnen we de balans opma- ken van het biodiver- siteitsproject dat onze vereni- ging, samen met nog 8 ande- re partijen, van 2010 tot en met 2012 onderneemt. Bij aanvang van het project wa- ren we nog bang dat we de opgegeven oppervlakte ak- kerranden niet zouden halen. Ondertussen hebben we de- ze toch ingezaaid. De randen die teveel geleden hadden van de droogte zijn afgelo- pen tijd een keer extra inge- zaaid. Ook mochten we de patrijs met jongen aanschou- wen die uit de akkerranden kwamen. Ook de fazant weet de randen te waarderen. De komende weken zal ook de informatiefolder uitkomen. Hetzelfde geldt voor een lesbrief over biodiversi- teit en meer speciaal over de Patrijs. Deze les- brief wordt verspreid on- der de basisscholen van onze gemeente Heeze- Leende. Mocht u ook interesse hebben om volgend jaar een rand aan te leggen? Kijk op de website! Het project “Vrienden van de patrijs” wordt mede mogelijk gemaakt door IVN Heeze- Leende, Plattelandsvereniging Hei, Heg & Hoogeind, Brabants Landschap, Gemeente Heeze-Leende, Provincie Noord-Brabant, Reconstructie Boven-Dommel, Waterschap de Dommel, Wildbeheerseenheid “De Baronie van Cranendonck’” en ZLTO Kempen Zuid- Oost. Onze werkgroep Jaarprogramma heeft op donderdag 16 december een thema avond belegd die u niet mag missen. In een breder perspectief wordt de toekomst van- en de problematiek rond het wilde varken in onze omgeving belicht. Het Faunafonds, Fauna- beheereenheid Noord-Brabant en de Zoogdiervereniging hebben voor deze avond hun medewerking toegezegd. U ontvangt nog een definitieve uitnodiging.
  • 3. Waterschap De Dommel doet een proef om de stand van grond- en oppervlaktewater zo goed mogelijk af te stemmen op de functie van het gebied. Zodat er ener- zijds voldoende water is voor de natuur en anderzijds agrariërs niet te veel, maar ook niet te weinig water hebben voor hun gewassen. Deze proef doen we op de Renheide. Dat is bij de Buul- der Aa, in de gemeente Heeze-Leende. Tegelijkertijd zijn we bezig met de voor- bereidingen voor de herinrichting van de Buulder Aa in dat gebied. Detail hierbij is dat we na goedkeuring van de grondeigenaren beekherstel gaan uit- voeren in het bosgebied Renheide. Beekherstel in het agrarisch gebied blijft voorlopig achterwege. Wel gaan we in de hele beek het peilbeheer zo in stellen dat het beter past bij de beek en omgeving. Op dit moment zijn op basis van wen- seninventarisaties en gebiedsbijeen- komsten maatregelen bedacht om het peilbeheer in het agrarisch gebied te verbeteren. Een grote rol was wegge- legd voor Peter Liebregts, Johan Ke- ijsers en Leo van Velthoven die deel uit maken van de werkgroep. De effecten van deze maatregelen worden nu door- gerekend door Royal Haskoning. Zijn de uitkomsten positief dan gaan we hier mee verder. De komende maand willen we nog 1 maal met de werkgroep bijeen komen. Vervolgens willen we 2e helft november de laatste gebiedsbijeenkomst houden waarin we een definitieve keuze maken wat we gaan uitvoeren. We proberen alles zo in te plannen dat we 2e helft volgend jaar tot uitvoering kunnen ko- men. Jacco de Hoog Waterschap de Dommel Pagina 3J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4 G R O N D E N O P P E R V L A K T E W A T E R B E H E E R O P D E R E N H E I D E J. de Hoog, Waterschap de Dommel De Buulder Aa op de Renheide (foto Peter Kerkhofs) Koeienkop ( (foto Erik van Asten) Parende libellen (foto Erik van Asten)
