1. DOĞAL AFETLERDE
SOSYAL MEDYA KULLANıMı
Sosyalpedia.com
YUNUS EMRE SARIGÜL
http://www.facebook.com/pages/Sosyalpedia
1 https://twitter.com/yunusemresrgl
www.sosyalpedia.com
2. ĠÇERIK
Türkiye’de internet kullanımı.
Doğal afetler öncesi sosyal medya kullanımı
Sosyalpedia.com
Doğal afetlerden sonra sosyal medya kullanımı
Doğal Afetlerde Sosyal Medya kullanım örnekleri:
Van depremi
Sandy Kasırgası
Hatalar
2
3. TÜRKIYE DE ĠNTERNET VE SOSYAL MEDYA
KULLANıMı
Türkiye’de Sosyal Ağların
yoğunluk sıralamasını
Sosyalpedia.com
şekillendiren en önemli faktörün,
Türk insanının internet kullanım
alışkanlıkları olduğunu bilmek
gerek.
Arkadaşlık ve çevre edinme
amacıyla kullanılan Facebook,
Türkiye’de 13 milyona yakın Türk
üyesiyle 1. sırayı kimseye
kaptıracak gibi gözükmüyor.
3
4. 2012 Mayıs ayına ait rakamlarla bakacak olursak;
Türkiye’deki internet kullanıcı sayısı 21.1 Milyon kişi.
Ġnternet başında geçirdiğimiz süre, ayda ortalama 38
saat. Bu rakamlar ile Avrupa’da internette en çok vakit
geçiren ülke sıralamasında 1. sırada yerimizi alıyoruz.
Ġnternet kullanım alışkanlıklarımızda sosyal ağların yeri
Sosyalpedia.com
ve kullanım alışkanlıklarımız aşağıda şu şekilde
sıralanıyor. Toplam Türk internet kullanıcısı olan
21,142,000 Kişinin 79.6%’sı olan 18,443,000 kişi Sosyal
Ağlar kategorisinde yerini almış durumda.
Ġnternet kullanıcılarının internette geçirdiği zaman
sıralamasında ise Sosyal Ağlar, en üst sıralarda yerini
koruyarak internette geçirdiğimiz zamanın önemli bir
kısmını kaplıyor diyebiliriz.
4
5. Mobil Ağların ve Akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla,
Sosyal ağların kullanımı çok daha gelişti, bu
ilerlemeler sayesinde Sosyal ağlarımızı yanımızda
Sosyalpedia.com
taşıyabiliyoruz ve her durumda insanlarla iletişim
kurma şansımız oluyor.
Daha fazlası ve Sosyal Medyanın gücünü
öğrenmek amacıyla, Sosyal Medya Devrimi adlı
sunumu izleyebilirsiniz.
5
6. Bildiğiniz üzere Sosyal
Medya, iletişim, pazarlama, bilgi
paylaşımı, Multimedya paylaşımı gibi birçok alanda
Sosyalpedia.com
kullanılmaktadır.
Son yıllarda ise yaşanan afetlerde, afet olduğu
anda ortaya çıkan kargaşanın ve ihtiyaçların
belirlenmesinde en önemli cankurtaran olarak
görülmeye başlanmıştır.
6
7. DOĞAL AFETLER ÖNCESI SOSYAL MEDYA KULLANıMı
Doğal afetlere elverişli olan (Deprem, orman yangını,
sel baskını vb) bölgelerin yerel yönetimleri, doğal afet
esnasında kullanılacak sosyal medya stratejilerini
Sosyalpedia.com
önceden belirleyerek, vatandaşlar ile paylaşmalılar.
Örneğin, doğal afet sonrasında, o bölgenin Twitter
üzerinden iletişimini sağlayabileceği bir hashtag
belirlenebilir. #ĠstanbulDeprem gibi. Bu hashtag, hem
afetzedelerin aralarındaki iletişimi sağlar, hem de
ulusal ölçekte afetten haber almak isteyen kişileri
haberdar eder.
7
8. DOĞAL AFET ÖNCESI SOSYAL MEDYA
KULLANıMı
Afet öncesi sosyal medyadan, insanlara afet
sırasında nasıl davranmaları gerektiğini anlatan
eğitim videoları YouTube gibi platformlar üzerinden
Sosyalpedia.com
paylaşılarak daha geniş kitlelere ulaşılabilir.