  • 4. In de zomer heeft in de gemeente Heeze- Leende in opdracht van de Provincie Noord Brabant een inventariserend onder- zoek plaatsgevonden naar de bruikbaarheid van het inzetten van kavelruil als instru- ment voor de realisatie van overheidsdoe- len. Hierbij is een onderzoek van het Kadas- ter naar de verkavelingssituatie in de diver- se deelgebieden als basis genomen. Daar- naast is gebruik gemaakt van gegevens van de ZLTO. De te realiseren doelstellingen van de overheid zijn divers. Zo staat de overheid een sterke agrarische sector voor ogen, die in de toekomst ook het landelijk gebied kan beheren. Het doel is een gezonde agrari- sche sector in combinatie met het op juiste wijze herbestem- men van vrijkomende locaties, zodat deze bijdragen aan een vitaal platteland. Daarnaast zijn er doelstellingen voor het realiseren van de ecologische hoofdstructuur (EHS) alsmede het creëren van gestuurde waterberging. Voor een aantal doelen kunnen ook agrariërs invulling geven aan de realisa- tie, door particulier natuurbe- heer of kunnen zij zorgen voor het eindbeheer met inscharing van vee. Om naast de onderzoeken van het Kadaster en de informatie van de ZLTO een integraal beeld van de problematiek te krijgen, zijn er gesprekken gevoerd met de ZLTO, de plat- telandsvereniging Hei, Heg en Hoogeind, Waterschap de Dommel, de gemeente Heeze K A V E L R U I L D E O P L O S S I N G V O O R I N T E G R A L E R E A L I S A T I E V A N O V E R H E I D S D O E L E N I N L E E N D E R S T R I J P ? Willem Schuur Pagina 4J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4 voorbeeld door recreatie. Deze situatie is deels terug te voe- ren op de activiteiten van de plattelandsvereniging. Zo zijn er al 5-6 bedrijven actief met het integreren van natuurdoel- stellingen op hun bedrijf. In het gebied is de verkaveling al goed te noemen op basis van de criteria van het Kadas- ter. Er zijn echter nog een aan- tal grotere bedrijven met ver- spreid liggende veldkavels. Daar is nog winst te behalen. Door het actief inzetten op het verplaatsen van één bedrijf zouden ook de duurzame grondgebonden bedrijven een zekere bedrijfsvergroting kun- nen bereiken. Door het toede- len van ondernemers met inte- resse in groen / blauwe dien- sten in functiewijzigingsgebie- den slaat men twee vliegen in één klap: een versterking van de agrarische structuur en realisatie van de EHS en water- berging. Daarom kan kavelruil dankzij de verbreding van de activiteiten een meerwaarde geven in het gebied Leender- strijp. Ook de NCB gronden aan de westkant van het Leen- derbos en de mogelijkheden van gronden rondom Baronie- Cranendonck kunnen kansen bieden. De eindconclusie is daarom dat het inzetten van het instru- ment kavelruil goede kansen biedt voor het gebied Leender- strijp. De kansen en mogelijk- heden zullen hierbij versterkt worden door een actieve parti- cipatie van de plattelandsvere- niging ! De provincie zal de komende periode het inzetten van het instrument kavelruil overwegen, mede afhankelijk van de ontwikkeling van finan- ciële situatie en prioritering binnen het provinciaal geld. Willem Schuur Senior adviseur grondzaken/ Rentmeester Grontmij –Leende, Staatsbosbeheer, het Bra- bants landschap en het IVN. Uit de gesprekken met de partijen in het gebied en uit de informatie van de ZLTO komt naar voren dat er onder ondernemers al een grote bereidwillig- heid is om te participeren in particulier natuurbeheer en om deel te nemen aan groene en blauwe diensten. Daar- naast is er ook interesse in het verbre- den van activiteiten op het bedrijf bij- Het onderzoeksgebied, dat bestaat uit de gemeente Heeze – Leende, is hierboven weergegeven. Het werkgebied van de plattelandsvereniging Hei, Heg en Hoogeind is gelegen in Hee- ze-Leende Zuid, in het deelgebied Leenderstrijp. Willem Schuur is senior adviseur Grondzaken en rentmeester bij de Grontmij. Hij heeft 17 jaar werker- varing met grond-verwervingen voor diverse organisa- ties, was projectleider bij complexe verwervingen en heeft diverse beleids-adviezen opgesteld voor de provinciale en rijksoverheid. Hij werkt op de grens van beleid en uitvoering voor waterschappen, gemeentes,provincies en particulier opdrachtgevers.
  • 5. A l jaren spreken we over ‘Plattelandsvernieuwing’, maar wat bedoelen we hier nu con- creet mee? Om aan te geven wat ík daar onder versta, kijk ik naar de ge- schiedenis van het platteland en trek van daaruit de lijn door naar de nieu- we ontwikkelingen in het landelijk ge- bied. Welke kansen liggen er om het landelijk gebied aantrekkelijk én duur- zaam in te richten en te beheren voor wonen, werken en (be)leven? Vroeger had de landbouw een promi- nente plaats in de samenleving op het platteland. Het boek van Geert Mak, ’Hoe God verdween uit Jorwerd‘, geeft dit prima weer. In de jaren zeventig is door specialisatie, schaalvergroting en modernisering van de landbouw het aantal bedrijven fors afgenomen. Nog maar drie procent van de beroepsbe- volking werkt in de landbouw en zo rond de tien procent in de gehele ke- ten van toeleverende, verwerkende industrie en dienstverlening. Het ge- volg is dat burgers steeds minder be- kend zijn met de landbouw. Boeren hebben niet langer een prominente plaats in maatschappelijke organisa- ties, zoals kerk school en gemeente- bestuur. Tegen deze achtergrond probeer ik inhoud te geven aan plattelandsver- nieuwing. De landbouw is fors in beweging en verandert in een snel tempo. In de eerste plaats door het autonome pro- ces van modernisering en schaalver- groting. Daarnaast zorgt het Gemeen- schappelijk Landbouwbeleid (GLB) met een terugtredende overheid voor meer marktwerking. En tenslotte ver- breden steeds meer ondernemers hun landbouwbedrijf; de ‘multifunctionele landbouw’ ‘produceert’ behalve voed- sel ook recreatie, zorg en streekcul- tuur.. Kenmerkend voor het platteland in Nederland is de overwegend klein- schalige structuur, met veel economi- sche activiteiten. Het aantal landbouw- bedrijven daalt. Hun plaats en soms P L A T T E L A N D S V E R N I E U W I N G B E T E K E N T V O O R W A R M E L T S W A R T : K A N S E N V E R B I N D E N Pagina 5 J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4 ook hun gebouwen worden ingeno- men door andere bedrijven en bewo- ners. Mensen trekken weer graag vanuit de stad naar het platteland om daar te genieten van rust, ruimte en groen. Plattelandsvernieuwing staat ook voor een andere kijk op voedsel produceren. Vanuit de vraag van de consument of een meer idea- listisch gemotiveerde visie op dieren- welzijn en milieu. In mijn optiek liggen er veel kansen om deze ontwikkelingen te verbin- den. Bijvoorbeeld door verder te kij- ken dan alleen het huidige aanbod van producten en de verbrede vraag als uitgangspunt nemen. Een onder- nemer in de landbouw kan besluiten zich niet langer te beperken tot voed- sel produceren en afzetten via de gangbare kanalen. Die kan een sca- la aan mogelijkheden benutten om als ondernemer de markt op te zoe- ken. Zolang dat maar een bijdrage levert aan zijn inkomen. Ander werk er ‘even bijdoen’, zoals veel bedrijven eerder deden met nevenactiviteiten, biedt naar mijn mening geen per- spectief. Klein beginnen? Ja, maar dit dan al snel professioneel opzetten; met kwaliteit en kennis van zaken. Dit betekent dat het gezinsbedrijf uit meerdere medewerkers gaat be- staan. Of dat agrarische bedrijven gaan samenwerken om voldoende hoogwaardig aanbod te kunnen ge- nereren. Interessant daarbij is de vraag met welke regelgeving – bijvoorbeeld in het Gemeenschappelijk Landbouw- beleid vanaf 2013 – de overheid landbouwondernemers kan helpen hun rol te vervullen in maatschappe- lijke doelen in het landelijke gebied. Dan denk ik aan natuur en land- schapsbeheer, maar ook aan veilig- heid en leefbaarheid op het platte- land. De ontwikkeling van milieutech- nologie