Facebook üzerinden kurulacak küçük mahalle, ilçe
grupları ile o bölge içerisinde organizasyon
sağlanabilir.
Afetlerden sonra, insanlara bilgi verecek mobil
uygulamalar hazırlanabilir.
8
9. DOĞAL AFETLERDEN SONRA SOSYAL MEDYA NASıL
KULLANıLABILIR?
Afet öncesi belirlenen hashtag üzerinden, insanlar
çevrelerinde olup bitenle ilgili daha hızlı ve daha fazla
bilgi edinebilir.
Sosyalpedia.com
Bu hashtag ile, afet bölgesinde olmayan vatandaşlar ve
medya da, afet ile ilgili daha net bilgi edinebilir.
Bu hashtag ile yardım kuruluşları ile iletişime geçilebilir
ve afetzedelerin gözden kaçan ihtiyaçları daha verimli
şekilde tespit edilebilir.
Bölgesel yönetim, afet bölgesindeki vatandaşlar ile
doğrudan ve hızlı şekilde iletişim kurabilir.
Facebook üzerinde uygulanacak grup iletişim
stratejileriyle bölge liderliği projesiyle bölgelerde bazı
kişilere yetkiler verilebilir. 9
10. Foursquare gibi uygulamalarda bölgelerde belirli yerler
belirlenebilir insanların oralara toplanması sağlanabilir.
Google, Sandy kasırgasında, insanların en çok aradığı
kelimeleri yayınladı. Bu sayede, insanların en çok yanıt
aradıkları sorular ortaya çıktı.
Afetin meydana geldiği bölgenin yerel yönetimi, daha
Sosyalpedia.com
önceden hazırlayacağı mobil uygulama ile, afet
sonrasında yol durumu (kullanılmaz hale gelen yollar,
trafik durumu vs.) hakkında bilgiler verebilir.
Yine aynı şekilde, en yakın hastanelerin doluluk oranları,
sığınaklar ve halkın toplanma noktaları hakkında sosyal
medya üzerinden bilgi verilebilir.
10
11. AKUT, Kızılay gibi yardım kuruluşları, vatandaşların
sosyal medya paylaşımlarına bakarak, afet bölgesinin
öncelik ihtiyaçlarını daha iyi analiz edebilir.
Ortaya çıkan ihtiyaçlar, AKUT ve Kızılay gibi yardım
kuruluşlarının sosyal medya hesapları üzerinden
Sosyalpedia.com
duyurulabilir.
Sosyal medya stratejileri sayesinde iletişim ve
organizasyon en iyi şekilde sağlanır ve yönetimlerin çok
hızlı harekete geçmesi sağlanabilir.
11
12. Tüm insanların bilgi paylaşabileceği, forum benzeri bir
site üzerinden organizasyon daha kolay olabilir. Bu sitede
konu ile ilgili Tweetler, YouTube videoları, Google
haritası, afet için hazırlanmış mobil uygulamanın
kullanımı gibi bilgi ve veriler yer alabilir.
Bu site kayıp kişiler hakkında bilgi almak ya da bilgi
Sosyalpedia.com
vermek isteyenler için bir ortam oluşturulabilir.
Ayrıca yardım malzemeleri burada ihtiyaçlara göre
belirlenir ve en çok yazılan kelimeler ön plana çıkarılarak,
en öncelikli ihtiyaçlar belirlenebilir.
12
13. DOĞAL AFETLERDEN SONRA SOSYAL MEDYA KULLANıMı?
Yaşanabilecek elektrik kesintisi sebebi ile televizyon,
radyo gibi iletişim kanalları devre dışı kalabilir. Fakat
Sosyalpedia.com
mobil cihazlar ile internete bir süre daha bağlı kalınabilir.
Televizyon, radyo ve yazılı basının olay yerine ulaşması
ve edindikleri bilgileri kamuoyu ile paylaşmaları uzun bir
vakit alabilir. Fakat sosyal medya ile anında bilgi
paylaşımı yapılabilir.
Yazılı ve görsel basının gözünden kaçan ya da haber
değeri taşımadığını düşündükleri önemli detaylar sosyal
medya kanalı ile duyurulabilir.
Ġhtiyaçlar net olarak dünya ile paylaşılabilir.
13
15. Van depremi ilk sosyal medya afetimizdi. Van Depreminde, bütün
yardım kuruluşlarının bilgilerini tek platformda toplamak ve deprem
bölgesindeki ihtiyaçları doğru şekilde belirtebilmek için “Yalnız
Değilsin Van” başlıklı bir site kuruldu.
Sürekli güncellenen sitede Van civarındaki acil yardım ihtiyacı olan
köylerin durumu da okuyucularla paylaşıldı.
Sosyalpedia.com
15
16. Depremden dakikalar sonra sosyal ağlarda yer alan kullanıcılar bu
konuya yoğunlaşmaya başladı ve markaları harekete geçirdiler.
Sosyalpedia.com 16
17. Van Depremi’nin ardından dördüncü günde tarama sistemleri
raporlarına göre; “Haber yayılımında Sosyal Medya’nın gücü” başlığı
altında son 4 günde deprem verilerinin %68′ine twitter’dan, %22.5′ne
Facebook’tan ulaşıldı.
Sosyalpedia.com
Rihanna’nın tweeti, tüm dünyanın dikkatini Van’a
yöneltti. (Türkiye, hepiniz için dua ediyoruz)
17
18. Rihanna’nın tweetinden sonra #Pray4Turkey hashtagi
dünya gündemine yükseldi. Amerikalı Globalgiving isimli
yardım kuruluşu Van’a bağış toplamak için harekete
geçti. Bu yardım kampanyasında #Pray4Turkey hashtagi
kullanıldı ve daha fazla kişiye ulaşıldı.
Sosyalpedia.com
18
19. AKUT, Twitter üzerinden kayıp olan kişiler hakkında bilgi aldı. Kayıp
kişileri aldıkları bu bilgiler doğrultusunda arayan AKUT pek çok kişiyi
enkaz altından kurtardı.
Sosyalpedia.com
19
20. Van Vali Yardımcısı Atay USLU, depremden hemen sonra kendi
aracı ile kentin açık olan caddelerini dolaşarak depremin boyutuna
ilişkin ilk bilgileri Twitter üzerinden Van Valisi Münir KARALOĞLU’na
iletmiştir.
Sosyalpedia.com
20
21. Google’ın depremden birkaç saat sonra Türkçe olarak
kullanıma açtığı “Kişi Bulucu” servisi, kayıp kişiler
hakkında bilgi alışverişini sağladı.
Sosyalpedia.com
21
22. Depremden hemen sonra Twitter ve Facebook aracılığı
ile bulundukları mevkilerde ki depremin oluşturduğu
zararı fotoğraf ve videolarla paylaşmışlardır.
Sosyalpedia.com
22
24. Google, hazırladığı haritada, kasırganın gidiş yönünü ve
elektrik kesintisi yaşanacak yerleri gösterdi.
Sosyalpedia.com
24
25. Google’ın haritası üzerinden, kasırga ile ilgili YouTube
yüklenen videoları ve videoların nerelerde çekildiği
bilgilerine ulaşılabiliyordu.
Sosyalpedia.com
25
26. Google’ın haritasında, yol durumu ve sığınaklar ile ilgili
bilgilere ulaşılabiliyordu.
Sosyalpedia.com
26
27. Twitter, Sandy kasırgası için hazırladığı sayfada, afet ile
ilgili bilgiler verirken, bu konu ile ilgili kurum ve kişileri ön
plana çıkarıyor.
#Sandy hashtagi ie paylaşılan tweetlere bu sayfada yer
veriliyor.
Ayrıca, Twitter hesabı olmayan kişiler için, SMS ile gerekli
Sosyalpedia.com
kuruluşlara nasıl ulaşabilecekleri anlatılıyor.
27
29. HATALAR
Facebook’ta yapılan yanlış bir sosyal sorumluluk
kampanyası markaya yüzlerce kullanıcı
kaybettirebilir.
Sosyal Medya tek taraflı bir ortam olmadığı için
Sosyalpedia.com
firmalar atacakları adımlara dikkat etmelidirler.
29
30. Sosyalpedia.com
Daha fazlası için…
30
www.sosyalpedia.com
Twitter.com/yunusemresrgl
www.facebook.com/pages/Sosyalpedia
www.slideshare.net/yunusemresrgl