en aanpassingen voor kli- maatveranderingen bieden kansen: de ‘biobased economy’ voor het Ne- derlandse platteland. Uitgangspunt moet zijn het gebied waarin gewerkt, gewoond en ge- leefd wordt. Dat gebied willen we (be)leefbaar houden, aantrekke- lijk maar zeker duurzaam inrich- ten en beheren. Elk gebied biedt weer eigen kansen; een blauw- druk vanuit Den Haag of Brussel werkt daar niet bij. De onderne- mer die innoveert en vasthoudt aan een heldere visie, heeft de toekomst. Voorbeelden te over: zo laat het netwerk Waardewerken zien wat plattelandsvernieuwing voor ondernemers kan beteke- nen. Aan de landbouwonderne- mer de uitdaging naar marktge- richt vernieuwen. Warmelt Swart DLG Centrale eenheid Utrecht. Wie is Warmelt Swart Als boerenzoon geboren in Drente getrouwd twee dochters en drie kleindochters en ik werk al 40 jaar bij LNV. 20 jaar bij de land- bouwvoorlichtingsdienst in ver- schillende functies en sinds 1992 bij DLG als landbouw econoom. Ik houd mij bezig met de relatie landbouw en natuur/landschap. Maar dan vanuit de economische invalshoek. Mijn taak is o.a. het berekenen van vergoedingen Agrarisch natuurbeheer en pro- beer zo ecologie en economie te verbinden.
  • 6. I n een kas in Wageningen staat een groot aantal wilde tarwe- en gerstsoorten. Om de halmen van de planten zijn plastic zakken gebonden teneinde het zaad op te vangen. Op een ander deel van het kassencomplex staan rijen toma- tenplanten, met ongewone kleuren en vormen. Buiten, in een tunnel, bloeien koolplanten uitbundig. Zoe- mende hommels bestuiven de bloemen. Even verderop staat een gebouw met diep- vriescellen. Hier wordt het zaad bewaard van duizenden monsters van allerlei gewas- sen: sla, ui, prei, granen, vruchtgroenten, peulvruch- ten, voedergewassen en wil- de aardappel. En al die activi- teiten hebben slechts één doel: het verkrijgen en bewa- ren van zaad. Want dat is het doel van de genenbank. Een genenbank bewaakt en bewaart agrobiodiversiteit: uiteenlopende eigenschap- pen die liggen opgeslagen in de genen van rassen en wilde soorten van (voedsel) gewassen. De zaden waarin de genen zich bevinden, zijn lang geleden tot zeer recent verzameld in alle delen van de wereld. Veel van die diversiteit is nu verdwenen maar geluk- kig is in het verleden ook veel - vaak net op tijd - gered door vere- delaars en ‘genenbankers’. Dat gaat nog steeds door: diversiteit nu die dreigt te verdwijnen uit land- en tuinbouw of uit de natuurlijke om- geving wordt zorgvuldig behouden. Doen we dit uit nostalgie? Het behoud van cultuurhistorisch erfgoed is zeker een reden om landrassen als Terschellings 2- rijige gerst of Hilversumse eetraap- jes in de collectie te hebben. Maar B I O D I V E R S I T E I T Noortje Bas Pagina 6J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4 de belangrijkste reden is de eenzijdig- heid van vele moderne rassen: de plan- ten die op een zeker moment worden geteeld, zijn zo veredeld zijn dat ze pre- cies over die eigenschappen beschik- ken die onder bepaalde teelt- en kli- maatomstandigheden nodig zijn. Ze gedijen optimaal, de heersende ziekten en plagen kunnen onder controle ge- houden worden door resistenties of gewasbeschermingsmiddelen en ze voldoen aan de eisen van de verwer- kers en de consument. Echter, de wereld verandert voortdu- rend. Er liggen steeds nieuwe ziekten en plagen op de loer, het klimaat ver- andert en de leefwijze van mensen ontwikkelt zich steeds verder. Daarom zullen ook de voedselgewassen mee moeten veranderen om de wereldbe- volking de benodigde calorieën en voe- dingsstoffen te kunnen verschaffen. Een voorbeeld van zo'n recente ziekte is de een nieuwe soort tarweroest, Ug99. De epidemie begon plotseling in 1999 in Oeganda (vandaar de naam Ug99) en verspreidde zich snel over Afrika, Azië en het Midden-Oosten. De huidige tarwerassen hebben er geen verweer tegen. Vanzelfsprekend is dat een groot probleem voor de voedselze- kerheid. Een grote, internationale groep wetenschappers is bezig met het zoeken naar resistenties te- gen deze roest. Dat gebeurt on- der andere door de diversiteit in tarwe, die in genenbanken ligt opgeslagen, te inventariseren. Misschien vinden we de juiste resistentie in een wilde tarwe- soort, een voorloper van onze huidige tarwe. Dat kan bijvoor- beeld in één van de vele mon- sters die zijn verzameld halverwe- ge de vorige eeuw in de regio waar tarwe is ontstaan. Deze re- gio, de “Fertile Crescent” (de 'Vruchtbare Halvemaan', een boogvormige strook die zich uit- strekt van de Middellandse Zee, Egypte en Israel, tot aan de Perzi- sche Golf), is het centrum van diversiteit voor tarwe. Hier is de grootste variatie in eigenschap- pen te vinden. In het verleden zijn uit deze tarwesoorten ook resis- tenties gehaald tegen andere ziektes. En zo heeft de diversiteit van voorheen het voortbestaan van een van onze belangrijkste voed- selgewassen gered. Laten we hopen dat het nu ook lukt Noortje Bas Centrum voor Genetische Bronnen. Noortje Bas Het jaar 2010 is het jaar van de biodiversiteit. In deze nieuwsbrief de laatste bijdrage in de reeks over biodiver- siteit. Noortje Bas vertelt over haar werkzaamheden bij het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN), de nationale genenbank. Zij is verantwoordelijk voor een aantal collecties, waaronder granen en kool. Meer informatie over het CGN vindt u op: www.cgn.wur.nl
  • 7. Onze uilen- werkgroep heeft, met behulp van HHH-lid Johan van Dijk, in de gewelven van de kerk- toren een nieuwe nestkast opgehangen. De oude kast, stammend uit het begin van de jaren 90, was versleten. De kerkuilenkast op de zolder van het middenschip heeft zijn ingang aan de straat- zijde (Dorpstraat). De laatste jaren is er geen kerkuil aange- troffen in de kast, hopelijk ziet de kerkuil het weer helemaal zitten in een nieuw onderko- men. Onze vereniging heeft het plaatsen en de controle van deze kerkuilkasten op zich ge- nomen. We hebben in ons werkgebied, Heeze-Leende, Woensdag 10 novemberWoensdag 10 novemberWoensdag 10 novemberWoensdag 10 november Najaarsvergadering Donderdag 16 decemberDonderdag 16 decemberDonderdag 16 decemberDonderdag 16 december Thema-avond wilde zwijnen De uitgebreide agenda waar- op ook de activiteiten van de werkgroepen zijn weergege- ven vindt u op onze website A G E N D A : Plattelandsvereniging Hei, Heg & Hoogeind streeft naar een mooi buitengebied waar natuur, landschap en gezonde boerenbedrijven naast elkaar kunnen bestaan Informatie over onze activiteiten vindt u op www.hei-heg-hoogeind.dse.nl Redactie NieuwsbriefRedactie NieuwsbriefRedactie NieuwsbriefRedactie Nieuwsbrief: Erik van Asten Ton van Dijk Krijn van den Hoven Peter Kerkhofs Contactadres:Contactadres:Contactadres:Contactadres: hei-heg-hoogeind@dse.nl N I E U W E K E R K U I L E N K A S T I N L E E N D S E K E R K nog meer kasten hangen waarvan enkele bezet zijn door kerkuilen. De kasten worden jaarlijks gecontro- leerd en schoongemaakt. De even- tueel aanwezige uilen worden ge- ringd en alle gegevens worden door- geven aan het Brabants Landschap, die de kasten gratis ter beschikking stelt. Voor meer informatie: coördinator uilenwerkgroep Adrie Staals, email: a.staals@online.nl Pagina 7J A A R G A N G 4 , N U M M E R 4 Adrie Staals en Johan van Dijk plaatsen de nieuwe kast